장음표시 사용
161쪽
tas non omnibus insit: item sensionem, quae alteratio quaedam improprii est, &accretionem, caeteraque id genus inuitia, lux rebus lautum animatis competunt. Empodoetii i Atrue hae in parte. Ex dictis occasionem sumit coarguendi veteres Philo eausam ae- sophos: atque in primis Empedoclem, qui causam accrementi plantarum aiebat cretionis tu eue elementa:terram insia in radicibus: ignem stupra in ramis: Ita ut radices a te: tam eleme radescendente, rami ab ου πια, δηλον. το γδ αιτιανο τιθ πῶρον η ου α' το
ta esse come- igni superiorem locum tu fuit. capessente augescerent. Impugnatur In quo duplicitet errabat. Primum.quia superiorem ,& inferiore locum in plantis non rectὰ assignabat. Delude, quia
non in animam, sed inclementa, ut in causam effectricem per in referebat. Radices tu i Non enim eadem planii supe- sunt. Quod radices non Hores partes sint inferiores, sed supes t. riores plantarum partes ex eo ostenditiquia os,&radices sunt eadem organa siquidem instrumenta dicuntur eise eadem, aut diuersa : quia sunt eiusde , aut diuersae op rationis principia: at os in animantibus, de radices in arboribus sunt principia eiusdem operationis : utrisque enimal εtum capitur. Cum igitur os, dc caput in animantibus ad superiorem partem spectet, etiam in arboribus ad eadem spectabunt. Ita vero non tespondent superiores
partes omnium viventium superioribus partibus uniuersi quia in mu-do superior locus dicis tur,quo tedunt leuia:in serior . quo descendunt
α-- ω t της προς της αλξησεως μνα .mine cuius positio suum uniuersi imitatur. Lege quae de hae resetipsit Aristoteles i. Iibr. de histor. ani cap. is aibr. a. de coelo cap. z. libr. . de parianim. cap. Io. & de iuuentute ,α senectute cap. r. - D indo quides. Ostendit eausam incrementi non esse elementa. quia cum illa natiuam propensionem ad propria loca habeant,vel aliquid ea continet,& coercet : vel nihil: si nihil, oporteret illa confestim dii spati. si aliquid, id profecto
erit principium accretionis , idque ent Quare non est motus accit- . nis
162쪽
non est Obscurum. Causam namque cunctis visint. fimam ipsam, atrue substinuam esse patet. tvisere vitientium est esse, cuius sane causia est, ut
consat, atque principium anima. Praeterea af Lucius,quod est potentia, ratio est eius m. At anima viventis est corporis allus. Patre etiam animam esse causam ut id gratia cuius cetera sunt. Nam ut mense or natura alicuius gratia facis, quod
quidem ipsius est finis,atque tale est in ipsis siuen
tibus anima O secundum naturam. Vniuersa
nanque naturalia corpora tam animalium, quam
etiamplantarum ipsius anima sunt inLBumeum. lus si vi ipsa sint anims, sine controuersia , g - tia. Duplex est autem id mi diximus causa, cuius caetera sunt, atque unum est quo, alterum cui. At vero consat animam id etiam esse.Unde primum
i motus ad locum accommodatus emergit. Verum
haec vis non viniuersis inest visentibus. Fit etiam per animam,st alteratis, er accretiosissus enim alteratio quadam esse videtur, sentitii nihil quod
non habeat animam. Eadem est de accretione δε- crementόve, ratio. Nihil enim incrementa natu aliter decrementave suscipit, quod non nutriatur , or nihil prosis nutritur, quod non vita xl. 3. particeps sit. f Atque hac in parte mentia Empedoclis est post habenda, qui quidem hoc non re-Ecte dixit ac addidit, ideo incrementa plantas fusi ere, tum in radicibus instra, tum in ramis etiam supra , quia terra deorsum suapte naturae ignis sursum identidem pergit. Primum nanque non recte accipit in plantis digerentius dicta , infra inquam ac supra. z Non enim eadem sunt omnium rerum, O uniuersi, supra or in ra. Sed quam habu rationem in animalibus caput, eam subeunt in plantis radi in 7rumenta diuersa vel eadem operationibus o Diisve dice-τ H.3'. re a se rei oportet. h Deinde quid est, quod
continet terram LMm , qua quidem in contraria loca strantur ' d Dahentur enim , pro ἐ-
tu nisi aliquid sit, quod i a prohibeat atque detineat. Quod si sit aliquid: id est pro I. Anima
ipsa, qua sit, o ipsa sit augendi causa, nutrien
di die, non elementri quemadmodum ille putabat. Tem. o. i Sunt autem quibus ipsius ignis narura, causa simpliciter nutritionis er accretionis esse videtur.
tionis ab elementis, sed a forma ipsorum v ineu tium. Sunt autem qui GResellit sentetiam Leu R/ctan υν
stimantium igne nutri Democrit tionis causam esse, quod i eaosmint et omnia clementa maxime nutriri ,3c au' dixe- geleelevideatu Tiderum νunt quod maxime tale est,cctetis, ut talia sn videtur causa esse. Fateat ut
ergo in primis A istoteles calorem nutritiorus munus exequi, non tamen ut principem cau- 'sam : sed ut initiumentariam , Qua anima ad praeparauduin, de decoquendum alim tum utitur. Tum ita argumentatur : Si ignis nutritionis, de accrementi causa esset, cum ipse ex se nulla incrementi lege teneatur, sed semper increscat , dum ei sibest quod comburat, seque-
tes, hoc est , viventest sumit enim liac naturam pro vita & anima, ut interdum asia let in infinitum augeri posse,
initudinis terminii Veni catent , quod falsum est , cum Dinnibus viventibus certos limites natura praefixerit. Non igitur ignis nutritionis,& augmenti causa est sed potius anima, quae tem ad congruentem magnitudinem prouehit. Idein in hunc in dum confirmat. Terini- N. materia natio quantitatis ieiuni sed firma Gxiuentium non ad ma- u8tia term teriam .pertinet , quae nat. ex se est vaga, Sc cIzλ-bunda , sed ad formam, im suopte ingenio in
te iam limitat , ac terminat: atqui anima esti ima, ignis vero, caeteraque
163쪽
is, IN II. LIB. ARIST. DE ANIMA.
teraque elementa rationem materiae in mixtis obtinent: ergo non elementa, sed anima ipsa nutricionis, de accrementi Orifex est. De terminio rerum tam viventium
quam non viventium disseruimus pii ino libro Plirile. Cum autem eadem vu animi sit o nutriodi ρο generanaei. Postquam doeuit motum accrementi , & generationem , ac nutritionem esse ab anima incipit disputare de po-
tentia vegetandi, ad qua remnent nutritio,& generatio : adde. N augmentatio : quia vero hae circa alimentum alio , & alio modo versantur , ut progi essu patebit , ac per ordinem
ad illud distinguuntur, de eo sibi primum dis
serendum esse inquit: quo autem modo in telligendum sit praedictam potentiam Vnam esse progressu cxpende
x vidὸtur itaque tentorium esse contrario nutrimentum. Assirinatali mentum debere esse contrarium rei . qua nutritur: siquidem mutari in eam debet. Om nis autem mutatio est inter contraria aliquo modo. Q via vero contrariorum non eadem natura est, explicat quo pacto alimentum d neat esse contrarium, nempe non ea ratione , qua sanum, de aegrum inter se contraria sunt, & unum in alterum simpliciter mutatur : sed ea , qua Hnum sic alteri est contrarium , ut cum in illud conuertitur. ipsu in augeat, quomodo la ha betaer ad igne,ia aqua ad acrem. Verum enim is la-em. Ad rem magis illustrandam vocat ni di ceptatione debeat ne alimentum simile esse rei nutritae, an contrarium, ut paulo ante docuit. sunt qui putem debere esse simile, quia eisdem augemur, & nutrimur: dissuri e vero de contrarium tantum abest, ut augeat, ut disperdat potius, cum semper unum comtarium alteri periu-ciem intendat. Ali l affirmant alimentum oportere dissimile. atque contrarium esse: quia nihil tuti a dis imili, & contrario ratitur , constat autem alimentum ratiarium: e
164쪽
vivente, dum ab eo immutatur , & dccoquitur etsi vivens ab alimento non patiatur : quemadmoelia materia alti subiecta varie mutatur, &patitur ab artifice; ipse vero artifex a materiano patitur, nisi quis passionem vocet mutationem a quiete, de otio ad operationem & actum. Hic aduerte cum Aristoteles in alamentum pati
haud quaqua repugnare sibi in i . de senerat.
cap.7.text. s . bi ait inter alimentum, & rem viventem dari reciprocam actionem, ac passionem.Hic enim,ut annotauit Averroes com .
IDe namque silus omnium corporum aut elemen- Text. r. torum nutriri ac augeri videtur. Gapropter est
in plantis est in animalibus putabit qui iam ignem id ipsim esse quod operatur,verkm non imes. Sed cum comitetur cauom .est ob id ipsim. quodAEmmodo, non simpliciter cauo ,sed talis est
potius anima. Nam ignis quidem accretis in in-
sinitum progreditur , cst eo inque sit, que sique sit
combantibile, at, eorum omnium qua natura consani est sinis tam magnitudinis, quam accretionis, ct haec animae sunt, non ignis, ct rationis po-T L M UM , quam materia. ν Cum autem eadem vis animas i or nutriendi cst generandi, primum de alimento determinare necesse est. Haec enim a caeterispotentiis hec opere atque munere seiuVitur. n. l. i Videtur itaque contrarium esse contrario nut, mentum, at non cuilibu quoduissed id ei, quorum alterum ex altero non flum mutuo generatur, Dincrementa etiam suscipit. Complara na Pe s. non absolutὰ n t mrariorum sium quidem exsese mutuosed non alimentum apete in ip-oscis omnia contrari s incrementa suscipitint, vi sum tuct, agere per x V tame*fanum. At vero nee ilia modo eo. Rcti Q ζm, qua ipsam in mutuo nutrimentum esse videntur,sed actione in commune aqua quidem alimentum est igni, ignis autem non agebat. miris aquam. Etenim in simplicibus eorporibus 'At enimis terestptis Dodidit, horum alterum alimenti, alterum erim nubd fria si si Co- cenio,.sa
Text. H. tur maxime Abire rationem videtur. Verum eisi ii' aien litusque Au ,
enim is locus sibilationens habere videtur. Sunt nenim qui dicunt, simile simili nutriri quemadmodum er accrescere. Luibusdam aiuem diti diae mi non hac sintentia, se contraria placet, censenti 'simili simili, sed contrario contrarium, aliter etenim feri nequit, ut inquiunt,ut a simili
simile patiatur. Alimentum autem mutamr, at digeritur,mutationemni rerum omnium δε οπομ tum, vel in medium esse consat. Praeterea nutria nium quidem, aliquid patitur ab eo quod ali- . tur. Hoc autem ab alimento no patitur quicquam quemadmodum nec a materia fure, se mat ris ut patet,a fabro, qui quidem ex otio mutatur tantum ad operandum. At enim inter plane
si nutrimentum sit id, quod ultimo tandem adiungitur,atque additur,an non hoc, se id, quo rimum ingreditur. Luod si virumque quidem 6ὶ alimentum,alterum tamen est dige tum, alterum i digestram, utroque profecto modo, ct contraris contrarium, cst simile simili dicere licet nutriri. Nam si υι indues sumatur ontraria contrario at Con. in lib. de Anima. V tur,
partis assertores partim contrarieta pro veritate stare, par- te υὸ ca -- tim non. Nam alimen- uente.
tum simile esse debet,&dissimile contra: ium, Mnon contrarium. Simile, di non contrarium in fine, seu posteaquam concinum,& digestiam est, idque probat ratio adducia pro priori opini
cum adhuc crudum, est& incoetii ; idque concludit argumentum PQ- sterioris sementix. . . Cum
165쪽
i3 IN II. . ILIB. ARIST. DE ANIMA.
' Cum autem nihil. Quale alimentum sit, docet aiens alimentum habete ora dinem per se ad animatum: quandoquidem nihil potest ali, quod animae, de vitae expers fit. Monet subinde alimentum trifariam spectari polle. Vno modo quoad AI , ληρῶ G substantiam sicque est obiectum nutritionis. Oportet enim substantiae benefieio πα- partes substantiales viventis, quae actione caloris naturalis Perpetuo dilabuntur,
tritionu, M- p iam alim tum, est ob cretioris. β- i m accretionis : au qua- gescit enuti res accessio-titatem. ne quantitatas , Tertio
uatra usost quatenus est superfluum
si ' reuu au alimenti, & ita pertinet generatione ad generationem. Sepo pertinet. nit ellim nat in ex eo
quod te ludat e nutriti ne, partem quanda alim siti ex tertia decoctio. ne, quae in quadam parte corporis aci id destinata, seminariam, ac generativam vim accipit. y Luare tale quidem. Tradit potentiae nutritiuae definitionem, 'uam dicit sumenda esse a prς- stantissimo fine, qui est feneratio. Ita vero se
abet definitio. Potentia triti u nutritiua esst,qua vivens qu- vis M. in quantu vivens,se con seruat Et quia dixerat uiu in Ie ς' alimentum ad nutriti O-I nem pi parati,atque ad eo nutritionis principiuesse; explicat qua ratione Vegetatrix anima, ipsumque alimetum diuersam principi j rationem se tiatur.Etenim anima est princeps causa efficiens nutritionis; alimentum veto est id, quo taquam materia, 5e instrumento
quossam fit nutritio ; id veto, quod nutritur, est corpus animatum. Luid' an qu cum sit par.=.Delinit vegetat Ecem animam, non in uniuersum, sed ma vegeta- eam, quae inest viventi perfecto, id est . quod potest ex semine prosimere sibi si trix. mite Anima, inquit, vegetatrix est principium generandi tale, uale apia habet , intellige principium primum, seu praecipuum:nam minus praecipuit,& proximum, est ipsi tacultas gene rationis administra.
I autem, quo nutrit. Quemadmodum, inquit, gubernator duo habet, quorum interuentu nauem regit, nimirum manum, de gubernaculum: Ex quibus manus mouetur a gubernatore, dc mouet subernaculum: ipsum vero gubernaculum CAE re,oa- non mouet aliud quidpiam, quod sit velut instrumentum. Ita anima duo ven-οι nutri dicat quibus ad nutritionis munus utiturividelicet calorem , ac alimetum. Exqui-tienis ML Mi bu, olor assumitur, de quasi mouetur ab ipsa anima,& mouet, siue alterat alime m exe- tum ipsum vero alimentem non iam ulterius mouet quidpiam, quod sit interme
I i diviti mouendum aliud. Haec videtur germana huius loci explicatio, in quo
166쪽
C A P. I III. EXPLANATIO. is s
tu sim ut digestam, sim. is simili nimirum hoc enarrando Graeci expo- palla nutritur. Luare pater illos viros, pamtim re te . partim non re te dicere atque sinti.
xl. 6. N. ' Cum , areremia nihil nutriatu quin habe.re
vitam, animatum id erit prosilio corpus, quod alitur, ea fune ratione, qua est animatum. Quare Ur nutrimentum , ad animatum Perpere
Text. 7. fertur, ct non per accidens. Atqui diuers est
alimenti ratio , ut nutrit, ct aut . Nam , ut dit calorem eatenus dieii inaci alimentum quantum est quoddam, --υt est hoc aliquid , O pu santia nutrit. Construat enim substintiam, Ur est eoo uep fritis, quo que nutritur. Edicit praeterea generationem ac ortum , non eius quod alitur, Dialis quale est id, quod nutritur, rara enim
est ipsis subitantia , Ur nihil si ipsum generat,
I xl. 3. sed consimat. p Quare tale quidem anima principium, vis est tal ue, ut id cosmet, quod ipsam. habet, ea nimirum ratione qua inum habet. Alia
mentum autem ad operandum praeparare via Text. y. tur. Quapropter alimento priuatum esse non potest. At vero cum hoc in oscio tria sint haec, necessarios, concurram, id inquam. uod nutritur, O quo nutriturior quia murit, id quidem quod nutrit est ipla anima prima. Id autem , quod
nutritur corpus est , qMd Ufamia, animam habet , at id quo nutritur ipsum est alimentum.' Atque clam, sit me uniuersas a sine res ap- perare , finisii huius anima sit generatio talis, quale est id , quod ii sum habu , erit anima prima pro his principium generandi tale, quanaei ια. te est id, quod hanc ipsim animam habet. Id autem quo nutrit anima, duplex est: quemadmodum ct id, quo gubernator gubernat. Manim imquam ct clauus . atque aliud mouet, atque mouetur, aliud mure tantum. Ne se est autem, omne nutrimentum naturae sit talis, quae digeri possit. At digestionem licit caloria uapropter omne animal
habet calorem. Luid igitur sit alimcntum is um, isti aliter diximus, poInea vero de sile Atius perstru
bimur litores tum inter se tum a Latinis diis let. Quorum dissidium, ut legere volet, consulat Pi i-loponum , Simplicium,
Averroem Diuum Tli mani, Alexandrum, &Tliem istium. Necesse es. Osten- Nut o Glotem eatenus dici me e id , quo vivens nutritur, tore eo quatenus concoctio ea lotis opus est. Unde colligit omni viventi ii cessatium esse calorem,
cum omne vivens nutriatur, & omnis nutritio calore egeat. Con
cludit se minus exquas-tὰ , arque uniueualiter tantum de hisce rebus inpi senti disseruisse, acturus videlicet de ei dem
alimentis animalium,de incremento, decrementoque corporum, de natura seminis, deque aliis eius nodi in libris de animalibus copiose disputat : prat ei quam quod de nutritione, & accretione in libris de ortu,&inteiitu accurate egit ἔvbi nos quoque eanaen rem ex instituto pertra
167쪽
ST I O V N I C A. Vtrum potentiae vegetatricis animae inter se realiter differant. ARTICVLVS I. Opinio existimantium distingui inter se realiter.
VPERIORI Bus controuersis disseruimus cum Aristotele de iis,quae ad animae potentias in commune spectant nunc de singulis potentiis cum codem disputabi- . nuis,atqvic in prinus de Vegetatricibus, Quae ordine ge-a,ri anima nerationis caeteris priores sunt. Vegetatricis animae ninctiones tres me tantis recesuit Aristoteles proximo capite,nutritionem,accretione, gene- Depotentia ρος liquet ration quaru prima pertinet ad conseruatione indiuidui: altera ad ἴ eius persectione secundum molem corporis : tertia ad propagatio- ι ἰδεnem,& conseruatione speciei .Est vero quςstio Vtru iuxta numerum taliati harum operationum constituendae sint tresIotentiae realiter distin- Meae et r. prictae,nutriens, augens, procreas. Pro parte affirmativa haec se offerunt argumenta. Primum quod potentia ausens distinguarur rQ nu' t; spis. i. Argum. triente. Cuin vivens peruenit ad statu, seu consistentiam, manet siu- φ . .Operstes, atque integra virtus nutriens, pereunte augente; siquidem P. Th. i. q. vivens quandiu vivit, nutritur; & tamen post statum non iam ac- crescit ergo virtus nutriens distinguitur realiter ab augente;alioquiet. eadem virtus maneret & non maneret. Deinde,Obiectum nutritionis est alimentum , prout est substantia, obiectum accretionis est idem alimentum, prout quantum: hae autem rationes differunt toto . genere,ut substantia,&quantitas: sed ex tanta diuersitate obiectorii rectb arguitur distinctio realis in potentia. Igitur facultas nutriens,& augens differunt realiter inter se. Hanc sententiam secutus est sunt in hac Magnus Albertus. r. parte summae de homine quaestione de motu v '-M Ai' nutritiuae t. 3. Caietanus hoc in lib.ad text. s. Iandianus quaest. i3., ἡ ia: Apollinaris quaest. 9.Iaucllus quaest. i 8.& alij,quibus videtur suis a-
Quod vero attinet ad potentiam generantem, plerique eam si- , militer distinguunt , nutriente. M. Albertus hoc in libro tract. Σ. nurriere rea- capit. 6.& 2. parte summae quaest. te vegetabili art. 2. Egidius quod ter dimn- lib. 3.quaest. a r. Caietanus ad caput quartum huius libri, Ferrationi ' sis ibidem quaest. . Iandunus quaest. i 3. Fcrnelius lib. s.suae Physo- logiae cap. 3.&alij: potis sere est,quod superioris.Nam obiectum sa- cultatis generantis est alimentum pro ut aptum ut vivens illius interuentu procreet sibi simile; quae ratio,ut ex dictis constat, diuersa' a. est ab ea, quam in alimento virtus nutriens spectat. Itona virtus nutriens datur absque gignente i in iis, quorum aetas effaeta iam cst,
168쪽
&in nonnullis,qui ves naturae desectu, vel ob alias causas gignendi carciat secultate, qui tamen perpetuo nutriuntur; sed quae ita sunt affecta, ut unum inueniatur sine alio, realiter differunt: ergo M. Deinde potest eadem opinio ita confirmari, Quando alicui poten- 3 tiae conuenit aliqua operatio,quae alteri non conuenit,eae potentiae distinguuntur realiter sed potentiae generanti competit aliqua operatio, quae non competit nutrienti: ergo. Probatur minor quia potentiae generanti competit formatio membrorum, quae est praecipua dispositio ; dc praeparatio ad introducendam formam viventis:& tamen haec operatio non conuenit facultati nutrienti; quandoquidem si alicui abscindatur brachium, non restituitur a facultate nutriente , quae sand id restitueret, si esset eadem cum potentia gignente , quae illud prinid formauit. Accedit qubd altrix rer totum corpus diffusa est, generans autem certam, desini tamque sedem obtinet,videlicet ubi sit perstuum alimenti seminariam vim accipit. At quae subiecto distinguuntur, realiter cliam differunt. Non videtur ergo negandum secultatem generandi distingui re ipsa a potentia nutriendi.
ARTICVLVS. II. Censiluiturpars negatiua diluuntur aduer
I τ huius controuersae prima concluso. Potentia au- 1.Cenclus gens non distinguitur realiter a facultate nutriente. 'e' est Hanc complexus est Durandus in i .dist. 3. 2. pari. dach. quaest. 1. Pniloponus hoc libro adtext. 46. Niphus ad ι isti .m ρο- text. 2. V lesus lib. 2.controuers Med.cap. 2o. dc alij. Eam verδ untiam . o
probat haec ratio , VP caeteras omittamus. Cum natura compendio
studeat,& paucitatem magis, quam multitudinem affectet,non solet potentias , ut nec res alias, absque necessitate multiplicare; sed nulla necessitas cogit multiplicare potentias adactus augendi, &nutriendi ergo una tantum dabitur potentia, a qua ij administrentur.Probatur minor, quia cum aliqui actus sunt inter se necellario Actui subor
coniuncti,& subordinati, ab cadem facultate oriri queunt, sicuti ab eadem lucis vi progreditur illuminatio,& calefactio; quia eiusmodi , , . calefactio subordinatur, ac necessario coniungitur illuminationi. sunt. Cima igitur actus augendi, & nutriendi sint inter se subordinati, aenecessario coniuncti ab una eademque facultate oriri poterunt. Aduerte autem cum dicimus actum nutriendi neccssario coniungi cumactu augendi,non accipi a nobis augendi actum pro eo, tuo vivens ad maiorem quantitatem promouetur constat enim hunc non necessario dui q*andiu vivens nutritur; sed sumi pro co, quo vivens uiuatitatem acquirit,sue maiorem, quam dcperdit, siue aequalem, que minorem. Quo pacto accretio, id est,acquisitio nouae quantit:
169쪽
fmgue ant. saluitur i. Sotuit r a. Diluuntur
it 8 IN II. LIB. ARIs T. DE ANIMA
Secunda concluso. Probabilius est potentiam generandi non distingui realiter a potentia nutriendi. Hanc conclusionem tuetur Durandus in primo distinch. 3. secunda pari. distin h. quaest. i. Vali sus lib. 2.controu.capit. 1 9.& alit,quibus fauet Aristoteles proximo superiori capite text. 3 1. illis vernis . Cum eadem vis animae sit, &nutriendi,& generandi.Astruunt vero huius sententiae probabilitatem haec argumenta. Ab eadem secultate oriri potest generatio totalis,& partialis ; sed nutritio est generatio quaedam partialis : ergo ab eadem potentia a qua haec oritur, potest illa oriri; maxime cum utraque similibus accidentibus materiam disponat,utraque serinam vitiat,introducatque in materiam altera in totam; altera in partem. Item per cundem calorem Rignitur de nouo ignis, & postea aggeneratur conuersa in ipsius substantiam materia combustibili: ergo& vivens per eandem facultatem poterit ex integro produci, α post productionem nutriri. Non cit enim cur putemus maiorem esse ad hoc praestandum vim caloris in igni; quam nutrientis facultatis in vivente. Hactenus probatum a nobis suit neque sacultatem augentem, neque generantem a nutiente realiter distingui. At enim ex eo facile quiuis intelliget si potentia generans, & augens inter se conserantur ; eas etiam inter se re ipsa non differre; siquidem non disserunt a nutriente. Namque in rebus creatis, cum aliqua sunt idem realiter in uno tertio, inter se quoque re ipsa idem sint. Est igitur potentia nutriens,augens,& generans una,eademque facultas realiter , etsi non sit negandum inueniri inter illas formalem distincti nem: ut constat ex diuerss earum definitionibus, quae proximo capite ab Aristotele assignatae sunt.
Nunc partium aduersariarum argumentis respondeamus. Ad primum eorum, quae ostendere contendebant vim augentem a nutriente distingui; negandum est cum vivens ad statum peruenit, extingui facultatem augentem. Quicquid asserat Calenus in libro de nutrimento. Licet enim non iam plus reponat, quam dilabaturias huc remanet cade virtus,minus tame firma ac robusta, quam antea. Quemadmodii eadem potentia videndi in Socrate iuuene perspicacius, 'c acutius intuetur, OSm in eodem iam sene. Itaque no est admittendam post statum manere simpliciter,ac non manere eandem virtutem nutricem; sed manere eandem,minlis sortem ac validam.
Ad secundum respondemus quamuis actus augendi, & nutriendi serantur in obiecta toto diuersa genere: non tamen eam diuersitatem sufficere ad arguendam potentiam realiter distinctam, quando actus sunt inter se subordinati,ac necellarib coniuncti, modo superius explicato. Ad primam vero rationem earum,quibus videbatur ollendi generandi potentiam dissidere realiter a nutritiua, dicimus potentiam generandi habere pro obiecto alimentum,quatenus interuentu illius generatur aliud quid simile in specie : facultatem vero augendi habere etiam pro obiecto alimentum;sed prout ac D
170쪽
su illius aggeneratur ipsuinmet vivens ex hac tamen diuersitate non colligi distinctionem realem in potentia; neque id ab aduersariis probari. Ad secundam dicendum ubicumque datur virtus rui- SH uio. . triens dari etiam gignentem,clina sit una,& eadem facultas; sed nonvbicumque datur actus nutriendi posse consestim dari actum generandi: tum quia maior persectio requiritur in vivete ad huc actum, ruam ad illum,ut cum Aristotele in contextu docuimus: tum quia eri potest,ut facultas quae diuersos actus vendicat, impediatur aliquando ne in aliquem unum eorum exire queat; esto alios interim exerceat.Verbi gratia,eadem vis i in libris de generatione disteriaimus,& attrahit alimcntum,&ipsum retinet quemadmodum eadem virtus magnetis ferrum allicit, demoraturque; & tamen nonnunquam ex morbo euenitot virtus illa attractoria in vivente priorem actum administret,non tamen posteriorem.
. Ad tertiam quicquid sit de veritate maioris propositionis, ad ρω ρων
minorem dicendum, negari ab aduersariis non posse consormationem membrorum praestari etiam a nutriente secultate.Id cnim con- Mn adium
spicuum est in arboribus,in quibus praecis rami denub pullulant,&μ tiρ iniustam magnitudinem,ac debitam figuram assequuntur; utique non alterius virtutis,quὶm nutrientis ministerio,& opera. Idem quoque t astat- . videre est in hominibus, praesertim insantibus, in quibus non raro aliqua membra solida regenerari consueueriint,& in adultis,in quibus id interdum accidit. In b, & extremi dentes, quos sapientiae
vocant, prouecta iam aetate oriuntur, efformanturque. Itaque delineatio membrorum, etiam nutrienti facultati conuenit; etsi chira in opus totalis generationis incumbit, quemadmodum tunc rem non
partiatim, sed ex toto producit, ita praedictam delincationem non partiatim, Ut postea decursu aetatis facit, sed ex integro rei genitae conserta Neque obest quod amputatum brachium troia restituitur a viventemon enim id propterea accidit, quod virtus nutriens a sominante,& gignente re ipsa distinguatur; sed quia i recte ait Galenus in libro de semine capit. l . virtus delineis, seu sermans membra, Virrui se non tam vehemens, & essicax est in prole genita paes reficienda eius in v membra, praesertim Glida,& ea,quae plus operae exagunt,cuiusmodi est brachium, quis extitit in semine ad illa de integro coagmen' ouam in Mianda. Quod a nobis primo libro de ortu, & interitu animaduer- ω ad eius
Ad ultimam, concedendum est altricem virtutem diffusam esse per omnia membra ed hanc ipsam facultatem, certa quadam parte corporis, id quam desertur superfluum alimenti,de quo supra diximus,imbuere istiusmodi superfluum virtute seminaria ad exequendam generationem. Itaque facultas generans, quatenus eadem est In rust senscum altrice, per totum corpus spargitur, etsi quatenus praedictam V 'e'
vim imprimit, consistat in definita parte corporis, quae. ad id tum T , ,. .