H. Grotii De imperio summarum potestatum circa sacra : commentarius postumus.

311쪽

2 68 De Impe io Summarum etesia Latina Seniores transtulit. Diaconos non aliter posse arbitror quam Ministros appellari r quamquam sunt, qui , Ut caetera , ita hoc uoque traducere voluerunt , quam Verum agnoscere. Plinius

certe Secundus , ni fallor , & Graece &Latine scivit : qui instituta Christianorum referens , eas, quas Paulus τας διακονους, Ecclesia sequens κονίως appellavit, Vocem voci reddens, Ministras nominat. Sicut autem nihil Levitis licuit, quod non licuerit Sacerdotibus; ita nihil est in functione Diaconi, quod a Presbyteri functione sit exceptum et quippe cum Diaconi dati sunt Presbyteris rerum minorum adjutores. Quare ante Diaconos institutos Apostolorum unus Iudas Iscariotes Dominicae pecuniae quaestor fuit. Et post illum Apostoli omnes aliquandiu alimenta pauperibus erogarunt; d

nec eXorta contentio inter viduas, simulque occupationum multitudo eos coegit vicaria uti aliorum opera. Neque tamen Diaconorum institutio ita hanc curam a Presbyteris segregavit , Ut non ipsis quoque pauperum cura incumberet. Hinc Episcopis fumina pecuniarum

Ecclesiae dispensatio est credita , & qui

dem tanto cum Iure , ut nulli rationem

xφdderent ; sed parte uterentur ad suas

312쪽

Potes tum cirta Sacra. 269 aliorumque necessitates , partem darent Presbyteris in pauperes erogandam ; ut apparet in Canonum, qui Apostolici di cuntur, 3 8 . o. i. & Antiochenae Synodi .. Sic inthronistica , quae ab Episcopo dantur, a primo Ρresbytero non minusquam ab Archidiacono percipi dividique jubent leges. Quae antiqui moris ni essent, frustra juberet Apostolus Episcopum esse φιλοξενον et frustra quoque collecta Antiochena Presbyteris Hierosolymitanis esset tradita. De constitutione ergo Presbyterorum agamus, ut quorum praecipua maximeque necessaria est functio robiter, si necesse sit, de Diaconis aliquid adsperiuri.

Ad hanc tractationem venturi praesari debemus, quatuor res esse , quae a multis non satis accurate distinguuntur. Primum est , ipsa facultas praedicandi, Sacramenta & claves administrandi, quod mandatum vocabimus: alterum est , applicatio hujus facultatis ad certam personam , quam recepto Vocabulo ordinationem appellabimus p tertium est, applicatio hujus personae ad certum cae tum & locum , quae Vocatur electio rquartum est illud, quo certa persona incerto loco ministerium suum exercet pu

blico praesidio ac publica auctoritate 3 dc

313쪽

I o De Imperio Summarum hoc dicamus , si placet, confirmationem.

Graeci enim dicunt εσταυρωπιν aut 'αIωσιν. Primum distinguendum est a secundo. Simili res illustrabitur. Potestas maritalis est a D E O : applicatio ejus Potestatis ad certam personam eX consensu Venit ; quo tamen ipsum Ius non datur: Nam si ex consensu daretur , posset con sensu etiam dissolvi matrimonium , aut convenire ne maritus foeminae impera- Iet ; quod minime Verum est. Imper toria Potestas non est penes Electores; ergo nec ab ipsis datur . sed ab ipsis tamen certae personae applicatar. Ius vitae& necis non est penes cives antequam in rempublicam coeant ; privatus enim Ius vindictae non habet : ab iisdem tamen applicatur ad caelum aut personam aliquam. CHOsΤ u s ergo procul dubio is est, a quo Ius illud praedicandi, Sacramenta exhibendi , & clavibus utendi oritur, & Vim suam accepit. Idem divin aquoque sua providentia, sicut Ecclesiam Conservat, ita etiam procurat , ne Eccle-sae Pastores desint. Secundum quoque a tertio omnino distinguendum, ut jam olim operose ostendit Marsi ius Patavinus: Tantumdem enim haec distant , quam

tum differt renuntiari medicum , & in urbis certae medicum eligi et aut jurascon- sulti

314쪽

Potesatum circa Sacra. 27 Isulti honorem accipere, & fieri urbis ali cujus Syndicum. Distincta haec sunt semispen, interdum etiam separata. Apostoli Vere erant Presbyteri ; atque ita se ipsos

vocant. Major enim Potestas minorem

hic excludit ; Nulli tamen loco adscripta illorum functio. Evangelistae quoque Presbyteri erant, sed nulli loco alligati. . Sic & multo post a Demetrio Alexandriae Episcopo Pantaenus , ab Athauasio Fr mentius ordinati, missique ut Evangelium per Indiam praedicarent, quod hodie quoque fieri Videmus ; atque utinam deligentius fieret 1 Quod ergo Canon VI. Chalcedonensis Synodi vetat aliquam απολελυμ ως χ sοτονειχ M , hoc est,absola te ordinari, ut est in constitutionibus Caroli Μagni, aut, sine titulo, ut est in Synodo Placentina , non est divini Iuris aut

perpetui, sed positivi ; & tale , ut multas

exceptiones admittat. Quin, ut recte notat Balsamo, ipse Canon indicio est aliter seris,liten. Etiam post Chalcedonensem Sy' ι Misia

nodum Iustinianus periodeutarum memi- -- cia.

nit ; quorum & in Laodicena aliisque ve- : A Qteribus Synodis est mensio. Quos ita ductos ait Zonaras, δια το υτ si ἐν του πι-s , m xχονταε ηyρεδρο οικῶ eis. Causa Chalcedonensis Cano nis unica fuit, ne Presbyterorum nume-

315쪽

a a De Imperio Summarum rus major quam usus requireret , oneri esset Ecclesiae , aut si honeste vivendi r tio non suppeteret , hoc ipso vileiceret Presbyteri dignitas. Quo videmus etiam respicere Canonem primum Synodi Londinensis habitae anno is s. & XXIII. Synodi habitae eadem in urbe non ita pridem: . qui tamen eXcipiunt Socios collegiorum Cantabrigiensis aut Oxoniensis , ἐκ eos, qui ad magisterium provecti sumptibus suis degunt, de quos appareat brevi ad cu- Tam aliquam aut beneficium admissum iri. Quod si quis extra has caulas sine titu- Io aliquem ordinaverit , is jubetur ei necessaria subministrare , donec ei de aliqua Ecclesia sit prospectum. Non ergo semper conjuncta electio, hoc est, definiti loci assignatio, & ordinatio : & , cum conjuncta sunt, non tamen unum sunt. Cujus rei certissimum est argumentum , quod qui de loco in locum transferuntur , hos denuo eligi necesse est , ordinari denuo non solent, quod tamen esset facientium, si aut idem esset electio & ordinatio , aut ipsius electionis ordinatio pars esset. Praeterea electionem a non unius sortis hominibus factam jam mox apertum siet: at ordinatio numquam nisi a Pastoribus iacta,

α quidem antiquitus ab Episcopis solis. Hinc ad primum Ephesiorum Episcopumi scribans

316쪽

Potestatum circa Sacra. 2 3

scribens Paulus monet, ne cui cito manus imponat. Et Canones antiquissimi , qui Apostolici vocantur, Presbyterum praecipiunt ab Episcopo ordinari, Episcopum autem non nis a duobus aut tribus Episcopis. Qui

mos, n1 fallor, ex Hebraeorum institutis manavit. Nam & Senatores magni Syne-drii non nis1 a tribus Sacerdotibus ordinari poterant: idq; per manuum impositionem,ut Talmu distat notant. Dubitari autem non

potest, quin hic mos sanetissimus fuerit,& ad sanae doctrinae conservationem utilissimus; quum ad docendum populum non admitteretur , nisi qui ab aliis spectatae fidei magistris consentientis fidei testimonium accepisset. Pastorum ergo est ordinare Pastores. Neque id ossicium eis competit, qua hujus aut illius Ecclesiae Pastores sunt, sed qua ministris Ecclesiae Catholicae. Vnus enim est Episcopatus, teste D mis Cypriano, cujus aflingulis insolidum pars te

Hinc semper creditum,valere Baptismum factum a Rresbytero extra Ecclesar suae fines. Neque vero refert, praecedat electio ordinationem, an sequatur. Nam cum praecedit, conditionata adhuc , non

plena est electio : quam posteriorum aeremporum Canones Postulationem dixere. .P l.

317쪽

r De Imperio Summarum

ordinationem Paulus inerin 1 posteriores M, Mαν, Canones etiam antiquis. sunt moena μ' vocarunt, ut Apostolici &Chalcedonensis, quos citavimus ritem

Apostolicorum 29.& 68. Consilii Ancyrani 13. Neocae seriensis XI. Nicaeni IV. Antiocheni 9. 1 o. 18. Laodiceni V.& pasit sim patres Graeci, quos citat Bilsonus. In XII Canone Carthaginiensis Concilii, ubi in latino est,tresEpsopiordinare debebuntEpisivsi, Gr ca translatio habet me ονη. m.

Idemque in quinque ad minimum aliis ejusdem Concilii locis videre est.In hanc

ordinationem, ut & in alias omnes,inspectio cum Imperio SummqPotestati competit. Habemus Iustiniani constituti nos de ordinatione Episcoporum θClericorum,& alias aliorum lcges, quae aut aetatis aut studiorum tempora ordinandis praescribunt, quas nunc quoque in usum revocari e re sit Ecclesiae : ne nobis aliquando eveniat,quod est in vetere versu; Cedo,qui ν Iram rempublicam tantam amisistis tam cito 'proνeniebant oratores novi, ulti,adolescentuli. Quartum eorum quς distinximus, a tertio

facile quivis videt tantumdem distare, quantum differet Ecclesia per se ab Ecclesia publica. Huc pertinet, quod EZe- ' chias legitur confrma se Sacerdotes. Quod Pasto-

318쪽

Potestatum circa Sacra 273 Pastores legibus atque armis defenduntur; quod Jurisdictio ipsis aliqua sive Audientia attribuitur;quod assignantur ipsis epublico stipendia, sive in fundis sive in

qua , & in quibusdam causis a foro inse

riorum Iudicum exemptio conceditur,id omne huc reserendum est. Confirmationem hanc Summae Potestati acceptam serendam nemo sanus negaverit. Constat ergo muneris institutionem aDeo

esse, ordinationem a Pastoribus, Confirma tionem publicam a senam a Potestater ita ut controversu nihil maneat praeter id quod tertio posuimus, Electionem scilicet, sive personae ad locum, aut loci ad personam applicationem .Haec quaestio ut pertractetur, omnino necesse est ad positam supra distinctionem recurri: alia Iuris esse immutabilis,alia vero justa esse quamdiu aliter non sit constitutum. Hoc posteriori modo EccIesiae sue congregationi fidc-lium loci cujuscumque Pastoris electio competit,priore neutiquam. Ab Ecclesia electionem recte fieri probatur ex ipso

jure naturali. Nam naturaliter cartui uni cuique permittitux ea procurare, quae ad conservationem sui sunt necessaria: in quo numero est functionum applicatio. Ita

3. cap. 7.

319쪽

a 6 ID Imperio Summarum vectores multi jus habent eligendi guber

natorem suae navis, viatores itineris ducem, populus liber Regem. Unde sequiatur, si Idu divinum certam eligendi rationem non praescripserit, & nullum adhuc extet ea de reJus humanum, ad Ecclesiam sui Pastoris electionem pertinere. Qui vero id Ius immutabile velit asseverare,is aut ex Iure naturali aut ex Jure divino po- si1vo immutabilitatem debet evincere. Ex Jure naturali non potest: nulla enim ratio id persuadet & similia exempla c-trarium docent. Ita multis populis,qui aut' optimati tun Imperio aut haereditariis r Fnis tenentur, lege eligere non licet : quia id,quod natura permittebat, humana lege mutari potuit, mutatumq; est. Recurrendum ergo est ad legem postivam, quae numquam ulla monstrabitur. Exempla pro lege adserre non licet ut supra ostendimus. Multa enim recte fiunt, quae tamen non sunt factunecessaria. Quod amplius est, non modo multa,quae Apostolici aevi nituntur exemplis, sed & instituta quaedam Apostolica usus mutavit: talia scilicet, quibus praecepti vis non aderat. Mm. 16. Instituerunt Apostoli, ut Ecclesiae Diaconissas haberent: quis Plinius suo quo

que aevo filis se in Ecclesia Christiana ostendit.

320쪽

Potesatum iam Sacra. 277stendit.Qupta quaeque nunc Ecclesia hocmtinere utitur;Beeta, cur restituatur id of

sicium, causam a se videri negat. Diaconorum perpetuam suisse functionem Apostolica institutione agnoscit idem BeZa: qui tame probat diversu Genevi morem. Apostoli instituerui utBaptismus immersione celebraretur, qui nunc aspersone peragitur.Multaq; alia sunt ejusmodi,quae

non necesse est probare abrogata,cu ulu pata probentur, Imperata non probentur.

Quid,quod Pastores a plebe electos ex θ'

ret: sed multo facilius inde colligitur eleo V-ctionis modum mansssse indefinitum. De Palloribus loquormam de nudis pecunia *ctrum tractatoribus paulo alia est ratio. Sollicite enim cavebant Apostoli, ne quam pecuniae tractatione suspicionem in se, aut offensam concitarent. Potuit jure Apostolico Paulus Lucam sibi assumere,eique collectasEcclesiarum custodiendas atque erogandas dare sed maluit liberamEcclesiis permittere electionem: nimirum, ne quietipsum culparet in tam copiosae munificentiae administratione, ut verba ipsius, c., s io habent. Pari de causaDiaconorum electio

abApostolis ad multitudinem rejeicta est, ne quis Hebraeos Hellenistis, aut hos illis