장음표시 사용
201쪽
8 Adhuc tamen in aliquinus Proinpositionibus necessario conciui debet identitas inter praedicatum , α stibi ctum, vel subiectum fallem,aut praediis catum sub conceptu identitatis; huiusmodi autem sunt propositiones immedia ar, quibus a sentimur ex vi termino rum, in his enim motivum a sentiendi debet necessario esse saltem unu extremum cognitum sub conceptu identitatis cum alio extremo. Ex hoc ergo Vr
batur pose concipi aliquid impostibile tali pacto: Arrius praebuit assensum huic
propositioni hereticae; verbu est creatura, ergo concepit aliquod motivum ad eliciendum talem assensitam, quando enim nullum omnino motivum intel- Iectui repraesentatur, ex mero voluntatis imperio,non potest intellectius asse tiri; quis enim fine vIlo motitio assentiatur ex imperio Voluntatis,quod ast a sunt paria λ Porro moriunm ad affirmandam propositionem illam haereticam non fuit auctoritas aliorum , quia supponamus fuisse primum, qui propo-fitionem illam amrmauerit, ergo motivum fuit, vel alia propositio impossibilis veriscari, & de hac redibit taem argumentum , vel motivum fuit talis appraehensio terminorum, per quam
202쪽
aliquem saltem ex terminis illius pro .po si nonis apprehenderit sub conceptu identitatis cum alio termino, ergo in hac, vel alia propositione impossibili verificari, cui praebuit assensum ex vi te m inorum,con cepit i dentitatem impos.fibilem,quae fuit i ii motiuunt ad assen sum : Atque hoc argumento ulterius rebciuntur ij,qui ut negent concipi impossibile recurrunt ad ludicium implicitum , & virtuale , nam etiam in tali iudicio deueni edum tandem est ad aliquam simplicem apprehensionem de obiecto impossibili,quae suerit motivum
huiusmodi iudici' in Iiciti, & virtualis impossibilis, verificari.' Dices primo , si posset cognosci impo ibile posset etiam cognosci incognoscibile, quod videtur absurduim sellat enim , & non esset in cognoscibile . Respondeo Incognoscibile signatὸ , Hetanquam obiectunt posse cognosci ex e cite, sic negatio omnis cognitionis ammatis signate dc tanquam obiectum, cognoscitiar a me exercitε per hanc cognitionem actualem; circa incognoscμ'ule enim obiective, & frenath, & circa negationε omnis cognitionis ami existentis exercetur a me actualis eogniatio. Quod si urgeas dum dico incogno
203쪽
stibile signate, & exercite non posse ci
ca tale incognostibile exerceri cognitionem,quia esset,& non esset incognoscibile exercite. Respondeo adhuc a me exercite cognosci ipsum lucognoscibile exercite, quia dum dico incognoscibile exercite, ly exercite no stut exercith nisi materialiter cum vere ly exercite stet signate &tanqua obiectu, quia est obiectu cognitu per cognitione exercite formataliter, sed te dente in incognoscibile exercite selu materialiter,& denominatiue Io Dices secundo, equeretur quod
dum dico Ens ignotum Deo vere cognosceretur a me aliquod ens ignotum a Deo,ergo darePur aliquod ens Ignotum
Deo . Respondeo distinguo consequens Daretur aliquod ens ignotum Deo obiectiuh tantum in Intellectu concedo consequentiam, Ela, ignotum Deo , quod vero in se esset, vel Posset eis Oignotum Deo, nego consequentiam, Sic
dum cognoχo e. istentiam actualem alterius mundi, haec habet esse actuale
tantum in intellectu obiective , sed ex
hoc non bene Icifertur, qχIOa etiam in se habeat esse actuale ; sint v er ergo ex eo quod ens ignorum Deo hahe ib taniatum esse obie iue in Intellectu , non
bene infertur , quod etiam detur , vel
204쪽
dari possit tale ens,imo bene st it,quod a Deo in tala mea cognitione formaliter cognoscatur id,quod solum obiective,& repraesentative est ignotum Deo . 11 Simili modo respondendum erit si dicas Chimaera e se iii Intellectu quid reale ; ideoque non esse impossibileni. Respondendum enim est Chimaeram esse in Intellectu quid reale realiter, non vero esse quid reale,de possibile reia praesentative; sic in casu simili, si detur imago repraestiuans Bucephalum viuu, Bucephalus habet esse vivum in imagia
ne repraesentatiue, non vero esse viuum reali er, cum enim Bucephalus in imagine , nullum aliud habeat esse reale nisi essu imaginis, & cum imago sit quid mortuum, in imagine habet realiter et se mortuu, sed cum hoc stat,quod
in Imagine habeat esse vivum repraesentatiue, quIa repraesentatur, & exprimitur vivus. Ita pariter Chimaera rea
liter loquendo in cognitione habet e lereale ipsius cognitionis, sed cum hoc stat, quod habeat in cogniLione repraesentari, de exprimi ut claimaera, oc ut imposilbilis. ra Dices tertiis,ad hoc ut concipia
tur quid impossibile, vel satis est,quodsmul simultate cognitionis , seu unica
205쪽
cognitione concipiantur duo termini contradictorij, ens videlicet, ac non sens, vel debet ex parte obiecti concipi aliquid fimplex. Resipondeo debere concipi ex parte obiecti aliquid simplex, tale ut si daretur verificaret hanc fini-plicem propositionem en is non est ens. Ideoque dum dicitur, quod ex linpo sibili sequerentur duo contradictoria , sensus est quod si daretur impossibile , ex illo haberet Intellectus fundamentum docendi, quod ratioue illius veru ficatur haec simplex propositio eis o non rest mi, quae simplex proposi tio aequiua- Iet duabusdistinctis proposidonibus c tradictorijs, per quarum unam intellectus diceret est eus, per allanx vero dic rei non est ens. Porro si poneretur impossibile, ita simplex illa propositio verifiearetur, ut simul nou falsificaretur, ut aliqui contendunt, illa enim simplex propositio est is non est os talsificaretur solum per ablationem impossibilis, hoc est per negationem , stu per no existentiam simultatis entis , & non entis .i3 Dices quarto, obiectium, & specificativum intellectus, qui est potentia realis, non potest esse ali luid im o - sibile non reale . Respo ideo Impsis ibile posse esse obiectum Litallectus se cundi ι-
206쪽
darium, quatenus scilicet primaria naturae intentione institutus est propter obiectit in reale , sed cum non potuerit intellectus institui in ordine ad ens reale cum tanta latitudine; nisi etiam ha beret vim ad cognoscendum impossi i-le, hinc data illi est etiam vis ad cognoscendum impossibile. Similiter imposis sibile non est pecificativum intellectiis,liaut emittat species ad intellectum,sed est sipe ificativum, quatenus intellectus est potentia constituta in tali specie potentiae, etiam ex eo, quod possit cogno- .scere impossibile . inai huis autem impossibile non possit emittere specie s adsensus, & illis medianti iv co mosci ab intellectu, tamen intellectus habet vim estormandi sibi species impossibilis adsimilitudinem entis possibilis, Ideoques impossibile nou praefati iti sensibus Q cundum se, praefuit tamen secundum aliquid sibi simile, nimirum secundumens possibile, quod licet non sit sitnile impossibili in erendo, est tamen illi simile in cognoscendo, quatenus unum contrarium manuducit in cognitionem alterius; cum contrariorum ead m sit distis lin L s.
14 Ex dictis insertur primh non fieriens rationis per solum modum tende
207쪽
di indubitum in duo realia ; quando e 1 nim intellectus par solum modum te-i dendi indebitum dicit: homo est lapis; , nullam concipiens identitatem impossi- . bilem, non potest assignari de quo v . rificetur, quod habeat tantum esse obteis
. cliue in intellectu; nam homo , & lapisi habent etiam ese in se: modus veto teli
i dendi, seu cognitio affirmativa indebi-l ta, habet esse subiective in intellemi ,
, ideoque requiritur ad ens rationis,quod aliquod impossibile repraesentetur, dc obiciatur intellectui, de quo proinde verificabitur definitio entis rationis. Neque dicas: semper necesse essη quod id, quod cognoscitur habeat aliquod esse extra inteIlectum , nam in quacunquo sementia Est vera haec propositio . Existentia actualis alterius mundi nihil est. Ergo esse mihil non potest verificari de e istentia possit bili,sed de existetia actuali, quae prout actualis non habet nisi e se obiective in intellectu . t s Insertur secundo: ad faciendumens rationis non esse necesse, quod in tellectus decipiatur, si eniindicam alius Deus est impossibilis, facio verissima propositionem, etiam si ex parte subie oti concipiendo aliquod impossibile facitan ens rationis. Ex quo ulterius ini feris
208쪽
sertur,quod quantum est ex hoc capite non repugnat ens rationis fieri ab intellectu incapaci deceptionis . Is Infertur demum fieri posse ens rationis per omnes tres operationes in tellectus,tion aliter ac superius diximus de uniuersali; & tam per cognitionem directam, quam per reflexam , tam Per absolutam, quam per coinparativam . Ta enim quando cognosco directe aliumum, quam quando reflexe co nosco me cognoui se alium Deum,aeque facio ens rataonis; & tam quando absoIute illum cognosco, quam quando comparo alium Deum fictum cum hoc Deo vero, semper facio ens rationis, Cun semper concipiam aliquid impossibi-
i Enominationes extrinsecae a c
L gremone, quales sunt denominatio cognia, subiecti &c. dicuntur e ua rationis Logica, quia & habemur ab actious rationis, S pertinent ad Logica in . Nequera cur de nomine eu-
209쪽
tis rationis multum contendamus; bene enim possimi hae denominationes dici entia rationis, dum per illum termiarum Logica, satis explicatur illarum discrimen ab entibus rationis metaphysicis . Dicuntur etiam secundae intentioianes , quia per primam intentionem, seu intentionem obieetiua ,significatur obiectum, in quod intellectus tendit, per secundam vero intentionem, seu intentionem formalem significatur ipsa cognitio. Hinc terminus significans renias prout substat alicui cognitioni intelle-etus, Sc prout sisse tam extrinseca denominatione proueniente ab . aliqua m-tellectus oper tione, appellatur terminus secundar intentionis, sicuti termianus significans rem,prout est in se independenter ab intellectu, dicitur terminus primae intentionis. . 2 Haec entia rationis Logica fiunt per cognitionem directam, cognoscuntur autem ut talia per cognitionem, re sexam, sed ne e dum directe fiunt, neque dum directe cognoscuntur requiritur, quod in obiecto, quod denominatur cognitum , praedicatum &c. concipiatur aliqua relatio rationis, vel
aliutu i aliud fetum, neque quod ex illa resultet diiquod ens diminutum si , ideo-
210쪽
ideoque hae denominationes sunt re les, & hier extrinsecae ab actibus realibus intellectus. Ratio autem est , qui antecedenter ad quodlibet diminutum, ad quamlibet relationem rationis, & ad quodlibet fictum, per hoc praecise,quod directe cognouerim v. g. parietem , paries est directe cognitus; & similiter per hoc praecish , quod restexe cognoscam Cognitionem , quae dire in verssita est
circa parietem, cognosco cognitum reflexe, ergo haec entia rationis Logica constituuntur in suo esse praecise per obiectum, & per cognitionem reaizm, vel directam, vel reflexam . 3 Praeterea cur per hoc praecise quod Cognouerim v.g. parietem, debet in illo resultare aliquod ens diminutum ,
quod neque est explicabile quid sit , &in multis certum est quod resultare nopossit ut pote illo incapacibus,cuiusmodi est Deus, Chimaera &c. Neque vero
Omnia concreta importare debent ser-mam inti insecam, vel concei tam utinistrinsecam subiecto, quod taliter deno, minatur, sicut enim esse associatum, ec se vestitum &c. sunt concreta, dc d nominationes a forma extrinseca subi
isto, quod denominatur associatum , &vestitum, ita eae cognitum, ese praedia