장음표시 사용
41쪽
blicam 9 latus sum, ibique ' mihi advorsa multa suere. Nam pro pudore, pro abstinentia, Pro virtute, audacia, largitio, avaritia vigebant. Quae tametsi animus asyernabatur insolens mularum artium, tamen inter tanta vitia imbecillii uetas, umbitione Corrupta, iciacbatur; uo me, quum ut, reliquorum Lamulis in
xibus dissentirem, nihil O minus horioris cupido eadem, quae ceteros, fuma atque invidia vexubat. IV. Igitur ubi unimus ex multis miseriis atque Periculis requievit, et mihi reliquam aetatem a republica procul habendam decrevi; non fuit consilium se comitia utque desidia bonum otium x conterere; neque Veros. Ad rempti blicam. Ad capessenda rei publicae munEru. Io. Ibiciae. In obeundis muneribus. II. Pro Pudore, etc. Haec, ordine puniunt immutato, sic intellige , ut opponatur Pudori audacia, abstinentiae uvaritia, virtuti largitio I Dimitio enim Est pccunia Pro suffragiis data, ut uliquis sine olatu te honurus udipiscatur. Si lamen vultum volueris interprout udo verbum tranSPOnure, Dinponi potarii largitio abstinentiae, quia tibi sunt qui largiuntur, sunt etiam qui accipiunt , ideoque non vigetulistinentia. Denique contrarium eritia avitia Dirtutis, eius Milicet quae ani-ruos uil Pecuniae coulcmplum erigit, et, ut uit Horatius, Carm. II, arragentes octilo irretorto - θectat
I 2. Insolens malarum arcium. Non solitus exercere malus istes. Vnde hie genitivus 3 quia idem valet insolens, quod non habens consuetudinem. 13. Quum ah reliquorum. . Iste a BiP. Ddilion r udamus, quair habet; a. uia, M. nati reliquis malis moribus dis-s utili ira , nihilominus honoris cupidia, eadem quia cutELUS, l .. mu atquuinvidia vexabat sexto casu Eadem fama atque inoidia . re Sequimur vero Haver inpurn , et Sic intorpretamur et eudem, quae ceteros . honoris cupido vexabat me fama utque inMiuia illis item in sexto casu. sed ea m in primo . Κutiliaest coniicit legi posse, si quis vulgatam lectionem mutaridam
dum , quae ceteros, fama atque iuvidia vexabat, is quod certe optimum sensum efficeret. Sed et in nostra lections nihil ambigui est: is quamvis a CEt rorum vitiis ubi, rerem, tamen quum eadem, qua illi. ambitione laborarem. Da ambitio hominum rumores sta
famam intelligi oportetὶ atque invidium in me conritabat. v Id mire eOu-gruit cum sequentibus verbis et cum iis quae Paulo supra dicta sunt: ibi mihi ad Oraea navit uere.Huee uutum scribit, ut monet esurissimus Sallustii interpres ste president De mora 9,
ut, quoniam recens es sonutu eluctus
Ei ut, honestam proh itemque liuic ignominiau causum Pnauinxut, qui ilMnius ipsu mulis per iuvidium annu-munulus luerit. CAP. IV. I Bonum otium. Otium
42쪽
ngrum colendo, aut venando, servilibus η ossiciis intcntum, aetatem agere; sed a quo incepto studio 'mon inbitio mala 4 detinuerat, eodem regressus, Stu tui res gestas populi romatii carptim, ut quaeque m lmDria digna videbantur, perscribere; co magis quod mihin SPQ, metu, Partii us rei publicae, unimus liher erat. Igitur de Catilinae coniuratioue, quam Verissume Ps tero, paucis absolvum . in Nam id facinus in primis ogo memorabile existumo, sceleris atque periculi novi in te. De cuius hominis moribus Pauca prius explarianda sunt, quam initium narrandi lac in m.
V. Lucius Catilina, nobili genere natus, se fuit magna vi et animi et corporis, sed ingenio malo PrnVO-que. J IIuic ab adolescentini bella intestina, caedus ,
hie intelligo vacationem a publicis
a. Sem ilibus. Servilia ossiola voeat Sallustius quan ad corpus wlum Pertinerit, cuius, ut antra dixit, semitistitimur. Sine causa igitur illum quidam reprehenderunt, quasi inter in honesta per se et liboria viro indignavonationi in et agriculturam Per contemptum Dircisset. 3. A quo incepto studio. Regressus sum ad idem literarum studium a quia, quum tum inceptum esset, me um bitio mala r vocaverat.
4. Ambitio mala. Cuius mali sunt
.ffucius. 5. Carriam. Ita ut eligam singula hiis Mortuo tragmenta . Nam reiiciendivri iure cμnsuit T llerus quod in ullis qui brevium legitur strictim, quod Pla- . inquit, non convenit proposito Sallustii. Κου .6. Abio Mam. Scit. narrati nom. CAP. V . 1. L. natilina. Multa doeius indolου Cicero I et Di. in Cat. , quas hue transferre Iongius sit. Ipsaundeantur oration s . Conseratur quoque eiusdom Onullo pro M. Cos L .ubi. mP. V et vi, vividis admihium e loribus Catilinas etfigies adumbra
2. Nobili genere natus. Sei licet spatricia Sergiorum sonie, ut Patet ex Plinio, vii. 28. Neque tam n, ut hoe obiter monoumus, ii soli nohis orant, qui patricii. Nobiles hulio iuntur etiam ρlebeii, quorum maiores summis in republica honoribus. Consulatu nempe vel Pruvlura, vel a i litate euruli sunt ii fuerant. lus Drat nobilibus maiorum suorum imaginos in atrio collocare. Et, ubi quis ex Oadom familia obiisset. in funeribu prae roridas curare. Verum, ut ad Catilinam redeamus, is steste Ammiano xxvj ultimus suit nobilissimuse illius gentis, do cuius antiquitatu etiam meminit Virgil. xen. V. I 2I: Ser Atu'ne, domus tenet a quo
43쪽
sibi regnum pararet, quidquam pensi habebat.I Ag
in batur magis magisque in dies animus serox inopia
rei familiaris, et conscientia scelerum; quaD utraqueliis artihus 4 auxerat, quas supra memoravi. Incitabunt praeterea corrupti civitatis mores, quos Ρessuma ac diversa inter se mula, luxuria atque avaritia, Vexabant. G Res ipsa hortari videtur, quoniam de moribus civitatis tempus admonuit, si supra repetere, ὲ7 ac paucis instituta maiorum 'domi militiaeque, quomodo rempublicam habuerint is quantamque reliquerint, utque paullatim immutata, ex Ρulcl1erruma 'I2. Pensi habebat. Pensum fit a yendo, quod translate significat aest mo, curo. Itaque, nihil pensi habere,
I 3. Quae utraque. Scit. inopiam et
I 4. His artibus. Id est moribus, studiis, animi propensionibus.
I 5. Quos - Vexabant. Quos mores certatim corrumpere et pessumdare studebant. Actio enim verbi Dexare non in homines tantum, sed et in res
cadere Potest; et male Cortius relativum quos ad ci 'itatem spro eivm p sitam in refert. Luxuriam vero et avaritiam dioersa inter se mala dixit, quod altera profundit, rapit altera. I si Tempus admonuit . Illud seiliret tompus de quo memorare incipit; vel Potius, occasio, et ut vertit Dotωὐille la circonstance. Quidam, nee bene, ut mihi quidem videtur, temptis hoc loco interpretantur Pramentem reipublicae statum. II. Supra repetere. Altius repetere. Id Instituta maiorum. Italicor lernassime dei maniori. In sequentibus, quo ad XlV, capitibus, adumbrat Sallustius Ili una ronianorum lix diversis aptatibus imaginem , DO praesertim consilio, ut logentos rectius iudirent de Catilinae temporibus, ea Cum praeteritis comparando; deinde ut cognitis eorum temporum pessimis
morisus facilius intelligant et tam
scelestum hominem, et tot sceleris foetos, in civitate exsistors Potuisso. I9. Quo modo rempub. habuerint. Series est et res hortatur disserere ininstituta maiorum s scilicet j quomodo illi habuerint, id est administraverint
rempublicam. . . Sic Tacitus Ann. Iur
congruens credi rim recensere cet
ras DeiPublicae Partes, quibus modis ad eam diem habitae sint. Rarum vero
est disserere cum accusativo. occurrit
quidem apud Cic., sed hoc dumtaxat modo: multa dissereres quod disserui; et similia. Et hie sorsan non dixisset Sallustius istitituta disserere, nisi intercederet quomodo et quae Sequuntur . Nam dum illa leguntur, oblivio subit disserere instituta minus gram matice dies .ao. Ex ulcherruma. Uine unus est, illinc duo adieetivi. Idei reo addidem quidam et Dytuma, ut singula singulis respondurciit. Sed non est in ΜSS.
44쪽
Pessuma ac flagitiosissuma sueta sit, disserere. H. Vrbem Romam, sicuti ego accepi, condidero atque habuere initio Troiam, qui , .mneu duCe, PT sugi, sedibus inuertis vagabantur; cumque his Aborigines, η genus hominum agreste, sine legibus, sino imperio, a liberum atque solutum. iii postquam in uraa moenia Convenere, dispari genere, 4 dissimili lingua,
ultus ullo more viventes, si incredibi Ic memoratu est quam facile coaluerint . Sed postquam res eorum 6 civibus, moribus, 7 agris aucta, satis prospera sutisque, Pollens videbatur, sicuti pleraque mortalium habentur, η invidia ex opulentia orta est. Igitur reges Po pulique sinitumi bello tentare; 9 pauci ex amicis auxilio esse: nam ceteri motu percussi a periculis libo xlint. At Romani domi militiaeque intenti sestinare,p-RI. Flagitiosissuma. Flagitiis vitii que turpissimis Plena. CAP. VI. I. Sicuti ego aecepi. His vortiis satis indicat nihil certum esse de orgine vri,is Romae. Conseratur Liv. i, sustinus xMIIι Diony1. IIul. I, qui omnes eam ad Troianorum Proageniem reserues.
a. Aborigines. Dicli esso videntur quati ab ipso loco originens ducentes seu, ut aliis placet, quarias sque rigine . Dieuntur quoque satine inmm-
hoc nomen meustare est Primis Latii in iis, omnibus tamen iis convenit. qui anto certum hominum memoriam regionem quamsit,et incoluere . 3. Sine imperis. Sine magistratibus qui eis imperarent.
4. Dispari genere. Quamvis essent disparca origine, et dissimili lingua
5 Alitis alio more νωentes. Quamvis suo quisque more, ab ullis diverso, viveret. Vioentes, in plurali, quia da omnibus t alius in singulari, quia doun quoque loquitur. 6 Rex eorum. Ipsa civitas. 7. Moribus. Sensus este ubi mores, agrestes prius et seri . li gibus, disci-Plina, humanitate exculti sunt. E dem sensu lo*us apud Virgil. Arn. I. 268: ... Moresque Miris et moenia P
g Sicuti habentur. Id est, se λα- nt; ut plerumque fit in rebus hu
m sello tentarer Iacessere 1 vires eorum experiri ι suppler coeperunt.1 1. Metti percussi. Alii percutis, quod saepius quidem occurrit. Eu hardi retinet percussi, quod, inquit,
Per fere non ininus quam Preces meu laeti totali rein animi mistum signi-firet . Nos hune et ui p. soquuti sumus. Legimus quoque apud Ciceronum DP. ad Div. ix. simili, sed non e dem, in omni parte . sensu τ mPente Pereussus est atrocissimis literis .
45쪽
taro; aliuς alium hortari; hostibus obviam ire; liber talem, Patrium, parentesque armis tegeret post, ubi pericula virtute propulerunt, sociis utque amicis auxilia portabant; η magisque dandis 'quam accipiundis beneflciis amicitias parabant. Imperium legitimum, clnomen imperii si regium habebant; desecti, qui Irus Corpus unnis infirmum, ingenium sapientia ualidum Exuis reipublicae consultabunt. 6 Ili vel aetate, i 7 volcurae similitudine, Patres appellii bantur . Posi, ubi regium imperium, quod initio conservandae libertatis utque augendae reipublicue fuerat, ' in superbium
dominutionemque convertit, ' immutato more, an
nua imperia, binosque imperatores sibi lacere. Eo modo minume posse putabunt per licentium insoleis
VII. Sed ea tempestate 3 eoepersi se quisque extol-
aioni aut bello usui essent. Dip. quidlibet. Ham Ellipsis non semel o II. Auxilia portisant. Minus usiδ eutrit apud Livium Tacitumque . ata est haee io triendi ratio. Pleruntia ic .LD--tiotiem. diu ela est huie que auxilium ferre dicunt optimae nos ψ abulo Odiosa lyrannidis iniustautae scriPtores . NUN. notio. Derivatur enim ex voce comi
δρῶντες, κτώριεθα. τυυς ριχους. ΣΟ. ConMersit. Pru, se consterti varion accipiendis. sed praestandis h meo Mersum est. neficiis amicos nobis conelsamus, ΚΦη. II. Imperatores Qui seil. constiles 24. I emium legiremum. Legibus vocati sunt. Legitimam illam, quaeircumscriptum, quod opponitur do- potestas consularis definita est, s - .minationi naelo legum freno codrei- mulam citavit Tullius de imitius m . tae. 4: Regio iNerio auo sunto, sique prae IS. Nomen imperii. Qui impera- euncio, iudicara , consulendo, Pra
bant, regos amellabantur. tores, luctices, consules amellantorsI6. Constitiabant. Consulere sole- militiae summum ius habentosneminibunt. Nam Mepe consuetudinem iam Parento;ollis aestis Uuli sui ema lex dicunt vertia frequentandi. . . esto. ΚvN. Hinc intelligere est omniuiti, 'I7. Vel aetate eis. Vol quia senes qui deinde creati sunt, magistratuum emant, vel quia Patrum instar civium potestulem initio habuisse consisos. Iulum curabant. EVN. 22. Insolescere.Se insolentit offerre.
46쪽
lcro, magisque ingenium in promtu habere . a Nam regibus i boni quam mali suspectiores sunt, Sem seque his aliena virtus formidolosa est. Sed civitas, in- Orodibilc memoratu est, oderia libertate, quantum brevi creverit; tantu cupido gloriae incesserat. 6Ιum primum iuventus simul luboris ac belli patiens erat, in castris usu I militium discebat; mugisquc in decoris arinis et militaribus equis, ' quam in scortis atque conviviis, lubidinem habebunt. Igitur talibus viris non
lubos.' insol itus , non locus ut i us asper nut arduus erat, noti armatus hostis formidolosus: virtus omnia domuerat. Sed gloriue maxumum certumhn inter ipsos erat; sic quisque δ' hostem scri re, murum adscende-
vis est hoc loro particulae sed, non ut superiori propositioni adversetur, sed ut transitionem a regio dominatu ad dissimilem prorsus reipublicae statum
3. Inmnium in promptu habere . i tutos animi Proserre. BIP. 4 Nam regibus etc. Son us est: Sutyrogibus, non idem ad grandia et ex
colis animorum impeliis osse Prii erat.
luia reses timent ne ρrioati Dominis nomen arvra ρrincipis attollatur ut ait Turit. Agr xxx lxj; ideo pie illis
boni suspectiores sunt utc. Porro uesti
mabunt Romani univcrsos r gos ex Tarquinio Superbo. regiumque imporium ex Asiaticorum gyntium AP vitute . Nescioliut tunc tum poris, voloblitum erat humanum genuS . ni S pram ampliorem egrog is viri utilius venioque lilicrtuti eampum patero, quam stili re gis imperio logibus moderato. Sollicet. Fallitur e emo quisquis xub principes ci edit Ser itium e nunquam libertus ς ratior ea tat, Q v sub rexe Pio. Claud. Stilic. Iri, II 5. Ade sa. Passiva hoc IOCO si huius participii significatio, quam suopon stur di ponentibus subiicit. Item I gurth. Cl. : Dum proPe imn adepiam
Mictoriam retinere cupit. Sic Horat. Od. I, 1τ .. .fellaque matribus Dei
6. Incesserat. Animos invaserat. 7. VSu. Vulg. Perlisorem, usu; ubi corte Per labovem glossema est. Com
. Militarihus Atiis. Nosce equos adusiani militarem pomparatos distingriit ab iis, quos infra , c. IX. PODI'tatis
9. Labos. Ita semper seripsisse Sallu,tium . nunquam labor, Servius ad Virg. Avia. I, 253, asnotavit. ID. Io. Sic quisque. Plerique codd. Srcse quisque. Al. sese quisque. Al. noesic Se, nec sese haliniat. Colervs apud Havore. in proponit sic pro se quisque. Vtiquo sensus est: quisque PrOPE
47쪽
ro, onspici, dum lille facinus saceret, properabat;
ons divitias, eam honum sumam magnamque D
bili tutem putabant; laudis avidi, Pecuniue liberatos orant; gloriam ingentem, divitias honestas volebant.
Momorare possem quibus in locis maxumas hostiumcovias populus romanus Parva mauu fuderit, quas urbes natura munitas pugnando ceperit, ni ea res Iongius nos ab incepto traheret. VIII. Sed profecto fortuna in omni re dominatur ; a ros cunctas, ex lubidine mΘgis quam ex Vero, o Iebrat a obscuratque. 4 Atheniensium res gestae, si- Cuti ego nestumo, satis amplae magnificaeque sucro; verum aliquanto minores tamen, quum fama seruntur. 4 Sed quia provenero β ibi scriptorum magna ingenia, si per torrarum orbem Atheniensium saeta pro Inaxumis colobrantur. Ita eorum qui ea lacere virtus tanta habetur, quantum verbis ou polucro I extollere praeclara ingenia. At populo romano nunquam CnII. Eas dioili , plo. Tuliu saeἰnora Deisso divitias putatiant. Hoc illis pro divitiis erat. II. Eam bonam famam. In - seil. in Praeclara faciendo in tremum sumam
nobilitatem tu lxunt. 33. Dioilias honestas. Mediocres,et quae virum hora stent. CAP. VIII. I. Ma Profecto. Rerum gestarum sumam utque sicariam ascriptorum cuiusque gentis ingoniis, ita ordum magis, quam ut, ipsa sartoriam magnitudine, pondore line itio di et Sallustius 3 rutuniis igitur gloriam Populorum ex Par E Pliam sta tonas tril mendam esse . Sie respondoliis qui possent quaerere , rur tantumalorum virtus meritis laudit,us nisa et e telirata. EVN.
a Celebrat. Nobiles sarit. Sie Iug.
LXXXV i mee atque latin maiores extri faciun , seque remque Publi
cam celebra 'ere. 3. Obleurat. Oblivione obruit. Ex Dero. Ex ipsarum rerum natura.
4. Quom fama feruntur. Quam sa
5. Prooenere. Metapliora o Du Lus sumptae magnus PVOVentus, mu-gna seges ingeniorum Oxstitit. 6. Scriptoriam magna ingenia. I logantius quam fremtores magni iugonii. Sic Curtius, m. ar hora νω rum pro robusti Miri. 7. Quantum Prehis ea Pottiere, etc. Ea seil. Iacta. Cortius , eam Wil. Vist tutem y rodem Prorsus sonstat virlias Drum tunia videtur, quantum Arrhis eam si irem p turrunt pravstantissima seriptorum ingruia.
48쪽
maxume erat; ingenium nemo xv sine CONOrct exercebat; optumus quisque sacere quam dicere, suu ab aliis hones acta luudari, quam ipse ultoruIn Durrum, malebat. IX. Igituri domi militiaeque boni mores coleban tur . Concordia maxuma, minuma avnritin erat; ius bonumque η apud eos non legibus magis quam natura valebat . Iurgia, a discordias, simul tutes, cum hostibus exercebant; cives cum civibus de virtute certa
bant. In suppliciis deorum 4 magnifici, domi parci,
in amicissi fideles erant. Duabus his artibus, audaciuin bello, ubi pax evenerat,sivequitate, seque Temquo
8. Nunquam ea copia fuit. Nunquam id conligit Romanis, scit . ut tales gloriae suae praecones haberent. CO- pia enim hic est facultas, non multitudo, ut putat v. doet. Euntiardi.
9. Quia prurientissimus quisque, etc. Id cst, quoniam ii qui prudentiari ingenio reliquis praestabant, nego uis publicis intenti . ideo res gestas
seribere non poterant. Io. Ingenium nemo, etc. Nemo, ut apud Graecos, ingestitum solum exe
ecbat . Stipendia quoque faciebant; domi militiaeque rempub. umbant. CAP. 1X. I. Igitur. Haec coniunctio animum legentis refert ad ea , quae direbantur in cup. VI l, et a quibus, tu toto P. VIII, auctor digressus
stum non legibus coacti, sed natura ducu Et spontu sua Cotyluint. Haec loquendi forma is non lPgilius magis quam natura εν omnino Thucydidea est. Graece VPrteretur, ou votu Οις
Similia protulero do moribus Gorm uorum Taeitus, xlxr Flus ibi boni mores Walent, quam alibi bonae lema. D moribus Scytharum Iustinus II. Ea Itistitia gentis ingeniis culta non leoribus I et denique de Lulinis, Virgil. Aeneid. VII, Ioat seMe ignorate Latinos, Saturni gentem , haudoinclo nec legibus aequam,sponte Sua. Meterisque dei se more tenentem. iiii
non legibus magis quam generosis moribus pericula stibire Melimus. 3. Iumia cum hostibus exere bant.V Hel. non . ut nune, cum civili MN.
4. In suppliciis deoriam . In cultu deorum. Sui Pheia se supplicando dicta in et hic et saepe alias pro victimis et sacrificiis et supplicationibus a
5. In amicis. Imvercamp. in amicos. Hoc magis usitatum: illud magis Sallustianum vidi tur . Sic . e. Llli Misericordes in furibus aerarii.
49쪽
pubi icam curabunt. 7 Quurum rerum ego maxuma d cum tritu huec habeo, quod in bello saepius 3 vindic tum est in eos qui contra imperium in hostem pugni verunt, quique tardius, revocati, praelio excesserant, 9 quum qui signa relinquere, Aut, pulsi, loco Cedere ausi erant; in pace Vero, quod beneficiis mugis quam metu imperium Ogitubant, et, accepta iniuria, igia Scere cluam persequi malebunt. X. Sed ubi labore utque iustitia respublica crevit, reges magni bello domiti, nationes serae et populi ii gentes Vi subacti, Carthago, nemula imperii romani, uti stirpe interiit, cuncta maria terraeque Ρutebunt; suovire fortuna, ne miscere omnia coepit. Qui labores, Pericula, dubius utque asperus res facile toleraVerant, iis otium, divitiue, optundue ullis, oneri miseriae
que suere. 4 Igitur primo pecunius, deinde imperii 4
cupido Crevit: eu J quasi materies omnium mulorum suere. Numque avaritia fidem, probitatem, ceterusque
sugerct nee Pacem quaerore 3 sed cam, ubi sorte eMenerat, quad fructum luti aris et i,elloruin requiΡio uce P m. 7. Curabunt. Et sibi ut reipul,licae consulebunt.
8. Quod in bello sae ius, etc. Haec OPPonuntur iis quae infra: in pace Mero quod etc. Male igitur Cortius delet in bello.
9. P aelio excesserant. Conius bello Ea C S. quod milius aptum videtur. SonSus totius loci ost: Romanos in bello auriacia, in pace aequitates usos luisse, duo argumenta sunt: IV. in Lello plures milites poenas dederunt, quia iniussu ducis pugnaverant,uul la dius proelio exi essurant u duce revocati, quam quia Signa ruitu lucre aut loro dere, ub laosto Pulsi, bustinuerunt; a.' in PacE,Ii nctati, Hugi1 quatit HI Ilia subincito, sopulos iu Oilicio Tutiuubaui; et, aerepta iniuria, ignosecre, quam Pue
CAP. X. I. Meoire fortuna. IIic incipit secunda Pars periodi nempe vo sis. TYp. Celera omnia conivu-etioni ubi subscrviunt. I. infandae aliis. Quae aliis quibusdam Populis hona sutit. 3. oneri seuere. Eandum sententiam iusius explicut Florus, Iri, Iar ria prima nos picta corrupit, mox Asiatica Pergameni regis haereditas Illae opes atqtie dipitiae a lixere sae-ctili mores, meraeamqne Mitiis stiis, quasi sentina, rempublicam Pessum-
50쪽
artes bonas si subvertit; pro his superbiam, crudelitatem, deos neglegere, 7 omnia venalia habere, edocuit. Ambitio multos mortales falsos fieri ' subegit; aliud clausum 9 in pectore, aliud in lingua promptum Q h
bere; amicitias inimicitiasque non ex re, sed ex Commodo, aestumare; magisque Vultum quam ingenium bonum habere. Haec primo paullatim crescin
re, interdum vindicari: post, ubi contagio, quasi Pestilentia, invasit, . civitas immutata; imperium x sex iustissumo atque optumo crudele intolcranduinque factum.
XI. Sed primo magis ambitio quam avaritia animos hominum cxercebat; quod tamen vitium propius vi tutem ι erat. Nam gloriam, honorem, imperium, M-
6. Artes bonas. Virtutes. Multum Patet apud Latinos vis vocaliuti ars , praesertim in plurali, ita ut nunc ad manus ingeniique opera; nunc ad animum moresque pertineat. 7. Nexlegere. Antiquum , Pro negligere. Hic et sequens infinitivus tam verbo edocuit reguntur, quam accusativi superbiam et crudelitatem. 8. Falsos feri. Falluees et fraudulentos. - Subegit. Impulit o. Aliud clausum, ere. Res Tisse videtur ad Ilaec Hom. , Il. IX, 3Iar
inoisus enim ille mihi, oeliat inferorum Porta, qui aliua quidem clarauit in pectore, aliuri reno loquitur. Io.Promtiam. idem quod Pron tum. ea Verbo promere. i. o. Proferer. Se mel monuisse salis sit. in vocabulis P 'On tum, en tum, aliis lue tulibus, liturum ρ non Dorcssariam, sed eu-Phoniar causa adscitum esbo, ideoque
hic negligi. II. Amicitias etc. In amicitiis inimicitiisque non rem ipsam scit. amorem et odium), sed utilitatem cou- siderare . I 2. Haec primo, etc. Lenta Primo
suere horuni vitiorum incrementa. atque etialia nonnunquam PoeniS merocebantur.
I 3. Vbi contagio - ωναςit. VLieontagio vitiorum, postilentiae similis. Iulius pervasit. Cortius: ubi, confragio quaNi. pestilentia inoaxit; contagio in sexto casn , ut upud Fl r . I, IS: Sabini , quodam contagio belli, se Latinis adiunxerant. I i. ciuitas immutata. Reipi Ihmo administriandae ratio ulla fuit. I 5. erium. Scit. in gentes sub aetas. Duplicem igitur notat Romanorum mutationem. luim iutur iPsos ,
CAP. XI. I. Pro ius virtutem. Alii, propius virtuti. Vtrumque I eno. Sensus est ambitionem, licet vitium sit. ni nus a virtute remotam Psae, quam