H. Grotii De imperio summarum potestatum circa sacra : commentarius postumus.

221쪽

i 8 De Imperio Summarum sticiis dixit Synodos convocandas; aliter quam Iunius, qui ctis e ct periculos e ab Eccis a tentari dixit ct institui generaIem congregationem fine cognitione o auctoritate rivi qui humano Ordini praefectus est. Aliter

denique quam omnes, qui hactenus contra Pontificios Protestantium causam e-

gere.

De iure atque officio Summae Potestatis circa Synodum illud hodie controversum est, Liceatne Summa Potestari defignare eos, qui ad S'nodum sunt venturi, necne. Nos licere non dubitamus , sed ut res tota pateat, ordine progrediamur. Ex quo Christus Ecclesiam & munus Pastorale instituit, ipso naturae jure, non illo immutabili, sed eo quod locum habet donec aliter statuatur, Ecclesiae in his quae Ecclesiam tangunt , aut Pastoribus in his quae pastoralis sunt mutaris, licet eos eligere qui ad Synodos sunt ituri ; quia nulla lege, nullo

pacto humano intercedente, alia nulla personas determinandi ratio potest inveniri. Hoc jure fratres Antiocheni e suo numero quosdam cum Paulo & Barnaba Hierosolyma mittunt. Vicissim Presbyteri dc Ecclesia Hierosolymitana una cum ApO- stolis e suo coetu electos mittunt Antiochiam.

Caete,

222쪽

Potesatum circa Sacra. Ips' Creterum in omni sequente aevo nul- IO. Ium invenio exemplum Electionis ab Ec-c Iesia saetae. Nam ad Dioecesianas Syn dos Presbyteri omnes, ad Metropolitanas omnes conveniebant Episcopi, nisi quos gravis necessitas detineret : Nulla ergo

hic eIectio nisi quod ad Metropolitanas Presbyteros & Diaconos videntur Episcopi arbitrio suo adsumpfisse. Vt Synodi

rum missae ad Metropolitanos & plerum que ipsis injuncta electio coepiscoporum ad implendum eum numerum quem Im peratores praescripsissent. Apparet id ex Epistola Theodosii & Valentiniani ad A. D lao Cyrillum, cui similes misis ad omnes Metropolitanos ut loquuntur Aeta. Clare enim ibi Cyrillo mandatur electio. Hanc electionem interdum Metropolitani seorsum, interdum cum Synodo Episcoporum comprovincialium fecere. Ecclesiarum intervenisse non apparet suffragia. Cum &in ipsa collatione cum Marcellino habita,

quae Synodus quidem non fuit, sed nihilo

minoris momenti actio , qui communi nomine comparebant Episcopi, mandatum a coepiscopis suis tantum protu-Jerint. Ad Synodos si qui Metropoll- ..tanorum Venire non poterant, hi aut ta

223쪽

18 o De Imperio Summarum piscopum aliquem aut Presbyterum suo nomine mittebant , qui πιπι ζητηd dice

bantur.

Caeterum quamquam haec frequentis 1-ma suit eligendi ratio, nullo tamen jure vetitum est Summae Potestati convocare Synodum ex Pastoribus suopte judicio delectis. Quod unum satis est ut permissum censeatur ', Idem evincit ratio, si quis fines

Synodorum a nobis ante enumeratos con

sideret. Nam primum multae Synodi habentur solius consilii causa. At naturaliter unicuique licet eligere consiliarios. Ita fit in quaestionibus Iuris, belli, mercaturae, aliisque negotiis omnibus; quae inter &Ecclesiastica, ad meram consultationem quod attinet, nulla potest reperiri dissimilitudo. Saepe etiam Synodi habentur in id ut externam jurisdictionem a Summa P testate mandatam exerceant. At hoc quo que naturale est ut delegans eligat eum quem delegat. Restant Synodi quae consensionis procurandae causa habentur, quarum paulo alia est ratio. Videtur enim in his praecipue expedire, ut electio fiat aut ab Ecclesiis, aut a Pastoribus, ut quae a paucis geruntur, plurimi rata habeant. Magis enim solent placere quae ab illis fiunt, quorum ipsi fidem di industriam elegimus. Hoc

224쪽

Potesatum circa Sacra. I. g IHoc ergo non ad ius, sed ad prudentem juris usum pertinet, qui perpetuus insuper

non est, cum evenire interdum possit, ut quae per Pastores fiat electio, magis concordiae sit nocitura, quam quae per Summas Potestates. Vicissim dc in Synodo quae consilii audiendi aut exercendae jurisdictionis causa habetur, interdum expedire potest, ut Ecclesiae aut Pastores Summae Potestati idoneos viros suggerant , quos ipsa omnes sua notitia complecti nequit. Non debere igitur Summam Potestatem semper eligere personas, sed id ei

licere constanter asserimus. Praeivit jam olim in hac sententia Marsilius Patavinus, dicit enim ad Legistatoris auctoritatem

pertinere , Generale concιlium convocare ,

personis ad hoc idoneas determinare. Qui hic personarum numero Sacerdotes eximunt , aut determinandi vocabulum ad solam approbationem trahunt , miri sunt verborum tortores. En ipsa Marsilii verba tantum non vim sibi clamantis fieri: Legsatores ad hoc obligantur eligendo perfo-Γ '' ηM idoneas ad Concilium integrandum, eis de necessariu temporalibus providendum, o verare recusantes, ad hoc tamen idoneos ct electos tam Sacerdotes quam noο Sacerdotes, propter

Otilitatem publicam, M oportuerit, compellen-M 4 dum.

225쪽

18 a De Imperio Summarum dum. Probat hoc ipsum hoc argumento quod ostensum sit, Iurisdictiones coactivas

super omnes indiserenter Sacerdotes θ non Sacerdotes, personarum determinationes Oapprobationes, ociorum quoque institutiones omnium, ad solivi ydelis Legislatoris auctori- ratem , minime vero ad Sacerdotalis collegii sol in quanium hujusmodi) pertinere. Non potuit clarius eloqui quod sentiebat; determinationem voce elestionis explicat. Personas in Sacerdotes & non Sacerdotes dilhinguit. Determinationem autem Legistator

facit per se vel per alios. Quare quod idem

Marsilius suadet ad definienda dogmata communitates notabiles eligant=deles Presbyteros, aliosque secundum humani Legislator, determinationem , cum prius citatis non pugnat: neque tamen ille id ipsum ad alia conciliorum genera, in quibus aut canones scribuntur, aut jus dicitur, aut in causa fidei consilium praebetur, extendit. Integrare autem concilium idiotismo illius saeculi est

partem concilii facere τίω σαο λ-λκμut Constantinus loquitur in Epistola ad eos qui Tyri convenerant. Quare qui ex eo quod Marsilius idem dicit, per non Sacerdotes integrari concilium a Sacerdotibuι ; ex ipsius sententia concilium integrari negant , perinde faciunt quasi oculum ne-gen

226쪽

Potestatum eirea Sacra. 183 gent partem esse hominis , quia manus pars hominis dicatur. Vide No homines adigat disputandi libido. Neque solus Marsilius ita sensit, sed post eum vir doctissimus qui contra Synodum Trident,

nam causam Protestantium egit Gallico sermone , qui suam quoque sententiam Marsilio auctore sitinat. Neque desunt ' 'Iexempla : Rex Israelis Prophetas quos vult ad se evocat; &nominatim Micham suadente Iosaphato. Donatistae a Constantino Imperatore Synodum postulant,

quae inter se & alios Africae Episcopos ju- 'idicet, hoc libello, Rogamus te Constantiine

optime Imperator, quoniam genere justo es, cujus Pater inter cateros Imperatores perseec tionem non exercuit, ct ab hoo sicelere immunis est Gallia, cum in Africa inter nos ct Episcopos contentiones exarserint, ut de Gallia nobis Iudices duri pracipiat pietas tua. Non Ecclesiae non Synodus Galliae , sed Im- A. D. 3it. perator nominat Iudices, Maternum Agrippinae, Rheticium Augustoduni, Marianum Arelatis, & Melchiadem Romae Episcopos. Theodosius ad Constantino-

politanam primam Synodum etiam Macedonianos Episcopos admisit: nequa- anrita

quam sane ab Ecclesiis aut Episcopis p Catholicis electos. In Actis Concilii

227쪽

I 34 De Imperio Summarum ris Actoria Chalcedonensis exstat Theodosii & Uavrea c- lentiniani Epistola qua Dioscorum iubet

qua ad Eph. - decem liba Epii copos adsumere, non . sinam Θηρ' plures : Theodoretus vetatur assiimisi et

istavi selisiavi alibi quoque legimus ab Imperatoribus retinent. evocatos eos esse Antistites, qui judicio &μ, I, eloquio plurimum valerent. Sed & Fran--οn Chaι- cos Reges jure interdum usos ex Anastalii

oz.. Bibliothecam historia datur intelligi, qui

e A.Dν68. invita Stephani ita scribit c. In exordios

dinationis sua, qui idem sanctissimus Prasul apicem assumpsi, direxit in Franciae partes ad

eximios viros Pipinum, Caresum ct Carolo- mannam Reges Fancorum o Patricios Romanos , &c. deprecans atque hortans eorum excellentiam per suas Apostolicas literas, ut aliquantos Episcopos graves ct in omnibus divinis Scripturis atque Sanctorum Canonum institutionibus eruditos ac peritissimos dirigerent ad faciendum in hac Romana urbe Concilium. Et constat hoc ipsum esse quod a Ca-- rolo V. Imperatore, Regibusque aliis, Protestantes postularunt, ut nempe ipsi pios doctosque viros deligerent, qui ad Synodum convenirent. I 2. Iam vero & illud notandum est, etiam si quando Ecclesiae aut Episcopi eligunt quos communi nomine ad Synodum mi tant, jure aut nativae aut dativae libertatis,

228쪽

Potesatum eirca Sacra. I 8 smanere semper Summae Potestati salvum in ea electionem jus Imperii. Omnis enim usus libertatis, ut ante diximus, Imperio subjacet. Haec autem est vis Imperii, ut justis de causis quidam turbulenti, aut alioqui inidonei homines rejici posse sint: ita videmus fieri in Omnibus corporibus. Nam si in collegio Iudicum aliqui sunt suspecti, eo quod eorum magni in te sit quomodo judicetur, eos a judicio abstinere Summa Potestas imperabit: Idem . fit in politicis deliberationibus etiam civiatatum singularum, imo & in mercatorum aut artificum collegiis, ubi res tractantur apoliticis plane diversae; idem aut per modum legis aut per modum judicii a Summa Potestate statui & potest & solet.

Praescriptum ab Imperatoribus locum, tempusque concilio , etiam materiam agendorum & agendi modum, transsatas eorum arbitratu Synodos aut dissolutas, tum alii ante nos, tum nos quoque ita apertum fecimus, ut neminem id arbitrer negaturum. Quare id potius videamus ecquod judicium Summae Potestati in Synodo competat. Qui operose probant etiam

Episcopos judicasse , non solos Imperatores , stultum sibi fingunt adversarium, de quo facile triumphent. Nam quis unquam

229쪽

1 8 6 De Imperio Summarum repertus est tam demens, qui id negaret sed hoc asserimus jus esse Summ' Potestati etiam juxta Pastores judicandi, quod

probari hic opus non est, cum supra judicandi jus universale adstruxerimus Summae Potestati, quod quidem per Synodum auferri nequit. Sed an consultum sit Summum habenti Imperium sensus suos expromere, & quatenus, alia est dispectio. Eamus per singulos Synodorum fines. Si. judicii declarativi causa habetur Synodus, nimirum, ut ex sacris literis ostendant

Episcopi quid verum salsumve, quid licitum aut illicitum sit, hic Regi sacris in literis probe versato, eripi non potest quod

privatis coneeditur, scrutari Scr3pturas, probares'iritus. Caeterum etiam atque etiam cavendum est ne aliorum libertati obstet

Majestas unius. Notum est illud : quo loco censebis, Caesar Zy primin, habebo quod sequar. Vtilissimum tamen erit, ut qui Summum habet Imperium, non modo praesentia sua conventum honestet, sed & ordinet ac moderetur actiones , quaerat se tiendi causas, quae obstare videntur, objiciat: quod Imperatorem Constantinum in Nicaena Synodo fecisse apparet, cui pro inde ἀληθειας ιξε-mν tribuunt auctores , ipsumque ajunt fuisse T is νωπιν κενών. Ita

230쪽

Potestatum Hrea Sacra. IgrΙlaCarolus quoque Magnus Francolarten -c.νs . si Sacerdotum congregationi & auditorem se ait assedisse & arbitrum. Ubi vero Synodus in rebus lege divina non definitis consilium dat Summae Potestati, quid ex usu Ecescsiae ipsi faciundum sit, hic etiam inquirere Summam Potestatem, proponere commoda atque incommoda satius, quam in conventu promere sententiam, superius dictum est . Fieri quod debeat cum uisitis tracta quid1 acti crus fit, cu=M pauc6simis. Quoties vero potissimum testandi Eςclesiarum consensus causa Synodus habetur, poterit hic quoque multum prodesse augusta praesentia Summae Potestatis ad refraenandam audaciam turbulentorum: sed si a censendo abstinuerit, contenta sibi servare -κςio ν, certius cognoscet an vera & spontanea sueritSynodi consensio. Et sane ita in aliis quoque corporibus fieri videmus, ut ipsa per se placita quaedam concipiant, quae deinde Summae Potestati examina da offerantur. Idem locum habet & in ea Synodo quae legis humanae concessione jus dicit: Quamquam enim hoc jure institutis caelibus interesse possunt Summae Potestates, atque una sententiam dicere, receptius tamen est ut se σῆ -n integros

servent. Et haec quidem obtinent , si ipsa