장음표시 사용
281쪽
r bus, & imperatoribus occἴdentis actum esse historiam monimenta legenti focillimum fuerit animaduertere. Nec ab his institutis abhorruere nostrates, quibus nihil possessionum,nihil agrorum est, quod cesset, quod tributo non sit obnoxium quod regiae ditionis sit immune. Plebei dominiis seu la-
libus,quos barones & Lordios vocant, Cer- . to iure fidEque tenetur obligati: Barones,V Lordh principis sui homologi.Nam idostu . . diit ea iura,quas releutas,quas Uvardias Sco , ii proceres appellant,tibi quam mihi notio- ra. Quae certissimo sunt argumento prae diorum omnium dominium directu ad re ses pertinere.Si quod certi' inueniri potest, iaillud fore censeo,quod eum utile dominium,
inserioris praedij vel ex delicti causa fisco ad-
iudicatur,vel pecunia redimitur,&patrimo- nio principis accrescit,silperioris praedij do- mino fide &obsequiu clientclari iure no obstringit, nec illius ullum ea iri re beneficiu speeul. in agnoscit.Redit enim eo refunde manauerat, redditur auctori belleficium,&facillimo ne- quoui,ni. gotio quod csteris alioqui rebus usii euenit)praedij ius omne natura pristinae restituitur. '
omnes enim clientelae,6mnia praedioru be- taciti ean.
iacticia regno inlisret liquo profecta sui.Rex patronoru ominium supremus est patronus: dist. i.
282쪽
ii. eoque clientis regii cliens regius etiam est ut non iniuria post Vegetiuna Baldus 3ςx doctissim us Romani iuris interpres,regem in suo regno corporalem deum appellari quod eius nutu moveantur omnia, eius nutu quiescant: quod eius omnia sint macipio, i F- . ungulorum usii: quod eius omnium ut proprietas singulorum fructus.Sed ne ex hoc teque. laqueo expedias,ne tergiversis,obsignatis te cum tabulis agam. Quid enim ad eam re ni p. Ve- legem re Mndeas 3 7 tNemo praedium iandum , a' ' . t regia auritoritate ς ος δ ne conquerare fraudem hac lego Hect. so- vel pro rum ordini,vel populo fieri, sic ha-Wha/b beto. idquid est in Scotia terrarum quis Πραηο- quid agrorum, id initio belli iure quaesitum
eth. bb restibus ipsoru usu macipioque tenebatur han. res ted ut egregiam tuorum virtutem liberaliter
ea's.. --rmi Viisque periculo. a.. a seregni dissicultatibus emersissent hostium
ebambre aci3 profligata,non modo bello captas sedicti reditatis auitae,patrimonsique s*i prouincias,iis eorumque liberis in porpetuum tempus utedas fruendas: erogarunt: ips*rumque magna parte nominibus signatas sternu posteritati laudis monumentum extare volu runt. Atholiae nomen Fergusius primus indi
dit ab Atholo, quem Vispanum origine ex
283쪽
Hibernia in Scotiam parti copiarum praG-ctum adduxerat.Quod nominis etiam hodie regioni manet. Silures a Silurelio nominauit
a LelgothoLelgonas,quos hodie Lenoxios, Ptolomaeus Elgonas appellat. Brigantum geti ferocissimae Brigantiam assignauit, qua in Galdi regis honorem, & triplicis victoriae de Cneod rebellio,C.Sisinnio,TitoCoelio,Domitiani Augusti legatis partae memoriam posteri Galiliam,ac mox epethes Gallouidiam
nuncuparunt. Post hunc Corbredus ob egregiam aduersus Romanos operam Morauis Germaniae populis ipsorum nomine Mor
uiam attribuit. Deinde Fergusius secundus Cornanae regione Cathum praefecit. quae c6 posito vocabulo posteris seculis Cathenes. nar nomen est sortita.Sub hoc Rossii milities
aduersus Romanos ex Hibernia in auxilium acciti suo nomine Lugiam prouinciani beneficio regis occuparunt. Κennethus Pictis occidione deletis,eorum agros copiarusu ru ducibus pro cuiusque virtute partitus est. Angusto ac Mernano fratribus Horestiana in duas prouincias diuisit,eorum nominibus Otiam hodie celeberrimas. Bari fortissimo vuro Pictorum arcem adiudicauit longe muniatissimam, quam ipsius posteri longa maioruserie tenuerunt,unicum aduersus Angloium
284쪽
incursiones in ea regione propugnatatu. In quorumgratiam, &ne quid suis coniuratoriamque consiliis quod obesse posset, reliqui maneret urius haud ita pridem id munimeti magno Scotorum malo diruendum cur uit. Otholinia Fiso Duffo, heroi praestantisi
simo,donata, in Fis e nomen concessit. Sed horum magnificentiam incolinus immei fi largitione superauitas enim ultima Danorum expeditione rebus tandem ex animi sententia compositis, agros Vniuersos, regiamque gaza baronibus,id est,equitibus suis clargitus est, regno sic in frusta, sic in exiguas particu ,quas baronias vocat,diuiso,Vt nec sibi quidquam,nec alendae familiae reliqui faceret. Marmoream illam cathedram,'cuius ante meminimus,in qua Scotorum regu fatu inesse putabatur,in qua tum forte sedebat cu ditionis suae vim enervaret, cathedram inquam,in exiguo tumulo positam solummo-Vardias do retinuit,imperii ac maiestatis regiae sym- α νςlς- bolum.Retinuit etiam ea quae diximus iura,
quibus illi se quasi precario possidere: regem potestate,imperio, iurisdictione monarcha, atque, ut nostri loquuntur directum omniudominum agnoscerent. Quidquid potuit e- quitib suis erogauit,omnia municipia,tecta, fundos, agros, latifundia, prouincias ,quas
285쪽
haereditario iure tenebat.Imperio sese,domi nio directo,maiestate regia non piauis abdicare,quae non haereditate sed etiam lege possidentur.Sed illi mox elati rerum copi reguinopiam contemptui habere caepςrunt. a- propter non ita dudu postlats leges ad coeril cendam procerum insolentiam, qui liberali- 1l tale principis abutentes,ea quae regiae iurisi
dictionis erant arroganter usurpabant, ac notantum villicos suos, & eos quibus praedii F particulam viedam certo iure dedissent, sed es re Promiscuum vulgus in verba sua iureiuran do adigebant,obnjxam eorum fidem & ob- sequium clientelari lege stipulati. Quae fraus niti quamprimum salutari legum remedio' prouisa fuisset,adium erat de regia maiestate, actu de imperio. Hinc igitur illa sanctio qua
modo retulimus,lillic aliae permultae in ean dem sententiam promulgatae.Regissetiri nomine ius omne redditor, nuentus in Acuntorcilia conuocantor. Id vero caput legis quod in nostris annalibus expressum est his verbis,
oleo, si quispia in alterius ,quam in regis
ba iurauerit , iuramento cum altero secietatem , inierit, sterius si nullius secietatem. aut miniyle,rium initurum. cy' aduersius quemlibet cu ipse itu--professus'vic senium habet, que autior hiastoriae, vir doctus in primis, & Philosophiae
286쪽
theologiaeque studiis excellcns, sed palatnaetis politicae gnarus, assequi non potuit, aut si
assecutus est,certe non potuit exprimere ., quis iureiurando idem obnixam, aut cita odi nostri dicunt nullis excepto, ibi quam re θυο deri capite luito. Vetat enim ne quis alterius sit,quam regis,homologus. EX quibus apparet no tanthis haereditario iure, verumeti a lege,scotiae regnum obtineri,regumque iuri dictionem ita perpetua consuetudinc velut trabali citiuo,eoru adhaerere maiestati, ut ab ea non magis auelli possit, quam rationis Mintelligetitiae vis ab homine, quam maxime
prqpriam eius differentiam appellant logici,
qua mutis animantibus antecellat. Est enimi ea maiestatis regis natura, thominis iurisconsultissimi ' verbis utar, forma ipsa α es. M.tiis. iis sentialis substantia,coronae sceptroque insita cosuetud. quam rex posteris,non dicam adimere, sed imminutam, & vel contrahendo, vel deli iόz:j. quendo deteriorem , quam accepit, tradere μ' non potest.Qu' sit,ut popularium suoru ac is, 'ia regnicolarum,Vt Vocant, neminem sibi ODxiaian. sit squar '' etiamsi obnixe vellet,neminem emancipare, neminem manumittere citra
maiestatis interitum. Id Iuetotii cuiusdam exemplo perspectum exploratum . habC-mus,quem cu Clotharius primus, augustias
287쪽
ille rex, non usitatoiudiciorum moresed nimi furens impetu violentet occidisse acti poenitudine duetiis, iniuriae sarciendae post roscius hominis Gallorum regum imperio liberauit, eorumque summae ditioni in regni formam redNix eam Neustriae particula, quam ipsorum maiores acceptam regio b neficio ferre c6nsueuerant. Ex eo tempora nepotetiuetolii non minure potestate regni runt,& in suos populares imperio, tuam V Iesibrum gens in Gallos.Ιuetolium ille non potuisset Galliae legibus de imperio soluere nisi regno donasset:nec regno. donare quantqu'm eius reisundus.factus est latifex Romanus nisi postes is Galli e re s ita libuis: se rem ratam habetibus, quod adsuetolio attine etiam regiae maiestatisinteritu.Vltropius ill eprinceps descenditin has leges, spore ditionem abdicaui sponte subluit condi lionein,qua nec potificis auctoritas isti, nec patriarum lega vis impone : potuisset. Nec enim utinferioris Domini praedium superiori propter rebellionem atque perfidiani,qua sesquiam dicimi an commissum cadit, ita quantumuis graui criminc superioris dominis diu i in inseriorem commissi ratione transcribi debet. Nec quemadmodum facinoris atrocitas patrono,qua in clienxem
288쪽
adeptus erat beneficii lege, iuris sicundi fa- ' di, cultatem adimit, ita sceseris immanitate i Domino. summa ditio , potestas, &imperium regis lonisa a rogatur '' Hoc enim discrimine iuriscolis iebi sit inti fulti summam ditionem extulerunt, hoc ob- idom. & xl oxia potiorem esse,hocprestare volumini. i
an eon quibus intelligi potest , quod ante retu orsueti paris. imus, de luininibus , deiullicidiis regi ius a
lae dici: de veneficio , de perduellione dici non ii
dei neeps. posse . Nam si popularium aliquem quam i in t uis immani crudelitatis exemplo ditio iei facto. nc sua loluere non potest,pr terquam In ma- tqualit. o. iestatis regiae necem, quanto minus fasces ei i
ζὸ j . . submittet Zquanto minus' vit, nominisque tvetcpone periculo ditionem eius ac imperitum morb- I. c.. t Licς x cnim scholae verbis uti quan- iren ad i. quam abhorrentibus a puritate latini sedi ci in se monis& elegantia tamen ad id quod volu- mus significandum aptissimis, specifica for- ade prox ma, & essentialis virtus regis cst, iurisdictio, sh . nequit abdicare; quandiu rex est: n que vis illa summae ditionis atque potestatis fundit . eius & in- . . teritum, separari distrahique potest . QVod i
in omnium regnorum perpetua lege, mo- e re, Monsuetudine receptum csse videamus, i modo non optione populi suffragioque nia i tantur, tum n Scottae regno onmium ma
289쪽
ae valere' debet, quod ii reditario iure, quod sanguinis lege cautum dominis, fir- multi, sanctumque durauit. Maynus enim Scottae rex trecentis, aut eo paulo minus, ante Christum annis, primus tum administro prouinciairi mandare carpit , attributa municipiis quibusdam & urbibus leuioris momenti cognitione, clim crimina, supcriorisque fori negotia semel anno vertente sibi diae tanda reseruaret. Post hunc uenus in singulis prouinciis iudices, & praeter hos latrunculatorem instituit, que m n strates cronarium appellant: velut aliis videtur, quaestorem, quem Romani veteres lictorem aut viatorem, Galli seruientem, Minnexa voce sergentem, vocant. Hunc saeculis aliquot secutus Ethodius, Arga dum ATMheliae principem , suas partes obira iuvit in iis cauas quibus instituto Mayni re gum praesentia requirebatur. Hunc hodie magnum iustitiarium appellamus: qui magistratus tot annorum lapsu in ea gente manet, in qua Coepit. Post alios alii varia iudicum& magistratuu genera sanxere, quoad Iacobus co nornine quartus supremam caularum ciuilium curiam instituit ea iudicandi si testatu qua senatui Parisiensi didicerat a Galliar regibus indulgeri. Crimina suos habet iudices a
290쪽
276 r Ri CIBVs . quibus prouocari non licet. Quaedam verbi quae maioris exempli sunt,regis cognitionem desiderant: quaeScotorum iurisperitorii vulgus puncta vocat,sive capita corons reseruata. Cuiusmodi sunt naaiestatis, raptus, ii
'cendii,&id genus aliorum. Quψd instituto Servij I viiij factum videri potest, qui ut ante retulimu . ista maiestatis disceptationem sibi retinuit,siorum criminum cognitione delegata. Quς certe satis argumenti praebent,iudicia Scotorum regum esse propria,n CC vllum esse magistratum, qui non ipsorum nutu geratur, nec ulla de rc statui posse, ius non auctoritate regia disceptetur: fisci negotia causasque sacri patrimonij pcr senaturii', aut prouinciarum iudices, eorum voluntate de finiri, a quibus iudicandi munus acceperunt. Caeterum personas regurri augustas & sacrosanctas esse debere: de quibus statuendi facultateiri arrogare, diuinae maiestatis oc hu--manae crimini vertatur. Nam si grauioris nintae priuato tum scelera per magistratus nequeunt expiari,qua fronte de fortunis, te fama, de capite principum suorum cognituri prodibulatξquanto sacrilegio. scelere, parricidio ferale in principi sententiam ferentλ cuius nisi munere beneficioque commendata, nullam sententiae dicendae, ne in ciuilibus