장음표시 사용
81쪽
6. Distinguendum tanten diligenter inter Imperii actum, qui subditum ad agendum movet & inter vim quae eo nomine lilicui intentatur, quaeque subdito patiendi alia quid necessitatem imponit. Nani etiam cum Imperii actus eflectu suo, hoe est obligatione, caret , vis tamen eo nomine illata effectum quendam habet, non an- tum physicum, sed& moralem, non ex parte agentis, sed ex parte patientis, hunc scilicet ut eam vim repellere non Eeeat. De so enim violenta cum ad versus pa- .ressit licita, adversus superiorem illicita est. Militem inquit Iuriscons incer, qui δ' centur,rei castigare se volenti restiterit, veteresis ris. notaverunt.Si vitem tenuit, militiam mutat. Si ex industria stegit vel manum Centuriom inta si, capite punitur. Hoc ipsum quanquam ex jure humano videtur proficisci potuisse obligant enim humana imperia ad omnia quae injusta non sunt,injustum autem non est a relistendo abstinere aut etiam ex naturae j iire, quod non patitur ut pars toti se opponat, ne quidem pro sui conservatio ne, clarius tamen exscripta lege divina demonstratur. Nam Christus cum dixit, Mat. 16. si. 2μista iμm sumit, gladio peribit, diserte improbat eam defensionem quae vi fiat contra vim injustissimam, sed publico nomia
82쪽
ne illatam. Et huc quoque reserendum Rβm. 3. m. illud Pauli, Qui re sistit, DEI Ordinationi re- sit. Resistitur enim dupliciter, aut contra Imperium agendo, aut vim vi reprime do: interprete Α ugustino; ve potestas veritari favens aliquem corrigat,laudem habet ex illa qui fuerit emendatus : spe inimica veritati in aliquem saviat, Iaudem habet ex illa qui fuerit coronatus.' Sic Petrus vult servos subjici '' Dominis, non tantum bonis & aequis, sed etiam λ t.:quod ipsum pari jure ad subditos porrigens idem ille Augustinus: Ita P se, mi M. a plebibu , inquit, Principes ct a Servis Domini ferendi sunt, ut sub exercitatione tolerantia si aaq. non ad sineantur temporalia , ct sterentur aterna. κNeque aliud obtinuit in lege veteri , ubi subditis pro servis uti, bona eorum aliis elargiri, Ius Regis vocatur, non quia B eX D.ui ita agens iuste ageret Lex enim divinabo. longe alia ipsi praeceperat,imo sepra cives attolli, vim magnam auri, argenti, equitii comparare ipsum vetuerat) sed quia ita agenti nemini liceret vim ullam oppone re et sicut & Romanis Prator tvi reddere di- L pq
c1tur etiam cum 1naqua decernit. Hinc Iare.
illud bis dimim de Rege injustissimo a M. - 6 9 Deo designato, Qus injecta manu in ivictum Domini insons erit 'Neque ullo modo audiendi sunt qui
83쪽
contra Sacras literas,contra rectam rat1onem , contra piae antiquitatis sententiam, inserioribus quibusdam potestatibus ad versus sumina arma induunt. Nam PetruS docens parendum Regi, id est Summae Potestati ως praesidibus autem,id est inferioribus potestatibus ως-πιμ
οπμενιις tanquam missis ac ordinatis a Summa Potestate, manifeste ostendit omne inseriorum potestatum jus a Summarum Potestatum mandato pendere. Hinc de Pontio Pilato Augustinus, Talem Deus de
derat illipotestatem, ut esset sub Casaris pol flate. Et David nonne princeps erat, imo dux militiae in populo DEI, qui tamen
rus sibi non putavit Regem plane tyra nice regnantem vel digito attingere,adeo ut ob abscissam penulae partem conscien 'tia illum torserit Θ Ratio quoque idem evincit. Nam Magistratus isti inseriorum ratione Magistratus sunt quoad Summae Potestati viseni fuerit,at Summae Potestatis ratione privati sunt.Omne enimImperium omnitque jurisdictio a Summa Potestate emanat,ab eaque perpetuo dePendet. Hinc Marcus Aurelius sapientissimus Imperator dixit Magistratus de privatis , Principes de Magistratibiu, Deum autem de Principibus decernere ac judicare. Principum
84쪽
nomine Imperatores intelligens qui jam facti erant aevmines Neque aliter sensit vetus Christianitas; nulli enim praesides, nulli legionum duces contra impios, sa
Vos, truculentos Imperatores armata manu quicquam moliti sunt, ut plane dolendu sit inventos nostro seculo viros erudi- 'tos,qui novo procuso dogmate latissimam seditionibus & bellis aperuerint viam. Neque nos movere quicquam debent a. reccntia armorum in Reges sumptorum exempla. Nam si ea in eos Reges sumpta sunt in quos totum populi jus transsatum erat,ac qui proinde non precario sed proprio jure imperabant,laudari salva pietate non possunt, quemcumque tandem pretextum aut eventum habuerint. Sin alicu
bi Reges tales fitere qui pactis sive postia
vis legibus, & Senatus alicujus aut Ordinum decretis adstringerentur, in hos ut Summum Imperium non obtinent, arma ex optimatum tanquam superiorum sententia sumi justis de causis potuerunt. Multi enim Reges etiam qui sanguinis j re succedunt, Reges sunt nomine magis quam Imperio, ut de Laconicis Regibus scripsit Amilius Probus. Sed fallit imperitos quod illam quotidianam & maxime in oculos incurrentem rerum administra-D 3 tio-
85쪽
s4 De Imperio Summarumtionem, quae saepe in optimatum statu penes unum est, ab interiore Reipublicae constitutione non satis discernunt. Quod de Regibus dixi, idem multo magis de iis acceptum volo, qui & re & nomine non Reges sed Principes fidere, hoc est non Summi sed Primi.Horum enim principatus multum abest a Summo Imperio. Illud vicissim notandum, habere quosdam Dynastas aut Civitates Summum Imperium, qui quaeve id habere non videantur, qui
scilicet id alterius sunt fide & clientela. Sed cum clientela non sit genus subjectionis, &ut Iurisconsulti Romani notant , liber ese non de apopulus qui alteriuιν satem comiter observat possunt hi quoque Summo Imperio esse praediti qui inaequali foedere sive homagii sacramento alteri obligantur. Quae omnia eo fine moneo, ne quis posthac quod factum saepius cule video bonas causas male tuendo infamet. Latius hoc argumentum perse querer est enim momenti maximi &in quo pernitiose erratur nisi hoc sumo eum cura fecisse viderem Beccariam, Saraviam,& nuper doctissimum Arnisaeum, ut Bodinum,Barclajum, aliosque praetex-
His praestructis accedamus ad demon
86쪽
Potestatum circa Sacra. .ssstrandam paritatem Imperii circa sacra &circa res alias. Quemadmodum ergo in rebus omnibus non perinde animis imperatur ac linguis, ita Lactantius non minus vere dixit; Quis mihi imponat necessitatem vel Lib. s. e. t a. credendi quod nolim, vel quod velim non cre
dendi ' Et hoc sensu verum est Cassiodori iis .
illud, Religio imperari nonpotest; & Bernar Sisin. 66. ndi , Fidem suadendam , non imperandam. Quare & Imperatores Gratianus, Valentiniapus , & Theodosius de haeretico ho- LOmnis demine, =bi tantummodo, inqujunt, nocitura ς' 'sentiat, aliis obfutura non pandat. Atque huc Lib. 4. de credo respiciens Constantinus se vocavit ' suum τῶν si is , quia internae actiones
per se sumptae Imperii humani materia non sunt, sed Imperio Dei subjacent, qui
per Episcopos non Imperantes, sed innistrantes animos & vocibus & signis movet,ita tamen ut praecipuam efficaciae partem sibi uni reservet. Conjunctim tamen cum externis interna humanum Imperium veniunt in utroque genere. Lege L .. - Cornelia tenetur cvii cum telo fuerit ho- sisis. minis occidendi ramia; & generaliter ait Adrianus Imperapor, in maleficiis voluntatam spectari non exitum. Sic in codice Iustinianeo de Ide. Catholica, titulus extat,
87쪽
56 Imperis Summarumma explicat , Cunctos sopulos quos clementia nostra regit Imperium, in tali volumus Religione versari, ctc. Hinc illa Regum nomina; rectores, auctores,defensores fidei. Ita & olim Rex Ninives cum jejunio poenitentiam imperavix. . Quod aDeo vetita j liberi aut jussa vetari
ab humana potestate valide nequeunt,non
magis in sacris quam in caeteris actionibus obtinet. In utroque enim genere va- , . . lere debet Apostolicum illud, Deo magis '' parendum quam hominibus: quod discipulus ad Eisb. Apostolorum Polycarpus ita expressit
Mad. i. is. ReX AEgypti obstetricibus imperat Hebraeorum infantes mares interficere, non parent. Causa additur, uia Deum timebant. D E V S enim per naturam vetat hominem innocentem occidere.
Rex Achabus a Nabotho vineam' poscit jure mancipit. Negat Nabothus quia lex divina Hebraeis data vetabat praedia extra familiam'man ari.Antoninus Caracalla Papiniano Jurisconsulto imperat ut parricidium.ab ipso factum defendat , recusat ille & mori mavult, quod sciret cum jure naturae & Gentium pugnare, mentiri & patrocllitum tanto sceseri praestare:
88쪽
Ponestatum eirca Sacra. stare. Eodem jure eis affectu sanctiore , a
Apostoli synedrio vetante eloqui aut docere in nomine IE SV, quaerunt, an non Deo prae με 39 hominibus t parendum ' Merito sane : Ab L l
ipso enim DEO per os Domini J E S V
praeceptum acceperant, in nomine i uu pa nitentiam ct remGionem peccatorum praedicandi, & quidem initio facto Hierosolymis. Nam id quoque speciatim mandato com prehendebatur. Quod ergo divino Imperio factu ipsis n. erat necessarium, id Imperio humano illicitum reddi nequibat. Et hoc sensu explicandi sunt auctores qui ajunt Evangelium, Ministerium, Sacramenta Imperio
humano non subjacere, nempe ad mutan- - 'dum id quod jure divino introductum est. Primum enim verbi salutaris praedicatio & Sacramentorum exhibitio prohiaberi efficaciter nequit,quum a DEO praecipiatur. Nam quaecunque DEVS unam in partem definivit, ea contrariam in partem ab hominibus definiri non posse exploratissimum est. Eodem modo jus alendi parentes aut liberos, sublevandi insontes, multaque alia hactenus a lege sunt libera,ut eorum prohibitio non valeat. Secundo forma a DEO praescripta Ministe rio Verbi aut Sacramenti mutari ab ho-
89쪽
s s De Imperio Summarum minibus non potest, nec id sacris proprium. Nam & forma matrimonii, qua a tentas nempe consistit in unitate duorum& individuo nexu, humana lege est im- L. cum Dis' niutabilis. Tertio non est humanae poter
niis. 1tatIS nova condere ridet capita, aut ut loquitur Justinianus,fidem innovare, neque . novos D E I cultus aut nova instituere Sacramenta, quia hoc ipsum istarum re rum natura repudiat. Neque enim quicquam potest ad salutem credi seri ve,nisi quod D E V S ut tale patefecerit, neque potest esse aptum applicandae divinae gratiae instrumentum, nisi quod D E V S isti usui assignaverit. Perinde enim hoc est ac si dicam non posse a Summa Potestate constitui,ut verum sit matrimonium inter ejusdem sexus homines aut inter infantes; repugnat enim matrimonii natura. Adde. jam quod D E V S directe vetat legi suae, pnesertim Evangelicae. , aliquid addere tanquam ad salutem necessarium , aut sco minisci.Non potest autemsiimmaPotestas essicaciter aliquid statue- ' te DEO vetitum: scut non potueriintPersarum Reges effcere ut inter matres ac filios justa essent connubia. Si quis tamen accurate loqui volet, potius dixerit haec omnia quae recitavimus ta in sacris quam
90쪽
ώ'otesatum circa Sacra. Ss in caeteris rebus habere in se quiddam per
homines immutabile immutabilitate Juris , quam omnino ac simpliciter Impexio Summarum Potestatum non subjacere, cum plurimi maximique aetiis Imperii circa eadem illa versentur, qui actus in
Sacris literis vocantur precepta Regis ex Verbo DEI. Primum enim a Summis Por chron. 1s a
testatibus αμε s fluit, quod ea quae DEUS G' so 3. imperat libere imo & commode facimus amotis impedimentis, datis adminiculis.
Ita Cyrus & Darius Judaeis permiserunt Templum restaurare &sacra ibidem facere, additis etiam pecuniis ad sustinendas impensas. Sic Constantini & Licinii edicto contigit Chiistianis ea facere quae Christiana religio deside
rat. Secundo, ut & supra attigimus, lex . humana non tantum permittendo , sed &jubendo quod jubet lex divina, novam superaddit obligationem: quod Augustinus notat, cum alte Nam ct apud homines poenas sid luit, ct apud D EU M frontem non habebit, qui hoc facere noluit quod ei per cor Regis ipsa verii jussit. Item; Hoc jubent Imperatores quod jubet ct Christiu, quia cum bonum jubent, per illas non jubet ni si Ciminu. Tertio Summa Potestas humana circumstantias quasdam loci, temporis, modi, actionibus a DEO