장음표시 사용
41쪽
42쪽
s ipfm motu ciere, no per accidens inerit ipsi motu , ut inest ag dini aut tricubito. ε uouentur enim ct ipse , verum per accidens. Luippe cum corpus id moueatur, cui res talos insunt. Luapropter orticus ippum est, ac erit animae sine controuersia locim , si na- Text. o. rura motus particeps est. Praeterea si natura motu cietur , vi quoque moueri potest 2 si vi mouetur natura moueri potet Eodem modo, de quiete quoque dicere possumus. In hoc enim natura res quisere j tu , in , quod sapte natura mouetum rata hoc pari modo vi plane quies it , in riuod vi pulsi mouetur. Atqui motus erunt anima υιρ- lenti quiete ve, neque si fingere volumi- , assignare facile possum . At vero si Hrsim mouebitur, ignis erit in resum, terra. Hisce nam. que corporibus hi motus competunt. Eadem est 2 de mediys corporibuι
T H. t. ratis. Praterea cum videatur anima corpus mouere, rationi consenta
neum si s motibus ipsum mouere , quibus O ills mouetur. Quod si id
sit, conuertendo vere quoque dicere possumus, eo i m motu cieri, quo mouetur est corpus. At latione corpus mouetur. Quare multabitur 2 an maperinde atque corpus, cr aut tota aut partibus locum mutabit. Q cd. ' si id feri potest, fieri quoque potest . ut aggressa, rusu corpus ingrediatur. Ex quo re, ut animalium ea, quae mortem obierunt, resurgant. I xl. i. At enim motu per accidens ab alio quoque mouebitur. Animal emm si
pelli potest. Novi autem oportu cuiui in . si Miamia in se a se ipsi moueri r id ab alio motu cieri, nisi per accirius, quemadmodum n
γη ad p r si , vel pr pter si bonum est , id per aliud oportu
T H. i. -- gratia cuiu Pan e. Animano autem si mouetur : a 'φbilibu maxime qui Iiam dicet moueri. Ai vero si mρua si ipsmanima ct ipsi quoqur mouetur. Quare eum omnis motus exitus a que remotio sit eius quod motu cietur ea ratione qua motum subit, anima nimirum ex FbHantia dimouetur Ο Hi, nisi si ipsim per accidens moue.it , at, motus, ut inquiunt , substantia estis sui per AT .vt. . Qidam autem asseruuta animam id corpus ino ρμο est eodem -- uere modo , quo mouetur , Ut Democritus , qui quidem per inde atque Thilippus Comictis dicit. Ilia namque Dadalum ait , ligneam vcnerem conficise , qua motu movebatur argenti yiui , quod inta istam in udit. Et Democritus pari modo pilas indiuisebiles secum trahere corytis totum, atque mouere dicit, ex eo quia nunquam tua quisunt Dapte natura , desinuntque moueri. Nos autem Usum inter- lro simus, si quietum etiam idi sum faciat unquam. tque quonam
, patio quietum facies, di licite est diritu ; vel potius dici non potest.
Omnino autem anima non sic mouere videtur animal , ut inquiunta s ipsi, id electione quadam , intestectione . Eodem autem 'Odo Timaus esiam animam corpus mouere dicit. Vouere enim i m ex eo 'st atque asserit Fus , quia mouetur: proptereaquod ad ipsium connexa est. Ipsi enim dicit ex elementis eam constitutam , numer que di-
idiam si oris, ut istam si ritatis atque concentus habeat 'sum,
43쪽
44쪽
ct o uniuersim stratur consinis lationibus rectitudinem coegit, atque reflexit in circulum cum unum in duos diuisisset circulos duo ι inpunitis comunctis, rursum unum in istem orbes diuisit, quoniam latio- Taxi. g. nci Usius eali motioncs sunt animae, quibus ipsi mouetur. Primum igitur non recte dicitur animam magnitudinem esse. Nam animam universi talem ipsi vult e se qualis est ea . quae menι ct intellictus vocatur, non qualis est sitiva, nec qualis est ea , quae est principium cViendi, quippe cum
Teii. . harum motus non sit,ut patre conuersio.Inte ictus autem unus esct tantia iis perinde ac intellectio. Inullectio vero est i us integerim concepius. Sed hi,nimirum unum Me si ni quod aliud deinceps post alium est, oi numerus Ad non uti magnitudo. Quocirca nec intellectus hoc pacto continuus est,sia aut partib.penitus vacat,aut non ess ut magnitudo continuus. Atque
si magnitudo sit quonam pacto quacumque si arum intelliget partium , siue insint magnituisines siue etiao pucta, si haec quoque Rartes appellare epo icat' Nam si puncto, puncta vero si ni is ita nunqua perara1sit,ut patet: Sin magnitudine saepiusvel inguities idem intediger. At videtur Osimel T H. s. inte rigere posse. Luod si si est quavis partium tangere, quid oportet aut orbe verseri, aut omnino magnitudinem ipsim habere ' Goasin cesse si zm intelligere toto tangentem circulo, quis est ipserum partium tactu 'Praeterea quonam pacto vel impartibili partibus, vel impartibile partibili ipsi intelliget ' Hecesse est autem intellectum esse circulum hunc. Inteia lectus namque motus, talesiectis est: circuli vera, eonuersio. Si igitur intellictio conuersio est, ct circulus is intectictui promo erit , cuius talis Gnuersio intellectis est. liquid praeterea simper intelliger, oportet enim j im aliquid intelligere simper. 2uippe cum conuersio sit perennis , atque perpetua. . constit intellanionum rerum earum , quae ca- ut, bus actionem , terminos esse ac fines; omnes enim, aluuius sint graria. Contemplativae quoque rationibu identidem , terminantur, ct rationum , aliam desinitionem, aliam demonsi rationem esse patet. Demonstratisnci autem 2 ex principio sunt, cr finem habi ut, quodammodo ratiocinationem aut conclusionem. Quod si non terminantur, at sitemno ad principium redeunt, medium extremum i per lumentes recta no- si secuntur. At conuersto rursio, ut patet, ad principium redit atque resectitur. Dignitiones uiam , sinita Foit, atque terminatae. Praeterea si saepius eadem conuersio fat, idem pius intelligere oportebit. Praeterea imte lectio quieti magis Ο statui.quam motu similis esse videtur. Eodem mo- Text. 3. do ct ipse etiam ratiocinatio. A qui neque beatum . id est, quod non est scite, se violentum omuos o pater. 2uodsi molim non siit inius siue n-
-tiae, praeter naturam sue m uebitur. Liboriosium est etiam coniunctum
esse cum corpore , neque absilui ab eo pose , ct insuper maximopere fugien- m. auippe cum melius sit intellectui non esse cum corpore: quemadmodum , ct dici situ 2 complurci plane conisiiunt, Caus praeterea qua
caelum conuertitur, non vi errer ex dieiis illis, emergere. Neque enim , ani
substantia cause est conuersionis, d per accidens hoc modo mouetur recetiam corpus , sia anima corpori potius caus est motionis. At vero nequeCon. Com.lib.de Anima. E quia
45쪽
46쪽
quia dicitur ita melius esse 9 mmen oportebat ideo Deum animam in orbe versiri tacere, quia melius est si moueri, quam stare, cr hoc ratio moveri,
GH.si. quam alio modo. Uerum enim cum huiusimodi consideratio magis alijs accommouetur si Ombus, eam nunc omittamus. Illud autem ab Arrim eue ure videtur: trim huic lementiae, quam etiam compluribus ali 1, qua dicuntur de anima. Elemm coniungunt, quidem animam cum corpore, ponunts ipsam in eo: ct tamen mhilprorsus determinant, quam ob cau-sm , quomodo si si habente corpore, quod tamen necessarium esse vide- πιδα tur. Nam ob propinquitarem, hoe quiuem agit, illud patitur: cr hoc rursus mouetur, illud autem mouer, quorum nihil lane quibusvis inter si Gn. n. competit. At i I dicere quidem quale quid sit ipsi anima enituntur: de se sceptiuo vero corpore nihil penitus dicunt, atque determinant, perinde quasi feri possit,ut quavis anima sine ulla discrimine quodvis corpus ιπα- aiatur , ut Pythagoricorum Iabulae dicunt: animantis enim cuiusque, propriam oeciem habere, simam, videtur. Perinde igitur dicunt, atque si qui iam ariem Iabrilem si uias ingredi dicat. Etenim ars quidem instrumenetis,anima vero,coFore utatur oportes.
' Si autem er alia quaedam opinio de anima tradita, probabilis quidem compluribus , cr nulla earum instrior, qua de ina dicuntur, reprobata tamen 2 hisce rationibus, quae
in communibus 'monibus sunt. Animam enim harm niam quandam inquiunt esse, harmoniam namque temperationem esse compositionemque contrariorum dicunt, or corpus ex coπ-T tra's compositum esse. Uerum enim harmonia quidem ratio quadam eorum est, qua sunt permina, vel etiam compositio. Anima autem , ne trumia litorum, e se potest, ut patet. Praeterea harmonia nonia est mouere, Text. s. animae autem, id omnes maxime tribuum. Accommodatius autem harmonia de sinitate, atque omnino de virtutibus corporis , quam de anima
diei potest, atque maristitissimum id erit proficio, si quisfiam operari
nes atque assectus animae in aliquam harmoniam reducere enitatur, ac- Tot 1 7 commodare namque perdissicile est. Praeterea in duo rellicientci harmoniam dicere consueuimus, Gr proprii si me quidem earum magnitudι- num compositionem, qua motum habent, positionemve cum adeo sint con-
l iuncta , ut nihil eiusdem generis inter si suscipere possint. Hinc autem
cst rerum , rationem mi tirum. At neutro pro icto modo consentaneum est rationi, harmoniam , animam , appetiare. Neque partium corporis composio , facilis est admodum inquisitionis ; complurci namque Text. . compositionci sunt . ut patet , est variae partium. Cuius igitur, aut quonam padis intelti tum, aut etiam singiuum, aut 'petitiaum ompositionem os putare oportet. Similiter absurdum evanὸ, mi tionis quoque r risum animam esse putare: non enim elementorum mi Hio rationem habet E i ean
47쪽
48쪽
eandemia hia came , ct osse , caeter que corporis partibus. Fiet igitur ut complurci habeat animas per totumque corpus , si pa es quidem uniuersi corporis ex elementis conssent, Iermiuis , ratio ve- Hsy. ro missionis harmonia sit ut inquiunt, . animaque. Id etiam qVispian ct ab Empedocle no G iniuria petet e I namquamque namque partium aliqua ratione dicit esse confictam. Ut ista igitur raris Usa sit anima , a G potius sit aliquid aliud anima , ct ipsis membris adueniat. Praeserea virum cuiussis minionis sine cita discrimine ea a sit Us concordia, axia eius qua ratis conficitur i Et hae Text. o. orun sit Vs anima, alta aliquid diuersum a ratione. Haec igitur inles dubitationes habere videntur. I erum si anima diue m a mictisne sit, uti diximu , cur una cum ratisne eamis ct ceteraram etiam animalis partium tollitur ἰ Insuper si noxia una quaque partiunt, animam, habeat , si noα sit anima ratio minionis, quid est quo decedente corrum-zext. pitur anima' Ex his igitur qua dictasiunt, patet animam nec harmoniam esse posse, nec orbe verseri , per accidens dimenta sis diximu/ὶτ H. . moueri potest, ct sit m mouere. Mouetur namque corpus, in quo i, movetur autem ut patre ab anima, alio vero modo feri nequii, ut i moueatur motu aa locum accommodato. At enim remim de haec ipse qui iam ad talia reliciors tabitabit, putabisque Usm moueri. Dolere namque dicimus animam, gaudere, considere, timere, insiger iras τε in G, et , si ire, ratiocinari, quae quidem omnia motus esse videntur. 2uapropter , Usm quispiam exissimabit moturi. Uerum, id non nccelsarium est. Nam e si quam maxime dolere vel gaudere , vel ratiocinari motu sint, vel potius mouerι, tamen , ipsim moueri ab anima est. Irasci
namque aut timere, es hoc modo moueri cor. Ratiocinari autem, aut tale' sitan est, aut eriam aliud. Atque quadam inerum fiunt, cum alia qua latione motientur: quadam cum aliqua alterantur. 2 uenam ve=σText.6 . sint, illa. ct quomodo fiant: alia ratio est. Dicere autem animam irasci vel timere: simila es atque si quid iam animam texere dicat, vel aedificare. POim melius eort se dicere, non animam, sia hominem anima mi- 'eri, vel discere , vel ratiocinari, idque non quia motus in illa sit: sidquia nonnunquam quidem usque ad illam, nonnunquam vero ab ida, veluti sinsu quidem ex bisse, recordatio autem ab illa ad eos motu vel x xl. i. statui, qui Antia in i strum si sum luctrumentis. Intellectin autem aduenire videtur est tintia quaedam esse, ac non corrumpi. Nam ab ea maxime, qua in pectute sit obfuscatisne, corrumperetur, nunc autem perinde fit, atque in s sum iniri mentis. Etenim si 'ex intem' acciperes oculum , videret scut iuuenis. Luare sinectus non
est, quia anima quicquam est passa , sid quia id , i quo es , aliquid passum est , quemadmodum ino ebrietatibus cr morbis fieri so-
Text.6s.let. Et ipsi reo igitur intelligere ac contemplari marcescit, quia aliud quoddam iutus corrumpitur. Ipsim antem passione vacat. Ratiocianari vero Er amare , aut odi se , non sunt istius aspectus , sid hi Dusere quod habu EDd , ea ratione qua illud haber. Quapropter , ct hoc com γλ. E 3 mpto,
49쪽
50쪽
rupto,nec recordatur, nec amat. Non enim eram issius ined ipsius communis, quod quidem per t. Intelliatus autem diuinum quid ebi strias ,passis- neque vacat. Ese igitur impossibile moueri animam , per ficuum iam o,,ιj. ex dictit euasit. Quodsi omnino non motu cietur, patet nec a se ipsa motu cieri. Atqui numerum animam esse dicere se ipsi motu cientem: multa longius quam ea, quae dicta sunt, a ratione di tire videtur. Nam iri, qui id asserunt, ea primum impossibilia, qua emergunto ex motu, deinde propria quaedam ex eo quia ilicunt, ipsania numeramis es, eueniunt. 2uo namque modo unitatem moueri intestigere oportet, er a quo, Cr quonam pacto, cum impartibilis sit, ct nullam tabeat disserentiam' Text. 6s. Si enim motiva sit atque mobilis, diuersm es oportet. Praeterea cum lineam quidem motionesupersiciem 'cere dicant , paritum autem lineam: unitatum etiam motus erunt continuo lineae. Puncitam enim unitas est ρο- Dionem habens. MDque numerus animae, iam alicubi est, positionemq. -- Text. 63. bet. Traetereasi quis a numero numerum, vel unitatem a talerit, alius relinquitur numerus. Atqui plantae multaque animalium visunt diuis, ct eandem animam 'cie viilentur ha*ere. 4Atque nihil resiste videbiatur,vnitates dicantur,an corpusula parua. Etenim sipuncta fiant ex Democriti pitulis,moda maneat quantitas, erit in ipsis aliud quidem quod mο- uel, aliud autem quod mouetur, sicis in magnitudine. Non enim quia magnundine diserunt, aut paruitate, id quod disium est, accidit ,sed quia subeunt quantitatem. 2 circa necesse est aliquid es, quod ipsi unitates mouebit: quod si io , quod in animali mouet,anima est, or id, quod in numero mouet inima est. Quare anima non est id, quod mouet, atque moue- Text.7r. iur sed id quod minet duntaxat. At vero qui sieri potest, ut hac unitas μῖoportet enim ipsius ad ea reras aliquam disserentiam esse, at unici puncti, quaenam praeter positionem es disserentia potest igitur unitates puncta . quae sunt in corpore,diuersasunt ab unitatibus animae,atque pancitis: erum ipsa unitates in eodem profecto loco. PunLtum enim anima locAm occupa
bit puriti corporis. Atqui quid obstabit ac prohibebis,ut si duo puncta uni
simul in eodem loco, ct plura sint duobus ac infinita. Quorum enim Deus. v f., i. indiuiyibilis est,est Usa indivisibilia sunt. Sin vero ea puncta, quae sunt i corpore sint i e numerus anima, vel si numerus,qui ex punilis conflat, quae sunt in corpore sit ipsa anima,cur non omnia corpora animam habent' nam in cunctis puncta esse videntur,2 etiam insinita. Insuper qui feri potest,ut siparentur ac absiluantur a corporibus ipsa puni ' Siquidem, lineae non diuiduntur in puncta.
It a te uti diximus , ut partim idcinia ἐν dicant , quod illi, qui corpus quoddamia subtilium partium animam esse Axerunt, ,partim, proprium ip se comitetur absumdum, corpus aue amima perinde moueri, atque Democritas asserebaL. Nam cum anima sit in omni corpore sentiente; neces