Aduersus Georgij Buchanani dialogum, De iure regni apud Scotos, pro regibus apologia, qua regij nominis amplitudo, ... ab hæreticorum famosis libellis, & perduellium iniuria vindicatur. Per Adamum Blacuodæum ..

271쪽

maiores a minoribus accusentur. Nam &antiquo Romanorum instituto maius impe-xium i minore rogari ius non erat. Eoqueri que consules lut praetores censoribus neque cen Ares consulibus aut prstoribui urbabant ut retinebant auspicia.Majoresina stratus a minoribus & comitatu poterant,

α concionem auocare: minores a maioribus non poterant, ut ex M. Messalae S C. Tuditani commentariis ab AuloGellio proditum accepimus. φ Quanto magis Roma Christo conciliata prouidendum fuit,ne parentem liberi, patronum liberti, dominum; serui,magistratum populares, alii alios,quos virtute,oificio, dignitate reuereri debent, in capitis aut famae iudiciu vocentΘinod cum faciunt, eos Chamo diris damnato sacra comparat historia, 3 qui patris verenda non operuit, sed irridenda monstrauit. Vale0s, Gratianus , & Valentianus auggg. ubi tale quid inciderit, vetant iudiciorum euentum expectari, nihil quaeri, nihil discuti, sed cum Uus delationum libellis, cum omni scripturarum & meditati criminis apparatu, nef riarum accusationum auctores cremari iubent. Arcadius & Honorius etiam familia

rium delatores vltore gladio feriri voluerunt. Cui fa non est crimen intendetre, qua

272쪽

ratione criminis damnare poterit λ Nec me fugiunt exempla,qus hoc genus testimoniis opposuisses,si tibi forte venissent in metem.

Asina Balaamo non aduersatur modo, V k rumetiam tyrannidis eum accusat Per Asi nume. aa. nam populares intelligutur, magistratus B, '- laami persona significantur. Dauidem obnoxius imperio vates flagitia scelere cumulante graui iudicio non arguit mod6 erumetiam 2.Reg. ri. damnauit.ΤRecte quidem ista,nisi nobiscum facerent. Asinam progredi vetabat angelus,

qui ad peccadum eunti districto gladio in

minebat. Pergere iubebat herus,pergenti minabatur angelus.Egregium hercle ciuilis ubrae symbolum.Moncmur enim exemplo sit

gulari,ubi ciuiliu magistratuum imperia coelestibus obluctantur, superiori magistrat alparendu,id est,deo, a quo potestas omnis M. in perium Magis enim deo quam hominib'

obedicdum cui qui seruiunt,regnant. ΕΠ' Ei. i. eludunt impertu obstetrices, a nu- , mine mercedem ferunt. Isabelis impiae in -Rςg . - datu aspernatur Abdias, laudatur.' Daniel

Assyrii regis edicto reclamat, numini *rata Dames. ι. si prosena miscere fas est, omnium gentii in praedicatione laudatur Papi nianus iurisconsultus,qui Caracallar Caesaris immanitati patrocinium denegauit. Vivet

273쪽

omnium saeculorum memoria Iohannis Fit cheri Roffensis episcopi, & Thomae Mori Angli virtus atque constantia, qui extrema Pati,quam flagitio principis assentiri maluerunt. Licuit igitur Asinae in humana vocem erumpenti cum domino suo expostulare, quid feci3quid comerui3 prius displicui, qua ad malum cogerer'Non vides qui coeptum iter moreturΘOffenderis si tuo meoq; domino de via discedoλsi morem illi potius quam tibi gero λ Neque tamen ministeriorum vestrorum more,hero Asina hostiliter insultat, sed impium modo deprecatur imperiit quod silerioris domini iurisdictione cohibetur. sed aliud est in iis qui vel diuino,vel naturae iure prohibentur, abstinere a mileficio scelere, & principis iussa defugere: aliud armata rebellione vitam principis fortunas. αappetere. Illud Asinaesimbolo permissunt, hoc popularibus interdictu esse videm'. Ei benim princeps communis omniu par s, ac patriae vice colendus. Ecquod vero tantum

scelus est,quod parricidio sit vindicandum 3 Equidem ex ethnicoru lectione didici II ne malo quidem patrifatis unquam magnam Quintil. gratia referri posse. Sed ad rem. Proximum exemplum erat Dauidis,quod nihilo magis

instituto , quam illud Balaami respondet. o

274쪽

26o p Ro I EGIBVsDauidem monuit vates, ut poenitudine crimen expiaret: non tulit capitalem in cum vel

caedis, vel adulterij sententiam. Ea re suasi obluit ille partes,qua regesuperior erat: qua inferior, regium sibi munus haud arrogauit.

ii Nam quod ait ille, p is corporalem iri ο- reporn m acerdotumspiritualem inferre et in , nox s. 1. Elam. Hac auctoritate fret'AmbrosiusTheodosium, Arcadiu Innocentius ingressu tem- pli prohibuit. Neuter condemnationis sententiam pronunciauitria cuter, quod iure suo facere potuisset, orco principe adiudicauit Hac enim parte regibus superiores sunt episcopi,ut eos erroru admonere, quoru supremi iunt iudices, ut arguere dc possinit, & de ' beant,ac si res ita postulat,ctiam sacris in te

dicere. Plusculum exhibet negotij Daniel qui priuatus iudiccs falsi testimonij danauit. Huius si meminisses, nihil tritipho defuit t. . Urgent ista hos, pungunt, stimulant,ratione vix satis expediri queunt. Vcstrae nihil nos mouent arguti :nihil moramurfrigidiuscula sophismata. Sed ut ex hac difficultate nolunt et explicemus, Daniel Christi domini typ', erat: supremi iudicis personam referebat, i Susannam adulterii ream iudicio peruersorum hominum eriperet, id est, ecclesiam a

scribis, Pharis eis, & id genus profanae do-

275쪽

Can. si

Apo LOCI dici ctrinae sycophantis, falsa criminatione circumuentam & oppressa ruin pristinus plendore decus & auctoritatem vindicaret. Nos Danielem imitari certe nec possumus,nec debemus. Quam enim multa designatur in antiquo foedere nobisin exemplum humanaru ustionii minime trahendaΘ 3 ani uel obesum regem,& adipe tumente in frusta conscidit. Phinees cuin Madianitide coeuntem in oculis omniu interemit. Illis haec laudi, lisciustitiae fuerunt imputata, quae n 'stris hodie qu. sacerdotibus in perniciem & dedecus ossicii

fui verterentur. Non licet enim lIS ludicium ean. de

sanguinis agitare, quibus tractanda sunt do- occide iis, mini saCrameta,. si quanto minus OCCidereὸ Nihil, inquies, huiusmodi in nQuo faedere, i Reg. rs.

nihil in Christi sectatorib' horum simile r Nu , . peties.Non&ipse nequissimi serui iudicio se ic ubmisitλ Si male loeut' sum, inquit, I t . i-

monium perhibe de malo. Et Petrus cum ad qu. s. Corneliu diuertisset, a Christianis in Iudea, I

quanquam inferioris ordinis,obiurgari non iudedignat est .i His satisfecit psitis ex. '.Aliud Act. u. .esse qMod de rigore cogimurseruare disiciplinae, aliud quod a lititur ev perfectionis cψι sermone chri- tes. i. qu.;lus Iudaeos ad see arguendum admisit perse Bone 7 humilitatis tonseveritate iuris. Potuisset & Pc- trus inferiorum querelas auersari, si ius ossi-

276쪽

cij , si personae quam sustinebat intueare ει gnitatem: sed maluit sanctissimus antistes liquid de iure suo concedere, & humiliter a- nimo is demista facti rationem reddere, id se,quod arguebant , diuinae virtutis auctoriatate fecisse, qua pagani, non secus ac Iudaei,

diuini spiritus gratiam acceperant. Humana . . leaesvno ad haec verbo respodissent, volenti

nationes,' nullam aut contentienti Iraudem aut iiii

. , ' i'' fieri.' 'Receptum ψὶ enisn eoq; iure utimur, ei filii. si maior,vel aequabuisbiicia se iu=s ictis di de i n - ni alterim, posit c aduersia A. ius dici.*k Qua vel sola ratione quidquid argumenti super L. est re- est, euertitur. De praediolo enim, de lumini-eςp- - 4ς bus de stillicidiis aduersus reilem ipsius nutu iud. L. si ac lponte iudiciu datur, quod certe dati non euis se ' P rricidij, veneficii, perdue lionis ctiam in volentem a popularibus sent .v .lia ferri non potest.Quod tibi non absit dum modo, sed etiam iniquum esse videtur, in minoribuι rebus seueritatem iuris obseruari , in. maximi figitiis semma licentiam oe impunita

mittant. At vero si rem aequius aestimare velles, quid hac in re vel absurdi, vel iniqui repercrisi Regis humanitati tribuendu est,quod in pecuniariis causis cotra se ius dici patiatur

277쪽

itrio velit,iubeat, non passurus si liberet: iniquu igitur videri debet, quod in capitali ne- otio tautem famamque sua imperitae murutitudinis arbitratu periclitari no sinatῖ quod Coniuratorum ludibrio maiestatem imperij no exponat λ quod pessimorum libidine sibi

non affetat manus, aut laqueo gulam stran- gulet λ Siquidem perinde res habet, regusui parricidam esse, de sponte sua capitis causis m dicere,sponte sua condemnari. Sc enim ipse condemnat,se morti adiudicat,chin instituti abs se iudicis imperium subit. Quod enim iudex pronunciat , id volente , id iubente

rege pronuciat, a quo iudicandi potestatem accepit. Nec tam iudex regi, tua rex sbi ius

dicit,etiam cum causa cadit. bod enim v c-tant iura,' ne quis in propria causa cognos' L. qui iα cat nequis sibi ius dicat hic corte locum no habet Regem cnim necessario sue causae dissi, ceptatore esse oportet. Quod vel ex eo p0- iud. L. i. testintelligi, quod earum curiarum placitis, quibus in iure dicundo rex suas partes dele- eaucius gauit regis,no curiae nonae anteponitur: idque no in priuatorum modo causis, verum- etiam in regiis. Rex enim hic SI iudicis & rei persona agit. Eius de te agitur, eius auctorita- te decernitur. Quid vero,quod saepissime,cu . lubet,ipse n6 interposito, no subrogato iudi

278쪽

hi, qui in pronunciatZ Nec id nouu invide debet.Natesta. del. dc Antoninus imperatorinan optimus tibi iustis j.,' i reddidit, 'i & ante Tiberius de serui sui in- , D de hae- stitutione cognouit. Sed in legulibris imBaiiotari h xum ierum ex epla.Laudant libet fi lii, storiae M. Antoninum,cuius modo in emini

a qhis' an nuinquam fauit. Laudant & Pertina lx qui aut elam. nullius haereditate sibi deundam usu iudi-L N e , quae lixo perplexa esset delata j '' Sed qui, iri tu quid hic miraculiZIn fetidot ligio liceat se o, . ti Jε νς biS Vti) quia principis loco domiti' ha -

'rui. ibetur, eius Unius iurisdictione esse costat, s leap eum solus iuris dicundi fac illate praeditus es , cu id O . Caetcris, quae diuerso iure sunt, bepeficiis, iudicia per pares curiae, quos vocat, e rcca rvi CR pi tur. Quato magis id regi concedendu est 'ton. bet bilus sibi Uscit homologus, id cst , benencij inace. ligij dominus,que corrupto vocabulo homie,=liiii. Π tu igium interpretes appellant quod pri-rum. de tu musani rhaduertit perspicacissimeCuiacius, l,lia ἰh' 'Imaximum huius statis,& antiqui iuris o leol nainctum si, inquam, patronus homologus Tii a ξω-djςj , ' quia nemini, praeterqua soli I i. nua principi, fidem clientelae iure devinxit, quia ra

279쪽

. APOLOGIA.

seu se suaq; sacrameto deuouit,quin ut vulgus u 'xcyprςtu instituere, solus de- stituer*p'tcst, quanto magis principem suae

cauta cognitorem inmittemus qui nemini, praeterquam deo sol se suaque sacrauit, qui solus instituere magistrous in tu' no,i Ius exauctorare po est. Duces enim, In Θchion' nu as , urbium arciun q; praesecti ab eo quidquid habet iuris accepe ut. Cum enim initio penes via; m rem .eVent omnia, cum vnui togae rebus militiaeque praeesset, quia se no posse negotiorum multitudini s peresset ςognoscebat, alios exercituu duces, alios finium regundorum, alios prouinciaruiudices instituit , t Uimum torcyris imparem exoneraret ac V quide non in o b l-li,sed de pacis etia i Ogotia procurab t, nectat im hostium vim S cxternos impetus armorum legibus arcebant,sed&ciuilibus ii

stitutis domestica dijsidia,lites&iurgia diti mebat.Id indicat comitis vocabulWm,quod ,

olim ordinarium iudicem significab t,ut in Rapuarioru legibus, ' & seudotu libris ap- 3o paret. Τ 'Eu antiquo erbo Germam grauio-ucia vel graphionem appellat, quo nomine eonstit. iudicem denotari testis est Paulus Diaconus in Logobardorum historia. Hinc etialio die trita Germanis Latagrauiorum & Bury

280쪽

grauiorum vocabula, & alia plaeraque hisC

milia Germanicarum rerum scriptoribus usitata. inonia igitur ex comitatu suo vitualiquem res: iustitiae Epitii ne & animi m gnitudine praestamena alicui prouinci e r gendae adatete suo ablegabit, consuetudine loquedi factum est,ut illius prouiliciae iudex appellatione comitis efferretur. Nectatum prouinciis idministrandis, sed & aulae famia haeque regiae moderαndae nobilissimi quiq& optimi praeficiebantur magistratus atque iudices. sinc enim stabuli comitum appellatio, quos equorum rinioru magistros de prauatione vocabuli posterior aetas connes stabulos appellauit. Sed cum hi magistratus initio temporarij essent, ac principum nutu reuocarentur,progressu temporis effectu est ut diuturni,stabiles ac perpetui euaderent,&ea conditione familijs hyrerent, vi quς optimo iure in cuiusque bonis atque patrimonio censerentur Nam id tandem aliquando siue patientia regu, siue benignitate perfecerunt, quorurn ut parte aliqua beneficium agnoscant haeredibus in demortuoru iura subeum tibiis iuratur in fide &obsequium principis:

σεως nomine, nescio quid, fisco persoluitur.

Atq; illo quide iure sub Carolo magno, sub