Summa philosophiae quadripartita, de rebus dialecticis, moralibus, physicis, & metaphisicis, authore fr. Eustachio à Sancto Paulo, ... Tomus prior. Duas priores partes hujus summae continens. Cum duplici indice locupletissimo. ..

발행: 1647년

분량: 902페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

571쪽

TRAcr. III. D COR ponis Minc xas. 33 imul ac pote itiae manifestatio Efficiens causa uniuersa iis est Deus Ort.bi t.deinde coelum per lumen&cat

re ii, praesertam percatorem Solis. Et quonimn sic ' stinaui finiit impressiones meteorolagicae, ita ut aliae sint igni inexomeis, aliae haridae vina iij ri uehit --dae, imber, adae siccae ut venti iacirco de iis sigill

Dindicemus.

Q AESTIO. II.

OVoniam imprei tonum g aitarum quaeda in supre-ina acris legione contiά pant,ut ometq;qu clam in suo . . media uti ii sueta: lua dam in infima, ut ignes Pollucis Castoris c idcirco elis ordini ili cendum. Et quidem quod spectat ad eoinet ni qui insta stellae apparet, insu-

ista: ma aeris re Iione gignitur in hune modum. Excicatur . ah re Sol l S, similique a Di premam vique aeris regio ii . e te hi tu cxlial itio calida ,sicca Lunestuosia,qui ibi circia- girata ad motum a is facile ex reperculsione radioru in Solis, aut decidentibus a clementari igne flainulis, aut

vibrato, inferiori mibe sursum versus fulmine ignen concipit, Staduenientibus cotinuis nouis exhalationibus .m.1 -- muli in diuque uetui ac nutrit AG quo intellio Eo D. -- im metam non ita coelestis,stdelementaris naturae, cum

elerventari materia,nempe exhalatione constet; pro cuius . alia imita diuiditur comitia in Crinitum seu Coma tum, Barbatum, claudatum.Si .exhalati fuerit rotii-da d. quidem paulo spissitor in medio,& ad extremas partes rarior, dicetur Crinitus : si vero exhalatio qua par te rarior est inodi e in longuiorrigatur,dicetur come-.

batus:deniciue si longiori tractu, sis o uti parta se extendat eas asario, tunc dicitur con' incaudatus. a. Solancautem at tumnali maximEtempo gigni,iquiat' e tunc maxini aestate desinente abundariteκ laiationes,

'm umente adhuc solis calore comi οὐ subvehuntur. nec facilEpossunt dissipari aere iam paululum feterues

572쪽

Q S4 Ut in andiu durenti usa est inprimis ex is omim otia , inii te, ei uicis ignis qui appositam tallinare iam' 'Gre etesinites depascit, denique continua noua pabuli subministratio. -o ι, ' ψας dom in loco perstant cometae, aliquando enim

Vere mouetitur, ut cum raptu quodam ab ortu In occasu

, feruntur, licci multo lentius quam ipsa aeris remis , ves im sarium calore Solis euehuntur,aut deorsum pondere

mili porro praeterquam quod Deus his quasi portensis mminari'nibus ad terrendos, commonefaciendos homines Vti soleat, sunt etiam cometae naturalia effectuti naturalium indicia,verbi gratia ventorum, ter motuus. sterilitatis .famis pestis,ce consequenti Ulcmim editaruistis.s' Onuua,&c. Porropi ter cometas aliae impia fieri r igni a dicuntur in siprema aeris regi md quibus Aristoteles

set cit ad moaum paleae succensiae collueens existit fax seu . . 'pa . si autem in longum protendatur ignita exhala'. π'',io,tunc existunt torres,capreae saltantes,, vagae stellae: torres itidem si flamma in longum protens continua fuerit,iae appendices aut scintillas lim,eat. Si autem si it continua , habeatque ad latera tanquam appendices, quasdam scintillulas ouas 4s iere videatiar dum interim continuo ardet sim dicetur capra Miamm--ces 'ad laterauit dum emi tes in uiri, M. - tu, bibloreii a teli ' materia pendἡnt.oenique si ex . halatio illa oblonga in multas simul de exiguas partes isseminatast,tune existunt stellis rasae seu volantes. v. fu

573쪽

uro pro ipsa giiit , balati me E nube imagino impetu ς cuila, quae non Aro securi ripidem vellit ad insor curii L cfformatum. Ex quo inter ij b sulmen distiligit abi-pso v desul in neo,ut monet Aristoteles e. r. lib. Meteo- rarum. Accendit ir aute in seu igne I iiii minea exhala 'xio,vel e vehemetiti a itatio i e intra nubes, vel etiam Ciant peristas nubis fritii J.e chumii arci. eum obstantis. Accensa veto eYhalatio, dum magno conatu e citum sibi quaerat,nubem di itum 'a, unde existit hcrrendus ille se nu quod tonit. tium vocant.

it,unum quoa teres rati iterum o Alcutit, tertium rquod urit quod terebrat nimium lubtile ob sincerant, puram flammae tenuitatem per angust sima clueque essu 'Φt quod ditsipat valde eo globatum est,& habet com , mixtam vi in siri ritus coachiis procellos quare rumpit . ii sta,non pei forat Tertium illud genus quod rit,mul , rasim terreni habetic igneuin minis est quam flammeum I 'ataque relinquit igninin notas qua percuitis inhaerent . . . Fertur autem fulmen plerumq- viiquE,'uia natura

Igilis sursum vocat vis autem qua nube deiectum ibit

aeolium premit,atque dum ita neutravis alteri cedit,nec in supera,nec in infima recta com neat, sed obliqua ser tur vla nonnunquam etiam in medio aere diliaeatur in partes ferit plerumqtie e littora loca, quod illa sint vici' .niora nubibus ex quibus excutitur. Mira quaedam feruntur sal minuessecta, ut quod non Φώηranum nunquam loculis integris liquatur ii tus auraim ,argentu. -'

M.quod illaesa vagina liquestat ensis, quod fra doli, stet inum, x rig trii contra integro dolio nonnivi 'um abstinatur. Mitto hic alias impressiones vitas quae in media aeris regi nesimiliter contingunt , cuiuscmodi sint stellaeurrens,sydus volans,stella cadens,draco Folans,&suntlia quae non sunt ut ni moluenta.

574쪽

I infima aeris regione non procul a terra ex calidi

crassa&glutinosa exhalationὰ impressionum si ita rum genera nastuntur, imprimi'ue ignis fatuus, sic appellatus, lito lanicin illuc discurrendo li ominem mente captum referre villeatur, de quo haec notatu digna ferun- . - tur: Primitii dicitur ad aquas tendere, illucchie ducere se- cluentes la omines, deinde modo liomines fugere , modo

insequi videtur solet etiam apparere supram pila equo rum inoi Buum,dum serotino tempore,in quidem tu, velociter mouentur. Apparet etiam inac cis iii quibus unda; vapor pingvis & viscosis,ut in coemit si latiubulis, iuxta paludes,&in pascuis mi Mis , etiam alii igniculi dissi a nautis Castor, Pollux,

P. zu.. in Helena,proueniuntque ex halitu admodum visco . Nomo t. nunquam,idque sis prus nauigantibus tempore tempesta- tis apparere solent. Ex iis tape duo interdum unum du- taxat apparere solet Ethnici,ut erant innumeris superstitionibus implicit , cum eiusmodi exhalationes bina ' consiliciebantur , tredebant esse Castorenv& Pollucem; cui una duntaxat,Helenam:& unam quidem intainum nauigationis euentum significare ina vero, pro Diui quo tamen non sempercontingit.

DE IMPRESSIONIBUS

Him vero formam essentialem exhalationis, hi e retineant speciem tamen ignis aut hicidi corporis prae se serant admixtionem hi minis .Fiunt autem,vel ex sola repercusisione lumnis Aunivmen a corpore lucido diffusu recipi-

575쪽

TRACT. III. DE CORPORI Mix TI II pitur in supc ficie aut certe ii extremis partibus exhala 'tionis oppositae, vel ex eiusde luminis ref ione; luo fit ires in alio situ quam vere se habeat reprisentetur,quia nempe lumen ob in quabilitatem ne ij, mi fideli ex . oculo repraesentatur,quemadmodum nec baculus qui e parte aqu: immersus est:lite nitri fractus videres AEni

non sit,idque ob refractionem specierum visibilium, quae . per inaequabile mediuin, net e a Fam Scaerem,adocu iro usque desciuntqr.

quod pro varia dis ontione materia in qua reciprtur,va νια ., rias colorum species refert. Apparet etiam diuersi isticolores, partim ex diuerso aspectu corporis luminosi, partim ex diuersa liuilitate medij liod iliter oculima videntem rem vitam tirteriacet, parsimqtiam ex intensione remissione luminis

Ex illa autem colprvin varietatEqui in aere cernituri figuris quibus tu aer cum halitus in aere euWus effo

matur,selent in sublimi diuersae rerum spe j apparere. E et quibus prim occurrulit vox so: hiatus,quae sic apparent cum halitus in ei e eostipati circa media densi ι-- 'σversus extrema rariores ac direm inter lumen sucidiori sederum Maspectum nostrum expositi fouear speciem ex-lii bent,qitiae si magna appareat, vorago: si parita, latatus di . eitur. Quod spectat ad illa confligentium militum in Q 'blim spectacula, videntur esse de eorum prodigioru e

nere quα ' plurimitin physi ' causas non labent. Ita ' ' flore, ut diuina fiuiit Virtute,aut ' Aa angelorum,vel e 'tiam daemonum quamuis possint interduin illa nisii esse, vere expressa, sed nul luisque prout acrio*m habet, simi, nubeculassiue in sublimi existentes vario modo dic

cernit,illa sibi ad libitum effingar Quod autem auditi sint tubarum4 tympanorum soni , referri solet ad halitus sic inube inclusos allisosque ad illius latera

576쪽

cW:na, orona Graecis halo,id est area, est imago cireularis . . apparens in nube circa Solem aut quoci libet alui uillus luet duin praeserti in circa Iaanam , cuius causa est ae-

quabilis diffusio luinitiis a corpore lucido ad extreio ita viva. sunt autem virgae radii quidam Vasi lineae a Sol pq nubem inaequat illiincoi, cretam,terris, m sivitque syra fui tuae luuiae i

ipue reserunt similitudi iein Solis,aaeuiusdatus anparci. unde nominis appellatione a habent quasi reth

circa solem Ctin eniti illae nubes versus solem sint dia- phanae,u alicra ex parte constipatae, ac more speculi ter- minatae, tunc accillit ut in illis Sol sui imagine in impri- nat,quae inde ad nostros oculos recurrins Solem nobis refert. Contingit vero nonnunquam plures nubςs ita col-

locari, ut imago silis in na earini producta, ἡxinde in rateramnes, deseratur,&exi ' rursiis in

Pari κ' lunam in plenilunio eodem modo similitudinem ut limul cumi

' mine iaculari in nubes ad eam excipiendam idoneas,

posita repercussione apparens oculis spectantium. descriptione intelligis non in 'an libet nube irramanti soli opposita Iridem apparere , sed in ea quae habeat prae- diistas dispositiones, id est, quaei rorida, ita ut proxime in pluuialia solui possit: praeterea tartim translucida in ea parte praesectim parte qu*n reipicit lini um milius imbibat, partiti et iam vaca praesi

577쪽

res autem praecipui colores in Iride avparent: primus ealis circa periplaerialia punicetis siue citreus, lecutulus inite di viridis uertius in infitia minori circulo purpureus. Sunt autein illi col res apparentes duntaxat, non verix solidi, quia ex sola radiorum reflexionetendent. .

Quod pectat ad lacteium circulum , quem Graeci γα---ο λαθαν alii via in lineam appellant , non est imprellis aereorologica,sed ars octauae si ei elucidio sui densitatem elutatuvolunt, miplinariani stellarum, ita visim sagiunt, tamen par

leni illam celi splendidiorem reddunt. Ainbit autem illae . circulus totam octauam plinam,camque secat per Sagii

DE IMPRESSIONIBUS

O Vatuor haec humidarum impressionum genera in . media aeris regione gignuntur , sicut in infima gi nitur nubecula, grantam Glacies, crystallus, ros, αpruina, de quibus sequenti quaestiqne. Est antem nubes ivapor spissus densus ad inediam siue aeris re Mota soli, in us ibia reorumpam autem nubes in aere sum elisa bimpressam a calore si sevitatean delude obiit latitudinem, tandem propter

inclusim in illa aurem,sieque subsidet infitia aeris regio tanquam ponderosior. Vbi autem nubes frigore nimio . constipatae fiunt grauiore, tunc in pluviain res quuntur,

sicque decidunt.

Itaque pluuia est aqua illa in quam nubes sandem c uviam lore Solis ' aliarum nubilam ollisio e corruertitur ac 're luitur. Et quoi iani nubes vix totii sin alii aqua re

578쪽

. . tiaturale aliud trisnus pluuiae pro ligiosis , ut clim visas ut animalia pluer lapides, item ferrupa, lac sanguis,se in elitum,3 similia intra iii pleraqlle ex illis noli vera, sed apparqntia dunta at ili Xerim, a surirnaturali cali, se a Deo producta existimauerim.

rex fit ex pta nubi cum paulo alitequam dissoluatur, iii pluuiamniinio frigor conmascit, praesertim cum iii Husmodi cliue noti nihil aeris mala io ines di tur. Vbi autem dii liut in , lite eone lobata decidit. Iaco Atem circa aestate in niubes

babile saepenum αδ primam colaῆς hem in infima re ione adus, 'tim inruprema ipsi iis

parte, nonnunquam eii in viciniori nobis, ut clim ill .egrandines grandiore e X illimi lacti minat C, S in eis.r'.

deinde quod illa in aquam isti seleat,haec non item. Granedula est veluti nix in rotundat congelata, quae gigni solet sub finem Februarii. Dum enim eo tempore nix decides iuuenit in infima aeris regione calidum ver , nate,incipit Exterius liquesceres, tunc accedente repenti

579쪽

TRACT. III. DE CO RU R. MIXTI S. 6rsimas partes rotundas discrimina congelatur mittitque granedula.

Glacies est aqua congelata, idque ob admixtionsi qua cytisi riui auu exhalationum adiuncto extrinseco ventonini frigore. Ex quo intelligis duo coincurrere ad glacieri efficiendana, alteriam tanquam materiales, 'idelicet aquam

non quamlibst, sed terrestri exlialatione permixtam alterum vero tauquam efficiens , nemne frimis externum quod quam illatri consti , et Hao et enim eam vii stinus ut cui e stant liuelli 'eneris si lauri con Iresser. Rosuc gelu materia noli di ferun fit eui in ros cum a por modicus nocitu paululiim a terra euellitur, eumque'

non possiρ desidii caloris altius eleuari, in noutissimas et guttulas resoluitur , quae maxime in herbarum Marboru bis quasi minuta emicant. 'aod si anni tempestas sic calidis imoatim vapor ille antequam in aquam concredi

scat dissipatur: si vero plus arquouit frigida,tunc nunutis simae illa particulae concrescutit Sc indurantur,exiiiiiciae Deni citre pruina ab eo .c ferme vapore ex quo ro dc gere 'urivi tu excitatur, sed paulo masis a terra cleuato Adde etiam 'vapori illi ut primit inadiviscerite ' mas exti alationes:Est ' autem genus illud fuit, frugibus terra valde noxium, quod aridum magis ac terrenum sit, Mam humidini.

imme ito Plutosoplii undenam salied illa aquae acces '' serit,variique varias huius rei causas in medium proferre conati fuit. Quidam generale quoddam in i diam,alii per antaluam 'a' e&terrae permixtionem commentisiuit:sed fabuli Nonnulli tertie sudorem,ali Solis cal rem,alij denique aliud causati sunt. Omnium tme pro ibabilistima videtur opinio Aristotelis,qui docet magnam Hset. .

exhalationum copiam Solis calore ex terra subside luet mad superfaciem usque maris attrahi, quae clim propter ni-

an in dens cin non ssint altiuscuelit,ibi Mimio sola

580쪽

si sacvNDAE PAR T. Musicaa ardore conab tiruntur. Ex harum igitur adustaruna exii lationum admixtione maris false dinem nasci aibitratur: sic enini experimur ex rerum adustarii in admixtionc fata sedinem siue acrimoniam quandam nasci, ut in lixivio,

ore ce Vertim allata haec ab Aristotele ratio non par- nas patitiis difficultates Dantur enim aliqua niaria quae non siim salsa contra, limina quaedam assii: Adde quod via concipi potest tantam esse vim adustarunt di. rum exhalationum,ut totum mare salsum reddant. .m, Itaque probabilivi recentiores existimant Deum eo iam,isis εν, is tertio creationis die quo aqtias infervores in unummi a congregauit,mari salsedinem indidisse,simhilqtie marinet . aquae magnam copiam terrestrium exhalationum admiscuisse, thun ut fortasse illarum interuentu mare fieret sal-sim,tuin ut pisees comitiodius degerentitum, mare M .ret densius ac solidius, sicque facilius inuigaretur.

m minis arietate Opinionum certatum est,qua de ipsius causa. Et - ut missa facianyis fabulosi uorundam tamenta, no - nullas leuioris momenti opiniones:probabile quibusdam' - isum, istius rei causiim esse influxuin Lunae mobis Vero vix quicquain minus probabile videtur,siue per et influxum,Lunae motum intelligant,sivi lumen ,siue occultan

vim ei de Cum enim Luna uniuersa orbis maria unica conuersione sinsulis dictus perlustret, cur non eundem

esse tu istit in omnibusΘΜagna enim est istius fluxus di refluxus varietas. Nam in quibusdarn maris tractibus nullus aut perexiguus visitur,in illis veris inmus&ste inquens admodum. 'einde non eodem temporis spatio

bique sit.In quibus Isthenim loci are senishoris4nt me scit,de seni suctumescit: In aliis quinis toris subit,sericius refugit Alibi quateritis accedit,oetonis regreditur: Alibi binis fluit,& binis refluit Lunam qui de mari sicut aliis rebus humidis dominari non est dii itedum,unde marc ipsum pene i rementum aut dec retu nae,a- Homodo affici obs*rua uia nautae. Non tamen vilice lacausa fluxusin ressu Xus siue a motu,sive anum siue

occultavi lunae peti potest. AE ad fundum niax

currunt, cuius variquin undasa D nduere indo, ο - resilire strantist. Sed haec dicuntur gratis:cu enim cauitas atri in oppleta si,quocunaue modo st habeat ni

SEARCH

MENU NAVIGATION