Commentarii collegii conimbricensis Societatis Iesu in tres libros De Anima Aristotelis Stagiritae

발행: 1600년

분량: 652페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

591쪽

18 AC T. DE ANIMA SEPAR.

hoc uniuerso administratio. Atque hoc sit primum pro parte negante quaestionis argumentum. Secundum. Secundum,Si animae separatae propriam mouendi potentiam h berent illius actiam modo aliquo exercere possent in corpore, si

ii & intelligendi,volendique.Si enim hi oo corporis colligationem impediri non rotuerunt, cur ille impedietur omnin5,cum aliquantulum sit minus spiritualis 3 Accedit, quoniam dissicile redditur ratio, cur in eodem homine unus tantum sit intellectus nouendi v ro facultas duplex, altera animi,corporis altera. Irimum. Tertium, Anima separata nulla eget motrice potentia,nullam igitur in se habet.Antecedens probatur, quoniam nulla aliqud perueniendi se offert necessitas,quam ut ex rebus species e proximo conquirat .Quapropter cum has non ita comparet,sed a Deo vendicet, ut suo loco diximus,omnis mouendi ratio vacat,etiam ad miscenda colloquia cum Angelis,ali Isve animabus,cum ridiculum sit propinquitatem desiderare ad eas actiones, quae per interiectum spatium non disseminantur. Sed neque praetextu movendi corpora necessse erit vim motricem animae donare, cum iam dixerimus,id munus s lis Angelis concessum esse in hoc uniuerso.Et cofirmatur quoniam

rationales animae nihil pati possunt sibi noxium, cum sint immortales, non fuit igitur opus potentia motrice,qua quidquam, vel fugerent,vel appeterent tuendae salutis gratia. Quod si dicas potui siesaltem alias,ab aliis violenter detineri, id ipsum est, quod in quaestione versatur,cum eiusnodi detentio per vim motricem praestanda fuerit. uarium. Quartu.QAod natura sua indiuisbiliter existit, naturaliter quoque est immobile; sed prius illud animae separatae naturaliter competit;ergo,& hoc posterius. Probatur minor, quia in ea informat corpus abscis Ia sorte parte una, amittit necessario virtualem illam coextensionem,seque,ut ita dicam,contrahit; ergo cum a corpore toto separatur,totam coextensionem necessarid amittet,cum par stratio.Itaque indivisibiliter permanebit,ut hac in parte anima, quae natura est,ab Angelis,qui natura no sunt,discriminetur, atque adeblii diuiduo,indiuidu ue loco queant indifferenter respondere, illa

autem nonni si diuiduo corpori, cum informat ; nec ius indiuiduo loco cum est separata. uiiuum. Quintum.Si anima separata per se mobilis esset,lempori,loc uecorporeis subiaceret quod a vero abest, cum sit incorporea. Vnde D. Augura.de Genesi ad hi.c. 1o. scribit, Deum coryoralem creaturam per tempus,& locum mouerespiritualem porro non item. Sextum. Sextum. Si anima per se posset loco moueri, pollet interdum ab insormato corpore sesc expedire absque ulla ipsus corporis offensione, sicque instar colubri depositis exuuiis abire nuda, quod est

inauditum.

ς, - - Septimum.si humanae animae facultate se mouendi haberent, ad nos frequeter regrederetur quod tamen fabulae simile elle creditur.

Denique

592쪽

DisPUT ATIO VI. ART. I 8 tDenique ita sensisse videntur graues Plutosophi dum ipsi s etiam

intelligentiis localem immobilitatem donant, inter quos Aristoteles I 2. Met.text. 3.concludit substantias sempiternas, atque immobiles tot esse,quot sunt coelorum orbes. Averroes quoque ad eundem Metaphysicorum librum scribit formam separatam adaequale distribui in volentem, & intelligentem absque ulla mentione mouentis. Credendum igitur est animam rationalem extra corpus, neque seipsam,neque rem aliam mouere posse.

ARTICVLVS ILRefeltantur nonnul sententiae de potentia motrice animae, o verasatuitur.

N praesenti dubitatione, nonnullae se offerunt sententiae ordine suo expediendae. Prima eorum,qui animam sep ratam proi sum immobilem localiter fortasse ponent,soc est,neque a se, neque ab ulla externa vi, non quidem ea immobilitate, quae ex immentitate naturae illi proueniat, uti Deo, sed ex quadam,ut ita dicam, ineptitudine, atque impersectione,eo fere pacto,quo relationem,modumve seorsim spectatum immobilem diceremus, diuina etiam interposita potestate. Non videntur alieni ab hac sententia Durandus in s .dist.2 2.q. 3. ac Ioannes Picus Mirandula qu. i. Apologetici dum non sine graui errore verisimile utant Christi Domini animam ad inferos no descendis te reali suae ubitantiet praesentia,sed effectu, priorum Patrum animas noua gloria,luce, laetitiaque perfundendo. Neque enim fidei articulum tam alieno sensu interpretarentur, si crederet ab Angelis, aut certe Deo, beatissimam animam praesentem inseris secundum substantiam fieri polle ; eorum vero tandamentum, si firmum esset, non selum de Christi anima,sed de quavis alia immobilitatem concluderet; ideoque diximus eos a proposita sententia alienos non videri. Aiunt enim immateriales substatias loci proprij incapaces este,atque adeo& lationis, quδd allectiones hae diuiduae sint. Itaque solum eis su- eresse rationem aliam in loco essendi,ac mouendi longe diuersam,oc est,pene aequivocam,per operationem, seu virtutis contactum, ipsum attingendo locum, si non actu,saltem potestate.Quo fit iuxta Durandum vi Angeli nullibi sint, si de existentia in loco priori modo si sermo , & sint ubique; si posteriori, cum nullum locum, motumve diuisibilem siubire queant,& rursus in omnem idonei sint Operaruat vero anima separata neque hoc , neq; illo modo ob eandem rationem alicubi est, siquidem & substantia spiritualis est, ob idque incapax diuidui loci,vel lationi ,& corporis forma; minimc-queproinde ad operationem externam ordinata absque medio corpore,quod insermet.

Sed quam grauiter Durandus cum Pico sit lapsus tum alibi tum

D D d d 3 ad quae

au. a.

lora existe tiam in loco.

593쪽

RACT. DE ANIMA SEPAR.

ad quaest.11.3.partis ostendi solet,ubi iuxta sacrarum literarum,Patrumque intelligentiam probatur Christi Domini destensum ad in rostatione animae, scorpus enim in sepulchro iacuit immobile, diuinum autem verbum ubique eratὶ ipsius substantiae prirsentia fuisse exhibitum. Nimirum selsus est Durandus dum cuiuslibet lationis terminum putat esse diuisibilem , cum tamen sit iplamet rei mobilis praesentia,assistentiave ad hoc,aut illud spatium , siue reale, sue imaginarium,atque aded spiritualis,vel corporea, pro eiusdem rei mobilis natura,&conditione,quae proinde sit spiritualis erit, sine ullo incommodo, ratione suae indiui ubilis praesentiae ad corporale

spatium respectu aliquo terminabitur. Cur enim minus si impossibile rem spiritualem ad materiam corporale ordinem habere agentis,quam praesciatis,assistentisve δ& confirmatur quoniam Arist. 8.Phys c. I C. text.8 .& I.de Coelo cap. .text. ioci. intelligentias Coelo assidere scribit; luod qua ratione nat, quam localiter, nemo excogitabit,s eos modos essendi in alio percurrat, quos idem philos phus .phys c. 3 .te t. 2 .prVosuit. Luinis in Statuendum igitur eo ipso, quo res creata per se, ac seorsim ab alii existit, rnol nem loco este , siue isse,siue ab extrinseca virtute, H. namque ut Aristoteles r. post. c. io.scribit,si negatio adaequata causabilis toto or. est nepationis,assirmatio quoque assirmationis causa erit; quapropter ii non alia de causa negamus Deum loco moueri poste, quam quia immensae substantiae est, non alia san) assirmabimus creatas

substantias mobiles esse,quam quia definitae sunt substantiae,quia si in loco designato sunt,distantiae, propinquitatisque capaces euadiit necellarib,atque aded,& lationis, cum istiusinodi affectiones separabiles ab inuicem non sint, eodemque pertineant. Vnde e contra mob lit, D.Th. t .part.postquam de immensitate Dei egit q. s. e vestigio sub- ad locum ex iecit nonam,pro eiusdem immobilitate allerenda. Videbat stilicet bis turibu attributum immobilitatis ad locum ex immenstatis attributo, tau

quam ex vera ratione a priori concludi. Secura seu Secunda sententia, quam recentiores quidam Thoanistae appro-ν ' bant, ponit animam separatam a Deo,An elisve mobilem localiter. m. mbis. , a se autem Numme, eandemque alii etiam D. Ihomae vulgo ascri raserituri bunt.Sed neque ea vera est,ncque D. Thomae imputanda. Etenim

quemadmodum quod substatia creata definita sit, mobilis loco est, ita quod si vivens a se mobilis cile concluditur; atque adeo si per cognitionem vivat, localem mobilitatem obtinebit: id quod ita verum reperimus,ut contrario exemplo reselli nequcat, neque enimo. .ibi conchylia loco immobilia dicuntur, crudd vim aliouam sese dedit Tuti cendi adducendique non habeant; habere enim plane fatetur Atilo . . in . stotcles lib. 3.de anima cap. 3 i. text. 16. sed quod locum ex toto non ilia. permutent. Caeterum quae Iocorum distantium cognitione pollent, x toto etiam locum mutare valent. Quid ergo in animam

tam nobili cognitione praeditam erimus iniurii Z eamque velut st tuam qiundam immobilem essiciemus , cadaueri suo , ut olim Prome

594쪽

Prometheum Caucasio, perpetub alligatam. At,i nquiui,anima actus o reain. est corporis non assistens,sed informans, ut merito mCuere se non possit, ii non informet. Verum si formarum assistentium modum in V 'cissendo, cognoscendo,appetendόque extra corpus obtriaci, cur non obtineat mouendo Ad haec animae depositis corporibus, nulli loco sunt adductae, cum a nullo pendeant in ui conseruatione,vidve perfectione, quam alibi assequi nequeant; cum igitur immens, non sint,ad earum sane perfectionem ipectabit localis variatio , ac mo- .s iis ιὰ tio. Itaque si qua res per se,ac seorsim existit in uniuerso , definita, vivens,ad varia loca indifferens,nulla ratio crit, cur a se mobilis nodicatur; cae vero conditiones in animam corpori iam vivificando minime addictam, non minus, quam in Angelos, egregie compe

Sed quod Sanctus Doctor animae separatae sui mouendi potentiam non denegauerit,inde constat, quia eam facultatem,sicuti & in Angelis, intellectum, Sc voluntatem esse credit q. t 6. de malo arr. i. P π vi'. vad i . nisi quδd erga corpus a se informatum illa tantum exerceat, P THE.. Angeli verό erga quodcunq; aliud ; quamobrem cum anima , corpore discedens easdem facultates secum deuehat, ut supra cum eodem D.Thoma tradidimus, sentit haud dubib illam sui saltem mouendi vim possidere. Quin etiam i .parte q.s R. art. I. in argumento. Sed contra; ex motu , quem Christi anima separata ad inferos edidit, quemque catholice profitemur,concludit pari ratione in Ang lis esse motum lationis admittendum ; nam quod ex anima Christi beata argumentetur, ideb facit quia aliud sortasse exemplum ita eLficax ad institutum inuenire non potuit re tamen vera cius articuli institutum de naturali vi motrice procedit; illud ergo tantum D. Sotu vidis. Thom. inficiatur, nihil aliud a se posse animam litu anam mouere, praeter corpus,quod insormauerit; Vt patet ex art. q. qu. 1 17. primae ius, partis,& art. I O. quaestionis 16. de malo ad a. quem sequuntur Ca-Sιον. dis, M. Preolus A. distinct.Vltima quaest. 2. Caiet. citato loco primae partis,

sua metsct. aliique recentiores.

6 '- Est nihilominus tertia sententia a nobis adiicienda, videlicet ie- Ior sente paratam animam non sui solum, sed aliarum rerum sibi externarii, minimeque substantialiter iunctarum motricem elle; pro vicibus ue tamen ,ut sequenti articulo attingemus, ita Abul.In 8. capit. Matth. m. ii . quaest. ir .Quae quidem sententia cum superiori doctrina apte cohaeret. Enim vero ut ex definitae substantiae existentia concluditur mobilitas, S ex vita mobilitas a se ta ex sui mobilitate,alioru quoque mobilitas necessarid colligitur; quod etiam inductione fit manifestum; Quamuis enim natura aliqua se mouere non possit, quae possit alia,id est Deus,attamen nihil, quod motum subeat, priuatur omnino virtute mouendi caetera; quod no in animatibus sollini,sed

in corporibus etiam inanimis cernere est, quae dum mouentur, ea etiam mouent, quae offenderint, ut aer, arbores , coelum supremum; inseriores, M. Nimirum potentia, de qua loquimur,sicuti

595쪽

DE ANIMA SEPAR.

Sat est unio

ta exter corpora moueat.

motiua loco est, ita non maiorem, quam localem unionem sit eum re mouenda desiderat,ut in actum prodeat: quapropter cum ea vitio inter animam,& corpus dari possit absque informatione sut liquet, in anima Christi ab inseris regret Ia, quae sepulto corpori prius astitit, quam per informationem illud animaret liquet item in cuiusuis hominis anima in morte,ubi dii loluta in instanti in rimatione, perseuerat adhuc localis praesentia animae ad corpus, cum nonnisi immediate post sit abiturain nulla ratio est cur motum illi nequeat impertire , si mouendi potentia sit praedita. Quod adeo verum est,ut non inepte secundae sententiae auctores collegerint nullam animae ineste potentiam se mouendi, si nullam habeat mouendi alia. Deinde ita argumentari licet. Pleraque sunt,quae sine ulla sui locali inotione,alia vel pellunt, vel trahunt, ut ignis iniectum salem, magnes serrum: qua ratione igitur tam nobilis subitantia, tamque,ut ita dicam, actuosa, quam est rationalis anima extra corpus seposita,

alior uin mouendi cilicacia destituatur. Praeterea. Animae c receptaculis,quibus ad iteratam usque unionem corporum commorantur, nonnunquam egrediuntur ad vivos,

cum eisque in effictis corporibus colloquuntur, ut in serius ostendemus; haec autem munia , nec sine potentia motrice praestari ponsiunt,nec tanta habent eminentiam, Ut extraordinario Dei concursu egeant: inest igitur ea vis animis naturaliter. Ob has sane,ac si miles rationes probatior nunc est eiusmodi sententia,quam non ignobiles etiam Theologi se periori aetate docuerunt, Henricus quodlib. Citatur a - ii Aureolus apud Capreol. citato loco. Scotus η. dist. 9.-ώvibistia quaest. I A. Bassolius eadem dist. quaesi. a. art. primo, Maior quaest. 8. Egidius quodlib. . quaest. 17. Abulensis in cap. 8. Matth. quaest. Ia .& alii ante quos Galenus non satis alioquin certus de natura animae, in libro de tremore,& rigore satetur,minime deceptum iri,qui animam esse dixerit substantiam, quae per se moueri possit. Et Alexandrinus Clemens 6.strom. naturam animae esse scripsi, a se ipsa impelli,& excitari : nec desunt, qui arbitrentur humanam animam interdum in hac vita suae peculiaris potentiae motricis, quam nitimur astruere,signa exhibere cum scruenti aliqua rerum sublimium contemplatione corpus in subliine tollit. Sed quoniam ostendimus animam separatam peculiarem sui,&aliorum mouendi potentiam habere, quaerendum restabat, an ea a voluntate, intellectuque distinguatur , nisi ea dubitatio libro 1. de M.tricu se' Coelo cap. 1.quaest. .de Angelis,in quibus par est ratio, resoluta eLςult tu M' set illud solummodδ aduertimus, eos qui partem negatem sequuntur,non aded motricem potentiam substantiarum separatarum cum volum M. voluntate intellectuque confundere, ut distinguere eam non possint etiam realiter. Nimirum censent intellectum, d voluntatem non in actu primo,sed secundo, hoc est, ut stant sub actibus practicis prae-s,ibedi,dirigendique motum, rationem Potentiae motiuae obtinere, unde localis impulso sequatur. Quo pacto plerique de potentia Dei

596쪽

Dei executrice philosophantur,asserentes eam esse Dei voluntatem cum actu essi ei operandi ad extra, indόque actionem externam prodire,quae in rebus creatis recipiatur.

ARTICVLVS III.

Occurritur argumentis 'rimi articuli.

D primum responde lum, siquando in sacris literis in ritur. Q. rientium animae aliquo deseret perhibentur, id vel ad dignitatem spectare,si sint beatae, vel ad quandam diui- Luosensu D. nae iustitiae executionem,si sint nocetes. Atque in priori sensu August.serm. 3 . de Ascensione Domini,qui est i 76.de tepore; iteque Eusebius Emissenus Hom. 2.de Ascensione,aliique sacri Do- - , aliactores de Christo ascendente scripserunt, eum non in auxilium ne- Tio deferri. cessitatis,sed in obsequium dignitatis euectu, illatuque coelo suisse. Ad a.Si verum est, quod ex Platone retulimus ad calcem supe- solui. a. rioris articuli,plana est responsio;Sed esto nulla exhibuerint animae unitae corporibus propriae motricis potentiae signa,ideo ne illa sunt destitutae3alioqui neque subsistetiam eas habere quis colligat, qud lin corpore illam non prodant. Itaque ut ad argumentum respondeamus,absque eiusmodi potentiae usu mon aute intellectus, & v luntatis,constare potuit humana vita;ite non oportuit has ipsas potentias in nobis duplicatas inueniri, sed potentia cognoscendi,& a petendi aliae enim in corpore sunt, aliae in anima unde id,quod in h- ne argumenti addebatur, retorqueri in aduersarios potest, ut que- madmodum facultates istae, sic & motrix in homine geminaretur. Tertium argumentum non valet in eos, qui animas separatas ab obiectis species haurire volunt, sic enim accommodata propinquia a

late opus est,atque adeo, & locali motione. Sed esto non hauriant, um anima-

ad dignitatem sane illius spiritualis Reipub. animarum separatarum G disrupo- intersunt conuentus, ac digressiones mutuae,nisi tanquam saxa me- dio mari,noctes,atque dies immotas ei se arbitremur,&c. quae supe -- ' ' 'riori articulo diximus. Quartum etsi probaret animam separatam non nisi punctati ter solui. . existere poste,nihil adhuc ipsius mobilitatem concluderet siquidem Diui sibi tuas diuisibilitas rei mobilis,itemque pars mouens,& mota non in quo mq libet motu ed in physico requiruntur 6.& S. Physicorum. Rursitas thiseo -- respondemus distinctione maioris est enim vera, si velit indivisibile quiritur. moueri non posse motu contimio filsa, si discreto; quod nostro institiuo sat est. Deinde ornissa iam maiori propositione, sunt qui ad

minorem respondeant animam rationalem, si sorte brachium a corpore praecidatur, manere adhuc in eo spatio, quanuis non insormative,ut in corpore reliquo,eo quod, ipsa semper certum spatium in quo definitive sit, exigat, non minus quam corpora in quo sint circunscriptive. Quo sane pacto dicedum esset in generationis instanti Con. Commatb.de Anima. E E e e non

597쪽

non infundi solum,sed effundi animam e corpusculo, cum sit coi tractius,quam requirat anima; quod cum ridiculum sit, seu potius ineptum; respondemus abscissa parte corporis, non nisi in reliquo

Nu us est manere animam, quia unum essendi modum habere debet naturali- f par ira ter, non duplicem, hoc est, vel informationis tantum , vel separatio-2 Ais nis. At enim post toralem separationem druiduo, indiuiduoque loco minui υὸν poterit accommodare, proindeque nullum certae magnitudinis fur minimia versus minimum deposcet, sicuti certum deposcit corpus, quod informet,eo quod per illum si operatura. Ad quintum satis csse,ut animae mobilitatem tueamur, si vel momento cieatur. Sed de tempore mobilem esse nihil vetat, cum istud esse possit spirituale, ac per se dimetiens successivam animae motionem : quae in otio licet mensurari etiam possit a corporeo tempore, cx accidente id euenit,quatenus in idem tempus imaginariti,utrumque reale tempus,corporeum scilicet, ac spirituale coincidere valet. Iam ver , D. Auguilini effatum de motu ratione mobilis, spatiique diuiduo est interpretandum. Ad Sextum in sententia Platonis credentis, animam rationalem in corpore esse instar nautae, facile concestu esset, eam integro corpore expedire se posse,nisi sortasse, quod in malum totius nominis abeundi facultas cederet, eam animae Plato non donauerit,dum idoneas dispositiones haberet in corpore. Illa tamen sententia suo loco sei refutata est .Quanquam posita re vera substantiali unione,verisimi--- Q. , a se adhuc existimetur bon. ae notae auctoribus,animam etsi ab incolu eo pori se pri mi corpore elabi nequeat, sicuti neque in praue dispositum illabi,ut nutrio mo- scite disserit Henricus quodlib. ii .quaest. a . ad calcei se ipsam ta- men primario mouere posse,ac ratione unionis motum corpori ime φ G pertire, his serme rationibus. Prima, quia substantialis unio animae erga corpus in causa potius erit, ut motus animae corpori communicetur, quam ut illum impediat. Secunda. Vnio ad corpus animae subsistentiae non obest, neque igitur oberit, quo miniis praesentem sesaciat primario cui libuerit loco, quamuis corpore circundetur.N que enim incluso illa animae subsistetis intra corpus inpedire pos se videtur conatum animae ad motum.Tertia,Intellectus,etiam animae informantis, more Angelico potest intelligere, si illius ordinis species habeat, ut n5 solum in statu immortalitatis veru esse Theologi docet,sed etiam in Christo Domino apud nos commoranti accidit se certum est; nimirum quia ad illarum specierum usum nihil a tinet,corpus ne mortale,an immortale informet anima. Cum igitur motrix potetia nullis egeat inditis instrumentis, iam nunc in ab ummouenda prodire saltem progressiue poterit, s propria est humanae

animae; quod ideo adiecimus, quia ut Scotus in .distinct. 9.quaest. ι .ani inaduertit,ideo nunc anima totum corpus simplici motu non

deseri,sicuti in beatitudinis itatu delatura est, quia membra aequaliter a virtute motrice animae non possidentur. Quarta, quia si usum accedendi,recedendique,anima intra corpus habeat, recte intelligi-

. tur,

598쪽

tur,quo pacto in abscissi, brachio esse desinat, aut in extremis pedibus, homine iam imoribundo. Recte item, qua ratione in partes nutrimenti semotas inseratur: nimir Hii priori euentu post unionis dii lolutionem, presentia quoque animae aboletur propter i ocalem, partialemque ab cellum; in posteriori verd, post localem partialem-

que abseesium ad nouam materiam,substantialis unio existit. Atque experimenta adeo urgere visa sunt Scaligero pro Platone, ut nullum aliud argumentum rem conficere putet,si hoc non conficit, exercit 3o7.num. I 3.Quinta, Potetia motrix activa est,non passiua, ut probatior sententa tenet, rectius igitur animae inhaerebit, quam corpori,cum illa motum essiciat,ista recipiat. Non est tamen ob haec argumenta a communi Philosiophorum sensu recedendum, tum quia in brutis animantibus motrix potentia,corporis persectio est,a qua humanum corpus decidere iniquum citer, tum etiam quia qua ratione potentia eitu modi; quae in bellitis

corporea est, licitur in anima residere, eadem diceretur residere visus,auditus,caeteraeque facultates,tam internae,quam externae; quod

etsi paucis Nominatum probatum fuit, a vera tamen Philosophia

alienum est.

Eadem porro argumenta salso supponunt animam motrice potentia sibi propria uti poste naturaliter, dum corpus informat, cum tamen per unionem religata sit, atque alterius veluti iuris existat, hoc est totius hominis, ut proinde motum per se non exerceat, sed homo per illam ; Vnde etiam cum anima corpori reunietur ipsiuin per potentiam sibi propriam non mouebit, absque nouo Dei dono, Ut probabiliter sentit Suarius ad quaestionem 1 . tertiae partis disputatione q8. sectione quarta, colligitque ex D. Thoma, aliisque Doctoribus. Ad primum igitur argumentum dicito , unionem iii causa ' cile ne motus ab anima eliciatur, qui eius solius sit, alioquin, si seipsam solam moueret, cum nulla necessitate cogeretur motum corpori impertire, iam ab eo incolumi, atque immoto recedere pollet, quod nemo dicet. Ad secundum concesso antecedente, negandum Syrui a. est quod in reliquo argumento adducitur. Ad tertium , concedendum est antecedens,quia ea specierum infusio, at lue usus,naturales animis non erunt: quo pacto fatemur etiam posse illas corporibus, siue caducis, siue iam immortalibus unitas, motum proprium exemcere, iisdemque corporibus communicare; unde quod cx Scoto aD sertur,potentiam motricem in hac vita membra persecte non possidere pro nobis facit, ac verum est, licet unio inailloiubi is euadat, quoniam ut paulo ante diximus, potestas illa animae ad mouendum corpus per peculiarem eiusdem animae motricem facultatem, nouo Dei dono ultra reunionem debet contingere. Ad quartum, non de- βρως esse exempla, quibus intelligamus animae euenire quae ibidem recensentur. Etenim Deus in re corrupta esse dclinit, nec ramen vllam etiam partialem retractationem subit; Christus item Dominus consecratis speciebus fit denuo praesens , nec proinde locali o E E e e a

599쪽

inotione etiam partiali ob id agitatur. Aliqua ergo simili ratione ina absque ulla etiam partiali latione, & a membro abscii so a solui. rit,& in alimenti materiam inseretur. Ad quintum , negetur consequutio; caeterae namque potentiae sentientes activae sunt, quae nihilominus corpori adhaerescunt. inseruisse Atque haec in gratiam sexti argumenti primi articuli dicta sint ν Cui directo respondentes assumptum negamus : motus enim loca- , . ,. uin ae liber est, 'nio vero substatialis omnino naturalis,idei que natura sua prior,unde motus localis efficacitatem directam non na-bet erga illam,haud dissimili ratione , qua maturus laetus per se ab utero non cgreditur,sed parentis nisu, postea verδ per se iam huc, atque ii ac migrat. Quanquam indirecta essicacitatem habere poterit,ueluti cuin quis sibi serrum adigit. Et haec quidem ratio concludit similiter, neque Angelum locali impulsu polle animam unitain austere a corpore, quidquid nonnulli huius aetatis Theologi

inficientur. Septimum argumentum postulat, an demortuorum animae ad Uiuos interdum regrediantur,cum eisque colloquia misceant,aliive exteriora ligna sui aduentus exhibeant. Cui dubitationi paucis respondemus quanquam non raro huiusnodi animarum apparitioncs somniantium sint deliramenta, aut mali Daemonis, praestigiato- .rumque ludi,ut D. Augustinus iii libro de cura pro mortuis, atque

alibi docet quin etiam pro animis , quandoque Angeli praesto sint,

Dem attamen ipsaemet animae huc venire aliquando, i Deo aut iubentural jua, b d ni cuius gratia, aut permittuntur vexandi causa, more daemo- hue venire. num : quamquam posterius hoc minus probari possit, ut cum D.

Chrysostomo latius disputat Abulensis in caput octauum Matthaei quaest. i r . Itaque siue hoc,siue illo sine res accidat, aduentare illas, sententia est grauissimorum Patrum, Augustini, Gregorij, Eusebij, fTheodoreti,& aliorum,quos citat Robertus Best arminus libr. 2.Darii h a

ad secundum,miraculo id esse deputandum, quatenus praeter statutam a Deo legem huc per se veniat anima, eainque legem spectasse diuina oracula,& pleros ille Patrum, quoties animaru nullam post abscessum a corpore e suis locis ad nos remeare poste contendunt, veluti quarto Regum ii. Iob 23. dc alibi. Item Augustinus de cura pro mortuis capite. i 3 .dc ly. Vnde non mediocris orta est dubitatio inter Sacrae paginae interpretes an Deus primo Regum r8. praedictam legem abrogauerit, quo loco anima defuncti Samuelis ad vi- . uentem Saulem dicitur aduentalle , an potius imaginaria tantum Doctoria dis ostensio fuerit apud Regem interius, vel etiam Angeli alicuius pro situ δε ρο- Samuelis anima subrogatio. Qua de re D. Augustinus libro secun- ad Simplicianum quaest. 3.& quaest.6.earum, quas ad Dulcitiumma composuit,& quaestion.27. in vetas,nouumque testamentum libro 'Sauli. item a.de Mirabit.sacrae Scripturae c. H.Iustinus Mart. quaest. y2 ad

Gentes, Iosephus libr. 8. Antiquitatum cap. i . Abulensis proximE

600쪽

Eratisiastici

citato loco Regum, l. 18.Lyranus,& alij in eundem locum, upe tus lib. i. super libros Regum c. i . Victoria in Relectione de magia quaest. s. quae quidem difficultas, etsi olim aeque fuerit controuersa, nunc tamen postquam Ecclesiastici liber inter canonicas scripturas habetur,multo certior est illius pals assirmativa, ut obseruat D.Thorn. I .part.quaest. 8' .art. 8.ad 2. quandoquidem capite ultimo iraefati libri inter Samuelis laudes commemoratur prophetasse ilum etiam post mortem; quod neque intelligi commode valet de alio prophetandi acini,quam cum Sauli apparuit: neque ita proprie laudaretur,sit daemon aliquis pro Samuelis anima ad Saulem venis . M

set, tametsi ex eodem textu colligatur eum iu vero corpore appa- γῶ μου

ruisse;de quo disceptare non est huius loci, neque instituti. Porro gi Sauli. autem si non quid gestum sit,sed quid fieri potuerit,inquiratur, certum est spectata naturali conditione animarum corpore vacantium,

nullo miraculo earum quamlibet hinc inde posse commigrare,essc- Anim. seia que solertem ex aere,aliave tractabili materia corpora estingere, & rata possunt in eis nunc hominem ponere,nunc belluam,si libeat; atque eo mo- ςρτεω Hs do sui aduentus signa nobis exhibere. Est & alius animarum regressus ad corpora informanda, id est, Senientia e- resurrectio, de qua Theologi . sent. libro nam de Pythagorica pa- istimantia lingenesia libro t. de anima c. i .qu. .dictum fuit.Illud tamen hae in nρ re dubitabile est,an peculiari tantum Dei lege cautum sit, ne anima i tam a proprio corpore semel avulsa in alia sese inserat, quae in maternis sitiones et tuteris passim praeparantur; an id communi naturae iure contingat; ν'θ' evr una scilicet anima unum tallim corpus, disposition 'sque respiciente;videtur enim pars prior iis auctoribus amrmanda, qui quamlibet animam cuiuis corpusculo initio infundi polle existimat; e quorum numero est Molina extrema disp. r. partis. Soarius disput. s.suaemet. se 2. 6.quo loco addit sic esse animam rationalem ad quamlibet dii politam materiam indifferentem, uti est indifferens materia ad quamlibet formam.Iis concinit Toletus libr. 3. de anima quaestione I 8.nec non Henricus Gaiad.quodlib. I I.quaestione i . dum astruit humanam animam illabi polle in corpus , seque illi substantialiter copulare quoties paratum aderit, quamquam de proprio, ac certo corpore tantum Henricus disierat. At enim libro primo Physic. ca- na r pite '.quaestione ii .arti c. .ad .ad 6. δc libro primo de Gener. c. . quaestione i 3. ad philosophiae normam , ac doctrinam Aristotelis magis consentanea iudicatur pars posterior, animas videlicet ratio- mationF τε-nses certa sibi corpora ac dispositiones vendicare, quae si desiit in- rior semei formandi munus obire nequeant,nis vero, Dei absoluta potestate physicam normam superante,ut annotauit Fonseca libr. f. mct.c.2. quaest. I .seia . 2.& 3. Ad extremum argumentum,quod ex Aristotelis,atque Averrois 'illioritate petebatur, dicendum ilhim immobilitatis nomine in 'V tellexisse immortalitatem ; hunc motricem potentiam ab intellecta, voluntateque non distinxisse realiter, sicque traditam ab eo

E E e e 3 diuisio

SEARCH

MENU NAVIGATION