Commentarius in Iosue, Iudicum, Ruth, 4. Libros regum et 2. Paralipomenon. Auctore R.P. Cornelio Cornelii a Lapide e Societate Iesu. ... Cum triplici indice. Tomus 1. 2. .. Tomus 1. continens lib. Iosue, Iudicum, Ruth & 1. Regum

발행: 1664년

분량: 367페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

1 Commentaria in silue Cap. ΠZ i

id, extra domum Rahab omnes occisi sunt: sie A tens insta Magdaleriae, quae per Iosue&os extra Eccletiam omnes pereunt. nullique salus ratores, id est per IasvΜdc viros Apostolium, ex conceditur. Quint Rahab iustificata in per fi- luxuriosa, fit casta de s meta. ideoque ab excidio dem & hospitalitatem, sie ct Ecclesia per fidem gehennae seruatur, inio & alios seruat, dum eis ci charitatem. dem poenitentiam α puritatem suo verbo dc --. Tropa Rahab in omnis peccatrix & pneni. emplo persuadet. ἰ

fYNOPSIS CAPITIS. Jordanis mimulosὶ Zussum, duce aria aderis snte,suo pede transeunt Hebnei. i. I Gitur Iosue de nocte consurgens mouit castra; egredientesque de Setim, ven , runt ad Iordanem ipse & omnes filij Israel, 8 morati sunt ibi tres dies. Σ. Quibus euolutis, transierunt praecones per castrorum medium. 3. R Clamare coeperunt:

Quando videritis arcam foederis Dbmini Dei vestri, & sacerdotes stirpis Leviticae portantes eam : vos quoque consurgite, dc sequimini praecedentes : q. sitque inter vos ct arcam spatium cubitorum duum millium , ut procul videre possitis, di nosse per quam viam ingrediamini : quia prius non ambulastis per eam : & cauete ne ap- . propinquetis ad arcam .. . Dixitque solae ad p ulum : Sanctificamini: cras enim faciet Dominus: inter vos mirabilia. 6. Et ait ad sacerdotes: Tollite arcam foederis, ct p aecedite populum. qui iussa complentes. tulerunt. Rambulauerunt ante eos. . Dixit ue Dominus ad Iosue: Hodie incipiam exaltare te colam omni Israel: Hiciant. quod sicut cum Moyse tui. ita st xecum sim. 8. Tu autem praecipe sacerdotibus, qui portant arcam foederis, de dic eis: Cum ingrcssi tueritis partem aquae Iordanis. state in ea. 9. Dixitque Iosue ad filios Israel : Accedite huc. 6t audite verbum Domini Dei vestri. io. Et rursum: In hoc, inquit, scietis quod Dominus Deus vivens in medio vestri est.& disperdet in conspectu vestro Chananaeum & Hethaeum. Hevaeum & Pheroaeum. Gerge umquoque dc Iebusaeum. R Amorrhaeum. II. E ce, arca foederis Dei omnis terrae antecedet vos per Iordanem. I 1. Parate duod ci in viros de tribubus Israel , singulos per singulas tribus. 13. Et cum posuerint vestigia pedum suorum, sacerdotes qui portant arcam Domini Dei uniuersae terrae. in aquis Iordanis. aquae quae inferiores sunt. decurrent atque descient: quae autem desuper veniunt, in xii a mole consistent. 14. Igitur egressus est populus de tabernaculis sitis, ut transiret Iordanem : ct sacerdotes, qui portabant arcam se deris, pergebant ante eum. Is . Ingri sit siue eis Iordanem. & pedibus eorum in parte aquae tinctis Iordanis autem ripas aluei sui tempore messis impleuerat. IQsteterunt aquae descendentes in loco uno. R ad instar montis intumescentes apparebant procul ab urbe, quae vocatur Adom usque ad locum Sarthan ; quae autem inseriores erant. in Mare solitudinis quod nunc vocatur mortuum descenderunt,usque Quo omnino deficerent. I . Populus autem incedebat contra Iericho r& sacer-ootes, qui portabant arcam : ederis Domini, stabant super siccam humum in medio Iordanis accincti, omnisque populus per arentem alueum transibat.

annosa. Ita tu iter quoque accipit noctem c.6.v.ra.

Non enim nox obscura, sed aurora lucifera apta est uiniendis castris & expeditionibus bellicis. Distat hie princeps & belli dux, non stertere in ullam lucem, sed ante solemtin aurora sargere, iuxta illud Homeri:

Hebriei censent hanc noctem siue auroram suis Jsse nona die Nisan.siue Martii. Asserui enim M sin mortuum fuisse die septima Februarii,&die

kpuma Mariij sequeatis, nempe sib finem uul ginta dierum luctus. Dominimi allocutum Iosia di eodem die promulgationem sectam populo deparandis cibis: Quinta vero die eiusdem mensa missos misse exploratores, Se octauo die ipsis r uersos : nona autem die filios Israel prosectos aserim venisse ad ripam Iordanis, ae decima dia Iordanem transite. verum aptior est ordo, si dicamus Mosia morutus sub die tertia Februarii, inde post 3o. dies luctus.sib diem tertia Martii Deum excitasse Iosiae ad Chananaeam inuadendam. Quare Iosue eodem die misisse exploratores, qui post triduo die sexto

Marth ad vesperam redeutes ad Iosite, illum anumarum ad Chananaeos perculsos aggrediendum. Iosue ergo stero manE diei septi e castra m uis ad Iordanem, ae per praecone edixit, ut omnes

pararent se ad transitum Iordanis, si tres diri si

22쪽

Commentaria in Asiu. cap. In

turum. Paratum se et pod: estres.s ilicet septi- A FD umbratica, sed aperia veritas q: a attulita .

utra. 24 vos. 3.inum, octauum dc nonum, ae decim ille lata nem transierunt, uti dixi c. I. v. it. ET MORATI seu T ini TR vs Di Es, I iam dictos parantes se ad transitum. Haec verba non sunt in

alebr. Sept g. de Chald. hoc versu, sed sequenti, ex quo noster interpres ea huc transtulit claruam

causa.

Qui avs EvoLvetisdid est, ad finem tendent, bus. puta si b vesperam diei nonae.. QvAN vl Dor Tls AEc AM FOEDE Ris, J in qua Deus resideb)t si per propitiatorium re Che- bim. indeque dabat oracula Estodias. Deus ergo hic in arca residens priribat α Io danem diuisit , ac populum siςςo pede pereum

traduxit. cascederis, id est lex noua.

Alias causas addit Masus, nimirum quod Aru-ιa..ueus Iordanis est et duorum millium cubitorum, μvt arca alueum hune in aduersi ripa inrederetur, clim Iudaei eumdem in citima ripa ita derent verum Geographi terrae sanctae asserunt, Iordane in circiter triginta cubitos dumtaxat in latit

dine continere.

E. sum, ut significaretur duo in illia annotum eisuxuta ab hoc Iordanis transitu usq; ad natiuistatem christi; sed errat in computu; nam fluxese tantum anni i4 s. ut patet ex Tabida Chiotu gr ica,quam Genesi praefixi. Potes. R. Salomon censet tila daas stare a cas; scilicet arcam foederis, & arcam continentem ET sACERDOTEs setiaris L Evi et ic ex B ossa Ioseph, ed quod Hebr. iii rara lenii plurale; Levi Patriarcha prognatos) ros N Tvs EAM JLicet enim in peregrinatione per desertum arca portarent Levitae, puta Caathitae, uti iusserat Deus. Num. .is. tamen in re graui de miraculosa pori bant eam sacerdotes, uti bie ad findendum Iordamem dc c. s. ad prosternendos muros Iericho. 3c. ad inserendum eam cum nraiestate in magnificumsalomonis templum recens ab eo aedificatum. 3.

Regum 8. Perperam ergo Sigonius L s. de Repub. Hebr. c. q. per sacerdotes stirpis Leviticae hic intelligit Lecios. Minus tectu quoque Chald.

PRAEc EDENTEM J Hebr. Chald. Septuag. ibitur eam, scilicet arcam, sed arca portabatur a s sed errat; tum quia in Hebraeo legendum est alio dipuncto, 'a ο, in singulati, id est intra iam, scilia in icet arcam, uti legit Noster. Septuagi de chald. tum quia etiamsi lias rino, illud quidem est a. fixum nominis pluralis, sed significans rem sine larem i alioqui enim dicendum fuisset nra' ibene hera.id est,inter riti, scilicet areas, uti norunt Hebraei. Mystita area significat humanitate Christia cuius praestantia& persectione nos peccat res longissime d: stamus. Dixi τQvE Io E AD popvxvM t SAuc τι- vos. ςvic Avi Ni. J lotioni vestium de iecubitu. q.d. lariuando velles, Stabitinendo ab uxoribus mundate vos, de religios E comparate ad traiectionem Io danis tam admirabilem de diuinam. Haec enim cerdotibus: eos ergo sequendo sequebantur pati. C sanctificatio. siue lustratio eo dissiit rudis il- vos. Α,

Uina M. m. curi. iii ter arcam.

millium, qui essiciunt quinque stadia, hoc est medium milliate Italicum,& insuper os passus,quod est iter sabbathi, ait Iosephus l. 2o. Antiq. c. 6. Badium enim est octaua pars milliaris: milliare aurem siciunt mille passus ; quare quinque stadia

eontinent fas. passus. Qiaeres: cur tantum interstitium inter arcam

dc populum praecepit Deus 8 Res p. ptim religi

nis&reuerentiae causi: arca enim Deum repta

sentabat , imo eum quasi gestabat, qui iter in te ram promissam Hebraeis pandebat. ae quasi dux

praeibat. secundb, ut omnes commodius arcam, de miraculum di si per eam Iordanis eminus 'cum admiratione, exultatione, & gratiarum actione

Deum glorificantes conspicerent, quomodo scilialius saeculi priscique populi, quae ty sim lustrationis spiritiralis per contritionem de poenitentiam a Christo inducendae. Hinc eadem lustratio pta cepta fuit He eis, cum ea Deus daturus esset lepem in Sma. Exodi ly. ro. de cum prostraturrus esset muros Iericho hic cap.7.13. de cum David a Samuele in Regelu deligendus seret. L. Regum

sibi. Intelisis velo sincti*-mi, excutando fimiam fidem. Se spem obtinendi a Deo ea quae ipse promiserat. Vnde subdit: Crai Gim Dur in faciet Disce hie cominentiam & castitatem vocati sanctitatem, quia ipsa purificat animam & corpus. Hinc Apostolus ait r. Thess. 4. 4. Viristineatis Di a se calloe, νt sciat uni. μω pre ν sumtire in sincti 2atime, Et i. Corinth. 7. ait de vir

cet a sacerdotalibus pedibus aquae dissuerentiex- D micet Iordanem diuidet, siccabit, sistet. attollex,

aresceret alueus, medias per undas via sterneretur, ait Serarius: atque ut ait S. August. quaest. 3. ne

si iam grande populi agmen post aream proximum geret, non eam omnes praeeuntem viderent,

neque nossent qua sequerentur. Vtramque hanc eausam assignat Iosite dum statim si Mit: Vt a cie riuru'Os, oen se per triam mm inpediamini,

dcc. Et cauete ne appropinquetu ad arcam. Ex hoc autem praecepto factoq; intelligendum relinquitur, quod columna illa nubis,quae mouendis eastris sta' lebit signum dare, illaque motu suo praeire, iterit;

ostendere, iam evanuerat nec amplius apparebat .

alioqui enim ipsa more suo castra hic praesitisset, non arca. Ita S. August. A L Hugo, Lyran. Caietan. Arias. Dion. de abi. Mystiae in Iosue, id tales, Christi ducatu nulla est nubes, nulli MCUE. in ros ut vos traducat. Loquitur Iosue ae Moses instinctu de iussit De G ut princeps, sed ut Prin Isis apheta, ac ut talis a Deo auctoratus imperat sicer. HV dotibus res sacras vos sequenti, vi scilicet arcam sacer tali ritu transferant, quod ut merus princeps licite facere non potuisset. Nam, ut docet S. Ambros . Q ist. 13. ad Marcellinam sororem, Imperatori cura murorum; Episcopo cura sacrorum a Deo commissa est. Sed audi eum generose valentiniano Imperatori, Ecclesiam pro Arrian. petenti im

23쪽

ta Commentaria in

vos. a. cvM IN GREMI Furarietas P Aa TtΜ Ana AE A IORDANis sTATE IN EA. 1 Pro pari hHebr.est si si id est fineto,extremitatem per quam Masius intelligit ulteriore ripam.q.d. cum transgressi fueritis Iordane Glitiue in eius extremitate iuxta adis Hain ripam, donec populus transeat, dc seniores lapides e Iordane tollant, ponant iue in mon mentum huius transiriis. unde & pagnin. vertiti

Cum veneritu ad Diem aqua Iar et , in Iarcenserarius vero accipit citeriorem hanc enim significat Visis, v. Ir.) ripam. q. d. cum primum attigeritas aquas Iordanis, ibi subsistite, donee di. udb Iordine scii sim defluat aqua, ac relinquat alueum siccum,per. quem transeatis ad aduersam mpam,ut dicitur v. 33. I Ego intra utrumq; medius incedo, accum S tario citeriorem quidem ripam accipio, verum ita

ut non in ea, sed in medio Iordani, silesistere si-

Ioianis cerdotes iubean uir.m non in ripa, sed medio Io danis constitisse sacerdote diseriὶ astititur v. vlt. de e. 4. v. a.. Hebri enim , proprie significat sectionem & pariem a toto prae edam; haec enimiam est totius finis ερ extremitas, atque hac de causa Noster & Septuag. semper hic ha e vertunt partem, nam radix nificat praecidere,

abscindere,detruncare, extrema succidere. Sensus

ergo est. qA. cu veneritis ad thalle, id est ad secti - . . a i nem Iordanis, ubi scilicet Iordanis sectus iam finiatur,atque utrimque sua extremWate iam secta te minatur, ingredimini hanc eius sectione, siue partem iam serim, atque in medio eius subsistit tum ut populus fidenter transis , videtis arcam de uis cerdotes in medio Iordane iam fisso siccoque in- Ctrepidos consistere. nee metuat aquarum pina caetransitum in alueum situm peditum de reuolitionem;tum ut ibidem lapides 12. erigantur, de alitia. tollantur eruendi in Galgalis, ad monumem tum perpetuum miraculosi huius transitus. unde Hebr. ad verbum est: vim vinelitis adsictionem Imdainu, in Iordane madio su ire. Rationem dat noster Setarius: Congruum erat, inquit, ut arca eo loco subsisteret. ubi maximum erat periculum, ut tanto fidentius totus populus pertransiret.Si enim arca in alterutra ripa Libstitisset. veteri potuissent timidior ra. ne salua arca,ipii in inedio alueo aquis in suum locum redeuntibus obruerentur.

Hic igitur iei gestae suit ordo: Sacerdotes cum arca pnecellerunt agmen populi per duo cubit rum millia versus Iordanem. cumque ipsi ad eum peruenissent, aquasque pedibus tangerent, illico

aquae quasi arcani, vel potius Deum in arca resi dentem venerantra fugerunt i Angelus enim eas rinlico diiseeuit, alueum ue siccauit: per eum ergo Uperrexere saret dotes usque ad medium aluei iam siccati. ibique constiterunt, donec totus populus transsiret, de lapides iamdusti tollerentur, & in m numentum erigerentur: populus enim per alueum tuto taureque transibat, non dubitans se sole ab aquis immune ubi ab ijsdem immunes esse vid bat sacerdotes & arcam.

Divisio ergo Iordanis facta per Iosue, partim sita milis flat diuisioni maris rubri per Mosen M. Exodi i . 22. ut ibi ostendi, partim dissimilis de maior: Nam prim illa facta in per virgam Moy-s super mare extensaui, haec vero per arcam Deuvehentem, qu* proinde nobilior erat virga M

sic secundo. ibi Angelus diuisit mare sub initium

diuisi alueum tota nocte stando siccauit ut sub auctoratii illud sicco pede transirent Hebretei: hie v to Angelus diuidens Iordanem. illico eumdem si cauit, pr sinim qisa is exiguus erat de arenosus. Tettio, ibi aquae maris ab Angelo diuise, in momtes quasi erectae constiterunt immotae, quia mare stim non fluit, sed in eodem loco immotum coinsistit hic vero Iordanis fluens assidue aquas in I danem divisum defluebat: quare Angelus illas cou ligere, & in montes altiores erigere debebat, ne alueum iam secatum inuadetem & obruerent. sTATE IN EA. J Intrepidi, quia Deum in arca praesciatem habetis protectorem, ut hac animosit te reliquum populum animetis, & corroboretis ad transitum z state ergo , quia vobiscum stat

Deus.

MEDIO vEsTRI EsrJ Qui scilicet vivus, agilis, v getus,omnia vivificans, vegetans de roborans, diuina sua industria, prouidentia re omnipotentia vos per Iordanem transuehet, traducetque illaesos, silum S: incolumes.

vENivm de nouo assivum)m vNA MOLE CON- si STENT. Hebr. In uno aceruo patini. hoc est in v- num acerruum. dc quasi montem sensim ex nou*semper aquae a Uuxu crescentem, & intumescentem attollentur. Hinc patet sacerdotum pedibu

quasi repulsas Iordanis aquas sese dissecuisse, ut ijs aditum panderent. Sacerdotibus autem haec vis data fuit a Deo, propter arcam quam portabant: arca enim erat icabellum pedum Dei sedemissu- per Cherubim 3c propitiatorium, quod erat quali operculum arcae, super illam instar sedis & throni expansum, ita ut arca subiecta esset quasi scabellum pedum eius, iuxta illud : Aderate dum Aia : id est adorate & veneramini arcam .Psal. v. v. s. Vide dicta Exodi 21. m. ubi dixi arcana

allegoti e fignificasse humanitatem Christi, pr

pitiatorium vero eius diuinitatem i Syni licEvero arcam repraesentare B. virginem & Sanctos. Hi enim sunt quasi arca Deum in se continens, ac proinde ab eis fugiunt aquae tum deliciariun, tum

rum. Erat enim tunc dies decimus mens s primi Nisan, aut partim Martio, partim Aprili respondet, quo in Valaesina, utpote regione calida maturescunt segetes aliquae, praesertim hordeaceae, ade

que tempus messis ibidem a Nisan incipere patet

quia Hebr. y de sura significat;

hine Gundd vertas : Et Iordanis i litatur. id est, exundabat sum omnes ri ι μή, mi vertit Masus Savat abl. 8c ita vertit Noster I. Parat. 12. I s. q. d. Iordanis tunc erat maximus, nec poterat capi alueo suo. Solet enim Iordanis tempore messis

exundare , siue quod ea singularis fiuminis istiu,

24쪽

Commentaria in Asia. Cap. III.

st natura sue quod ut conamunis habet opinios A ad Titum de Romanos qui eos ob cisum Iesem Iordani vicinis niues per aestum s lis ii quat eos i 3sam in eum aquam effundant. Ita Α- lens Masiux, Atias. Idem aecidere Tigri aequeae Nilo docet Eccles. cap. 24, 3Tempus hoc exundationis Iordanis elegit Deus huic traiectui Hebiaeorum , ut tamd singularius esset benefi m. quantb admirabilius erat mir

culum.

c Aetva ADOM ita Hebr. .Septuag. Roman. lnale Christum mactarimi, afflixerunt, expulerunt. Α- - enim Hebr. idem est quod 1 Da; Satiban vehibidem, quod tribulatis eorum.

Tropol. Fidelisa transitu Iordanis, id est ab ptismo. debet intumescere,id est erescere inpatie tia 5 virtute usque ad Ad ista est enusonis si

minis de manymuiniae Sarrian id est arctationem re tribulationem extremam. Cum ergo ui laris,

o Christiane animos sume ac dilata: nondumentia usque ad Adom, id est usque ad santuinem restiatist .vt fecit Christus de Martyr ex Cogita quanta pas 5 sint s. Laurentius, S. Vincentius, S. Euph mia. Febronia, ceti iue Martyres Apanitatibi videbitur quicquid pateris.

ergo Complut. de alii legunt stimi vinuE SAR- B sociivDira lacum Asphali item, in quem con, mi id id est ab Adoni quae que a sarthan, sci licet pertingit dc fines suos extendit usque ad B thabara, ubi Hebraei Iordanem tramabanti Nam Hebr. ea ab A rilis adam Hebr. enim quaedami uni ut est in Adom, quaeda mea um,id est ab Adoαὶ vin εια est a l.

totvrias larin ribo. Si est Septura in Regiis de Complut. Vnde mirum est in Roman. pro M

tho legi GDiathiarim, id est urbs bluarum; nisi dicas ita dictam quoq; ni isse satilian ob vicinas syl-uas. Sensus ergo est, q. d. Aquae Iordanis arcae Dei praesentia repidis,cum continub nouae assi tent, adeo intumuerunt Sc quas in montem excreuerunt, ut mons ille in altu sublatus a loco traiectus, qui inde dictus est Mihiabar id est domustrastus, remote de procul apparuerit illotum locoru inc uersa fuit Sodoma de Pentapolis post caeleste imcendium Quo DNvsc voc Arva MoRetvvM eo quod nulli im animal viuum alat,sed omnia vive tia in illud illata illico moriatur)DEscENDERO T. JIordanis enim recte labitur in hoc mare, eoquc abG betur de quasi manescit. POP vLvs AvTEM inchoasAT coNTRA I t. v Miscuol smale nonnulli Iegunt contra Iori em: nam ινηιν e icti hibent Hebr.Chald .septuagae R man. Hic locus, in quo Hebraei sicco pede trans riant Iordanem a Deo diu dum, Hebr. dictus est

Britabar/, id est domu, hoe est locus transitis, ubi S. Ioanncs Baptista bap:irabat. ibsue christus ab baptizatus est Ioannis l. 18. viae ibi dictaὶ ni miluin ut quo loco Baptismus primum isto Hebraeorum traiectu suerat adumbratus eodem qu lis usque ad urbem Adom ignobilem. siue usque ad e que primum perficeretur a Ioanne. Transitum e loeum Suthan tam celebrem salibi enim est adlxtus vibis Adomin hoe est usque ad lacum Gens satelli, siue mare Galilaxe, quod & Tiberiadis diacitur, ut fuse probat hie Masius ex 3. Regum 4. n. ubi Satibati dicitur opposita esse terrahel, luet visecina erat ciuitati Bethsan, siue Scyropoli: mare a tem Galleae terminabat Scyropolim. Apparuit ergo hic aquarum mons ex Bethataravsque ad Sarthan & mare Galilitae, quod est toni viginti leucatum siue horarum. Imo ex Hebraeo videtur hie esse sensus. quod

aquae hae Iordanis intumescentes non tantum a

ranierunt, sed & continua serie intumuerinta iliabata usque ad sarthan.qMacauae Iordanis arcet Dei aspe repulsi eum assidii E nouae assiveret, ct hae rursum mox A Angelo retrorsum repellorentur,ipsa hac repulsa remixerunt. atque hoc re-n:m Iordanis Baptisoum praefigura se docet s. August. se . ita. de Temp. sicut enim Iosue He. eos per Iordanem traduxit in terra pr illai sie Iecs suos fideles per baptismum traducit in ca lum. Hi ne de S. Hieron. in locis Heb. sit. B. s t ara inquit, i Ioannes in mitratiam de is Uta Mia. Di δε 'atri via MV Δ ninimis crudotiam G roasi rapiniui, vitta Iuvite baptia Ontur, uti S. Basilius ex Cappadocia profectus es ad Iordanem, in eoque baptizatus. Porro Arias pag. 26 s.censet balara eum deinesse locum cum B.:hbrea de quo Iudic. 7. aa. iaest domus frumenii vel comestionis, id est locus sertilis ob aquarum Iordanis viciniam de irrigationem,unde iuxta illum Hebraei fruges terrae co

est a dethibara usque ad Sarthan, puta per viginti Lucas, siue quantus sese est a mari mortuo, noeest a lacu Asphaltile si uxta illum enim est Belli bar usque ad mare Tiseriadis. Vnde Hebr. de

Chald. habent: Stuo- apa ustis admum : Ita Masius. Nimini in Deus omnium o sex, qui terminum ponit aquis, easdem quouis muro adamantino socii inhie retinebat.

sis rem Adria dite fingit aliud Sinhahim Betha bara, in quo stilicet Hesdiraei Iordanem traiecerunt, indeque mons ille aquarum Iordanis visus intumuent usque ad Ado symbol. Ruperius censit hie remiseniari sp tium temporis, quo Hebraei post inuti eram terra

nvrivΜ IN MEDio IORDANis Acci scri J donec totus populus se te Se sine metu transiret, ut

stenderetur populo miraculum hoc transitus fieri vinute Dei, qui Dominus &princeps erat scedetis stibularum duarum Decalogi ) arca contenti. cuius foederis compos populu , non tam im per uio, sed J: sicco omnino Heretur Iordanis alueo. Hoc est quod canit Psaltes Pulm. ii q. v. . evio ita mare in Iordam quia --μ raretur a facie DNnim supra arcam residentis 3 mota est una, a facie Dei Iacia. Mors. gemhom. q. Licerdotum mini 'ri' i quit dei in pulvi H imam reprem p . Et q- mu in suurnig a totis vita . st , vimicior minutar HA A enim fit abluu tata, cetini ei m M Ioravi, Oilsa Gm mari timor; Iars aqua-

25쪽

Commentaria in Iosue. Cap. IV.

CAPUT QUARTUM.

a. Uibus transgressis.dixit Dominus ad Iosue. 2. Elige duodecim viros singulos per singulas tribus: 3. Et praecipe eis, ut tollant de medio Iordanis adum, ubi steterunt pedes sacerdotum, duodecim diicissimos lapides, quos ponetis in loco castrorum, ubi fixeritis hac nocte tentoria. q. Vocavitque Iosue duodecim viros, quos elegerat de fili istaea singulos desngulis tribubus. 3. & ait ad eos : Ite ante arcam Domini Dei vestri ad Iordanis medium . & portate inde snguli singulos lapides in humeris vestris iuxta numerum filiorum Israel. 6. vi si signum inter xos: Mquando interrogauerint vos si ij vestri oras. dicentes: Quid sibi x olunt isti lapides . . respondebitis eis: Deiecerunt aquae lordanis ante arcam is lens Domini. ciuntranstet eum : idcirco posti sunt lapides isti in monumentum filiorum lsr. et usque in aeternum. 8. Fecerunt ergo fili j lsrael sicut piaecepit eis Iosue portantes de med o Iordanis alueo duodecim lapides. ut Dominus ei in I rarat, iuxta numerum filiorum Israel. usque ad locum in quo castrametati sunt, ibique posuerunt eos. 9. Alios quoque dii ecim lapides polia it Iosue in medio Iordanis alueo, ubi steter urit sacerdotes. qui portabant arcam scederis: S sunt ibi usuue in praesentem diem. io. Sacerdotes autem. iiii portabant arcam. stabant in Iordanis medio. donec omnia compi rentur. tuae Iosue. ut loqueretur ad populum, praeceperat Dominus.& dixerar ei Mo3 ses. F stina iitque populus.& trznsit. II. Cum ue transissent omnes. trar fuit Atirca Domini. sacerdotesque pergebant ante populum. ix. Filij quoque R uben. de Gad,& dimidia tribus Manasse.armati praecedebant filios Israel. sicut eis praeceperat Moyses: i 3. a quadraginta pugnatorum millia per turmas, id cuneos incedebant per plana atque caii stria vibis Iericho. I . In die illo magnificavit Dominusiosue coram omni Israel. ut timerent eum. sicut timuerant Moysen, dum adu ueret. 13. Dixitque ad eum: i 6. Praecipe sacerdotibus. qui portant arcam foederis. tancendant de Iordane. II. Qui praecepit eis, dicens: Ascendite de Iordane. 18. Cumque ascendissent portantes arcam scederis Domini & siccam humum calcare coepi nient, reuersae sint aquae in alueum suum. ct fluebant sicut ante consueuerant. IV. P pulus autem ascendit de Iordane, decimo die mensis primi. & castrametati sunt in Galgalis contra Orientalem plagam urbis Iericho. et in Duodecim quoque lapides.

quos de Iordanis alueo sumpserant. posuit Iosue in Galgalis. 11. ' dixit ad filios Inrael: inando interrogauerint silij vestri cras patres sim, & dixerint eis: id sibi

volunt lapides isti Z Σ1. docebitis eos. atque dicetis: Per arentem alueum transuit Israel Iordanem istum. 23. secante Domino Deo vestro aquas eius in conspeetu vestro.donec transiretis : 2 . sicut fecerat prius in mari rubro . ouod siccauit donec transiremus: et . ut discant omnes terrarum populi sortissimam Domini manum, vidi vos timeatis Dominum Deum vestrum omni tempore.

rvM Jnon praecise ex loco pedum.. sed ex loco vicino. Nam ver .diacitur : Ite ante M , Aec. Et parrare μ- aula, i ii nimirum duodecim. ut significet dum

decim tribus Israel iuxta eos Iordanem siccum transisse. Hebr. addunt l*d Mihin id est

. siue stato fixoque pede. ut dixi cap. 3. v. vli. se tu g. τὸ hacho reserunt ad lapides. unde vertunt res, scilicet duri es, qui durent ad multa semia, ut Noster transbalit inos Porcsτrq in Loco cA Roao. J In Galgalis, ut patet vers 1'. 8ea , vet 0r sicNvM: & vo Neu vim: a vobis vin

ctique

26쪽

vos. s.

Commentaria in Iosire. Cap. IV.

ct que quasi rordanis, indeque totius Chananaea', Aquod scilicet ita tribus Deo duce flumen hoc, in- d. i; totam retiam promisiam auraculose super ritu. Secundo, ut hoc si easdem tribus a Deo conscriptas est e ciues de incolas, adeoque heredes eius dena terrae. Tcrtiam causam dat versas. o ant omnes terrarum popaci forti mam Do maris. Quartam ibidem; ct tritim Mumminum Deum H m mini tempu)ι, ac posteros vestros doceat, Deum timere, amare & colere,qui tanto prodigiovus in hanc terram induxit,& inductos conseruabit quamdiu in eius fide & cultu perstiteritisΝ - do autem ab eo deseceriti ab ea expellet, uti illos expulit per Babylonios, ae deinde per Titum Romanos. Disce hic quam rigide Deus exigat beneficiorum storum memoriam, S gratos i pret-miet ingratos ij priuet&Iuniat. Cosa id est deinceps futuri, saeculis. He ei Menim per ora significam tempus saturum, sicut per heridi nudiustertius praeteritum. Est synecdo e& Catachreiis.

IDVE a NMEDioloRDANis acvro. J Hinc patet hos lapides non isse positos in viii ripa lo danis, ut contendit Masilis, sed in media Iordane. Ita enim constanter vertit Noster & septuag. P siti autem sint ijsdem de caus quibus priores extra Iordanem in Galgalis ut scilicet Dei gloria Nrei gestae vetitas omnius saeculis testata fieret, ac lapides hi serientes assidue oculos Hebraeoru,me libus eorum Dei beneficentiam, omnipotentiam, timorem de reuerentiam iugiter repraesentarent.

Posin autem videntur Dei, si non iussu ut priores in Galgalis, certe instinctu, licet id Scripti non exprimat. Poteram vero upides isti esse monumen- ctum, ac conspici notaridue ab ijs qui in ripa consa sterent praeseriim decreicentibus aquis, quia erant lapides grande Sc Iordanis aquae purissimae maxumeque perspicuae esse peihibemur ait Abia.& Arias. Denique non videntur lapides hi praecise in medio Iordanis collocati; ibi enim re videri potuissent, sed versus ripam, ubi conspici poterant. Nam imm dis idem est quod sub medium, versus medium, non longe a medio. Hos lapides designasse videtur S. Ioannes Baptista, dicens Matth.3. 9. ω est Deis de iis stis suscitare Ari ababa. Ioannes enim baptizabat in Bethaia ubi Iordanem transerant Hebr i. Erat enim hi lapides figura gentium, ignorantia Dei de totum fluctibus obrutarum se standent de imo vitiorum de tenebrarum alueo ad Ecclesiam, de filiorum Dei gloriam, a Ioanne de Christo per ba- Dpti sinum suscitandanim. Ita Ruperius, Abes. Ma- patianes hic. ac Remigius, Anselm. dc alii in cap.3. Mitili. de I neda in Iob i. vers 1 . n. 38. Denique Caietan. opinat ut hos tr. lapides in vinum acetuu fuisse congestos. verisimilius Abiit. Serarius 8: Magalianes censem star sim singulos uisse erectos, ut innuit hie Scri t. idque ad representandum Ita tribus Isiael, quae per Iordanis M-ueum sicco pede transietant. Porro luit Deus statui hae monumentum diuisi Iordanis. quia fuit opus admirabile dc diuinum. Celebram historio Euphratis diuisionem, quam primi, fecit Semiramis tecundo. rus te lio, Alexander Mannus. Cyrus enim Babylonem expugnauit, Euphraten,qui eam intellint, in sinas plusuras derivando, ac per siccum Euphratis Gueum in urbem milites immittendo, teste Herm tb lib 1. Sc Xenophonue l. . At quot mensibus in his solbs effodiendi, laboratum est quantis impendij18 a quot hominum mill bus λ Iosue veto

Iordanem,inserendo dumtaxat in eum arcam se dens, illico diuisit, siccauitque, ac per eum triciescentena millia hominum. cum tot millenis gregiubus ovium, via , asinorum, camelorii, equorum, curruum. 6 c. paucis horis traduxit, ae eodem die

cum omnibus perrexit in Galgala; sui locus distata Iordane quinquaginta si ad is, teste Iosepho l. s. Antiq.c. I. hoc est lex milliaribus Italicis, id est sex millibus passuum .dc insuper as'. passibus. sintili modo Elias pallio suo percutiens Iordanem eum diuisit, ac perd ursum siccς pede tran-: idem fecit Eliseus q. Reg. 28. de i . Vide hic quanti Dei 1 faciat suo, fideles 3: sanct cis, utpote qui in eorum grati in flumina secet, & elementa caetera commutet. Simili modo sub finem mundia gelus liccabit Euphraten , ut reges per cum . et

transeant. Apocal. i6 a 2.

Allegorice, transitum Iordanis apposie Origem Ruper t.&Theodor. ac s.Gre . hom.16. in Evang. applicant Sacramento Baptismi ct Poenitentiae,ac morti . cuiusq; fidelis, de quo plura in fine capitis. Hinc de ira lapides in Ioidane positos a r. Patri aseelias reptae tentasse, . alios velo in Galgalis locatos figuli pessisse tr. At olorum asserit Rupertus. sic dc S. August. sema io ,. de Tempor qui ac cau-nu, addit: P net irem mini Duria bis soli surrixerunt :λιο in Psum pro patriam ruit, tui. nai sunt tibi constituom principes super omnem terram; si sepultu Pa. riau suntur, qη meo 'o si pote populo, h.

Dctu suu in terram re rem sanu in ivisuri Quin de Tertia. bb. . contra Marc. c. 13. Iu-ρrthmia, inquit. t iapi ab Iesu de Iordane elictos, in arcam Isa mi comities. Tui em mmun tantur, prau se ris trictamηα. figaturi aridum

res r. ct de erimn a metitia orbem nasi a m. cuiqper Isaiam: ponam in terras ques flumina. P oinde orem me illa Diaturi sacram Eulilla ristem quam is t

tristia Parui se repartis. Prolati H ct lupido AHi fisci qm de lauacro Intinis Isin rem iligit, ct infir itam is menti sui recepi . ubi aduerte Tertulaapsum viruderi memoria, clim ait, i a. hos lapides conditos in arcam testamenti: nil enim tale habet bla Iosue, i md lice erat impossibile; arca enim parua tot tan-iosque lapides capere non poterat. PorrETemit. per in arcam intellexit ante arcam, vel coram arra, lueet hoc non sat respondeat eius antitypo de Ap

stolis dum typum explicans subdit: per iraapides in arca signincatum esse, ia. Apostesos in sacrolitam Eeclesiae 4 Christo sore recipiendos.

queretur adpopulum noceperat Dominus, scilicet ut tollerent naapides, eosd; secum deferrent in Gai fila,in perpetuum tranulus monumentum, vidueecure transirent per Iordane in terram promina, memores se Deum babere in arca praesentem reductore videtur ergo Iosue Mosis imitatione dci isti,intra sueum Iordanis iuxta arcam dc sacer

dotes consistens, transeunti de circumfuso populo

27쪽

beneficii illi is memoriam inculcasse, legis Se Apraeceptorum Dei summam repetiit se, ac eorum custodiam acti exhortatione commendatis. Iosue enim quasi ducem praecessiile populum cum area patet Deuter. 3. vers penes t. voi id ei Deus per Mosen praecepit, ae mox c. q. v. I.& seqv.mandata

sua populo inculcat. Idem ergo hie videtur se Iosue. iis Arias & alij. Est autem hoc versu A.

nacepti alae vis siue recapitulatio iam dictorum, sternens viam sequenti narrationi. FEsTin Avi TQ va rorvcvs ET TRANsIIτ;Jtum quia omnes eodem die paucis horis transire debebant Iordanem, Se pergere in Galgila, i primque Chananaeam. Erat autem populi turba copi si & quasi innumera, tum quia infirma erat eorum fides,& pro se quisq; verebatur ne horribile illum aquarum Iordanis montem a dextris extante, de in aere quali pendulii no sat citd effugeret. Festinabat B ergo quili t de alius alium praeuenere conabatur. v a. i Cumae E TRANsissENT OMNEs , TRA'sivi TETARcΛ Do Hi Ni,sAC DOTE QvE PERGE Ur ANTE popvLvM. J Haec suit re stae seriescior- do. Sacerdotes cum arca praecesseruat populu perbis mille cubito primi due ingressi Iordanem, d inde in medio eius constiterunt, ac populus iuxta arcam transijt, interim Iosue eum exhortante ad Dei cultum de obedientiam stetit arca, donec tus populus cuin omnibus armentis de impedimentis transiret, ut eis fiducia transeundi daret. Cumque omnis populus transisset, arca quoq; reliquum rordanis transi j t. ac rursum tota Hebraeonam agmina praetuit per bis mille cubitos usque ad Ges-gala, ubi figenda erant castra, ut esset itineris dux, cpopuli propugnatrix, dc hostium terror. Ita Abul. Seratius &ssianus. Arcam inuebantur tribus Ruben, Gad, de dimidia Manasse, deinde cretae

nouem tribus. Area ergo quae priura transitum Iordanis coeperat, eoque fisso iter siccum pates cerat, ultimaaosoluit, rursumque populum praece

. dens illi se ducem praebuit, illi antelata velut seluam regis Dei, vecta sim huinetix sacerdotum, quorum eium est exemplo suo aliis inteste. Audi Leone Imper. in Tacticis duci belli in itineribus praecepta dantem c. v. num. in. a madrim tu Pacti tis rua su si rei sium mites primvim is transired Me ibi cin 're o ommora i do iis omno' si ne transiim it. Et n 13 IIu eium patim nisi um Ρ-

eorum in Chanaan. unde Heta& Chald.carentet; λ se enim habent. circiret qo. milta transierans ante Domi m id est ante arcam, vel potius coram arca cosistente in medio Iordanis. Chald. t prpE s Dominii ad bessum verbia cam , temta. sic amin quoque accipi, ct ostendi Leuit. 6. i. v Dixi Σε AD Evu. J sciliere Deus ad Iosur Hebraeo clarius vestas O Massio: Disoat enim, vel axerat aate adeo. Est enim lite tepetitio sive errat ratio clarior versus vadechni qui praecessit, ut quomodo in suum alueum reuolutus sit Iordanis; apte recentiat, scilicet cxuu vluma arca, c

ommentaria in I u. Cap. IV

derat, suspensumque detinuerat Iordanem, nee populus transiret, Iordanem transiit, illi eo aquae quasi ossicio suo circa arcam venerandam perni in alueum suum redierunt. Eet GuEn NT SicvT ANTE coNsvE RAM J votiis Hebr. addunt per σω ri rim suas, hoc est alueo pleno, imd exundante. Vide dicta c. 3. is. Fluxit autem Iordanis uti prius quia Deus molem illam aquarum in alto sispensim sensim demisit, ut per alueum situm deflueret suo cur u in mare mortuum,siue m lacum Asphaltitem. Nam si Deu i tam aquarum molem stimul laxasset, illa omnia longe lateque obruisset.quin dccastra Hebretoriam saltem ultima mersasset. Popvcvs AvTEM A sc ENoi et Og IORDANaDECIMO Di E MENfis p Ixi Mi. Hinc patet Hebro in Uro o. annos peregrinatos suille in deserto. ac finiente anno quadragesimo transhsse tot danem, & ingressos Re terram promissam,detracturuinque diebus. Exierunt enim ex AEgypto I .ie mensis primi, quo Pascha celebrarant ,& Vnum halem immolarant. ingressi vero sunt te 'ram promitiam decimo die eiusdem mensis, qvdd ibidem circumcidi deberent ad celebrandurascha i s. die. Porro fallitur Torniellus. qui in Annal. scribit Hebraeos transisse Iordanem nona die mensis primi, ae in ripa Iordanis pernoctate, mox sequenti mane diei declinet perrexiste in Gaugal Nam ascendere de Iordane hie idem est quod transte Iordanem,& pergere in Galgala. utrumque ergo factum est eadem die decima, non nona mensis primi. Porro suit hie annus a creatione mundi a M. adiluuio 837. ab Abraham s 3 quo Hebraei transmissis Iordane ingressi sunt Chananaeam. Hi dixi in fine procem ij, tot chronoe xim quam Genesi praefixi. sTRAMETAri suur iN GALGALis. J id est

in loco, qui postea dictus est Galgala. Est Prese piri sue anticipatio; necdum enim hine loco imditum erat nomen Galgal, sed paulo Osi cap. Porid in Galgalis ob loci opportunitatem diutissime mansere Hebraeorum castra, ibique depositi fixique sunt i a. lapides subliti E IordanE. Hinc ,

natet lapides hos non filiis epositos in arca, uti ait Tertul. lib. q. contra Marcion. cap. D. Minus rem quoque R. Levi censet eos iuxta at in collocatos. cum eaque transferri solitos dopositi enim fixique sunt in Galgalis,ibici; perpetuo

manserunt, ut patet ex hoe versu, de ex venu 3.

imo S. Hieron. in Epitaphio Paulae,asserit lapides hos a s. Paula visos in Galgalis. rim falsu quinque videtur quod ait Iosephus, edapidibus hisce

erectum fuisse altare, in eoque Iosue factificasse. SiccANN Douiso Dro ut sisto Aiu As : J vota, eas scilicet diruidendo& sti,ndendo, ut siccus vobis ad transeundum maneret alveus vel siccauit aquas Iordanis, id est siccauit Iordanem ipsum, Deumque Iordanis. Nam aquae proprie non fin-rrunt siccatae. sed pars dessurit, pars tata in aluimerecta fuit suspensaque. UT ET vos TiMεAetis Doui NuM, J id est. Dςu visos

quas Dominum vestrum rerumque omnium agnoscatis. ametis, veneremini, omni reuerentia& studio colatis. Hoc enim est oc Θι, ut vertunt septuag. Rectὰ enim aduertit Matius timoris nomine omnem religionem & cultum, jumdue .

28쪽

Commentaria D DAe. Cap. IV.

illum amando,reuetendo,colendo, audando, gratias agendo, ac Deut. io. ia. D nisu Israel quid D minis D to petit a t6 msi re timin Dominum Deutim-,id est, ut illum ames de colas i. Reg. ii. timuritu rum m ct si meritu ei. Timet ergo Deum, qui illi debitam seruitutem. id est i triam. obedientiam, culiumque omnem exhibet. Tobiae 4.vit. Mina boa hasuo, si timuiri ,id est e dine luit in solitudinem, ib in summa abstine tia, sanctitate Ec oratione vixit Der q7.annos. Hinc ibidem hequentia magna exilitit Monasterioru, sanctorumq; Monachoris, Ascetinim de Anach retarum, quorum duces & primipili fuere Elias, Eliseus, de filii Prophetatum. Sexto, sicut Iordanishlea Deo actus intumuit, & conuersus est retrorsum, sic poenitens vitam commutat, vi qui prius terrena ambiebat, iam ambiat caelestia tuti explieit S. August. illud Psalm. ii tarda comverse est retior uinin quae reipsa, si perieuet et, conseque

tur, ac tum dicet cum Iacob: In ιμο mta transiuiluetis Iu . Psalm.Lii. Si tuae Dor vino intiniare,ct B Inso istam, o nunc cum turmis rive . c. tale ti cum tumore. Psiluet. io. Timete Dominum o in sancti , timore non seriaili, sedi filiali, sicut filii timent offendere parentes, ne eis displiceant, selucet ex amore. non extimore; et iam Minnia timuit eam. Psal. i i8. 38. Stat seruat e liqvium tin m in timore turi Ibidem v. aQ. timorra tuo raraus me . a rudi tu. timi.

Allegori Ε, sicut transitus prior Hebraeorum, quo duce Moyse transerunt male rubrum, reprae lentat Baptismum, in quo singuine Christi candi damur a peccatis ante commissis, sic transitus posterior Hebraeorum, quo duce Iosue traniiciunt Iordanem figurat poenitentiam eiusq; Sacramen- Genes. 32.iO. septim5, Naaman leprosus lauana septies in Iordane lepram abluit. q.Reg. s. sic pe cator per pinnitentiam expurgat lepram peccati. Rursum hie adapta septem mirabilia Iordanis,quet recensiti Num. R. H. Denique Iordanis fluuius hos tacitὸ admonet, omnia vitae huiis , tam prospera quam aduersa fluere,ic illic fraetei fuere : quare illa humiliter, lixe fortiter elle seperanda, ut vitaque genzroso calcantes in caelum contendamus, ac mentem in beata aeternitate figamus; .lioqui enim si fluxum Iordanis. id est huius mundi sequamur, illi nos secum vehet in mare mortuum, ubi filii Sodoma, tum, quo abluimus peccata post Baptismum asin id est in Tartara. Rursum, sicut Hebraei transito :ιτ Iordane cum Chananaeis assidue bella gesserunt, donee iis expulsit terram possederunt; sic& nos post poenitentiam di mutationem vitae , assidue cum septem viiijs capitalibus consigamus oportet, donec quietem teme, id est anime nostrae hic in terris. ac tandem in caelis obtineamus. Quocirca Origen. bla hom. Transre Iorda nem,inquit, est omnia implere, qυς mandantur in Evangelio, ut omnibus terrenis nudati ad terram viventium in caelis tendamus, ac praesertim seria mus illa,quae octo beatitudinibus coli uentur, stili cet: Maii pati uigiuis, Mari mites rati qui&e. Hinc S. Gregor. lib. 33. Moraj. cap. 6 . exsumissi Primo Iordanis est fluuiu, popiat fidelis qui ad radices Libani oritur, crescit ue ex confluxu duorum fluuioriam scilicet Iot de Dant unde Iordanii est dictos) indeque per amoenissimos cam

pos labitur, ac tandem emtit lacum Genesareth, siue mare Galiletae. ex quo tursum egrediens sertur in mare mortuum, eoque ab riauit: quare lordanii Iudaeam dc Iudaeos disterminabat ab Arabiubus, Moabitis Hiensque Gentilibus: S:e Baptismus suscipitur ab infideli,eu iue sicit fidelem; porpis renita vero suscipitur a fideli. eumque perficit sa-esidue sanctuati secuta, sicut Hebraei post transitum Iordanis, celebrarunt Pascha; sic post poeni tentiam simitur Eucharistia, in qua Christu quasi D cans illud Iob q. ει hani Abiciam quia influat Iose Agnum Paschalem manducamus. Tertio lac ut diis in Mei , illud attribuit sanctis, quos diabolus per Iordanem Hebraei ingressi sunt terram promis sim, sic per pomiseatiam ingredimi vitam sametam,quae nos ducit lin caelum. Quarib, Iir ou, Hebr. idem est quod Iliinrui rudi : talis est poeni, tentia. in qua poenitens est accusator sui, & face dos iudex, iuxta illud Paulicii n. mesi es italiscar

inas, non nique rudicare : itam is,ι ιιν otem, a iiis compimur, vino cum im modo dammmur. rami ib. 1 r. 3 i. Quintd, per Iordanem ibatur in . desertum, uti per eum in eremum niit Ioannes Baptista poenitentiae dux Se praeco, ae Christus pota quam baptizatus suit a Ioanne, tuit in desertum, ibi ieiunavit G. diebus orationi de contemplis

cumseries terrae comedirunt. Nemque vers. In Axius armatus assarens Iosiae m

ammat, iubetque visoluat calceos. ιὸ quὸd in torosa Za consistat. i. Postquam ergo audierunt omnes Reges Amorrhaeorum, qui habitabant transi

Iordanem ad Occidental in plagam . a cuncti Reges Chanaan . qui

29쪽

αα Commentaria in Ioseri Cap. V.

propinqua possidebant magni maris loca, quod siccanti Dominus suenta Iordanis

coram iiiijs Israel donec transirent. sis lutum est cor eorum. dc non remansit in eis spissitus. itinentium introitum filiorum Israel. Σ. Eo tempore ait Dominus ad Iosue: Fac tibi cultros lapisiem.& circumcide secundo filios Israel. 3. Fecit quod iusserat Dominus.& circumcidit filios Israel in colle praeputiorum. q. Haec autem causa est secundae circumcisionis : Omnis populus. lui egressus est de fg pio generis masculini. uniuersi bellatores viri . mortui sunt in deserto per long limos viae circuitus. . qui omnes circumcisi erant. Populus autem qiii natus est in deserto. 6. per quadraginta annos itineris latissimae solitudinis incircumcisus suit: donec consumerentur qui non audierant vocem Domini & quibus ante iuraueriat ut non ostenderet eis Terram lacte a melle manantem. 7. Horum filij in locum successerunt patrum de circumcis sunt a Iosue: quia scut nati fuerant. in praeputio erant, ncc eos in via aliquis circumciderat. 8. Postquam autem omnes circumcisi sunt. manserunt in eodem castrorum loco. donec sanarentur ' 9. Dixitquc Dominus ad Iosue Hodie abstuli opprobrium Egypti a vobis. V atvirque est nomen loci illius Galgala; vs que in prae sytem diem. ib. Manseruntque iiiij Israel in Galgalis.&fecerunt Pita . se. quarta decima die mensis ad vesperum. in campestribus Iericho II. &Comederunt de frugibus Terrae die altero. mymos panes. ct polentam eiusdem anni AI 2. Defecitque manna postquam comederunt de frugibus Terrae. nec usi sunt ultra cibo illo filii Israel sed comederunt de seu ibus praesentis anni Terrae Chanaan. I 3. Cum autem esset Iosue in agro xibis Iericho, leuauit oculos, & vidit virum stantem contra se. evaginatum tenentem gladium. perrexitque ad eum, 'ait: Noster es. an aduersariorum 3 i . Qui respondit: Nequaquam: sed sum princeps exercitus D mini. nunc venio. 3. Cecidit Iosue pronus in terram. Et adorans ait: Quid Dominus meus loquitur ad seruum suum Z I6. Solue , inquit, calceamentum tuum de pedibus tuis: locus enim, in quo stas, sanctus est. Fecitque Iosue ut sibi sue.

rat imperatum. FGgs AMORRuxo'vM , Ece. Er A do, pertiarbari simul aefatiscere sapiendi faculta.

REG s Ca xAAs J Septuag. y M- rem nece Ium est. Eo TEMPORE AiT DOMi Nus Ao Iosua: V Let. --Sub his duobus popu- is omnes septem geutes habitantes in tetra promissa intellieuntur perynecdochen, scilicet fleuis, Iebus , Hethaei, Phere ei de Gerge i. Deuter. 7. i. Porr5 Amorrhaei vocabantur, qui versus Iordanem habio imi tant;Chananaei, qui versiis mare Mediterraneum. W-P-- quos Septuag. hic vocant Phoenices, alibi passim

vocantur Palaestini siue Philisthinit imo subinde non solum Philisthini, uti sunt Gazaei, Aetolii,

Areuit. Theod. Origen. Ruperi. Masus de alii vertunt umen. Hebr. enim passin.petra, lapidem & saxum lignificat. Vnde & itur indeque To& 0 Udicta ess urbs illa potens Phoenici eci Aecaronitae, sed & omnes Iudari & Idumaei vi B qubd in rupe maris ellet aedilicata, ideoque inex- cantur Phoenices, uti ex Dion. Asto. & Strabone lib. i5. docet Masius. Hinc mulier quae a Matthaeo cap. is 22. vocatur Chananaea, a Marco v eatur Syrophoenissa. Et sane Tyrum & Sidoriem, quae eram Phoeniciae metropoles, olim ad Chanais naeam. liue ad terram Iudaeis a Deo promissam pertinuis te omnes colentiunt, etsi Hebraei ob suam ignauiam numquam ij, potiti sint. Pulchre Se fi si idipsum confirmat hic Masus α Mas, de Pete. tuas in Exodum pag. 136. in fine.

pugnabilis Sie Sc Sephora uxor Moiis, cultro lapideo filios circumcidit. Exodi 4. Et multi censent Christum circumcisum fuisse cultro peti ino.Q aeres: Cur Iosee iusserit Hebraeos circum- -e, cidi cultro pertino λ Resp. litteratis causa fuit, qua dat Theodor. qudd eo loci petrarum erat copia. siserri vero& chalybis inopia. versabantur enim Hebraei circa Arabiam, quae a copia petrarum dicta est peltaea, ubi petras exacuunt instar ferri ex eisque cultros faciunt acutissimos, sic de alibi olini ferrum erat rarum. ideoque carum mag iique MAn siet is ε is friκiτvs. J Est hyperbolἡ '. d. C pretii. Vnde Lycurgus apud Spartanos monetam ita Chananaei 3c citeri. ob Hebraeoru per Iordanescco pede transitum animo sunt per lihac si vita de spiritus eos exatumradeωisset. Septuag. Iacta sol mei uti rarum,st constrariati parat 9 se naum .s prvio ita ν D. suggerens co ilium conu niens ad resistandum Hebraeis. Porro. eor. vocata est ea pars animi, in qua sortitudo se costantia est posita: Spiritus vero illa antia

mi vis qua. sapinaus. de quid agendum sit despiciantiis de deliberamus: nam corde liques te&s iis te, scilicet cum per metum labas it festitit

cudi iussit e serro, ut eius grauitate dc pondere furta arceret,ies e Plutare. in eius vita.Et Catellus

Atyn castratum scribit silicetao. o M. μη rea si M. Q iri do Graecos esim filice calamos acuisse scribit

Iulianus l. 6. Epigr. D tim, ait, qui obtusem ac sit Allegor. eausa fuit, vi hi eultri petrini essent. ri s do figura Christi, qui spiritualis est petra dos intuali circumcisione non carnem a praeputio, sed mentem a viii s circumcidit, ct corpus amo

30쪽

Commentaria in Io M. Cap. V.

& morte circumcidet in ecte preeputiorum, id A peregrinationem in deserto per ηο. atinos: finita est in resurrectione mortuorum , ait Ruperta hie in cap. i6. sie & Theod. quaest. 3. Origen. Proc pius & alij. Porid S. August.ser. iqiale TempSmem fer. I. de Circume. & Magister sent . in .agens de circu-cisione,censent circumcisionem debuisse fieti cultro lapidemed quod idipsum hie iubeat Deuti sed hoc praeceptum selli Iosue datum est, non cetteris. unde Genes. x7. io ubi circumcisionis institutiore praeceptum a Deo sancitur, nulla lapidei cultri fit esenti 'Quocirca etiamnum Iudaei se suosque circumcidunt cultro ferreo, non lapideo Ita Ab len. Hugo victorS.Thomas. Lyran de disertE. S.

Iustinus squisiit Iudaeus putii Samarita Q dies.

contra Triphonem: erinis, ait, ista τι si a circa JHiam sciat foro, etiamtrum'. id ei permanet in rata in is duritia; atmia qua se mora, fit povero hae peregrinatione, cum iam imael ingressus es Iet in Chanaan, omnes eousque incircumcisi fuere a Iosue ei reumcisi, ideoque vocatur cunda populi circumcisio. Ita Masius, ran. P retius , Serarius. & alii. Tropol. Nosteriacobus Aluaret traist de mot- Naesu: tificatione. Prima. ait, circumciso in AEgyptos cta externam mortificationem deugnat; Secunda verbin traii situ Iordanis essecta internam mortificationem significat quae merito fit in colle praep solum, quoniam qui interiora mortificare audet, iam collem, id est aliquem gradum persectionis ascendit. Harum prima extetior, si sua accipiatur nulla habita ratione Gundae, non multi imomenti rest, quippe quae animum incircumcisum ac viti, subiectum relinquit. Cincvuci DiT Eos iri coLLE FRArveti vEM. Nacutas lapidis,ma per Christi. o Aposticis,qinritia v aves. J id est io loco& colle ita dicta a circumci-

c. d. ciscumcidunt.

CincvMci DE srCvNDo rivios IsaALL. Jμμ- seeundo An semel circumcisi recrescente, vesar tracto praeputio quod olim secit Symoe actus s. Script . Interpres, &alij a Iudaeis ad Samaritas transfugiente uti ciliendi I. Ciarinth. 7. v. 18. Js cuiab illud circumcidere iubentur ἰ Mimitta

gentium.

hanc circumcisione ardita secundam, respectu pri mae,quae facta est ab Abraham. qui ius Iu Des primus se cum tota familia circumcidit Genes. 37. Verum respectu Abrahae lixe non secunda, sed plusquam decima,tua centesima erat circumcisio: Nam post Abraham pet oo. annos usque ad M sen omnes eius posteri fiere circumciuisione praeputiorum ibidem facta a Iosue, sicut iisdem eadem causa dictus est Galgata v. s. Qui OMNE sci RcvMcisi ERANT. Hinc veri- VEM. ssimiliter a contrario nonnulli colligunt. aliorum qui circumcisi non erant, neque murmurando rinbelles Deo fuerant,neminem in desertq mortuum

eisse: i e insinuat Psaltes, Psalm. Ios. v. 37. δοῦ

so, eum a Deo esset praecepta γ Genes. 17. 2. 2'Prim Thil modici Tract. de iure uiri, Scoeli R. David hic asserunt per o. annos, quibus Hebrei peregrinati sint in do serio , non spirasse

secund5,vata M. si da indici censet respectu V Aquilonem, siue Boream ventum nubibus inina primae,quae facta est a Mose, qui populum ex . , rapto eductum in Sina circumcidit. Sed de hae Mosis circumcisione nee Smpl. nec Philo nec

Iolci lius, nec alius 'vis ni eminit.

usterpretant ut vicissiua, siue per vices. q. d. Non simul omoes circumcide, ne circumcis omnes langueant, simque inualidi ad resistendum Chanais naeis; sed duabus vicibus eos circumcide, ut dum hi circumciduntur,alij adhuc incircumcisi sint v lidi ad pugnandum cum Chananaeis. verum hoc remotum 5c alienum est. ν--λ. Dico ergo cum S. August. hie τι 26. δ: Ab lens non iubeti l Ie eumdem hominem secundo

circumcidi ed eun dem popaeu, qui primo in pacum , idque ne columnam nubis ducem itineris diis paret. Atque hae de causa Hebraeos abstinuis. se a circumcisione, eo quod illum ventum sibitent obseruandum quia plagis medeatur. verutra haec sunt fabulonum istorum comuisnta, imo me

rae nugae dc noeniae.

Secundo, Theodor .hie quaest. a. S. Hieton. l. I. in Epistiad Galat. Damase. l. de fide c. n. acalii hanc dant causam.quod in deserto populus Israeligi se de loci natura sat distinctus, Sc separatus erat

rite iis gentibus, ideoq; non opus erat eum ci Dcumcidi. rcumcisio enim ea de causa fuit instit

ra,vt per eam istaei distingueretur a caeteris. Haec ratio cogrua est. sed ios ciens. Nam de in Iudata diuisietam Iudaei a cetteris gentibus, di tamen d mtentibus suis circumcisin fuerat in AEgypto, idque sebant circumcidi ob alios fines potiores, scilicet mitii de hortatu Mosis, uti sentit Tertulatia contra Iud .R. ui de alii r Idem vero populus secundo iubetiit circumcidi in filiis, qui incircumcisi mans ni per M. antios, quibus permn nati su rant in deserto , hi ergo intermissam tot annis ci cumcisioneni resumseerum in Chanaan. Hunc genuinum esse sensiim patet ex iis quae sequuntur, prasitim v. . a s .idem enim hae suit populus, qui is Mose eductus ex AEgypto, de a Iolue indisectus filii in terram promtuam, qui primosiit circumcisus in AEgypto tempore Molis, imo omnes necdum circumcisi. nere circumcisi paulb ante

exitum ex AEgypto. In exitu enim celebrarunt

Phasi de comederunt Agnum Paschalem ; hunc

enim nemo comedere poterat nisi circumcisis.

Exodi D. t deinde populi cucum a G

ob praeceptum Dei, atque ut hac ratione nomendarem synagogae, fierentque filii Abrahae Se populus Dei icut nuqe fit per baptismum. Tettio, S.August. hie quxst. 6 censet omissam fuisse circumcisionem. per populi inobedientiam. quare illum eam omittendo peccasse; verum hoc peccatum in populo suo redargutisset Moses de Di. quod tamen nusquam iacit. rto Gabriel vas quis in I. p. lis' i 6 . c. a. sviteatur filios hoste mansisse in delatio incircincisos ob culpam 8c murmur parentum ob hoc enim Deum ipses parentes puniuisse morte, eorum heid filios incircumcisione. Idem hie suspicat Masim dc Perer. in c. in .Gen. Sed nil tale inpuit scri .imo contratium insinuat scilicet Deum p

tribus rebellibus rete sistrogasse Mos, cum

SEARCH

MENU NAVIGATION