Summa philosophiae quadripartita, de rebus dialecticis, moralibus, physicis, & metaphisicis, authore fr. Eustachio à Sancto Paulo, ... Tomus prior. Duas priores partes hujus summae continens. Cum duplici indice locupletissimo. ..

발행: 1647년

분량: 902페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

561쪽

positum. Illud est in quo una tantiam excedit alteram

oppositam reliquis auabuς-ntempe ati : sic tempera Alia inentiam calidio dicitur in quo cal'r frigori dominatur 'ama, ii

humore, siccitate temperatis , hoc vero est a quo duae qualitates excedunt aliis duabus remissis sic tempera mentum calidum, humidum dicitur in quo calor, humiditas frigorii siccitati praedominantur. Potest enim temperanientum ratione principi a quo proficiscitur,bifariam diuidimemve in temper amentum innatum,&4nfluxuma illitii est quod ab internis naturae principiJs,hoc vero cluod ab externis causis prouenit. Sic enim caro innata te impcrie et calida de linimida influxa vero potest esse frigida,ut hyeme acςidit. Caeteriam circa temneramentum ad pondus&iustitia, Di - 'uaeritur,an dentur eburnodi temperamenta. Et quidem' Not

quod ad prius spectat, nihil videtur repugnare quin ad umittendum sit, licEt rarissimZeontingat abadhuc Meui

dur .Sic scribit Galenus i. de Temperamentis,cutem ii teriorem manus hominis in aetate potillimum florente Oirinium qualitatum mediocritate constare. Quod vero spadiat ad posterius temperamentum , non est dubium quin illud nonnunquam reperiatur in rerum naturas ita ut corp'ra mixta non raro temperata sint ad iustitiam,

licet non diu perseuerent in tali statu ob extrinsecati conimoda: sic veros millest qualita in corporei umano ad aequalitatem iustitiae esse temperatas, licet dictu limum ut eam temperiem perpetuo consentari ob imnuas&perpetuas alterationes ipsius cor, oris , quae tum intrinseco videliset a calore naturali, humore ite nativo, Malimento assumpto cieanni ab extrinsico, verbi gratii, ab influxu corporum coelestium , aut ab aeris diuersa temperie proficiscuntur. Praeterea talestem peramC- rmii praecipua quadam excellentia tributuiti fuit primis patentibusci simile ouid oblimi secratissimum Christi Primammeorpus, simile qui ίreperitur quoq; in corporibus be με n/3 .

562쪽

plane temperamenti mutationena per totam aeternitaten

expertura sitit Solent hic subiungi nonnullae quaestiones de niuitia elementari inter se transmutatione, quae riuignullius momenti, idcirco libens pinerimitto Atque hodi elementis in genere satis. - rac ritus.

Ap o. On tantum Arisae telica d strinae, verum etiam rationi imprimi sest consentane nudari ignem et mentarem, ill uinque eue supra aer m iuxta concauum GT, ' coeli Lunae. Cuius assertionis prior pars vera est, tum quia sublato igne manc: ellet mundi huius uniuersitas tpote qua careret elemento pulcherrimo , nobilisti: no, re ad agendum promptissimo: tum quia summus calor natura debetur alicui elemento , non mi qui natura lua inoaeratὰ alidus est,' multo minusterra aut M p . n. iura sua dis: Ergo soli igni debetur. Posterior pars' asser eicisdem auertionis probatur, quia ignis in medio aere natura sua leuitat,& sane supra ipsum, nisrauitat inat riae cui adhaeret, detineretur, euola et Ergo signum est loeum illi deberi upra acrem iuxta coelum uuae Ob- ij cies forsan, si aerem ignis unde quaque circumuolueret cum summa agendi vi poneatri iamdum reliqua omnia sua voracitate consummis et Respondeo istius ignis' lementacis acrimoniam partim natiua raritate debilitari,partim adris vicini humiditate, & mediae regionis aereae frigore impediri,ne hvi; iste vim suam exerat.Neque existim i iam in i qm inibi ullo indigere pabulo, cum in ea si de ibos iri conti uintiam agentium incursu

563쪽

TRACT. II. DE ELEMENT.

Ubitari scis et an ignis elementaris qui est sit pratae M se,tis .

vero noster sit densior xlumen emittat, ex accideritali materi ardispositione prouenit,quae non arsuit distinetionem naturae specificain. Quod Vero ignis infernalis agat Da antinas damnatorum ouae sinat irin alcs,prouenit ex

sinernaturaliqua clam virtute,quatenus Deus eo tanquai stim uilitiae instrtinae tu , utitur ad se trini elui I allimas. N ,nnullii lii cliti cilitate de tu De Odeia clemento Di is ' bretiiter explicandae stram. Priiaraei Cur aer adeo igni n/,---ati

neccillari is est, ut intercluso illi aditu ipie igni extin- circa suatur. Re opitctur dumos mi excretii π ur rationem eis quia ignita materia

letitiam fuliginei edit,qι' rigni fo- uendo non tarum obest, ide6que opus est continuo cessu aeris eircumfluentis qui etiamtodi fuliginem exci-

piat,& ab ire abigat Secunda disi leuuti, Cirrienis mimis extinguitur ba

qua marti a qua,n o a la. Rei tu ricletlir, liri a tua a nar na plus habet pingue clinis tib siccitatis ob mixtionen 'a errestitum particula rustra acllisi irum Tertia,cur ignis instar pyramydis ita cuspulem desinat Respondetur,quia partes densiores in lino subsidunt, ra .riores vero ac leviores ursini ascend 'ntes acuuntur,

qu miam ab aere circumstant undique facilius absumunturquo linigius aduncori 'ateria subsidente rece ..dunt Quatia, Cur ignis bellieis tormentis excitatui, tantui inpetu strepit uiue foras eri innit. Rei pondeo causam esse, quia phthiis ille pyrius statim at clue ignem concipit surarior, proinde siue ampliorem locum si in postulat, dum . que summo eoque repentino impetu qua paret via d

bombarda proruit . sit, eo in Gumentino aer dissi

564쪽

organo tactus ex uno contrario ad alterum: tum uia ca-

Mari Vbitatur anaer ex innata qualitatum complexione' 'φ' sit sumin humidus , seut ignis summEcalidus sturi pruirum du-ssico est,quod id a quae nai; mittere istere videatur, eo

terer rilantia,quam humecteri. - Perstadu tamen est in Aristotelis opinione verissima, qui 1. lib. de generatione . . scribit aerem esse humidiore

aqua,ac proinde esse primum tumidu Ratione cosirnia-ν,.;. ii , RI xum qui cum aquq summum Bigus peisse competat, ut suo loco iacessitur, sti potest eidem competere Sum

humiditassi eidentes mento duae qyalitate in sumo gradii noli competunt, 'ti ex serra iei in priri diit ob ebrius myctam, ollis aeri eoueniae necesse-,cum eat, igni verterra nemo in a Grem sormalis ratio humidi, aeri malis quasi aquae competii

Nam aer facilius alien termino Ddissicilius suo quam repres aqua terminetur. Vbi diligenter notandum est,cu humi si M. ditas sicut, siccitas non tam adtiuae quam passiuae quali- tates sint, non tam ex ipso aictu hutnectandia desiccadi, quam expasi a ratione suscipiendi termini earu forma-

ite, rationes en eollisendas.Quamlicet quxa magis hu- imam aer, id quidem uia densor constat materi, non selut lanien fram esse seruialiter magis yu-

anidamnino constate Verientiaco rivi Mixρ aer nesinunquam desideare videatur pqtius quanissimo clare; hoc ei contingit ratione niluxaequalitatis io' in . Maiae, quia ni calore Solis rarescit . desiccaturi, aut etiam

565쪽

etiani cxtronos igore a luet Wigoribus expurga quia siccis exhalationibus Lepo immiscetur,ex 'xi Arsint v e:Hi quor uiri proprauin est desiccare, ' ipsius

aeris Der se conliderati

mafitiligida , Quod aeri u stra corpora ventilati frigeret, lud Dressi ratione attralius intestinum calore i i-tCin petet,&ii cliisus vetritulo ob inclustii in Dic iisdrem efficiat: Nilii loininus ta mei loge probabituas est ap- - ἡγε- rern natura sita caliduin esse, fion D: gillum; alioqui diis, i venia rabueretur concentus desuarmania prini ruin qualitatum in

eleme itisisic enim e sentia tria elementam , nempe aqua,terra, ' aer, es vilicuit, calidum, nem ignis: quod, absurdum ex Cunx enim leuitas c.alorem,sc grauet forent, iissequatur nisi esca duo,sementa sint grauia,nempe quavi terra, cua, quoque leui , hempe aer

Uigni satin duo quo sue es frigida, duo ealida. de

quod corpora in quibus prae lonis natur aer, calidiora Sc leuiora elle olent, ut olea a ,butyrum, a TutS,S c. Quod aute inmcdia aeris regio sit trigiaa, hoc non pro c. are se. uenit ex naturali seu in iacita cotidition sed ex infl .ixa, id-git in 1--

'ne prode frequentes vapores,qui cum ed peruenerint; r. sublatis lani cunnibus impedimentisses ad natiuum sei . saeuo eant ealiique riso tem sua ricium:adde quint nec repercustio solarium ollio infimain regionem nota uiniquam Vehementer assicis, nec elementaris ignis feruMqao suprenia aeris regio incat seit,eb pertiligunt. Nihil mitu autem esse debet si nos aer ...,ν,,

refrigeret qui calidiores eo sumit pliae sertilla dum , e0tl-Φι rem. . hatur , cluia tunc ac nostro corpori vicinior ac tepescens Ob ealidos vapores ex nostro corpore exeuntes cum frigidiora comi tutatur. Mitigat etia a cordis aes tina,quia licet it calidus, comparatione tamen cordis &hirituum, ' frigidus est, quod etiam dici debet comparatione intestinorum , ventriculi, ubi ob in iunctum M i inclusum mei a s estissima illa cholica tormini excitantur.

566쪽

nos ambit,&, siue ad eam partem porrigitur, ubi reper- cussio solarium radiorum delinit. Suprema dicitur, quae in- ter eoneauum ignis&paulo infra alti istinorum monti hi

fastigia interiecta est media quae inter illii interiacet. -- Est autem distriinen inter illas aeris regiones, quod su-inti prerna sit moderate salteii calida, idque propter,aturale 3 - , .sui statuin , vicinam ignis, de propiorem influxuin mssuntinis:Media veris semper frigida ob ratiotieni si perius allatam: D ilioue infima modo calite, modo frigida ut in nyeme,modo temperata ut in vere autumno. Oritur autem notabilis ista mutatio inlioe nostro aere infimo,ex vicinia terra &aquae; cum terra qua reflexione radiorum coelestium incalescunt , aer quoque vicinus incalescit; cum Vero per hyemen natiuo

lite eunt rigore,aς quoque visanus algestit. Est etiam aliud discumen quod in inpreuia aeris regione vix ullae. in res ne merebrologicae appare , , in media fie-

quenter admod-, varia gignauitur denique in infima nonnul dicet pauciores, sit itar Caeterhuri, ut aqua in lacis lac usis absit e fluxus, . satis refluxus Vicisti tu line obtorpescit , sic etiam aer in locis 'οῦ subterfari eis absque recenti aurae perflatu corrumpitur, fonti aciest tensemitariquarePer Osui est,iutinodi, rem respirare

τ Ira Ponnulli arbitrati sunt summum frigus terrae eom- ' iret te,non aquae in probabilior est communis,

567쪽

I quae promittabi Aristotelis est sententi adu in natui a sua esse summe frigidam,isi: nul insigniter numida. Et chim nullum elementum magis frigesicit,nullsi igiti magis infestum, inimicum quam aqua. Et certe si terra sit 1iim me frigida , mirtim videtur cur non amplius refrigeret quam aqua , praesertim cum sit densior : Adde quod terra sit summesicca,prdindeque non possit esse surivi si

me frigida; Ex quo concludere est,aquam esse nat*ta sua , sume finitam, siue etiamyrimum frigidsi ixen de mari nica moles, que ad uniuersu Oae- li complexum aequabilito sita,conquatur, nolinuiti tamen existimarit , aquam tertie notabiliter prominere. Quod tamen non nesse admiseriin,inm constet caeli in tos,sive niari,siue terra iter ficias,aequabiliter eleuari aut deprimi:adde etiam ex uno portu oppositum satis longo

maris travit interiacente conspici , quod tumor aqua ' impediret ut si terrae promineret Quaeri etiam solet hic, an motus fluuiorum sit motus Duburiis. naturalis. Respondeo non esse absoluteis sirinpliciter,a- si 'quae secundum se,seu secundum propriam naturam

elatae, naturalem, sed videri naturalem spectato ordine Vniuersici indi que esse illis fluminibus inde imput- sumin primo ortu idiis authore natin ut sisteriar anfractus varie sese infli cterent,donec in mare

Irorumperent. Denique peti potest, cur quae fluentes non , Respondeo appulsum caloris externi,qui maxime putre dinem inducit,inhiberi frequenti gitatione,qua alius,& alius aer circa aquam mutaturi

568쪽

rioiectamen partes terrae remanent filo:i- Hoc spe addubitatio, unoenam atria terrae fcrcaditas, ut tot ar,uir, η - herbarum senticumque ire tum dissimillima naturae .pro creet,educat Mnutriar. Respondetur tum cum aquς ater ris seiunctae sunt erra patres omnes Deo ita ordinante,., nonnihil aquei simuli&aeci humoris ebibissi quo frugi- se aestuiniosae fieret i, aliae uidem is, , aliae vexo minus iam autem generandi a Deo accepis otio di Quod spectat ad hosterius quaestum,ambitus terrae eo- i. plectitur milliaria Italicai γοῖ o. id est,nouet idecim mille oectoginta, seu leucas Gallicas c5inune sus o. id est,nouε

mille quingeras uadraginta, ita ut viii 'radu terra ren pondeant milliaria L. qui laquaginta tria, te leuc.t ais

ae 6 cum dimidia. Describuntur autem in terrae ambitu tox gradus quiati coelo describunturius nores,nemre 36o.hoc intrecenti sexaginta,sicut eosdem

circulos in superficie terrae describunt Geographi, quos in coctis Munati Muoloν .gi, Geographis explicanda telinquimus.C erumtu

ambitum terrae supra assiVnatum elucimo diameter Continebit melliari 6o o. seu leucas Callicas 3o .semi diameter vero millia i sors leucas iis . cum dimidia.

R. - . Repete quae de haere docuimus in appendice primi tractatus huius partis.Huc spectat illud quod quaeri solet,an sit plus M quam terrae. Respondeo mulio plus terrae esse quam aqu*e, si prosunditatem spectes, namqV com sertum est maris prosoditatem ut plurimum no

e dimidium nulliitii, Min quibusta locis vix ei tria nulliaria peruenire; at Verbierrae profunditas in

ipsius superficie dieentrum usque mundi ex quacunquo parte se extenditiquod spatium est milliarium oss- si autem de superficie extima aqua ad superficiem extimam terrae comparata sermo sit , vix quicquam certi de ea re

569쪽

primuin extitisse , eum iussit Deus ut aquae se reciperent in certas quasdam terne cauitates, quae ut fierent, nihil que terrae deperderetur, necessMimn fuit quosdam in te rumores exoriri. vatis.

Denique s quaeras undenam in eodem terrae tractu η θ' seu limatelaista soli 3c rerum quae gignuntur varietas proueniat, i qmnes eiusdem climatis partes eodem

habeant,mnium astrorum aspectum de influxum Res , Moid oroue i me iueris dis sirionem num 'ue sol unciis authote natura in ipa mn ascentis

tisiue donatum est,idque maximό eo fine ut imitu opera homines indigerent,sicque istiusmodi auxiliorum necessitate,humana secietas arctius vinciretur. Sed ha ideclementis um generatim cum speciatim satis.

TERTIUS TRACTA TUS

HUIUS PARTIS.

Mixtorus emporum duo sunt orieratai: enim di-umradus.

cuntur impe se dilecundum qualitatem , quae . adhuc elementares formas retinent,apvellanturque,uia is Meteoraci alia vero dicuntur perfecta S secundum ubstantiam , quae mutatis elementorum formis alias substantiales formas sibi vindicant,ut sunt metalla,lapi-κuiaudra, . Quare duae disputationes huius traistatus lini ctat Ἀέ

tuentur 'rior erit de mixtis imperfectis siue de meteo- -- ris sterior vero de mixtis persecti prae

570쪽

e mixtis imperfectis,seu .

--lvi ram dc formam labeant,sed cinia licet elementori mr era formas allei uehit, nonnitul tamen ab elei nemora talu

statu illinc turit,ine binas antlim,ut plura elementa, sed pius ς ptimis qualitatibus sibi iud di cuiusdam condit oriis inter elementa pu- - Δει 'ixx puxsecta Appellatur autem Meteora data ncc

diti acceptione. Ea enim propcie tatuti appellari debet excora quaeraturili in raedia aut suprema aeris regionei uisent conspici. Ide irim Latine Graeca vox significat: vias tamen inualuit, ut ea omnia impπfect e mixt* qme siue . . . an errisiue in actita, aut erras nitrui hoc nomme inta uligata tiri alpellantur tiam impressitones,praesertim quae ste tantur,quia inibi clyasiouaedam imagis

nati=tari. ' V dipoctat ad inate iam ex qua fiunt&constant, ρει wngstnere est duplex, ne uape vapor exhalati, teste . . Aristotelec. .li. I. Meteo. ita ut quςdam impressitiones me- teorologicae ex vapore cluntaxat,quaedam ex exhalatio-- .m n Donnulla denique ab utroque naixtim oriatur.Est au-

tem vapor,halitus quidam calidus& timidus ex ipsa qua prouenimsi necessi:ntialiter ab ipsa differen 'κ is nascuntur impre)siones haut sidis Exsalatio, o halitus mxπια calidus siccusrei 'x quaeini e nimie is t qua venti linuntur Forma autem non est diuersa' nais ementoriam verbi gratia,forma impressionum ci tremum 'nixarum est serma ignis,humidarum vero forma aquς,' π siccarum denique forna terrae. Finis verta est moderatio

SEARCH

MENU NAVIGATION