장음표시 사용
351쪽
a02 I OGG Iamiei hominis officio mactus suin. Nunc vero cum Seutiam aetatem ingravese re, et helietari mi Poris vires , itorum pro mea e sta to hρnivolontia sortitero volui, quae et animast prodesse . et corpori non deesse videantur.
Est mos illis, qui longius iter sunt ingressuri, ut pecunias sumant quantum longitudo viae requirat, vel paulo amylius etiam propter incertos casus. li cum quasi ad finem itineris pervenerint , minus multo cle viatico quam antea solent esse solliciti cum vidi'ant se talia parum quio viae consepturos. Stultissimum quidem esset, magnam sollicitudinem ruramque impendere , ut plurimum habeas ubi minimum est necessarium. Hoc idem nobis debet arridere, qui iam prope decursa vetate sumus, ut quo minus viae Pon siciendum est, eo minor sit viatici cura. At vero et tibi et mmmuni domi uo contrarium videtur accidere , si vera sunt quae seruntur fama : quo propius sinem speetatis
eo plus varatis rebus non prolaturis, sed potius nocituris. Quidost hoc. mi Rieharde 3 nam tecum liberius possum loqui: nutu
tu ex Indis es, qui serum aurum, argentum, vRSa, VeStes S
peliri iubent, quo illis apud inferos uti possint 8 dum tu has
pecunias ferre putas 3 Relin sum omnia, mihi crede, et nudus absque ullo advocato causam pro te dices apud supremum iudicem, neque te auri copia defendet, immo accusabit, qui non illud in usus debitos erogasti. Marcus Antonius, qui una eum Octaviano duodecim annis regnavit, Ante quam se intersiceret id solum sedum serre dixit ex tanto imperio , quod amicis dederat. Id erat liberalitatis et beneficentiae laus , quae etiam n Oi tui famam prosequeretur. Nolo ecclesiastica referre, quae tu melius quam ego nosti: hoc unum ob eam causa in retuli, ut cognoscas nullam laudem set gloriam in rumulando et congregando sed in dando et largiendo Si tam e e. Quod sicui aetati id convenit, Perte maxime senescenti. Etsi enim quaelibet aetas incerta rat, tamen senex est propinquior sint, quem iam conspiciens, non praesentem sed suturam vitam debet prospirere; atque id auere, ut sponte non coarte praesentia bona distribuere videatur. Quae est enim merces id dare socio itineris . quod ipse gravatus serre nequeas; quod si ille non caperet, esset in via relinquendum ne vero ita stultus , ut aliquem amiciorem animast tuae , quam tu ipse fueris, existimes futurum 3 Aut quod non libens vivus seeeris. id alios libenter lacturos piat, sp Vertent se profecto ad praedam ii quihus considis : et postquam erudelis in te fueris . nulla dignum
352쪽
Joate misericordia indicabulit. Quid enim crudelius dici potest.
quam ita abire e vita, ut nil inquam de salutes animae collit iris pNullum tibi ad suturam vitam subsidium , nullum viaticum praepararis , cum tot Supersint, quae vix videntur in religioso virosas esse optare Z Verte igitur mentem si sapis ad mμli ros curas et extremum diem ante Mulos propone, et illum expavescens tremendus enim est) tuarum rerum dispensator existe : velisque potius ut dicatur, te pecunias, quam pecunias te reliquisse. Nenio melius ex hac egreditur vita, quam qui expρditus egreditur ac litiser. Multi ita exeunt tamquam ad tormenta trahantur: nihil enim praemiserunt, in quo spem ullam habeant suturi auxilii. Praemittas ergo tamquam iturus ad convivium ministros, qui ubi mensam in vita sutura parent, qui sentes de via auserant, qui lumen ministrent, qui tibi praesidio sint adversus raptores atque liomioidas . Solus enim proficis ris, nudus, inops, tremens. et tunc eum tempus non erit misericordiam implo
Declina ergo paulum ab inanibus curis, et diverto in habitaculum mentis, et ei consule paulum quae iam diu nimium absque ullo consultore suit. Adhuc θnim ipmpus est, si eo scieris uti. Est loeus resipiscendi: ne I Pgligens fueris; Mra enim poenitentia psi post vitam. Tu ne sana in id tempus protrahas oro, Red dum sanus es, dum suppetunt vires, dum vita dulcis, dum mens viget, ita utaris praesenti hus , ut magis cogites iis suturis. Nunc virtuti vaeandum est, nune abicienda vitia , et inanes cogitationes repellendae, nune maxime danda opera ut praesens vita non damno sed praesidio sit nobis post obitum sutura. Et pnim 'si adolescentes erravimus. aetati tribui potest; si viri, ambitimni . Senectus vero, in qua corporis vires decrescunt, hebetantur sensus, delicit appetitus, et multa vitiorum irritamenta desunt si fuerit dissolutior, aut si non componat se ad meliorem vitam, aut suturam spernat, quam Prratorum suorum excusationem Poterit asserte 3 Cogita haec, mi Richorde. quae nil te munusculi loco scripsi. Si consilio meo obtemperabis, et quieti corporis ronsulesset animae Saluti. Has litteras . si videtur . lsuendas trade domino Cardinali, quem cuperem videre et secum loqui, prius quam alter nostrum migret e vita: diligo enim ipsum ex corde , sed aetas et D miliae cura impediunt. ale. et me ama , et domino commenda plurimum. Et ili' che ferri Pur bene Ira horsa , rhρ
354쪽
aliqua spes lialetida sit. Et vale mei memor. Seribbs mihi ubi moreris. Expecto te in futuro iubile . ut labore itineris abluas praeterita. Romae. die Ul tulit 'M CCCC XI.vlli
Cum essem nuper ruri apud patrios lares, reddita est mihi C. t. pa b. epistola prudentstr et sit inma eum eloquentia a te scripta , in qua et gratularis milii prout amicum de et de filio suscepto , et quae ad eius institutionem spectare videntur gravissime ornatissimeque prosequeris . Utrumque mihi gratissimum fuit, et uratulandi ossicium pro nostra amicitia a to sumptum, et quae de educando silio admones : euius ponsilia pondus et auctoritatem apud me maxime habere dehent, tum quia ab homine amicissimo prosciscuntur. tum vero ah po qui in liberis edueaudis summam ruram et praeeipuam diligentiam praestitit. Equidem quod admo solum attiuot, in nutrice d liuenda is sui quom me esse hortaris. In vitae vero institutione, cum per aetatem licebit nihil a me omittetur eorum, quae a te ceterisque doctissimis viris de nutriendis filiis traduntur. Erudietur. quod omnium est primum, in timore Domini. imbuetur moribus quos nostra sertastas, d monstrabitur virtutis iter, id agetur ut parentum eruditio μt cohortatio nulla in re defuisse filio vidPatur. Natis nobis orit quod sapientis est praestiare. Si secus is evaSeri l. ut propulsimus a culpa.Sed, mi Cinci, natura hominum ita iam dudum suo vitio eorrupta ac depravata est, ut nisi uobis Deus adsit, nisi labentes sustentet, vani atque irriti videantur esse laborre nostri et rogitationes. Sunt quaedam ingenia hominum ita crassa atquρ obtusa, ut nullum ne inculcatum quidem queant stercipere do-etrinae genus. Sunt plurium animi ita perversi, ut omnem respuant honestatem. Sunt niti natura leves. inconstBntes, impuri mendares, improbi, absurdi, ut nullam in his institutionem vitae profitere videamus. Nam veluti in arena si quis frugem serat, irritus sat labor, sic quorumdam dρpravatae natustae mentes, nulla eruditione, nullo cultu ad virtutem instituuntur, alieni ab omni bene vivendi ratione. Verissimum quidem est quod scribis, neque sidera neque caelorum cursus, Praestantes hominum naturas bonarum artium studiis, et optimis moribus
Ia B pondot Poetetius epistolae Cincit, quis extat in appondire Ad elu dem Puggil por shephismmn vitam p. XVII. Nihil auiom adnotandum prat
355쪽
eorroboratas pervertere ac depravare posse : sed ante assumptum robur, ante adeptos optimos mores, ante quam bonarum artium institutis homines formentur, cum nondum aliquid est perreptum , plus sidera et caelos si valere arbitror ad disponendum animum nostrum, quam liOininum praeeepta et suasiones. Nisio nim sidera et caeli, sive potius Deus, nobis faveant, postea quam in lueem editi sumus, nisi tamquam laborantibus porrigani manus, nisi nos accommodatos ad percipiendam virtutem in lucem educant. frustra atque inanis serme omnis prit parentum assectio et eura. Nolo nostri temporis quemquam referre, nequein mea Oratio ossendat. Cleomnem Perte s lium M' Tullus quanta rura nutrierit . quanto labore erudierit, quantam sollieitudinem in eo bonis artibus et philosophiae studiis instituendo adhibuerit, minime te fugit At vero is a paterna virtute et moribus adeo degeneravit vino et somno deditus, ut uni maxime Tullio praestiterit filiis carui est Resertae sunt historiae illorum exemplis , qui nulla in re parentum virtuti re,ponderunt: et eorum quoque, qui pateruam gloriam Superarunt, plurima sunt exempla : Sedia inen neque illis parentum disciplinam scimus di m sse, neque his studia adfuisse, ut natura ipsa sola dux esse videatur hominibus ad virtutem. Sed liano ipsam lateor adiuvari plurimum posse studio et domestica cura. Maxime aulem prodesse arbitror arceri procul a tenoris annis, ut seri his. illecebras voluptatis , ne Porroborata ia in aetate animus blandimentis illius delinitus, durior fiat ad copessenda verae vitae prascrpta. Ego tamen , quem Salvator noster Sua Sponte , nullo parentum Studio, Paulo altius provexit quam inerita mea paterentur, spem in filio quoque, adhibita a nobis cura, satis facturum honestis parentum votis, quae sola erunt ut illi bonam metitem tribuat, es animum memorem beneficiorum edus. Nos quidem quae in nostra potestate erunt , sedulo curabimus , pmut Parentis pietas et o
licium postulare videntur. Cetera praestabit spiritus ille qui ubi vult spirat; optabimus certe quod parentes solent propitii. Qui
quid sors tulerit, aequo animo seremus. Vale. Εx Terra nova . die XVl nciv mbris
c. s. iss. Ita me Sal Vet Deus, mi Marcellρ, ut nihil ost quod aeque cupiam ae satis facere desiderio tuo. et favere quantum saeuitas
I Vel errore vano a trologorum vagatur Poggius, ut lum vulgo twhal. ωl lIlorum more Ioquendi utitur.
356쪽
serat iis rebus quae tuum rommodum respicere videantur, tun propter tuum tuorumque in me amorem , tum Propter memoriam praeelarissimi omniquo laude dignissimi Cineti quondam parentis tui. quem unice dilexi, nunquam intermissa inter nos benivolentia , et quocum dum vixi fuit milii tueunda vitae eon-Suetudo. Vir perhumanus Abel noster reddidit mihi suavissimas litteras tuas, et simul adventus sui causam explicavit. Respondi ex tempore quae mihi videliantur ad rem pertinere, hane
selli et nostram rein p. exhaustiam esse pecunia , et adhuc laborare ea aegritudine quam contraxit ex praeteritis bellis , a quaues irem quo tempore esset valitudinem recuperatura. Eadem conditione externi sunt apud aerarium noStrum , qua cives omnes qui non solvunt tributa neque subeunt onera rivitatis. In
ea comprehenduntur singuli ecclesiasti ei viri, et pia loea quaecumque civitatis et dominii eius, qui iam itu dum nihil emolumenti pere perunt. Diligentia tamen hi elis, consilio amicorum , quaedam coli lusio agitata est, prout is tibi reseret . quam suadeo sequaris: tempora enim dubia sunt. et futuri incerta ratio. ut satius videatur semel aliqua tolerabili conditione eadere , quam semper pendere : et in dubiis semper exploratior conditio est praeserenda. Ipse Abel rem vobis totam dili uentius exponet: cui pro eius diligentia, studio, eura , quae in hae revestra praestitit, gratias agax: ita enim eius opera et erga te aD sectio requirit; quoniam non sollicitus tantum, Red persaepe molestus visus est in hunis modi nexotii prosecutione. Quae ad te seribo, communiem oro cum domino Nicola Laelioque ad reliquis fratrinus milii amicissimis . meque in porum arbitrio suturum pollicearis, quantum saeuitatis erit. Di lim enim ipsos non communi usu sed praecipua asseetiove, quoniam et mo ab eis amari semper cognovi, ad quos non scribo propter frequentes oeeupationes. Quod tu ceterique veteres socii movemini quandoque desiderio mei, id accidit tua ceterorumque humanitate et non vuletari in me benivolentia. Sed ego quoque saepius ad curiam meas cogitationes solebam flectere , cum nostrae consuetudinis et varii inter nos sermonis veniret in mentem , ut aliquando optarena dari mihi non tempus solum sed alas quo citius curiam viderem , in qua consenui cum honore et dignitate. Nunc autem eum cernam prosa natum dignissimum officium ita vulgatum omnibus, ita ut meretricem publice pro-
Hi Loquitur ile os siclo secretarit apostolici, quod nonnulli inImici elus impetra orant. Conser epistolas ad Petrum de Nox plo
357쪽
stitutum , adeo ut nil indiunius , uil turpiuS . nil abiectius . micontemplius videatur, abiicio omnem Videndae curiae voluntatem. Nolo plura do hoc scribere, ne reprehendam tempora. quibus parendum est; et quicquid sors serat, aequo animo ferendum. Socios veteres saluta verbis meis . quibus credo satis otii superesse tum ad studia humanitatis . tum vero patientiae qua multis opus esse scio. Tuis autem fratribus optimis atque praeclarissimis me commenda Vale. et me ut soles ama. Florentiae die VIII oetobris. .
C. l. as. Carissime frater. Vellem alia ex causa initium mearum ad te litterarum prosectum , aliamque ad te scribendi datam esse saeuitatem quam calamitatem et miseriam hominis indient hae tanta sortunae iniquitate; qui eum agrum meum Gleret, mihique esset parissimus , nu Per direpta , incensa , eversa patria , amissis rebux omnibus cum uxore amicta , miserrimis liberis in potestatem hostium venit, et Senis eum adoles sente filio in durissimis vinetalis detin tur niter quinque annos natus nescitur aliqua ne clade eousum pius uia vi ius sit. Quid ad hane nebilem eoudiui nem addi acerbitatis potest y litinam haec mala in au etores redirent i Sed miseri utque inopes ruStici aliorum poenas luunt Imphilior non solum dolore . Sed lacrumis ne sim in scri-lbendo lonuior, refersens mentem ad eorum, pro quibus inter- cedo , iniquam ficent. Vsersatur enim ante oculos conserti maerore parentis ingens dolor, nurietae uxoris deformis squalor. naestus luctus illii infelicis, quibus nihil praeter turpem et odiosam vitam reliqui superest. Parenti 'X . filio ' XI. flore-
quorum calamitati nullam nisi spirandi flendique ae planuendi saeuitatem crudelitas militum reliquit. Et nisi aliquorum miserieordia eis opituletur, in carcere et compedibus misere pereant licebit. Ilos tibi maiorem in modum commendo tamquam ipsum me. Si quid mihi pro coniunctione rommunium studiorum, quae plurimum valere ronsuevit, si quid mihi pro tua humanitate gratum aut neceptum rupis facere, rogo obtestorque ut in his liberandis elabores. agaSque ut quam minimo redimantur. Si quid meae preces apud te valent. si quid te pietas movet. etiam
atque Ptiam rogo. ut horum miserrimorum curam suscipias; es ciasque ut bonis omnibus eversi. summa inopia oe mendiritate oppressi. tua ope atque opera extremam sortem evadant,
358쪽
aus ne in vineulis alles animus exhalent. Id facit se consequentur si egeris ut parvo redimantur : et id parum iiiii quid futurum sit . a me prosiciscatur oportet. Λssume ad hane rem tecum, si opus
fuerit. dominum Petrum , quem eonii do tibi adsuturum cum ni diligat. A te peto ut mihi respondeas quid agere lime in re possis, vel potius quid egeris; scio onim te pomst, velis non di fido. Sed festinatione opus est, ne illi trahendo tempus male crucientur. vale. Romae. die XX illi' inaii.
Laeset doctrina et eientia priuediti sua sponte commondati esse toa debeant apud doetos et praestantes inuenio viro, . propterea quod ima studia litterarum summa homines intor se benivolentia coniungunt, tamen pro viro doctissimo, miliique in primis amicissimo intercedere decrevi. ut id ad quod tua humanitas te invitat, cumulatius fiat mea intercossione. Benedietus do Aretio iuri seph-sultus peritissimus l ad se est in eo genere saeuitatis, ut meo iudieio priseis illis viris doctissimis sit procul dubio eo inparandus Sed quoniam saepius necidit, ut ubique magis quam in sua patria virtus hominum sit acceptior atque illustrior, cupit hic. quod Solent praeclara ingenia, versari in aliquo tamquam celebri theatro in quo possit suorum laborum fructus consequi, quos nou in quaestu et lucro , sed tu gloria et laude sitos putat. Id se assoqui Deillime existimat, si in iis ut aiunt studiis Se exer-eeat quorum est earegium apud Italos nomen , inter quae cum vestrum obtineat praecipuam saniam ι vellet apud vos iunxi lo. Mendi ac durendi munere in ea seientia, quam profitetur. Idcirco te oro atque Obsecro 73er amicitiam nostram ut des operam neque eam vulgarem , sed quam tuus in me amor requirit,
ut Benedictus suturo anno eligatur ad eam iuris lectionem, quam eius virtus meretur. Non praeseribam tibi quo in o. qua via , quibus rationibus id sit agendum , nam sus Minervam ; sed peto a te ne desis spei nostrae et iam conceptae de tua prudentia opinioni. Seio te lacile assecuturum quod cupimus, Si animum tutenderis. Primum res honesta est . quae spectat Bd hundrem civitatis si utilitatem communem: tum Benedictus ea est fama aevirtute , ut merito impetrare delinat quod cupimue Magnum est pleno, ut aiunt, ore posse loqui de iis qui scientia et virtute
ii Be dicti huliis aretini vitam habes apud Vespa lanum. Idem plaue
359쪽
antecellunt. Est insuper summa praeditus immanitate, ut mirum in modum alliciat homines ad se dilidiendum. Neque est quod aetatem requi Ps, non enim de anuis agitur sed de iuris doctrina. Si ad gubernacula rei p. vestrae adhibendus esset, in qua multa agenda et providenda sunt, in quibus continetur eivitatis
salus, sorsan aetatem maturam et multis tinnis gravem requirendam putarem, ut esset in eo summa prudentia plurimo rerum usui coniuncta. Sed cum tractetur Me iure civili et legibus publice docendis, non aetas in eo sed scientia et virtus animi investigari debent. Ad quam rem cum hic noster sit aptissimus, nihil Opus est annorum accumulatione. Multos senes deliros, indoctos, stultos, vidimus; iuvenes e contra matur S. commSitos, et annorum Muritatem virtutibus superantes. Quamquam ea est tamen aetate , ut multos episcopos aut Ordinales inseri ribus annis fieri videamus. itaque lacessat netatis Pausatio, siqua est, qua qui utuntur, ipsi parum prudentiae prae se serunt Connee ivitur, si fieri potest, quod cupimus. Poterit autem, Si solitam dilixentiam adhibebis. Quod ut facias, te etiam atque
etiam rogo. Vale, et me ama. Florentiae. XLVIll. idis lGΝl ut ii O FRANCISCO ARETI O
Non respondi, mi Franeisce, prius tuis litteris, quibus Rignis eabas te Xenophontem recepisse, propterea quod Demaepe Stomachor μx continua scribendi occupatione. Sive enim publi- is in rebus verser sive in pri alis, id omne negotium serme tu scribendo consumitur : quae res summam affert persaepe molestiam , praesertim seni, qualein me esso saleri iam aetas iubet. Itaque tardiusculus in respondendo privatis epistolis evasi Et ut negligentiam meam eo meas, saepius statui significare tibi hanc meam traductionem et curam adhibitam, ut a magistro Tliomasio tibi redderetur; sed tamen nunc Oblivio, nunc Occupationes, quae Oblivionem augent, seribendi memoriam et tempus eripuerunt. Nunc paulum expergesaetus sum litteris viri doctissimi praestantissi inique Guarini nostri, qui te veluti bucinatorem .inoi nominis et interpretationis scribit. et ipse multa insuper addit in meam commendationem. Testatur Sane Opus id sibi ad moaum placere, eo inprobatque sua Sententia, quam ego gravissimam iudico, et tanti facio, ut videar neque operam neque impensam ut dicitur me perdidisse. Opus reris luculenium rat, si modo assecutus sum ut absque nausea legi P sit.
360쪽
Certe semiata rerum gravitate effugi verbositatem, qua Graeei ut plurimum reserti sunt, et quoad potui haesi orationi nostrae, non ut interpres verborum, Sed veluti historiae seriptor. Dim-cilis profecto labor, mihi praesertim, qui parum eloquentia, minus ingenio possum, et multis oecupationibus molestiisque impedior, ne virtus laudetur et algeat. Ego, mi Francisce, plurimum gaudeo non displicere tibi laborem scribendi a me susceptum, et Si vita suppetet, conabor prodesse litterarum studiosis in eo quod saeuitas dabit. Coepi transferre aliud opus; quod si perfecero , conlido te illud comprobaturum. Ammianum Marcellinum ego latinis musis restitui , cum illum eruissem ex bibliothecis ne dicam ergastulis Gedimanorum si . Cardinalis de Columna habet eum codicem et , quem portavi, litteris antiquis , sed ita mendosum ut nil corruptius esse possit. Nicolaus Nicolus illum manu sua transeripsit in chartis papyri. Is est in bibliotheca Cosmi: potes agere cum Carolo aretino ut vel transcribi saciat tuo nomine, vel codicem mittat: nam nisi a d in seribatur, non historia sed somnium
videretur. Va Is, mi Francisce, et me BIna. Romae. XLIX. a. 3 FRANCISCO BARBARO EQUESTRIS ORDINIS
Si ieeum silui diutius quam ius nostrae amicitiae postulabat, C. f. Ho. id quidem Hermolao nostro tribuendum est. Nam cum iam dum dum libellum de nobilitate edidissem, eumque cuperem ad te quam primum perserri, ut de eo sciscitarer gententiam tuam, tradidi exscribendum Hermolao, et simul dixi, me ad te litteras velIe scribere, ut una eum libello tibi traderentur. At is ita negligens in scribendi eura fuit, ita tardus in mittendo, ut iam non solum tui, sed mei quoque oblitus essem. Sollicitavi eum
quandoque, sed nolui esse molestus, ne viderer res meas pluris sacere quam Sint extimandae. Pridem vero cum vir doctissimus,
tuique amantissimus Petrus episcopus brixiensis 4) ad vos veni-
I Rem dixerat epistolographus quidam, immo et ipse Pogglus in laudatione lanehri Nicolai Nleolli aput Bandin. Blhl. Iaurent. lat. T. II. p. 432. Nune id Pogglus confirmat. s2ὶ Vix duhito quin hie sit antiquissimus nunc vaticanus, olim uidensis, ut ego ipse in olus margine legi. 3 Hane et sequentes quatuor epistolas substituo uni prolixae ad An
dream Alamannum , postquam editam agnovi. Idcirco nota numeralis ' LIX' uti se quinque comprehendere epistolas debuit.