장음표시 사용
321쪽
3ox Lib. I. De generatione 6r corrupi. I
De rarefactione,ct condensatione. t 14-Arefactio. condensatio magnam habent similitudinem.& assinitatem cum augmentatione,& diminutione, ut ex rationibus carum constabit, & ideo proprius locus agendi de illis est post explicationem augmentationis ,& diminutionis: tria vero explicanda sunt de utraque.Primum,an per eas acquis ratur noua quantitas,vel deperdatur antiqua:secundum,an terminentur per se ad qualitatem,vel ad quantitatem,aut ad ubi, vel localem praesentiam,tertium, an corpus paruum, cui nihil additur possit fieri magnum sine rarefactione per diuinam potentiam. Ad haec vero explicanda,praesupponendum est , quid Mominibus ipsis rarefactionis,&eondensationis significetur. Ratefactio apud omnes Philosophos antiquiores,ac recentiO- res significat mutationem corporis,per quam partes eiuS magis distantes fiunt inter sese, & maiorem extensionem acquirunt,maioremque locum occupant,vel occupare possunt,ut varias opiniones circa quidditatem cius comprehendamus.Den- stas verb mutationem corporis, perquam partes eius minus inter sese distantes fiunt, & quasi ad minorem extensionem se recipiunt,minoremque locum occupant, vel occupare aptae
Intellecta autem nominum significatione, facile intelligerar,ratcfactionem ,& condensationem esse in rerum natura, quod certum fuit semper apud omnes Philosophos: deinde cuidens experientia id nobis ostendit: nam videmus rarefieri aquam,& vapores condensari, dum illa maiorem extensionem acquirit,quam prius habebat,& vapores minorem, dum in nubem transeunt.Quid autem utraque sit, ex tribus quaestionibus propositis constabit,quarum prima est.
6 per rarefactionem aequiratur nomε quantitaου, c=per esudensationem deperdatur' a1s T T perueniamus statim ad dissicultatem huius quaestio-
nis,tamquam certum praesupponendum est illud, in quo omnes comiemum, videlicet per rarefactionem non acquiri
322쪽
p. V. Tra'. de Rarefactisve, crast. I. 3o 3
nouanis stantiam, aut notiam aliquam materiam , nec per condensationem deperdi Cuius ratio est manifesta, quia corpus,quod inretit,vel condensatur, tolum mutatur accidendaliter per nouam aliquam extensionem,uel quid simile:ergo permanet integrum secundum substantiam: quare nullam su stantiam,vel materiam acquirit,vel deperdit. Evidens est con sequentia,& antecedens probatur: nam si mutaretur substantialiter, vel desineret tota eius subitantia, & conuerteretur in alteram,vel aliqua pars eius.Non primum,quia Iam rarefactici 'esi t generatio lubliantialis ued nec secundum, quia esset idem quod tui tritici:& utrumque est falsum , & contra omnes, qui tamquam certum praesupponunt,rarefactionem distingui a generatione,& nutritione ut probat euidens experientia; cum videamus aquam condensari & postmodum rarefieri, & tandem perleverare post utramque mutationem: aerem etiam in utre
inelusum per facilem compresssionem digito factam eondensari, & per dilatationem rarefieri:absurdum vero esktamrmare,
qued per eontactum ita facilem corrumperetur tota cluet substantia,vel aliqua pars,& in aliam csiuerteretur.Solum ergo potest dubitati,an mutetur corpus, dum rarefit circa quantitatem: ita ut maiorem acquirat,quam habebat prius:& dum eon densatur aliquam deperdat,& ad minorem reducatur,& de hoc est quaestio praesens. t Circa quam prima opinio tenet, per rarefactionem eo ris ris corrumpi totam quantitatem,quam habebat prius, & pr duci nouam aliam maiorem ,&per condensationem produci minorem corrupta maiori .Ita Gotifredus, quem citat Scot. iii 4.d. 22.q. Hispalensis in 2.LI 8.Pomponactus x. lib. de Cene rat.q. Io. Probatur,quia si non produceretur aliqua quantitas diuersa per rarefactionem, nec per condensationem corriun-peretur praeexistens , & produceretur alia minor : sequeretur
totam iptam quantitatem, vel aliquas partes eius simul esse in diuersis locis,vel se penetrare in eodem: sed utrumque est sal-pui ergo falsum est, quod sine productione alterius quantitatis,& corruptione praeexiitentis fiant rarefactio, & condensatio. Probatur consequenria , quia corpus per rarefactionem extenditur ad maiorem locum, & per condensationem reducitur ad minorem:ergo si eadem permanet quantitas, occupabietilla eadem antiquum locum,& etiam nouum, ad quem extenditur:& si per condensatione eade permanet, occupabit minorem, quod non videtur intel Iigibile, nisi quaedam partes redusantur ad locum aliarum,quod patet non essὸ possibile, nisi se ecipiat Ad eude locu ,quod est se penetrare. Secuda opinio non, concedit
323쪽
; o4 Lib. I. Degeneratione Ur corrupi.
concedit produci noua1n qnantitatem totalem, nee seliquam totalem corrumpi per rarefactionem, sed sine corrup ione aliqua totius quantitatis,uel alicuius partis eius asserit pol se fieri, non tamen sine productione nouae partis;ncque etiam condensationem, quin aliqua pars quantitatis pra existentis corrumpatur.Ita Scotus ubi supra,Marsit. I.lib.de Gener.q. I s .Heruei quodlib.2.q. I s.Bucidan. .liba hyicad textum 84 Toletus ibi-I17 dem q. I i.& ex recentioribus nonnulli. Probant primo, quia exicnuo partium in ordine ad locum eth propria passio quantitatis ergo repugnat ex alia causa prouenire, quam ex eadem ruantitate, sicut repugnat, risibilitatem ex alia causa Proce-ere,quam ex natura rationali; sed corpus per rarefactionem. .acquirit maiorem extensionem in ordine ad locum, & natum est occupare maiore locum:ergo acquirit maiorem quantitatem. Probatur consequentia , quia sicut extensio non potest Nocedere,nisi a quantitate,ita maior extensio non potest procedere,nisi a maiore quantitate .Et confirmari potest,quia causa cfficiens,vel formalis inuariata non potest habere perfectiorem effectum;sed extensio parti un in ordine ad locum procedit a quantitate,& ab ea sola, tamquam a causa efiicienti, vel formali ergo repugnat corpus habere maiorem, vel persecti rem extelasionem, inuariata quantitate eius;sed corpus per rarefactionem acquirit maiorem extensionem : ergo variatur quantitas eius, & de minori fit maior, quod non est tmelligibile nisi adueniente noua quantitate.
Secundo,quia sic se hiabet extensio ad quantitatem, sicut intensio ad qualitatem , sed non potest qualitas intendi siue acquisitione nolim parti s qualitatis:ergo nec potest extedi quantitas sine additione nouae partis:c5stat vero per rarefactionem extendi sergo acquirit nouam partem quantitatis. Tertio,quia cum aqua in vase rarefit, acquirit noua puncta: ergo nouas partes.Euidens est consequetia, & antecedens probatur:nam si vas solum sit usq; ad medietatem repletum, puncta aquae solum correspongent punctis medietatis vasis ii post rarefactionem vero cum plenum sit vas, correspondent om - , nibus punctis totius vasis:ergo acquisiuit aqua per rarefacti
nem infinita alia puncta, per quae correspondet infinitis punctis vasis, quibus non correspondebat prius. Probatur consequuntia, quia repugnat, quod eadem puncta correspondeam pluribus,& paucioribuS. Tertia opinio negat contra duas priores per rarefactionem produci aliquam quantitatem totalem , vel partialem, aut per Ondetasationem corrumpi ; sed rarefactionem fieri docet per
324쪽
intensiossem ei itidem clitantitatis praeexissentis ad nniorem l cum , condentationem vero per reductioncm, vel coiitractionein eiusd)va ad minorem. Ita. .Thom. expresso lib, Physic. lectione i . his verbis: Ideo rammis densum non nut per additionem partium subintrantium, vel per bubtractionem earumdem, sed p r hoc, quo una est maceria rari, is densi, & ra. quaest. s α. arti c. I. ad I. ubi ait: Alis modo contingit augmentum per solam iniensionem assique omni additione, sicut est in his,qua rarisunt, υτ aeci ur ina Ph . Durand. in I .disi inti. IT. quant. 7. nu. 22.3c in L .dis . I 8.q. I.Capreol.in .dist. Ιχ.art. 3.ad 4. SonZinas 3.lib. Metaph. quaest. 27. f. dico igitur, Nimplius i. lib. de Generat. comm. ΙΣΟ.& q.7. Sot.cap. de quantitate in Longica q.2.& recentiores sere omnes Sc haec est probabilior,& tenenda. probatur testimonio Arist. 4. lib. Physic.text. 8 . in sine, ubi inquita Magnitudo, o paruit m sensibilis mollis non insuper-ccipiente alia quid materia exienditur, sed quia potentia es in materia τινius. que, ,e. Quibus verbis excludit quamcumque additionem,totalem, aut partialem in rarefactione. . . Sed ratione probatur, primo quod per rarefactionem non corrumpatur tota quantitas praeexistens,& tota alia producitiude novo,contra primam opinionem,quia quantitas est propria passio materiae,eique coaeua,vel compositi, ed passio non potest corrumpi naturaliter, nec de nouo generari, nisi corrupto , vel de nouo genito composito:ergo si tora quantitas corrumpitur, S alia noua generatur, corrumpentur materia,vel compositum per rarefactionem, & aliud de nouo generabitur ,& ita non distinguetur rarefactio a generatione, & corruptione substantiali,quod constat esse fallum. i Secundo, quia omnia accidentia sensibilia inhaerent compo- ris sto, vel materiae media quantitate, & omnino dependenter ab
illa : ergo corrupta quantitate corrumpentur omnia; sed euidens experientia docet,in cera rarefacta,aut citam in aqua condensata eadem permar ere accidentia sensibilia, ut idem calor in cera,eadem frigiditas in aqua: ergo falsum est,quod quantitas corrumpatur, & generetur alia. Probatur dei iide, quod non producatur per rarefactionem pars quantitati nec per condensationem corrumpatur, contra secundam opinionem , ex illo principio ab omnibus admisse, quod per rarefactionem non producitur aliqua pars substantiae, neque aduenit noua pars a Tateriae. Ex quo ita arguo. Si per rarefactionem producitur pars quantitatis, unun ex duobus sequitur , nempe dari accidens sine subiecto, vel penetrationem corporum ,sed utrumque est naturaliter impossibile:ergo etiam
325쪽
Lib. I. P egenerationeicst tamen
erit i mpossibile,quisa producatur per ra,efactionem p rs quatristitatis. Probatur consequentia,quia non adueniente 'oua parte
substantiae, vel materiae inquirindum est, in quonam subiecto inhaereat pars illa quantitatis de nouo producta : & si dicas in aliqua parte materiae,vel substantiae praeexistentis,sequitur dari penetrationem, Probatur consequentia,quia quaelibet pars materiae,vel subitantiae, habet suam partem quantitatis: ergo non potest nouam partem quantitatis productam in se recipere, quin habeat duas quantitares, & dabitur penetratio earum: si vero di eas non recipi in aliqua parte materiae i vel stibstantiae praeexistentis r sequitur non habere subiectum, quia nulla pars de nouo aduinit,in qua recipi possit. 3 o Tertio probatur ex mylterio Euchartitiae, quia experientia cons at species sacramentales vini consecrati condensari posse, Neondensari aliquando, postea vero raretari , & post rarefactionem eontinere sanguinem Christi, non minus quam ante illam: si ergo acquiritur noua pars quantitatis in I resactione,
tria sequuntur inconveniontia. Primum, quod per creationem producaturis & eonenrrente ad illam causa naturali, tamquam
agente proprio. Probo utrumque sequi, quia nullum est ibis laeditam, de cuius potentia educatur: ergo fit ex nihilo per ereationem di di si sorte dixeris educi de potentia quantitatis praeexistentis in speciebus, quia cum sit fine subiecto, & ideo per se , habet .ieem substantiae, a qua sustentantur caetera accidentia. Plobb esse falsum, quia si de potentia quantitatis; eduineitur t ergo in eadem recipitur tamquam in subiecto,& ita fiet, quod duplici quantitati extensae correspondeat idem locus, vel spatium, dabiturque penetratio utriusque. Deinde certum estii non minus proprie concurrere aerem inseisidantem ad con-ὸensationem specierum, quam ad condensationem alterius vi ni non consecrati mam utraque condensatio naturaliter fitaergo si per eam producitur quantitas, sequitur produci ab eadem cause .condensaiate species, tamquam ab efficiente proximo, Se
produciturex nihilo per creationem: ergo concurrit causa naturalis condensationis ad creationem eius,quod patet esse im-- possibile. Secundum inconueniens est, quod producatur, & in
nullo sqbiecto inhaereat, sed line illo sit, quia nulla est ibi sub-s antia, in qua inhaereat. Tertium, quod detur quantitas fine Iubi cisto,sub qua non contineatur Christus,contra communem modum sentiendi totius scholae. Probatur consequentia, quia Christut non continetur,nisi sub ipeciebus consecrati sued pars
Illa quantitatis de nouo creara non fuit consecrata ergo lub eapstia continetur Christus: dc ideo non potest dari sine hibiecte;
326쪽
οuia accidentia panis sbium manent sine subiecto ex vi tran- substantiarionis, per quam desinit esse sitbstantia panis conuersa in comus Christi, in qua inhaerebant ; sed pars illa quantitatis non ruit umquam in substantia panis desinente,tamquam in subiecto: ergo ex vi desitionis eius non potest permanere sine sublino. Ex quibus sequitur, quod species sacramentales non
possint naturAiter rarefieri,neque condensati,contra communem modum sentiendi omnium scholasticorum, es contra veritatem ipsam, quia certum est, posse ab agente naturali eatefieri: ergo etiam eondensari in rarefieri. Probatur tandem, quia si per rarefactionem acquiritur pars ritquantitatis,& per condensationem deperditur,idem erunt eum augmentatione, & diminutione; quia per se terminabuntur ad
maiorem & minorem quantitatem:consequens autem est contra Aristotelem,S: omnes ; nam Aristoteles semper loquitur de his mutationibus tamquam de diuerss. Ad argumentum primae opinionis neganda est consequentia; &eum dicitur, quantitatem ver rarefactionem occupare maiorem locum, eoncedendum est, sed negandum, quod ex eo insertur, nempe singulas partes quantitatis ore are dupli cem locum, videlicet antiquum, & nouum, ad quem se extendunt ; hoc enim sequeretur, si rarefactio fieret 1ine ulla m latione loci, ita ut quaelibet pars corporis immutata prorsus occuparet nouam partem, & antiquam loci ; non tamen ita
fit, sed quaelibet extenditur ad nouam partem loci deserendo
antiquam ; maiorem tamen partem loci acquirit, quam habebat , sicut viatorem extensionem ad locum, & ex hoc acquirit totum corpus maiorem locum. Quo autem modo hoe fiat, explicabitur in solutione argumentorum secundae opinionis, & eo explicato, constabit ex rarefactione non sequi,
quod partes eorporis sint in diuersis locis simul, vel se penetrent in eodem.
Ad primum argumentum secundae opinionis concedendum 13a est, extensionem partium in ordine ad locum esse propriam passionem quantitatis, vel certe actum propriae passionis eius: nam aptitudo sermalis occupandi locum est propria passio, ut in praedicamento quantitatis explicando proprietates eius adnotauimus. De hae igitur extensione actuali in ordine ad locum etiam est eoncedendum, quod non possit prouenire ab alia causa, nisi a quantitate secundum diuexsos modos, vel dispositiones, quibus potest se habere in ordine ad locum, vel spatium loci; & ideo secundum eos potest corresponderet
maiori, vel minori spatio: itaque quantitas ex se habet for-V α
327쪽
sos I. generatione Ur corrupi.
malem aptitudinem, ut se actu extensa in loco, & etiam habee aptitudinem, ut sic, vel aliter afficiatur in ordinea loeum, resecundum diuersuin modum, quo assicitur , diuerso etiam modo se habet ad locum : per raritatem vero ita incitur,ut partes pius magis sint inter sese distantes ; & ideo maiorem habeant extensionem in ordide ad locum, & maiori loco collespondeant ; x pu condensationem ex opposito sic incitur, ut partes eius magis sint inter sese coniunctη, & minus distantes , de ideo minori loco, vel spatio correspondeam. Ex quo intelligitur, non tenere argum . dum sic arguitur. Actualis extensio in loco,vel spatio procedit a quantitate, & a sola quantitate: ergo maior extensio a maiori ; nam consequens distinguendum est, ita ut maior extensio procedat a maiori quantitate, vel ab eadem melius assecta in ordine ad locum , quia sicut quantitas est apta ad oecupandum locum, ita eadem quantitas est apta,ut diuersis modis assiciatur, & ut diuerso modo se habeat in actuali
extensione ad locum,maiorem,vel minorem habens: nam cum
aes iss extensio in loco sit accidens quantitatis, ex diuersis etiam iEodis accidentalibus potest variari, sine variatione eius
Confirmatio vero concedenda est, nempe quod immutata, vel inuatiata quantitas non possit habere maiorem, vel minorem extensionem ad loemii ; sed dupliciter variari potest,secundum additionem partium , vel secundum diuersum modum se habendi secundum easdem p rres ; & ita potest utroque modo, vel Ex utroque capite variari actualis extensio eius in ordine ad locum,sive procedat is ea tamquam a causa essiciente,sue tamquam effectus formalis secundarius;utroque enim modo se habens accidentalis effectus eius est, & ita potest ex aliquo accidenti variari,iniodum enim accidentis habet,respectu quantit iis habere plures, vel pauciores paries, quamuis partes perti neant ad entitatem, vel substantiam eius;& etiam habet modum aecidentis, habere easdem paries magis,vel minus distantes inter sese, id illud consequitur per augmentationem,aut divminutionem,hoc vero per rarefactionem,uel condensationem; itaque maior, vel minor extensio actualis in ordine ad loeum, non minus potest prouenire ex eadem quantitate aceidentalia ter variata per rarefactionem, quis per augmentationem: quamuis extensio p/rtium ut sie, proueniat ex quantitate se-ςundum se considerata, hoc est, abstrahente ab his accidenti ssibi naturalibus, &proportionatis, Et exemplum esse potest inealore secundum probabilem opinionem eorum , qui dicunt
persectiorem ros se ostectum producere, si sit in materia dens i
328쪽
in materia rara,quamuis eumdem habeat gradum intemtionis in utraqqe. mo supposito,iton sequitur, calefacete prinuenit a callese secundum se:ergo persectius calefacere proiiciasta persectiori calore, nisi sorte sumas calorem perlectiorem p rs perfectiori accidentaliter,& quasi extensiue,& tunc eodem Inq-do se habet quantitas eadem ruefacta; est enim ma iόrμcide taliter per maiorem distantiam partium intra sese, quam habot per rarefactionem. Et ita possumu Ad formam argumenti sy respondere;cum dicitur. Extensio in ordine ad locum prouenita quantitate : ergo maior extensio a maiori quantitate. Distin'guo consequens, a maiori subsantialiter, aut entitatiue, vel 4maiori exicnsiuE , &accidentaliter: & in primo sensu non est necellario verum, ne tamen in primo,vel secundo;&quiae. dem quantita. per rarefactionem sit quodammodo eMessi rmaior propter maiorem distantiam partium ratione xaratatis, , -
quam erat secundum entitatem , hoc sume it, ut possit ii buxe perfectiorem effectum accidentaliter, hoc est,maiorem extra Mnem actualem in ordine ad spatium. fAd secundum , concesso antecedente, quod per intensionem 13 qualitatis acquiratur noua pars gradusis intensioni ii, neganda est conse venti quod per extensionem quantitatis producatur cessario noua quantitas. Et ratio disterentiae consistit bin diuersa natura quantitatis, & qualitatis, nam illa non potest intendi , nisi in ordine ad eamdem paritem subiecti per notiam eductionem de potentia eius;noua autem eductio est noua productio partis graduali ut per se patet;quantitas vero persicitur per ordinem ad extrinsecum, nempe aa locum, vel spatium, ῖα
quo extenditur , & quia in ordine ad spatium potest ex dupli ei
capite extendi magis idelicet per additionem nouae partis, alaque etiam per maiorem dilatationem earumdem,quam acquis
runt per raritatem, a qua ha it magis inter sese distare t ideo
potest acquirere quantitas maiorem exteusonem in spatio sine noua parte acquisita, quod contin t in x. trefactione, ut superius expositum est, licet non possit qualitas acquirere nou naintensionem, uisi per additionem noxiae partis, i ii. Ad tertium negandum est antecedens, quod per rarefactio- is snem producantur noua puncta ; & cum dicitur, ante raref ctionem aquae singula puncta eius correspondere singulis punctis medietatis uvis, post rarefactionem vero correspondere etiam infinitis aliis ita alia medietate vasis contentis , distina
guendum est , nam si intelligatur utrisque simul correspondere , videlicet his, quibus cinaespondebant prius, & aliis, qui-bRs c respondem potica, negaudum est si veto succestiue,
329쪽
'3ro Lib. I. De eeneratione est corrupi. '
concedendum est, ita ut aliis quidem post rarefactionem cor respondeant, & non his, quibus correspondebant rus, quod postibile esse intelligitur: quia per rarefactionem eadem quantitas dilatatur , de acquirit maiorem extensionem in loeo , Se ex consequenti minor quantitas correspondet maiori spatio, quod necessario debet fieri per mutationem praetentiae ita utrorum se extendens ad maiorem locum amitrat praesentiam, quam habebat prius, & acquirat aliam, & singulae etiam partes , & indivisibilia amittant partialem , aut indivisibilem pra sentiam, quam habebant, & acquirant aliam, & ex consequenti estis partibus , & indivisibilibus spatij correspondeant, &non prioribus , quibus ante rarefactionem correspondebant, alioqui permanerent omnino immotae, quod pugnat eum dilatatione. . ,
Sed eontra hoc est argumentum dissicile, quia ex hae solu-χione sequitur, nouas partes, & puncta produci per laresistionem, veI tot partes ;& indivisibilia habere eorpus paruum, aehabet magnum, quod non est intelli sibile. Probatur conse-- quentia: nam aqua illa ante rarefactionem duplo maior eraeivase, post raresectionem vero adaequatur illi: ergo omnibus,& singulis partibus, & punctis vasis correspondent partes, &puncta aquae: quare tot partes, & puncta haut post rares,moneris , ac habet vas: ergo etiam ante illam, vel nouas aequisiuit per rarefactioncm. . ri . i
Hule argumento respondent Conimbri. qui nostram sen-igntiam sequuntur e. s.huius lib.quaest. 17.artic. . concedendo, quod tot habeat puncta, & partes paruum corpus, ac magnum, eum utrumque habeat actu infinita, & unum infinitum non sit maius altero. Quod probant hoc argumento ; si dentur duo circuli concentrici, hoc est, habentes idem centrum, quorum unus includat in se alterum , tunc omnes lineae ductar eentro 'ad cireumferentiam maioris circuli intersecabunt circidum maiorem in puncto, hoc est, tangent in suo transitu punctum aliquod eius: ergo tot erunt puncta in minori, ae in maiori, s& consequenter tot partes. Probatur consequentia, quia ad 'othnia puncta maioris circuli ducuntur lineae, & per omnia puncta minoris transeunt: ergo non habet maior circulus plura puncta, quam minor, & consequenter nec plures partes; nec ideo unum infinitum erit maius altero Nec soluitur argumentum , si dicatur, non posse duci lineas ad omnia puncta maioris eirculi per punctum minoris, vel non nisi per penetrationem,' ita ut multae lineae transeant per idem punctum minoris circuli; quia euidens est in Mathematicis, quod a quolibet puncto, , in quod
330쪽
in quodlibet punctum potest duci linea recta: cIgo nullum est punctum in minori tirculo,per quod non possit linea rccta duci,Sc ideo sine penetrationemam alioqui aliqua latica pollet duci a centro ad circumseremiam maioris circuli,quae non inueniret punUum,quod tangeret in circumferentia circuli mino xis:quod patet cise absurdivin. , ω
Haec tamen solutio suponit falsum,&ideo non potest esse vera;lupponit quidem falsum , nempe,quὀd tot habeat paries, & indivisibilia corpus parvum,ac habet magnum, quod festum esse ostendimus 3. lib.Physagentes de infinito , atqire essicaciter probantes, quod licet v mim infinitum sub ratione formali infiniti non sit maius altero, quia ratio sormalis infiniti consistit in negatione, aut priuatione , vel per illam saltem explicatur , & intelligitur, priuatio autem . vel negatio in facto
esse, qualis est haec, consiliit in indivisibili, & i leo non suseipit magis & minus, sub ratione tamen materiali pro entitate consurgente ex partibus infinitis euidens est, unum infinitum esse maius altero , hoc est alias partes continere praeter omnes partes alterius. QAod sic olfendo in eodem exemplo maioris& minoris circuli, qui si extendantur in modum lineae rectae, euidens est essicere duas lineas rectas, quarum una sit longiox alia. Quo supposissi ita arguo: linea maior resultans ex maiaiori circulo tabet totam longitudinem minoris, & plus: ergo habet aliquam longitudinem non contentain in ea, & ex con sequenti Aiquamentitatem realem praeter entitatem eius. Ex quo euidenter sequitur plures partes habere, quia habet tot, quot habet linea minor,& alias praeter illas, nempe eas omnes, ex quibus constat longitudo,per quam eam excedit, & conse quenter sequitur esse maiorem materialiter, hoc est plus entitatis eontinentem : quia eo ipso, quod in eodem puncto concurrerent, non ostent lineae rectae. Quod algumentum , nisi euidens esset, non posset probari, quod totum esset maius sua parte Inam eodeni argumento, & non alio probatur sic procedente. Quidquid continet totum, quod continet aliud,& aliquid praeter illud,maius est illo : sed totum continet quidquid continet quaelibet pars eius, & aliquid aliud , nempe caeteras partes: ergo est maius qualibet parte. Et si dicatur, argumentum hoc conuincere in corpotibus, is svel quantatibus finitis,non vero in infinitis;quia eo ipso,quo corpus si actu infinitum feeiadum magnitudinem, vel mul titudinem, repugnat excedi ab alio. Haec solutio imprimis est .
manifesta petitio principi j, quia pro ratione reddit illildi de