Nova bibliotheca lvbecensis ..

221쪽

eodice CCXLIV. p. m. 639. edit. oeschelii conspurcasse illum libros sacros ure suillae carnis. Qui hisce circumstantiis bene perpensis, sibi persuaserit , potuisse Judaeos legi, persecutioni Antiochenae hoc

modo mederi, ut partem aliquam divinae revelationis sibi reservarent, Prophetas in locum Mosis constituerentis publice in Synagogis tractarent, eum oppido credulum dixerim. Sed credidit tamen Elias, an dem cantilenam cantant multi Iudaeorum nullus hic forte haesitat. Sed relinquere debebamus hoc quicquid est fabellae ingenio Judaeorum, eorum Synagogis. XIX. Cum autem Pericopae istae locum non habeant, cessat etiam munus interpretum, quos aliqui addunt, quorum ossicium fuerit tempore Christiis apostolorum, praelectas, quod supponunt, pericopas transferre in linguam auditoribus cognitam vel neo' ebraeam, quam incolae urbis & totius Iudaeae loquerentur, intelligerent vel graecam propter eos, qui huic lingvae erant assueti& eadem innutriti, quibus nomen d 'πων eam ob causam impositum fuit. Tuto enim, qui ita sentiunt, autoritatemis aetatem pericoparum is originem haphthararum a temporibus Antiochi supponunt Doctissimi viri ita opinantur,is Interpretes

quidem istos addunt, singulis commatibus

222쪽

in lectione legis post tres autem versiculos 4n lectione Prophetarum, translationes suas addidisse. Hos ego metiri puto ritus antiquos juxta consuetudinem postea introductamin recentem. Securius de hoc ritu loquuntur, eumque in hodiernis aut recentibus synagogis inventum evexerunt ad augustum hoc praedicati primum Evangelii seculum. Novum hoc inventum est Syn gogae, cujus nullum extat in translationibus

neque Chaldaicis neque graecis vestigiqm.

quo si certa essent, quae traduntur, non ea rerent. Interpretationem necessariam fuisse, cum authentica lingva populo non amplius esset familiaris, quilibet facile perspicit, sed ritum istum secundum hodiernas pericopas, lectionesis interpretationes instituendi, diversitatem pro diversis peri-copis, Mosaicis tropheticis insuper introductam recens omnino esse inventum puto, erius tota antiquitas non meminit. Aud cissimum vero temerarium est assertum IS VOSSII, in omnibus Synagogis Hierosolymitanis, tempore Christi sacras literas praesectas fuisse lingva graeea juxta versionem LXX viralem. vid. Responsionem ad

iteratas Simonii objectiones p. 388. nam Romanas leges non permisisse putat, ut conciones in templo haberentur sermone graecisac romanis ignoto Vernaculae enim lingvaedi religionis suae usum nulli populo, cui

223쪽

imperabant invidere solebant; concessa praeterea fuit Judaeis δετονομια- pro arbitrio legibus suis fruendi. Excussit hoc magna diligentiais eruditione EZECH. SPANHE-NiVS in orbe suo romano, Exerc. I. c. XVI. p. 336 dc XVl L p. iso. it. Exero II. c. XIII P 347. Linguae peregrinae ista aetate Hierosolymis non erant plane peregrinae, erant qui praeter graecam natinam legerent 4ntelligerent, quorum gratia inscriptio crucis Christi etiam latina lingva conscripta erati Pervulgata praecipue erat translati graeca, terebant eam, qui peregre venerant, manibus , legebatur forte in Synagogis etiam Hierosolymitanis, sed fontem omnes Venerabantur neque cum dispendio etiam vitae ebratum sibi codicem e Synagogis aemplo

eripi permisissent. Quamvis igitur sponte

sua ruant, quae de Interpretibus pericoparum Mosaicarumis Propheticarum statuuntur, si hactenus si me dicta quicquam valent . monere tamen haecis addere volui

quoniam recepta hypothesi de aestate peri-coparum receptis tempore Antiochi haphtharis innituntur. Illud demum addo, ex sententia MAIMONIDIS, praerogatiras tribui translationi graecae prae reliquis Ad Neilla Cap. II ab initio . I ad verba

graecam ideo reliquis lingvis praeserri, quoniam ebrati intelligebant eandem, ideo lin

224쪽

gvam graecam aptam judicabant ad omnia.

Iingvam hanc omnium excellentissimam

Pgnoscebant et avi iv I b nidi,vM. Bis igitur a livea aberrare videntur, qui Lectoribus dicuntur adstitisse

'Dra mi interpretes. Poterat enim sacer codex legi Chaldaiceis graece ab iis qui has solum lingvas callebant is iterum, quod Lectionem Mosis Prophetarum juxta sectiones postea receptas ab interprete expositas asserunt. XXI. Non alienum prorsus hoc loco est sequentia recensere, ut fidem faciam dictis quam sertile sit ingenium Iudaicum ad fabricandas fabulas,&eo magis patescat, quam vistoribus suis invidiam conflare, imputare iisdem odium erga legem S codicem sacrum moliti sint. Ita enim haec narratio isti est similis quam hactenus examinavi ut ovum ovo Insulsam referam Talmudistarum fabulam, unice confictam,hatmemoriamTiti omnibus detestandam reddarit. Cum HADR RELANDVS hanc excerpserit e Iudaeorum scriptis, referam ego fide viri in his scriptis versatissimi ex libro , de spoliis templi Hierosolymitant , eap. XIII p. 3o scilicet ex Gemara codice Gittin, fol. 6. a. Accepisse Titum meretricem, eamque duxisse in sanctum sanctorum,

C s strato

225쪽

strato legis volumine , impositoque aulaeo facinus super istud patrasse , bolomn Iar Qv ut locum omnxum sanctissimum sanctumque legis volumen ausu sceleratissimo pollueret. Non mirum est Iudaeos hunc Titum appellare vi Na ova mortalium sceleriflissimum, quo

Deus vindice usus Min vastando Templo. Sed fuit Imperatorum unus omnium elementissimus, ingenii admodum benignumeen hoc omnesin mire consentiunt qui vitam testa Titi enarrarunt, ex iis autem eleganter TILVEMONTIVS Histoirades Nereur in Tito Tom. II P. I. art.

p. m. 73. edit Bruxeli. OSEPHUS hoe suo confirmat testimonio. ILLEMONTIVS ex eo refert. Un volt par out leo caractere de Tite, actis, vigilant, coura, geUX, pietn de boni o compa son. Neque conciliari haec possunt cum Genio Romanorum , qui nunquam religioni gentium devictarum illudebant. Imo cum haec spolia triumpho destinasset, noluit ea ullo modo contaminare. Nam ipsi almudici scribunt, composuisse vela ex sacris desumta

in formam sacci vasa pretiosa quidniis librum legis ablatum Τ eis commisisse , ut ea ostentaret D et in civitate sua Romae scilicet. JOSEPHVS etiam, ubi triumphum Titidi Vespasiani magnificum ejusque pompam prolixe enarrat de B. J. L. VII. c. XIIX.

226쪽

c XIIX. p. m. 9 9. disertis verbis ait: phstoli spolia praecipue Lychnuchumis mensam auream ultimo loco ostentatam fuisse Iegem A NOMOΣ, ο --ε, του

demum spolia, populo per triumphum o sensa deposuit in Templo Pacis , ubi denuo ΟMo expressis verbis mentionem Mcit Fata horum spoliorum Quarias eorum migrationes docte exponit Relandus I. c. sed transeant. inamvis igitur Roma , ni ebraeam lingvam non intelligerent, librum tamen quem adeo venerari sciebant Judaeos, pretiosi instar cimelii loco sibi sacro destinabant. Fieri tamen potuit, ut haeealamitates a Romanis acceptae, haec urbis S templi devastatio, incolarum in

omnem orbem dispersi , sine spe redeundi ad patrios lares, haec solennis sanctissimi voluminis in pompa triumphali gestatio, qVae omnem populum in moestissimum do. Iorem conjecit, Judaeos impulerit ad diligentius sacri codicis scrutinium, ut solet angustia animos ad sacra investiganda pertrahere. In Babylonica captivitate Judaeos diligenter evolvisse divinos vates is temporibus Maccabaeorum collectos fuisseis informam Bibliothecae constitutos scimus. Habebant praeter monita salvatoris scripturas scrutandi ante oculos exempla legatorum S discipulorum Christi Proselyti etiam

227쪽

etiam Christianorum , qui cives hospites suos deseruerant sacros fontes cum fructu evolvebant calcar iis addiderunt sine dubio. ut legi magis operam darent quam olim. Priscam igitur consuetudinem evolvendi relegendi Mosenis prophetas non solum prosecuti sunt, sed & divisionem legiss Prophetarum susceperunt atque in Synagogas introduxerunt, ut lectio totius Mossis multa Prophetarum capita intra anni spatium absolverentur.

III. XXII. Sed redeundum est, in

viam , quae Harmoniae sacrae anterpretationi variorum novi foederis locorum subsidia ex stabilitis pericopis quaerat vir beatus, disquirendum est. Excerpsi supra g. II quaedam ex ordine temporum. Uberius mentem suam exponit in Harmonii g. 28 29. n. . . 79 , Vir musta vorher et, Was uberhaup meldenion derseise wie,, de Her und seine Apostet diem Schristis osters angeZogen. Die Juden halten Vonse Uralte Zelten her an thren Sabbathenis Mosen elesei Ap. Gesch. XV ai. is, aber Antiochus linen solches verweliret, ,habente iliche dehen, aischen Leoctionen ah nliche Stiichelaus en Propne, te damHausgeZeichnet; und a die Uer- folgung orbe War, haben si Mosen, ,,und die Stuchelaus den Propheten Eusam-

228쪽

XXIII. Quam tutam planamque viam hic sibi elegisse putaverit B. B. quilibet videt. r Divinam providentiam invenire sibi visus est quae operam inventorum istius divisionis, pericoparum utrarumque direxerit. 2. Nullum autem sibi vel scrupulum vel dubium movet de traditione

229쪽

apud Iudaeos recepta . tam quoad pericopas

Mosaicas, quam Pericopas Propheticas tempore persecutionis ab Antiocho excitatae additas. De quibus in antecedentibus mentem meam exposui. .hoccasione istarum pericoparum sermones in Synagogis fuisse habitos. 4. Ipsum inprimis Saluatorem hanc occasionem arripuisse atque diebus sabbatorumin festorum ad receptos istorum dierum extus respexisse s. Fecis e hoc Servaturem elegantissime, au das alterZier- Iicliste, habere etiam exempla in promtu. 60 Non casu hoc aut sine singulari directio. ne has pericopas antea ita fuisse dispositas ut hunc usum praestare potuerint, arbitratur. Hasi nichi line sonderbali re Schi.

scii se igentlich reimende exteriuvor verordne morden. 7. Cum haec omnia certissime definiri possint de textibus die-hus variis, merito hanc hypothesin valere in reliquis, ubi vestigia occurrunt magis ob

scura. 8. Hunc porro morem non Observasse solum Christum sedis Apostolos. . Persuasum sibi denique habet, invenisse se

in loco Actorum XIII i R. easdem Peri-copas quas hodie ex Moseis Prophetis in Sabbatis conjungunt, apostolorum tempore fuisse conjunctasis praeserus quod aliter fieri non potuerit, si istarum sectionum usus in Synagogis Mordo ad eam aetatem non assurgat. XXIV.

230쪽

XXIV. Sed rogo, velit Lector aequus &bonus haec mecum perpendere. I. Anne huic hypothesi a se inventae certe a nullo, quantum scio, adeo ornatae nimis tribuerit vir optimus in certi aris, quibus chrono- taxis Evangelica nititur m damentis , lubricam hanc conjecturam assiuat, qua nullo modo indiget. .hAnne hanc suam Helenam nimium exornet, cum non originem

solum ei tribuat venerabilemis venustatem plane incomparabilem, sed quod magis est Θειον τι, aingulari fato haec ita per anni circulum disposita fuisse , quod inventoribus Pericoparum laudi ad invidiam usque cedit. Haec ab ipsis Iudaeis statui non me legere memini. 3. Conjungit porro peri-copas festorum QSabbatorum hodie receptas. Sed plane diversa mihi videtur esse

ratio penserum festivalium Tabbaticorum. Nam in festis quidem historiamis memoriam divini instituti maghorumque beneficiorum recolere dc dignum, necessarium erat, quod sine repetitione historiarum, gestorum antiquissimorum fieri non poterat; pericopas tamen certas, fixas, statas supponit, quod extra dubium non est positum. Sed de Pericopis sabbaticis certis,&ea, quam Judati observant, forma dispositis nec volam nec vestigium in sacris . . scriptis inveniri judico. Elegantissime omnia Christo tradita esse , quaecunque proposuit,