R.P. Antonii Ruuio Rodensis, ... Commentarii in libros Aristotelis Stagyritae de ortu, & interitu rerum naturalium; seu de generatione, & corruptione earum ... _ Nunc primum in Gallia editi. Cum duplici indice, ..

451쪽

43α Lib. I. Ggeneratione 2 eorrupti

quia effectus luminosi prineipalis , a quo directe illumiliatur

medium mpeditur a corpore opaco, ne ulterius uanseat: sed per tale impedimentum sibi superueniens, non augetur virtus

eiusde luimnosi;& ideo nec redditur fortius ad agendum:emo non potest intensiorem effectum producere in partibus medii Per reflexionem , qua produxit in eisdem per directam illuminationem.Probatur consequentia, quia idem inquatum idem, hoc eit per virtutem eiusdem intensionis agens , & eirea Dialam eodem modo dispositum semper facit eumdem effectum,3 & non maiorem. Secundo quia, Viciminosum intensio. is vi. quatuor tu potest producere in reliquis partibus suae spherae loenen ut duo exempli gratia ) ergo ex tali productione repugnat,quod in partibus eiusdem spherae propinquioribus corpo-xi opaco a te remotioribus, sequatur maior intensio luminis Irobatur consequentia,quia agens Aturale sortius agit in propinquum,quam in remotum aequaliter dispositum;sec partes medij propinquiores corpori opaco, in quibus lumen intenditur per reflexionem , remotiores sunt respectu eiusdem luminosi;& eodem modo dispositae, ac reliquae partes eiusdem medii ergo repugnat fortius circa eas agere, quam circa pIopinquiores:& ex consequenti reprenabit, quod intensius Iumen in eis productum per reflexionem procedat ab eodem Iaminosis, & necessarium est proeedere ab intensiori lumine recepto in corpore opaco, cui sunt propinquiores. Probatur haec ultima consequetia,quia non est excogitabile aliud agensa quo possit procedere. 1 Nottia sententia omnino est opposita, & explicatur duabus conclusionibus. Prima est,intensio luminis producta in medio

per reflexionem , non producitur a corpore opaco per lumen

in se receptum,sed a principali luminoso, a quo corpus ipsum opacum illuminatur. Probatur testimonio Aristotelis 8. lib. Phyctext. 32.ubi docet reflexionem localem corporis non fieria eorpore impediente , vel obsistente , seda proij ciente idem eorpus,quod reflectitur , his verbis: Sicut reflexasphera non a pariete mota est,sed a proiiciente. Quae verba praeter quam, quod expressa sunt; ita intelliguntur ab omnibus interpretibus tam antiquis,quam nouis:praesertim a D. Thoma, Soto, Toleto,de Conimb. in commentariis eorum. Ex hoc igitur se arguor Pila ideo reflectitur in pariete impediente, quia impulsus ei impressus a proiiciente eam ulterius deduxisset, nisi paries extensionem sui motus impediret: eo vero impediente non priuatur impulsus suo effectu ulterius dilatandi motum, sed quasi permutatur viderior motus dilectus in reflexum eiusdem intensio

452쪽

intensionis ; ita ut si per decem pasilis extensurus erat ulteriorem motum directum, per totidem extendat reflexum:& ab ea.dem causa a qua extenderetur directus, fit reflexus;ut docet expresse Aristoteles, & cum eo omnes interpretes,nempe a proij-

ciente, quod est principale agens, & non a pariete, qui est corpus obsistens, in quo fit reflexio; sed eodem modo fit reflexio luminis, vel alterius qualitatis : ergo motus reflexus illuminationis ab eodem luminoi principali fit, &non a corpore opaco ab eo illuminato, in quo fit reflexio; & consequenter intensio luminis per eum producta tamquam proprius terminus. Probatur minor, quia virtus luminosi principalis extenderet illuminationem directam per decem passus, nisi obstaret corpus opacumrergo illo obstante,& facta in eo reflexione non priuatur luminosum suo effectu,hoc est extensione illa sui m tus, sed quasi commutatur directa in reflexam. Vnde sequitur eodem modo procedere alterationem reflexam a principali l minos quo procederet directa quantum ad ulteriorem extensionem,nisi impediretur a corpore opaeo; sed ab eodem agente procedunt motus, & terminus per se eius:ergo ab eodem lumianoso principali procedit terminus per se eiusdem alterationis reflexae: sed terminus illuminationis reflexae est lumen prod istum in medio cadens supra Iumen productum per illuminationem directam in eisdem partibus, per quas risectuntur r dij: ergo intenditur lumen medij ab eodem agente in eisdem

partibus, & non a corpore opaco impediente. Probatur consequentia,quia intensio qualitatis non est aliud, quam noua productio eius circa eamdem partem subiecti. Et si dicatur non bene probari ex motu locali reflexo intensionem luminis in medio ab eodem luminoso factam ; nam per motum localem reflexum nullum effectum in medio productum per motum directum intendit, aut perficit mobile, sed eamdem praesentiam producit, quam produceret, vel produxit per motum directum : ergo non bene probatur ex locali reflexione intensio luminis facta in medio ab eodem agente,a quo fit directa. Res. pondeo probari quidem essicaciter,quia ex eo non perficitur in medio per motum reflexum effectus per directum , quia non

manet, nec manere potest, sed transit sicut motus : si vero permaneret, absque dubio perficeretur quadam ratione extensiua, non vero intensua, quia praesentia localis non est capax intensionis; perficeretur vero, quia duplicaretur in eodem corpore , & in ordine ad idem spatium. Estectus autem illuminationis directae permanet in medio 1, propterea necessarium est, ut

ea at supra illum effectus productus per illuminationem diri

453쪽

t 3 Degeneratione'corrupi. jam in eisdem partibus medij, in quibus cadunt radii reflexio

Sed unus 1:radus luminis cadens supra alium in eadem parte subiecti facit intensionem: ergo intenditur lumen in his partibus medii ab eodem agente. Probatur etiam ratione eadem conclusio I primo, quia tota ratio propter qium opposita sententia asserit reflexionem fieria corpore opaco tamquam a causa per se est,quia ratione densitatis,& tersit sis magis est dispositum, ut saltem secundum aliquam partem intensius lumen recipiat, quam medium ; quod non est ita densum.Sed hoc fundamentum est falsum:ergo opinio ipsa in eo iandata erit falsa. Probatur minor, quia opacitas eorporis impedit potius receptionem luminis, quam iuuet ad eam reeipiendam; sed texfixas,ac densitas corporis pertinent ad opacitatem aergo potius impediunt,quam iuuent,vel disponant 336 ad receptionem intensioris luminis; falsum est ergo quod cor- pus opacum propter maiorem densitatem, & tersitatem sit ma-. uis dispositium,,t in aliqua eius parte intensius lumen recipiatur, quam in partibus medii. Maior videtur mihi euidens,qui euidens est corpus opacum ratione opacitatis impedire transitum luminis ergo repugnat opacitatem facere ii d capax maioris luminis. Probatur conse laentia,quia si magis capax esset, impedire no posset.Praeterea diaphane itas corporis est propria, atque germana dispositio ad recipiendu lumen;sed opacitas opponitur diaphaneitatu ut transparentiae:ergo repugnat efficere corpus capax maioris luminis. Et eade ratione probatur minor de densitate ac tcrsitate ;quia quo corpus m is densum,& ter- . sum est, minus est diaphanu,ut per se est manifestu:ergo minus eli dispositum ad recipiendam Licem,& ideo non porest intensiorem recipere si sit aeque,vet minus approximatum luminoso.

1 3 His addo,densitatem in nullo corporα esse dispostionem ad

recipiendum maiorem intensionem alicuius qualitatis, ut euidenti inductione probari potest, licet sit dispositio , ad magis

retinendam intensionem Ieceptam,& ad sortius agendum cum eadem, vel maiori intensione. i Secundo probatur ex reflexione aliorum accidentium inten-.tionalium, nam sicut lux est qualitas intentionalis, ita species visibiles simi accidentia intentionalia; & sicut resteistitur lux in speculo, ita reflectuntur species i sed species reflexa in speculo causatur ab eodem obiecto visibili, a quo causatur directa, Zenon a speculo:ergo reflexio lucis,& intensio per eam producta

non a speculo,sed a luminoso causatur. Minorem admittunt aduersiarii sc probabitur efficaciter 2. lib. de anima c de visu,quiar pecies est liqualis sit nititudo obiecti visibilis,& ideo ab eo debet pro

454쪽

Cap. IX. ract.de actione, cst react. Quae t. VIII. 33

bet procedere ; sed quod videtur per reilexionem specierum in speculo factam non est species,vel similitudo obiecti, sed obiectum ipsum,ut ibidem probatur incaciter,ergo ab eo procedit species reflexa,& non a speculo,& cosequenter a luminoso procedic reflexio luminis,& intusio eius producta in medio, &nona speculo illuminato. Fundamentum vero oppositae sententia: negandum est,quia iam probauimus ratione tersitatis,& dens talis non posse corpus opacum ei se maioris lucis capax,sed minus M minorem recipere,quari partes medij, & ideo non posse ab eo procedere intensius lumen in medio. Quod autem dic r 3gtur de illuminatione Lunae, simile quidem est,& ideo coneedimus maximam partem luminis nocturno tempore producti perisimilem reflexionem in eodem astro Lunae faciam, produci, a Sole quidem tamquam a principali,& proxima causari uuare tamen lume in eadem Luna receptum, quae sic a Sole illuminata quasi per modum unius agentis unitur eidem Soli eam illumi-rianti,& ab utroque procedit nocturna illuminatio mudi .Quod dicimus supposita opinione,quae asserit totum lumen,quoria. bet Luna, recipere a Sole ; nam alij de ea, ac de quibusdam aliis astris existimant aliquam eius partem a se habere:de quo statim agemus in libris de coelo, & mundo:ubi & modum huius reflexae illuminationis Solis,& Lunae copiosius explicabimus, Eluia modi autem reflexio lucis in Lqna facta a Sole non percipit sensu,sicut pςrcipiuntur aliae longe minores in his inferioribus factae, propter maximam distantiam inter Lunam, & Solem, de corpora ingentis molis inter utrumq; astru media ; nam reflexio ista fit eo tempore,quo Sol est in uno emispherio,& Luna in altero;& cum primis mediat inter utrumq; magna pars profunditatis quarti cocti;deinde profunditas tertij, secudi,& primi,&tadem iphaera integra quatuor elementoru.Dc reliquis vero minoribus reflexionibus in his corporibus inferioribus factae secundu proportione dicendu est fieri quidem a principali luminoso per maiore intensione luminis in partibus medij produ- nam,sed iuuare etiam lume productum in corpore opacoi licet. non sit magis intensum,quam in medioiquia se coniungit cum

principali luminoso,& per modum unius agentis Operantur. Ad primum argumentum eiusdem sententiae concessa maio- iri, quod luminosium impediatur a eorpore opaco , ne videri extendat suam actionem , atque etiam minori, quod per hoe impedimentum non reddatur fortius ad agendum, neganda est consequentia,quia ad producendum maiorem intensionem per reflexionem , non est necessarium, quod augeatur virtus eius; nam si suffciens erat ad extendendam illuminationem dire-

455쪽

436 Lib. I. generatione ct corrupi.

Eham ad ulteriores artes medij,erit quoque suffici cns ad eamdem extensionem commutatam in rinexam efficiendam, sicut de impessu probauimus in reflexione locali. Praeterea, licet per impeAmentum corporis opaci non intendatur virtus luminosi,sed quia ratione reflexionis agit per diuersam lineam, oper

tur quasi duplex agens ; & ideo in ea parte medii ad quam pertingit reflexio quasi duplicatum effectum producit, eam illuminando quasi duabus viis, hoe est per duas, ac diuersas lineas rectam, εc reflexam : non ergo mirum eli , si quasi pro duobus

agentibus operetur. Non fit enim intensio luminis in omnibus partibus medij, bd in certa,ac determinata,videlicet in angulo reflexionissicut reflexio fit ex parte speculi in angulo incidentiae. Quod vero dicimus quasi pro agenti duplicato operari lunainolum in illuminatione recta, & reflexa, & ideo quasi duplicatum producere effectum in ea parte, secundum proportionem siue virtutis, aut intensionis, intelligi debet, ita ut totus effectus non solum non superet intensionem eius , sed neque adaequare eam possit, ut aer supra dictis est manifestumc Ec si dieatur , luminosum agit per illuminationem directam naturaliter: ergo agit circa medium in quantum potest. Quare repugnit maius lumen producere in medio per reflexionem. Respondeo agere quidem per illuminationem directam in quanis tum potest,sed non omni modo, quo potest ; & ideo licet prodireat tot uim lumen, quod potest producere tali modo agendo, non tamen totum,quo 'Dotest,hoc & alio modo,nempe acti ne reflexa; nam sicut posset nouum lumen producere in ulteri

a rebus partibus medij, potest in anterioribus per reflexionem, quod est lumen earum intendere,vt probauimus. Et Ex hac d arina explicari debet eommune illud axioma, nemper Idem inquantum idem semper facit idem. Vt enim semper sit verum, sie debet inteIligi ; ut idem in quantum idem eiaem modo agens semper saeiat idem; secus veto est,si varietur Inodus agenm,ve

eontingit in hae parte. '

Ad secundum neganda est consequentia, quod per reflexionem non possit produci intensior erimis ab eodem agente in partibus propinquioribus eorpori opaco,quam productus sit in aliis ab eo remotioribus per lotam directam illuminationem. Et cum dicitur agens naturale sortius agere in partes suae sph dirae sibi proximiores,quam in remotiores,si sint atque dispositae,

distinguendum est; nam agens per eamdem lineam verum est, non tamen,si per diuersas operetur, ut in reflexione contingit:

sic enim digit quasi duplicatum agens, eum agat per diuersas lineas, rectam & reflexam , & ideo quasi duplicatum producit effectum:

456쪽

effectum: nam in parte illa medi j , ad quam pertingit resexto producit aliquid illius luminis, quod produceret in ulteriores partes medij intra propriam sp eram clausis, si non impediretur per interpositionem corporis opaci.. Suppletur ero o peractionem reflexam additam directae illuminationi delagus proximationis;immo & superatur,ut per se est manifestum.

Ur omne agens dum agit, repistiatur a suo contrario circa quod agit 'VT intelligatur quaestio,& ad difficultatem eius breui perueniamus , conditiones quasdam enumerare, & explic re oportet omnino necellarias,ut agens dum agit,repatiatur at sim contrario, in quod agit; quas uno, aut altero verbo ictigit Arbstoteles cap. q. huius primi libri a textu s 3. Primam ergo conditionem necessariam esse ait, ut agens, & passim materialia sint: nam si agens sit spirituale , non poterit repati ab eo, in quod agit: & si passum etiam sit spirituale, non poterit circa ipsum operari agens ; & ratio utriusque est: eadem,quia res spiritualis altioris ordinis est,& ideo agere quidem circa rem materialem potest propter eminentiorem virtutem, quam habet; sed in ipsam nec potest agere res materialis inferioris ordinis,& virtutis ; nec ideo ab ea repati potest, quia a quo aliquid re- patitur, illud idem in ipsummet agit. Nec satis est utrumque esse materiale , sed secunda conditio reqiii ritur ait Aristotelesa ut habeant eamdem materiam, non numero, sed specie. Vnde licet corpora coelestia agant in haec sublunaria,non repatiuntur ab eis, quia licet communiant in materia, non eluciem: speciei, sed diuersae. Et ratio huius conditionis est, quia actio, &reactio ordinantur ad generationem, & coci aptionem cius, in quo recipiuntur di, sed corpora coelestia ex eo, quod habeant materiam specie diuersam ab his sublunaribus ; sunt incorruptibilia : ergo non possunt repati ab eis. Sed nec semeit habere

materiam eiusdem rationis; quia medicus communicat in materia cum infirmo, in quem agit eum sanando, & tamen non repatitur ab eo inquit Aristotelas,qulia non est agens ultimum, seu immediatum, sed primum: repatitur vero medicamentum ab eo applicatum quia est ultimum, atque immediatum agens.

Ideo tertia conditio est necessaria, quod agens sit ultimum, seu Proximum. Nec tamen id sufficit, sed requiritur quarta, quod

457쪽

438 Lib. L Degeneratione Gr corrupi.

agens contineatur intra spheram activitatis pasti,quia contingere potest,ut agens sit maioris longe virtutis,quam passum,&ideo ad maiorem distantiam possit exteudere luam actionem, quod est maiorem habere sphaeram activitatis,quam passum idctune fieri posset quod passum esset intra sphaeram agentis : hoc vero extra sphaeram passi ut consideranti patet, & actio quidem tunc dabitur, sed non reactio, quia sicut repugnat aliquid agere in aliud,nisi intra sphaeram activitatis eius sit iro n minus repugnat in illud reagere,quia reactio vera actio est.Quinta,&vltima conditio est, quod agant actione vera , & propria ; hoc

est corruptiua,quae vertatur solum inter propria contrariamam, hoc modo sumitur ab Aristotele actio in hoc opere,ut vidimus superius. Si enim solu agant actione persectiva, nulla sequitur tepassio, ut constat in illuminatione : non enim repatitur luminosum a torpore diaphano, in quod agit; nec obiectum a potentia sensitiva. Itaque ut omnes conditiones hoc verbo comprehendamus,ut ages possit repati a passo, circa quod agit, materiale debet esse ; habens materiam eius em speciei, vitimum;& intra sphaeram eiusdem passi contentum : agentemque circa passum actione corruptiua. Et de tali agete procedit quae- 'stio, an dum sic agit, semper, & necessario repatiatur ab eodem

passo, circa quod agit. I 3 Circa quam quaestionem plures sunt opiniones, quas prolixe refert,& reiicit Toletus i . lib. de gener. q. I s .ex quibus tres tantum nos referemus, quae difficultatem eius attingunt, nam reliquae nullius momenti sunt. Prima opinio negat omnino

reactionem, hoc est actionem passi in agens,l quo patitur. Ita Maior in I .distin. I .& cum eo alij ex nominalibus. Probatur primo, quia a proportione minoris inaequalitatis, non potest dari aliqua actio i, sed non potest passum reagere, nisi a proportione minoris tergo impossit'lis est reactio. Probatur minor, quia proportio minoris inaequalitatis est, quando virtus agentis est minor resistentia passi, ut superius probauimus; sed virtus passi si vere patiatur ab aliquo debet esse minor resustentia eiusdem agentis,a quo patitur: ergo hon potest in illud agere , vel reagere. Probatur minor, quia resistentia activa agentis prouenit a tota latitudine sol mae eius, quam constat esse maioris virtutis , quam forma passi , & resistentia formalis eiusdem agentis prouenit ab eadem forma incompossibilicum forma passi etiam secundum totam eius latitudinem, I quia secundum eam est ei contraria, & repugnans. Exemplum possumus afferre in aqua , quae si patitur ab igne, necesse est maiorem esse virtutem activam ignis, quam resistentiam eius,

458쪽

sed etiam est maior resistentia ignis, litam activitas aqv.e, nam per eumdem calorem ut octo,quo agit, resistit resistentia activa, cum haec sit eadem realiter cum virtute activa, aut citin

actione. Resistentia etiam formalis , citiae est incoinpossibilitas, aut repugnantia unius formae cum alia;maior est in igne, cum sit per eumdem calorem ut octo contrarium frigiditati eiusdem aquae, & ei repugnans secundum totam suam latitudinem. Et hoc argumentum magis ad tensum videtur conuincere, quando agens maximae virtutis est;passum vero adeo exiguam nabet, ut absurdum viduatur dicere, quod in idem maximum agens possit re agere.' Secundo probatur , quia dum Vnum contrarium agit in aliud , ut ignis in aquam, constat sua activitate superare illam; sed necesse est etiam sua resistentia superare activitatem eius: ergo necesse erit magis etiam resistere passo , quam passum in eum agat: Quarc inisossibilis erit reactio ; nam quotiescumque Gis resistit pastima, quam agenS agat, repugnat actionem sequi,ut superius ostendimus. Probatur minor,quia dum ignis agit in aquam per calorem, non solum resistit reactioni eius per eumdem calorem,sed etiam per propriam substantiam naturaliter agentem ad conseruationem. QAia sicut naturaliter ab ea dimanat tamquam a principio activo, ita naturaliter conseruatur media activitate eiusdem substanti. ar: sed aqua non reuit, nisi per solam frigiditatem : ergo maior erit resistentia ignis, quam activitas eius. Consequentia videtur necessaria , quia habet eamdem caulam, quam habet adfluitas, . nempe calorem; sicut activitas aquae habet stigiditatem, bc praeterea propriam substantiam ignis conseruantem eumdem calorem. Sed probatur minor ex his , quae diximus a. lib. Phyc agentes de causa essiciente ; videlicet substantiam non

Vere in aliud, nisi per sua accidentia , per quae solum attingit passiam : ergo aqua non agit per se immediate, sed solum per frigiditatem.

Secunda opinio non omnino negat reactionem, sed solum Isecundum eamdem contrarietatem , eam admittens secundum aliam: ita ut agens per unam qualitatem non patiatur a

passis per qualitatem illi contrariam,sed bene per aliam diueriam; ut dum ignis agit in aquam per calorem, non reagat aqua

in ignem per frigiditatem , sed per humiditatem debilitando

siceitatem eius. Ita Nimplius I. lib. de generat. Comm. I9S. quaest. 3. referens pro se Averroem , Alexand. & alios. Probatur primo, quia si admittatur reactio secundum eamdem contrarietatem ; sequiitu impossibile prorsus esse , quod unuin

459쪽

- o Lib. I. De generatione 2 corrupi

contrarium agat in alterum ; led consequens est falsum, ut per se est manifestum; ergo impos libilis est reactio per eamdem

contrarietateira. Probatur consequentia, quia agens naturale

prius agit in proximum, quam in remotu ergo prius expellit contrarium a parte proxima,quam a remota I si ergo agens per Unam qualitatem repatitur per contrariam: ergo in prima sui parte aliquem gradum contrariae qualitatis recipit; prius ergo debet illum gradum expellere ab ea parte tamquam sibi magis proxima, quam ab aliqua parte passi;led numquam potest eam omnino expellere,nam si semper repatitur: ergo semper ei imprimitur de nouo aliquid contrariae qualitatis, a qua impedietur actio eius, ne transeat ad passum contrarium; iuia licet aliquid semper expellat,aliquid etia temper recipit de nouo: impossibilis ergo erit actio unius contrari j in alterum, si repati debet secundum eamdem contrarietatem. x c secundo, quia repugnat aliquid moueri simul motibus contrariis , hoc sequitur, si detur reactio secundum eamdem eontrarietatem : ergo non est admittenda. Probatur minor duobus exemplis. Primum sit ignis agentis in aquam per medium aesem, a quo aer necessario calefiet , quia non potest calor transire ad aquam , nisi per acrem , & aqua debet reagere in ignem per frigiditatem. Supponamus reagere per eamdem lineam , & tunc necessario debet refrigerare aerem; calefiet ergo eadem pars acris ab igne , & infrigidabitur simul ab aqua, quod eis moueri motibus contrariis. Exemplum secundii erit, si supponamus maximum calidum agere in paruum frigidum, ita ut totum frigidum sit intra sphaeram activitatis calidi, sed medietas tantum calidi contineatur intra spheram a stiuitatis frigidi. Tunc ergo si frigidum reagit in calidum per frigiditatem , aliquem gradam imprimere debet in prima medietate, calidi, non in postrema, cum haec sit extra sphaeram activitatis eius:& eodem tempore, quo frigidum reagit in illa medietato per frigiditatem, reliqua medietas calida ei approximata debet in eamdem agere per .alorem ad expellendam frigiditatem, quam ei imprimit aqua: quare simul calefiet, & frigefiet

illa pars,mouebiturque contrariis motibus. Tertia opinio omnino contraria his duabus asserit duo:primum, semper,& necessario dari reactionem inter contraria aduersus primam. Secundum, talem reactionem dari secundum eamdem contrarietatem aduersus secundam. Ita expresse Aristoteles cap. 7. huius libri textu s3. & cap. Io. text. 87. M 8s. sed clarissimis verbis 4. lib. de generat. animalium capit. 3.Mon longe a principio, quae ita habent : Onme agens patitur etiam

460쪽

etiam a pruiente,ut quod secat Abelήitur ab eo, quodsecatur, quod xalefacit, refrigeratur. Denique quodcumque mouet excepto primo. mutuo mouetur aliquo motu: γ interdum etiam ita fit, ut quod agit, magis potiatur, quam agat, , refrigeretur, quod eale' eis .incalescat, quo rigefacit. O c. Ita etiam Galenus lib. 3. de causis Simpiliom. capit. a. Diuus Thomas I. lib. de gener tion. lectio. Io. Thermist i.&Simplic. 3. lib.Phystextu 8.Philo ponus, quem citauit Nimphus ubi supra , & caeteri omnes in terpretes Aristotelis super capit. 7. huius libri paucis exceptis, quos pro aliis opinionibus citauimus:& est vera sententia,

ac tenenda.

Probatur experientia, & ratione. Experientia quidem,quia euidens est manum calidam tangentem frigidam eam cales cere;& frigidam calorem huius temperare: atque etiam si pr . na accensa niuem tangat, ni uis ipsa liquescit, & pruna ex parte infrigidatur. Ratione vero, primo ex mixtione elementorum hoc modo. Quodlibet elementum habet unam qualitatem in summo gradu intensionis: sed forma eorporis mixti ex mixtione elementorum resultans non potest introduci in materia, nec in eal eonseruari cum dispositione aliqua habente summum gradumi intensionis, nempe cum summo calore, vel summa Digidita- te sed postulat omnes has qualitates attemperatas, hoc est ad minorem gradum intensionis redactas:quod constat non posse

fieri, nisi per mutuam actionem, & reactionem elementorum: ergo necessario haec admittenda est, ut mixtio censeatur

possibilis. Licet enim elementa ignis ,& aquae agant, si non repatiatur quodlibet ab alto,dum in ipsum agit,non remittetur. calor, vel nigiditas eorum,ut per se cst manifestum: ergo nec

attemperari poterunt.

Et si aliquis dicat, ad agendum in aliud requiri determinatam virtutem saltem per terminum extrinsecum , quod vocatur maximum quod non: ita ut tam minima dari posset, quae non sinceret ad agendum: bene tamen qua cla que maior,VL Probauimus superius agentes de excessu determinato ad agendum requisito. Ex quo sequitur non semper passum reagere posse. Probatur consequentia in cxtrema parte sphaer. ae activi uitatis ignis, vel alterius agentis, quam certum est non posse in aliud corpus sibi approximatum iam extra sphaeram eiusdem agentis existens agere, & ideo si illud habeat contrariam qua- Istatem,nempe frigiditatem,per quam agat in extremam allam partem sphaerae ignis calidam,non repatietur ab ea:quia suppommus non Pine amplius agere per calo c.Rei pondeo,etiam iu