장음표시 사용
61쪽
Incommutabilia I Sic legitur & bene in MH. sed in imbrem
his locis lenirios dis minantiu sime alteratione
. o casionem praebet, ut bene ex minemus , An cessante legis fine admquare eo ipse cesset ipsa lex 3 an veto nocesset , sed debeat dilpensis , aut mutati Ratio dubitandi est; quia, ut incipat obinare lex non suffcit dari causi Titiniam , sed est necessarium , quod
feratur; unde, quousque eam Superiortissent, non obligabit: ergo similiter, ut ligare desinat , non suinciet dati caulam legitimam; sed requiretur abrogatio aut dispensatio. Nec valet dicere, nutae tenera Superiorem legem abrogare, quam pemitiosam nouerit; quia etiam tenetur condere quam necesi Nammiurauerit: ergo sicut non obligatrii tum , lex quae necessario de ret'm , sed, quae lata, sic sintiliter non erit immunis ab obligatione obediendi legi, quae abrogati deberet, si tamen non stabrogata. iai ut litur Dubio proposito respo- Ceam , aico pri-: Homines non esse Itipremos Legislatores , sed Dei Vicarios. Nam si actiones liominum phymcas consideremus , nascuntur a poteni a secundarum; si morales, is cciindarum causarum morali potestate. Hanc omnibus Pambusfamilias Deus nidulsit, noη quidem ad destructionem
ciarissime docuit nos Apostolus ; unde lusum meus Bemaidus, impraesemriam agit de praeceptis , quae a Sup
rioribus imponiselent,&ait, Por min/rma furenni , non quia μιuer vivere non Meret, Ita , quod ita maris expediset; nec Mari Maliaui, quam Y lucrum s custodiam charitatis. Ergo
lagi spiri lium finis est prosectus&terieuerantia in charitate: cessat igitur Iegis finis, cum ipsa, nec custodiae, nec lucro charitatis aeseruit. Iaa Dico fecundo; Charitatem & an morum aedificationein, quae intenditur,
hepem iis mediis posse Euera & comstruam saepe etiam eius conseruationem ab unico ni relio dependere. Si dependeat a multis, elui debet medium aintius , & mulnim ptius illo, quod sit iis ipsis arridet. Nam cium in legibus etiam at enda sit suavitas non enim
per difficilia debent ad Deum inuici trahi , qui per facilia duci possent) haec
in legibus non acceptatis reperiri non potest. Huc respiciens in Commenta mei num. . statui hanc primam Conclusionem, debes tibere accep ari a subditis e Pr,si coam acceptauerint, cea senda sunt moratiter non accep auisse , a fideo lege non obligari. Probatae N rob ratae optimoriam Atithortim testimoniis subiunxi Conclusn)num atteram; nimiru
biuti qui latam laem iustam talis est, quae ad obtinendum finem intentaim praescribit medium optimum & facilliamum )nan admittunt, peccant mortatiter non acceptando. Caterum lex, si non a ceptetur, non ostigar, unde necnc bis, qui contra eam operabitin.
62쪽
im huius Conclusionis pars ostem ditur; quia grauiter militat contra L gislatoris authoritatem linem non a piari; ergo, qui sine causa legem killam
non acceptat, f-ntis aut ritatem grauiter videtur contemnere , mn elium
opponitur materiar l s, quae iusta sit in Cninir, sed sermae, hoc est, ipsiusmet
gislatoris voluntati. Getenim non tenebitur subditus via a legibus non a ceptatis praescripta custodire charitate , quam potestabis vi , tametsi, ut Minponitur , dissicilioribus . Caeterum, si nullam legem vellet acceptare , nempe, nec facilem, nec disiciliorem, possct d, o inobediens Respondeo ipsammet interrogationem explicando. Si Roma Parisios suatuor viae , quarum una sit breuior securior& amoenior , reliquae longae prolixae periculosae , di aridae. Qinpoteli tibi iter illud praecipere doluit de viam determinare; Si periculosam praecipiat , poteris i gem i i acceptam errat enim Superior per plura & perium Iosiora fieri ilibendo , quae melius per faciliora postent: Si optimam viam indicat nihilominus sine usa praeceptu acceptare nolueris, peccabis tui Superioris authoritatem exponendo coni ptui di ludibrio, tales tamen petere, Ut indicat iter per viam dissicilios , nec tenebris facilem illam inire iure praec pii, quod supponitur non acceptaritenim, si nullam viam inire velis , cense ris Parisios nolle adire, ac propterea non iam medium refugere, sed irsino finent, qui per se independenter ab acceptatione posse intendi supponitur. Porto, si contuigat ex illis quacuor vias, aliam esse breuiorem, aliam securiorem ex longiorem, aliam anaceniorem; po set subditus suo Praelato primam uid centi secivatam proponere; quia non Aberet dici legem sine causa non acce- Iare, qui ut liberaretur a periculis, ve, t potius viam mire longiorem. Haec
dicta sint ex suppositioire, quod finis in- acutus a lege, tantum sit, quod peruenias Parisios, nam si sit, ut cito perudinias, aut quod in medio itinere seia negotia ea pedias, possent viae iuxta exiis gentiam & necessitatem finis dete
12 a Dico temo; Si charitatis consedi uatio ab uno isto medio pendeata Sup rior debet proludere, ut illud medium
ponatur, puta consulendo, admone
do: quod si nec monita lassiciant, debet illi id indicere, disi non indicat peccat
mortaliter. Inferior debet legem acceptare ; & si non acceptet, Peccat taliter, re lege tametsi nou acceptata tenetur. Superioris obligatio probatur, Osicium enim eius est, prospicere ut c, seruetur charitas, non tamen prospicit, cuni non adhibet media susscientia, ut illa conseruetur ; nec sufficientia adlibbet, si uniciun est illud superior omittit. . Dices non semper requiri praecepta , quia multa fiunt consilii ductu. Sed respondeo, nini dari diuina consilia de rebus praecise necessariis ad conseruationem charitatis, sed eo respicere coimsilia, ut charitas melius conseritetur; de charitate e ga Dei seruanda, praece pium habemus in prinia Decalogi tabula,de seruanda erga proximum , in secunda. Cum ergo charitas praeopitare, etiam mcdia conlpicipiuntur sine quisbus ipsa liare non potest. Addo Prael tum non teneri liatim selminare prim-pa , sed quando non suificiunt com
iM Probatur etiam oblistatio inferi ris ; nam, qui unicu.n medium reiicit, ipsummet finem reiicere dicendus eli-Gunque charitatis Obligatio non Pen deat ab acceptatione subditorum, tς-nebuntur vel inuiti uinae legis satisfa
Sta obiicis hinc seqiu quemlibet Superiorem posse lege morali interdicere quaeriina lue peccata mortalia I Omnia cnim ex singula militant contra iliar,
az3 Respondeo negando illationetin F 1 solus
63쪽
sbius enim Deus est viuuersilis Domi- perminiuit a ritis doctis explicata. Bemniis, sitamq; uniuersalem iitrisdictionem nardus cap. 9. ptr Fratrum DA . trans nemini communicauit; Charitas gressiones, non sup r Patruis traditionesticatio consumatur a biis pii re inter- constituitur , qui et mir; νmind. nis , Ecclesialii cis , regularibus , saecli la- Iorhm cultor , ct vltor v/tiorsem.
ribus , mixtis,&nullus est, qui uniuer- 128 Hinc ad legum dispensationem&Brum curam habeat. AEdificatio suia commutationem progrediamur. Dico Miti prout actus pure internos conccrnit igitur; Perseuerante aut toto fine neces nulli homini, aut angelo commilia est, lcgis, aut graui eius parte , Sup manet Deo Bli reseruata: Quamobrem ri Orena non posse concedere dispens, nullus Superior Ilaclasiallicus sit aut Α- tionem . Singulos terminos expono iacularis ) potest actus pure internos pW- Finim appetis illiina , in quocipere aut interdicere directE. Con po ter non potest d: spensare, talia siminonem. mei Commentati).) Ratio tria vota apud religiosos, talis coiissem est sula actus interni Qtum attingun- uatio Reipublice apud quosciimque, quitur indirecte ratione externorum, suos in Ecclesia aut extra vitam communem concemunt di tunc non debent dici pu- N Politicam agunt e Legem veron cusare interiai, sunt enim potius mixti ivnde riam, sine qua finis necessarius habetiit at certissima Conclusio , quod actus non Potest. Probatur,quia ex tali dispen-
pure interinis cis est ab omni habiuid, satione sequeretur , quod fit ratetur ne ad externum praecisus nec directe, latentio finis, quem stipponimus esse nec indirecte indici, aut interdici possit. necessarium.Vnde meus Author, cum 1et 6 Eadem subditi aedificatio prout di, p epta. charitati militant , concernit actiis Ecclesiasticos commissa mobibter Axa sunt , mutarii omnino nacti diuinitiis stimino Pontifici , Episco--ipsi quidem Prapostris sine Ofensa posipis , di eorum Vicariis mediate aut ina. δε nt. mediate, hoc enim alibi examinabitur 9 Dico quinto ; Cessante tota fine quapropter Rex , qu: d: recte priciperet qu tofugis, culat ipsa lex. Pro hi
misiani talem talibus diebus dici , cainq; conclusiotus intelligentia adnotato nouis Orationibus piter Pontificis apa finem cessare pro absoluteta respective, Probationcm componcre, excederet l, nempe, aut secundum se, aut secundum
nutes si is potestatis. Non aliter etiam sebditos consideratum ; secundum se Episcopus, si ferret aliquam legem do bifariain deficere potest; videlicet, con-matcria pure saeculari; Regibus enim & tradidi orae aut contrarie- Deficit con-R rumpi ib. Gubernatoribus commissa tradictorie,ctam medium ita variatur ei in cura conseruands charitatis di Olfi- cumitantiarum succesti ut inutile cu ς di subditos actibiis di legibus si cula. dat ; contrarie vero , cum non solum inutile, sed de nocivum. Consideratus My Abbasci editur esse Vitarius Potin resim diu subditoriam etiam bisariam do. Uuc S in rcbus Ecclcsiasticis ,1 in eis de- ficere finis ipse potest; in commuiu, & bot procedere iuxta sua priuilegia de in particulari: in ccmnumi quidem, qua-morcs laudabiles si ii Monastemii. Sed re- do medium illud non cli utile, aut est gul rium actuum, de trium votonini sub- nocivum ad adleqiicndum finem publiua ut alitim Obseritatiet est Ordinarius cu cum; in particulari,ctim ad adsequcia iiDs,prnpugnatorii icin Dotninus.Dispo dum priuatum..ut Cius citcon imissa prudentiae; pru- Dico igitur, quod quomodocumque Mςn is inquam, i 'n voluntati: non enim finis adqquatus deficiat nempe , in
m qi Potcu omnia,quet viilis quilum communi, aut in particulari , pr is
64쪽
aut contrariE obligatio legis cessat .
Haec veritas roboratiar testimonin A thonim , quos Commentaris Io. adlcgo ; & confirmatur rationibus le-
Et primo , quod cessant fine Iegis
contrarie legum omnis cesset auilioritas probabo testimonio Bernardi cap.6. dicentis , Si contrario contraria fort. ali. quando charitate visa fuerint nemp praecepta aut statuta ab dumtaxat ,
quibus hoc posse fidere datum est videlicet mutari possunt. Et probat inita;
iussisimum esse liquet , ut qua pro charitate inuenta fuerunt , pro charitate quoque, ubi exped. re videtur, vel intermittantur , vel in aliud sortὸ commodius de-
Secundo , quia & cessante contradi-ctcni illa lex, tametsi non militet contra finem intentiim, non conducit, adeoque nec obligat; nemo enim prudenter inutilia praecipit, nemo tenetur etiam ad inutilia. Bemardus; Tenent am fm
mamqb immobilitatem, etiam apud Pra-
latos, qua ex stabiti necessario fiunt, sed
quatenus charitati deseruiunt. Noto illud quatenus, S addo non posse intelligi inutilia quatenus fini deseruiunt, non enim inutilia solent, si aliquatenus fini
deseruirent. Tertio , si Rempublicam consideremus , nemo est, qui vel totum populum, vel aliquem particularem velit obligare lege inutili, aut ii Ociua toti communitati : Ouamobrem tenendum est legem, cuius finis cessat in comtini contradict. aut contrarie non esse obligatoria. Sed disicilius est, an cessante sine adaequato in particulari, cesset cliam quoad illum particularem legis promulgatae &ia acceptatae obligatior In Commentarii mei num. Io. respondi ammatiue, subscribens multis de probatissimis Autho-ribu , . Inquiris tamen, An cessante fine adaequato legis in communi & manem te in particulati, teneatur ad illam ali
que is m particulari ZVideretur alicui debe
re responderi assi athie , alias enim non apparet doctrinae consequentia . Respondeo tamen cessare legem etiam
in particulari: quando ipsa est publica, di finis cessat in communi. Igo Dico sexto , Quando finis legis
cessat contrari. , superior non solum potest legem abrogare aut commutare ssed stib culpa tenetur , Bemardius, Inι- quΝm proculdubio forti , si statuta pro
Iola charitare , contra charitatem te
33i Sed inquiris, quisnam debeat esse iudex,& examinare, an finis ipsius cessalietit, aut non 3 an in lege quaciam rue susticiat dictamen priuatum3 Reis eo aliter pli losephari oportere de
interno, quam externo. Vt in foro i tertio legi non obedias, sui licit tibi priuata probabilitas , ctiam secreto laausa; at vero , ut publice non obedias, requiritur quod possisostendere te habere Cpinionem prubabilem de legis iiivitilitate. Caeterem legem esse incommuni liuitilem di tamen suili laeti, sine Reipuplicae ignominia, auirmari non potetri quamobre sentio in nullo tribunali posese ollendi legis finem in communi adaequale cessasse , quia alias ostenderet Legislatorem esse Tyrannum, aut stupla dum, quod leges nocivas, alit inutiles foueret, aut tales esse ignoraret. Tyrannis enim est leges nocivas stabilire , Tyrannis subditos ad inutilia obligare, &socordia ignorare, an legis finis defici incommuni; desectus enim huiusmodi talis est , qui non possit nisi crasse ignorari. Igitur in Republica bene ordinata nulla est , quae male gubernata audi, re velit legis obligationem cessareta. in communi ante ii iridicam declarationem improbabile est . Ergo non quicumque pluatus , sed hi hi Λιmtaxat
datum est , proaidere creditum s ΠΙ-
minim illi quonim curae commissae sunt tamet legeS-
65쪽
Sed nequis crederet Bemardum d cere propria placita, testatur hanc doctrinam ex Gelasio de Leone stilianus hausisse Pontificibus , & probat Mem exhibitis authoritatibus.
Diuino humanum Inuiolabili, quae solius Dei authoritate mutari potest.
I 32 Ecessarium deinde quod Inuiviliae nominui illud intelligo , quoaia traditum , sed diuinitio promulgatum, nisi a Deo, qui
tradi i , -ωνι omninὰ non pustur a Ut exempli eausa; non occides , non modi chaberis, non furtum facies, oe reliqua illius tabuia legis scita : qua etsi miliam prorsus humanam dispensationem admittunt , nec cumam hominum ex his a quid a aliquo modo soluere aut licuit Laut licebit, B Deus tamen horum, quod
votisit, c O quando voluit, soluit, siue eum ab H ebreis i Exodi 3. g. J iam pilas spoliari,siue quando Prophetam eum mutiere fornicaria, s Oseae I. a. l-sceri praecepit, quorum utique alterum , quid nisi graNe furti Iacimur, alterum d nisi giti' turpitudo reputaretur ,se non ex flet utrumque factum aucto- γritas i erantis e Sand υbi simile aliquid aliqμando ὀ sanctis bominibus fuisse legitur Hurpatum , Scriptura non inducanu , quod Deus ita praeceperit e aut eox peccasse fatendum est sicut homines , aut certὸ sicut Prophetas familiare Dei. consilium accepisse. Vnde O seum exemplum pouo , quod occurrit de Sar. I - qμi s Iudicum 16. g. I seipsum isa eum hostibus opprimens interfecit ..Ρod utique factum, si definitur non fuse peccatum, priua/um habuisse comphum indubitanter credendus est,etiarest a de Scriptura hoc non n habeamus ..a Ex his aliquidJ optime MM. Exemplaria impressa omittunt illud Aliquid,. di remanet sensius obsciarior. ου Deus J Libri impressi Dominus ias Q 9d voluit , NI Mea MM. non habent illud , & habent illud editiones impressae, ex inubus illud hausi omatus nitidioris gratia. o. Etiamsi l Libri impressi habent Etsi . ε Habeamus J Minus latine noua Coloniensi x editio exhibet, Habemus di Sane stimi mea MM. & retineo Hariamus, quia particula illa luet videtur iure Gram matico ex re potius subiuncti uuin ..
De tertio I risereno ultima Diuitia humanassed quid
ιε Q dicendum est de tertio, Asemento, die
pruna Decalogi premeta sabbati Sanctificet y Si hoc primae tabulae L pure Theologica ta Diuina praeceptum est, male divitur esse onuvi
66쪽
necessariati inuiolabilis , cum non soliis a Deo sit dispensabile , edis E
Uesia humano diuina authoritate dispensatum: non enim hodie sabbatum, sed Dominicum diem sanctEcamus. io Respondeo hac e duo includi; alterum , homines debere gratias agere creat , alterum , debere talidie S per talia media . Ad prius ita rigide a iure
naturae obligamur , ut non dubi et asserere D. Thoaushominem in primo instanti,in quo utitur ratione libera, d
here Deo conditori gratias agere: quam obligationem tametsi multi Scholastici dificiant , nemo negat. Ad posterius iudico Hebraeos solum fuisse obligatos adeoq; huius obligationis obseritantiam cum veteri l transiisse; unde Iuda, rare dicendi sunt Caluiniani Ministri, qui milia apud rebelles Hollandorum Status obseruantiam Sabbati reuocandam contendunt. Igitur , si tertium Decal gi praeceptum de Aione gratiariam de oratione exponatur ,& tempus humanitus non determinetur, esse naturale de necessarium asserendum est.
hivinorum. 13s v si maior dissicultas, qua vul
creditur, quae inquirit , Sintne omnes res prohibitae , quia malae , an malae, quia prohibitae hoc est, An adii, terium semiadum se consideratum, & ut praecisum a Decalogo sit malum, an vero ideo dumtaxat malum sit, quod diuinitiis sit interdictum, Modo asserem do, & modo negando aliqui recentiores obscurae controuersiae addunt tenebras; ct imprudenter grauissimam quaestione resoluunt. Situitur Prima Conclusio. est duplex; physica, or moralis. II est caremtia reuia tionis oe.bonitatis p sica; hac
carentιa bonuinis moralis. Hinc patet
oppositionem esse duplicem, physicam& moralem , illa rebus ipsis opponi miihImpraeceptis. s Accedit ordo Entium
virtusium , qua perperam cum morali confunditur , di tamen debet omnino separati. Uitur virtualiter malum illud dicitur, quia vese non caret bonitate, ita tanaen se habet, ac si vere careret. Non aliterdicitur & vir aliter opponi, quod quidem vere oppositum non est, ita tamen se habet, ac si opponeretur. JSi velis hanc doctrinam exemplis ill strati , multa suppetunt; nam Mecitas est malitia physicaest enim carentia viastis,cuius bonitas debetur animali. Ele mo*na propter vanam gloriam concessa, mala est moraliter saltem finaliter, caret enim ordinationead bonum fine . incidere animal , si non si contraprinceptum, est actus, qui opponitur playῖα ipsiinet animali; sicontra praecepti uri veniat, opponetur animali physice, α praecepto moraliter.
iuer Secunda Conclusio . Non γtest
Deus facere, qm d vel carentia Mnitatis
vel quod carentia bonitatis debita mor liter , nou fit malitia moraliter. Patet;
cuia Deus non potest immutarerenam definitiones & essentias, di nos maluetiam itori nci per bonitatiscarentiam definimus.138 Tertia Conclusio. Omnes actio
nes , qua interdicuntur in prima tabida naturaliter opponuntur Deo, etiam pracia se omni precipio et Omnes, qua interd euntur inu cunda, tanus ais omni re cepto pesscindantur, naturaliter προπη tur proxiπυ. Patet; quia odium Dei,
etiam si ab omni lege interdicente pr scindatur , oppotaetur Deo pri sim &naturaliter; non secus ac proximo ; Ddiu proximi. 139 Quarta Conclusio. Actiones in . qas in tabula secunda inbibentur , si μα- sirirentur absti acta ab omni Diuino prD
cepto, non intest gentur . opponi Deo mc-
raliter. Probatur , aut potius demo
stratur; quia, ut doceor ab Ap lo.
67쪽
Vbi non intelligitur lex, non potest inte,
tui praeuaricatio. iqo Quilua Conclutio. Omnes Milones, qua interdicuntur preceptu si notabuis , prscise a diuino prscepto προ-
nuntur etiam Deo naturaliter tametsi m
diate. Patet ; quia sunt contra prox, mi ini, qui est Dei. Et confirmatur. Iim cendere domuna,ideo est cotra Petrum, quia dolitus est Petri.& occidere equum, ideo est contra Ioannem, quia equus eli
Ioannis; atqui pitysice loquendo Petrus Dei est, ergo occiso physica Petri ab omni lege pretcisa opponitur Deo physice & naturaliter, Cessaret haec oppositio si Deus non prςsupponeretur velle positive contrarium. I i Sexta Conclusio. Non potest Deus facere , ut ilia actiones, qus in tabuia prima Decalogi interdicuntur, sussimme
bonita, natural ter non opponantur, Pa
Septima Conclusio. Potest Deusfacere , quod omnes ille actiones, qua in tabula secunda interdicuntur, non opponantur moraliter Ius boniιati in iis , ac propterea , quod non sint peccmmosa, nec mala moraliter. Vt hanc doctrinam ii
telli uas adnotato, aliud esse Deum potuita facere , quod Hebraei spoliarent Egyptios sine furto, & quod Propheta. cum muliere sine Drnicatione milceretur, & quod aliquis se occidat & non priuata authoritate ; aliud & omnino diuersum, Deum potuisse facere, quod surium, fornicatio, ex homicidium prinuata authoritate commissum, non sint
Ratio enim est; quia si Deus utpote supremus uniuerso .im Dominus, dedisset Hebraeis omnia AEmptiorum bona possessionem, Oa. 3. J &Prophexae es i. J in uxorem mulierem illam fornicariam, & Samsoni s Iudic. I 6. ldominium propris viis; nec Hebraei a
stulissent aliena, nec Propheta se com- aliiscuisset oim seu niua iro sua,nqc Samson se occidisset priuata authori Mic : ac propterea , nec Hebraei essent fures,nee propheta ismicarius, nec sason iniquus homicida. At Bemardus altius & melius infinitam Dei virtutem considerans, nosolum ei concedit potentiam faciendi, ut
quis proximum sinitet sine furto, sed Mindulgendi ut quis seretur sine peccato. Nam ex hypothesi possibilis ipsa sit aut non quod Deus in secunda tabula legis
suae dispensasset caeteris nianentibus ut nunc, s liatio quam perpessi sunt piij, Hisset furtum; commixtio sieminae& Prophetae, sornicatio; & tamen non fuissent peccata; essent enim actiones deordinatae physes , non vero legi DLilinae quae non esse supponitur) repugnantes . Hypotesin tamen ipsemet mardus admittit, & curiose hoc praesenti Capite expendit. 1 et Octaua Conclusio. Potest Deuι
facere , ut actiones , que secunda tabula in erdicuntur , non oppo tantur physic
sue bonitati. Et probatur discurrendo de singulis, quia poteli facere, ut homo sit dominus physicus alterius hominis, imo& sui ipsius. Puta, si homo hominem Deo cooperante produceret, aut homo Parentibus mortuis se conserui ret. Quamobrem etiam nunc de sicto videtur Parentem, qui filios occideret
quod quidem grauissimum peccatum mortale est nullam habiturum B oppositionem physicam Deo, si accederet Diuina dispensatio, Pater enim, qui filium interimeret, rem proprian consumeret,&ideo non opponeretur physice Deo . Nec iuuat dicere, eum esse causam secundam, ideoq; Dominu secundum, quia inde non sequitur, quod
Pater filium occidere in tali hypothesi non pollet, sed quod non pollet D mino primo inuito; nec inuitus dicendus esset, qui in praecepto cogn-ccbatur dispensare. Adulteriis oppositionem physicam potest Deus abolere, priuando maritum dominio & id concedendo amasio. Furti etiam, si daret Petro dominium touus orbis. Nona Digiti bν Go
68쪽
' N a Conchilio . Alan potest Desia physicam, quae actim humanis N
fuare formaliter, quod actione , qua im nitati Diuinae interesse taet, examinat . inieratis licuta obuia, non προ- idque apte intere am& secunda: nantur physic. proximo. Homicidiunia tabulam distinguit, nixora enim verbi Eratia , quomodocumque id clusione VI. & VIII. stabili minus Lino fiat malum infert proximo, nam h in capitis anti titulo. mini malu est physicum vel iuste occidi. o Er ne arro inmutabitia ea γHinc confid operationes in secunda quidem Deus mutare potest. Et
tiones alteram condra proximum, dc ab reo sunt immut. ιDa , aua Deus
Iziinum proximi, illam parest. Addo prioris se generm p
teram contra'. t ae atticulos , posterioris secundae -
- άα modium enim Dei ii ruraliter ω necessa- Uttat, s.f sui illudfi, mali- rio Diuinae bonitati opponit atere ludne Deus quidem pol hac opposset. Iraema oliri. - in hoc
capite legem naturae , & oppositionem hac oppositione careat.
De Lege Pure Diuina ,sive Incommutabili.
et a veris Necessarii IMommutabili quid accipia velimustati quil dem nihil eonmruentius, quam quod Diuina ita eonstat oe aeterna firmatum, ut nulla ex causa
aio, o quidquid de dilectione, humilitate , mansuetudine, iam in O . quam in veteri Testamento spiritualiter rur. Irac quippe talia sunt, qua nec Eo siquida inmobiliter, quo in naturalι ter bona, 'quam numqIam nisi salubriter , aut imperantur , aut obseruantur. οπpersona ortem contempta , eustodita D salutemgo necessitatem, sua cuique facit in promittendo voluntat. Vr II tis Aulboritas. Tertiam praecepti dignitas. Disserunt autem, visuibusdam a se inuicem gradibus tres ista necestate: nec νna rimulabilita is firmitas. Nam ex prima quidem quod immutabιle, tamen vix mutabile esse constat , dum solis illad liceas muta re Tralaris, hoc non nisi stili oe prouida dispensatione . Quod verδ fit ex sequen- ιι, qua σ v v maior ista est , peae iam incommutabile , soli quippe Deo se m et ιὰ superius demon ratum G. Porro, quod de nouissima sit , tanqm om-
69쪽
iniuare liberum est. Quod igitur trulli boninum fas est, nisi solis nimis P a latis dici Vix mutabile eo ui potest; quod sui constat licere Deo , Gat
Pene immutabile ne ipse quidem Deo , a Penitus immutabile nominetur. a Vellimus J Libri impressi habent ni .n Et quidem nihili in noua Coloniensi editione Equidem .e Spiritualis I Reperio m MM. Diri selis , sed legendum omnitio est spiritualis ;ratio est, quia tam usus praeuakiit,&actiones ab spiritu animante elicita S, Amater immateriales autem illas , quas propter Deum, Spirituatis nominamus.1, Custodita I In aliquibus libris lego sed sine sensu. η Deo 1 ineliis hid Dra in editariae Coloniens, reperitur in meis & alijs MM.
atque tetinendum curaui. o vatim verborum ordo , & id sensus.14s I N Varias classes diuiduntur Au- morais. Sed tunc virtualitas perperam I thores eum examinant , An lim cum n orasitate conflanditur. Hoc sen-mana authoritas possit in votis &tur, se dicimus necessarium esse hominem mentis dispensare nemo est, qui abs, committere aliquod peccatum veniale, lute afferat, sunt enim secta Deo non impossibile esse ita viuere , ut ne in homini, ideoque aut non subsunt homi- Vnum quidem leue labatur; nam homo,
ni, aut fallem non subsunt dispensi nil tamdiu h. at potentiam physicam ut
sinprudenter. petis, quidnam respon- simula enitet, consideratus tamen te-deret Bemardusi videtur enim response spectu uniuersorum sumptorunt Wil sinis esse negatii , iuramenta eium de ciuie ita se habet, ac si talem potenti vina ad primam tabulam spectant, in non haberet. Eodem sensu cicinius ina
pia sentit dispensationem nec diuinitus possibile esse s phum vitreum singillis posse concedi. diebus stria ire & nunquam tangi, quia
Antequam ad Controuersiae resolu- licet nulli detur instans in qim necestionem accedamus , notandum e. ex serio frangi debeat, considerata mat D. Bemardo omnem legem inhibero suae fragilitate de timuinim igna- aliquam necessitatem , & proscribere uia, ita videtur se habere, ac si necessa- aliquam libertatem; liberum enim est, O esset mi Iendus; experientia enim quod potest fieri & non fieri, necessa. nos cocet , scyphos huiusmodi puer inani quod nequit non fieri. Tres spe--rum di-ntiae commissos non perun-cies necessitatis reperimus; datur enim nare infractos ; & iacturae propriae nos Realis, Vinualis, Moralis . Matit ν oe instruunt, hominem stagdiottam vitro physici nrcessarium dicitur, quod nequit non agere multos dies quin c'mrat in non existere realiter, aut nequit re liter aliqua culpa veniale. Fecessarium mora i ou Op ari , iuxta diuersa remin gene- ωer, tano vocem in significatior ria λ , Pse enim alias seciuidum existen-- est illud, quod necessario debet Uanu'alio secundum operatiouem con tuom, qui nou peccare iat dite I Hsiderantur. Huic opponitur ram possibile, quod nequit esse . Necessarium virtuali, realiter loquendo necessarium non est, ita tamen se habet ac si nece Glarium esset , stam vocari Messarium
70쪽
nsbiti morali re, quod huiusmodi ho- enim timietsi omnes violare possent , mono: potest facere: Liberum mora- nullus illa violare, cum tamen experiem ιjir, quod sine conscietitiae scrupulo po- tianos doceat esse multos, qui noli sa-test fieri & non fieri. Bernat s Cap t I. tisfaciant i ergo se re vota necessita Quod ex voluntate suscepit, ex necessit. est moraliter: quia opus est, aut redde re iam renerit s quia omnino necesse est Domino vina; aut Peccare, nec possi- eum reddere vota a , apse distinxeractu bile, quod quis non peccare intendatiabia sua. Necesse quidem cst; non vo tamen temer emissi voti, aut in siti physicἡ, alias enim ne uniis quidem praecepti odi tionem, His ergo m. Vota possiet violare: non virtualiter, alias cis species & sub ecies contemplamur.
q7 Hane legis categoriam exponit exoritur ex praecem diuinitiis uto , Pulcherrime Bemardus. Primam. H- quod quia Deus libere tulit, cum vult, quit, nec ualem nimirum, moralem respe quo vult libeae dispensat aut iura a D aut deuotam sua euk facis in comminat. Unde Bemardus; μυPromittendo voluntas. videt, sit ex V nempe, ex necessitate ly et, latain praecipientis tharitas. Tem tal qua oe maior ista tacilicet iurata en ri- nempe, natam praecepti aegritas. na iam incommutabile: sti quine Dco Gubiungit ex explicat gradus, quibus dis, mutabile superitu demonstratum'. striant litteraecessitates. Ultima in ipsis i 9 'Ut igitur ad primam veniam V nim praedicatis imbibitur, & ab acti- quam principaliter examinandam prinbus auferri non potest, qui ergo vel posuimus, sciendum eii , hanc morale D s ipse ficiet, quod His & Noninias, necessitatem, quae ex votis N iur Men FO ad Prauatio, Odium Deire Deus us oritur, nullius hominis subesse Min in modium Proximi & Proximus non luntati, solum Praelatorum prudeli
Mpponantur realiter. Vnde nolier An- tiae, ita ut in ea nec omnes pos t diu inor, cap. 8. Preri, qutes devovistimasit sare, nec via sine.cauis imitima. . din necessitate . hoc est, de nata tanquam meus Author, Ex prima si idem a Mix νο ιμm maxima, omnino incommutabιle quodU Mur ,etsi non penitus immutabi' βό utpote inod ne ipsi quid.m Deo -- le, tamen vix mutabile esse conmt aure dise-- est, quamobrem iboeiadum selis iliud liceas mutare Praratis hoc Hi, positionem, quae .uuencit luci& munis meti Wrmiata diu nstiρ mi ebris, formae & priuationi, trN Vere oblinitiones,quae ex vini&itu et onmentit, odio&rei toliabitae,esse . mentisoriginem ducunt nin . s- πιο uariam physceida realiter , tpote, simipemtus immutabius, quia minari ui-K; diuinitus auferri potest .. iuinitus possunt; di quia humanitus nus
.a S ruda, aincestiata necessitas hac leged tu oblitimuimus,cuin tu