장음표시 사용
91쪽
8, IN II. LIB. ARIs T. DE ANIMA.
per sc. Igitur animae prius couenit esse unitam corpori, quisi a compore ablui ctam. Non est ergo creata ante corpus, cui unitur. a. Secundo, Anima sicuti Dahom. I .part. l.76.art. I. ad 6. aliique rv D. Q
in per Doctores communi assensu approbant habet nativa propensionem Fig. se,. . - V. P RQ adeo propriam persectionem no obtinet, nisi duunt eest a. corpori copulata estis ed Deus,cuius persecta simi opera in primare
ram molitione procreauit res siccundum statum cuiusque natu congruentem,ac debitum.Vnde & cuncta,quq fecerat, inperit et se valde bona.Non igitur animas intra corpora creauit.' 3- Tertib. Si animae ante corpora extitissent, in natura in mundo ἐ' N ' nihil otiosum,ac sin e propria operatione esse pariatur,ut probe do- cet Arist. cap. 8a b. io. Ethicorum , utique habuissent animae in eo statu aliquam rerum scientiam,& notitiam sed non ita est,cum plane constet longo studio δί labore acquiri a nobis scientias ergo animae non sit erunt ante corpora. Nec satisfaciunt Academici aientes
cum Platone in Phaedro, & io. te Republ. aliisque in locis animas cum in corpora deliciuntur, propter coniunctionem cum hac te
rena faece, quas hausto obliuionis poculo, omnium rerum memoriam amittere.Non,inquam, aris faciunt. Nam cum natiuale sit animae corpori coniungi, non debuit ex copulatione clan propria &naturali materia tale detrimentum capere. Ac contra hunc errorem
in lib. Metaphys ex instituto disserendum a nobis erit. Eum multis f. unpugnant D. Aligustinus lib. i a. de Civit. Dei cap.vit. Tertullian.
AI. Albe i. in lib.de anima,M. Albertus I .Metaphystrach. i. cap.8 .D. Thomas 'Tham. tum alibi, tum 2 .contra gent. cap. 8 3. Quarto, lubd animae antequam corporibus inspiratae essent mul-- ς est ''' iam peccati labem admiserint,constat ex doctrina I .Pauli ad Rom. t etaue ui. s.Vbi ait per Vnum homin in Int 'us'ς pecca um m hunc inudum, is , in . s. anima autem homo non est, ut quidam fa So putarunt, iocetque D. annot. p. Thom. tum alibi,tum I. pari. Maest. 7s. t.q.Rursum cap. 3. iusdem
epist.clina inquit,Iacob & Esau,priusquam in lucem editi essent, nihil boni,aut mali egisse.Praeterea, quόd animae in scelerum poenam non immigra in corpora,ς ostenditur,quia sicqueretur uni nem corporis,& animae non esse bonum naturae; sed potius maluma ala ρὸν s. quidpiam, culicst omnis poena.Quod tamen impollibile est, esim
non int ni- nullum malum per se intendatur,& tamen natura unionem animae .
φη - η - corporis, hominisque generationem per se intendat. Adde quod ex malo non prouenit bonum nisi per accides.Quare si ob culpam anime separat; effectio est,ut anima corpori uniatur: curri hoc bonum quoddam sit, per accidens erit: atque aded casu contigit, ut Numa Pra homo a Deo conderetur.Quod tamen saltum esse inde constat, luci n. d. nρ iis nobilissima pars mundi corporei, quae est homo,non debuit fortui- to euentu produci ab auctore naturae,qui omnia in numero,pondem cante ter re,& m nlura effecit. 'a non pΦ- Quod verb Aristoteles animaru ortu ante corpora nequaquam
'im posuerit, liquet primum ex eo, qud a Platonicam reminiscentiam multis
92쪽
multis locis improbauit,ut in i . Posteriorum capit. i. & 3 .de anima capit. q. textu i . ubi ait hominis intellectum elle quasi nudam tabulam,in qua nihil est expreis .Deinde,quia i a. Metaphys capit. 3. textu i 6. & i7. docet causam efficientem praecedere suum effectum; formalem verb qualis est anima j nullo modo. Nec obstat Expli ιαν quod secundo de Reneratione animalium capit. 3.asserit mentem ex- r 'terius ingredi. Non enim his verbis vitam illius e tra m Ieriam, δέ seri s. ii ante nexum cum corpore, sed diuinam eius originem , & creatio- Δturi nem,atque inderendentia a materia indicauit;vt ipse orationis contextus ostendit: sic enim habet, Restat igitur ut mens sola extrinsecus accedat, eaque sola diuina sit:nihil enim cum eius actione communicat actio corporalis. Quare haud recte Pletho capit. v. libri, risibo false quem scripsit de iis, quibus Aristoteles a Platone dissentit, affiniat Mi it A Aristotelem antegressionem animarum cum Platone praeceptore suo non negasse.
Iis,quae perius docuimus, te quotidiana animarum productio- Explicaturne, nihil ossicit qu5d Genes eos secundo dicitur Deus requievisse υς- G Q. ab omni opere, quod patratat. Prinilim,quia non dicitur Deus abῆ- lutὸ requievisse; sed requievit se ab opere,quod patrarat,videlicet illis primis sex diebus.Vt sit sensus Deum mundi opificium absoluisse sex diebus, atque ita die septimo destitille mundi machinam conde- .ltem,quia ut interpretatur Diuus T homo libro I. contra Gentes P.INM capit.8 .dc in a.distinis. i8.quaest. Σ.attic. i. ad 7.Albertus Magnus in summa de homine quaest. i scistiusmodi quies Dei intelligenda est secundum cessationein a nouis speciebus condedendis, non autem nouis indiuiduis; quorum similia secundum speciem praecesserint. Quare cum omnes animae intellectivae , omnesque homines sintumus speciei,nihil repugnat praedictae quieti Deum quotidie animas creare.His Obiter adde nouas animatium, aliarum v e rerum species, quae ex varia commistione progres Iu temporum extiterunt, etiam in prima mundi origine dici quodammodo sutile productas, non in se, sed in suis causis. Lege D.Augustinum in libro de orine animae ad D. Hieronymum. At enim de anima primi hominis,peculiaris adhuc consideratio μ' - ρ ρ' est.Nam Diuus Augustinus libro septimo de Genesad lit capite i . γων ilete Hugo de Sancto Uustore, Auctor historiae scholasticae, & Magister ρmomi. sentent. dubitarunt an ante corporis sorinationem via, cum Ange-ώtib Di. sucrix creata. Non est tamen ambigendum ea de re: cum argumenta superius adducta concludant nullam prorsus animam ante corpus suille a Deo productam. Itaque in eodem in fanti Delis & Ceuetuitur primi hominis corpus formauit, & ei anima infudit,ut sentit.Diuus Gresorius Nysienus in libro de homine capit. 29.dc ue C. Diuus Da- o mascenus lib. a.de Fide orthod.capit. t 2.Diuus Hyeronymus Epist. D His m. 6i .ad Prunmachium de erroribus Orin.& i 39.ad Cyprianum.Item Leρ i Leo Epist. 91. Et in hanc sententiam magis inclinat Diuus Ausu. Pstinus libro ii . de Ciuitate Dei capit. 23.
93쪽
Dissolutio argumentorum primi articuli.
ILvε Nn A nunc, nobis sunt ea argumenta, quibus initio quaestionis probari videbatur animas ii tellectivas virtute seminis traduci. Ad primum concedenda est maior; & ad minorem dicendum, inesse materiae potentiam passivam naturalem ad recipien-Cuitiset po- dam animam intellectivam : cui potentiae respondet aliqua activa. . , Vrali , quae illius saltem introductionem, nexumque cum mate- ait ua adti ria a tingat. Itaque ad astruendam veritatem illius effati, Cui libetua quomodo potentiae passiuae respondet aliqua activa, sat est dari in parentibus
talem potentiam,quando forma totius naturae vim superat, eamque naturae auctor stata, ac definita lege producit,ubi primum agens naturale materiam congruenter,perfecteque disposuit. :.aetum. Ad secundum dicendum, quod homo inter caeteras animantes,
suam formam non eliciat e potestate materiae ; id non ex illius impersectione, sed ex animae intellectivae dignitate prouenire, quae ut Homo hami praestantioris notae est, ita altiorem originem poscit. Quod tamen non impedit, quominus homo generare hominem dicatur; Vt in i . Ha ἡ,, , , bb de ortu, & interitu exposuimus. Ad alteram partem eiusdem a ducat. gumenti respondetur, saepe instrumenta virtute principalis causae eroducere effecta se ipsis nobiliora; nuit quam tamen excitari ad efficiendum aliquid ex nihilo, quo duntaxat modo animae intellectiauae produci queunt,ut superilis ostensum suit. a s rum. Ad tertium,Id quod materiae ultimam dispositionem tribuit,h bere etiam vim effectricem forma si forma eiusdem sit ordinis cum
dispositionibus: quod in re proposita non accidit: siquidem anima intellectiva est spiritalis substantia, independens quoad sium esse a
a sim .non corpore , & supra materiae conditionem eminens. Ac licet eadem
sp anima suo modo finis sit humanae generationis; quia tamen prae-ιὸ is Misaa. Opuus filiis ipsum compositum , siue homo , qui signitur;
abunde sat est, ut generans non dicatur frustrari fine , H producat totum compositam , esto formam ipsam non generet , sed citis tantum cum materia copulationem attingat. Quod etiam sus-ficit ut homo simpliciter perhibeatur gignere simile sibi secun
diim speciem. A I Quod attinet ad ea argumenta, quae probare contendebant anis mas intellectivas produci ab Angelis; respondetur; clan Aristotcles P, s.f3a..' ait persectum elle, quod aliud simile sibi procreat, interpretandum
Maa similis id de viventibus corporeis, non de iis, quae t materiae concretio-bb p ς' t, ne abiuncta sunt; quorum persectio aliunde aestimanda est. item ver5 maiorem elle in substantiis corpore vacantibus, quam cor- - '. pore praeditis ordinem, non quoad mutuam illarum inter se pro- δε .aeis, ductionem, cum a Deo Opt. Max. duntaxat per creationem esset Hiera o b. queant;
94쪽
queant; sed quoad Hierarchias, & munerum administrationem, aliique eiusmodi. Quod autem ait Dionysius inseriora corpora administrari, aeseri potestate superiorum,minime mirum esse debet. Vt enim haec non creando,quod Dei Opt. Max. propitii est, sed ex aliquo antecedente subiecto, seu sui dici solet; transmutando, quod omnibus causis secundis est commune, operantur: ita illa non creatione perse,sed transnutatione produci solent. Atque hoc discrimen aperte exponit S. Thomas i .parin quaest. 9O. m. 3.
Quando insundatur, uniaturque corpori Anima intellectiva.
Explanata Quae honis radice, refellantur
VI c controuersiae aditum vel maxime aperuit id quod affirmat Aristotel. 2. degen. animal. capit. 3. Non simul animal fieri de hominem , sed materiam foetus , primum informari anima vegetativa, dein- ' de sensitiva, postremi, intellectiva. Verba Aristotelis sunt: Conceptum inanimatum esse nemo statuerit, vita omnibus modis priuatum : quippe cum nihilo minus semina dia conceptus animalium vivant, quam illi res; aliquandiu pr lifica lant. Ergo animam vegetantem ha Te planum est. Sed quam ob causam eam primum haberi neceisse sit, ex iis quae alibi de antisma disseruimus, apertum est. Sentientem etiam, qua est animal, tempore procedente recipi rationalem , qua homo, ceri uiri cst. Non enim simul, animal fit, & homo : &c. Hanc enim doctrinam multi partim non admittunt,partam Varie exponunt. Quidam sentiunt emb onem elle animae expertem , opera- i. Opinio. Mones autem vitae, quae in eo apparent, vel animae matris; vel vir tuti, quae in semine est , formatrici acceptas esse reserendas. Verum , praeterquam quod Aristoteles eodem in loco diserte est con- RG turiceptum esse animatum, hos refellit S. Thomas prima pari.quaest. ii 8.art. 2.ad 2. quod fieri nequeat ut vitae, opera a principio ex
95쪽
a. in o. Alis,tres omnino animas in homine,vegetantem,sentientem, &intelligentein non modo pedetentim recipi , sed & simul perman P re persuadelit.Quos multis in locis idem doctor,praecipuE veri, prima parte quaestion. 76. arti c. 3.& 2.contra Gentes c. I 8.& quaest. de anima, articulo secundo explodit; nosque iam in libris de ortu
s fisio. Nec desunt qui existiment eam ipsam anima quae primo fuit vegetatiua,feri postea,operante seminis vi, sensitivam ; ac tandem ebperduci,ut intellectuia euadat, non seminis.quidem, sed superioris agentis,hoc est,Dei extrinsecus ut aiunt illustratis virtute.In quam Rotiri tu . opinionem acriter inuehitur Sanctus Thomas prima parte quaest. ι- ii 8. articulo secundo, ad secund. Primit m enim generationem , propriae naturae statu dimouet: Erit enim motus quidam conti- nuus paulatim ab imperfecto ad perfectum proficiscens;&eo pacto in alterationis conditionem degenerabit. α, secundo , Nec hominis, nec animalis generatio erit generatio simpliciter: siquidem subiectium eius erit ens actu. Quis enim est qui nesciat uniuersam generationis euerti naturam, si absque praecedentis persectionis, formaeve substantialis interitu noua accedat ut accedere autumant qui in se tu animam vegetantem dicunt deinde fieri sentientem,ac demum intelligentem.
3, Tertio,vel id quod ex Dei actione oritur est quid subsistens, vel non subsistit, sed est quaedam animae praeexistentis persectio. Qui illud dicit,fateatur necessse est esse quidem suapte natura distinctum a forma ante existente, quippe quae minime subsistebat: Qui autem
hoc assirmabit, effugere non poterit quin concedat animam intellectivam intereunte corpore interire. Quarto loco probatur non posse eandem animam sensim esse vegetati tram,senutivam,& ratione praeditam; cum oporteat planEmutari speciem,addita perfectione substantiali; sicut noc enim utitur exemplo Aristot. 8.met.cap. 3. text. io. mutatur numerus adiecta,vel detracta unitate; nec ullo modo substantia intendi, aut re mitti possit,ut communi philosophorum assensu docet Aristoteles in categoria substantiae. N. μυ- Alij censent sertum mox a principio intellectivam animam obria iureni' tinere,etsi non statim munia, quae ipsi pecularia sunt , administret: t rq primum actiones vegetandi; deinde sentiendi: tandem
suo tempore intelligendi. At haec etiam opinio procul deflexit a veritate,
96쪽
C A P. I. Q V EsTIO IIII. 8, ARTICVLVS II. Solutioprop6stae dubitationis.
Rco, stiperioribus sententiis reiectis, asserendum est Afri . materiam Detus primum in rinari anima vegetativa, deinde sensitiua; postremd intellectiva. Quod proba- ProbMur. tur,nam istus confestim post conceptionem nutritur sanguine, luem ei mater Per venam umbilicarem ad id muneris destinatam transmittit: atque interim nullam sentiendi praebet significationem. Deinde, aliquot post diebus moueri incipit,etsi tenui & obscuro motu ut in iis,qui aborsit eiiciuntur, obseruari poterit: si enim pungantur, contrahent sese, quod pertinet ad animam senstiuam. Tandem efforniatis iam ad humanam e&giem membris,sermam, cuius ea instrumenta sunt, accipit, id est, a nimiam rationalem, quo in specie hominis reponitur. Quod autem conueniens sit dari istiusmodi progressum in generatione hominis, confirmat Diuus Thomas loco citato prima parte, exemplo Ce quorundam animantium,quae ex putri materia oriuntur:ubi primδ V quidpiam vivens imperfectius, deinde aliud melioris notae, nempe
animal emergit. Qubd si id in bestiolis ageb impersectis notari solet, consentaneum est, ut idem animantibus excellentioris naturae conueniat,ac potissimum humanae soboli, cuius serina quanto est praestantior,tanto maiorem requirit apparatum: neque decet ut in rudem & incompositam materiae molem , sed in corpus organis apte, concinnJque instructum infundatur. Ita porrδ manet tactus Inreν anima materia aliquot diebus sub se a vegetativa deinde huic intereunta I get i Mati succedit λrma sensitiva; similiterque huic intellectiva. Nec mirum, qudd duae priores serinae nullo externi hostis incursia, aut Op- -diai um pugnatione, intereant. Nam cum prior sit via seu praeparatio ad se- pus.cundam,& secunda ad tertianarariores ambae eas accipient in materia dispositiones, quibus no nili certo temporis spatio perseuerent,
cedantque principi serimae, cui praeeundo , istiusmodi veluti satellitio famulantur. Salse quδd anima intellectiva non statim , principio materiam tanus in rinet, plane ostendunt nonnulla sacrorum . . Canonum decreta, quae id supponunt,& ut caetera omittamus, Caia , Θ put Siculi 3 i quaestione secunda, ubi dicitur non committi homi- alui faetumcidium ab eo, qui sectum in utero occidit ante iniusionem ani- nreM AEntemae , Videlicet rationalis: quod nondum dici possi natum esse ho si ρης
Caeterum quo temporis puncto quod erat propositae quaestio- In quo eruanis caput) seu quot dierum transacto spatio anima intellectitia in- mane aucto-sundatur corpori di eptatio est inter Philosephos : in eo tamen conueniunt qubd infundatur cum primum corpus organis huma- pnae proli conuenientibus distinctu,persciminaque est: quod obtinet L 3 etiam
97쪽
Conclusio. Cerpui Chrib momentosormatu es
etiam dum non est sub magnitudine maiori, quam sit grandioris formicae, ut assirmat Aristoteles libro 7. de histor. anim. cap. 3.& Abulensis in caput i. Matthaei parte prima quaest. s 3. Verum non semper haec magnitudo eadem est. Qua de re ita scripsit Fernelius in libro de hominis procreatione capite a C. Saepe obseruauimus die quadragesimo eiectum in tum semidigiti ut ait Aristoteles; sermicae maiusculae magnitudine Vere, ac prorsus conserinatum. Caput crat auelanae par,& maatis,quam pro reliqui corporis ratione: oculi ut cancris cXerti: nasus uriculae,brachia, manus,crura, pedes,liisque
secreti digiti haec ille. Conueniunt quoque Philosophi in eo, quod foeminae corpus ob desectum caloris,& imbecillitatem virtutis si, matricis tardius delincetur. Quo autem tempore huiusce deline tionis opificium absolutum sit, discordarunt qui olim ea de re scripserunt. Lege Plutarchum libro quinto, te placitis cap. 2 i. Hippocratem in libr. le sectu, Fernelium in libr. le hominis procreatione, Coelium libro decimoquinto,lech. antiq. capite vigesimi tertio, Ambrosium Pareum libro vigesimotertio, capite undecimo. Communior tamen , verique sententia est,in maribus absolui circa quadragesimum diem; in sceminis circa octogesimum. Quod ex eo optime confirmatur,quia in veteri lege Domina, si masculum pareret, quadraginta diebus; si foeminam, octoginta sese domo continebat,& a templi ingressu cessabat. Hunc enun ndmerum diuinarum literarum interpretes ad imitationem naturae,ac temporis, quo in utero corpus estingitur, praescriptum sutile aiunt. Quibus ita constitutis respondemus ad quaestionem initio excitatam; animam intellectivam infundi uniri corpori in coinstanti,quo primum materia,& membrorum elligio, caeteris accidentibus, quae talis sorma exigit, instructa dispositaque est; quod ,ecidere solet circa eum diem,quem di imus paulo ante. Hanc tamen successivae sormationis legem , non scruauit Corpus Christi seruatoris nostri in utero Virginis Matris. Nam quod naturae vi quadraginta dierum spatio paulatim ossingendum erat, diuina vi tute, ac Spiritus Sancti opera, momento persectum abGlutumque fuit, ut est communis Patrum & scholasticae Theologiae profestorum doctrina. Ita Sophronius in concit. Synonens. ach. ii. Basl.
honi. 1 f. de hum. Christi genzr.Damasc. libro tertio,capite 2. Euthym. Matth.I.Fulg. libro de incarnatione capite 3. Leo.in epist. II. ad Iul.D. Thom. tertia parte
quae itione 3 o. articulo primo, alij doct. in tertia distinct. Alens s. parte
98쪽
AE S T I O V. Vtrum omnes animae intellectivae naturae . dignitate pares sint. ARTICVLVS I.
ON adducimus in controuersiam an omnes animae in--λ- tellectivae conueniant in naturam unius speciei, quam P p . ex aequo participent; id enim in confesto est apud omnes: sed utrum communem illam naturam per disserentias induuduales ita contrahant,ut omnes quoad suam quidditatem singularem aeque persectae sint. Negativam partem defendunt Ca p rtem preolus in a.dist. 32. l. i.Ioannes Maior qu. 2. conclusione 6.His a
lensis q. i.Richardus l. i .circa .principale, s. Albertus eadem dist. artic. 6. Esidius quaest. 3.Lychetus in i .distincti 3. quaestione prima reuiseniis libro primo contra gentes capite tertio,Iaucllus octauo Metaphy quaestione sexta, Caietanus ad quaestionem 8 s. primae partis articu o septimo, Abuletis in caput decimum quintum Matthaei quaestione 6s6. Probatur vero haec sententia hunc in modum. Vnumquodque i Aretim operatur ut est; & ut se habet quoad operationε,ita & quoad suam
naturam: sed animae intellectivae aliae magis, aliae minus persecte operantur, siue silactemus actiones immateriales,cuiusnodi sivit intelligendi ,. volendi actus; siue corporales , quae organorum mini-lterio exercentur, ut internorum & externorum sensuum fi inctiones.Igitur inter animas intellectivas aliae erunt aliis persectiores secundum naturam particularem. Secundb, Cum anima natura sua sit forma corporis , oportet ut a. Tu mei quoad persectionem respondeat & commensuretur:sed quaedam 3 animae sortiuntur corpora aptioribus organis, melior; que tempera- mento arieta; atque aded perfectiora: igitur aliae aliis excellentio- . rem naturam obtinent Terti quae ratio superioris confirmatio est.) Anima secundum se sunipta non ordinatur ad quodvis corpus , χ sed ad certum & determinatum : ergo una respicit corpus nobilius, 'minus nobile. Sed huius in respiciendo varietatis, non potest elle alia causa, iis maior & minor nobilitas cissentiae ipsarum ani- marum: ergo una anima superat aliam nobilitate essentiae. Huiusce argumentationis assumptum probatur , quia si quaelibet amma ex se non ordinaretur ad certum corpus, sed ad quodvis indefinite sole haberet; Cum Deus insudat anima, verbi gratia, Socrati in eius corpus, potuisset, seruato naturae ordine, ac citra
99쪽
fg IN II. LIB. ARIs T. DE ANIMA.
miraculum, infundere in illud animam Platonis, quam postea creauit atque ita Sophroniscus loco Socratis,quem tunc genuit, potuis set Platonem gignere. Ex quo sequitur eunde effectum singularem tis.1.Met posse produci a duabus causis totalibus: quod negat melior pars r ρ φῖ cte philosophantium.
Argum. Quarto, sagis ornat uniuersum, maioremque illi conciliat pubchritudinem & venustatem disparitas persectionis secundum naturam, quam aequalitas: siquidem aequalia non habet per se ordinem, quo maxime pulchritudo efflorescit: igitur conuenientius fuit anninas esse inter se naturae perfectione inaequales,quam eodem persectionis grada con ineri si . Quinto,Quemadmodum genera contrahuntur per differentias
specificas inaequalis persectionis ita dc species contrahi possimi per
differentias singulares,quae non sint aeque persectae: ergo sub eadem comuni natura animae intellectivae, vel sunt,uel saltem esse possunt
aliae animae magis,aliae minas persecte.Probatur antecedens,quia id non repugnat ex parte Dei creantis animas cum in se contineat eminenter infinitos gradus nouarum persecti Onu, quas rebus comm nicare potest.Deinde nec ex parte ipsarum animarum cum non appareat talis repugnanti
O. Argum. Ultimo, lubd indiuiduales animarum differentiae non possint emeaeque perfectae,videtur ostendi ex eo,quia alioqui conuenirent inter
se uni voce; si quidem quae aequalia sunt, in eo in quo sunt aequalia,
univoce conueniunt. Atqu)d haec conuenientia nequaquam admitti debeat,manifestum est; quia id, in quo conuenirent, diuideretur per alias dii serentias ; de quibus rursum eadem quaestio rediret, num essent aequales: qudd si essent, pari ratione Vniuoce conuenirent,ut priores;atque ita daretur processus in infinitum .Quare non videntur tales differentiae: atque adeo neque animae , quae per illas constituuntur,aequalem habere inter se naturae perfectionem. Articut pse His accedit auctoritas doctorum Parisiensium, , quibus aequalitas animatum articulo quodam damnata est,Siquis, inquiunt,dicit omnes animas ab origine esse aequales, errat; quonia alias anima Christi non esset persectior,quam anima Iudae. Huius articuli meminit m V, Henricus Gandauensis quodlibeto tertio quaestione quinta,& Du- ζ' η' rand i dist, 1.quaest. s. Huc etiam pertinet Aristotelis hoc in libro capite nono , text. 9 . molles carne, bene aptos mente,atque insoniosos esse. Quibus verbis ex carnis mollitudine & temperamenti praestantia maiorem intellectas,atque ades & animae nobi-
litatem colligit. Quδ item spectat illud Salomo
nis sapient. 8.Puer eram ingeniosus,& sortitus sim animam bonam.
100쪽
ONTRA RiAM opinionem defendit Durandus in 1., sentent.distinct. 32.quaest. 3. Argentiam ibidem q. I. t. r. Soncinaes 8.lib. Metaph. l. 26. Solus in praedicamentis,cap.de substatia. l. 2.Limara theoremate I . In eandem inclinat Henricus Gandiensis,licet,quia doctor Sorbonicus, propter iuratam. Parisiensis articuli auctoritatem,non ab late sententiam proferat. Porro quod fuerit in hac controuersia D. Tho. iudicium , non liquet. Illius sectatores, eius hac de re doctrinam, quasi Lesbiam regulam, ad id, quod quisque sentit, accommodant. Caietanus ait adeo planum esse illum in qualitatem animarum posuisse,ut eos,qui id non vident,caecos appelleCSotus loco citato ex iis caecis unum se esse profitetur. Certe non desunt loca apud D. Thomam,quibus utraque pars sese tueri posse videatur. Nam Sanctus doctor in i dent. dist.d.quaest. s. artic. 2. in responsione ad 6.est animam,quae ad corpus meli)s dispositum ordinatur, persectiorem esse. Et in a.dist. 23.q. a. t. i. ad 2. Grmat animam primi parentis digniorem fuisse, quam animam Euae , propterea quod proportionem struabat ad proprium corpus, quoa nobilius erat.Et in eodem lib.distinct. 3 2. q. i. ares. cum ex professo quaesistet num animae iis sui creatione aequales sint, respondet aequales esse in natura species, sed differre numero ex diuertitate corporum , per quae indiuiduantur, & unam tanto esse alia nobiliorem, quanto melioris temperamenti corpus sertitur. Sed enim idem quodlibeto tertio, articulo tertio est tingularia unius speciei non habere inter se ordinem , habere tamen quae specie differunt; quia in speciebus rerum una abundat super aliam, sicut in speciebus numerorum. Quibus verbis significare videtur singularia contenta sub eadem specie non se excedere nobilitate essentiae. Priora tamen loca inaequalitati animarum apertilis fauent in doctrina Dahomae. Porid ad astruendam partem assimatium nostrae quaestionis, quidam e recentioribus Metaphysicis tria, inter alia, aiserunt argumenta. Primum,quia si omnes animae essent inaequales, non sollent duae cum aequali periectione , Deo produci, quod est absurdum. Secund5,quia cum singulis diebus creentur a Deo nouae animae, seae disparem haberent persectionem, sequeretur non semper mundum aeque persectum fuisse quoad substantiam, utpote cui ex animarum creatione noua in dies persectio cumularetur. Terrib, quias animae persectione intrinseca essent inaequales,unaquaeque his
rei suum peculiare quod quid est , atque ita de singulis peculiares definitiones traden lae essen quod negant Philosophi, dum solam
naturam conrnuuiem definiri iubent. Verum haec argumenta parum habent roboris. Nam eorum primum dissicultatem opponit, Con. Comatb. de Anima. M quae