장음표시 사용
221쪽
epti in te admittes, neq; in alium abs te irrritatum
committes. Contentio aliena conuiuiis. Contentio cum omni loco aliena est, tum conuiuiorum sodalitatibus indignissima. Neque enim ebrius aliquis sobrium quicquam docebit, neq; sobrius ebrio quicquam persuadebit. Vbi autem si
brietas abest, inanis dc irritus est contetionis labor. Cicadae canorae sunt, cochleae siccae: ac hae quidem humectatione,illae apricatione gaudent: alteras ut testis emergant, ros prouocat: alteras solis ardor excitat, quo seruente cantillant. Quare si homo elegans de urbanus esse voles, cum animus in con-uimis irroratus vino fuerit, tum noli committere, ut prominens inquinetur. Sed cum in conciliis oratione inflammatus fuerit: tum respondere iube, &iustitiae canere oracula. Dissutatio, eius qui cum disserra, moribus accommodanda. Eum cum quo disseris, trifariam considera, velut praestantiorem, vel ut inferiorem, vel ut parem. Qui si te sit melior,audiendus est, eiq, parendum rinferiori persuadendum, pari assentiendum. Si enunquam in crimen contentionis incides. Veritati cedendum. Praestat veritati cedendo vincere opinionem, quam opinioni cedendo vinci a veritate. Quam dum inquiris, non id dabis operam, ut quouis modo vincas. Nam ea inuenta, id consequeris, ut ne
vinearis. Veritas ipsa penes sese vincit, opinio pud alios. Virtus libertatis, seruitutis vitium My
Duo nomina sunt Libertas & Seruitus: illud vi tutis, hoc vitii: utrunq; voluntatis opus, quae qui bus tributa non est, ea neutrum horum attingit. Animus vero dominari solet corpori,&iis qui compori ad vincta sunt, volutatis expertia. Nemo enim studio δc voluntate seruus, liber est. Malu vinculum est,ut
222쪽
a 23 est, ut fortuna corporis, sic animi vitium. Nam cor-lore solutus,vinctus animo: seritus est. Contra, so- utuSanimo, vinctus corpore: liber. Ac vinculum quidem corporis & natura morte, & vitium pecumia dissoluit: animi vero vinculun virtus magnitudine animi,doctrina exercitatione Tranquilla vita ratio.
Si tranquille placideque viuere cupis: operam dato,ut contubernales tui omnes sitnt boni. Erunt autem boni, si eos institueris, alios volentes, alios inuitos, ac postea subactos dimiseris. Nam cum iis qui fugerint, Vnaec improbitas fugiet, & vitium et cum iis autem qui apud te manserint, una reman bit & bonitas,dc libertas. Praestat eum uno libero degentem, securum esse, di liberum, quam cum multis seruire.
Lua tibi fieri nolueris, ea ne feceris
Quod perpeti recusas, id ne cui seceris. Recusas autem seruitutem : caue ergo ne tibi seruiatur. Nam si seruiri tibi passus fueris, te ante seruum esse probabile est.Neque enim virtus cum vitio, neque cum seruitute libertas quicquam commune habet. Vt enim is qui valet, neque se curari ab aegrotantibus, neque contubernales suos aegrotare vult: λhomo liber neq; a seruis sibi ministrari, neque conuictores seruire sibi vult. . Libertatis recuperanda ra
Qui absque seruis esse cupis .ipse seruitute liberator. Liberaberis autem, si cupiditate solutus fueris. Neque enim Aristides, neque Epaminondas, neque Lycurgus quod diuites essent, &seruos haberent.. alius iustus, alius deus, alius seruator est appellatus: sed quod ,quamuis pauperes, Graeciam seruitute Iiberassent.
Rei familiaris tuenda ratio. Si rem familiarem probe administrare cupis. Spartiatam Lycurgum imitare. ut enim is non urin
223쪽
bem moenibus cinxit, sed ciues virtute muniit, umbisque libertatem perpetuo defendit: sic tu ne magnam domum complectere, neque altis turribus adornarς, sed habitatores beneuolentia, fide,amicitia consit ma Sic nihil ea in mali ingredietur, etiamsi uniuersae improbitatis turmae impetum in eam
Noli tabulis & picturis aedes tuas occupare: scd modestia, sobrietate,temperantia depingito. Quod enim aliunde accedit, impostura quada ad pascendos oculos adhibetur. Modestia vero est innatum&indelebile& perenne domus ornamentum. Amicitia armentu potior. Dato operam, ut multi amici potius,quam multi boves in tua domo sint. Asentatores cauendi. Ut lupus similis est cani: sic & adulator, & aduuter,de parasitus similis est amico. Cave ergo, ne deceptus, canum custodum loco pestilentes lupos ad
Benignitatis splendor. Elaborare ut gy pso candefacta domus in admiratione sit,luxuriosi est: animum vero benignitate liberalitatis illustrare, est & splendidi, bc humani.
Partia contem venda, magna amplectenda.
Si initio parua admiratus fueris, magnis indignute praebebis. Sin parua contemseris, in magna eris admiratione. Nihil minutius est studio voluptatis, auaritia,arrogantia: nihil praestantius magnitudine animi,clementia, humanitate. Spes moderanda. Nec nauem una ancora, nec vitam una spe niti
decet. Et pedibu &votis ea perambulanda sucit, quae fieri possunt. Magistrarus non temere inuaden
Vt navim gubernaturus, omnino gubernandi
224쪽
artem perdisceres: sic rempublicam administraturus,Vrbis regendae rationem discito. Nam ut ibi quamuis nauim '. ita hic quamuis urbem,arte Varia usque rei cognita,regere poteris.
si tibi propositum est urbem donariis ornare: to ipsum in primis illi dedicato pulcerrimu mansu
tudinis,lustitiae,beneficentiae monimentum. Amplitudo urbium. Optime de Repub. mereberis, non si tecta aedium iri altum eduxeris: sed si ciuium animos evexeris. Praestat enim in paruis domibus magnos habitare animos, quam in magnis aedibus humiliata delitescere mancipia. i . Moenia urbium.
Non Euboicis di Spartanis lapidibus structura moenium interpolanda est, sed Graeca disciplina ciuium &magistratuum pectora adornanda. Florentes enim & tranquillas faciunt respub. virorum animi, non ligna & saxa. Fortituri ciuium, luxu potior. Quemadmodum si leones alere velles, non tam pretium vinculorum quam ipsius animantis naturam curares: ita si ciuibus praeesse studes, non tam pretium donariorum culato, quam virtutem in
Cives pro varietate ingeniorum tractandi. Sicut bonus equiso, non quidem bonos pullos alit,effrenes vero esurire sinit, sed ex squo alit viroΩ que: sed alteros acrius castigat, & alteris aequare studet. ita etiam is cui respublica curae est, quique regendae ciuitatis rationem tenet, moderatos ciues beneficiis assicere studet, improbos vero neq; subito occidit neque victum illis eundem inuidet: sed vehementius castigat&vrget eum, qui rati'ni αlegi aduersatur. Vulgus non timem m. Sicut nec strepitu anser, nec balatu ovis percelli-
225쪽
tuta ita neque te vaecordis multitudinis vox terreari Vt multitudo temere aliquid sutim postulans, te non perturbati. sic tu neque populum inique es tu bantem tibi reformidato. Ultro Anastandrιm quod debetur. iQuod Reipublica debetur, id ultro conser, priuGquam postuletur: sic nunquam abs te postulabitur,quod non debetur. Aro ct alacriter largiendum. Quemadmodum Sol non exspcctat preces aut praestigias, ut oriatur: sed si ati m 1 plende: . di ab omnibus salutatur: sic neque tu applausus Scilici i-tusdclaudationes exspiciato , ut benefacias: scd v, tro bene merere, & aeque ac tot amaberis.
Covis sordidissimum ct molestis linum
Mederi animo est magis necessarium, quam corpori. Nam mors improbae vitae praeliat. Pyri hon dicebat,nihil inter vitam & mortem intereiie. Sed rogatus a quodam , Cur ergo ipse non moreretur 3 Ob istuc ipsum, in qu jt, quod nihil interest. Mira quaedam res est Natura,&, ut ait Xenophon,Vits amans. Corpus enim omnium molestissimam &sordidis simum diligimus & curamus. Quod si quinque tantum diebus vicini corpus curandum esset eam se re molestiam non possemus. Quam esset graue, mane, cum sui rexisses. alienos fricare dentes: & illas purgare corporis partes, quae ad naturae necessitatem datae sunt8 Omnino mirum quiddam eli. eam nos rem diligere, cui toties singulis diebus inseruimus. Impleo fac una hunc, deinde exonero. Quid hoc molestius: Sed Deo me parere oportet: eaque
de causa non recuso manere in uua,& miserum hoc corpusculum lauare, pascere, tegere. Cum Vcrolianior essem , etiam aliud quiddam mihi imperabat. egoque nihilo minus id ferebam. Cur igitur repugnatis,cum Natura corpus, quod dederat, vobis ain.
ferit Amo id, aiunt. Ergo id quod modo dicebam. istum
226쪽
istum ipsum amorem Natura vobis dedit. Eadem vero ait: Amitte ipsum iam, neque sis ampliti, o
cupatus. Si adolescens mortem obit, accusat Deos, quasi ante diem fato abreptus. Si senex curis & negotiis implicatur: quaeritur se tum esse occupatum, cum requies cendum esset,& nihilo minus in orirente morte vivere vult. accersit medicum, orat ne ulli
labori & diligentiae parcat. Mirabiles pro sto homines, qui neque viuere velint, neque mori. Lon
glori vitae & deteriori, breuior de melior omnibus utique modis est praeserenda. Virtus diuitiis potior. Diuitiis utendum est, ut materia quadam non in omni re eodem modo. Virtutem igitur omnibus optare praestat, quam diuitias insipientibus periculosiis. Pecuniis enim augetur improbitas: & quo quisque stultior est, eo magis insolescit, cum voluptatum suarum rabiem explere potest. Nemo auarus, nemo voluptarius, nemo ambitiosus est, idemque humanus: sed solus honestatis studiosus. Honesta paverim luxuriosis opibus potior. Quemadmodum in naui magna, eleganti & a rata nauigans, mergi nolles : sic ne velis in aedibus ingentibus & sumtuosis sedens iactari tempestate. In paupertate quispiam felix aetatem exegit, rarissi me vero in diuitiis de magistratibus. Tantum excellit paupertatis bonum , ut nemo vir bonus paupertatem cum turpibus diuitiis commutatam velit : nisi forte olim Atheniensium ditissimus Themistoeses, Neoclis F. in egestate virtutis melior fuit Aristide dc Socrate. Opulentia vero eius& ipsi evanuit, celebrarique desiit. Nam cum improbo viro in morte una pereunt omnia: honestas vero est
Deorum muneribus acquiescendum.
Inuitati ad conuiuium, eo quod adest fruimur. Si quis vero postulet a conuiuatore ut sibi pisces
aut placentas apponat: ineptus habeatur. In mu do autem multa flagitamus a Diis immortalibus,
227쪽
quae illi negant: idque, cum multa sint quae nobis
uis alio prastantiονὶ Lepidi homines sunt, qui iebus nostrae potestati
non subiectis gloriantur. Ego te, inquit, sum melior. Agros enim multos habeo, tu vero fame conflictaris. Alius ait: Ego sum consularis, ego procurator : alius, ego sum crispus. Equus vero equo non dicit, ego sum te melior, quia multum pabuli h beo, multum hordei : fient mihi sunt aurei,&varia ephippia: sed ,quia sum te celerior, atque adeo quod- uis animal suapte virtute aut vitio, vel melius est.
vel peius. Hominis ergo solius nulla est virtus ὶ sed eapilli nobis spectandi sunt. Philosophi munus, ct τε ses, ct aui. Vt medici est, aegrotos: ita philosophi, homines
vitiosos monere. MEdico quidem nihil consulenti succensent grotantes,eumque de sua desperasse sala. te autumant. Cur velo erga philosophii eodem mmdo affecti non sunt, ut exstiment, eum de emendatione ipsorum desperasse, si nihil utile praeceperit Tolerantia corporis S animi sani
Qui corpore valent, &aestus di frigora tolerarit. Sic qui animo bene constituti sunt,& iram & dolorem, dilaetitiam di caeteros affectus ferunt. Lycurgi patientiara prudentia. Lycurgi. Lacedaemonii facinus quis nostrum nomiraturὶ qui actite quo da, altero mulctatus oculo: eum a populo sibi traditum, Ut suo arbitratu mulctaret nulla quide poena affecit,sed instituit. Cumq; iam virum bonum effecisset, in theatrum produxit. Admiratibus autem Lacedaemoniis: Hunc,inquit, cum a vobis superbum &iniustum accepissem, vobis aequum & popularem restituo. Pittaci clementia. Pittacus quendam a quo laesus fuerat, cum muructare posset dimisit: & venia ultioni praestare dixit, quod illa mansuetae, haec ferinae esset naturae. Parcere
228쪽
Parcere humanitatis e T. si quem cum vehementia & minis invadis: m mento tibi dicere, te mansuetum esse. Ita cum nihil ferociter egeris, nullius facti te poenitebit, neque Vnquam accusaberis. ILabor utilis.
Diogenes vllum laborem bonum esse negauit, cuius finis non esset fiducia, & animi potius quam corporis robur. Raro delinquendum. Praestat raro delinquere, pro tentem te saepius modestum esset quam raro peccare, si te saepe dicas delinquere. Voluptas an sit secundum naturam 8 Morosos dicunt eos esse philosophos,qui voluptatem esse naturae consentaneam non putant: sed consequi ea quae secundum naturam sint, iustitia, . modestiam,libertatem. Cur ergo anim' commodis corporis, quae minora sunt, gaudet: maximis vero i bonis suis non laetatur 3 Atqui . Natura mihi dedi everecundiam: & saepe erubeico, si quid mihi videor turpe dicere. Is motus mihi obstar, quo minus v luptatem bonum de vitae finem statuam.
Vt vera libra nee a vera libra regitur neque a sal- ,sa iudicatur: sic etiam iustus iudex, neque a iustis iaccusatur, neque apud iniustos causam dicit. Vt rectum recto non eget,sic neque iustum iusto. Ne prius in alio praetorio ius dicas, quam ab ipsa iustitia tibi ius redditum suerit. Si recte iudicare voles, neminem neq; accusato rum neque reorum cognoscito: se, ipsam IVS. In iudicando minime errabis, si ipse in vita nihil unquam deliqueris . . Praestat a condemnato immerito accusari, si recte: quam a Natura iure reprehendi, si iniuste iudicaris.
V lapis quo aurum exploratur, non de
229쪽
auro vicissim exploratur: sic neque is qui iacultate' iudicandi est praeditus. Turpe est iudicem ab alio iudicari. Vt recto nihil rectius, ita iusto nihil iustius. Idusris miri frugalitas publice utilis Vt in portubus pyrae paucis sarmentis magnam edentes flammam, errantib. in mari nauibus multum adferunt adiumenti: sie vir illustris in urbe afflicta, si ipse paucis sit contentus, magna beneficia
Agrippini virtus. Agrippinus ob hoc laude dignus est, quod cum
vir esset praestantissimus, nunquam ipse sese laudauit: sed & cum ab alio laudabatur, erubescibat. Is vir talis erat,vi semper aduersae rei, quae ipsi acciditaset, laudationem conscriberet. Si febri citabat, s bris : si male audiebat, infamiae: si exulabat, exilii ecum vero aliqua do pransuro interuenisset, qui nuntiaret, iubere Neronem ut exulatum iret: Ergo, inquit, Ariciae prandebimus. Delictorum defensiones quarim Q. Romanae mulieres Platonis de Republica libros in manibus habent, quod communes oportere mulieres esse censet. Verba enim viri illius amplectuntur, non sensum. Is quippe non contrahere matrimonium,& unum unius uti consuetudine iubet,
di postea communes vult esse mulieres: sed talibus nuptiis repudiatis, aliud coniugii genus instituit. Omnino enim homines delictis suis parare defensiones gaudet, cum philosophia neget vel digitum
temere esse extendendum. Voluptam commendat rarior M. Rarissimae quaeque voluptates maxime dei
ctant. Sed si quis excesserit modum, suauissima quaeque fiunt molestissima.
230쪽
us Lectori S. V Tinam epistolas Epicteti. qua eu simplicii Comis
mentariis in Florentina Bibliotheca exstare dierentur,habere potui semus: ut ne quicquam tam pra- flantis philosophi desideraretur. Sedem τι idero, aliud, re in essu ct tenebris in lucem proferet. ne vero hanc altηrcatione quamuis φαλπικαφον, ut opinor, coroliaris vice adiicere visum eis, ob exiguam tau- tilla charta iacturam, quam vel asententia pensarepotiar. Vale.
uas, neq; nudaberis ipset Respice corpus,quo&doceri possis. EPac. Epistola est. HAD. Qiij dest epistola 3 Epi C. Tacitus nuntius. HAD. Quid est Epistola. pictura Z Ebi c. Veritas falsa. H D. Quare hoc dixistit Pictura.
EPIC. Videmus enim poma picta ,ssores, animalia, aurum,argentum,& non est verum. HAD. Quid est Metalia. aurum 3 EPi C. Mancipium mortis. HAD. Quid est argentuml EPisc. inuidiae locus. HAD. Quid est seserum 3 EPIC. Omnis artis instrumentum. HAD. Quid
est gladiusZEP: C. Regimen castroru . HAD. Quid est Gladiu stadiator Z Epic. Sine crimine homicida. HAD. Qui iunt qui sani aegrotanti EPi C. Qui aliena negotia Curus. curant. HAD. Qua ratione homo lassiis non fit EP i C. Lucrum faciendo. HAD. Quid est amici- Lucrum. tia 3 EPi C. Concordia. H xo Quid est longissi- Amicitia. mum Z EP I C. Spes. HAD. Quid est spes t Epi C. Spes. Vigilanti somnus,exspectanti dubius euentus. ΗΑD. Quid est, quod homo videre non potest 3 E P I c. Alterius animum. HAD. Qua re peccant homines t Animus. Eri C. Cupiditate. HA D. Quid est i bertas ὶ Epic. Cupidita annocentia. HAD. Quid regi & misero commune Libertas. P Commune.