장음표시 사용
261쪽
displi uit Deo D' Samuel, unde Samuel iura onera Regalia iussu Dei eo enarrature praenuntiat i. ii. Sed Hebrae inpostulatione regis pers Iotitas et . I9. iubet Deus me eis aequiescat, regem ue conmoat.
1. CActum est autem cum senuit Ict Sa inues posuit sitim sim iudices Israel. Fuit- rque nomen si iij eius primogeniti Ioel: Anomen secundi Abia iudicum in Bersabae 3. Et non ambulauerunt filij illius in viis eius: sed declinauerunt post auari
tiam accepcruntque munera,&peruerterunt iudicium. q. Congregati eryo uniue
si maiores natu Israel, venerum ad Samuelem in Ramatha, s. Dixeruntque ei Z E ce tu senuisti, de fili j tui non ambulant in viis tuis: constitue nobis regem , ut iudicet nos. sciit & uniuersae habent nationes. 6. Displicuit sermo in oculis Samuelis. quod dixissent: Da nobis regem. t iudicet nos.Et orahit Samuel ad Dominum. 7. Dixit autem Dominus ad Samuelem : Audi vocem populi in omnibus. quae loquuntur tibi: non enim te abiecerunt. sed me, ne regnem super cos. 8. Iuxta omnia opera sua. quae fecerunt a die qua eduxi eos de aegypto usque ad diem hanc: sicut dereliquerunt me.& seruierunt diis alienis. sic faciunt etiam tibi. 9. Nunc ergo vocem eorum audi: verumtamen contestare eos Ec praedic eis ius regis. qui regnatu iis est super cos. io. Dixit itaque Samuel omnia verba Domini pd populum qui perier: t a se redem. ii. dc ait. Hoc erit ius regis. qui imperaturus est vobis: Filios vestros tollet. & pimnet in curribus suis sacietque sibi equites & praecursores quadrigarum suarum, i Σ. &constituet sibi tribunos, ct centuriones. & aratores agrorum suorum 8 m si ores legetum,& labros armorum & curruum sirorum. 13. Filias quoque stras faciet sibi unguentprias.& incutias,& paniscas. I . Agros quoque vestros & vineas.' oliueta optima tollet oc dabit seruis suis. i . Sed & segetes vestras. & vinearum redi us addecimabit,ut det eunuchis & samulis suis. I6. Seruos etiam vestros & ancillas, α iuuenes optimos.& asinos auferet.& ponet in opere suo. II. Greges quoque Vestros reddecimabit,vosque eritis ei serui. 18. Et clamabitis in die illa. quili costis vobis regem. 19. Noluit autem populus audire voccm Spmuelis. sed dixerunt: Nequaquam: rex enim erit super nos, eto. x erimus noscunque sciat omnes gentes: &iudicabit nos rex noster, & egredietur ante nos, di pugnabit bella nostra pro nobis. 21. Et audiuit Samuel omnia verba populi. Id locutus cstea in auribus Domini. 21. Dixit autem Dominus ad Samuelem: Audi vocem eorum, Fe constitue super eos regem. Et ait Samuel ad viros Israel: Vadat unusquisque in ciuitatem suam.
FAcrves xxv AvNM cvM sv xvis E SAΜvEL, vo vi r vi Lios suos Iunicus IsRAEL JH btiei tradunt Samuelem fuisse s2. annorum. tumque mortuum: ed errant. Erat enim senex,& post haec multos adhue annos vixit cum Saule. Quate melius Abulens salianus & alij. censent Samue tem sitisse hoc tempore, circiter ω annorum, ac post haec primum regem Satilem creasse. cum e sine adhuc sedecim anni, uixisse,& Israelem iudicasti.ae defunctum alle anno aetatis π.atque eo
ita iuncto Sauleius bium regnasse per bienni vin
Posuiτ ritios suos unic 3.J quasi vicarios suos, ait Abulens. ita tamen, ut i e Samuel sua mus esset hidex, & princeps populi, ac praecipua per se definiret. cςtera filiis definienda committeret. Constituit aute Iudices filios suos non ex cat nati affectu sed quia eos optime erudierat, re prae creteiis d mos iudicabat. ait Dion, & soricinitio tales erant. sed postea dignitate noua superbientes de muneribus corrupti praui euaserunt. Honores enim mutant mores, sed inb in meliores. Audi A nunc S. Gregor. Duqin prophetiasti itu fissu rat, tritas Iudices I ra lime at, viuuit. Q ergo
I nicvit 3M BERsAsta. J Erat hic terminus V M. t. Australsa Iudae e , quem fili, suis regendum tradidit Samuel;partem vero Septemtrionalem pube nadam sibi reseruauit ita Abulens. Perperam ergo
Ioseph Addit, filios Samuelis iudicasse tam in B ibes, quam in Bersabee. AccsrsκvNτ fili j Samuelisi xiv KrR , m
rspvERTrgvNT ivnt civM JMunera enim exca cant oculos etiam sapientu uti alibi sepe ostendi.
Vide hie quam iiij Samuelis a patris probrutate degenerarunt, aeque at illii Heli, nimirum: Iseroi in si j mxae. Sed cur Deus propter filios impios non puniuit Samuelem, sicut punivit Heli Respondent Theodor. de Procop. seelera fili m ii Samuelis, sinisse minora Se Samueli in an ta: occultu enim accipiebant munera, idque mindico
262쪽
Commentam in librum I. Regum. Capia V. Ah αs;
vo . Samuele pro ijs petiit Regem, Molat Disce his non esse sonandum in filiis
una hi sepe sunt degeneres. sie enim Abraham genim Ismaele; Isaae,Euu; Moses, Gersam; Hesi, Ophni de Phinees;Sanniel, Ioel: & Abia impios. David, Absilon Ialomon, Roboam; Ezenias, Manassem ; Iosas, Ioachim:nam dignitas imperandi iust eis occasio delinquendi: Sitterant subditi, ait S. Gregor. sed in ι Emim --ἡ positi,
ceciderant, nimirino, sicut stimus in alis tum ascendit, ibique evanescit, sic d: homo. A di S. Basilium homo. in ditatius auaros. κουπι -- .inquit,ex partis hiatijs extimila, di inde paulatimi, irinumum intacirabiis in a sentia, im tu miriclinia quidquid ollicitur, se mirabumi; sc
Tertio. quia hae petitione abiiciebant Samuelem suum iudicem, quasi is principatu indignus eisset nee posset aut vellet pro filus improbis alios Iudices probos surrogare:quae insignis erat iniuriade ingratitudo in prophetam tam Gnὰ de eis mea
ritum, utpote qui totam vitam ipsesum comm dis impenderat.
Quarto, quod peterent Regem talem qualem habebant Gentiles, puta Persae, AEgyptii, Medi,
Chaldaei,qui ut ait Aristoti 3.Polit. potestatem regiam tyrannidi proximam obtinebant. ideoque eoru regnum vocat barbaricum,&ααμαάλ. . . Duplex enim, ait Seratius, est regia potestas. Vna sistita certi I, Mum cst comιmtora m vincula astricta:
ti ergo stimulans Hebraeos ad petendum regem prima fuit senectus Samuelis , de iniquitas estorum eius Secunda , ut regni regu ive *lend rem haberent, quam videbant apud vicinas gemtes.Tenta,quia i tabant se a teste melius defensum iri contra Philisthaeos,ait Ioreph. tra quia metuebant regem Ammonitarum , qui contra Israel graue parabat bellum. ut patet cap. 12. a. Dup Licuri ERMO is ocu OssAMvεLisdium quia displicebat ei filiorum improbitas qua audiebat. de hueusque ignorarat, ita Lyran. de Abulo. tum quia iustitiam de aristocratiam diligebat ait Ioseph. Licet enim Monarchia siue t pnum sit regimen optimum, teste Arist. in Polit. CPudque Deus concesserit Hebraeis Deut. 17. imo repraedixit Genes. 17.49. Peccauerunt tamen Hebraei hie regem petendo. Primo, quia petunt eum inconsulto, imo inuito Deo. Deus enim immtuerat Iudicum Aristocratiam, hane ergo ipsi in Monarchiam mutare non debebant, niti volem rem mutante Deo. Quare Deus nouitatem hanc stadiumque novandi regiminis habuit exosam, ait S. Gre . Peccarunt ergo , quia magistra tua, Iudicum a Deo institutum repudiarunt , a
litiuuiue Regum postularum. eum potius debui csent peterea samuele , ut filios Bos corrigeret, aut eorum loco alios aequos Iudices Israeli praefi
7Secundo, quia volebat Deus esse proprius rex ε: immediatus Dominus Hebraeoririn , qui eos partim per se. partim per Iudices a se excitatos gu- minin ii υ D-- .si m. lignipso creo cis eo, crc. Eii deinde magna μυμ
Morum imp. itio.&e. Et hane apud Asiaticos istos populos maxin e viguiste docet ibide in Aristotale qua Christus Luc. 2 Matt.2 Marc. lo. Resse 1-
Denique Rege, excluso Dei cultu, in Israelem inuexetunt cultum idolotum ; vii secit Salomon, Manasses. Ieroboam caeterique reges Israel.Vndes Gregor. Illi quidem, inquit, iontra Domita - rem Rimperiremit ; sed a regia dignitate pestea actus, ut popul- qui Deum abiecerit, is colere ,simiaa. a Marant .Quam reueremia erga in t maiorum consilia commis hoc soli ec si riamini: quia qui de cere ausi sunt Iuc set pra viderist sim, de tam pro-
Dido erraru peleta demergi patuit r. Qimcirca ipsinet Hebraei hoe agnoseentes post
ram gerens, ae si proprius &immediatus hi issem eorum rex. Cur ergo alium regem quasi meli rem me postulani pMoiat. disce hic quod qui Praelatum spernu, Deum sperniti de qui illum honorat, Deum honorat. Audi S. Ignatium Epist.6.ad Magnes. Decu, inquit. O tis Emmepa, ct in nudo illi rostat
fugis, qui rititis; sid inu Amfalare metitur, qui no t g aquaquam fasti. Nam, si id*; no ad inem,sid ad Deum redit contumelia molinamque dicis D Demaret,unde aegia tulit, quod pro se alium topem peterent quasi Deum suo Israelis regno hare vel : ipse enim dixerat Exodi lys. Erilis mihi is p caseim de cun gentibus; ερ mox: Eritu mihi Hugmi sirit ι ι unde Ioseph. lib.a. contra Appi em significanter ait, Deum in Israele non archiam quam , id est, Dinia ρο- - instituisse. Videbantur ergo Hebraei petitione hac regem sium abjcete ; de Deus indi-
nimium est,c---temhmorem sanctu non artribu re,cum rarum contemptin in illam transeas , a quo F.
t. Praeclare Salvianus lib. s. de prouidentia: Ω- inquit, νη- ini osse ridicles. SPut enim
263쪽
et 14 Commentaria in urum I. Regum. Cap. VIII.
ium Mora idipsum ci Apostolus puri Donna : νει Allegor. Angelomus: Sicut Iudaei hic abiecerunt Samuel eun Iudicem , sic postea abiecerunt Christuat Satanuelis antitypum , regem & Mes sam se in , clamantes coram Pilato: No habe M in nisi Cnarem. vias. 9. PRADic Eis ivs REGis. J Deus ridissuadeat de deterreat Hebraeos a sua postulatione Regis, recenset onera grauia quae sub eo subituri sunt. Audi S.Gregor. Iura hominum propolint M Mue nimibus iura lini: ct bis qui milia ct s lubria dum talis consilia si mint , duractis tamabamat a ruitus ii mera prasciuntur :νtextis pecum ratu im faciunt, quam intesιrabilia es mi isperia hominu eu, bigra non tam imperariivguam mis a Dei cais bHre I Hoc EMet ivs Ru Gis, Sc. vlLios vESTA
Quaeres, An ius hoc aequum & iustum sit, an vero inique & quasi tyrannice regibus usurpatum Primo S.Gregor.lib. capa. α S.Thomas libo . de resim. Principae. I i.&iib. 2. c. 9. censent hoc ius esse iustum non absolute, sed respectu hominum afleo ad mala procliuium ut non tam p liticE, quam despotice & tyrannice eos regi, tam sit ;vt hoc regimen sit iugum eorum, fi num ac cupiditatis poena & castigatio. Secundo, alii plures melius censentius hoc non esse inique a Regibus userpatum. Iniquum enim est, vi rex filios Iubditorum. & fi- Vliosa parentibus ad libitum abripiat, eosque suas iat maricipia, ut eorum vineas, agros & Oliveta optima vi ferat, illaque det seruis litis: ut seruos, ancillas, asinos, & iuuenes optimos heris adimat, eosque operi sbo adminieat. Vnde culpantur &ρο moite puniuntur Achab de Iezabel, quta vincam usurparint , lib. 3. Regum capite ai. verticul. is. rare Deus hoc ius non sancit nec approbat, scit tantum praedicit, eiusque acerbitatem proponit graphiceque coram oculis Hebraeorum depingit , ut eos petitione regis auel
lat. Describit ergo ius regale, non quale est apud fideles sed quale est apud Ethnicos, verbi gratia Chaldaeos, Turcas, Tartaros, ubi Reges subditis utuntur quas seruis di mancipijs. Hoc enim ius sibi ipsi .surpant. Audi s.Augustinum libro quarto de Guitate capite 4. Renista,inquit, seu regna, nisi magna latrocinia, quia ipse ut minia D nisi parua reti, Scit m est illud: R umo
usum rati , t amorum rii. totam oleue,quia
ignorant illud Platonis lib. a. de Legibus is ii ilia tuo. Et illud t semel totum, Amissium me duum sactio. Hebr. enim est, iudicium siue ius, significat non ius propriums, sed usirpatum, putὲ morem,& consuetudineam, licet iniquam, ut patet Ninn. 9. I .& 29. 6.& Exodiai f. & alibi. Denique nonnullos reges Israel hac regia potestate usos, vel potius abusos esse, parci
ex magnificentia curruum, equorum α mense
Salomonis, unde de tributis ab eo impositis, questusapud Roboam eius filium populus peius ab eo acceptus est, ideoque fecit schisma. 3. Reg. n. Porro verum, aequumque ius Regis fide libus imperaturi desciita Deus per Samuelem insiti in cap. io. 2 s. de per Mosen. Deuter. i . ubi sanest, quid rex Deo, quis populo, quid sibi ipsi pi stare debet. Vide S. Thomam, Bellarmin.Lipso. Scribanium & alios qui de Principe Chrsiano scripserunta Vnde Clemens Alexandrinus. Dem ait, moti
Petim pusio. uod humanum polluetur reum , se sis in Uenum daturum minatar traiinum, sibi uisi ora viatibus diduam. Da Clemens pag. Ar. Sic αAbulen.Caiet. Serarius, Mendora , Salianus realq. Quincti hilosophi idem censent ; unde X nophon inmemorabit. Socratis lib.3. Ilax, inquit,
merus Regem appellauit Pastor pa. at ri Et Claudianus ad suum HonoriumLTu ciuem patremigeras,tis cresse cunctis, Non tibi; nec tua te movi misi puta ca dammti Denique Romani non ferentes Tarquinii superbi instiens regnum, Reges urbe expulerunt. Audi S. August.lib. sale Cruit. cap. 2. Romani, inquit, re-ratim maturum non forenses, annua impora binosi
ptimis lictum si in vetuentis. Denique Dio nes Cynicus. Ciue, ait, a capuli edo μ α ita fato . Pomio de focari' & panificis ita disserit Clemens
Alexand. lib. 3. Paedagog .cap. 7. Q in Gram facilemo paratiam citum , nempe pan in .ssem nt:.viastu ne mi ιst murtem,excribrantes: τι quia est alimenti nec satismo praseum voluptatis. Et paucis interi ctis: Niarum inquit. λω traminum di curam uvies. In liba enim optauntas inaria prouecta ist: meren
datumincana Vpe cum multitudinem inueniens. At
264쪽
, inquit, gyad, ac mota omni perm-mpum M amomuim ineam nec masivsinu, os os in mulieres, inuitosum rissi priri, an imo simid . miratum ranari dessam.auri cu iam, sexum, statu i liti a abulariam, Ut desumsim, quia am 2 Aendam est, rem ipsa statim generatione foro damnandam. Et paulo post ficta in eorum continentiaiora apertam lasciuiam exprimens ubi rfrustra moeni per serram: ins πι- ω. abstuι fructu prorer suam turpitudinem.
uine illud Claudiani in Eutropium Eunuchumes Cohsulem:
Tu te Mno tela pati potes. Et r
sAM v xis. J Noinim est hic populi peccatum
contumaciae, cuius proinde postea poenas luit, ait s.Gregor. Magna, inquit, temeritas extitit, cointra Dei Howtatem, petere; magna duritia centriis
obvia trimi non posse. Et paulo ist loquens de
ros REGEM J Sed non talem qualem ipsi petunt, qualemque eis depinxisti. sed qualem ego descis.. Deuteta 7. qui scilicet fidelibus subditis politice imperet, non despotice; quique non suis, sed
Rei p. commodis studeat. Deus enim inquam Hebraeorum petitionem regis ita resecat, ut quod in ea aequum est,ecincedat; quod iniquum neget, id est, non concedat, sed fieri permittat, & tore praedicat. Quaerit S.Gregor .lib. e. r. Cur Deus couc
dat id quod male petitur λ Res p. quia petenti iras itur. eumque vult sua petitione, quasi iusta con-rmaque vindicta plectere, oc eastigare. Sic de S.
August. in Psal. i. M ait,non adpermanendum eruavis a Domina si rem da ρο di cor durum cor mamor adinam correptioram, non adriiurat in s
pocrisam, propter peruersitatum populi. Iob. 3 . v.3o. Idem August. libr. s.contra Iuli apum cap. 3.vocat Saulem panam peccantium. Et S.Cyprian. epist. 33, ad Rogatianum: Vt tic, inquit, in 'retur Domiηα. mi atat eis Saul regem, qui ras Inia parauit uolseret, ct per Omm columesias ct pereas seu rbum populum castaret or premerer, νι contem surdos drsu peris p 'Eo. inune cuma rindicaretur. Id duobus exemplis confirmat Anastasius cenus quaest. I scin Script. Prius est Phocae Impotatoris di tyranni, qui cum innocentes opprime, tet vir quidam pius Deo conquestus : Cur, inquit, Domine eunt sensti Imperatorem p ab eo hoc res n- sumtulit: quia non serueni peiorem. Alterum mona, chi cuiusdam, qui sceleratae ciuitatis creatus Epia
scopus; cum hoc honore insolescereti ab Angeso si correptus audiui : Cur superbis o munifice tibi; celo infel x' es creatin Di capis quia dignin S c id iis sis sed qιta ciuita, talu taei fgna erat Disio
Denique audi S. Gregor. rimis rex provissct cocesiturum s etenim vis as , qua ex Elia.. ne precedit hiremi exam inis , quora reproba mem sientan tur, ut quod male diliberat , agere permittatur. Qui ergo in petenda rege Dominum atriise cottiacti sunt. dum id eis potvitteretur agne , per quos a st D miserum cerem , Irarior poena non erat, hic secti cluissent. ET CONITιτο supra ros Rustii. JHic patet Saulem in regem Lisse electum, re euectum
non a Repub. nec ab optimatibus, sed i immediatua eo per Samuelem ; ac proinde potestatem re hiam non a Repub. sed a Deo immediate acce-c pille: perinde ae Pontifex. licet eligatur a Carindinalibus, tamen non ab ipsis nec ab Ecclesia, sed immediate a Christo potestatem pontificum accipit in Quare eum hae potestate Res p. nulla ratione priuare poterat. sed solus Deiri; uti de facto ipse eum ob inobedientiam regno de vita priuauit eique suffecit nauidem. Idem dico de Davide. Hic enim non a Rep. sed a Deo per Samuelem creatus est rex. ab eoque omnem regendi potin tem accepit. Secus est de posteris Dauidis. in enim non a Deo, sed a Reputa creati sunt reges Dauid enim eonsentiente Repub. ex filiis unum, puta Salomonem ex Dei voluntate successorem in regno sibi delegit restemque constituit Salomo
ni deinde successit Roboam, quas primogenituri huic Abia, huic Asa eodem iure.
C AHquarem asse, reperit regnum. De se enim confisens Samuelim , abeo emutato excipitur,ponisurs in capite mense, qui postera mane Sauli oracutim regni a Deo acce Mn amnantiar.
'Hic igitur Diuntur gesta sicum nam Hetio Samuelfuere Iudises, stilliiniit oincia
Funi gesta gum : Hic enim sta reip. Aristocratum mutatur in Monarchicum ; quare
hac insecunda pars libri,adem huproprie inciliuni obri Regum. i. U T erat vir de Beniamin nomine Cis, si lius Abiel, si ij Seror, filii Bechorath, filii Aphia si ij viii Iemini, sortis robore. 2. Et erat ei filius vocabulo Saul, lectus&bonus: de no erat vir de filiis Israel melior illo ab huna ero ec sursu emine- corne in lib. Regum Y a bat
265쪽
bat super omnem populum. 3. Perierant autem asinae Cis patris Saul Acdiicit Cis ad Saul filium tuum: Tolle tecum vn uni de pueris consurgens vade te quaere asinas. Qui cum transissent per montem Ephraim per terram Salisa, Mnon inuenissent, transierunt etiam per Terram Salim, de non erant : sed & per Terram Iemini,& minime repererun s. Cum autem veni sonim Terram Suph, clixit Saul ad puerum qui erat cum eo: Veni dc revertamur, ne forte dimiserit pater meus asinas, di solicitus sit pro nobis. 6. Qui ait ei: Ecce vir Dei est in ciuitate hac, vir nobilis: omne quod loquitur, sine ambiguitate venit. Nunc ergo eamus illuc, si forte indicet nobis de via nostra, propter quam venimus. 7. Dixitque
Saul ad puerum suum: Ecce ibimus: quid seremus ad virum Dei t panis defecit insitarcijs nostris: sportulam non habemus, videmus ho ni Dei . nec quidquam aliud. 8. Rursum puer respondit Saul. 8c ait: Ecce inuenta est in manu mea quarta pars stateris argenti, demus homini Dei, ut indicet nobis viam nostram s. Olim in Israel sic loquebatur unusquisque vadens consulere Deum . Venite Sceamus ad videntem. Qui enim Propheta dicitur hodie , vocabatur olim videns. ito. Et dixit Saul ad puerum suum: Optimus sermo tuus. Veni , eamus. Et ierunt in ciuitatem, in qua erat vir Dei. Ir. Cumque ascenderent civium ciuitatis inuenerunt puellas egrediςntes ad hauriendam aquam, & dixerunt eis: Num hic est Videns p it, Quae respondentes, dixerunt illis: Hic est: ecce ante te, sestina nunc: hodie enim venit in ciuitatem, quia sacrificium est hodie populi in excelso. I3. Ingredientes urbem, statim inuenietis eum antequam ascendat excelsum ad veste dum neque enim comesturus est populus donec ille veniat , quia ipse benedicit hostiae de deinceps comedunt qui vocati sunt. N unc ergo conscendite, quia hodie reperietis eum. IA. Et ascenderunt in ciuitatem. Cumque ili: ambularent in medio urbis , apparuit Samuel egrediens obuiam eis, ut ascenderet in excelsum. I s. Dominus autem reuelauerat auriculam Samuelis ante unam diem quam veniret Saul dicens: 16. Hac ipsa hora , quae nunc est cras mittam virum ad te de Terra Beni min, de unges eum ducem super populum meum Israel, de saluabit populum meum de manu Philisthinorum: quia respexit populum meum, evenit enim clamor eorum ad me. II. Cumque aspexisset Samuel Saulem, Dominus dixit cifcce vir quem dixeram tibi, iste dominabitur populo meo . i8. Accessit autem Saul ad sanauelem in medio portae, de ait: Indica oro, mihi, ubi est domus Videntis. 19. Et respondit Samuel Sauli dicens: Ego sum Uidens, ascende ante me in excelsum, ut comedatis mecum hodie, Ne dimittam te mane: de omnia quae sunt in corde tuo indicabo tibi. 2 o. Et de asinis, quas nudiustertius perdidisti, ne solicitus sis, quia inueniae sunt. Et cuius erunt optima quae quae Israel. nonne tibi Momni domui patris tui ρ ai. Respondens autem Saulinit Numquid non filius Iemini ego sum, de minima tribu Israel: & cognatio mea nouissima inter omnes familias de tribu Beniamin' quare ergo locutus es mihi sermonem istum' aia Assii- mens itaque Samuel Saulem,& puerum eius, introduxit eos in triclinium , Ac dedit eis locum in capite eorum qui fuerant inuitati. Erant enim quasi triginta viri. n. Dixitque Samuel coco: Da partem, quam dedi tibi, & praecepi ut reponeres seorsum apud te. 24. Leuauit autem cocus armum,' posuit ante Saul. Dixitque Samuel: Ecce quod remansit, pone ante te,& comede : quia de industria seruatum est tibi,quando populum vocavi. Et comedit Saul cum Samuele in die illa. 11. Ee descenderunt de excelso in oppidum, di locutus est cum Saule in solario: statuitque Saul in solario, de dormivit. 26. Cumque mane surrexistent, Sc iam elucesseret, vin cauit Samuel Saulum in solario, licens: Surge, Se dimittam te. Et surrexit Saul egrensque sunt ambo, ipse videlicet, de Samuel. 27. Cumque descenderent in extrema parte cinitatis,Samuel dixit ad Saul: Die puero ut antecedat nos, dc transeat: tu
autem subsiste paulisper, ut indicem tibi verbum Domini.
ma Cis. JHie fuit pater Saul. cii, Hebr. significat d. Muod licet initio S.Gregor.
in malam, partem de duritia cordis Saulis inter pretetur, postea tamen in bonam panem accipit. Pater, inquit,riris, C U ε' urus, citur: HanΘ
visti I vi Ni, i id est de tribu Beniamin, ait
Vatabl. iamia enim per aphaeret in decurrarum est Iamin,& Iemin.Simili enim modo ex Bo-α deductum de decurtatum est nomen Ammon. Gen. i'. Ita Chald. Caietan.Matianai Saliantis.
Aut potius quia paulo amὰ dixit Erat Hrdι --
266쪽
Commentaria in Ebrum I. Regum. Cap. IX. 237
timi. Hic Iouni filii celebris ex tribu Benianim, curas posteri dicti uni viri Iemini; unde ad hune remini.qnasi virum famosum deducitur hie G nealogia Saulis, in eoque sistit quasi per illum sat nota re clara. Ita Abulen. Mendora & alij. FORTis ROBORE. f Sept. ruore. vata b. bim flaris, id est bellieus & disciplina militari Aa-rus. Talis eroo nil pater Saulis, ct conseque ier ipse Saul: talem enim decebat eligi in regem Israelis, ut eu contra Philisthaeos aliosque hostes pic gnaret,uti reipsa fecit Saul. Tropia . resine est ait S. Greg. qui vimite quam monstrat in opere bono, habet aspiritu S. unde Apostolis ait Christus: Sta te hi P
a ideis est quod Nomen ergo hoc ei Binduin videtur omine diuino, de quau pretes
pio: quod ipse populo postulante regem a Deo
euocandus soret ad regnum. A saule quasi primo Israelis rege ex tribu Beniamin creato , nomen accepit Saul sive Sridis Eoosi dis aest mulitui ait S. Hiei. in epist ad Philem. qui erat ex eadem tribu, sed ex Sauli aDeo factus est Paulus, id est ex Iudaeo, Christianus ex persecutore, praedition ex Pharis . Apostolus ex Iudaeorum fis ali. doctor gentium. Minus genuinc ergo Ambrosaster in e. r. ad Roman. Saul, vel Sadiu, derivat a Graeco σαλος. id est maris commotio & inquietudo; ut viam sit idem, quod inquietus is turbator , qualis initios it Paulus. . Mirius quoque aptξ alii Dal dei tuam a takies id est vulpes; sint enim per K scribitur,scitat uper t. Alluso pariter est n etymon, quod recenset Georgim Venetus sect. 8. Problem. 4s3. stat diei, quas id est infernus nam li- insemus nullis malis satiatur, ite Saulus eratiaristrum vitiorum. Alleg. saul fuit inus Christi regis regum. Na, V ait da, nomen mi quod dicitur eum is, Chi isto aptissime congruit , qui fuit desiderium istium de magno desiderio semper imploratures adesse rogatur. Vnde Christus i Iacob Genes.
ELECTvs tet Bosus, tum physies, quasi dicat, Saul erat insigni corporis forma de specie 'quae, ut ait Euripides digna est imperio. Vnde Chal. vel A--ra asistram expetunt, vi sui milia dumtia pariantur. Pleni quippe in si ipsis sunt, uoles abjso δε
quid non a nutant. ET NON ERAT via DEFiLiis Is RAEL MELiost
Lod puta e populo; nam Samuel Iudex Se prsepheta utique melior & sanctior erat Sace. Hinc c. 3. .dicitur; F vaiminime in Saul. id est erat tam innocens de purus , ac sis uulet infans unius anni. Vnde Chald. Vnim ameti , ait, in qua non sinu precata.&e ac S.Gregor. Angelo. Procopahe M. Ruper. Atalen Causam dat S. Gregoria. p. Pastoraliscit, D tam.ait bet actionem populi transientire nou-tis, quanitim distare si ist agrete vita pastora: ut si ertam.m prace ut substu, quantism pracest blatu; ait S.Chrys lib.a.de Sacer d. Vide, iam. 3c miserare lapsum saulis, qui citam bono,iam maluε euasit,ut a Deo reprotat vita sit spoliatus de regno. Audi S. Gregor.N Zian.Osation. 7. de ι existimamis p nam ovisti factus est partise , ac tum friuuatiu
Causam lapsus assenit S.Cyprian. epist. 7. Sa lomon,inquit, o sed quamia in viis minini amsis. Iarum, datam iri gratiam tenιυ ροι-runt: Mudente abra domisca , in σι gratia. Cyrillus Alexan. in Ioan cap. 2I. probat quod Deassuri bis resistit rami sus aureis Lit gratiani exemplo Samiis . Sis, inquit,cumparuus esset iis ectilis sis, dux supcrImul constitutus est i cum ver, in sinitiam elatus Uy, a ma H Dctus o reprobatus : c m David vita me uli, -is sinates inam arca latins ιrbara, mirum in modum Deo placuit ; cum ιιν. tumore animii latus popalam is iis numerari; findirim manam
in. .RE A si NA1.J Asini in Syria sunt praestan. VrR3 3. tiores Europaeis;vnde filij Principum vehebant ut
asinis. Iudi c. c. io. .dcc. 32. 4. Asinus ergo apud Hebraeos erat iumentum regale. Hebraei enim equis vix utebantur, idque ex Dei monitu Deuter. 17. is. Hoe ergo Sauli suit quas omen regni ut quae rens asinas . reperiret regnum , ij siue rex
insideret. Hine δ: Christus dum quasi Messias rex
Israelis inauguratidus: cum ramis palmarum perrexit Hierololymam , vehebatur asina. Matth.
eras piis in virtutibia excedem, calvaris satura admira
tat . in lib. Rum. gnu in de ex Agas e factus est Rex. Ste David
dicta est. Audi S .Hier. in trad Hebr.in Genes. 8ae , Α' inquit, lingua II Maa. d. ratis critur. Tia it e tur Hetiri, hanc eam tim in alio scripturarum toto itisam nominari, e que rursum inulam canternui tems quod usices,tertio motu terra ast a U,o ex es tum pare qua Sodoma Gomorrha , Adama ct MMm d
267쪽
118 Commentaria in by. I. Regum cap. IX.
Allegotisaut est Christus , ait Beda ob quin
coua imponui tur. Graece enim vocaturas. et a militaris quali id est si iis nuntiam, vel cibus sui latens. Inde metonymicus 'ae hune cibum continentes vocantur sitarcia.
Male ergo nonnulli lagunt cistartiri, quod nonaen derivant a Latino Graeco ,q.d. c: stavel sporta panis.
Panis. Haec enim sponulis, id est paruis sportis ad portandum imponi solebant. vii fieri videmus Romae insportulis, suarum frequens est usis ad
cibaria transivittenda. Hel . enim est iusiura. id est munus, xentum, donum thaec enim in iure vocamur sportulae eo quod in sportulis onserientur Iudieibus litigatoribus. Haec igitur Saul volebat osset resamueli pro oraculo asinor uinon ut mercedem, hoc enim fitillet peccatum tantoniae. Lilicet emere & vendere prophetiam,quet est res spiritualis, pretio temporali i sed ut munus gratitudinis, versustentationis catusa , vltro oblatum: putabat enim Saul ex honestate prophetae deberi sed ignorabat virtutem Samuelis, munera quaelibet respuentis. Ita Ioseph. Procop.Theodor. QVt L Ni M p Ropti τA Dici Tua B Isi, vocABATvR OLiM UiDENs.la visione prophetica, quam a Deo accipiebat. Prophetia enim dici. tur visio;vnde vitis ista inscribitur eius prophetia,
aeque ac aliorum prophetarum. ANTE AM AsCEND T Exc Evsvsi 8D v
CEN M, nimirum Samuel quas Sacerdos obtulit hie sietificium hoe enim loco excelsis, v. g. in colle. aut monte osset ri Llebat. Fuit autem hoc fieri fetum pacificum: ex tali enim instruebatur conuiuium.quale hic instruxit Samuel, cim eode cepit Saulem. TropolS.Gregor .a. ροπ.Pastor. atmqucim quit,ad crisii Minem cura plorata uomitur, m eadem
D. iis finimitate hab re Mu O rita propria alii-tud em,is astra infirmitatu compasii ηιm. Et paulo Sames ora Saae ad excelso tulit, ct in oppidum d p nqvia summi visi cum sincta riclisia culmin or-d nant, G quos in eodem culmine ponunt, docent si immitere nine, lana praedi re. sibi es rigido , sies p. diis temperatos; attendue propria saluti, ut cum H muro tinfirmathissimari disclim, perlictum mentu,
no perviguerem inter inituriri , nam si per mentutinistem Doctoriacet, curare agros, ct iacentes eligeret puis.
1AM SAM v Eos, quasi dicat; Dominus culto reuelauerat Samueli postridie ad eum venturum
Saulem, quem ipse regem designarat, perind c ac si id in aurem ei dixisset. Sie enim in autem dictimus,quod occultum esse volumus.
CABO Tis3J id est; quidquid scire volueris, induabo tibi. Hebraei teste S. Hier tradunt Saulem habuisse Omen regni per visionem, qua vidit se in summitate palmae collocari, quae visio regalis erat ; aede hae voluisse consillere Samuelem. Verum seis uentia Saulis vetaba, quibus Samueli ei regnum enuntia mi adeo se humiliat de quasi obstupestat significant eum plane huius rei suisse inscium, nec quidquam de regno cogitast ET cvivs ER, NT opriMA MUTE IOAEL, vos. m. NONNE τι si Optima. id est Regnum siue pote stas dedignitas regia hac enim in Rep. nihil est praestam ius Hebr. est acachim da, id est νmne de arasiti siue quod omnes desderant, regnum; sue quod Hebraei desiderabant, regem; qa.
tribus B iam in ob stuprum pen E sui excisi, dc ad sexcentos viros redacta. Iudie. io ι 3 sata Abulen. Lyran. D on.tuna quia ob stupru hoc valude suit is immata de deserinata ideoque videbatur principatu de regno Israelis ob tantam infamiam
indigna. ae ii ac suit Ruben licet primogenitus
iset Myl Intellexit Saul quod Samuel per optima sibi promitteret regnum, quo ipse mi humilitata
se indignum etnsebat, praesertim quia tunc communis omnium erat minor sic expectatio de nouo rege creandiata Angelo. de Abulen. Somnia
est ergo Hebraeorum, quod Saul per palmae se nium cognouerit se scire regem. Porro Saul humilitate hac sua meruit exaltatieuehique ad restnum,quod postea per supelbum perdidit. Audi S. Hier. epist ad Heliodorum, de
eius nepote Nepotiano, qui se sacerdotio indignuasserebat: metis r. pugnabat, tanto metu in sablusa omnium comvabat cor merebatur n 'stati quias. nolebat mi dignior erat,quo insiti si clamabat insani Idem humilitatem S. Paulae in eius Epitaphio ita celebra Fugiendas aliam,metentur, qua rirtutem quasi umbra sequitar, or appetitstres bui de reni, an
INTRODuxi τ Eos i N et Ricci Nix M. Ad con. ululum hoc facina , puta instructum ex sacrificio pacifico ut dixi v. i3. Unde Hebr. Gixea, Sen siet illud vocant Iairi iam. Chesld. inationem sanctam, ideoque non in urbe de in domo Samueli
268쪽
commentaria in librum. I. Ruum Capuae
pro triduirum usiata. id est coena.
cum necdum enim erat usus accumbendi mensae,
ita prisci ei assidebant, uti nune 9cimus; vMesr tres Ioseph mense eius in illi: dicuntur. G GL 3. 33. sic in deserto stilis manducare, se Exodi 3 α. v. 6. uno etiam muli5 -st David: Ego , inquit , ex mare sidera salia iuxta R etem
ad risendam. ι .Reg. 2o. v. s. dc Salomon: s litis νι comedra cum Priscipι, &e. proueib.
Taicti xiv MJautem propriὰ significat tres ordines lectulorii in ire enim est lectus 1 mensa-hum , in quibus conuiuae semiacentes & semisedentes accumbebant mentis. Ergo hoc proprie
non erat triclinium, sed coenaculum: vocatur tamen a nostro interprete triclinium, quia postiri via hisce lectulu. ccenaculum quodlibet vocarunt itio
clinium. vii etiamnum voeatur, etsi usus accum
tuli lectulis cessint , α ususprilaus sedendi inmensa sit reductus. DE vir vis Loc u iis c Api τε.J ut indica res saulem ex Dei decreto sole caput de Principem Israelis. Porro Deus elegit Saulem in regem,
quia tum erat optimus, etsi postea suoerbiens remeti Praescietat Deus hunc casum, ed eum permittere decreuit; tum quia eum suae libertati permittere voluit;tum ut punit et Hebraeos,qui regem se inuito petierant; tum ut dat et nobis exemplum
eligendi Praepositos pro tempore dignissimos, ac tolerairili eorum lapsus si postea a priuiaeua bonitate desciscam. Aliam causani dat s. Gregor. D inquit, idci/ιὸ reprobis rex iligitur , νι electis fucis eiis Rus. Antonius teste S. Athan. solo pane , sile re
qua vixit ad annum aetatis ios S. Paulus primus Eremita teste S. Hieron. pane Sc aqua ad annum aetatis tri S. H. urion herbaru succo de paucis carycis post triduam ad annum M.Idem e re caeteri Anachoretae teste Theodor. Palladio. Cassiano. Audi S. Bern .epist i .ad Robertum: misdemi, inquit, conis santi satu est ad iniis c dimentum, at cum fame. Surge, pracingere, teste otium, ex re bracinatio lassa explica, σώ- rare in , 'statim sentisi sola te an tere crities remem tollant, non fauces demulceant Redure qωρ saportireta, oercui ιυ ι, quoi tulit inertia : sames miro modo
dulcia riast.qvi fasti sumsaiis insipua. Olin, aba ρώ-tes, panisi cibariis cum aqua. quus nil qui Asa,tiuusant sed exercitata metna sentur diluta. Denique prisci Romani pultibus pro pane vescebantur teste valer. Max.lib.2.c. s.Vnde & purutiphagi sunt appellati, et antque sani & validi, ut totum fere orbem ubi bello iubiecerint. Medici
enim, docent multum ad sanitatem & vites conis ferre i quis uno duimarat , eoque simplici cibo vescatur, cruditatis enim , indeque febrium morborum causam esse ciborum varietatem adem docet experientia. A mi NnvsTiti A sERVATVM Eset Tibl.J Causam dant Sept. dum vertuntun ρο-
'am ct tibi a popula, id est, prater alios; ut habent
Romano pub: quasii dica hie atinus tibi seruatus est. vile quasi futurum restem discriminet ac Hero populo. armis, inquit Theod. & Procop. siniatur soli, quasi retraturo. θ prapopulo postiavimadisino deo' mastix testinimiam. Vnde Iosephus nivi iura cognosceres, quid cavire tibist. Sic nitam c libri .c.4. hunc armum vocat retalem, Armus enimo de ita ive erum uvia Mimis,quia de apostata pii πιο ausos ibitur : Inet' principium viarum Diri iob qn.v. I quia .nte omnia co-sim est per supe/biam certat, Hris bis ruina sancit Auia didicarant,qua
inae pacificae qualis haec erat in cedebat Sacerdoti, puta Samueli; nec nisi ab eo eiusque seruo comedi poterat,vti stacitur Leuit.aa. ii. Quomodo et in eum Samuel tradit Saulip Res p. Abulem arma une fuisse nou dextrum , sed sinistrum, qui alaicis comedi poterat. Si malis tuisse dextrum, dicito armum hune non suilla victimae, sed animalis communis. Cum victimis enim, si illae numero conuuiarum non sufficerent, poterat com di aliae carnes communes,quae non erant Deo sacrificatae.
Mores. Disce hic nugalitatem prisci aeui .EnSa- uel Sauli regi non perdices,non phasianos, non varia sereula, sed unum armum apponit. Audi qualia suerint primorum Christianorum conuuuia. de bentem Teri l.in Apol .c. 39. - sdi umbitur, quam oratis ad Deum prusetur, et ur, quorum epi ientes captait: Mitur,quautum puduissvicitata saturantiιν , ut qui meminerint etiam per misaim ad naum Deam Mi se; ita semani r , Π qm scios Dum n audire. Post i quam mannaum. θ t mina,vtquihu descriptura sanctis, niti proprio
symbolum est fortitudinis bellicae , quae in rege, praesertim Saule hoc tempore pro Israele a Philisthaeis oppres Io, pugnaturo requirebatur. Audi S. Gregor. Quid in arma nisi sortitudo Ruatur actioni, ' Haec autem in quouis Rege, sed maximiliti Saule ad subigendos nostes requirebatur. Hae de causi sacerdoti ex victima cedebat a m dexter; separatus, ait S. Gregor. a. par. Pastor. c. 3. Vt nos saeum sit ei tu voatis rata , id etiamsi τι --. Nic ister malos tantummodὲ qua νιαμ, μι ur: sed bine qMqxe inrantes subsici sicut honore ordinis
sperat ita etiam moram ν,tate transirendat. CVmesis quoque pectusculum cum arma inbuitur, ut quod δε a
cristia praecipitar sumere,hoc de semetipso auctori cistas immesare; ct usa solum pectore,qua νι sta mi Nises, sed oectatores suos ad subumia,arma opem invitet. Hinci, armus hic a Iosepho voeatur portis retri:voluit e-V nim eo facto insinuare Samuel, Reges ac Duces preteipue eminere debere in sortitudine & magnanimitate, quam armus significat quem comedere debent, ut in ipsam animam sortitudinem traillaciant,non magni facientes illam quae est corporis.
Sed Sauli cessit almus sine pectusculo quia suit in eo armus sortitudinis, sed defuit ei pectus sapie-tiae, compassionis de charitatis in Dauidem, alios que suos es. Duas alias causas dat Auctor Antiq. Conuiual. lib. Iaap 33. Primam Linquit, almulis flaris 'pars est sacerdosam pruria, Samues is si uitiis id
269쪽
166 Commentari rini Arim L pegum. o. X.
mid λ Rabbini apud Lyranum de Abulentinu
So,vir Es Samus lectum, pura culcitra, aut saeculi, stamineum , uti ficiunt Hungari de
Piac ni sAvL Sauli, vel vi Gregor. strauit Saul si bi ipsi is socastio:J m: ain tecto ii exposito. In Palaestina enim tecta sunt plana, ut in isaim
H φ μιηι tecta qua tu suose trabitio si stor πιιor. Hate verba desum in Hebraeo S Chald.d: Latinis Rest j .inum habent Septuae stra viri, inauit. tam suario. vide Franci Lucam in n
CAPUT DECIMUM.fYNOPSIS CAPITIS
firmati. Eu reper arum asinarum. a. Trium virorum euntium in Bethel. Choriρω-
pheraram cum quibus Maactvi misi tu prophetat. Mox mi 7. SM A palam in Maspha coram σου populo Oaolem perfnem regem a Deo electum d signo. i. T vlit autem Samuel lenticulam olei, dc effudit super caput eius, de deosculatus csteu, de ait: Ecce, unxit te Dominus super hereditatem suam in principem te liberabis populum situm de manibus inimicoru eius,qui in circuitu eius sunt. Et hoc tibi signum,quia unxit te Deus in principem. 2. C lim abieris hodie a me,inuenies duos viros iuxta sepulchrum Rachel in finibus Beniamin, in Meridie, dicentq; tibi: Inventae sunt asinae, ad quas ieras perquirendas. Se intermissis pater tuus asinis. solicitus est pro vobis, & dicit: Quid faciam de filio meop 3. Cumque abieris inde,dcvltra transieris,& veneris ad quercum Thahor,inuenient te ibi tres viri ascendentes ad Deum in Bethel. unus portans tres hordos, de alius tres tollas panis, Sc alius portas lagenam vini. q. Cumque te salutauerint,dabunt tibi duos panes, id accipies de manu eorum. 3. Post haec venies in collem Dei ubi est statio Philisthinorum: Id cum ingressus fueris ibi urbem, obuium habebis gregem prophetarum descendentiu de excelso,& ante eos psalterium de tympanum, de tibiam, Sc cythara ipsosq; prophetantes .6. Et insiliet in te Spiritus Domini, de propbetabis cum eis, de muta risin virum alium. . Quando ergo euenerint signa haec omnia tibi fac quaecumq: inuenerit manus tua, quia Dominus tecum est. 8. Et descendens ante me in Galgala. ego quippe descendam ad te: ut offeras oblationem, de immoles victimas pacificas. septe diebus expectabis, donec veniam ad te.& Ostendam tibi quid facias. 9. itaq; cum auertisset humerum situ ut abiret a Samuele, immutauit ei Deus cor aliud δε venerui omnia signa haec in die illa. io. Uenerumque ad praedictum collem,oc ecce cuneus prophetarum obuius ei: in siluit super cum Spiritus Domini , de prophetauit in medio eorum. II. Videntes autem omnes qui nouerant eum heri se mi diu stertius , quod esset Cum prophetis, 'prophetarer,dixerunt ad inuicem: Quae t iam res accidit filio Cis num de cui inter prophetasMi. Responditque alius ad alterum , dicens . Et quis pater eorum: propterea versum est in prouerbium : Num bt Saul inter prophetas. 13. Cessauit autem prophetare,ct venit ad excelsum. l . Ducit que patruus Saul ad eum, di ad puerum eius: Quo abistisλ Qui responderunti Quaerere asinas: quas cum non reperissemus,venimus ad Samuelem. is. Et dixit ei patruus suus: Indica mihi quid dixerit tibi Samuel. i 6. Et ait Saul ad patruum findicauit nobis quia iuuentat essent asinae De sermone autem regni non indicauit ei, quem locutus fuerat ei Samuel. i7. Et conuocauit Samuel populum ad Dominum in 1 Iaspha: 18. λ ait ad filios Israel. Haec dicit Dominus Deus IsraePEgo eduxi Israel de AEgypto.& erui vos de manu AEgyptiorum, de de manu omnium regum qui asiligebant vos is. Vos aute hodie proiecistis Deum vestrum,qui solus saluauit vos de uniuersis malis de tribui tionibus vestris & dixistis:Nequaquam: sed rege costitue super nos. Nunc ergo state coram Domino per tribus vestras de per samiliasuo. Et applicuit Samuel omnes tribus Israel, dc cecidit sors tribus Beniamin. 21. Et applicuit tribum Beniamin Mcognationes eius, dc cecidit cognatio Metri: oc peruenit usque ad Saul filium Cis. Quae-
270쪽
Commentaria in Ebrum I. Regum. Cap. X. 161
Quaesierunt ergo eum, dc non est inuentus. a 2. Et Consuluerunt post haec Dominii. manam venturus esset illuc. Responditque Dominus: Ecce abscoditus est domi.,3. Cucurreriant itaque oe tulerunt eum inde. stetitque in medio populi,& altior fuit
uniuerso populo ab humero de sursum. 24. Et ait Samuel ad omnem populum: Cer- te videtis quem elegit Dominus, quoniam non sit similis illi in omni populo. Et clamauit omnis populus, & ait: vivat Rex. 21. Locutus est autem Samuel ad populum ingem regni, de scripsit in libro, & r fuit coram Domino tot dimisit Samuel omnem populum, singulos in domum suam. 26. Sed & Saul abi jt in domum sua in Gabaa M abijt cum eo pars exercitus,quorum tetigerat Deus corda. 17. Fiiij vero Be- jai dixerunt: Num saluare nos poterit iste Et despexerunt eum, de non attulerunt ei munera: ille verbdissimulabat se audire.
Tvii et AHENSAM vlla LENTicvLAM OLEI, ET EFFvDIT SUPER CAPUT Et Vs. J Hic prianus est Rex uiaelis qui unctione consecrantur: nam pud gentes ungi iam erat in vis,ut colligitur ex illo Iudic. 9.8. Ierunt ligna ut rugo m super se DP Sic Cyrus vocatur christis,id est unctus, Ilii M. i. unctio haec ordinari. fiebataPomifice; subinde t un a propheta, uti hic. Causae cur ungerentur variae. Pri , ut significaretur summa regis dignitas in temporalibus , aeque ae Pontificis in sino ualibus Hac enim de causa ungebatur, ait A-
. Audi s Cyprian. vel quisquis est Auctor) de
Cardinat. Christi operibus, tram de Chrismate: t olium, inquit vitai ct humi is sin I tu sta ex aemia sura Maeu 2 regia dignitatu, Dorio Chri insub si omnia imos,
Secunda,ut signifiςaretur nouo regia Deo infundi iunias vires de spiritum, ad populum Dei in vero esus cultu continendum, do contra infideles defindendum. Tertia, ut admonerent reges lenitatis, benignia talis, semetit e, miseri pordiae, charitatis & beneficent nec tum enim symbolum est oleum in exe eendae in Lbditos. Ila s. Gregor. o Gun, inquit, si ora m s. Vertire: eum fouet oleum vulnera puerit a Matur ergo capatrii si raria mos est replenda Doctorii. Habeat in m. . ocium subeat mi*PMdiam δεη anum. qua virtuti in ali seratur. Imisat oleum, νι dum ard rem di irru mse lintrit,lucere re sementer Hirs pervolam sit .Habeat crum medicina, vis sererer ' set, ali ιν pec rarum 'torti tegat, O mmmi cui R iurat. Ita S. Gregor. Tropol .adaptans oti quod ad litteram dicitur de rege. ram, ut esset typus Christi qui est summus sis os, rex de proi et Christus enim unctus est a Deo oleo gratiae,tum habitualis copiosissimae tum unionis hypostaticae, quae in se est eminenti Lsima. E circa reges uncti in scrip. vocatur sancti' i ad claui siue Mola, ut patet calas.& liba cap.
Hinc mos hie ad Christianos deriuatus est, ut eoum imperatores Zc Reges ungantur , imo de
iste Canonico lancitum est. vi patet ex cap nn rasilem. Extra de octimessit Cap. Cis renisset rad sacra rectisne, quem more Deus miraculo conis firmauit. Nam cum S. Remigius Clod aeum in Regem Francise unget et, columba E caelo detulit olei. quo eum unxit ; ouae etiamnum Rhemis asseruatur, indeque reges x ranciae uncti a Deo nanciscuntur facultatem curandi strumas,
siue seopulas ; vii asserunt renim Gallica nA scriptores.&testan ur qui praesentes nerui ,3c id
ipsum viderunt. Porro hae ceremoniae non ex lege sed ex consuetudine. apud Hebraeos in unctione regis adhibebantur, ait Setarius. rima. rex inaugurandiri in sede calacabatur unda diademate ornabatur, assaria.23. q. Ret. II . Tertia regebatur Quarta ri dabatur in maris
liber letu. id est Deutere ait tanta aurabat in inia o struat istiem. Sixta , μιν sua μb- omnis generis 3. RU. I. oeluc inIra c. l. quemadmodum apud HeredianuLa. Septima, edebantur varia utitia ct a filationis Ana 3. m. 9 hic ν. 2 . . Li rurico AM OLEi JOleo sacro ungebantur Pontifices eges veto nunc sacro;vt cum a Ponti infice ungebantur; nunc communi; ut cum a proinv pheta quopiam. An Saul unctus sit ab eo sicro ex
tabernaculo accepto. an communi; incertum est.
Hebtiei teste vatah. tradunt, solos reges descet detes ex Iuda N Dauide, sacro oleo unctos fuisse; Saule in veto communi, ed quod reprobandus f
Porro , linthula. erat xasculum siue laguncula lenticulati figura, siue instar lentis, qualem habet coinu unde de cornu vocatur.) Minus apte ergo Abulens putat lamisulam a liniendo dictam. Idem e vasculu Festo Ae Varroni guttur siue gutture tu eo quod propter colli angustia liquor ex eo putatatim effuat. Paruum etat hoc, tum quia palum olei in caput regis effinditur, tum quia secreta doptiuata erat haec unctio. Symbol. s. Gregor. Dnticula, ait, esparuum ranquid ergo leni uula Sol vetitur,nisi q- in inerenuat tirpretat enim limisula, Et parum halait,quis uolimgratiam pios dis accepit. Et inserius: Dcorra autem cum Hectus να Daud) rui prHipitur, eidem propheta Dominia ait, imple coma tutum eis. I . Reg. I 6.a Et Ruperi lib.2.in Ioannem cap. i. inquit um Sa dem misit. νt in Regem regeret Gasi V stium David non istii l m. hat ad intingendum Saul,
ET DEOscvLATvs EsTEvM.JOsculum hoc mgnificabat gratiae communicationem, inquit Pr cop. ac regalis de sacerdotalis cssicii mutuam corru riliam de operam. scili et Reges debere cum stacerdotibus de Pontificibus esse concordes, ac mutuo se inuice adiuuare protegere Sc propugnare. Osculum enim amicitiae 3c pacis est *m lum. Tunc enim optimum est regimen, cum potestas ciuilis Ecclesiasticae siue cum regnum Ecclesiae, Screx pontifici subseruit B: opitulatur. Audi Theodor. q. a6. causam huius oscidi litteralem de alleg ricam assignantem Gratia, inquit, qui bi inoat mist