장음표시 사용
291쪽
quidem causis, nullam iuris & iudicio su in potestatem habent. Tribunal regum sedes est In eo iudex non suam, sed regis personam sustinet. Se capite minuit, cum in rcgem Tonunciat. In pecuniariis causis diuersa ratio est,quia volente, quia iubente reget pronunciat,non aduersus regem, sed regi : nec iudicii nomen id quod agitur, sed consilii potius,vel admonitionis i ortiri debet. Iudicia siquidem feruntur in invitum: regi ius dici non potest inuito . Nam id
quod dicitur , ipsius consensu, mandato, dc imperio dicitur: ipse suum sententiae nomen accommodat, cuius auctoritate sustineatur, alioqui nullum effectum dc executi nem habitura . Non igitur de plebe nescio quis homunci', non de procerum turba Cornelius aut Sempronius,sed ipse rex sus cauta cogi t0rest, disceptator, S iudex, Aliud enim ij rcgum , aliud in priuatorum neg0tio iuris Obserti tur . Reg enim quia lucis limonis
Omnis auector est, quia superiorem se non habet, a quo iudicetur,& iudicis & rei partes O- pano mobit. εν Privati vero quam quain sum rixi secundum regem viri,quam qua rebVs gellis, Sunc ε ag noxe,diuitiis si fieri posset, etiam regi pares, qua vj x xieiu- qua ingenio,virtute,sapientia longissimo regum interuallo relinquunt,nulla tanac rotio
292쪽
278 'χo Ret orsus ne,lege,more, conditione iudiciunt sibi is ctare queunt. Caeterum quod ais iudices inon adeo multum supra vulgus eminentes, l& qui tanto interuallo sint infra nobilest eos quanto rei sunt infra reges,de summorum vi trorum fortunis statuere,falsum hoC &inep- tum est. Optimates enim illi tui & primam viri quos vocas, regum seruos & mancipia se profitentur: quos adorant prostrari,quos aduoluti gentibus interpellant, nulla cum iis similitudine comparandi. Quid cum iis dico λ imo ne cum iudicibus quidem luamuis infime conditionis hominibus , quibuscum lsi contundatur, nullo numero, neque loco
veniunt aestimandi, quod hi priuati sint; illi lregu m auctoritate nitantur.Illos rex ob virtutem & sapientiam dignos honore iudicauit: ι hos criminis infamiae, vel, ut nostri loquun- l ur,reatus omni dignitate secludit ac spoliat.' Sed ut regum illi personam apud nostr ltes agant in lite nummaria, de capite nobilium reorum, de fama, iudicio certare non audent. Nam antiqua patriae lex tri dec&uiris eiusdem cum reo conditionis , extra a ordinem capitalium rerum disceptationem attribuit. Hanc te legem scire dissimulas , qui principe capitis arcessere non erubescis.Noi . lenim tredecim habemus in Scotia rogesλ
293쪽
1 Ledecemviros in Scotia reperias eiusdem rege conditionis & fortians,qui capita Iem ei sententiam dictent Sed nemo qui ad imHoesmit dinferiore imis,praesertim cum tantus huncii eo ipse ius ordinibabeatur,ut eos no re-P- ὸ sedeti deos et Ocelsu 1; quoad lari ξο- ,dignitate cumeis c unicet. Sed & restibus communicat quos iudicum iudices este v'quit Quid haec ad re Quid a ita enim magi stratuu est, quidquid iudicum,regibus obno
xiu est. Quidquid potestatis ditionis,imperi j
nacti sunt , id acceptu benignitati regu praestare tenentur, in quoru praesentia non siccus evanescit, quam in meridiano sole stellarum fulgor, tuae coruscat in tenebris, & lucidissinus radiis mitti inmodu scintillantes apparent.Quemadmodu enim illi pissenti quidquid habent luminis soli foeneratur:ita magistratuu potestas omnis vis, & ita pertu ubi piaest rex cst,ad eum redit a quo profectum est Quemadmodu numida cum ad maris ostia peruentu est a quo profluxerunt,& cuius
aquis inundetur, nome amittunt su u sic aduentante rege magistratuu obscura iurisdi-itio& sui dia manet,in cum redudans a quo manavit. Nam ut corpora quamlibet ardua& excelsa procerioribus admota decres Cut: sic altissimae ciuium dignitatcs collationem . S iiii
294쪽
regalis fastigij quasi deprimuntur, qu uitam propius ad magnitudinem regu splendoris
ascenderint,tanto longius a suo descendisser g. so. Videntur. ocirca parum consulte res o
disse videris, qui ctgas quidquam intereis rex,an regius: Ognitor fiscive procurator adsit iudicio, quoties fisci regis'; pericula lixi gatur. Quanquam enim Traianus,ut i in diximus,in senatu nonihil de impersi maiest te remittebat; quanqua Claudius Augiustus, ut iudiciim ingenia periclitaretur, eorunJ gnitionibus , priuati hominis persona & h v bitu, ut unus e cosiliariis interesse solo t,''nostris regibus id non est in more positum, quibus aliquato plus est auctoritatis in suos, quam in populu Rom.Traiano, quam Cui , dio quamTiberio,quam Augusto fuit. Cum enim sibi ius ipsi discru no vetetur, quor in
. : arbitrio res omnes ration Esq; popul/su itai permisit Deus,ut ad nutum eas libidin Emmiuam, etiam sin e iudicio, regere, moderari, Componere queant, tame honesti potiorem quam iusti, quam liciti rationem habentes, non tantum abstinent sententiae dission z, verumetiam raro , procuratorum suoruitipatrocinio cotenti,ne regiae dignitatis splendore iudicium oculi perstringantur. Nam quod ait ille, a vehementer admodum
295쪽
V, up sienti Tum Non ah s re tril, in ita creatis a te m sistratibus relinquunt, idque solemne reges habent,vx nunquam in orchestra cospician- tur, nisi quid mon enti grauioris inciderit, . quod ipsorum auctoritate, & absoluta sumniam ditione, potinate, numine dccidatur. Qu'dsitanta principum reuerentia est,ut in 'causa pecuniaria iudices .porum estpectum ferre non queant uantae fuerist impudentiae scapitis iudici imns,aut fam*dictaro, quod dinteruentu procuratoris, quod in absentem eumferri non potest , Sed 'va tandem L Iiseri ratione iudicium conrix' esur 'quo tandem 'mόdo hominis aut vitye reus agetur,qui ma- bx orum scelerum manifestos auctoritate L. i. s. an
sua bergit qui sententia p os vitae famaeq;
restituit' i' qui crimina non remittis modo, L. t et de veruinctiam abolet Qui alios judicium sente mia damnatosfat0 cripit,suam salutem οὐ44, i tueri non potestλQin sententiam rescindit inultos latam, ne de suo capite ferat ir, iace ve- tare, c in ercedere valebitὸ Andr.
- 'in i sib. Rud. V vero quaquam tua lic habere uo igno- tit quae sitras , nouercali tamen in reges odio redis
ad argutias, ta quod haustis e ciuili disciplina rationibus impetcre non potes, sophisticis
296쪽
18i 'Ro Rac I, vsra; s; nugis & captionibus, velut cunisulis oppugnas.Quorsum enina illud inductionis quod ex dissimillimarum reru enumeratione coi texitur, nisi ut in laqueos incidant incauti, veris concessis, eoru similitudine falsa concludantur λ Est enim ea natura cauillationis, miram σο ριγην appellant Graeci, ut ab leuiden ' ter veris per breuissimas mutationes , dispi tatio ad.a qu e euidenter falsa sunt perduc i tur. Sic enim colligis, Victoriam equis , equos sui iuri equoru equi victoriae causa coparatisint redemptine modo praejM'is essepopulu rere, quod is salutis publicae cause siti itutus a deo, aut nullus populi coetus esset,regibus no foret opiu. Si ver
pulus regeproiantior est,ergo . maior. Rex gitur cum adpopuliiudicii; catur,minora maiorem iniim vocatur. Olim in sancti seruatoris & Leo nardi collegiis hoc genus argumeta vapula . . lant: tibi per melicEre volo, tui quanqua in aulae regiae mancipia strenue debaccharis, scholasticam inLeonardi collegio vitam at
e licae posthabuisti. Sed ad rem. Si quod a s
i argumeti consequens esset, efficeretur oviui Vel porcorum gregem homine praestantiore, esse,quamuis ratione & intelligetia praedito. Ouibus enim quaesitus pastor est, non oves pastori.Nam si nulli ovium greges essent,pa,
297쪽
po Loci Α fore non foret opus. Pupillus tutore melior estλcuratore furiosus Z aeger medico /Et tamen no tutori pupillus, sed tutor pupillo: non curatori furiosus,sedlurioso curatorino aeger medico, sed aegro medicus adhibetur. Non est discipulus magistro superior, quan- i. quam non magistro discipulus,sed discipulo quaestus est magister. His oratio tua retelli tur,qui tanta cotention e probatum cupis, ea' quae alterius instituta sunt causa,minoris esse illis, quoru causa quaesita sunt. Sed addes arm mct' id,quod iam ante negauim', regem a 'opulo creari. Qiud inde Nam & Lacedaemone creabatur a regibus ephori, neqjiamsi regibus assurgebant, ' Quos,quanqua auctores sitae dignitatis, sibi nabeoant obnoxios. Sed his omnibus auctoritatem adiecero doetissimi Fabri,qui populo regem superiorem Csse contendit, 3 ad quem necessario recurrendum sit,qui solus reipub. personam agat, Glus iudiciorum potiatur, solus impe are, solus imperium mandare queat. Atque ut iurisconsulto theologum addamus, Augustinus,lib. quaest. de vir. mixt. Cap. Io I. Imperator , inquit, Vt imperator appareat, ordinatur obsequio militari', non tamen melior, imo nec par est cxercitus imperatori. Negat Hieronymus, ' principem ulla
bi soli peccaui, MAmbios in apolo. David. ibidem.
298쪽
cogi posse lege, cum no habςat superiorem ' si vero multitudo principe superior esset, si iure fragere posset impositum a principe tu
gum,cum n/luxa sit nouarum rerum appet
xissima, constans leuis impotens cuni dis cqrdiis atque seditionibus tiatur, contrariis studiis & opinionibus agitetur,breui mometo in alienam pernicie suamq; pariter ex in taret. Nunc vero cum totam mentis aciem rationibus intendo. qtribus Populo merum' astruas imperiit nullam peritus inuenio, Cur id vel factum sit, ves fieri eaepediat, in animu inducere queam. Factu esse negatat fasti,n Mn etustatis monumenta, quorum nisi fide sustinearn, frustra confugeris ad argutias. Fieri vero non potuisse ut fumina rerum cofusa populi multitudine sitbsisteret, ex iis quae disputata sunt apparet. Populus enim omni saeculo in memoria parendi necessi late costrictus,sub magistratuum, masstr si regum,rog nullius inperio vixere. Vixissent, sicommodo sito fore iudicassenti
C Ed tu parum constans 'opositi tena , modo populi, modo magistratuum legib'& imperiis regem alligas, quasi ves fuerint,
299쪽
vel esse potuerint inter hos ordines imper di mutuae parendique vices : quasi iudicio, quod nos comuni diuidund' vocamus,pa tem quisque suam sui ai sortiatum imperii. Quae res cum ipsa rerum natura pugnat,quae vetat eodem momento unum aliquem P ciendi munus & agendi subire. Quod neces sario usuueniret, iii imperij vicissitudo illare obsequij,vel etiam par tio toleratur. Summum enim imperium omnes N philosophi α iurisconsulti ponunt in eo rerum gene quae diuidi nonp'ssunt.' Nec enim temer nec per m excidit illud vati, omn testisse
Tiberius Caesar initio principatus non tam liueati animi proposito quam simulatione, petebaa senatu collegas,quibus summR ditionis co eu per municata portione facilius reipub. cura de fungeretur. i Asinus Gallus primae clavis N L. - ordinis senatWr in pristinae libertatis amore 3 studioque vehementer affectabat : sed non
agnarus quo antino loqueretur, ioco locum ber.
videns, optioncm ei detulit, cligeret parte quam vellet imperij: mox terio subiecit,nori pati rerum naturam,ut princip tus, ut imperi j summa diuiderctur, aut ut Dionis verbis urar , . λυνανς Ti. διαιρειθῖναι. Nam utractam. lib.I.cam ii ad parara praeterea
300쪽
liceat mihi hic ad catastrophe disputationiscnixe festinanti,cumNeoptolemo Enniano paucis philosophari,quod summum est, una est. Si duo summa edent, alterum alteri vel subesset,vel omnino par esset Si subest alterum alteri, certe summum esse non potest, quia nihil summo superius inuenitur. Sin vero Vtrumq; par est .& aequale,vel inter se dis Crepant omnino, vel sibi mutuo consentitit: vel partim discrepant,partim consentitit. Si discreparent omnino, nulla rerum esset hammonia, nullus cosensus, nulla concordia: i dudum mundus senio defecisset: no esset ea faciesvniuersi quam videmus: omnia tarn o- lim mutuis dissensionibus pessum issent, ii tura in pristinum chaos reuoluta. Atqui profecto necesse est in eo salte conspirent,quod utraque rer m principia dicantur, utraque sint,agantq;.Non igitur omnino dissenti it
Nec etiam omnino cospirant, tum enim Iaseessent duo,sed unum, quo nihil optamus vlterius in quo acquiescam'. Sinautem, quod tertio loco propositum est, partim differui,
partim inter se conueniunt,quoniam Vna eo se non potest concordiar discordiaeque causa, necesse est inesse communem quanda virisque naturam,Cuilas vinculo coibclentur: