장음표시 사용
261쪽
2 6 Liber II. de ente increato.& ex natura iei inter diuina attributa ; inlinimmo confundit S Doctor per eadem verba distinctionem formalem & ex natura rei cum distinctione reali , quod sic ostendo. Qui concludit distinctionem rationis ex eo quoa negat Iealem distinctionem , confundit haud dubie formalem distinctionem cum distinctione reali; alias male colligeret quod esset ibi rationis distinctio hoc ipso quod non est realis distinctio : atqui D. Thomas concludit inter diuina attributa differentiam rationis - Postquam negauit realem distinctionem, seu, Ixiod in idem redit, postquam admisit unitatem & indistinctionem in re ; dicit enim quod sapientia , bonitas & omnia huiusmo- . di sunt omnino vnum re in Deo, sed differunt ratione r ergo confundit S. Doctor impraefatis verbis distinctionem formalem cum
distinctione reali , siue cum distinctione, qu
secundo hoc idem colligo ex iis quae habet S. Doctor quast. 7. de potentia an. I. ad 3 ubi & soluit tritum illud aduertariorum ar- gainentum, quodque est praecipuum eorum dem formalis distinctionis fundamentum. Sic enim disturrit sanctissimus praeceptor: De eo
quod est idem in re disserens ratione, nihil prohibet contradictoria pradicari r ut aicit Philosophis a. ΡΘsicorum. Sicut patet quod idem punctum re is digerens ratione est ,-
principium is finis, ct secundum quod est
principium non est finis is e contrario. Vnae cum essentia diuina ct proprietas sint idem re, ct diserant ratione,nihil prohibet quin unum ct idem sit communicabile , incommunicabile. Haec D. Thomas, quibus nihil expressius afferri potest , immo dc efficacius in fauorem sententiae exPOsuae.
262쪽
De aeternitatae Dei. Vtrum res futura sicut Θ existentes fue-
νιnt semper vere ac Physicetes in at emitate. PRamittendum primo, pro declaratione huius tam celebris dissicultatis , quae quidem una est ex praecipuis quae controuerti solent in- κter Thomistas Et Theologos societatis, Prae. mittendum , inquam , quod id quod in praesenti in examen adducimus est an futura tunc solum primo incipiant diuinae aeternitati co- existere dc ab illa contineri & mensurari tan- quam a mensura superexcedente , quando incipiunt Psse extra causas in propria temporis mentura ue ita quod aeternitas expectare debeat ip1ain existentiam, transitum & fluxum rerum temporalium ut illas in se contineat demensuret: an vero ipsa aeternitas ratione suae infinitatis se coextendat non solum ad res
praesentes, sed etiam praeteritas eg futuras; nec expectet quod illae actu existant in propria temporis mensura, ut illas complectatur dc mensuret, sed praeueniat & praeoccupet ratione sui ambitus infiniti. Pro quo supponendum est tanquam certum ex ipso etiam ore aduer-1ariorum, quod instans aeternitatis, infinitum& indivisibile , quod est mensura ipsius exi- stentiae Dei,adaequale de prout in se sumptum Omnia creata siue praeterita, siue praesentia, siue futura habet sibi praesentia , non solum intentionaliter, seu praesentia obiectiva cognitionis , verum etiam physice de realiter , nam
263쪽
a 48 Liber II. de ense inerrata; ficut immensitas Dei per quam Deus indiui sibiliter existit in loco, habet si adaequate su matur ) sibi praesentes res omnes , in quovis
loco existentes 3 ita infinita aeternitatis duratio propter suam etiam infinitatem te interis minabilitatem in genere durationis habet si
militer adaequale sumpta ) sibi eo existentes
Ies omnes, quae sunt, fuerunt, & erunt. Notandum tamen est inquiunt aduersarii quod haec aeternitas quae adaequate sumptam ut existit & mensurat Dei existentiam omne imaginarium tempus ab aeterno usque in aeternum , quaeque formalirer & realite eest in diuisibilis , est tamen diuisibilis virtua- , liter, dc atqui ualenter, ac per conceptuS nostros quibus multas in ea virtualitates concipimus. Nam aliam concipimus in ea virtua- litatem , qua coegistit proto parenti Adamo, aliam qua eo existit Clementi nono , & aliam: qua coexistit homini pessimo Antichristo. unis de iidem inferunt, non esse res pro semper de ab aeterno physice 8t realiter praesentes in aeternitate ; eo quod ,inquiunt, non sint ei praesentes secundum omnes eius virtualitates siue secundum ipsam totam , sed solum secundum illam virtualitatem quae correspondet propriae durationi de tempori cuiustibet rei , adeo ut Clemens nonus futurus sit, non autem Prae insens respectu virtualitatis qua coternitas co- existit Adamo ; Et similiter Antichristus futurus sit, non vero praesens respectu virtualitatis correspondentis & coexistentis propriae durationi Clementis noni, sicque res futurae non sint semper & ab aeterno physice de re aliter praesentia in aeternitate. Haec communiter Molinistae. Pramittendum a. pro exponenda Thomi starum sententia, nos non dissileri, esse aeternitatem virtualiter, aequi ualenter, 8c per conce plus nostros diuisibilam, quibus multas virtua. litates in ea concipimus. Quia tamen re ipsa de
264쪽
ui est ex parte Dei aeternitas illa est una thdi stincta & indivisibilis enti ras ac uniformis du- Iatio, hinc propterea fit, quod aliquid eius co- existere primo parenti, est Iotam ei reipsa co- existere ; dc aliquid eius co existere Clementi nono, est totam et coexistere reipsa; dc similiter aliquid eius eo existere Antichristo est re- ipsa totam et coexistere r haec enim coexisteriis Nota. tia aeternitatis cuique alteri rei non fit per nostros conceptus distinguentes , sed inde pendenter ab illis ipsa aeternitas sua reali, infinita, indivisibili, Ac summe uniformi duratione habet coexistere cuique rei ; atque ita cum Antichristus sit praesens ad aliquid aeternitatis , reipsa ad totam aeternitatem est praesens, quia aliquid aeternitatis est reipsa tota aeter
Notandum tamen , quod quando dicimus di dicemus quod futura sunt ita physice de
re aliter praesentia in aeternitate, eique semperco existentia , hoc non est nec volumus esse, quia res temporales futurae accelerauerint cursum suae durationis dc quasi citius exut- gentes Occurrerint aeternitati antequam sint in tempore , siue quod anteuertendo tempus nostrum protraxerint 8c extende Iint suas dura , tiones de existentias usque ad initium aeternitatis, vi sic in aeternitate in se intromitterent Scei semper coexisterent; nec enim tale quid ut
Ius unquam somniauit Thomista : sed in hoc tantum sensu volunt illud intelligi, quod. stilicet aeternitas sua uniformi, indivisibili, infinita, dc permanente duratione, iam sine transita& successione pertransit quidquid re intritur, ut ipsa sit praesens tempori nostro futuro 3 Vnde tempus futurum, quod quidem nobis nondum est praesens, quia non transiuimus nos nomsra successiva duratione totum quod requiritur, ut ei simus pia sentes est iam praesens ipsi aeternitati; quia ipsa aeternitas, ut pote infi
nita, latinuisibilis, di immutabilis duratio sine'
265쪽
ω- Liger II. de ente lacreato. tra tu sui habet iam transactum quidquid . requiritur & tolum quod eum oportet trans re ut sit ei praesens , quod nobis adhue futurum est : hoc ergo est, quod docent communitet Thomistae, & hoc idem est quod docuere D. Anselmus in lib. de concordia prasicientia pra destinationis diuina cum libero arbitrio : B. Petrus Damianus. m. 3. v c. 36- cap. s. de Dei sit emitate : D. Augustinus in to-mo . lib. 2. ad Simplicianum quaest.2. D. Gregorius lib. 2 o. Moralium cap. 23. Boetius
lib. s. de Consolatione prosa sexta r di demum Diuus Prosper in libro Epigrammatum ubi sici
utque locis prasens simul es Deus omnibus
Sic rerum metas sicum habet ct numeros: dec serum aut properum sibi sentit in ordine
ut cuncta assi unt acta ct agenda simul.
Pramittendum ultimo , pro declaratione- principiorum, ad quae conclutionis veritas reduci debet, quod haec tria sunt in utraque scho. Ia receptissima , Τhomistarum scilicet Sc Pa trum societatis, subindeque vim habitura principii respectu inferendae conclusionis , puta quod Aternitas ut ad aquare sumpta habet res
omnes siue praterita3 siue futuri sibi realiter
prasentes: quod omnis ct tota aeternitatis reali-t s es pro semper oe ab aeterno: quod coexistens 'aternitati secundum omnes eius viν tua litates coexisti ei pro semper oe ab aterno. Primo quidem receptissima est prima illa propositio, puta . quod aeternitas ut aciae quate. sumpta habet si bi res omnes, siue praeteritas siue futuras Iea-- liter praesentes ; cuius ratio est quia aeternitasse habet ad durationes rerum & ad varias durationum differentias , sicut immensitas ad : Ius di. Ad vacida l orari ybicationes i atquς e . i,
266쪽
Ωuast. III. de aternitate Dei. aue et
ita sicut tin mensitas adaequale sumpta cosXistit omnibus locis di locorum differentiis de ubi cationibus , quales sunt sursum dc deorsum, ante dc retro, ita aeternitas adaequale sumpta debet omnibus durationis nostrae differentiis, qliae sunt praeteritum , presens , dc futurum , realiter 8c praesentialiter coexistere ;ac proinde ut adaequale sumpta debet habς Te Ies omnes siue praeteritas siue futuras sibi aliter praesentes. Vnde δι hane propositionem libenter concedit Herice aut hor Societatis in Tractatu I. de scientia Dei, dissul. 6.
cap. . num. 6 o. licet Oppositae sententiae propugnator ace II imus.
Quantum vero ad secundam propositionem, quod scilicet omnis Ec tota aeternitalis Iea litas est pro semper 3c ab aeterno , eam eAistimo ego esse de fide 3 eum de fide sit, quod quidquid est reale in Deo, hoc ipsi semper Ecab aeterno atque invariabiliter competit. Demum quantum ad tertiam, puta quod coexistens aeternitati secundum omnes eius viri ualitates , ei semper dc ab aeterno coexi- sit, ratio huius est, quia coexistere aeternitati secundum omnes eius virtualitates , cst ei coexistere secundum omnes illas rationes, secundum quas mensurare potest omnes ocquascumque rerum durationes , ac proinde ,
cum sit hoc et coexistere pro semper. fit quod
coexistere aeternitati secundum omnes eius virtualitates, sit ei pro semper coexistere. Vnde dc hoc etiam libenter concedunt aduersarii, qui propterea negant Antichristum, bc sic de caeteris futuris, eo existere physice aeternitati , quamdiu futurus est , siue pro semper di ab aeterno ; quia inquiunt ei tantum coexistit secundum illam virtualitatem secundum:
quam correspondet dulatio aeternitatis propriae eius durationi, non vero secundum vir
rualitatem, secundum quam correspondet ipsi Mam. , V. z. t A quo inferunt, quod futura
267쪽
x Cymast. III de a ternitate Dei. a. s 3' semper 5c ab aeterno, siue etiam quamdii futura sunt.
Trabatur secundo , ex. secundo praemisso principio : omnis is tota aternitatis realitas est pro semper is ab aterno e ergo futura coe-
xistunt realiter aeternitati pro semper Sc ab aeterno, dc quamdiu futura sunt. 'Probatur consequentia r futura coexistunt toti realitati aeternitatis : ergo hoc ipso quod omnis de tota aeternitatis realitas est pro semper de ab aeterno , coexistunt hoc iPso futura aeternitati ab aeterno Ac pro semper , seu quamdiu futura sunt. Consequentia est euidens. Probatur antecedens e coexistere realitati aeternita tis quoad aliquid eius, dc coexistere toti realitati aeternitatis sunt, unum prorsus Zc idem; sed futura coexistunt realitati aeternitatis se cundum aliquid illius : ergo Ac coexistunt futura toti realitati aeternitatis. Minor patet & ab omnibus conceditur ε, futura enim quamdiu durant & existunt continentur realiter sub ipsa reali duratione aeternitatis quae talia complectitur Ec ambit , atque adeo sunt praesentia realiter 8c physice ipsi aeternitatis realitati secundum aliquid eius. Probatur maior : Quandocumque duo aliqua sub aliqua ratione sunt indistincta, quod dicitur sub il-Ia ratione de uno , dicitur sub eadem de alte ro : sed in . realitate aeternitatis totum & aliquid sunt realiter m distincta 3 cum sit aeternitas realiter indivisibilis , ut pote quae est duratio Ec mensura entis realiter indivisibilis di simplicissimi: ergo quod coexistit realitati aeternitatis secundum aliquid , coexistit
etiam toti realitati aeternitatis r Ergo coexi stunt futura toti realitati aeternitatis r ergo hoc ipso quod omnis de tota aeternitatis Iea
litas eli pro semper & ab aeterno quod est se eundum praemissum principium sunt hoc' ipso futura pro semper di ab aterno realite P. praesenti x
268쪽
z s . Liber II de ente increato. piae sentia ipsi aeternitati , siue ipsi praesentia
Quamdiu & quando futura sunt. Probatur tertio , ex tertio praemisso principio : coexsens aternitati secundum omnes
eiuε virtua litates , coexistit ei pro semper rErgo futura coexistunt pro semper Ec ab aeterno ipsi aeternitati. Probatur consequentia: futura coexistunt rei pla aeternitati secundum Omnes eius virtualitates : ergo hoc ipso quod coexistens aeternitati secundum omnes eius
virtualitates, eoexistit ei pro semper, hoc ipso coexistunt futura ipsi aeternitati pro temper& ab aeterno: consequentia est euidens. Probatur antecedens, & quidem duplici medio. Primo virtualitas qua aeternitas coexistit Adamo v. g. est quid ipsi aeternitati intrinsecum , ut latet i, sed dum aeternitas coexistit Antichricto v. g. habet omnia sibi intrinseca ; alias e Dist intrinsece mutabilis : ergo aeternitas coc-xistit re ipsa Antichristo v. g. secundum etiam eam virtualitatem correspondentem existentiae Adami, subindeque & secundum omnes virtualitates,licet a nobis ob nostros imperfectos & in adaequatos conceptus non sic apprehendatur.Secundo quandocumque aliqua sunt
re ipsa unum Ec idem , quod coexistit reipsa uni, coexistit re ipsa bc alteri: sed omnes illae
aeternitatis virtualitates sunt Ieipsa unum &idem hergo futura omnia coexistentia reips Laeternitali secundum aliquam virtualitatem is eo existunt ipsi reipsa secundum omnes eius virtualitates. Maior patet ex terminis. Probatur minor : Quo modo virtualitates illae aeternitatis distinctae sunt, eo etiam modo dicitur. aeternitas det uisibilis tu succcssiua : sed aeternitas non est re ipsa diuisibilis 6c successiua : ergo nec sunt virtualitates eius reipsa distinergo quod eo existit aeternitati secundum. nam virtualitatem eo existet illi re ipsa se
cundum Omnes 4 cIgo futura aeternitati coe-austunt Rcua diua omnes eius virtualitates: r
269쪽
Ouis III. de aternitate Dei: χs s
ergo hoc ipso quod coexistens aeternitati s cundum Omnes eius virtualitates, ei pro semper coexistir , quod est tertium praemissum principium ) hoc iplo coexistunt futura aeterinnitati pro semper Sc ab aeterno , siue quando di quam diti futura sunt. - Soluuntur obiectiones. Obiicies primo : nulla ereatura debet deno
minari aeterna ; sed si coexisteret physice aeternitati ab aeterno dc pro semper , denomi
naretur aeterna : ergo nulla creatura nec futu.
ra nec praeterita habet pio semper coexistero physice aeternitati. Probatur minor e denomi natio proueniens ab aeternitate ut ab aeterno , est denominatio aeterni : sed si cre iuraeco existerent physice aeternitati ab aeterno, denominarentur & attingerent ut ab ea ut est ab aeterno : ergo & denominarentur ae
Re pondeo negando minorem : ad cuius probationem distinguo maiorem : denomina- tio proueniens ab aeternitate ut ab aeterno,est denominatio aeterni, loquendo respectu illius, quod actuatur, aut quasi actuatur intrin sece ab aeternitate , Concedo : loquendo Ieia pectu illius quod non actuatur ab aeternitate intrinsece , sed extrinsece solum attingitur , Nego. Creaturas igitur eo existere ipsi aerernitati ab aeterno di pro semper , non est ipsas
esse aeternas, eo quod scilicet aeternitas eas non actuet intrinsece. Neque enim unitur pro Pterea aeternitas cum creaturis ut intrinseca earum duratio , sed hoc tantum modo se habet ad illas, ut scilicet velut mensura superior contineat 3c ambiat continentia quadam reali omnem durationem creatam & res Omnes creatas ut durantes, quod quidem fit, .
stat cis non uniatur aut comveniat intrin.
270쪽
sece , cum Praefata continentia sit extrinse ea Iei contentae. Res ergo creatae semper absolute sunt temporales , quia solum extrinsece sunt aeternae , sicut eadem creaturae sunt finith bonae , finite intelligibiles , 5c finite entia, quamuis a b eo intelligantur intellectione infinita dc amentur amo Ie infinitio , dc conti
ne antur caula liter, atque causentur continen
tia atque caulatione infinita , ex eo scilicet quod haec omnia extrinsece dc ut extrinsecum quid comparamur ad creaturas.
Jnsabis : Quod non est existens in se nea, que productum , non potest alteri eo existe- Ie : sed creaturae hoc ipso quod aeternae non sunt, nee sunt pro semper de ab aeterno in se existentes neque productae : ergo hoc ipso quod non sunt aeternae, intelligi non possunt ab aeterno dc pro semper coexistentes alteri, Puta
Respondeo distinguendo maiorem : Quod
non est existens in se neque productum , non potest alteri coexistere , sub illa durationis mensura sub qua non est in se, Concedo : non potest alteri coexistere sub alia superiori menia sura sub qua dc in ordine ad quam iam in se existit, Nego: similiter distinguo minorem : sed 'creaturae hoc ipso quod aeternae non sunt, ne C sunt pro semper & ab aeterno in se existentes vel productae, loquendo de earum existentia de productione sub propria mensura Zc duratione, Conc do loquendo de iis sub mensura su
perexcedente aeternitatis, Nego. Ipsa namque aeternitas sua uniformi, infinita, indivisibili, MPermanente duratione iam sine transitu Se successione pertransiit ab aeterno dc pro semper quidquid requiritur Ec oportet eam transire aut transiisse, ut sit praesens ei, quod nobis adhuc futurum est. Nam si ab aeterno aetornitas est adaequale aeternitas, ut probatum fuit: ergo
ab aeterno habet unite de indiui se tot quasi varies darationis sibi identificatas, quot ea