Commentarii collegii conimbricensis Societatis Iesu in tres libros De Anima Aristotelis Stagiritae

발행: 1600년

분량: 652페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

251쪽

IN II. LIB. ARIST. DE ANIMA.

s V AE S T I O II. Quodnam Soni subiectum sit, quod medium. ARTICVLVS I. Sonum non recipi in corporibus solidis, quorum confii Deditu ,eius medium esse aerem,ct aquam.

VonvNDAM opinio est sonum recipi tatum in corpore sonante, primum,quia cum odor, color, apor,&qu.ilitates, qtiae sub sensum cadunt, inhaereant in obiecto non autem in medio, consentaneum videtur,ut idem quoque sono conueniat; atque adeo ut sol im in corpore,quod audimus, recipiatur. Item,quia ipsa corpora, tuae sonum edunt, a sono denominantur, & nos ea audire dicimur, certεν. a is noi 'quia sonuin ipsa in se habent.Asserendum tamen est,Cum lib. duo corpora solida,intercepto aere,vel etiam, ut quibusdam placet, in aqua sonum edunt, eluunodi sonum non in solidis corporibus; irru, ha, hia sed ii uermedio excipi: scut enim ex fractione, & compressione medij corporis sonus resultat, ita in eo,non in corporibus solidis recipi videtur, alioqui etiam in vacuo possiet sonus fieri, & coelestia corpora concentum sacerent,vtpote quibus ad hoc praeter medium aerem qui motum excipiat,nil ut desit. Contrariae vero partis argumenta facile soluet, qui ad primum dixerit, peculiare, ac proprium sono esse non haerere in obiecto cuius discriminis cauti est, quia caeterae qualitates sensibiles habent cile fixum, & stabile, sonus v rci non est nisi dum fit id que ubi gignitur, hoc est,in intermedio corpore,ibi ut in sibi echo recipitur. Quid vero hac in re de reliquissentibus, quod ad medium attinet pronuntiandum sit, progressu patebit. Ad secundum respodendum est corpora, quae sonum edunt, appellari sonantia,non ut sono essecta ed ut sonum cilicientia quemadmodum & sonora dicuntur,quq idonea sint ad prolixiorem A

num excitandum

1- - od Ver , ad Vζbiculum attinet, hoc est,ad medium , quo ' .. sonus siue eius species ad auditum deuebuntur, dicendum id esse

tum aerem,tum aquam, ut docer Aristoteles hoc loco text. 9.& de aere quidem plana res est:de aqua vero etiam constat, ritin urinantium testimonio , tum quia pisces sub aquis audiunt, cum vocibus terreantur, unde & silentium piscatoribus. Quin esiain scribit Plinius. lib. t o. Naturalistoriae cap. 7o.pisces plausu cogregari solitos ad cibum in quibus iam vivariis:& in piscinis Caesaris, tum genera piscium,t ri etiam quosda singulos ad nomen venisse pectatim vero audire prodiitur mugil, lupus alpa chromis ac praesertim deli lim ni non audire tantum es etiam mulceri simPhomet cantu dic tur.

Faten Otinio quod senio in a

re tantum insit.

252쪽

ntendum tamen est cum Aristotele in problem .scct. t r.q. 6.multdliquidius faciliusque sonos per acrem traduci,quam per aquam,obtunduntur enim, & obscurantur crassitudine aquae lacuti & species visites ob eamque rem tempore pluuiae madefacto aere,minus perspicue dignosciantur soni,quam sudo,dc sereno coelo.

ARTICVLVS II. Tuo pacto sonus, eiusve feries ad

auditum tradiciantur. .

E n est adhuc non parum dissidij inter philosophos,

virum sonus secundum suum cile reale, an secundum L notionale duntaxat, hoc est,per suas species ad auditum usque perseratur, sicuti coloru imagines ad visum. Oc- tentia. currit vero hac de re triplex sententia. Vna,quae statuat a primo sono facto in aere diffundi, ac multiplicari sonum tantum, modo secundum csse reale usque ad auditum. Secunda, qu e defendat , primo sono sparsi continub solas species ipsum repraesentantes. Tc s. tia, quae asserat a primo sono fundi, tum alium sonum ad certum spatium,tum species usque ad auditum. Haec dissicultas his e pronunciatis explicanda est. Primum sit. Ab it ρη ri ea parte,in qua primo sonus recipitur,siue sonus secundum esse rea '''le multiplicetur, siue non; continub species mittuntur. Probatur, quia sonus non nisi per suas species,uti reliqua sensibilia, in sensuit cadit.Quare si qua foret pars medij, cui inesset sonus, & non species, sequeretur intra illud spatium,in quo tantummodo sonus versaretur,non polle sonum audiri. Praetere,,dicendum ellet non posse integrum sonum , nobis percipi. Nam cum impossibile sit tot inisonum auribus illabi, ea tantum ratione auribus integer percipietur,si species,quae integrum repraetentat, auribus imprimatur. Rursus verbosisi ab eamet parte aeris, qui sonus editur, continub species soni essueret, non possemus dignoscere, undenam sonus Veniaret,non eni in species soni locum indicat,nisi quia ex eo soluit. Secundum pronunciatum sit. Quamquam sonus ad aliquam partem medij secundum esse reale multiplicetur; non est tamen verisimile eo pacto diis undi ad omnem distantiam ad quam eius species deueniunt. Hoc pronunciatum quoad priorem partem ex corridetur, quia cum sonus secundum esse reale in acre tanquam in proprio subiecto, &in aqua non solum tanquam in vehiculo, id enim constat, sed etiam ut in subiecto proprio, ut quidam volunt, similitet recipiatur,nihil sane repugnat aliquantulum sese in eo extendere cd modo, quo calor aliam caloris portionem se ulteri is communicando gignit:quamquam non si inficiandum, nullam rationem plane conuincere istiusmodi secundas qualitates diis undere se ipsas realiter,cam ad earum perceptionem sussciat emitti ab eis

Con. Commaib. de Anima, Hli species

253쪽

1 1 IN II. LIB. ARIST. DE ANIMA.

species ad sensuum ossicinas. Quod ita fieri in coloribus manife-itum cst,iaec enim unus color alium gignit, sed duntaxat sui imaginem ad aspectum iacit: Verum nostram opinionem de extensione soni secundum ei te reale in medio sequitur D. Thomas in z. dist. a. quaest. r. arti c. 2. ad s. Quoad posteriorem vero partem idem pronunciatum inde ostenditur, quia sonus breuissimo temporis spatio procul auditur ; non videtur autem probabile inesse sono tantam vim se diffundendi , xiii id lux ob excellentem praerogatiuam inter sensiles qualitates obtineat, ut se non solum in instanti, sed etiam secundum elle reale quam longissime explicet. Illud vero constat quocunque modo sonus diffundatur non in rectam lineam tantummodo porrigi, sed orbiculatim spargi conti- is, in nil serie, Ore circi lorum, qui iactu lapidis in aqua a centro ver- 'U' omnem loci differentiam abeuntes excitantur, cuius rei argummentum est,quod a tergo, & ex obliquo , ac denique ex omni pa te sonus audiri soleat. Quod vero ad reflexum sonu siue Echo spectat. Is tunc fit,cium sonus incurrit in aliquod corpus laeve, & concauum, a quo tanquam pila repulsus ad aures resilit, ita ut exaudiri possit oblocutio.Nam si corpus, in quod incidit, inaequale sit, ita ut unitas reciprocantis soni minime seruetur, audiri vocis responsum, seu vox aemula nequibit. Si item corpus sit humidum, aut molle &quod ictui cedat, eumque re luat,non duplicabit sonum, nec ina ginem edet. Si autem petas num Echo fiat repercusso aere, qui sonum suo quasi remigio vehat, reuehatque, dicimus conuenienteriis, quae superias itatuimus, scuti non necesse est aerem cieri toto spatio,quo sonus scinditur,nec sonum secundum esse reale spargi toto eo tractu, quem species peruagantur ; ita non requiri ad Echus tib An. tagenerationem, ut totus ir asitetur usque ad locum,unde Voces re- s m. r. m. ciprocae sunt mec item necessui uelle ut sonus tecundum csse reale PQ perueniat, semper tamen dari reflexionem specierum per quas V . e nume- sonus percipitur, ut ex superatis dictis patet. Contingit autem ean- sv dem vocem non semel tantum per reciprocatione ud auditum per-

uenire sed saepius ita ut decies interdit audiatum, scuti Pataui, quodam in loco neri narrant, & olim Olympiae in porticu, quam ob id

h ptaphonon appellabant, eandem vocem septies reddi solitam auctor eis Plinius lib. 36.Nat.hist.c .i s. Nam cum vox semel repe culla in loca alia vicina incidit , &in cauos anfractus , a quibus smiliter dissilitet per eiusmodi reflexus repetito ; eadem vox idcn- h, i ridena ad aures perlabitur. Non audiuntur vero in Echo nisi viti- stis. Hi

tima re dat ma fere verba quia licet fiat reflexio totius . vocis, tamen priores uti eius partes ab ultimis , tergo urgentibus turbantur; Quare non nisi cae partes, quarum regressius non impeditur, quales sunt nouissi-mae,a nobis percipi consueuerunt. D si v obiiciet tamen aliquis. Solida corpora, mod5 translucida sint, Alem deuehunt species coloris, QTO &speciesioni, esim in vicisque parratio videatur. Deinde ratr* udium sub terra compensante auditu pcrpetuam

254쪽

CAP. VIII. Q V AESTIO III. r ue

perpetuam caecitatem,qua damnati a natura sum. Tertio non videtur negandum per interpositum ignem audiri sonos. Quarto, beati post corporum resurrectionem in coelestas patri domicilio,vbi neque aer est, neque aqua, inter se externo sermone colloquentur, ut est communis Patrum sententia. Igitur non sol ma aer,& aqua ; sed alia etiam corpora vim sonorum delatricem habent.

Ad primum horum dicendum; scuti visus auditui prς stat,& spccies vilites nobilioris notae existunt,quam audibiles, ita latius patcre medium visius, quam auditu&; & per plura corpora species illquam huius,meare. Ad secudum,non transnitti species soni ad talpas per terrae elementum , sed per aerem poris terrae inclusum. Ad Ta a sis, tertium,videri quoque per ignem transveni sonos, imo & eius per- terr risit. Cussu gigni. Aristotelem vero non nisi de notioribus, & celebriori- bus mediis, subiectisve sonorum est Ieruisse. Ad quartum, dicimus cum D.Thoma in secundo dist. a. quaest.2.ari. 1.ad s. in pulmone, &gutture beatorum sore connaturalem quendam aerem a Deo illis concellum in resurrectione,non ob necessitatem respirandi, aut cx-pitandi,nec enim illis respirationis, aut expirationis usus neces larius erit ; sed ad voces efformandas: illo enim aere ad vocalem arteriam η μ' librato,& lingua, dentibus, ac reliquis vocalibus instrumentis Per IMiorem. illo, voce emoriarabunt,quae modo magis immateriali,quam apud Mos, id est, tantum secundum este intentionale dissundetur per corpus coeleste. De quo medio nihil mirum si Aristoteles non egit, clim nec illud cognouerit.

VAESTIO III. Quo pacto vox sormetur;& quae cius natura sit. ARTICVLVs I. Deformandae vocis instrumentis es ari cis.

Fri NGENDAE'vocis instrumenta varii Amstores diligentir explicuere. D. Greg. Nicenus in libr.de hominis opificio cap. 9. Theodoret. scrin. tertio de prouidentia. Lactantius in lib. de opificio Dei cap. 1 i. Arist.. lib. i .de historia animalium cap. 6. & bb .cap. '. Galenus 7.de xsti partium cap. f. de a. de decretis Hippocr. & Platonis cap. 6. & in libr. de vocalium instrumentorum cuilcctione. Vesa-lius lib. . de sabrica humani corporis, a cap. . ad 8. Fcrnelius in libro de partium corporis humani descriptione cap. s. Occurrunt crgo imprimis quinque potissimum instrumenta ad id munus praestandam, videlicet, pulmones ; thoracis, & intercos ales musculi; H h i aspera

Theodoret. Lactant.

melius. Instrum enta

numerantur.

255쪽

Σ IN II. LIB. ARIST. DE ANIMA.

spera arteria,urynx Gargario. Pulmones obseruiunt ad excipien- .ium acrem,ideoque inest cis raritas quaedam , & aisimilis spongiis mollitudo,qua se contrahunt,& dilatant. lusculi facultate motrici,

qua pollent, siue thorax eorum interuentu, compressum aerem di- uerberant,& extrudunt l, alioqui neque vox, neque senus ullus edi poterit. Arteria aspera est via,quae a faucibus ortum ducens variis

compacta cartila inibus per collum in pulmones decurrit,& ut trahere ac reddere spiritum possi, assidue patet: Diciturque aspera ob inaequalitatem; scuti Sc eae, quae a corde procedunt, & pullum denuntiant,l. aeues nuncupantur. Larynx est caput, siue superior sinis asperae arteriae, quod trans glutientibus sursum sertur, constatque tribus cartilaginibus.Laryngis vero summum ostium, ne quid cibi, potusve per id illabatur, contegit membrana cartilaginosi, oblonga S s stillarum linguae assimissis , unde ei nomen ἐπιγλωτις. Haec verb,cum spiritum identidem reciprocamus, sursum erigitur. Ga gario,seu gurgulio, qui ctiam columella dicitur, est caruncula rotunda in extremo palato dependens, sub qua est epigiotis; vocatur quoque vitula, praesertim cum humoris influxione, ad similitudinem uuae intumescit,& inseminatur.Porro hisce omnibus serm-dae vocis instrumentis, inter quo: praecipuum est larynx, ut docet Aristoteles s. libro de historia animalium cap. 2. hunc in modum vox editur. lusculis thoracis, &intercostalibus vehementer compressas aer,e pulmonibus per arteriam vocalem confestim deducitur,qui angusta via tractita in aerem in arteria ad laryngem usque,

epig otidis oppositu retentum impingit: hic ad guttur sumin

que arteriae partem allisus sonat,ac vocem es lingit, quam si linsula Opposita non esset,sormare non posset, quia totus sine percussione prosiliret. Conseri verb plurimum ad modulandam vocem lingula, Iis Clis, & gurgulio,quia vo* ad cas partes frangitur, & temperatur, ac promu a varietate percussionum diuersi moduli, & vocum flexiones fiunt, o g praesertim vero gurgulio quas plectrum ad suauitatem, S motarationem vocis conducit.Praeter instrumenta hactenus commemor

ta,alia quoque voci obseruiunt, licet priora ad vocem simpliciter, reliqua potissimum ad rationem dearticulatae vocis data sint; videlicet, lingua, palatum,dentes,& labra. Ex his lingua nouem struitutinusculis undique constitutis, quos media linea ad dextram,laeuamque dirimin& quia summe volubilis cst,ne se nimium in loquacitatem soluat,subdito vinculo, anqualm habenis coercotur. Distinguit autem lingua sermonem, seu quod idem est voccm dearticulatim

sormat, ut in orationem abeat , dum acrem a concauitate arteriae

pulsum de in amplitudinem oris incidentem , varie frangit, ac pro verborum varietate dispescit, distribuitque: ad quod laonee praestandum certa temperatura exigitur.Quare si lingua humectior, ac

rarossior ut in pueris , de interdum in prouectioribus balbutiemisissim .i. i. inducit o quod tunc muscul, firmiter nequeant stabiliri. Vnde de M. ebri, aliquando balbutiunt, de turbide loquuntur: tum quia multa

humidita

256쪽

humiditate persunditur cerebrum, tum quia illius multitudiare lin--. gua praegrauatur Sed & qui balbi natura sunt , iii aut cerebrum ni-. mis numectum habent, aut linguam, aut Vmunque, Palatum vero ad primores dentes extenditur, estque multis scabrum asperitatibus, ad detinendam in his vocem,& tum ob alias conroditates, tum

ob eam potissimum vocem iuuat, Udd cauum sit, proindeque ad j ricius latera vocis ictus diu congeminentur. Dentes etiam ad Vocem iis .i toris magnopere conducunt.Nam,ut Plinius lib.7.Naturalis histor .c. I 6. ruimen ierit primores dentes vocis, sermonisque regimen tonent concentu m. quodam excipientes ictum linguae,seriemque structurae, atque magnitudine mutilantes, molientesve, aut hebetantes verba, & cum defluxere explanationem omnem adimentes. Denique labra magnum usuria praebent sorinandae voci, in verborum, syl labarum, literarumque distinctio eorum compressione,& diductione magna, ex parte contineatur. Itaque sic nos labris vocum, de sermonis discnnim ut tibicines digitorum opera,spiritum in fistulas, de cantus harmoniam moderantur.

ARTICVLVS ILExplicatur et 'ocis definitio ab Aristotele tradita.

X dictis non erit dii scite intelligere vocis definitio- I uri iminem ab Aristotele traditam proximo superiori cap. text. ' Vo. nimirum; Vox est ictus aeris respiratione attracti, qui ab anima in pulmonibus cxisiciate, cum quadam imaginatione ei scitur. Vbi prim im aduertes discrimen inter sonum, vocem,& iermonem. Nam sonus etiam inanimatis corpori-

mi' bus conuenit: Vox solis animantibus, cum non fiat nis instrumen- , tis , quae antinali uin propria sunt: Sermo solis hominibus, quia lusis. . , --. Wn im I xionesoncnt,&finia mentis, cum aliis communicati quod sermone fit. Secund Ullud obseruabis, quod iam Capra attigimus monetque a m

Aristotcles hoc cap.videlicet ita solis animantibus vocem comi eni- is x re, Ut non omnibus competat. Nam exanguia, in quibus sunt inse- cta,non edant vocem,& uniuersim quae cimque non respirant, tantummodo solium quendam si leni voci emittunt. Itaque ex his alibi, cum tractu,stridorem cantui similem edunt, ut cicadae. Recepto enim sub pectore spiritu mobili, occursitate membrana aratus, attritu eius sonant. Alia murmur excitant, ut musicae, Sc apes , cumvolatu tesse attollunt, de contrahunt. Puces quoque vocales no sunt.

Vnde Pythagoras, ut est apud Plutarchum in quaestionibus conua-Malibus , propterea essem piscium anterdixit, quod ii Pythagoricae disciplinae quodammodo contubernales sint ob silentium, ita ut myrouerbium abierit magis mutus,quam hiscis i verb etiam pisce , sui VOcalas videntur non veram vocem,sed strepitum voci similem Hli 3 4antum

257쪽

D. hines

gemitum edunt.

resti rationis

multiplex. Vox inmis

1 6 IN II. LIB. ARIST. DE ANIMA.

tantummodo branchiis, aliisve eiusmodi instrumentis edant. Quo pacto marinae Lyrundines cum sublimes volitant pinnis aerem e trudunt rcsbnant:& is,qui caper vocatur in Acheloo amne quasi grunnitum excitat. Animalia tamen arni'bibi a d est,ancipitis nati rar ut equi marini,pulmonem,& arteriam habent,vocemque edunt. Itemque Delphini, qui non ambiguae naturae fuit , sed simpliciter inter aquatilia numerantur i, pro voce gemitum humano sint lem edunt. Terti δ. Nec illud ignorandum est aeris reciprocationem in animantibus multis de causis fieri. Primum ad nutritionem,& redintcgrationem spirituum,ut sibi ostendimus. Secundo,ad refrigerationem caloris, alioqui nimio aestu dis lueretur animal; vel, ut quidam volunt ad ventilationem hanc a refrigeratione cd distin uentes,quod ventilatio si suscitatio, dc accenso potius caloris cx mo- tu,siquidem motu calor accenditur,vi constat experientia, tradidi musque cum Aristotele libro secundo de coelo cap. septimo quaest. sexta. Tertio, d et rinandam vocem: quod munus in vocis demitione exprimitur. His ita constitutis,ut ad propos tam definitionem veniamus, dicitur vox, ictus aeris,in sensu causali; non formali; id est, non quod vox sit ipse ichiis aeris,sed quia ex icta aeris resultat: quo etiam pacto non semel dixit Aristoteles,ut superius commonuimus, sonum este solidorum corporum collisionem, id est, collisione procreari Quare idem valet, vox est ictus aeris, atque, est sonus editus ictu aeris; additur attracti ab anima c.id est, acris, qui primum attrahitur, tum redditur virtute motrice in pulmonibus constituta; cum imaginatione; id est, applicata eiusnodi virtute ad operandum ex motione phantasiae,& appetitus sensitivi. Hinc subiicit Aristoteles vocem datam esse a natura ad significandum ; quia voce tum sensa phantasiae & in hominibus etiam mentis tum interni assectus de

clarantur. Itaque ea etiam, quae rationis expertia sinat, affectus at mae,voce exponunt,ut canes latratu, aues cantu,boues mugitu uex

balatii; aliaque similitem sed de hac re latius aἡ lib. se interpret. Porro hac definitione quatuor causarum genera merebendit Aristo teles. Acr enim materia vocis est,anima cfficiens, orma sonus, finis significatio.Quod siquis opponat non omnem vocem significatricem csse,cum Dialectici voces in significantes, δc non significante dispertiant. Occurrendum erit, si de allectuum significatu agamus, omnem vocem significare, idque natura sua, si autem de significa tione ex hominum instituto,& arbitratu, omnes quidem humanas voces potestate significare,quia potest eis significatio indi, non tamen omnes actu significaentes esse,quia multis nulla est imposita si gnificatio. Dialecticorum autem diuisio secundum hanc posteriorem significandi rationem intelligenda est.

258쪽

sensi

D. hae re Aristotelesiis hist rati.

C A P. VIII. Q V AE s T I O I I II. . IXAESTIO II II. De potentia audiendi. A RT I C V L V S I. C sit eius praeirantia; quae o Gns.

Gi Mus de obiecto auditus, nunc de ipsa audiendi aurit Missacultate, eiusque organo breuiter disseremus. Habet haec potentia inter alios sensus externos secundum di- ὸ - . .gnitatis locii m. Praebetque magnum usum in primis ad vitam ciuilem. Nihil enim prodesset oratio , & sermo, tuo sensa mentis, &studia nostra communicamus ni sermo- onem ipsum audiremus. Imb nec sermo vllas sine auditu esset; siqui- dem qui ab ortu surdi existunt, ut sermonem audierunt nunquam, quia mu- sic nec ei formare orationem queunt, atque a b muti etiam sunt: n. quamquam & huius rei aliam etsi medici causam reddunt, quam lege apud Ap rodi eum primo libro problem. quaest. i 33. Secundo, plurimum conducit auditus ad artes, ac stientias de magistro comparandas.Ideoque capite secundo libro de sensi & sensili, auditus disciplinae sensus vocatur; & animantes, quae auditu carent, omnis disciplinae expertes sunt. Tertiue, quia excepta auribus vehementer affectus mouent, praesertim si musicis numeris constent. Cuius rei jnter alia exempla est illud Pythagorae, qui iuuenem Phrygio modulo, quod narmoniae genus est, ad continentiam fieri Et illud Tunothaei musci, qui Alexandrum Imperatorem conuiuio indulgentem eo concentu, quem Orthia vocabant, bellicum personante, ad arripienda arma, & postendum equum mouit, esentem eiusmodi cita musicam regiam Orportere. Cur autem sonus tantopere animum commoueat, hisce verbis edisserit Scaliger Exercit. 3or. in Cardanii num. r. Propterea quod spiritus, qui in corde agitant,tremulum ac subsultantem recipiunt in pectiis acrem, atque cum assini suo vi uni fiunt SI caetera, quae ibidem si sus persequitur. Quarid, auauricis potentiae dignitas eo maxime commendatur,quod ad coelestis fidei distiplinam capessendam ob seruit; siquidem fides exauditu est,ut cap. io. Epistola ad Romanos Diuus Paulus edocet. Quod verδ ad ipsam audiendi ossicinam attinet, accurrunt in primis aures, quae auditui consimilem usum praebent ei, quem oculis superciliorum pili, ut enim hos natura ide5 supra oculos statuit, ut si quid a capite in ipsos deflueret, exciperent; sic aures auditui praeposuit,ut incidentia prohiberent. sunt autem eae cartilaginosae atque adeo mediocriter molles, quia si nimium molles cllcnt, ut cames , paruo negotio tunderentur , nec ipsae aliquem senum: e rcfunde

259쪽

, 8 IN II. LIB. ARIs T. DE ANIMA.

relanderent i,si durae,iacile frangi fossent. Abundant vero flexibus obliquis instar labyrinthi,tumne sonus recto impetu,affatimque in-

Cin natura tro subiens censum laedat.Atque Ob eandem causam earum meatus, auriuau et si intus admodum amplas,cauusque sit,est tamen tortuosus,atque

'μ ' anfractui cochleae similis; unde hoc ipso cap. text. 83. scribit Aristo teles ob praedictam obliquitatem usque ad insitum aerem non subire aquam cum caput mergimus; tum vero ut acris illabentis Hs ditas nexuum varietate sensim mitescat.Insuper mira naturae prouidentia eandem cauitatem viscoso humore ex illarum partium recrementis coalito inficit,ut siqua bestiola, vel aliud quid noxium irri perit, quasi in visco inhaerescat,& capiatur. Porro,intra praedictum soramen membrana quaedam cst, tympanum auditus vocant, quae cauitatis orbicularcin quandem partem transucrsim complectitur, eandemque stabiliunt tria ossicula,quorum unum incudis pedunculis duobus innixi, alterum malleoli, tertium stapedae figuram resere. Intra ipsam congenitus quidam aer seruatur, ut x dissectionibus conspicuum fit,quibus inibi inanis quaedam sedes inuenitur. Cohibetur autem praedictus aer eiusnodi vallo, quia alioqui ditaueret, aut saltem vehementibus fragoribus dissiparetur. Postremo,ut oculi

in neruos opticos,seu visorios desinunt: uc tympanum auditus no-

uo cuidam astixum est c cerebro descendenti,per quem,tum spiritus animales ad tympanum inuehuntur, tum sonorum species ad sin- sum communem uanscum.

ARTICVLVS II.

ua zm Parte Facultas audiandi constituta sit

icunque auditoriae ossicinae fabrica, re liquum est , ut videamus in qua eius parte facultas ipsi audiendi insideat. Quamquam enim, ut caeteris sensibus, ita & auditui partes multae famulentur, unam ta- praecipuam opportet esse, quae instrumenti primari j vicem su- in visu,humorem crystallimen I of invisi,humorem crystallinum.Themistius igitur putat prae- T NI 1uum organum auditus esse spiritum , ad quem per innatum ae- phila a sex.n,quas pet domesticum nuntiumsoni transuehuntur,sed decipi- im cum spiritus eandem cum sanguine naturam habear siquidem nihil est aliud spiritus quam sanguis ad magnam redactus tenuitatem : atque adeo cum animae expers sit ut primo libro de or interitu ex professo ostendimus; ni inde ut nequaquam vitalis potentiae instrumentum, aut subiectim esse possit; alioqui elicerut anima vitalem sunctionem,ubi ipsa non residet. Alii in quorum numero est Ves alius lib. primo de humani corporis fabrica cap.8.cen mi organum auditus esse ossicula intra tympanum inclusi. Sed ii que haec scientia nobis probatur: quia ossa ob terream concretionem, qua constant, non sanr areta ad sensiones obeundas ; adeo ut . neque

260쪽

C A P. VIII. Q V asTIO IIII.

. neque tami,nisi serie admodum hebeti,& obscuro polleant. His ergo opinionibus reiectis amplectimur sententiam Ari flo- Athro se telis secundo libro de partibus animalium cap. io.existimatis ac ni μμ t Vis tu congenitum,inae inaedificatum auribus, quem membrana inclusum ji η cile diximus, ne foras expiret, ne vc externis iniuriis pateat, este verum,ac proprium audiendi instrumentum .Quod item non obscure significauit Aristoteles proximo superiori capite text. 83. ubi docuit opportere huiusmodi aerem immobilein,ac traquillum cile, ut externos sonos percipiat, onuaesque corum dii screntias exacte cognoscat. Aristotelem secutus est praeter alios Galenus lib. 8. de usu partium capit. 6. quo loco ita scripsit. Alteratur non a quouis sensibili omne iens ritim, sed splendidum quidem, ac lucidum a colos bus; aereum a sonis: vaporosum ab odoribus, δί ut in summa dicam, simile simili notum est, ac familiare. uibus verbis ad hanc sententiam comprobandam huiusmodi rationem Galenus innuit. Quod sensiterium tale elle debet,ut a proprio obiecto astici possit, ei res in se imagines recipiendo: eiushaodi vero est aer insitus auribus. Sicut enim id, quod notissimum recipit, ac transuehit sonos est clementum aeris, ita ad eosdem secundum elle notionale suscipiendos maxime idoneus praedictus aer nobis insitus, proindeque par est in eo audiendi organum constituere. At obiiciet aliquis. Vel aer ille aurium meatibus inclusus est eius . dem naturae cum elemento acris,vel alterius. Si eiusdem, non ergo Eafuti s. vi est animatus; atque adeo nec auditoria potentia informari potest. sirin Fem . . diuersae, non igitur ad recipi edas sonorum species idoneus est. Huic Instrumentiar- g - arguimento occurrendum videtur ac in ulum analogico tantum βμ triti invocari aerena est enim animatus,ut ait Simplicius, probatque argu- mentum, nec acris nonae obtinuit,nisi ob similitudinein,quam cum φ aere Mementari babet ut enim hic tenuis est,ac transineabilis; ita &ille. Neque repugnat aliquam portiunculam corporis animati, admodum subtilem, de tenuem esse, & quas aeriam; cum ita postulatratio facultatis inibi sedem habetis: licet totum corpus,ut integrum animae perfectibile non possit in tanta raritate aptum esse ad animae inserviationem. Neque vero ad audibiles species recipiendas a Vrm p 4 necesse est sensiterium auditus csse eiusdem naturae

cum aere clernentari liinicit enim cognatio is siseries illa, de conuenientia in subtilita- audibile, re-

rc , ac raritate. opere.

SEARCH

MENU NAVIGATION