장음표시 사용
131쪽
ait: Nobis tutum est in ea non progredi aliqua temeritatesententia , quae nusto hi catho G- eo regionali Concilio caepta, nullo plenario cincilio terminata sunt. Postea insinuat, si
in ea Synodo sederet, in qua illa dubia soluenda essent, malle se aliorum sententiassequi; & si eo animo tunc esset, quo erat, cu illa dictabat, ita responsurum: Ad primam quaestionem quidem: Hasere eos baptimum, qui rubicumqM,Or a quibuscunque illud merbis Euangelicis consecratum finesua simulatione, di cum aliqua fide accepissent. Ad alteram quaestionem respondet: Praeteritis maiorum talis non dubito etiam illas habere baptis m, qui quamuis saliaestre id accipiant, in E clesia tamen arecipiam, mel mbi putatur es. Ecclesia ab eis, in quorum societate id accipitur. Itaque ex Augustini sententia sufficit ad valorem baptismi, qubdinatiterutro tantiim sit vera fides, licet in uno possit es . fallacia, & simulatio. PONth non est certum, an de intentione necessaria ad baptismum loquatur. Nam Vasqueet putat, per lysimulatus animus,fancia,simulatio, excludi veram intentionem aut dantis, aut accipientis baptismum. Quare ςum dicit Augustinus , qui fallaciter accipiunt baptismsi, idem senat, ac absque intentione .i Et concludit putasse Augustinum, intentionem non esse necessariam in dante, & suscipiente baptismum, sed satis esse, quod sit in alterutro, quae sententia modb ob decreta Conciliorum tuta non est. Sed haec explicatio difficultatem patitur, qudd Augustinus aperth scribit: Praeteritis maiorumstatutis non dubito etiam illos habere baptismum, qui quamuis fallaciter i aecipiant, in Ealsa tamen Meipiunt. Si igitur sallaciter accipere baptismum, est sine intentione recipere baptismum,
Maiorum statutis decretum erat, recipientem sine intentione esse vere baptitatum, hoc enim testatur Augustinus, qui ob decessorum statuta recipientem baptismum cum ea fallacia, ac simulatione non dubitat esse validE bapti ratum. Et superilis loqtiens de dante, & accipiente cum sallacia ait: An plus alent ad consimandum sacramentum illi meraces, inter quos agitur, quam adseu
strandum istiJallarer, a quibus agitur, st in quibus agitur, in tamen si postea proda
tur, NEMO REPETIT , sed aut excommunicando punitur illa simulatio, aut paenitendo sanatur. Per ly Iallacer, . quibus agitur, intelliguntur dantes baptismum, di perly agitur, accipientes baptismum. Quod si fallacia, α simulatio significant carentiam intentionis, quis non videat communem olim in antiqua Ecclesia sententiam damnatam fuisse a Tridentina Synodo, nempe non requiri intentionem ad valorem Sacramenti Augustinus enim Maiorum statuta appellat, quibus decretum erat fallaciter, hoc est sine intentione, ut explicat Vasqueet, accipientem habere verum baptismum. Item testatur tales cum ea sallacia baptizatos, si prodatur ea simulatio lexcommunicari, non .
vero rebaptiZari, quod significat illis verbis, nemo repetit, scilicet baptis um, cuius oppositum modo docet Ecclesa, quae cum definiat, baptismum collatum sine intentione, esse nullum, illum repeti iubet. Itaque explicatio, qua, Augustini dicta Vas iura interpretatur, stare nullo modo potest, nisi dicamus; vel antiquos Patres errasse, & non rebaptizantes eos, qui cum simulatione, haptismum peregissent, eorundem damnationis causam fuisse. Vel certe Tridentinos, ac Florentinos Patres contra vetustioris Ecclesiae sententiam statuisse, intentionem esse necessariam ad valorem Sacramenti; quod utrumque falsum, & absurdum est. Fictus ille Mora ines in disputationibus Theologicis, quas sub vero nomine nempe Ioannis Martinoni edidiL3. par. disp. a 2.
132쪽
stist. 3. num. 3 3 non sibi cohaerentem doctrinam Augustini arguens ait: Ctim. que D. Augustinus eodem loca recte censuerit, eum non recipere baptimum, qui ficte, di fine intentione recipiendi accedit, par fuit ratio, mi non dubitaret, eum quoque non merὸ a labire, qui non friδ, ac sine intentione baptis,it. At S. Doctor oppositum promsus scriptit, nam plana sunt eius verba superius recitata: Non dubito etiam illos habere baptimum, qui quamuisfallaciter hoc est sine intentione, ut cum Vas-quio interpretatur Marti nonus ) id accipiant, in Ecclesia tamen accipiunt. Nullius autem miniis cohaerentis sententiae Augustinus auctor fuit, ut opinatur
Marti nonus, sed validum esse baptismum dixit, & in sella citer accipiente, Na fallaciter dante. Explicandum igitur est, quid nomine sallaciae, & simulationis Augustinus ih telligat, cum dici nequeat, significasse carentiam intentionis modo ex Tria dentino ad valorem baptismi necessariae. Itaque fallacia, &simulatio in duplici sensu accipi possunt, vel quatenus excludunt intentionem saciendi, quod facit Ecclesia in conficiendo sacramento, vel quatenus excludunt fidem, sta credulitatem, vel existimationem de re , S effectu Sacramenti, qui est sanctificatio animae per gratiae infusionem, quae duo sunt valdh diuersa. Nam si quis Gentilis velit baptitari ob lucrum , quod inde sperata Principe Christiano, sallaci animo, ac simulato accipit baptismum, fallacia tamen, & simulatione,
non excludente intentionem necessariam ad valorem Sacramenti, per quar
intendit facere, quod facit Ecclesia, sed excludente rem, S effectum Sacramenti , nempe gratiam sanistificantem. Quare cum ex dictis contra vas qui viii intelligi non possit Augustinus de fallacia, & simulatione excludente intentio in nem faciendi, quod facit Ecclesia , quam Synodi posteriores statuerunt, necessariam esse ad valorem sacramenti, de fallacia, & simulatione excludente intentionem, seu credulitatem, S existimationem de re, & effectu Sacramenti accipiendus est. Hinc Augustinus ad valorem sacramenti reqvirit, ut qui illud fallaciter accipiunt, in Ecclesia tamen accipiant ste. Et ante ait: Vtrumfallens, sicut in Ecclesia, mel in ea, ' parataracclesia. Qui enim in Ecclesia petit baptismum , vult san E exterius in se fieri, quod facit Ecclesia , lic Et de effectu gratiae nihil credat. Idem Augustinus lib. I. de baptis cap. i 2. cum dixisset tamoni Mago in baptismo dimissa suisse peccata, quaerit: seidsi adinum baptifimum us accessis r hoc est non habens fidem, vel intentionem de e flectu baptismi, sed animo simulato, atque fallaci. Addit: haero , si posteas otionim suam corde concusso, y vero dolore fateretur , dinuo baptis uus iudicaretur ' abi sι est derimentisiimum dicere lec. Ex quibus patet per fictionem illam excludi, intentionude re, & essectu baptismi, non vero intentionem faciendi, quod facit Eccle .sa ; si enim hoc secundo modo intelligenda esset, quomodo esset dementifriamum dicere, illum esse denuo baptizandum, cum ex Tridentino illud Ecclesi modo doceat P Praeterea ibi opponit sallentem in Ecclesia iocanti in mimo i
suscipiendo baptismo. Quaerit enim an teneat baptismus peractus cum si -- latione, mirum fallentis sicut in Ecclesia, vel in ea, quae putatur Ecclesia, an i eantis, scut in mimo. At fallens in Ecclesia, de iocans in mimo in hoc conueniunt, qu bd uterque non habet fidem de eflectu baptismi, quia neuter habet intentionem de sanctificatione animae. At disserunt in hoc, quod fallensia Ecclesia serio intendit verε facere, quod spectat. externam acti ea ., quod
133쪽
Deit Ecclesia, ut de ipse censeatur esse Christianus. At iocans in mimo vult tantum repraesentare per ludum, quod facit Ecclesia, quod non est velle seribsacere, quod facit Ecclesia, sed per ludum velle irridere, quod facit Ecclesia. Vetdmquid ad tertiam illam difficultatem respondit Augustinus: Vbi aulina neq;societas iliaristita credentium, neq; illi glauciperet, it crederet, sed totumiadi re, ly mimice, in iacuiariter ageretur , mirum approbandus est baptismus, qui sedaretur e Respondet rem satis dubiam esse, & ut certa definitio in Synodo tueretur, diuinum auxilium a Patribus implorandum. Et quidem s. Patrem de aliquo dubitasse, quod modb extra dubium ponitur, necessarib dicenduma est. Quando enim ait mimich, & ludicre collatum baptismum: vel mimice, studiore ita intelligebat, ut procul inde esset non solita intentio de effectu sacramenti, Vertim etiam intentio faciendi, quod facit Ecclesia; vel ita, ut haec secunda intentio minivi excluderetur. Si de hoc secundo dubitauit, iam modo constat, satis esse hanc intentionem faciendi, quod facit Ecclesia, ad vat rem baptismi. Si de primo dubius suit: Item certum modo est inter Catholicos, baptismum exclusa qualibet intentione non esse validum. Profecto ex verbis Augustini patet omnem, &quamcumq; tunc intentionem excludi, ait enim, sed ratum ludioee, ct mimice, in iaculariter agerctur. Siquidem si adesset intentio serio faciendi, quod facit Ecclesia, iam non totum, hoc est omni ex parte ioculariter, & ludicrh ageretur. Quis autem hanc dubitationem A gustino vitio vertat, nisi Moraines partim aequus Augustino scriptor, qui eas S. Doctori sententias astricat, quarum oppositas sine dubio idem se tenere pro nunciat. Iure autem Augustinus iudicium suspendit ea praesertim tempestate, qtia ob rebaptizationem Donatistarum, quaecunq; iteratio baptisini per ludum dati asserta fuisset, fideles minus rerum periti, ac simplices longa via ab schismaticis rebaptizatibus in errorem trahi poterant, cui periculo prudentet Augustinus cauit. Quod vero in votis habuit, ut in planai ia Synodo res definiretur, iam definita est in Concilio Florentino in decreto fidei post ultimam
sessionem, S in Tridentino sese. 7. can. II. dum intentio ministri decernitur requiri ad valorem Sacramentorum. Ita Augustinus caput illud 3. conci serat: a uamo magis ergo nune fine praeiudicio diligentioris inquisitionis , mel maioru
thoritatis illud dixisse accipiendus sum. Quare sua illa iuspensione sententiae nullum praeiudicium inferre voluit diligentiori inquisitioni, quae de intentionis necessitate in utroq; Oecumenico Concilio summa diligentia a sapientissmiis Patribus adhibita est, aut maiori authoritati utriusq; Synodi necessitatem intentionis cura dubium ad valorem sacramenti definientis. Neq; hic sibi plai dant Heterodoxi, quorum Princeps est Kemnitius, suum esse Augusti nuntiamentientes, dum necessariam intentionem inficiantur. Nam planE contra ipsos est. Ille enim dubitauit, num sine intentione esset validus baptisuus, at illi validum esse audacter, id citra ullam dubitationem pronunciant. Au gustinus dixit, nolle se in ea progred aliquatemerata resententiae, Paenullam Cath Mo regionati conciliocarpta, tinuo senario Concilio terminata sunt. At cum in uno, &altero Concilio veritas illa Augustini tempore occulta, postea inclaruerit, nihileos Augustini dubitatio iuvat, sed ubi ille aiebat, is vrsmentias , me quid iam expisolum, o cognitum asserunt, humiliter empectarem, de ent ipsi Augustini ver inaudientes a duplici Synodo pronunciatam sententiam sequi.
134쪽
Mirentur verti Recentiores Augustini ingenium, qui ideo dubitauit de necessi tale intentionis, quia illam aliquo a mento suaderi videbat, at quia nullius concilii authoritate decreta crat , eiusdem modestiam laudent, qui de incemiis certam ferre sententiam recusauit. Ita ex illa dubitatione, ex qua Morai nius Augustinum arguit, idem nobis quam maximE commendandus venit
Vtrum dixerit ullurem no esse rotundam , imitosque dari Antipodas. HActenus errores, quos Augustino obiecit Mortinius , a s. Patris libri propulsauimus. Adamus nobis modbrefellendus est, qui uti caeteris Recentioribus eruditione inferior est, ita uniuersos incensura aduersus Augustinum serenda facit E superauit. Hic quosdam errores de Augustino pGIi- eat, quos Moraines etiam opposuit, a quibus procul fuisse S. Doctorem ostendimusyaddit verbdixisse insuper Augustinum: Tmamn moraminiam, uullose; dari Antipodas. Pag. 181. cap. 3. Eadem fronte, qua finxit, Augusti m ne-tasse animam ese*iritualem, hic eumdem S. Doctorem terrae rotunditatem ignorasse comminiscitur. Sed illi, qui absq; ullius textus appellatione de Augustino, ut libet, ut lubet, quaelibet affirmare sibi licitum putauit, satis f cith suit talia portenta Hipponensi Praesuli adscribere. Sanh Augustinus lib.
I. de Gen. adiit. cap. I 2. terram rotundam fatetur: Cum enim linquit, totaminam adhuc aqua tegeret, nihil impediebat, αt aquosa, re GLOBOSA mina ex ima parte faceret diem lucis praesentia, ex alia noctem lucis absimia. Et Ii I s. de eluit. Dei cap. s. ubi de Antipodis disserit: Nee attendunt , inquit, etiamsi Iuraediuiuata, in rotunda mundus esse credatur, siue aliqua ratione monitietur , non tamen esse consequens, mi etiam ab illaparte ex aquaram eongerae risiastererra. Nullus igitur in Augustino legitur de telluris rotunditate error, sed ea sunt inania Adami
Vertim negasse Augustinum Antipodas, non ibo inscias, sed vulgarem hyminum sententiam secutus est. Testatur Pliniu, magnam litem de Antipodis Disseinterliterarum prosessores, & vulgus. At Augustinus haud vulgari a gumento in eam opinionem ductus est, nempe quod perieulum esset, neqiu nobis aduersa vestigia premunt, in caelum ruerent; sed tum ex sacra, tum ex profana historia rationes considerauit, quae sapientissimos quosq; in eam sententiam traxere. Ligur ille Argonauta noui Orbis inuentor non ab uno Primcipe circulator habitus est, cum se ad Antipodas classem ductarum polliceretur, nec ut arbitror, Arragoniae Rex integram magno promissori fidem praestitit, sed quae est hominum insatiata cupido, pauca nauigia in spem Orbis nausea js obiectari, in lucri loco reposuit. Macrobius lib. a. de Sonraio Scis Pionis cap. s. sola coniectura Antipodas credi dixit in opposita Orbis quod propter similemi mperiem similiter incolitur, sed a quilus no licuit eumquamnom nee bubiis et serere. Et quidem Aristoteles, Plinius, Ptolomaeus, caeterique
Historici , Cosmographi, aqPhilosephi veteres, quibus Scholastici P isiς sis adstipulati iunt, telluremma ubique habitabilem postere,. sed tantunx subetonis
135쪽
Zonis temperatis, cum tamen etiam sub torrida, ac utraq; frigida terram incoli certum sit. Quid quod Zacharias Papa epistola io. ad Bonifacium scrip ta anno 7q8. peritersim, di utiquam doctrinam vocat asserentem quod alius mundus ,-alij homines sub terra sint. Et ille quidem vulgarem sententiam secutus est. Nos quidem ex nostrorum nauigationibus ista didicimus. At vii Sapientibus illis maioribus nostris, quibus literas omnes acceptas serimus, Vitio non datur, quod tellurem ex maiori parte inhabitabilem scripserint, neq; reprehendendus venit Augustinus, si eandem terram ex opposita parte habitari negauerit. Dissicile illi videbatur, potuisse homines ab uno Adam propagatos in oppostam terrae partem occani immensitate traiecta, semel nauigasse Iiterumq; post diluvium illuc aduectos suisse, nullamq; huius rei adeo mem rabilis mentionem, vel in sacris, vel in profanis literis fieri. Prosecto hucusque nescitur, quomod5 ex Europa illuc bis homines peruenerint. Itaque cum ponentes Antipodas coniectura tantum, qtiae leuem prorsus, ac debilem certitudinem parit, ad id dicendum mouerentur, & Augustinus Antipodas negauerit omnium historicorum fide, ac antiquissima Patrum traditione suffilius,
potiori iure ille Antipodas sustulit, quam alij adstruxere. Versim non adeo opinio negans Antipodas Augustino inhaesit, quin aliquando admiserit, libro enim de decem categoriss cap. I o. ait: Terra, quae videtur in medio et bique
subtus es, ct Antipodes nostri, qui nobis dicuntur figere aduersa mestigia , caelum super sesabent. Pater Macedo vir in Augustini lectione versatissimus in Volumine,, uod Concentum Eucliologicum inscripsit, in commentarijs ad Orationem inesto S. Marci videtur velle insinuare, Americam Augustino innotuit se, di intanon uno loco quatuor esse partes terrae assirmat, mirari libet, inquit, Augustiim quatuor orbis partes tam perspicue nominare, quas sua iam aetate America detecta esset. S. Doctor lib. I 6. de ciuit.cap.9. opinionem Antipodas assirmantem veluti ab surdam reiecit: Nimisique, inquit , absurdum est, mi dicatur aliquos homines ex hac in gam partim Oceani mensitate imiecta nauigare , ac peruenire potuisse, mi etiam illisex ino illo primo bonisine genus institueretur humanum. Quatuor partes dixit, Augustinus nempe Orientem, Occidentem, Meridiem, & Aquilonem. Itae. i : tract. II 8. in Ioannem . Propter qη abbi dicit, missurumse Angelossuos, mi collitant Electos eius ά quatuo reventis, quod quid est nisi a quatuor partibus mundi, Oriente, Occidente, Aquilone , y Meridie ξ At hae partes in veteri Orbe probe cense hantur esse, etiamsi America ignoraretur, i i S. IX. An sint otia S.Augustini L fmultanea rerum creationesi erranea.
HIe etiam Receritiorum querelae , imb censurae, quibus insignem S. D
ctoris interpretationem in cap. I. Genesios excipiunt, refellends sunt. Magnum illud ingeniorum monstrum, si usquam alias in explicando Hexamerone admirabilem subtilitatem prae se tulit, sed quantum inde laudis apud veteres sibi comparauit, tantum reprehensionis apud Recentiores sbi contraxit, aut plus etiam lanasse. Augustinus, quod videbat sex priores dies, queis' Moyses
136쪽
Moyses Mundum a Deo creatum scribit, si literaliter accipiantur , grauissimis difficultatibus subijci, quas ipsemet in libris de Genesi ad literam proponit, subtilem prorsus, ac se dignam sententiam excogitauit, nempe dies illos intelligendos esse mystice iuxta cognitionem ANelicam de rebus in Deo,& in
proprio genere, S iuxta ordinem rerum simul a Deo creatarum dierum etiam ordinem in Angelorum mente di signauit. Hanc S. Patris explicationem de simultanea rerum creatione mystic. in sex illos dies sic diuisam paucis refert S. Thomas I. p. q. Tq. art. 2. At, quae fuit Augustini modestia, hoc a se excogitatum interpretamentum ita docuit, ut meliori explicationi nullum se praeiudicium afferre velle protestatus sit: ergo, inquit, non eam, quam pro nostro modulo mel indagare, melputare potuimus, sed aliam requirit in illorum dierum en meratione sententiam, qua non in prophetis figurate , sed in hac creaturarum conditione Iroprii , meli sue possit intelligi, quaerat,indiuinitus adiutus inueniat. Fieri enim potest, mi etiam era aliam his diuinae Scripturae merbis congruentiorem fortassis inusniam; neque enim ita hoc confirmo, me aliam, quae praeponendast, inμeniri non 'o contendam . His se munitum voluit aduersus milevolorum Lectorum censeras
lib. q. de Gen. adiit. cap. 18. Haec sola Augustini verba solidae apologiae loco habenda essent, nec quicquam rursus addendum seret pro ejusdem interpretationis defensione: Carteriim ex nostris striptoribus Magister Emanuel Cer da Lusitanus publieus in Academia Conimbricensi Theologiae prosessor in suis quodlibetis Theologicis acerrime contra Recenti Orum impetum Magni Parentis sententiam propugnat, eorumque & in censurando audaciam, di in impugnando debilitatem ostendit, idem quoque praestitit Carolus Moreaunoster Bituricensis in vindici js pacificis. Ego Recentiorum ac sationes cum veterum Theologorum, & quidem Principum iudici' conserre Volo , nam qui exactam Augustinianae sententiae defensionem destiterat, Cerdensem l Igitur Ludovicus Molina, in tract. de opere sex dierum disp. I. ita de Augustini explicatione iudicat: Exponere inrasensu Scripturas , est sanὶ earum authoritatem enervare, di ludibrio forte eam coram infidelibus exponere. At non ita abiecte de Ataustini interpretatione sensit Magnus Theologiae, imo Ecclesiae Doctor S.
Thomas in a. sent. dist. Iz. quaest. I. ari. 2. Harum igitur, inquit , expositionum .ma Augustini Uisubtilior,magis ab irrisiona infidelium Scripturas defendens. Alterum eiusdem Angelici Praeceptoris textum mox laudabo, in quo contraria
prorsus scribit ijs, quae de Augustino Recentior ille affirmauit. Cornelius a
Lapide censoris personam contra Augustinum induens ait: Contrarium doctis emnes a* Patres, idque omnino mincit smplex, ct historialis narratio Modi' ; Pare erroneum iam est dicere Omnia mno die esse creata. Verum Augustino consentit Albertus, qui ob multiplicem, ac mirabilem literaturam Magni cognomento insignitus suit, his planE verbis: Sine praeuissicissententiae metioris evidetur AugMymo consentiendum. I. p. semmae q. I a. de quatuor coaevis. Addit S. ThQmas proxime laudatus inio Augustini Privs MIHI PLACET. Ita-ne, Coi neli, sententia illa, quam Albertus Magnus, ac S. Thomas Scholasticorum lumina, ac columina probant, dc sequuntur, hac aetate erronea euasit ξ Quaenam illam Synodi Qui Romani Praesules f. in Doctorum Academiae proscripsere ' An quia tibi, tuisque displicet, fenonea censenda est e At scito Ret
137쪽
eentioribus Augustinianis Doctoribus probari Cerdensi, Morem, atque Ludovico ab Angelis Doctori Con imbricensi lib. s. de vita S. Aug. cap. 9. ubi
alios Patres, qui Augustino ea in re consensere, producit, atque in Molinam ob Patrem reprehensum inuehitur. Tertius Augustini accusator Arriaga clamat : Explicatio haec censetur ab omnibus improbabitis, nec ego dubito , quin si Augusti num non haberet Patronum, manifeste damnatafuisset, it haeretica. TOm. a. in I. p. disp. 28. num. o. At Recentioris huius voces comprimunt duo Parisiensis scholae Theologi praecipui S. Bona uentura, & aegidius Romanus. Ille quidem in a. dist. I 3. art. I. q. I. scribit: βι muis autem haec positi ορ basilis esset, str tionabilis, Catholici tamen tractatores, qui Augu sinum secuti funt, mram aliam appro bauerunt magis. Iste verb I. p. Hexam. cap. 28. 'Non aurem, inquit, ista dicimus , mi improbemus opinionem Augustini, quae est malde subtilis, in solemnis. Sed quid tandem dicat ille Augustini censor Mora ines audiamus. Ille quidem recitans catalogum errorum S. Patris, hunc primo loco posuit: uembi ille mundum in instanti creatu uisse se. quia non com renit cum scriptis a Moyse cap. I. Gen sus, mi ostendunt accurariores Theologi, speciatimque naret, Molina, M A R TIN O M ita semet inter accuratiores Theologos recenset) communiterque rejeitura D horibus catholicis. Disp. r a. Anti-Ianc num. 3 2. Sed non ita iudicauit Diony sus Carthusianus, dum in cap. I. Gen. art. 3. scripsit: Augustinus excogitauit quandam expositionem sutillim , per quam defendis scripturam ab irrisione huiusmodi, is tamen saluauitscripturae, δ' fidei veritatem. Et ante ipsum s. Thomas recita ta Augustini, & altera aliorum Patrum explicatione inquit Vtrumque senseum circunsantia titeris patitur. In a. sent. cit. Nar S. Thomas, Albertus Magnus, S. Bonaventura, & Egidius Romanus inter accuratiores Theologos minim
recensendi sunt δ Bun ne illi de 'ltima Theologorum plebe, Senatores vero SuareZ, Molina et Marti non P,Imb omnium nobilissimi illi sunt, quibus Suareet, & Molina assurgant, Marti non vero nec eadem cum illis die nonii.
Illud quidem Principum Theolcsicae Scholae iudicium de S. Augustini in. terpretatione fuit, Eui sent alii ante Augustiniim viam aperuerant. Philo Hshraeorum Plato coinmunem sententiam de opere sex dierum non modo rue-cit, verum etiam irrisit lib. r. allegor. inquiens: Rusticanae simplicitatis e se, puta.
die sex diebus, aut tique certo tempore mundum se creatum. Ex Graecis Clemens Alexandrinus lib. . Strommatum eandem explicationem secutus est, quanti
apud Latinos noster Augustinus quam maxime illustrauit. Illam etiam tanti fecere uniuersi Scholastici Doctores, ut magno studio adlaborarint iu explicanda sententia Augustini de cognitione illa matutina, & vespertina rerum, nempe in diuina natura , & in se ipsis. Ita de vero Augustini sensu inter se non Ieuiter litigant Doctores Scholarum Principes Albertus Magnus I. p. sum.
teri communiter, quos non sine laude in eadem Augi istini mente indaganda, imitati sunt Iesu iticae scholae Duces Suareet lib. I. de opere sex dierum cap. I o. Vasquea I. p. disp. I. cap. 2. Mitto hic quae ex Cassiodoro, Isidoro, Iunitio, alijsque in commendationem Augustinianae explicationis adducunt Lusitaninosui Doctores Cerda, & Ludovidus ab Angelis. P. Macedo in altero Theologico
138쪽
logies tomo Collationum de Angelis, qui iam praelo paratus est, doctis limh s. Patris interpretationem defendit, ubi plures Recentiores laudat, qui Augustini sententiam amplexati sunt. Interim legendus omnino est idem Augustinus lib. I 2. Consess. Vbi a cap. I . usque ad 31. quo liber isse clauditur, iusta hsbi apologiam parauit, qua suas in Moysem interpretationes iugillantesselide confutauit.
S. non errauit asserendo, pectivum originali bis causem reprobationis .
Nessium Lector, nam immanem prorsus Augustino errorem obsicit Adamus, dum cap. 3. pag. 38 q. &cap. 6. pag. 6Iq. scribit Augustinum sensisse, solum peccatum originis esse causam reprobationis damnatorum. Postea cap. I o. pag. 567 hanc eandem Augustini sententiam sequenti censura perstringit: Sed si se Dinor, nempe Augustinus, adderet peccatum originale se solam causam reprobationis , ist id, quo ad saluaros a damnatis separandos m metur Deus, non s . Elmpro huius opinionis desinone mortem oppetere nilo , sed credo mihi licere illam horrere, quia mater est illius , quam calumus tanta impietate , ac rabie urget contra Ecclesiam. Quis aute sit iste error Augustinianae sententiae filius subticuit, sat enim illi fuit s. Doctoris assertum Caluinismi agnatione obiecta, non suspectum modo, sed& exosum reddere. Porro quicunque iste error fingatur ex illa sententia S. Doctoris illatus a Caluino, interrogatum velim Adamum, num ex thesi S. Augustini de reprobatione ex originali solo peccato orta Caluiniana illa opinio deducatur verE, an apparenter tantum Si primum dicat, tunc faciet Augustinum ex Ecclesiae Doctore Caluiniani erroris Magistrum, quod impium est cogitare. Si verbalterum assirmet, videbit S. Augustini sententiam non modo reapse non esse Casu latve haereseos, ut perperam putat, matrem, sed neque Mnem, deoptimh cum Caluiniani erroris consutatione posse componi. U de igitur, Adame, tale monstrum finxisti P an quod ita Caluinistae arbitrantur psed si horum praeiudicia sequeris, iam poteras uniuersam Augustini doctrinamimo & sacros codices compendio horrere, nam Caluinistae quotquot haeresum portenta nutriunt, ne Veterum patrocinio nudati videantur, sub sacrae Scri turae, atque Augustinianae togae quibusdam veluti lacini js eadem obuoluere,
i O' utinam hocce Caluini effatum ex Augustini sententia deductum protui lisses, nulla nobis eiuslem refellendi dissicultas esset, qui tenebras non inuehi, i sed fugari Solis praesentia nouimus. sed cum nullum tale dogma appellitu ris, eo silentio non obst E significasti, non esse illud quidem Augustinianaei sententiae filium, sed E tuo cerebro natum figmentum, si tamen vigilans illa, i scripsisti. Sed age videamus, quam longE S. Augustini sententia de reprob i tione ex selo peccato originali orta, distet ab errore Caluini. Certa S. Augin stino sententia stetit, reprobationem supponere necessario peccatum salienua originale . Quare versans illa Pauli ad Rom. 7. Cum nondum natifuissent, aut aequid iam egissent, aut Mali Oci Iacob dilexi, Esaμ .utemodiol habui, in quibus
139쪽
verbis reprobatio Esau designatur , eandem peccatum originis supponere docuit . In Epistola I s. ait: oderat in Esa ι anti iam fecisset ali sed mali, nissi originale peccatum ' Et lib. I. ad Simplic. q. α. scribit: Non igitur o/r Gui Esau hominem , sed Esau peccatorem. Quod quidem peccatum non esse factum a Deo, qui bonorum tantum est auctor, ibidem probat concludens : Odit enim in eis impietatem, quam ipse non facit. Quare nullo pacto Deum futuricin iussirin asseuerat , si homines reprobaret nullo in ipsis existente peccator Vt autem ad ret au, nisi iniustiti .e merito, iniustum est, Ibid. Et epist. I os. ad Paulinum: me massa si esset ita media , et i quemadmodi m nihil boni, ita nec mali aliquid mereretur , non frustra mi deretii r iniquita , rvtς ea masa feren in contumeliam. Idem habet epith. I 37. ad Optatum .' Merit aulcm videretur iniustum, quodsunt se ira ail perditionem, si non esset ipsa et niuersa ex Adam massa damnata. Gὸderra sunt inrinascendo evasa irae, pertinet qd Aktam pamam. Hinc contra Pelagi hos ,
Deum futurum iniustum, si pueros m0rientes sine peccato originis, lic Et non forent bapyizati, damnaret, dicens: Bonus est Deus, iustus es Deus, potest -- quos sne bonis meritii liberare , quia bonus es, non potest quemquam sine meritis da nare, quia iustuse'. Lib. 3.con. Iul. cap. 18. Plurima ad hoc ipsum probandum S. Patris tostimonia p ssim obuia sunt. Ergo haec fixa,i constansquet Augustiano sententia suit, neminem ' Deo ante praeuisionem peccati saltem originalis reprobari. At Caluinus in contrariam prorsus partem iuit dicens, Deum suo decreto homines non solum reprobare ante praeuisum eorum peςcatum, versi metiam ex diuina reprobatione: hominum peccata sext. Id sish tradit
lib. 3. instit, cap. 22.5 23. Dabo nonnulla testimonia. Scribit cap. 23. S. q. Eates sane tu hunc, qua nunc illigauisunt, conditionis miseriam Dei moluistate ricidi seret niuersos suos Adae, at idi s , quod principio dicebam, redeundum tandem semper
esse adstium, diuinae moluntatis arbitrium .Et j. T. Disertis vobis ἡκ xt emant, decretumsuisse. Deo, i pyrsuadestitio periret Atam. Et posteph: Dem quiri . h. Dibile fateor, inficiari tamen nemo poterit, quis Iraesciuerit Deus i vem exitum esset habito rus homo, antequam imum conderet, idcirco praesciuerit, quia fies suo ordinauerat. Item S. I. A isume consentaneum est praeparationem ad interitum alio trifibi re, quam ad arcanum conflium Dei. Et cap. 22. S. II. Si non pos anus rationem assignare, cur suos misericordia dignetur , nisi quoniam illi ita placet, neque etiam in Hys reproband s aliud habuimus, quam eius moluntatem. Praeterea cap. 23. S. s. Excusabiles peccando h seri molunt reprobi, quia euadere nequeunt peccandi necessit rem, praesertim cit m Dei ordinatis sibi indiciatur huiusmodi necessitas. dicis mero inde negamus rite excusari, quandoquidem Dei ordinationi, 3uas exitio destinatos consueruntur ova constet σεν ussi nobis quid incognita, sed tui certissima. Hoc idem, &copiosiis repetit in libro de aeterna Dei praedestinatione pag. 9II. editionis Geneuensis anni a 3 3 a. omodὸ autem Dei praescientia, ct duratostatutum fuerit, quod de homine suti rum erat, neque tamen in culpinsocistatem trahendus sit Deus, quasi trans rassienis mel auctor', vel approbator, cum seue auri humanae mentis perspis icia Use aicanum palam sit, ne ignorantiam fateri pudeat. Hinc Zanclitus lib. s. do
nat. Deti cap- a. ait: Fuit hoc primum, quod de reprobis constituit Deus ab aetereo, lnempe quor' uom hominηm ad exitiume itemum destinatio , qd hoc gutem ordinata
fuerunt V serum peccata. Ergo Caluini sententia est, Deum suo immutabili decreto hominos in peccata impellere; unde reprobatio Dei antecedit praeuisio-
140쪽
nem peccatorum, quae ut aiunt, sunt enectus ipsius reprobationis. Sed quid pluribus ago, quasi Caluini opinio omnibus nota non sit, cum idem mei Adanius cap. Iq. pag. 72 .apertE id fateatur, scribens Caluinum dicere: Deu in subtrahere timen, o gratiam necessariam ad saluum omnibus illis, quorum danmati nem decreuitante, Apost istonem peccati originalis. Porrbs S. Autrustini, S Caluini sententiae contradictori ε opponuntur, quo longius ab illo Caluini errore, quemcumque fingas, recedere possumus, quam accedendo ad sententiam S. Doctoris E diametro cum Caluini errore de reprobatione malorum ante prae- uisionem peccati pugnantemὸ Et tamen, si superis placet, ausus est Adamus eam Augustini sententiam Caluinianae haereti non propinquam publicare, sed propinquissimam, matrem enim haereseos asseuerauit, cum tamen Caluin istas valide premat, ac sustocet. Decretum hoc Caluinianum reprobos in peccata compellens, mater est omni upi errorum, quos in materia de praedestinatione, gratia, & libero arbitrio Caluinus congessit. Inde enim hominis libertas euertitur, necessitas ad peccandum imponitur, fatale decretum Stoicorum inducitur, Deus criminum Auctor publicatur, & mille huiusmodi errorum portenta nata sunt, quorum nullum ex memorata S. Patris sententiae, derivat. Est igitur ut ait Ioannes 1 S. Thoma, sententia S. Augustini pecca- tuni originale fuisse causam reprobationis omnium damnatorum, quam caepEdocuit S. Pater, epist. Io I. ad Sixtum, io 6. ad Paulinum, i T. ad Optatu, in Enchiridio cap. 98. & 99. Lib. 2. ad Boni f. cap. 7. Alia plurima loca designat Cortina P. Macedo thesisto. Augustinum secuta est eius schola, Fulgentius lib. I. de verit. praedest. N grat. statim post initium, Prosper ad septimat obiectionem Gallorum, Africani Patres in Sardinia exules in epis dola Synodica cap. s. S. Thomasq. 6. de verit. art. 2. ad 9. unde Vti ad mentem Angelici Praeceptoris eandem defendunt praeclaristi mi Dominicani instituti Theologi , Thomas de Lemos, illustrissimus Godo', Io. Baptista Goncitus tona. q. Clypei Thomistici disp. s. art. 3. qui priores illos ex suis Doctores citat. Sed ex Societate Augustino astipulantur Suare Z in I. p. lib. s. de reprobat. cap. 3. VasqueZ disp. 9 s. cap. q. num. IT. & cap. 9. num. 6o. licet varient interje circa modum, quo peccatum originale si causa reprobationis ; hic eninia dicit esse peccatum originale prout est in primo parente, quo gratiae congruae negationem nepotibus meruitis ille vero eam vim demeritoriam ipsinet peccato originali prout inficit singulos quosque inesse arbitratur. Melius Didatus Rui1 Recentiorum eruditissimus id ipsum explicat, ac lath defendit disp. I de praedest. seci. q. & seq. .Sed ad obiectionem Adami repellendam referam decretum, quo Augustini sententiam de reprobatione ex peccato origianali ortam Theologi Societatis de sendere iussi sunt a Claudio Aqua uiua Praesecto totius familiae. Olim, ut capite 3. S. . diximus, impressus est liber delatione studiorum Societatis Romae anno I 18s: uniuersis propositus, ut regula di discendi, & docendi post annuam sex insignium Doctorum Societatis disputationem, ac longissimum examen. Ibi autem in titulo de opinionum delectu regula 6. pag. Iq. proponitur, & eligitur definienda, & tradenda, diuerse sc holae Societatis haec propositio 12. Non suum ex parte nostra nulla suis ita ,seu conditis Iraedestinationis 3 sad nesus absolute dicιndum est, ore in nostra paen