Quis est Petrus? : seu, Qualis Petri primatus? Liber theologico-canonico catholicus

301쪽

otrus, Author noster, cujus mini sterio langimur, praevideri statuendum. Hue adeste, Febroniani, di perceptis hisce antiquissimis documentis . Isidorianas fraudes, si ita placet, calumniaminii

Neque vero soli Pontifices a Petri Primatu jus supremurn judieandi repetebant. Audiatur etiam supra nominatus Stephanus Laris laeus in libello ad Boni laetum II ' : Ego vero nec accusatorum, neu aliquorum conatus metuens, sed ad Deum solum inodo, de ad leges sanctae Ecclesiae, di ad Principatum sanctarum Ecclesiarum traditum rivobis respiciens, mox inter acta dixi, ut oporteret me ad aliquem ae- ,,cusantem respondere, aut de mea Ordinatione aliquid iudicare, non sub eo, qui nunc judicare dignatur, caussam me dicere necesse est, ,,sed alibi apud quem sacrorum Canonum lex custoditur, od usquo ha sectenus consuetudo servatur, memoriam laciens Uestri sancti Capitis, de apostolicae Sedis, dicens vos esse Dominos hujus examinationis. εStephano concinit Theodosius Ecdini cnss Episcopus, qui lectis in ro mana Synodo ejusdem libellis ait ad Pontificem : seConstat venerando. -Sedis vestrae Pontifices, quamvis in toto mundo Sedes apostolica EGMclesiarum sibi jure vindicet Principatum,. dc solam ecclasiasticis caussis Dundique appellare necesse sit; specialiter tamen gubernationi suae Illy ,,rici Ecclesias vindicasse. Frustra igitur ad labefactanda hac antiqui, talis testimonia Febroniani ex S. Bernardo multo posteriora quaedam loca excitant, ubi S. Abbas magna libertate . qua vix amplius nostris

eum Archiepiscopis loqui liceret, summum Pontificem, antea discipulum suum, Eugenium IlI a quihusdam abusibus deterrere conatur, quos atra loligine describit : Sic factitando, inquit, probatis vos habere Aplenitudinem potestatis, sed justitiae sorte non ita. Facitis hoc, quia se potestis, sed utrum di debeatis, quaestio est. Simili modo idem vir sanctus ad Innocentium II perscripserat ): Appellatur de toto mundosead te: In quidem in testimonium singularis Primatus tui: dc tu, si sapis, senon Primatu gaudebis, sed fructu. Nemo non videt S. Doctorem agnovisse, consessumque sui sie pontificiam Authoritatem, de jus reci. piendi appellationes vi Primatus, ει ex plenitudine potestatis, sed liber rime contra illius temporis abusus perorasse: aliud in enim abusus no

302쪽

tare, aliud ipsum usum, ejusdemque jus negare. Stabilitum Ergo ea. tholicum dogma est ex antiquitatis, ut vel adversariis placet, adime purae traditione, divinum jus penes Pontificem eue, ex universo orbe appellationes recipiendi.

ARTICULUS II.

Ceeundo loco curatius adhuc ipsam praxin, eamque primaeUam appella. O tionum ad summam Sedem observari oportet. Sunt quidem admodum rarae primi illius aevi tabulae, quae temporum naufragio emerserant; quotquot tamen ex pretiosis hisce monumeatis superlhndi, etiam

nostrorum, licet Hypercriticorum judicio probata, scre nihil sunt aliud. praeterquam apostolicae Sedis aut in rebus dubiis consilia, decretaque, aut in controversis judicia. Sic Clementis romani prima jam epistola ad Corinthios testatur injuste depositos illius Ecclesiae Presbyteras apud Sedem Petri refugium quaesivisse. Dignum memoratu est, quod S. hic Pontifex Ecclesiae hierarchiam sub uno Capite jurisdictione praedito clare jam deseripserit ' : ASummo Sacerdoti, inquiens, sua immunia tributa sunt, se& Sacerdotibus locus proprius assignatus est, & Levitis sua ministe- seria incumbunt: homo laicus praeceptis laicis constringitur. A vero aberrant illi, qui summo sub Sacerdote Episcopum hie volunt intelligendum, partim quia S. Clemens expresse de uno Iudaeorum summo Sace dote loquitur, quam veterem Dei institutionem ipsi etiam Ecclesiae applicat, partim quia per sacerdotes secundo loco positos generatim Epiis seopos, & Presbyteros nullo discrimine nominetenus facto pro more Apostolorum complectitur, prout ex contextu patet, ubi ab Apostolis per regiones, & urbes ait, Episcopos, ae Diaconos milla constitutos. Cla. rum erit legenti ipsam hanc priestantissimam epistolam, primi & secundi ordinis Sacerdotes per Episcopos promiscue intelligi.

Res satis nota est, secundo Seculo a Victore P. Synodum Episeoporum Asianorum jussu suo convocatam adbuc dijudicatam, ac re-

303쪽

probatam fuisse. Falsa sunt, quae Dupinius scribit D: Provinei, ies illas synodos sine jussu Pontificis celebratas: S. Irenaeum, alios. que Victori restitisse, quasi eidem jus negassent judicandi, atque Episcopos excommunicandi: 3rio Simili modo ab omnibus Episcopis poetui sis excommunicari Episcopos: & 4 excommunicationem non esse actum jurisdictionis. Tertio Seculo Dionysius Alexandrinus, cum esset 'de fide in Filium Dei suspectus, non ad Episcoporum provincialium Synodum , sed & romanum pontificem suit delatus, quod judicium S. Εpbscopus non recusavit, sed libenter subiit: vid. epist. Coust. Quodsi in prima, ut dici solet, instantia Pontifex jure suo judicare potuit; cur non potuerit in altera Φ

Sed neque desunt formalis appelIationis exempla. Marcion a proprio Patre, & Episcopo suo ob stuprum excommunicatus ad romaonam Sedem, a qua prior sententia reformaretur, confugit. Ergo jam tune secundo Seculo Pontificis tribunal tamquam superius episcopali agnitum est. Nonne critica haec conclusio valet Quid refert, quod Narcion Romae repulsam tulerit quasi vero appellatio ab exitu, &non a provocatione ad superius tribunal esset denominanda. Ceterum lanimadvertendum est , non a Pontifice, sed Sede tunc vacante a Clois ro romano negatam Marcioni audientiam. Quam sibi potestatem viduatus clerus non esse fatebatur, etiamne Pontifex non habuerit' Ini- lquior videtur Natalis Alexandri adversus Bellarminum censura η : Non lenim Marcion Romanorum communionem tantum si tirari voluit sup- lpressa Patris sententia, sed hanc potius reformari sublata Patris ex comis municatione, sive quod idem est, restituta sibi Romanorum commu- lnione. Propterea isti responderunt: MNobis injussu venerandi Patris listui istud facere non licet: una siquidem sides est, & animorum una liseonsensio: neque contra spectatissimum Collegam, patrem tuum moli-

ri quidpiam possumus.

f. q.

Tertio Seculo vel orientalis Ecclesia plura offert appellationum ad romanum Pontificem exempla. Ut enim ex antiquo Claudio Apollinario

Hiera De antiq. Eccles. Disciplina. Differt. 2, Cap. a. q. I. uita ecclesi ad Sec. 2, Dissert. a, Art. 3.

304쪽

Hierapolis Episeopo Eusebius narrat ), Montanus, morianus, Bastus, alitique ipsorum sequaces in variis Synodis regionum, Asiaticae & Pontieae dam nati ad Zephirinum P. appellarunt, ut sibi ablatam communionis pacem reddi praciperet. origenes Episeoporum judicio damnatus seu sponto sua, seu a Fabiano P. vocatus Romam pellit, ut ibi caussam suam defenderet teste Eusebio . Paulus Samosatenus in Antiochena Synodo damnatus cum nollet Sede sua cedere; in auxilium vocatus Imperator Aurelianus, etsi Gentilis hanc caussam Romae adhuc tractari, atque de finitivam inde sententiam exspectari jussit, prout constat ex relatione Synodi Antioehente ad Dionysium P. apud Eusebium η' . Tam comis munis etiam in Oriente persuasio suit de suprema inter Christianos j vidi eandi Ruthoritate in romano Pontisice residente. .

Εx occidente appellationum exempla sere jam abundant. Priovatus Labesitanus ab Africanis Patribus damnatus Romae communionem fraudibus impetrare tentavit, sed a Fabiano P. Synodi sententia confirmata est η' η . Fortunatus, & Felicissimus in Carthaginensi Coneilio damnati Romam navigarunt, S. Cornelio Pontifici sucum facere conati, sed non nisi damnationis suae confirmationem retulerunt ). Basi- Iides, & Martialis Hispaniae Episcopi a provinciali Synodo depositi Romam ad Stephanum P. confugerunt, a quo etiam restituti pristinae dignitati videntur 'v' ). Imo ipse Cyprianus ad eumdem Pontificem seriis psit rogans, ut ad Provinciam Arelatae litteras dirigeret, quibus abstento Marciano alius in locum ejus substitueretur μ' ηηη b. Sive Marci,nus a Synodo Provinciae jam judicatus suerit, sive non; utcumque Du-pinius S. Cypriani verba torqueat; manifeste ex illis apparet ab ipso Cypriano agnitum fuisse, Episcoporum caussas dijudicandi potestatem seu ante, seu post Synodum Pontifici convenire.

Nec obstat, quod Cyprianus in eausia Felieissimi & Fortunati ad Cornelium P. scripserit: DCum statutum sit omnibus nobis &aequum sit pa-

305쪽

riter. ad justum, ut uniuseriusque eaussa illie audiatur, ubi est erimenis admissum, & singulis Pastaribus portio gregis sit adscripta, quam regaς

unusquisque, & gubernet rationem sui actus Domino redditurus, Oporin et utique eos, quibus praesumus, non circumcursare, nec Episcopo. Drum concordiam cohaerentem sua subdola, &. fallaci temeritate colli-

sedere, sed agere illi e cauisam suam, ubi & accusatores habere, & testes sesui criminis possint, nisi si paucis desperatis, & perditis minor videtur, risisse Authoritas Episcoporum in Africa constitutorum, qui jam de illis

judicaUerunt, & eorum conscientiam multis delictorum laqueis vinis sectam iudicii nuper gravitate damnarunt. Iam caussa eorum cognitatiest, jam de eis dicta sententia est. Nee censurae congruit Sacero dotum mobilis, atque inconstantis animi levitate reprehendi. Ex his verbis commotus, & ulceratus Cypriani animus satis se prodit, qui rhetori eo suo more hanc subdolam, & injustam, quod non dissitemur, appellationem exaggeravit. Hinc Imo si prelle verba urgerentur, nimium dixisset & salsum , quasi singulis Episcopis, etiam absque Synodo provinciali, in ultima jam instantia licui Set Presbyteros condemnare ex ea ratione, quod fingulis Pasoribus portis gregis si adscripta, quam re-gaι, S gubernet unusquisque soli Domino ratiorum redditurus: quod certe nisum est; secus vae Presbyteris, nee minus Laicis sub tyranno Episcopol Tantum itaque ado in fraudem & abusum appellantium tam violenter invectus est Cyprianus, & . pro hoc singulari casu justam negavit appellandi caussam: Qua autem causa veniendi, F Pseudoepiscoporum contra Disicopos factum nunclaindi P non negavit jus superioris judicis, sed & tacite consessus est: Nauigare audent ad Petri cathedram, atque ad Ecclesiam principalem, unde unitas facerdotalis exorta est. Hujus Ergo unita. tis necessitatem cum principali Ecclesia, seu quod idem est, sub ordinationem erga eamdem agnovit. 3uo Quod natutum, & praxin Africanorum attinet, non negamus, jure humano Presbyteris fuisse prohibitum extra Provinciam appellare, eo tempore, quo non unius Archiepiscopi, vel ejus Curialistarum arbitrio, sed a provinciali Episcoporum SP nodo judicia sormabantur. Felicissimus autem non nisi Presbyter fuerat, imo nec Fortunatus logitimus, sed tantum Schismaticoruin P seu doepiscopus. Ceterum disciplina mere humanae institutionis, si qua caussa gravior esset, non poterat jus divinum pontificiae Authoritatis

impedire: hine & Romae illo peculiari Africanorum statuto non put, hatur ligata S. Petri potestas..; s. 7. Dissiligod by GOrale

306쪽

Fatile non minust est, quod ex s. Cypriano in eaussa Baslidis &Martialis post Quesnellum Dupinius opponit D: MIllis Hispaniae Episco.;,pis ob idololatriae crimen depositis, S a Papa, ad quem confugerant, ,,restitutis quidam Hispani ad Africanam Ecclesiam litteras dederunt consilium hac in re expetentes. Cyprianus respondit, legitime jam Mordinatos in locum depositorum pro veris Episcopis agnoscendos insu. perhabita Papae restitutione, quippe qui ordinationem aure prosectam, rescindere nequeat.*- Sed ipsum S. Cypriani textum ante oculos po. namus, & tota dissicultas mox disparebit: en verba : ONec rescinis sedere Pontifex) ordinationem jure prosectam potest, quod Basilides;,post crimina sua detecta, ct conscientiam etiam propria eonsessione nudatam Romam pergens Stephanum Collegam nostrum longe positum, & gestae rei, ac tacitae veritatis ignarum fefellit, ut ex ambiret reponi se injuste in Episcopatum, de quo fuerat juste depositus. Hoc eo Apertinet, ut ad superiora peccata ejus etiam fallaciae, & circum venistionis crimen accederet Ergo Cyprianus non ex defectu potestatis, ted justitiae, ae propter fallaciam, & circumventionem nullius valoris esse declaravit pontificiam restitutionem. Sane ipsi Pontifices haud ra. ro declararunt, hoc sensu, scilicet ob subdolam obreptionem decepto. ribus favere non posse suas sententias. His accedit non levis suspicio, quod non tam Pontifex, quam ipse potius Cyprianus relatione unius iscopi, nempe Caesaraugustini cum paucis Clericis ex tota Hispania deceptus fuerit, quodque reliqui ex Clero, populoque Pontificis semientiae adhaeserint expulsis Felice, ct Sabino, qui in Sedes Basilidis, &Nartialis fuerant subrogati. Quidquid ob penuriam documentorum placeat, certum est ex facto hoc colligi, quod ipse Balvetius Isidori Mercatoris licet inimicus certe insensissimus, in Nota 27 ad memora. tam Cypriani Epistolam latebaturr Antiquissimum esse in Ecclesia usum, ut ex remotissimis orbis partibus Episcopi, qui se injuste preMs esse a

Collegis suis crederent, provocarent ad romanum, tamquam ad pri- ,,marium Ecclesiae univcrsalis Antistitem - Mirum, quam audacter Fe-hronius provocet, quis jam Dupinium refutaveriti ego Uero provocare non dubito, quis Fratres Ballerinios, quis Antilabronium, quis hi. noricas hasce Veritates vel a me conscriptas sit refutaturus

oa De antiq. Exclas. Distis. Digere. I, cap. a. Epist. 63.

307쪽

9. 8.

Quarti Seculi initia attingimus, ubi mox in Caeciliani eaussa insigne occurrit exemplum, quod docet provinciales Synodos a romano Pontifice potuisse reformari. Ille enim sub Numidiae Primate a Io Episcopis Carthagine damnatus, Sedem suam retinuit, eoquod cum romana Ecclesia communione esset conjunctus, coram qua teste Augustino epist. I 6a cautam suam dicere potuisset. Revera cum Sehismatici Africani sententiae suae Ruthoritatem deesse sentirent, eam Galliae Praesulum assensu roborare nitebantur: quare datis ad Imperatorem Constantinum litteris ex Gallia adhue sibi judices dari petebant. Imperator, ut Optatus Mileuitanus testatur '), juste indignatus in hae re suum in. competens forum implorari, eamdem ad romanum Pontificem ablegavit mim Melchiadi P. epistola, & adjunctis ex Gallia quoque eccletiasticis judicibus. In romano Concilio a. 3I3 pontificia Authoritate pudigatus Caecilianus Carthaginensis Archiepiscopus, ejusque adversiarii Donatistae sunt damnati. Melchiadem hac in re legitimum judicem fuisse, aperte latetur Augustinus, etsi ad frangendam Donatistarum pertinaciam cit. epist.: argumerus ad hominem illos urgeat, eoquod nee ipse Ponti sex per se hoc judicium sibi usurpaverit, sed ad ipsorum preces, quibus transmarinos petebant judices, ab Imperatore rogatus. Non mi- nus salsum, quam & catholicis auribus summe offensivum est, quod Dupinius garrit, Melchiadem non proprio nomine, sed ut judirem ab Imperatore deputatum sententiam pronunciasse. Quaestionem hanc, quantum scio, primus inter Catholicos Natalis Alexander tractavit, sed ut ipse se declarat, contra quosdam e Calviniano g ege Theologasrω η'). Videant ergo, qui Dupiuio gloriantur Doctore, quibusnam pro castris ille militaverit.

Soerate '' , & Sozomeno , graecis testibus, quoniam cura omnium Ecclesiarum ad romanum Pontiscem specitu, Orientis Episcopi suis Sedibus per Arianos dejecti, Paulus Constantinopolitanus, Marcellus Ancyranus, Asclepas Gazensis, & Lucius Hadiranopolitanus Romam confugerunt, seu quod idem est, appellarunt, suaque exposita caussa Iulii Pontificia litteris in proprias Ecclesias restituti sunt. Mendax est Dupi.

308쪽

Dupinius, dum horum ad pontificiam Sedem eonfugium negat. Inane

pariter est, quod hisce polastis iactis opponit, negatiuum argumentum,e. g. Meletium, & Arium , item Eustathium Antiochenum in Orienta depositos Romam non appellasse, quasi Uero si quis hodie a primae instantiae sententia ad superiorem judicem non appellet, jam hujus superior jurisdictio negaretur. Certe Meletius, & Arius propter Idolol, triae, haereseos, aliaque aperta crimina damnati mitius sibi judicium Romae non poterant polliceri, praeterquam, quod pro antiquissimo morea eatholicis Episcopis sancte observato ipsa synodalia decreta ad sum. Tum Pontificem relata fuerint. An Eustathius innocentiam suam apud Pontificem non desenderit, ex documentorum inopia ignoramus: ceterum si ad Papam non appellavit, neque id mirum, quia Imperatoris edicto violenter in exilium fuit ejectus, & contra persecutoria violentiam nulla appellatio prodest.

Demum post tot jam appellationum exempla ex paucissimis primaevae historiae monumentis illud insigne est S. Athan alii, qui ab Euse. hianis Tyri in Concilio damnatus per legatos saltem suos, nisi in propria persona ad Julium P. caussae suae defensionem detulit, atque ad eam Romae defendendam a Pontifice fuit evocatus, ut patet ex ipsa genuina Iulii epistola ad Eusebianos. Frivola plane exceptio est, quam Calvinianorum ex ore Dupinius, & Febronius repetunt, non proprie Iudicem, sed tantum Arbitrum ab ipsis Partibus electum in hae caussa Pontificem fuisse. Eusebiani enim, si libera voluntate in judicium Iulii, tamquam arbitri consensissent, contra eumdem conqueri non potuissent, quod caussae hujus cognitionem suum ad tribunal traxisset, quod ipsos ad caussam dicendam ad se Romam vocasset, quod Orien. talium Iudicio hac retractatione injuriam saceret: nec Iulius etiam hoc retractandi jus ex antiqua consuetudine, ex ecclesiastica regula, ex apostolica Petri authoritate, tamquam Omnibus notissima sibi vindieare, ae Eusebianis exprobrare potuisset, quod sine romanae Ecclesiae consem su sententiam contra Episcopos serre praesumserint. Vide supra Art. I, ς Discant Febroniani historiae hujus veritatem vel a graeerihi istoricis potius, quam a Blondello Calvini ex secta haeretico. Certe iam excitati Socrates, & Sozomenus, uti & Theodoretus testantur

309쪽

ludicium hujus eaussae a Iulio suisse reassumtum proprio romanae sedis privilegio, secundum Ecclesiae canonem, & legem ad summi sacerdotis dignitatem spectantem, quae pronunciat acta illa irrita esse, quae prater flententiam Episcopi romani constituuntur. Quod igitur Athanasius seribit Apolog. 2: Eusebianos ipsi Iulio, si vellet, arbitrium cau19 detulisse; id eodem interprete fecerunt, ut terrerent ipsum, fiduciam suae causiae assectan. tes, qua videri volebant, se novum sui judicii cxamen non resormi. dare: eventus autem simulationem detexit, dum actu examini novo pro viribus restiterunt.

Atique vanum est, salsumqtie, quod Febronius cum Valeso asserit, Athanasium a Julio tantum innocentem fuisse pro nuneiatum, &in communionem receptum , neutiquam vero sedi suae restitutum. Inanis distinctioi Nonne qui innocens a judice declaratur, & reformata priorum judicum sententia in communionem totius Ecclesiae restituitur, jam eo ipso legitimus pristinae Sedis Episcopus pronunciatus est sed nugis hesterni Valesi major est fides graecorum testium, eorum. que antiquissimorum , major est ipsus Julii sides , qui expresso in laudata epistola ad Eusebianos '' profitetur pro vero Episcopo a st habitum Athanasium, & sententiam Eusebianorum injustam, illegitimamque opostolica Petri Authoritate declarat. Falsum insuper est, in Sardicensi primum S nodo Athanasium suae Sedi suisse restitutum. Cum enim post Iulii sen tentiam novis machinationibus, novis accusationibus suorum hostium impeteretur; iterum a Sede sua fugere compulsus, ac nova hac caussa in Sardieensi synodo discussa m. non sine romani pontificis consensu iterum restitutus est. His accedit, quod Eusebianis omni arte, & nisu conantibus Sardi censes Patres a communione Athanasii, & aliorum Epi. icoporum in Synodo Tyria depositorum avertere, illi id impossibile post Iulii judicium enunciarunt, imo data opera hujus judicii aequitatem in epistola ad Alexandrinam Ecclesiam defenderunt: DQua ex re aequitas sejudieii fratris, & Coepit copi nostri Iulii liquidissime apparuit, qui non temerario consilio, sed cum matura deliberatione sENTENTIAM TOLia Aadeo ut nihil relinquatur dubii de communione Fratris nostri Athan alii.M

310쪽

Postquam ex lingulis quatuor primis se eulis iam tot, tamque cIara vidimus exempla ad summam Sedem appellationum, & quidem ex paucissimis, quae supersunt illorum temporum doeumentis; quid ergo de Zalweinio sentiendum , qui catholicus Doctor cum est et, Haereticorum S Shismaticorum provocationes ad Imperatorem comparare, pari. que censu habere non erubuit cum appellationibus fidelium ad apostoli. eam Petri Cathedram Quis non sequentium verborum salsitatem agno . scat, & aversetur ' : Aprofecto si totam Antiquitatem priorum seculo. rum percurramus; vix ullum authenticae appellationis exemplum reperi ire erit, aut si quae admodum pauca exstarent, magis juri, & con. uetudini ordinariae, quam exemplis quibusdam & factis undecumque petitis standum foret. Ouid ergo Zal Keinius dixerit ad tot appellationum exempla paucis ex documentis a nobis allatat undenam nili ex hisce factis consuetudinem ordinariam colligere possumus cur ipsum jus ausus est jam in dubium vocare, quod antea ut Catholicis divinae institutionis esse fatebatur quid demum authentica sit appellatio, nisi ab inferiore iudice ad legitimum Superiorem provocatio 7 Talem autem romanum esse Pontificem quis Christianorum falva fide negaverit Τ quosnam testes pro contraria disciplina primaevae antiquitatis producit, nisi unum Cyprianum, de quo ipse distiteri non potest, vebementius nonni bit pro suis juribus gelasse ρ vide nostram responsionem supra S. 6.

ARTICULUS III.

D e canonibus Concili strum.

. I. Tertio nunc loco de canonibus, imprimis Nicaeni concilii dicendum,

cujus ex interpretatione Gentiani IIerveti canon U ita son: t: A De iis, qui a communione segregati sunt, sive Clericorum, sive Laicorum sesint ordinis, ab Episcopis, qui sunt in unaquaque Provincia, valeat sen tentia secundum canonem, qui pronunciat eos, qui ab iis ejerti sunt, , non esse ab aliis admittendos: examinetur autem, numquid vel pu- 1llanimitate, vel contentione, vel aliqua ejusmodi Episcopi acerbi. ' late congregatione pulsi sint. Ut hoc ergo convenientem examin,

si istionem