장음표시 사용
61쪽
VAtque eum tale etiam. Vt colligat ani Probatuν mae definitionem, Pto- anima esse bat in primis anima esse actin. actum , quia anima aut corpus est vitae particeps , aut ipsius actus. Non est autem corpus. Erit igitur actus, & Gr-
positio ex superi ius dictis probatur anima esse actus pria
patribus esse cocretum anima nempe, quae est pura potetia,& materia, quae est actus, & entelechia. Minor ex eo suadetur: quia corpus non
est in subiecto:sed ipsum totius est materia &iubiectum , in quo inest
anima. Erit igitur anima actus, & forma corporis vitae participis,&c. sed cum perfectio. Probat anima esse actu primum. Nam cum duplex sit actus, videlicet primus, & secundus, ut
Anima vi ratione dicatur ani a interdi. θ interdum seriali , cum raetur. actum uulIiendi nunquam intermittata, si quiadem omne vivens dum vivit nutritur. Huic du- . . bitationi varie responderi solet, nimirum eis anima a nutriendi Dperatione non coquiescata, intertumpere tame alias functiones , vel cessare. 4 ab opere non quidem re
ipsa, sed tuapte natura cessare posse: quia qua anima est,non repugnat ei separari liquando ab actu secundo ; eito qua talis ,seu prout nutritrua eli, nunquam non
Ani e s Ei talis plan . Argumento a minoti ostendit animam esse actum corporis po- o: anici id est habentis instrumenta ad functiones vitae obeundas. Anima plantae '' est actus corporis organici: Igitur de reliquae animae. Consecutio liquet: si enimoit plantalis, seu vegetatrix anima, quae in infimo gradu consistit, subiectum habet organis
62쪽
uare corpus omne naturale particeps vita sub- organis instructum, x ti- Antia est, ct ira Altintia, ut composita. e que anima isentiens ,&que cum mie etiamsit corpus, id est, habens virum: corpus Pro icto non erat animat, corPus namg. non bunt. Nam quo solitia M βιbit rationem eorum, quae Ant in subiecto: sidetis persectior est, eo subie um e P subie iram potius est, ct materies. Neces est iei ius requiriti
tur animam substantiam esse perinde atquest, '
mam corporis naturalis notenria vitam habentis: radices, trunco , hbras,
Subsantia vero alius 6t, or perstio e talis igitur medullas,&quasi venas, corporis spe dito atque adius. f Sed cum ρ γ 'ux tametsptimo aspe-
fflio atque adim bifariam dicatur, ψ diximus hol ta Aenu aes
quiuam enim es Vt scientia, quidam ut contem erehendat esse organa, platio) pater animam a tum esse perinde atque limit in animalibus os, scientiam. Nam ex eo quia anima est, i - nim gul M,Ventriculum, he-
est O vigilia, atque vj ilia Didem contempla-
r .m corpora simplicia esse videamur, reuera tamen organica ce
seri debent..uod etiam ex diuellis uiui simodi partium officiis intelligi potest. Nam radices tanquam os ἡ terra succum N alimentum capiunt, trahuntque. fibrae venarum vice fungutunsimiliter rue caeterae praetcriapta fidi munia exequuntur, simulque & toti famulantur,x mutuam si-
S ' γλ. s. γ ι . modi i propterea quo tioni,somnus autem scientia operatione vacantim stirpium corpora simplimilis est. Itera autem alteram in eodem cientia,' sti' vri ono i inquam, contemplationem generatione praecedit.
Luapropter anima primus est actus perfectisscorporis naturalis potentia viram habentis, S Otriis plane ut partes Usii sint insti mim. Enimvero partes quoque planmrum instrumenta sine controuersia μιnt, quamuis videantur penitu implices esse eius enim quod circa sectum est,tegmen Uflium cst fiuctus etiam illad radices Praeterea,
vicem sbeunt oris. Vir que nam . trahitur ali- Text.7. menIum. Si igitur commune quid de omni ani
ma sit dicendum Usper retio prima .pri sique
ritus est corporis naturalis, cuius partes snt is- strumenta. h Iccirco non . quaerere oportet, si unum sit avima atque corpus : sicut neque ceram ct figuram, nec omnino materiem cuiusque, O id cuius materies est. Nam cum unum, ores multifariam dicatur, aIlus est id, quod pro-yrie unum est,atque proprie est niuersiliter iei
bi pzxstat ope iam. Qua de re pluribus disserit Theophrastiis, lib. i. de Theoph historia plantarc ca.7. . stκ .dc 1 .Plmatb.i7. cap. 38. omiu h Iccisco non quare- Cap. q. a. tr. o. Ex dictis consectanti quoddam infert, videli cet, qua redam non esse alia causam cur ex cor- Cur ex an Q. PUς mi U alia causim eui ex cot- Cur ex an tur diximus quidnam animasit. EJemm .easub- pore, Scamma via si fiat. ma torpo-santia quae est G ratio. Haec autem est, qui itas si cum corpus sit ma- re unum fiat corporis talis, 6 perinde ne . at ti si quod in- ς pa,ac pura Poten- quarendum
s: euri teria primo Ieipicit, pura autem potentia de actus . . R exm eiusdem, id est lubitantialis suopte ingenio in unam coeant naturam , fit ut nullo aliunde quaesito vinculo,aut nexu ex his unum fiat.De hac ipsa re dubitationem mouet Atilio teles eamque eodem pacto diluit 8. leta Pityc. cap.6.tcxtir s.msi quod illic non de
la anima de corpore, ut hic, sed de forma, εἰ materia generatim quaerit. Lege, si placet, quae hae de re i Phislib. disseruimus. Et perinis sanὸ. Duplici exemplo, quorum unum ab arte, alterum a natura G i desum
63쪽
11 IN II. LIB. ARIST. DE ANIMA.
Anima ad desumptum est , probat αν το πελεκοι εδ η κοτα ιι ,
coelia, sicuti animam esse actum sub
fota stantialem , a quo Vt a f
modi, it se habet sor--m αἱ ara Dra, o v It υκ et λαnia rei artificiatae vecti gratia forma securis ad securim; ita proportione quadam anima ad corpus animatum:atqui si securis compositum physicum esset, eius fi- gura esset forma sui ,- stantialis ipsius , unde ratio secutis potissimum sumeretur : Ea namque posita cohaeret, constatque securis, ea remun- te dissoluitur. Igitur anima erit forma substantialis corporis animati. Posterius exemplum est Bem sicuti huiusmodi. Si oculus es- έ ctm ad set animal l sumit veloeculum. oculum prout est quid ex Potentia videndi, &organo stitutum) eius
anima esset aspectus, quia posito aspectu ve-
, ac propite oculus dicitur Lablato non nisi aequivoce, ac solo nomine, ut sculptus, aut pi
64쪽
ris ratio : idi esset anima , qua siparata non esset ulterius ut 'aut sicuris , nisi nomine tantum. At nunc est securis: non enim rulis corporis sub mia, ratioque est ipsa anima: sed naturalis , ut diximus, talis, quod in se morus su- Texitu e principium insitum habet. Atque id quod dictum est in partibus etiam inlicere licet. Nam si oculus esset animal, eius anima visis ipse nn miro esset: haec est enim, vipatet, oculis Ha
tia,quaesese habet ut ratio. Oculus autem es ma- . terici visius , qui cum de ecerit, non ulterius erit oculus, nisi nomine tantum, Operinde atque lapideus , vel etiam depictus. Id igitur quod de parte dim est, ad totum corpus vivem accommodare oportet: est enim hic prosidio rationum similitudo. Nam ut pars sese habet ad partem, se totus sensus ad rem sensitiuum corpus , ut .ie. talis est rationis. κ Non est aurem id potentia vivens, quod abiecit animam, eat vacat: sed id,
videndi facultas ira mat etiam oculi informat. ut ex utroque fiat oculus , a quo videnssi actio oritui . ce ex anima de organico corpore animatum constat,quod est in potetia ad sunctiones vitae administrandas. Non ost autem id Corpus orga- potentia vivens, Ex- meumpeten planat quo modo cor- tia vita pus, cuius actus est ani- bere quo pama, vita habere Poteua cto ιnte 71 dicatur . aitque non se dum. corpus res viventis potestate vitam habere,quasi anima careat , es tamen possidete aptu sit, ut semen sed ita ut actu animam contineat, sit vero in promptu ad eas operationes exercendas, in quibus accidentaria vitai consistit., Animam stitur non Animam fe-
quod ipsim habet. Semen vero furitusve id nimi- - mm est, quod potest tale corpus euadere. Ut istia esse cundum alisus rursus instrumentig vis sc est anima adiur, posset ex eo quispiam 1arabilε esse corpus autem ess id, quod ut diximus, est poten- sertasse opinari,animam nihil vetat. tia vivens. Verum ut pupilla, visis Oculus e B, ΠςV k 'δm ςsς
τ t. v. sic anima ct corpus es animal. s inimam uiatur non separabileam esse a corpore, vel pauci stum id quide esse, qu ipsius nonnullas sipartibilis sit, non Obscurum esse ad aliquas animς partes, videtur. Corporis namque partium patet aliquas nimirum ata sunt
anima partium astrum esse. Nihil tamen vetat, zbire, Iura
mali=ua paratum sint separabiles anima, propterea quod corporis nulliasset alitus. εχ obscurum est,nec dum patet perinde corporis nulti anima bis ad ius , ut gubernator antas est nauis. Hoc igitur pacto uniues liter de anima determ natum sescriptumve sit. U
tiae prorsus addictis, affixaeque sint, nihil tamen vitare, quominus aliquae ita sint a maletia liberae , ut extra illam c ira rete valeant. Porro quid Aristoteles nomine partium significarit pro-srefla expolinnus. Sub-- iicit deinde indum ex ri tis coria late num anima sese habeat ad eorpus ut gubemator ad navim, quod Plato censuit,an non. ri
65쪽
J IN II. LIB. A RIs T. DE ANIMA
AE S T I O. I. Recte ne Aristoteles avi mam defitaieridan non.
Enodatur Peripatetica anDuae definitio. X iis,quae Arist. proximo capite docuit,haec animae definitio habetur, Anima est actus primus substantialis,
corporis organici,potentia vitam habentis. Quae membratim sic explicanda erit. Dicitur anima,actus ita late accepto vocabulo ut tam actus substantiales,quam accidentarios comprehendat sicut annotauimus in contextu. Ponitur ergo
actus ad excludenda materiam prima,quq est pura potentia, S quς- cumque non sunt simpliciter actus,vt c posita tam naturalia,quam artificialia. Primus,ad reiiciendos achiis secundos, praecipud oper tiones,ut Thei rustius hoc in lib.ca. in M. Albertus tra 2. i.c t. ani- maduertimi. Substantialis,ad remouendos actus primos accidentarios,ut potentias respectu suorum actitum. Corporis,ad excluden- . das , tum substantias separatas, quae corporibus non assident: tum clima mentes coelestium orbium motrices,quq non sunt actus comporum coelestiu,quasi ea proprie ins , et: si eis assideant, quans ui/ ηstm ' quam secus arbitrati fuerint nonulli,quos alibi constitauimus. Cae- Themis .n pq terum cum multuariam corpus usurpetur,dissidium inter exposito-
iis, reS cit, 'uonam modo hic sumatur. Sunt qui opinentur accipi pro se Iis, composito ex materia, aluma, non quidci lecta dum Omnes gra- amni sumidus,sed duntaxat secundum gradum corporeitatis, cum quo adhue hic corp- t. sent Mia. n ateria manet m potentia ad ulteriores,ut ad gradum vegetatiuum p ρ ρ ρ m-D.Thomas. δc sensitivit. Huius acceptionis meminit D.Th6m. hoc loc. & in i .' μ' p est sent .dist. 1 f.q. t .art. t .ad 2. Capreolus in . distinet ita. q. t .art. 3.ad --.M. scori,Caiet, i .pam. q.76.ari . tiariosis lib. . cotra gent c. 6 . Vt Mucina.& hoc in lib.q. 2. viiique non pauci. Poteritque haec explicatio suaderi auctoritate Aristotelis,qui superiori cap. text. 9. docuit corpus ita es tu potentia vives t tamen non vacet anima,sed ipsam habeat. in s. p. q. τα Quare luinit Aristotelcs torpus, ut est quidpia ex materia prima,& anima lescens ita tame ut anima non sumatur secudum gradum
sibi proprium dic reciprocvnRalioqui idem in sui ipsus definitione
sententia. poneretur. Alii arbitrantur accipi corpus ab Aristotele prout significat materiam primam connotando organa apta ad actiones vitae Arre iv. obeundas.Ex horum numero est Argdiuinas in A. dist. 7 3. q. l. t. r. I Gregorius in 1.distinctione i6. quaest.2.aliique recentiores. R-, itu i. Nobis tamen i Eutra harum Interpretationum omnino placet. V TH nomia. Non prior, quia Aristotcles text. . palam atteruit corpus, quod in ob rex. . animae definitione collocabat, este suoieci in animae; constat autem compo
66쪽
compositum ex materia prima & anima non elle animς subiectum, sed potius materiam primam. Non posterior quia si corpus ita Q- Peucitur ' meretur ab Aristotele hoc loco, superuacanea ellet particula, organici , posita in definitione : cum id , quod per eam exprimitur, importatum iam foret nomine corporis. Dicendum est igitur es: mD. Thoma hoc loco ad textum . seta sibi oppositum censue id iure accipi in praesentia corpus pro materia prima; ita ut corpus organicum nihil aliud sit, quam materia pestea affecta organis ad functio
nes vitae administrandas. Et in corpus ita sumptum quadrant ea, uae Aristoteles de illo enuntiat in contextu, nempe corpus cste subiectu animae; & ex corpore atque anima ficti Vnu, nec cile quaerendum cur ita fiat. His non repugnat auctoritas Aristotelis alentis corpus non ita a se vocari potentia vivens, ut anima careat; sed
ita ut ipsam habeat. Concedimus enim corpus organicum, seu potentia vitam habens reuera in se animam continere; sed negamus animam importari nomine corporis, quatenus corpus in praedicta definitione adhibetur. Quamuis non inficiemur alias interdum usurpari iuxta duos illos modos, quos supra retulimus. Sequitur in definitione, organici, potentia vitam habentis, quae duo idem valent, ut aduertit Themimus, Alexander, Philoponiis,D.Thom. Sc alij, quanquam Simplicius aliter sentiat. Excluduntur Exelu Mur autem hisce verbis a definitione animae omnes sormae naturales, 1 ' πιδ quae per superiores particulas nondum reiectae fuerant , ut formae
lapidis,& ignis. quarum corpora,sive ut propric loquamur ateriae liuentium ad exercenda vitae munia organis, siue instrumentis distinctae non sunt. Inter quas etiam numerantur formae cadauerum. Nam oculi,
pedes, manus, aliaque id genus instrumenta quae in iis apparent,
non univoce, sed analogice duntaxat cum organis viventium conueniunt,ut Aristotcles noc primo capite text.9.& lab. . Metaphyc
. Roget aliquis num haec definitio sit essentialis. Quδd non si, ma iidini cx eo videtur; quia Aristoteles ea tradita dixit se animam definiis te essentiatem G τῖ πω , id est, figura: at figurae liiidpiam definire , inquit Alexander,non est aliud, quam nori exacte id explicare; translatione ducta a picturis primo obscurius adumbratis , deiiide illustralis expressis : vnde Perionius G τύπω vertit, pingui Minerua. Igitur Plotinus libro secundo Enn. . Aristotelem reprehendit quod hic non expositerit quid sit anima: nec cundem minus vellicat Proclus capite quinto in Timaeum, quod non tam docuerit quid sit anima, quam cuius sit,nempe organici corporis. Similiter Avicenna lib. 6. Naturalium asterit nanc definitionem non declarare essentiain, sed potius existentiam animae, id est, non quid anima sit, sed quomodo existat in corpore. Oppositum tamen dicendum est: nec enim Ese me te a animae in commune alia natura, aut quidditas est , qu in quae ab e e uiat
Aristotele hac definitione exprimit mec a Platone aliisve Philosephis alia definitio ad animae essentiam explicandam accuratior,
67쪽
Alexander. Person ιμ Non vi Ieri Uni voca anima definiri
ues IN II. LIB. ARIST. DE ANIMA.
aut commodior tradita fuit: quantumlibet Porphyrius , Plotinus, Atticus , caeterique Platonici reclamcnt. Quorum definitionesime, si placet, apud Theodoretum in libro de natura hominis, Lachantium in libro de opificio Dei capite vigesimo septimo, Ma-l uuni Alberituri in sit ma de homine, Ficinum si bro 6. de Theo-ogia Platonis cap. pcimo , Themistium toto sere superioris libri decursio. Quod vero Aristotelis addidit se animam figura definitisse,
nihil de traditae ab eo definitionis absolutione detrahit: tantum enim indicare voluit se non speciatim singularum animarum; sed animae generaliter & in commune acceptae naturam & quiddit tem exposia ille. Sic enim interdum apud Aristotelem sumitur figura agere seu definire; ut primo de tu floria animalium cap. i. ubi de animalium differentiis in progressu acturus, De quibus, inquit, figura prius agendum est, deinde de unoquoque genere diligentius discutiemus. Quare apposite Argyropatus loco citato, ον et τω, vem calcatit, uniuersaliter, id est, in commune. Dicitur porro hic animarum v naturae explicatio,figura tradi; quia cum non explicite descendat ad specialem cuiusque animae quiaditatem enodandam; quandam cartini umbram de figuram sollim exhibet. Et in hunc sensim verba Alexandri de interpretatio Porionii accipienda crunt. Ita tamen ut non negetur illam animae definitionem refrictu animae in commune exactam esse. Quaeri solet nutri praedicta definitio cunctis animabus,vegetatiuae, inquam, sensitivae, de Intellectivae viatu ace conueniat, an non. Philoponus,Simplicius,& Averroes commento septimo,& 3o.lit ius,& comm .s.libri tertii,Iandunus hoc in lib.quaest. 3 asserui non uni voca, sed analogica ratione conuenire; quod cx eo probat Philoponus,quia aliter anima vegetatilia & senstiua sunt actus corporis;aliter intellectivxillae enitia sunt actus inseparabiles; haec separabilis. Contraria tamen sententia, quam sequitur D. Thomas, Egidius,ac caeteri sere Latini interpretes prima pari.q.76.art. .& lib. 2. contra gent.cap.79.vera es Elicet enim animae intellectivae peculiare sit ita materiam informare,ut ab ea seiungi ac per se extra corpus cohaerere possit; nihilominus est ver , ac proprie rma corporis humani, & communem illam animae rationem, quae in proposita finitione traditur,cum caeteris animabus ex aequo participat.
ARTICVLVS IL Eumenta contra superiorem definitionem.
O N desunt tamen argumenta, quibus tradita animae definitio oppugnari possit. In primis enim sic licebit obiicere. Anima est actus secundus ; ergo non est actus primus. Probatur antecedens. Nam ubi versio Latina in definitione animae habet , actus , contextus Graecus
68쪽
Graecus habet dieri λωα , quod, interprete Cicerone in primo Tu- Em -Miastulanarum quaestionum libro non est aliud quam continuata motio 3c perennis : at motio non aetiis primus est,sed secundus,ut pote operatio. Vnde & Diuus Nemesius libro de natura hominis, cap. D. Nem a. credit Aristotelem non putasse animam esse substantiam, quod j/-- eam entelechiam vocarit. Et ob eandem causam Diuus Gregorius VNyssenus libro secundo de anima, cap. .& Iustinus Martyr in ora- Maritione paraenetica ad gentes, aiunt animam intellectivam existima- 0ν. tam ab Aristotele mortalem.Deinde confirmatur idem antecedens, r. ἀπquia oportet animam et se actum praestantissimum : actus vero secundus praestantior primo est: clan ille ad hunc, tanquam ad finem ordinetur: siquidem unumquodque est gratia suae operationis, ut docet Aristoteles secundo de Coelo, p. 3. text. i 7.& lib. λ.Metaph.
Secundo. Anima non est substantia: igitur non est actus sub-- . stantialis. Assumptum probat Galenus cap. 3. & . libri, qui instri 'με bitur , Quod animi mores corporis temperamentum sequantur, hunc in modum; Anima non est aliud, quam κραm, seu tempe- Anima rem-ries , & moderatio quatuor primarum. qualitatum: haec autem est accidens, non substantia: igitur anima non est silbstantia, sed accidens. Maiorem probat dupliciter, primum quia id videtur esse anima,quo pereunte,moritur animat: at abolita dissociatave temperie certum est animal interire. Item quia ex diuersa corporum temperie oriuntur in nobis diuersi essectus, seu passiones. Melancholici Cnim V.g. procliues sunt ad tristitiam; cholerici ad iram: huiusnodi vero affectus ab anima,ut a sonte manant. Quare anima nihil aliud est,quam praedicta temperies. Accedit veterum quorundam auctoritas, ut Dinorchi,& Empedoclis,qui animam elle harmoniam pr - P ρ ἡμε- dicabant, non quidem sonorum , sed contrariarum qualitatum in T,.
unam temperiem coeuntium: & Aristoxeni musici , qui ab arte sua monia. non recedens voluit animam simili ratione costare in homine, qua Aristix consers modulatio constat in cantu,& fidibus;ita nimiriun, ut sici ti nerui bene intenti concentum esciunt; sc partium corporis firma coniunctio,inembrorumque omnium consentiens in unum vigor animales motus saciat. Tertio. Anima est corpus: igitur non est actus corporis, alioqui Az- unius corporis aliud ei set corpus. Probatur antecedens. Nam omnis cognitio ex doctrina Platonis in Timaeo , & aliorum veterum Philo photuin fit per quandam similitudinem & cogia tionem rem cognita inter rem cognitam de cognostentem.Vnde illud Empedoclis poe- ct cuno e
Terrea vis terras, vis humisia percipit undas,
Eiber ab aetherea sentitur, ab ignibus ignis, Pax pacem momisat, litem lis affera sintit. Quare cum inter corpus,& id, quod corpore vacat,similitudo nulla intersit 1, si anima non esset corpus nullus rei corporeae notitiamCon. Com.lib.de Anima. H obti
69쪽
antecedentis superiorisaris gument .
s S IN II. LIB. ARIST. DE ANIMA.
obtineret. Quod cum aperte salsum sit, concedendum erit animam ex aliorum corporum permillione concretam es te. Corroboraturque idem antecedens:quadoquidem anima patitur a corpore, cum, verbi gratia,phrenesis,vel ebrietas intellectionem turbat co pus similiter patitur ab anima;vt dum ex verecundia, rubore asscimur; & ex timore albescimus: cum igitur ad mutuam actionem dc passionem requiratur contactus; & hic non nisi inter corpora interuentu quantitatis dari queat; non videtur negandum animam cile corpus. Ac quod Aristoteles huius sententiae fuerit, assirmat D. Augustinus lib. 12. de Civit. Dei,cap. t r. aiens in doctrina Peripatetica animam ei te quintam substantiam,hoc est,e materia & natura coelesti coalitam. Quarto. Anima rationalis extra corpus,est vere anima;& tamen
in eo statu non est actus corporis: non igitur ea particula in desinitione adhibenda suit. Accedit quod Aristoteles hoc in lib. cap. r. tex. II .est manifestum elle quasdam animae partes non poste a corpore separari, quia constat elle amis illius. Igitur in doctrina Aristotelis anima rationalis, si extra corpus valet consistere, non est actus corporis. Quinto. Subiectum, per quod definitur forma, debet este prius ipsa forma : sed corpus organicum non est prius anima: igitur anima non recte dicitur actus corporis organici. Probatur minor, quia non Vocantur paries organicae,nisi quae iam sunt praeditae potentiis vitalibus; cum ergo huiusmodi potentiae ab anima oriantur,necessarid eam supponunt, atque adeo corpus organicum est posterius
Sexto. Cum Angelus ex concreto aere corpus organis distinctum sibi estingit; & in eo mouetur progressivo motu,& loquitur, comedit, atque alia vitae munia exercet, tota animae definitio ei competit:& tamen non est anima. Ergo animae definitio non reciprocatur cum re definita.
ARTICVLVS III. Quod non si Temperamentum.
T superiora argumenta commodius,& uberius explis centur , prius a nobis falsa quorundam dogmata consutanda erunt. Offert autem in primis sese Galeni error, in quem etiam inciderunt haeretici quidam , nimirum Carpocrates, Epiphanes, Prodicus, & Caiani, atque Antitactae, ut refert Theodoretus in lib. de diuinis decretis. Porrd Galenus lib. 3.de locis affectis,cap.6. & in opere superius citato arbitratus est, quod iam apud Platonem Socrates in Phaedone reprehenderat animam esse primarum qualitatum temperiem. Sic im
70쪽
enim eius sententiam interpretatur D. Thomas lib. 2. contra sciat. D. TMm, cap. 63. & in quaestione diibutata de anima art. i . etsi alij eum secus putat te dicant, vel saltem nac in re aded misse varium, ut videatur e cunon satis constitutum habui sic quid sequeretur, aut in quam sententiam destenderet. Quod ipse non obscure indicat in lib. de Na- ρ . Gaisno. tur. facult. subst.& lib.sympt.ec Iab. 3.de usu partium: ubi ait ignorare se quid sit anima. Quaecumque tamen eius mens suerit, sit prima conclusio in hac i. Con lusio. disceptatione. Error est,etiam in Philosephi intolerabilis animam
csse temperamentum. Quod histe rationibus concluditur. Anima Probatur ii est rma rerum viventium; ab ea namque vivens accipit esse: non est igitur anima temperamentum. Conlecutio osteditur; quia temperamentum est accidens , seu potius multa accidentia, videlicet quatuor primae qualitates ad symmetriam deductae. Quare cum unumquodque vivens sit substantia essentialiter constans ex suasorma & materia, si eorum forma esset accidens, substantia constaret ex accidentibus , quod omnis pliatosephia auersatur. secundo. Functiones ab anima oriundae sunt altioris conditio- a. nis, quam quae proficiscuntur a primis qualitatibus: ab his enim manat calefactio,refrigeratio,humectatio, exsiccatio:ab anima verbactus nutriendi, augendi,loco mouendi,sentiendi, intelligendi: nemo autem nesi it posteriora haec munia excellcntiora esseaergo anima non consistit in primis qualitatibus; sed est alia praestantior,
Tertio. Animus particeps rationis colubet motus insurgentes in s. appetitu sensitivo, moderaturque passiones, ut patet in iis , qui se continent: hoc autem praestare nequit qualitatum turba, esim ab ea, ut a causa disponente,ac prouocante, eiusmodi assectiis plerumque oriantur, ac pro earum intensione, & remissione varientur. Igitur saltem animus rationalis non est conuenientia primarum qualitatum,sue temperamentum. Postreinb, Clim ij, qui animam temperamentum csse dicunt, negent eam esse substantiam : ad eos refellendos valebunt etiam omnia argumenta, quibus proximo articulo animam non accidens,sed substantiam esse ostendenurs.
EcvMDA concluso huius quaestionis sit, Anima a C. utabis. non est accidens,sed substantia. H. xc cocluso nullam habet etiam in Philosephia dubitationem; etsi eam Eveteribus physicis negarint ij, qui praeter materia primam , nullum reria naturalium principium agnouere. Nec ab illa dissensit Plato, licet in Timaeo anima rationis,& intelligentiae rarticis numerii vocarit; non enim iccirco eam quantitatis Id 1 nume