장음표시 사용
581쪽
qus,tota aqua naturaliter conquiescit: Deinde inulta alia icii calukum&refluxum contingant , quae non pessivit
percam causit ullo modo explicari
Alij tota illum marinaturaliteri insitum esse arbitra , tur: qtio in ita est, cur noli igini omni mari copetit 3 de cur 'statur. tam vatius si multiple certi ituri Deinde quatuor elementis stini lice Sciant ulla in Ota cluae sursu ni veraeortu in sunt a P ilio Iopliis trit rivuntur: a motus ille maris non est eiusmodici quare ab externa caula proueniat nece ite
est.Probabili mina igitur nobis videtur eoru ' sentet uia, embasri ν qui existimant, hunc maris aestum esse geriero eorum; mimia. essectaam quos Deus author naturae secretorum oue arti sex mortales celare voluit, ut inde ignorantiAsiae conici occasioneni sumanzaa: niraudinarura Creatorem
Constat quidem inustas esse in variis errae partibus praesertimque in locis ni ontosis cauernas seu speciis aere dc xaporibus opplexas,ubi vapores illi frigore constia pati in aquam iacile conueriuntur Aquae autem illae per Oecultas quasdam terra renas viam si imium ,t iidEm que e citum sibi ape sunt: undeexistunx tare num o sentiunt si fluminum scaturigines.
Verum licet prolNibi leuit eam eis quorundam fontiu ἡio. &flunula uni originem, non tanten Xillimauerim hac o ma non miam ommu origine in elle, ut vult Aristoteles . Meteo. c. mr 13.Cum enim latali fonti una, quaaiiaul ri, lacuulra, staBi1ι
rum copia: necessarium esset terram ubique caisrnis oppletam ess),quod absurdum est,ac expccienti repugnat. Quam tenendum est fontium&fluminum , Omla- ηνtucuum stagnorum originem ut plurimum esse ex ni ri, iuod diuinis oracalis videtur consorine,Lcci omnia
sumina inquiti nimant L mare se mare non rata tuni Iceum unde exeunt sui una reuertuntur iis iterum suat. Quod autem aquae the licet e mari oriundae salis non sint aut inarae: prouellit e Geo quod, uni per exiles terrae meatus i terraneo tr. inseunt , percolenturi purgentur , si etiam saliugineia cum crailioribus cxbuatio :
582쪽
mibus amittunt. Et ut liquor vasis odorem retinet,sic aqlIq subterraneae eius ictra per qttiam transetin conditio:lem referunt: quae igitur tran leuiu per terram sui plauream calidae sunt,quae nitro lata lallie, tua per aurifodinas nutri-riuae,quae per argillam pingues,tac.
postremi generis impressiones fiunt e la alitu ita ta-
ineno nec tria escant, nec admixtione luminis conspiciat,tur, sed aeris naturam imitates adspeectu nigiant. Solent autem eiusmodi halitus in terra cauernis inas νο--: . clusi terram concutere: ubi enim siccitate cleuitate sub-': tilioresfacti sunt, quarunt exitum: quem si forte noni ueniunt terraemotum ocitanti sunt autem duo prae-Qrua terrae notum genera Alius enim est strix motus tremor persimilis , cxti videlicet inclusiis ille spiritus terram longe lateque pervadit, Meam non ex profundo iurium , sed ad latera modo in lianc , modo in ali eram iritem ciet: Alie s vero instar pulsus est, quo e imo ter-
a cdcut IturAE 1iII Silin deorsumque iactatur spiritu sursum nitente Contingunt aatem terra: notus praesertiin
in locis arduis kmoto:is, quia in iis sunt crebriores ρ cus quibus halitus illi continentur Praeterea incluta frequentius terrae motum patiuntur,quia multum sulphuris Moliati vis continent. De Ventis. QVAEsτI XLV.
subf.-υj I me scribit Aristotel. I. Meteor. II materiam vento- νψῖ quη ruit ede spirationein siccani S calidam seu exliata. a si iionem. Cuius rei est argumento, quod tunc maXImC
sileant esse, nii cum abutidant exlaalationes Vbi atauerte eis lationi 't plurimum adiunctum esse vaporem, quo fit ut veno nominMum sint humidi:adde Wam a
583쪽
TRACT. III. DE CORPORIS. MIXTI IGrem simul cum exhalationei vapore agitari. Quod aute venti non sursum aut deorsum,*d in tras. φ tuis in rictium circa terra ferantur,it c est ratio, quod halitus, 'hi ad medium, clite aeris regionem prouehiis in , initas ν--
ab illo iere Di Iido ac lento prolus,refrasto ac di fluitandi inuet resiliitiat. Ouia is itur sina ut isto puysa deorsiim agulatilr,8 tamen leuitate seruila nrtuntur, e illa contentione ora tria motus obliqthus ad latera inclinat autem
motus iste in eam partem in qua maior est copia exhal tion uiri, tu arrauis ut ingenue dicam quod sentio: penu mero incerta sit causa vel rario ciu potius ex hac rea ex illa parico argant ςnt & potius uno tempore quam a llio Quo spe habillud Psalm. 1 .asi Iutit entos de hse Duria suis. Et illud Iona. 3. Spisitus bi muli spirat, sevo
Quod oectat ad numerii ventoruni,quatuor sunt prς-8zet Icipui qui Lant a quatuor mundi cardinibus ioc breui disticho comprehensi.
Asperas eruit Boreas, furis Eurinabortu : Auste amat medium Solem,Zιρθrmque cadetem.
Quibus: addunt alij octio coitaterales qui bene interii runtur interquatuor praecipuos , ita ut omnino sies duo- .aecim his versibus comprenensi.
Fiat Subsolanus, Vulturnus, ct Euria ab oν tu. Cercius rasum Zeph rusque Fauonius assant '. Et, u ia de parte die Notus, Astiem Auster Sonuemunt Aquilo Borearis Corvi ab arcto. At aliis nominibus exprimunt, ac paulo aliter quain
in praedictis vellibus eos discriminant, ut patet in eo pa ' md in te quod ad calcem appendicis primi tractatus huiui partis physiologiae descripsimus. Reccntiores at xem nautae inlim ad 3α.obstiuarunt. DAfferunt autem venti notantiam situ, set etiam qua voti mimlitate.Qirar qii ab ortu fiant, siunt sicci, moderat8 si in Gh gidi Qui ab occasu, sunt humidi i moderate frigidi,quia Septentrione sunt valde frigidia moderate sicci . Deinde qui ab Austro, sunt calidi si iaml& valde humidi. Cur autem venti tum Oecidui cum Australes sint adeo humi
di, Ratio est, uia illi ab Ocononiati,isti vero a Medit: inebis an ingemem vapore' copiam se tam dese-
584쪽
Huc spectant procellae is turbinae: Procella quidem dicitur ex l):il itio densa, contestim re Delitino impetu e nube vi contrari se ii raris iudici ritim rcc a propellitur Tuibo vero angusto nubis soraininci nubes leorsum erumpit,terra Ver aut cinitrcfris vento occurrente in gyrum reuoluitur. Sed haec set is de impressionibus si cis,at
o de meteoris seu mixtis impersectis POSTERIOR DISPUTATIO huiis tramius.
s T et D si iam Orpus perses mixtum appellam is an quo non ta-- tum qualitates elemcntorum refra tari sed forma ab elementorum formis diuersa reperitur, ita ut diuerse ab illas planc naturae sit. θ t ph Suiit autem mixtorum duo genera alia enim in terra signuntur,alia, crocironaoru rursus quae in 'terra gignu-turcar Aristotele 3.Meiso.c. vlt.quaeda sunt metalla, quaμOin vero non,appellantur ab eodem Aristotele simplici-
fisi et fossilia, iure non indiselix artificum Ορeia, expupis. iovin Galla,quae ρα nis inter se petilii tis,3 simul cuni multa materiae linpurae sece concreta e terra visce
ribus e liun rtar: Ι ossi litim aut cm drio facit genera,vnti e Ium quae lio uescunt, curus modi est sulphur, nitrum,Scc.a- Ilud vero eoru in est quae nullo modo possunt liqueneri,
cuiusnodi sunt lapi Porro ea quae ii terra minim Efignutur,selent ex ipiis corporibus inanimatis gigni, aut uinario ixtificio exprimi et sensetus emisa,serica,tans&c.qui vero human. artificio me hiis exprimuntur,et conficuintiu situ, ut oleum, panis, vinum,m. His ais se ipsas utimaturum rporum partes vario, quae' ipsis resectae 3 auiis, habent rationein mixtorum animatorum,ut igna,carnes,ossa,
585쪽
MEtalla diςant Norppo quaedam dura , in terrae. viscerib iis natavi malleo tundi,& igne liquese H ii aut molliri possunt. φ mn M. Horum maioria duplex assignatur, Vna remota,altera πιαι- - pro naullam quam esse Iicimus, ideo enim liquantur: νώ Δρυμ metalla,quia humidum terreno conluctum calore ditat
uitur,qtiod indicio est,aqua in metallicis corporibns plurimum dominari, nisi forte ferru excidias in quo terra videtur prae dominari,quo fit ut ad ignem applicatu molle scat,potius quam lusi cat. Quaena vero sit materia me manam si ratiora proximiiqn constat apud omnes,quidam calce, 'in me-
alii ut, uti nonnulli probabilius esse arsentu viuum aD T 'serunt,eo quod sit maxime aqueum, praetcrea nonnihil subtilitati aere S simuὶ terren Aliditatis Dat.Ergo proba bilissi vim arbitror mate iam illam pro iam noesse liciniogeneam seu unius natur:di, sed heterogeneam, valde mixtam , dc mediae cuiusdam rationis inter purae lementorum naturam Sc metallicam. Chim autem Aristo . teles scribit materiam metallorum esse vaporem aqueum 'terrestri admixtu,principia remotiora a nauit,non au .
em xjciniora in quibus illa reperiuntur. Et certesin uno . . , quoq; metallo aliquid terreni aquei simul, aerei repe ritur; quodn solidu sit*5 Mysum,nec sacile liquescat,na .
'eratori 3, quod ero igni in sic uitan e liquescat
d etiam evaporetur,nec consistat, hine ab aqueo thuuique quod duetile sit, nec statim contussim malleolis tur,sed protendatur, quod ad ignem applicatum aliqu- diu consistat,nec statim uaporetur,habet ab aereo. ' Eit autem unica in unoquoque metallo substantialis ari, forma non multiplex, ut nonnulli minus et ' - stimant, cum iit corpus homogeneum
Drocreatutino tamen si it milh. Inter caete s corporum
i ii terrae ista in is proereauit,non tamentabiniityi milia in dies generenturiidque a coelo,ale,calore, mime Merra neo, item etiam a frigor alare quidem mat
586쪽
. εω SacvN-DAE PAM T. PHYsICλε metalli excoquitura purgatur, stigore ero constipaturdi addensatur in. Finis cuius gratia procreantur metalla,est naturae perfectio, uniuersi pulchritudo a pleraque conamoda tia in ad vitae societatem eum ad in edicos, lus. Ex quibus col-Jm urnietalli finitio, ut sit mixtuin, perfectum, irri tam,aqueum terrenis subtili 'in calore eo bilin,&mulio seiνr condensatilin.
sed sine probabilitat e T cir i iiiiii nori est diuerse si s cies ab auraxarserico nee misis aurichalcitum abiimε
. materia est, non metallirin. Di illa oscuntur auteri seepra dictae species suis propriis lualitatibus quae sunt instru- menta diuersarum formarum; sim elaim diuersor nan tallorum diuersi colores,odores, sapore S,&c. Mnaturum Communes halem metalloria irrectio 3 'liae sunt. Prit Ψ-- dicincretio tua fit, frigoris insti. Secunda: liquatim quae fit vi caloris exteriai: Vbi noti, metalla liquefact a n6'
hiulaeam, nec adhaerer ech bim tactis proptontima Minita fionem sicci cimi homilis Tertia ea duc filitas μ' iiij eausa est liuiuidum laeta admiVtum noli ore misequatuna,que proprietas perse nioribus metallis persectius comenit, ut auro inprimis, deinde argento, &c. idque
prorierin imidum subtilius 'ma' is deis catum. Qt est adustibilitas, quod videlicet nietallum ad ignem p - MitdrifacilE eu retur,quae iii crudior' in metallis ut plumbo , stanno maior diu quam in iis quae magis com, sisi x uinta est color;ism triplex maximn nus nitem.
587쪽
TILAC r. m. D CORPORI A.MI TIs Quaestio hic institui solet, an metaria aliquod impe sectam,ut aes,in aliud per c tuo puta in aurum humana industria trasnutari possit Missa autem hic omni curio altercatiori e ,reui restonitimus prima quidem liu re- Pu ynam humatia arte, apolicando stilicet activa paluui . transinutationem hanc fieri. Cum enim metalia quadamnaturae asinitatem inter se habeant, nihil iactur obetie quominus adhibito in ne talidem perfici&concoqui pot- sint,sicque ad nobiliotas metalli naturam perduci.securi dores' Mademus opird istud esse maxime arduum,cumia. nxultatamq; varia ad eiusmodi operis confecti e requi tantur, ut vix ca omnia apte applicari possint,quod satis experientia coprobat Etsi enim multi in arte illa chymi
ea exercitatissimi extiterinimo tam liquidbconstat que quam illorum probatum aurum consecisse Adtae iam. atteris illam vanam cita sutilem, pleruitque tum priuatis hominibus noxiam cum Reipublica perniciorum
Ardanus de Subtilitate, constituix quinque lapi Opia. in
dum gerier nempe gemmam,inari nor,cotem, fili. ηιλ
ksaxum.Generalius quida i iuidui in arto os, ut sunt lateres,& naturales, ve sunt caeteri. Aliraliter. Est autem recepta pridem haec lapidum partitio,ut ait dicatur communes, ali pretioli illi ut plurimum sunt opaci nihil hiilii inis intus admittant hi vero transparentes 'o seu pellucidε qui lumen intus suscipiunt, vel etiam ingeni tum a seipsis diffindunt. Issi sunt lapides quibus constant aedificia,saxa, marmoraic bi vero communi Ocabulo appellatur gemnae, quarum varias species usque ad n enumerat Aliarta, .mineralium, tractatu a.Sunt -- teri ex his praecipui inprimis, qui colliguntur
588쪽
inidoriscoso agglutinata Pellucidonim seu pretios brum aqua terrestri sicco adiuncta, non quod no aliorum quoque elenientorum naistutie in iis reperia i ,sed quod in illis terrae ii istis aqiυς qualitates predominari Mideantur. . . Vnde etiani lapides quidam pretios dis lui 3bli ueseri Dsscitat. Formae lapidum substantiales ab elementariis dbueruessulu. Vt pals cx earum propriis affectionibus sunteium in lapidibus praesertim pietiosis vires' traedam insignes, quae a solis elenaentorum formis nequaquam pro uenire possunt, ut in Achate vis arcen ii venem pestiferi,
in sapityro is medendi lcorpionum ictibus,&c. Neque timen existimes lapides allie adeo minet lia vegetare, ut quidam arbitrantur, sicque illorum Arn m,lle ani- nam veget tem,licet in dies augeanturiilla enim accre rio fit per iuxta positionem , ut loquuntur . non ero per
imus susceprionem,qua sola posterior conuenit vitienti-hri,ut alibi fultus explicabitur: sicque formimineralium naedia sunt inter sinNplices formas elementorum &Dr-' omas vitientium quae sunt animae. Procreantur autem larides partim calore,partim frigore calore enim extrahi- rur humiduin ameum,& materia assecta humido viscois concoquitur, coagulatur in Midem frigore vero quoa superem,uiridi cum terreno coiistri itur. Denique nis rapidum est e nintim operisio, tum esse pulchiis tudo&persectio uniuersis.
conue ut malia, naphta,bitumen: prςterea lal nitrum,al men,arsenicus, chrysocolla, marchesita,eleo rum seu suc-
589쪽
AAcr. III. D CORPOR . MIXTI s. qua supra monuitiai; ab Aristotele demi Assilia. Posterioris generis sunt nee Hliquores ex Mibis
plantisque expressi olim et i .im e animalibus imo latE, Vel immediate,ut ol lim,vinum iacet uiri fructus, sarina, panis, cadairer, adeps, san guis, lac, mel, de quibH 'β ., j.- Aledici Notandum autem inc est,succos Sestio trimes qui ata IT compressionen siu t, ut vinum, oleum , ut pluri- mum non fieri sine corruptione eorum quae ita comprimmuntur. Quare valde probabile est olexim essentialiter .
ac specie distinguia fructilius olivae , x aquas odoriseras ab herbis vel floribus ex quibus exprimuntur ' De vi
no alitem marris controuertitur , est enim alti oba bile vinum non disse ire essentialiter a musto , nec mu- stunt eoli luore qui exuuis exprimitur : eo quod eπeiusmodi liquore ipsis manibus expressio in necessitate Ossit fieri consecratio, vili betur de conlecr. distinct. a. 'c. cum omne es Iulio Papa paulis ante in gloss. c. in sa- ςrificando. Non posset autem ex eo liquore fieri conse
fati nisi essentialiter estat vinum. Dissiret autem spe Rμ hic unum ab aceto, i et xsilui acescess vel aridum sit a Gai hue essentialiter, um. Plura de his sicere non est . ... nostri instituti , quare hic finem imponemus securitae
parti huius Physicae iiistitutionis: mox tertiam quae De corpore animato est meo adiuuante aggressuri r Cui soli Deo immortali cinuisibili, excelsis super o mniasit laus, honor, virtus&gloria in ' . secula saeculinum.
590쪽
; corpore animato, ita ut ad ipsam omnium reb
Eo si tuenti uiri contemplatio pertimeat Jsi-
Te Onanino desciscamus,de Anima omnis nbstra disiui tio futura est. Est enim antinia prifici tali omnivicul- tum&operationum quae in corpo Q animato , ora se in reperiuntur quare ea quae de corjore antis to vici pruria ipsius antini contein lationem anquam alii euentiale principium corporis animati reuocari polliunt. -- iςς. nimata omnis forma sit corporis viventis, atq; --μ-- dco Orius conrnosivi pars, licui, caetera formae, proindeque totalem scientiam constituere nequeat:q' ΡM ε
Ia ac formae genus plurimum distata exterii, ei Mno bilius subis inui existat& inulta nobilius ope inur quam caterae, idcirco pecimisis d. p*,onsiaeratio instituituro Physicis, idque auitiore Aristotele, qui priusquam ait 'agi s speci lem reiam Viventium considerationem diu, ideret quod serit in libris de incessu,historia,partibus
generatione animalium: item in libro de plantis:generalem de Ipso vitae principio, nempe anima,tractationem premisit in tribus libris de anima,quibus licet addereat bellum qui inscribituriParua natu lia.
.5--' Quoniam vero tum de anima in genere co de tribus
singulis eius speciebus,nempe vegetan aemente 3γtionali considerandum est de quatum crimi huius p tis tractat ruit' primi Derit de animat inermum, secundus de anima eget latertius de animasentiet te,quartus de ani natationali. , a b c ooule