장음표시 사용
71쪽
esse Chananaeana, Reuersa Iericho eum taeteris penitivis bellu o gessiste, idque per sex annos. S primo enim anno omnibus subactis, divisit Iosue Chatiana a Hebraeis. Id ita esse patet ex collatione histortae recensitae hoc cap. cum iis quae narra, tur Num .r3. Ic D t. r. Nan cum Iosue inchoaret hanc diuitionem, Caleb ait ei hoc versu, se cum inter alio: ad explorandam terram Chanaan de C des Barne Numer. 13. emitteretur.suisse . anno rum, & ab eo tempore ad praesens fluxili eqs. annos. seque iam Spelle annorum. Certum eis au tem eum cum aliis exploratoribus fuisse missum anno secundo ab exitu ex AEgypto. Nuinio.& 13.& Iosue i . a quo anno usque ad annum qo.ab exitu ex AEgypto quo mortuus est Moses,& Iosue dux constitutus fluxerunt anni 33. iam copula ab
anno 38 ad 4s. habebis septem annos, quibus sex ptioribus bello domitis de caesis Chananaeis, septimo eorum terram diu erunt, cum scilicet iam
Calebesset 8s. annotum. Divisio ergo haec terrae acta est anno 47.ab exitu ex Egypto qui fuit ducatus Iosue septimus, altem inchoatus. Ita The dor. hie quaest i 6. Abulens in cap. i 3 q. 3.&M.q. 2. ubi refutat Iosephum quinquennio,& Lyranum sexennio tempus belli definientem. Sic de Matius Magaliane, Salii hic. Denique haec eticommunis Hebraeorum sententia. v x s. ii. Sic vALEssJ Deus Calebi seruauit in senecta robur pristinum, tum in praemiuua suae fidelitatis.
ut terra promitti, pro qua contra murmutatores steterat, vigens vilensque potiretur & frueretur; tum vi testis estet oculatus omnium quae gesta e
rant a Mose in deserto, eaque narraret iunioribus cHebraeis: omnes enim murmuratores a Deo morte puniti tuere in deserto,eorum et eo sit j iuuenes, qui non murmuraverant,ingressi sum tetram pro- inissam, His igitur Caleb senex testatus est de piae dicauit mira quae Deus Patribus piatistiterat in deserto. Sic mox post Christum longaevi fuere S.I annes S Simeon S.Dionysius Are agita β. Poly- carpus, aliiqite plures, ut polletis essent oculati vesauriti te: s gestorum Christi. Simili, suit Paulus Concordiensis, cuius validam senectain, ita describit S Hieron. Epist.2 i. ad eumdem: Ecce,inquit. centem aratis circinis voluitur, o tu fiso praισω iiii cu adi , furata beatitudinem rita per prasintura inpla re Iitaris. Oculi lumine ruent, ita impii Mitcerta perutrabilis,ὼntes candit,rox μ- iura ovis solutam ct succi plenum, canuum rubore discrepant me cum atau d sentiunt: memoria ι na- citate miri in Di Iae cernimio antiquior si necta dispia D
denique tremula manus per c an cera tramites erra
tem Dium duarisutura nobis r semctionis virorem in te Domitiis e leucri: M p ccari sciamae isse, quὸd citeriai ut viventes pr moriuntur in carne; iustitia, tu adolescentiam tu a una aetatem iis . TAM AD BELLANDιri, Jeum gigantibus in Hebrone. mihi a Deo data degentibus, ut eos expellio: Hebronem expugnem mih que vendicem. vii de sequitur.
in quo sita est Hebron. Dabir & Anab urbes : has enim Deus promisit Calebo Numer. i .a4. licet enim Script. eas ibi nominatim non exprimat; et men Moses viva voce id ipsum declarauit, ut patet ex hoc loco, scilicet terram eo loco a Deo pronii Iam Calebo, esse montana Hebron.Causa, cur Deus haec prae aliis assignarit Calebo suit prima. inuicta & excelsa virius ac sortitudo Calebi, qua
paulo ante dixi se iam 8 s. annorum tam esse validum animo de corpore, quam cum esset Ao annorum. Secunda, quia montana Hebronis ab Enacim, id est gigantibus insidebantur, quos caetcii Hebrari mire formidabant, nec ausi suissent eos aggredi, uti aggressus est Caleb. Tertia. quia ante annos o. Caleb ingressus fuerat haec montam, eaque cum gigant biis lustrarat, populoque dixerat illa facile per Deum posse expugnari, cum c teri exploratores meliculos id negarent, populumque metu gigantum ab ingressu in tetra in promissam absterrerent. Voluit ergo Deus ostendere verum este quod ii ixerat Caleb, ac per eum gigantes debella te. Ita Deo duce sortissimos quos que dc quaeque ardua superamus, si Deo nixi rem fidemet de animose aggrediamur. Deus enim opem quam promisit praeitat, & incipientes adiuuat,roborat, promoueti, ut tem alias dissicilem saacile expediant. Sic David carneam illam iuuini,
ut ait Chrysost. puta Goliath lapillo plostrauit,
quia Deo confisus magno animo cum eo duellum iniit. S. Antonius, teste S. Athanas. vidit qua n. doque diabolum specie gigantis caput inter nubila attollere de condere. scd eius fraudem agnoscens: Flustra, inquit, me tentare conatis ista mole
corporis. Age, si quid habes in me potestatis de
virium, exere: Domininitaminatis mea. saluum
quem tinuω D in in protector vita, aqua tripi amino dicto larua illa gigantea euanuit. Tales dissicultatum laroas singulis obiicit daemon,sed ii Deo
nixi eas Oernamus, ac contra eas conemur, in fumum ibunt.
IN QUO Eu Actu sxNT,I puta gigantes prognati ab Enac gigante: licet et mn gigantes hos Hebrone expulerit Iosue cap. ii. I a. tamen hinc. liquet nonnullos cladem istam euasisse, ac profugisse ad Philisti nos, indeque reparatis viribus redi ille Hebronem, eamque quasi auorum sedem insedis te, ideoque Calebum rursus eos exispulisse. Si i ostτz4 Non quod Caleb dubitet de pr milli, Dei. sed quod modeste de se sentiat, vereat utque ne Dei opem sibi promissam sua culpa vel
Iocordia auertat. Ilxx pDixi et i EIIosv E.Jq.d. Iosite prospex vias . ia. omnia apprecatus est Calebo. ac piaesertim felicem expugnationis montanarum urbium, quas insidebant gigantes, exitum. q. d. Deus te fortunet. Deus
tibi benedicat, Deus gigantes tibi sub ij ciat. Ita bulens Aliter Atias de Uatabl. Benedixit, inquiunt, id est collaudauit animos Id virtutem Calebi. M sius vero cc u ni Calebo ea quae assent. QWi A sic vetvs Eset Do Mi NuM DEvM Is- V1RL 1 .RAEL.J Hebr. Quia complem: post Dominum D remi silari, id est, quia plerie secutus est Deum, sicut eudem olim securus suerat Israel, siue Iacob Pater 5: Patriarcha suuς.Septuag. D qu dipse sicut vi stniandatum Dei Israelis Iidem vero verss. vertunt: Fio riro a risi Domino Deo meo. Sensius est q d.Caleb non selum priuatim pie sancteque vixit. sed Dei etiam gloriam, ac proximorum , puta H btreorum prosperitatem ci salutem quibus fieri poterat modis, ad ultimum usque vitae actum
Commentaria iis A Dei op. XIV.
72쪽
mmmeetania in Iosue. Cap. XIV.
sedulb 3: constinter procurauit Se omnino mun re illo, cui eum Deus preene cerat, grauiter, attemE& constanter perfuncius est. Ita Masius. NOMEN HEBRON ANTE voc Aa Tva CA- RiAτR ARBE : ADAM MAxibivs IBI INTER ENACiΜ si Tvs Esr. JOstendit Enacim,id est stigantes fuisse in Hebron uti dixit ra. ex eo quod
Hebron olim sit dicta Cariath, id est ciuitas arriegantis. Nota: Pr d. haee ciuitas dicta est Hebromnam de ea dicitur Num. i 3. 23. Imr septem annuo te Tanim urbem -fra est. Deinde Hebron o cupata suit ab Arbe gigante eum suis posteris, indeque cognominata est Curiat, id est ciuitas Arbe. qui fuit a iam, id est homo maximae inter Emicim, qui Antonomastice cognominatus est AIam, quia homo erat maximus in tergipames, ae in Hebron sibi sedem sepulchrum ii delegerat. Unde ex He-bmo sic proprie clareque vertas: Uelaon antra ν cataea Carrat Aris; is tum maximM suerat mitrmatim. Ita Chaldaeus. Matius, Caietan .Vata H. Arias, Pagnindi alii.Hunc genuinum huius loci esse sensum patet ex Hebraeo,& ex eo qudd lite Arbe
erit pater Enac, ut dicitur cap. Is Iu dc o. I 2.6ii. Ab qnae autem prognati sunt Enacim gigantes. Hine Albe hie vocatur inaximus, tum vastitate corporis tum principatu & imperi tum retu gestarum gloria, tum dignitate , ut qui fuerit pater, o Patriarcha Enacim, a quo scilicet omnis haec gigantum soboles est proseminata, ideoq; nomen, et inditum fuit Hebroni, in qua gigant hi habitavere. Ide liquet ex Septuag. qui verrunt: Nomen Ila imis ossi inriti Aris spei peram nonnulli l gunt Argob)Metr. pilo ipsorum Enacim caliter haec interpretatur S. Hieron. in cap.27. Matili.& qii M. in Paralipom. ac Hebtavi in. Be- rescit Rabba id est in Genesi maiori,atque eos secuti Lyran. Hugo, Dion .Cacilius. Abulens videliacet q.d. Hebron prius vocata est Caiis Arcti id est ciuitvi quatuor, scilicet viroru illustrium, quia in ea sepulti sunt quatuor Patriarchae, nimiru Adam, Abraham, Isaae de Iacob eum uxoribus suis. De tribus vltimis patet ex Genesi ἡ .-& alibi, de Adamo patet ex hoc loco Idcirco enim S.Hiero. hic nomen Adam protoplasto proprium retinuisse videtur, ut indicaret eum in Hebron esse sepultu. ideoque expressit id est sepultiis est quod in Hebraeo G extat, sed subintelligi potest. Porro S. Hietalicti in hane sententiam videatur pronior, tamen eam non planὰ pleneque astruit. Audi enim in Epitaph. Sabulari iam FB Hebron ,hac est Cariath- riarti, ius oppidum virorum qiuatuor, Abraham Isaar, Mymber A tim maraii, quem thimstumhixta librami Ilinii autumant: sicis plerique Cain lirartu
putent,otius ex utere memoria monstratur. S. Hieron.
sequuntur Isidorus, Rupertus Marianus Scotus.&alij iam citati. Fauet nonaen labro, qu5d Hebraiis gnificat societatem coniunctionem, copulatione, mirum in ea sepulturae societatem acceperunt quatuor summi Patriarchae. Porro quod Ioannes Lucidus li. i. de Emedat. temp.capcl.censeat Adamum fuisse gigantem,ex eo quod hic vocatur Adam niaximi inter Enacim,
improbabile est:Sic enim suillet homo inostrosus
a Deo coditus ac naturae monstrum. Dicuut ergo maximis inter Enacim no proceritate sed dignitate,
quia filii ptimus homo creatus a Deo, & parem cetterorum omnium, item dotatus magna scientia, res. in I s.ci A sapientia, gratia, positusque in paradis, Illud autuinto Enacimtantum significat eum in Hebrone in tet Enacim csse 'pultum. Rursum S. Hieron. suam sententiam 3ccepit ab Hebraeis, qui in Berescit Rabba scribi hi, ideo nomen Alba, quod significat
quatuor, illi urbi csse imposiluim, quia priscisse culis quatuot alle vita habitauerunt et Escol, Mamre& Ablaam; ijdem Mic sint cir eis, qua tuor item matronae celeberrima: ibidem. sepultae fuerui, lima, Sara. Rebecca & Lia: de quatuor Patriarchar Adim, Abraham, Isaae dc de qμω ex eo loco Abraam ouatuor Reges insecutus per cusserit. versim ut pluti Aa quae sunt in illis Commenta iij, fictilia esse constat,lie haec parum firma de probabilia esse debent.. Aud i nunc Abulensem: Iste est verior de eo ρο munior sensi quem omnes fere Catholici tenent. Nam Adam vixisse perhibetur apud urbem. Hebron,& ibi finiuisse dies suos , ibique sepultus cacum Eua coniuge: ibi quoque eum a Deo forma tum esse perhibent. Na extra paradisum eum pia smatum constat.Eua autesdritiata est in paradiso ex costa Adae, Genesta.sic quoque testantur Gentes qine nunc habitant apud urbem Hebron. quae
ab incolis Vallis lachrymaru dicitur, eo quia Adam ibi Abelem a Camo occisum luxerit centum annis. Hare Abulens. Eadem tradunt Saligni acus. Predentachius. Brochardus, de ex ijs Adtichom . iii descriN.tribus Iudan .7.9O. vi. I . dc I s. Hi ne de David rex inauguratus est Sc regnau:t in Hebron, quasi in auita patriam oc a 3orum urbe. a. Regum. 2.3. ibi quoque suit domus Zachariae in qua natus dc educatus est S. Ioannes Baptistae Hine. & Masius in c. is .i3. asserit vicinis Hebroni urbes fuisse nuncupatas Dabir, id es, crum penetrale.
Ed quasi oraculum; ac Curiat si ser, id est ciuitas litterarum, quia in illi quasi in archivo seruarentur monumenta Patrum antiquorum. Verum haec omnia accepta videntur ex S. Hi
r .cuius auctoritatem polleti Latini vulgo secuti sunt. Nam csteti antiquiores de doctiores asserunt Adamum habitasse in Iudaea ac Ierosolymis, ibique mortuum de sepultum esIe , non in id bron, sed in Golgotha,siue monte Caluariae, ubi cruci-1iaeus est Christus, imo a caluaria Adae nomen accepisse montem Caluariae. Ita Origen hom. 3s .in Matth.S. Epiphan. haeresi 46. quae est Tatianoru, S. Athanas tractato Passione Domini,S.Cyprian. se .de Resurrectione,s. Ambros lib. s. epist. 19.δ in Lucae cap. 23.Theoph. de Euthym in c. a Matth.quin &ipse S.Iliero. epist. 17. ad Isar celi S.Cyrillus, Moses Ber Cephalib.de Paradiso, S. Germanus Patriarcha Constant. Anastasias S. naita lib. 6. Hexam. de abi quos citant de sequuntue
Suales 3. p.quaest.qs. art. Io.deS:xtus Senen. li. 6. Biblioth. An notam 32. Hos priscos sequuntur recentiores, scilicet Baronius, Peretius, Torniellus, Feuard. qui ait hanc esse costantem Ecclesii ae sententiam, Salianus, de alii. Conant ut nonnulli utramque sententiam conis
ei liare, dicendo Adamum primosuisse sepultu in
Hebron, seinde in Golgotha. Ita Honorius Augustodun. in Chron.Vilalpandus m Appat.bb. I. cap. 9. Deirio, 3c sauet Seratius, idque ore traditionen tineolarum Terrae sanctae. quam recenset Botcharisdus, Ad richo. de alii: Genebrard. verbii. t. Chr nol init Adamum iuxta Hebraeos sepultum in He
bio iuxta Patre: keto in Golgotha. utut est, mihir a cervias
73쪽
certum est id de Hebron hoe loeci no lanificari.
hie non est nomen propriu, sed anpellatiuuin, significans hominem; nec protomirum, kd Arbe gigantem denotat.Sic 2. Reg. 7. 9.diciatur: Ista est uae Adam sid est homini' Dombie min.
Et Osee II. . Insin is Altini trahiam eos.-m,id est hominis quibusscilicit trahi selent homines, de sepe alibi praesertim in Hebraeo. Adam enim dicitur ab d 6 Adam,quet vox sitnificat terram rubram scut homo ab iamo, Gene1.a. Explicat enim quis suetit Aris. scilicet Adam,id est homo maxi-
-M, tum mole corporis, tum potentia,dignitate&
auctoritate.Vnde videtur quod ide sis quod id est magnus potens princeps, a radiceran. id est multu od est aragnus nit, ut MIeph in Arbe non sit radical ,sed Heermanticii , sue sorinatiuum nominis ; nisi malis aris proprie accipere, ut significet quatuor, & quartu vel quadratum, quasi Arbe hie suerit quartus primorum ligantiam do principum, aut utius ipse quatuor ijs par de aequipollens extiterit. Porid Deus propter Cale cui dedit Hebrota, ita in sertitione tributim tales direxit, ut sors tri bus Iuda eaderet iuxta Hebronem, ne Caleb eam possidensa sua tribu Iudae diuelleretur. Denique Calebi sepulchrum iuxta Hebronem assignat S. Hier.Adtichom.& alij. ET TERRA CEssAvir A pRAxiisJClausi lahaee more Hebreto reserenda est ad antecedentia, non proxime, sed remothscilicet ad bella a I. coniecta,de quibus actum est superioribus capitiis bus,qA.bellis consectis. suppressi que chananaei clim Lite diuidenda est et eorum terra Modecim
tribubus Istaei,cumque suam mea seriem a Iosue petiisset & impetrasset Caleb, terra ista quieuit a praelijs, utpote victoribus imbraeis iam subdita.
in regiones quaesorte obtigere tribui Iu . Teinde v. I 3. quomodo caleb armis obtinuerit Hebronem locaque vicina. Tertiὸ,υ. 2 I. numerantur cimtates quae in laesistitione tribui Iuda
porrὸ Ibis tribi Judae maior fuit sortibur aliarum tribuum . tum quia tribus Iuda erat 'maior numer orcaeteris Onrni m. vi patet Num. 2. 3. E sep tum quia Cata extraso lem in tribu Iuda iussu Tei obtinuit confinia Hebronis.
i. IGitur sors siliorum Iudae per c nationes suas ista fuit: A termino Edom, dese
tum Sin contra Meridiem, Sc usque ad extremam partem Australis plagae. α initium cius a summitate maris salsissimi,&a lingua eius,quae respicit Meridi . et . Egreditur contra Ascensum Scorpionis. & pertransit in Sinai ascenditque in Cadenharne.& peruenit in Esron ascendens ad Adar,& circuiens Carcaa, 4. atque inde pertransiens in Atanona ct perueniens ad torrentem Egypti: eruntque termini Eius mare magnum. Hic erit sinis meridianae plagae. s. ab Oriente vem erit initium.
mare saltissimis in usque ad extrema Iordanis: R ea quae respiciunt ad Aquilonem alingua maris usque ad eumdem Iordanis fluuium. 6. Ascenditque terminus in Belli Hagla. A transit ab Aquilone in Beth-Araba ascendens ad lapidem Boen filii Ruben. 7. tendens usque ad terminos Debera de Valle Achor. ontra Aquil nem respiciens Galgala, quae est ex aduerso Ascensionis Adommim, ab Australi parte torrentis: transitque a litas quae vocantur Fons solis: & crunt exitus eius ad Ponte
Rogel. 8. Ascenditque per convallem si ij Ennom ex latere Iebusaei ad Meridiem. liaec est Ierusalem: & inde se erigens ad verticem montis, qui est contra Gem-nom ad Occidentem in summitate vallis Raphaim contra Aquilonem, 9. pertransitque a vertice montis usque ad sontem aquae Nephthoa: Se peruenit usque a1 vicos montis Ephron : inclinaruntque in Baala quae est Cariathiarim, id est, urbs siluarum. Io. ct circuit de Baala contra Occidentem,usque ad montem Sela: transitque iuxta latus montis Iarim ad Aquilonem in Cheslon: R descendit in Bethsames. transitque in Thamna. ii. & peruenit contra Aquilonem partis Accaron ex latere : inclinaturque Sechrona, & transi montem Baala: portaeniique in Iebneel, 'magni maris contra Occidentem sine concluditur. 1 1. Hi sunt termini filiorum
Iuda per circuitum in cognationibus suis. 13. Caleb vero filio lephone dedit pa tem in medio siliorum Iuda, sicut praeceperiat ei Dominus: Cariath - Arbe patris Enac, ipsa est Hebron. 14. Deleuitque ex ea Caleb tres filios Enae. Sesai ' Ahimam RTholmai de stirpe Enac. i . Atque inde conscendens venit ad habitatores Dabir, quae prius vocabatur Cariath sephcr. id est. ciuitas litterarum. 16. Dixitque Caleb: Qui percusserit Cariath Sepher.& ceperit eam dabo ei Axam filiam meam uxorem. II. Cepitque eam Othoniel filius Cenez frater Caleb iuniori deditque ei
74쪽
ei. am si iam suam uxorem. 18. inae, cum pergerent simul, suasa est a viro suo Vt peteret a patre sito agrum suspirauitque ut sedebat in asino. Cui Calebi mid habes, inquit3 19. At illa respondit: Da mihi benedictionem : Terram australem Rarentem dedisti mihi,iunge& irriguam Dedit itaque ei caleb irriguum superius & inserius. Σo. Haee est possessio tribus filiorum Iuda per cognationes suas. M. Erantque ciuitates ab extremis partibus filiorum Iuda iuxta terminos Edom a Metiis
ct Achaib R Maresa: ciuitates nouem ct villae earum.' que . hccaron cum vicis de villulis suis. 46. Ab Accaron usque ad mare: Omnia quae vergunt ad AZotum viculos eius. 47. Aetolus cum vicis & villulis suis. Gaza cum vicis & villulis suis. usque ad torrentem aegypti δε mare magnum terminus eius. 48. Et in monte i Samir MIether & Socoth. 4'. dc Dannare Cariathsennaaiaeces Dabir: so. Arabo Istemo&Anim, si . Gosen&Olon&Gilo: ciuitates indecim & villae earum. 31. Arab&Ruma&Esaan. 33. &Ianum & Beththaphua& Apheca, 34. Athmatha, α Cariatharbe, haec est Hebron δ: Sior:ciuitates nouem M villae earum. 3 . Maonct Carmel de Ziph & Iota. 36. Ierraeq&Iucadam&Zanoe. 37. Accain Gabaa MThamna: ciuitates decem dc villae earum. 38. Hahul. de Bessur,& Ged . s'. Mareth ct Bethanothinc Eltecon: ciuitates sex & villae earum. 6o. Cariathbaal, haec est Cariathiarim urbs siluarum lc Arebbar ciuitates duae& villae earum. 6 i. In deserto Betharaba Meddin & Sachacha. 62. de Nebsan. a ciuitates salis. & Ehgadducit i. tates sex,& villae earum. 63. Iebusaeum autem habitatorem Ierusalem non potuerunt
si ij Iuda deleret habitauitque Iebusaeus cum iiiijs Iuda in Ierusalem usque in praese
3. Um R soas vitio val DDAE PER COGN Tios Es familias) sos isTA vvπ.JQuaeres: quis fuerit modus harum sortium, &q ab sinitione Chanata a per ra. tribus earumq; fumilias sit divisa. Prim Arias Montanus censet. sortitionem hanc sactain per Urim dc Tummim,& qme erant in Rxtionali Pontificis: P tificis e. nim illis amicti, Deumque consulentis animo, inquit, atque oculis a Deo imago obiiciebatur eius rei de qua responsum quaerebatur.Exoda8.63 Verum hoc erat oraculum, non sors, quare non
solistione,ut ait Scit t. sed prophetia & respons, Dei facta suillat haec diuisio.
Secutulo, Andraeas Masius opinariar, Chananaeam in diu, decim aequales partes fuisse desit iaptam, Ec schedulis ex urna casi eductis, similire seniendi modo cuiq; tribui sitam teriae portionE. alteri euiuis tribui aequalem obtigit se. verum hoc recte refellit Abulens quis .f.in c. i8.qui cum Lyrano inaequales filii se putat regionis portiones. Et
merito nam tribus valde erant inaequales: aliquae erim erat numerosissim uti tribus Iuda erat d pla ad tribum Manas le& Beritamin, ut patet N met.2.Q inire iniquum fuisset tribum Dan aequarii libui Iuda in portione post cisionis. . Tettio. Abulens. censet, lustratores se descii
pt Ges Chananaeae illam induodecim pauca i . A quales diuisisse,ae cuique tribui suam partem inaiorem vel minorem pro sui amplitudine vel ex, guitate assignasse: iuisse deinde ad series, ae diui sionem sorte iam ab eis iactam eonfirmaste de ap. probasse. Verum hoe no satis congruit cu Script . suae hic & Num.as.ssα s6. ac Num. 33.s . dias et se iubet sertes diuidi terram, ut quod sortition euique obtigerit,hoc illi cedat .ac quisque illud c piat quod ione es ceciderit. Unde liquet, quod sors primo diuisionem hanc peregerit, nou vero descriptorum partitio. Quarto, Iosephus lib.s.Antiq. c. a.tradi , sorte educta esse ex urna nomina singulatum trinum, ac illam, quae primbeducta fuit,ptimam optione η Hegisse tibi illam Chananam patie,quam prid alijs optabat. Simili modo Se optione illam quae secundo loeo educta fuit patrem Chananaeae sibi deleriisse, ac deinde illam quae tertio loco educta fuit, A ita de careeris. Vetum haec mutila & manca es, soridio, scilicetis tum tribuum, no autem regi num; nec tam sertitio est, quam optio & electio: script autem dicit terram ipsam sorte scii se iuuiis dendam,aetessa diuisam, atquc cuique tribueti dam portionem prout sors ceciderit, non quam optio cuiusque elerent.. Quinto. verisimilius Rabbini lib.de Pactis seu
conua . i. a. t ululi duas si ille sortium una s.
75쪽
amum sortientium,in alteram vero nomina descit piarum regionum, ac deinde Eleazarum Pontificem urnam coram omnibus quassasse, sursimque S deorsum a ita te, deinde ex una extraxisse nomen tribus sorte casuque occurrentis, ex altera vero nomen re Ponis primo in manum incidentis, . atque hanc regionem tribui isti sortitione hae attribuisse.
Dico ergo, probabibi, videri, totam Charia naeam descriptam fuisse in duodecim partes, non tam magnitudine quam aestimatione puta bonitate &fertilitate huius enim maximam habitii se rationem in aestimatione Earum sortium, tradit rosephus aequales, illasque rursum in alias minoressuisse subdiuisas, ut satis colligitur ex oppidorum per singulas regiones descriptione hoc cap. vel L3i i 4.37.6a. deinde descriptores hosce disportiisse magnitudinem vel paruitatem singulatum tribuum, earumque inter se proportionem in iis te, quaedam quatia parte, quaedam media , quaedam tertia,&eralijs tribubus erant m aiores, quaeda mi. res, quaeda aequales,ac proinde minores ex du decim Chananaeae portionibus iam distributis vel quartam portionis unius patiem, vel dimidiam, vel tertiam dumtaxat pro sua paruitate sibi deposcebam. Aliae veto maiores pro sui amplitudineri aeter unam integramque duodecimam Chananaeae portionem, i insuper aliam quirtam alterius portionis partem, vel dimidiam. vel tertia sibi adiungi suo iure postulabant: quod enim uni minoridemebatur. hoc alteri maiori accedebat, deviceversa. Hoc facto, chartulas nominu duodecim itibuum in unam urnam.duodecis vero portionum
legionis cum suis stibiliuisionibus iam dictis in alteram urnam coniecerunt, tumque primo ex urna una eduxerunt nomen tribus, ac ex altera nomen
portionis terrae prim5 occurrentis, illamque tribui eductet assignarunt .sed proportione Geometrica, iuxta cuiuslibet tribus magnitudinem vel exiguitatem; ita scilicet vi iuxta eam educerent charti Ias regionis,quae ad integra. vel dimidiam. vel ses.
quialteram, aut aliam portionis proportio in cuiuque tribui debitam continerent. v. g. Si ponamus
tribum Iuda sui illa duplam ad caeteras, dicendum est per sortes datam illi suisse duplam terrae portionena, sed vicinam de contiguam, ut tota tribus simul in eadem regione habitaret, nec una pars ab alia seorsim habitauo diuelleretur. Rursum ii milis ite portio tribus euiusque subdiuisa fuit in singulas eius familias. Hunc fuisse sotiis Se sortitionis inodum.indicat script . Num . 26.& c. 37. Neap. i R., c. in ubi parit et clate significatur 'llam
tribum, cuius nomen prim d ex urna sorte educebatur.ptimam ex altera urna regionis δοῦ portionis
sibi cesium sortem eduxisse, ac de rade illam quae secundb tertib. quarto, de caeducebatur, quamque scilicet ordine sociis de vicis seq.Vndec. I9. v. i. diaetam: Et grega st Mundus d mm meen. Et v. Io. O. Ait μι tertia Aiorum ni t. m. Et v. . IV
rixae in prima eundescriptione et torrena commisisse, in designatione portionis quae Iudae Obuenit. aut certe in magnitudine & proportione tribus Iuda caeteris tribubus aestimanda: nam nimis magnam tribui Iuda patiem o civile, liquet ex eo, A quod haec tribus aliquam suae regionis partem po
stea cesserit tribui Simeonis ut patet c. 19.v. I. lino de tribui Dan,ut patet de Saraa & Estaol, quae hoc cap. v. 33. Iudae allignantur, cum tamen ca. I9.εI. tribui Dan attribuamur, indeque onus sit Samson, qui fuit Dan ita. Atque hae de causa, scilicet de e rore commisib subdubitans Iosue, ut eum corrigeret cap. 8.misit nc uos descriptoles,qui secundo δc certius septem tribubus in indiuisa adhue terra,ves si ea iusto sit minor etiam in terra iam diuisa si ptem sortes describant. Denique aduerter plures in Chananaea suere urbes idem habentes nomen, ut non mirum sit idenomen urbis diuersis tribubus asscribi sie una fuit Betilichem Iudae, in qua natus est Christus, altera Bethlebe data abulonitis c. 9.is. Sic una Samaria attributa suit tribui Ephraim, quae postea Ses baste dicti est, fuitque me twpolis regu Iisael, altera data tribui Zabillon cap. I9. I. Sic Bethoronditia fuit in tribu Ephraim dusta superior c.i6. s. lia inferior in tribu Beniamin c. 8. 3.
sissi Mi. J id est, ab extrei nitate mans mortui siue lacus Asphallitis,in quem conuersa est Sodoma δρpehi: polis. ET A Livs WA Eivs. J Ligua maris mortui, ait Malius est tinus malis, quo scilicet eius angustior in continetem excurrit in speciem linguet, bi videlicet hoe mare definit iuxta Idumaeam. Graphice hoc repraesentat Adrichom. in suis tabulis Geographicis terrae sanctae. Sie Isaiae H. iii gua maris AEgypti vocatur pars sinus Arabiciiquet liniluae figura AEgyptum alluit. MARE MAGKvM, J id est mediterraneum, quod V . C magnum est respectu malis Galilaeae & maris mortui. Alioqui absolutὰ mare magnum est si
AsCEN Dimae a TER visus iN B ετ .HA. cc J Beth Hagla nunc qui olim dicebatur Area Athau, locus est trans Iordanem, ubi Ioseph & filii Israel planxerunt Iacob patrem suum, quando eum tulerunt de AEgypto unde etiam Miliaria, hoe est Iocint i dictus est,ed quod ibi more plangen tium circumierunt in funere Iacob. Ita S. Hieron. in locis Hebr. Borchardus, Adtichom . eL alij. limgla enim Hebr.circulum & gyrum significativi de
um so AsCENsio Nis ADOMMi M.J Alia est lim , - ut videtur,Galgala a Galgala iuxta Iordanem, ubi P Iosue sua habuit castra. Nam haec longe distabant ab Adommim, ci gala huius versus c. 3.18.in
Hebr.vocantur ges t h. ubi s. Hieron. vertit tumula. Masus matur Galgala huius versus este eadem cum Galgalis, in quibus erant idola ita pote Aod Iudi eis. Iudic.3.i 9. Porio Adommim l cus erat in via Ierichuntis infestus latronibus. Vn.
de dictus est Aramim. id est ruserines, ob crebram sanguinis effusionem,quet ibi fiebat. huncque locu
notat Christus in Parabola Samaritani, cum ait: Isinio qui .m descend bat ab Iesu alim in Inhia,ct in. . t in latrones Lucae Io.3α AB AusTRALt PARTE TORREN Tis, J non Carith, ut vult quidam sed Cedro, qui per vallem
Iosaphat iuxta Ierusalem fluit, & cidem labitur in
76쪽
id est ad fonte ullonis qui Hebr. dicit ut Aroetu e retes, id est pes, eo quia Fullo pedibus
suis calcans pannos abluat. Erat hic sons iuxta I nisalem, hortosque regios irrigabat, iuxta quem 3-saias, Achaet regi c litui uim ex virgine nasciturum praedixit. liata 7. 36.
signincat. Porro Gebennom it Adriati .quae& Benhennom, id est vallis filiorum Ennom,locus erat in suburbanis Ierusalem, contra Orientem si ibmonte offensionis iuxta piscinam Fullonas, ut Te pe anacenissimus. fontibus siloc,ac fluxu torretuis Cedron irriguus, viridariis & hortis cositus, totus que nemorolus ac delici js plenus. In hac valle parentes immolabant & cremabat suos infantes idolo Moloch, & ne eiulatus eorum audirentur, pulsabant topb; id est tympanum. UVnde locus dictus est Tettit. Fuit hoc praeludium& viva species inserni, qui inde dictus est gehenna.Vide dicta Leuit. Ig.2I. HAEc t si linvsALEM. JDices quomodo Ieru salem hic numeratur in sorte tribus Iuda, cum alibi dicatur esse in tribu Beniamin8 Resip. Abulens. e. is in fine, Ierusalem proprie pertinuisse ad sor
fuisse tamen tribui Iudae confinem,ut hoc loco significatur: unde factum est sequentibus annis, ut conniventibus Beniamitis, vel etiam eis inuitanii bux Iudaei ex Iuda oriundi Iebusaeos validissimos, Ierusalem occupantes,ex ea mpulerint,vrbemque iure belli sibi vendi carint,ae caput regni effecerint. Sicut David urbem Siceleg. quae hic Simeonitis annumeratur, Philistinis extorsit. aeque tribui Iuda adiunxit. I Reg.27 6. Sic & Iosephus Ierusile Beniamitis attribuit lib. s. Antiq.ca. I. dc 2.Hinc &Moses Deuter. 33. ia. praedic: tin sorte Beniamin, id est in Ierusalem aedificandum sore templum, in quo Deus habitet. Aliqua tamen Ierusalem pars pertinuit ad tribum Iuda,ut patetit ex verbis prin
etis Sion fiue Motia, in quo Salomon aedificauit templum i v set CONTRA GERENNOM AD
pu Aiu si dest gigantum , qui a Rapio oriundi
dicti sunt Raphaim coNTRA A i LONEM. JSensus est q. d. Sors tribus Iudae Aquilonaris, poliquaa valle Ennom pertigit ad sedes Iebusaei. in radice montis M a sese attollit. indeque protenditur vi que ad verticem montis eiusdem, qui mons est e regione vallis Ennom, eamque habet ad Orientu; Didem deinde mons sectitur ad occidente Ietoso lym tb q; desinit in exti emitare vallis Raphaim, quae respicit Aquilonem .Hinc patet aliquam parte ui urbis Ierii salem petinuisse ad tribum Iuda, a. liam de potiorem ad tribum Beniamin. Vnde Es drae II. q. tam filii Iuda quam Beniamin dicuntur habitasse in Ierias alum,nimirum, ut hic dicitur, iuniculus Iuda d ucebatur per verticem miniis Miria ad latus Iebulai qui arcem occupabat,ita ut euielinqueret ad Austrυ: quate Australior pars mindica montis Moria ad Iuda pertinebat, ita ut resi- quam montis patrem Borealei in quo qdificatum est templum, reliquamque urbem interiorem Beniamitis relinqueret. Consentiunt enim Hebraei de Christiani templum fuit se in s ne tribus veni min, non Iuda.
ET Pt RUENir coNTRA A rLONEM PAst v κ . it. et is ACcARON.J Huic&magis ex vers. s M.&47 patet Accaio dc cetteras quatuor Satrapias Philistinorum puta, Azotutia. Ala alonem Geth de Ga-Zam primitus pertinuisse ad tribum Iuda, postea tamen partem eorum cessite tribui Dan. ut patetc. I9. 43 quae emui ibi Aeron vocatur est Accaron,
ut manis: stum est in Hebraeo, licet enim eam deinde expug0arint bellatorcs tribus Iuda Iudie. i. tamen id fecerunt non quPd Accaron ad se pertineret, sed qu5d eius incolae sibi ei sent infesti, vim. te vicini. Denique Philistini omnes hasce quinque Satrapias radem occuparunt,dc perpetua cum Iudaei, Milagellerunt. CAL 13 v Esto vitio IEPHONE Prnia si Oseel ut 1. ii. &c CARIA TR A ag g pATais Ex Ac. J id eliciuitatem Arbe, qui fuit pater Enaci gigantis, ex quo prognati sunt Enacim gigantes. Inae H
RAR v M. J Videtur ergo haec fuisse Academia Chananaeoriam, in qua litterati litteras librosque quoslibet docebant. Porrb haec urbs tria habuit
nomina, nam primo, dicta est Dabir, quali mraculum sapientiae; aut a tabar, id est loqui, quod in ea eloquentia recteque loquendi ars doceretur. Secundo dicta est C risubsuber, id est ciuitas litterarum. Tertio, eadem, ut patet ex v.49. dicta est Cariath Sociis.id est urbs acuminis, iii qua scilicet acute de rebus singulis dissetebatur: Scaran enim littera Iumeth in vicinam Sthin con mutata; est acuere. Vnde Stre ita apud Chald. imgnificat acti meminem9. & Schian acute disserere. Hinc Septuag. ibidem verrunt: cinutilitterarum. Haec ergo sust antiqui liuia de prima orbis acad mla,quam in Scripta egimus. Vide hic antiquitatem Academiarum. Haec enim Academia erat celebris dc vetus tempore Iosue, qui Christum praecessitan nisi qs6.Vide Middendor plumi de Academiarum origine. Ita Lyran. Abulen. Seratius, Arias de alii hie ac Drie do tib .de Doemat. varijs pag. 233. Sic Metropolis Hilpaniae olim Mantua nucupata, a Mauris occupata Asricane vocata est
Madi d. id est mater silentia, quod Mauri in ea
Scholas de Academiam suam erexerint, uti ex Hispan .archmis refert serarius in c. r. Iudi c. v. la. Talis quoq; posteriore aeuo fuit Thecua, unde sapics illa mulier Thecuitis vocat eam matrem in Istael. ideoque rogat Dauidem ut ei parcat. a. Reg. I .2.
Talis quoque fuit urbs . Theman apud Idumaeos. ex qua prodiit Eliphaz Themanites amicus Iob. Vnde Themanitici Sophi Se Sapientes celebrantur, Baruch 3. 23. Tales quoque fuere Athenae in Graecia, Mephis Ae Heliopolis in AEgypto. Matius
ex Chald. Cariath sipho vertit urbem archiorum siue tabulariorum, qubd in ea et set Archiorum. scilicet in ea multa vetustatis monumenta post orbis diluuium reposita suerint. Alias vocat Bibliothocam publicam. CEPiTQvE EAM OT novi CL Pi Livs CENEn FRATER CALEA ivvioni Frater. id est coanatus, puta fratris filius, siue nepos Calebi: nam Caleb non fuit filius Cenez. sed Iephone, ac proinde non potuit ei se frater germanus O honielis, qui fuit filius Cenez. Cene et ergo sint Erat etCalebi δ: pater Odioniciis. Vnde septuag. Vaticanae Roman. habem
77쪽
est fratrii. Chald.quoque &Vata b. veriunt m geni tmo: Filivi C. his: si Miu Caiab fue filius Cencet. quisiuit stat et Caleb iunior. Hebraei enuia saepe subticem pronomina relativa & verbum ost. Itaque hic
videtur genuinus sensu; filius Ceno.Qui Cenea fuit frater Caleb iunior. Matius tame& alij ceseni Caleb vere suisse fratrem gelu anum Ochomelis sed uterinum dumtaxat, quod uterque eandem habuerit mattem, ex qua Iephone genuerit Caleb, Ceneet vero genuerit Othonielem. Poterat autem licite O homel, licet patruus ducere neptem suam ex fratre, puta
Axam, quia Leuit. .v. 9. vetatur dumtaxat comitigium amitae cum nepote, non autem neptis cum
patruo. Haec sententia est probabilis, valdeq; com isormis vel sioni vulgatae. Porro Deus rem hanc totam direxit, quia destinabat O. honiele siccessore Iosue in principatu .
Dedit ergo ei animos ist vires, ut Cariath sephera viris sortissimis & gigateis insistam expugnaret. ut eximiae suae virtutis & sortitudinis specimen daret, ob quam mereretur fieri prime . de auctoritatem Principe dignam apud populia nancisceretur, ideoque Caleb et filiam suam Axam uxorem
procni sit utpote conscius eiu virtutis. Se praescius non alium quam ipsum rem tantam attentatur u .vxas. 43. QvAE, CvM PERGERENT si MuLJ q. d. cum
Axa quasi sponsa deduceretur in domum Oth nieli, sponti tui. Moris enim tunc erat uti etiamnum est multis in locisὶ ut sponse nuptae ex pare tum domo ad aedes mariti magna cognatorum turba comitante deducerentur, quae si longius a . - essent, asinis vel mulis. vel equis vel camelis cuti Rebecca Genes 4. 6 .ὶ pro regionis consuetudi-
.honoris causi vehebantur.Atq; adeo, ait Aria , apud montanos illos viros qui lupi nostrae in Aracenae agro sin Hispania) vicina colunt,nouam nil
ptam ad templi usque limen asello vehi honestum
Porro Rabbini hoc dant etymon Axae. Axa, i
quiunt Hebra deest quod ita vel irascens ,eo quod
Axa adeo esset pulchra, ut quicumque intueretur eam irasceretur uxori,ed quω piae Axa videret ut esse deformis. Haec illi carnales de crassi. LongEmebus Pagnin. de alij: Axa, inquiunt, ide est quoaeleganter calceata,adornata, & composito gradu incedens. Isaiae 3 I 6.iuxta illud Cant.7. I. Quammbri sunt egr/ssis tui in cineamento dia principii via de ibi dicta.Tali ropol. est anima modesta, quieta, composita,& passionibus suis dominans. SvAsA EsT A villo suo. J Hebri contrarie in
habent: impulit ipse eum, scilicet Axa virum suum: sed Resp. Axam impulisse maritum, ut vel ipse reteret a Patre suo Caleb terram irriguam, vel tibi permitteret eandem ab eo petere,ac suaderet quid
in ea re foret melius: maritum autem annuendo
respondiise & suasisse ut ipsa peteret. Suasu et go mariti ipsa illam petiit, ut sagaciter 8c breuiter vertit noster Interpres; idque innuunt Septuag. dum vertunt: GUdviticam eo petam a Patre meo suspist Avimae t Hebr. ii Dch, quod
Masius. Vatab. Pagnini passim Hebrai Dies vertunt dimisit si .vel Qxit se in terram.Nain & nostet Iudie. 2I .vet ut Qxit; Septuag. de ab infixit. Verum nostro cossentiunt Septuag.qui hic veta
. id est momuris ti sue quia tam Noster quan seaptuag. pro t Inach leget ut est ingemuit, suspirauis: nam is x sint litterae vicinae: siue ιὶ ita sanath, subinde pro assinianai h capi sciebant, quod nos iam scite non pias
imus,eoquM veri vim is no h nusquam alibi repotiatur. Et sane suspirasse Axam ac su*itio per in uisse Patrem ad cocedendum ea quae postulabat, valde est verisimile.Hic enim est seminarum uio'
cetio NEM.J Acute Sappiosite ait Adias: prudens sagaxque puella usa est voce Hebr. a b γιι his, quae de benedictionem. dc faustitatem, di bonas preces de singulare beneficium, priuiligi ui', fit -
tibia tem , atque etiam aquae copiam lignificat.) Omnia enim haec unica voce terreba postulabat
Alle g. Ruper t. in lib. Iudicum c. a. orianis ait, si Christin , Sa -ον uolter o tui lex , qui Cariath S ρυν,id est civit arm litterarum perist .va priin Dabir,id is loquens siue loquila voca tu , quando 1 rus nata veri sate Euangeli, loquacem sim νύ ct pha=ila rum S agetam in littera lego stiriani cretiarguit, α Et paulo inferius Propositos ramio ut acti e et sinxam coniugem, tis in uam de grai tibin Ecit fam cuivi
cur filicet Deis qui nata factin est quasi cor sientis G- uertimini ad me creta conuertar ad vos. Linci sequi Iactis et i ei vir Misais mundi suasit νt pete ei a patre
Auster in Europalii pluuius di i xcundus ideoq; tetra Australi, si Ocecunda: Iudaeis tamen Auitur, utpote a vasta Arabiae solitudine spirans . est caliudus urens de siccus, ideoque humorem ter iae exsugens,eam facit arida ui de sterilem, ventus velo Occidentalis, vi pote e mari veniens, Iudaeis est pluuius dc foecundus, ut patet 3. Reg 18.M. Ain s. 8Lucae 12. sq. DEDiT IT. QUE EI CALEB iRRisu P svrERivs ET INFERivs. J Hebr. mim, id est, ait Malius vortices aquai um, siue se te bras vel scaturigines, qua,&uasi terrae vents bullientes aquae volutatim 'm/s aut enim lignuficat voluere,conuoluere) protrudi videntur, eas. que duplices scilicet superiores quibus cliuosa; α inferiores. quibus planiora loca ec campi it pari, itaque se undam possint. Cum scatebi is mulidos
quoque earum acopc,Vti mox dicam. Ita quoque
Theodor. quaest.2. in lib. Iudic.de Procopitis. qui addit Symmachum vertii se μί flammm superiori ιω, est post mim in eristibin. Per quae Tropol.
ait Procosti innuit sic ultatem caelestis ac subliuiis cogitationis,aeque ac humiliationis. quare pol sessio superior est oratio dc meditatio, inferior humiliatio de mortificatio.
Planius Se pressi sis s. Gregor. quem sequitur
Rupera. lib. 3. Dial .c.24.dc li.6. Registri Epist. 13. ad Theoci iste n. docet duplicem hic notari coin punctionem: sia, inquit, super afluam sedet, c um i se
78쪽
c H D motilis Misa prae Ua.e M A xor Lot respiciens retroversi sit in statuam talsi
serem in is loqui, oppress lini, im retibus dis satribuero ordorem fidei habereses adhuc vatum uiri manum non habentati nimirum tetram australem ct habent, sed adhuc irrigas infigem. quia in mepo p tim qui vi msm atquι seruentes fiunt ovortes ni di timore suppri ιν aut amare regii talistis maea etiam qua antea perpetrauerunt dularent. ocirca mox subiungit. M quia ut di sis sint compuncti numera, Dedit ei pater savi iratuum Aperta ct irriguam insertu .Hrguum quippe superiis accipit Mima,ciet aut quod in ea essent salinae, in quibus aquae e vicino mari mortuo siqe salso calore solis decoquebantur,ex ijsque fiebat sal. Nonnulli suspicantur hane esse Segor, in quam fugit Lot, Genes i9.13. Adrichom tamen dc alii illam 1 Segor distinguut, ct propriam per se ciuitatem salis constituunt.
ob suam socordiam & peccata , quibus irritatus Deus opem suam eis subtraxit, ut dicitur Iu
Quin & bauidis tempore Iebuseos habitasse
inter Israelitas,adeoque Dauidem eis eripuisse ar- sese in v. 'inu calesia regni iis as his: irriguum B cem Sion, nec tamen eos omnino eliminasse. sed
daturi sesquia compunctis amorti Egnitate praemissin respiit νι pria irriguum si risu, ct mst isti eisi sese commemorari Lbuisset.Unde paulo ante dixit: Sici' N persecta compimia formidinis tradat animύιοῦ naismiae s. Audi S. Aug. l.Medit. c. 35. mihi, inquit, idensi ram amaris tui, irriguam lacrymarum Ontem, iriiser emanantem, vi ipsae quoque imcuma tuum in me testentur amorem: ipsa prodist psalaquantur,quitum te disigit anima mea, am prae nimiad edine amoris tui nequit si a luchimis continere. IastiGvvM. JPerperam in Septuag. legitur λυ-αζωον, id est, redemptionem. vii legunt Theodor. S. August.Procop.Πολύαωρον id est, ablationem. irrigationem,ut vertit Theodotaon.Caiet. per irri- non licuisse Iudans expugnare Ierusalem,eo quod guum superius accipit fontes in montibus erumpentes, per inferius puteos.Alii perim uin superius accrpi ut agrum pluuijs irriguum,uue qui pi uijs rigari solet, per inserius, sontes. Alii melius intelligunt agros & fundos montanos de decliues fontibus aquisque irriguos: poterant enim sundorum esse haeredes. ii nuberent viro suae triabus & similiae; iune enim non transserebantur ad aliam tribum Sc familiam , quod tantum vetatur Num 36A. s. 3z. OMNEs Civi TATEs vIGINTI NovEMSunt 3 . si singula nomina numeres, sed inter eas vici quidam celebriores comemorati sint, ut proprie vines fuerint 29. dumtaxat .ita Masius. vias. εa. ET Civios sALis.l Ita di . eoquM vicinast mali mortuo siue aut quod iuxta eam v-
subiugasse dumtaxat, ac Iubulaeos ut inius diti nemque, sic & in sacra, religionemq; Israelitarum transisse,colligitur ex a. Reginai. ubi Dauid ab Areuna Iebuino emit aream in qua Deo immola retata Masius. Est Prolepsis. Nam haec post felicia Iosiae tempora sub Iudicibus contigerunt: Vitue Iosue cepit Ierusalem, eiusque regem Adonisedec
cum alijs quatuor regibus occidit, ut audiuimus taro. arcem tamen Ierusalem non cepit, sed eam te
nuere Iebusaei:inde factum, ut deui post obitum
Iosue sensim urbem totam rursum occuparint, uti occupatum Hebron& Dabir a Iosue ante expugnatas; hinc necesse suit vi filii Iuda Iero Glyma expugnarenti quod secerunt post mortem Iosue, ut audiemus Iudic. r. Perperam ergo R. David ait eam tenerent Iebus ei oriundi ex Abimelech, cum quo Abraham foedus inierat Genesca i .sed id feci se Dauidem, cum foedus hoc longinquitate temporis ellet extinctum. Haec enim mera sunt fla
Tro I. Iebus eus Hebr. idem est quod oleat.t bus enim significat calcare hie significat,
nostram concupisccntiam,eiusque uimus. qui Iudaeum,id est rationem & mentem fidei de pietatis erga Deum professorem, quotidie exagitant, v xant, proculcant, nec viribus nostris expelli possint, sed Davide opus est, is est Christus ex Davidis sanguine ortus; sed neque hic illos prorsus exterminat, sed subigit, ut assidue cu eis luctando, osque supprimendo, perpetuum habeamus bella di & vincendi exercitium.
. vestribuntur fines limitesque regionis, quae sorte tribui Ethraim oluerit. i. CLcidit quoque sors filiorum Ioseph. ab Iordane contra Iericho ct aquas eius
ab oriente i scilitudo quae ascendit de Iericho ad montem Bethel: Σ. re reditur de Bethel Luχa : transique terminum Archi, Atharoth, 3. ct descendit ad Occidentem iuxta terminum Iephleti, usque ad terminos Beth horon in serioris . &Gaur : finiunturque regiones eius mari magno: q. possederuntque
si ij Ioseph Manasse M Ephraim. s. Et factus est terni iniis filiorum Ephraim
per cognationes suas: Amassessio corum contra Orientem Ataroth addar xsque Beth horon superiorem. o. Egrediunturque confinia in mare; Machmethath vero Aquilonem respicit, & circuit terminos contra Orientem in Thanathselo: & pertransit ab Oriente Ianoe. 7. descenditque de Ianoe in Atharoth ct Naaratha:
ct peruenit in Iericho , egrediturque ad Iordanem. 8. De Taphua pertransit
79쪽
Commentaria in Iosue. cap. X V .
suit fratet Caleb iunior. Hebraei enim s me subiicent pronomina relatiua & verbum est. Itaque hie videtur genuinus sensu; filius Cenea .Qui Cencainsuit frater Caleb iunior. Matius latine& alij cesent Caleb vere fuisse simi rem germanum Othonielis, sed uterinum dumtaxat, quod uterque eandem habuerit mattem, ex qua lephone genuerit Cale Cenez vero genu mi Othoniele n. Poterat autem licite O honiel, licet patruus ducere neptem suam ex fratre, puta
Axaua, quia Leuit. Π.v.9. vetatur dumtaxat comitigium amitie cum nepote, non autem neptis cumpat tuo. Haec sententia est probabilis, valdeq; comiorinis versioni vulgatae. Porro Deus rem hanc totam direxit, quia destinabat Othoniele successor Mosue in principatu . Dedit ergo ei animos de vires, ut Cariath Sephera viris sortissimis Se gigateis insistam expugnaret. ut eximiae si ae virtutis , sortitudinis specimen daret, b quam mereretur fieri princeps & auctoritatem Principe dignam apud populii nanciscet
tur, ideo que Caleb et filiam suam Axam uxorem
promisit, utpote conscius eius virtutis. & praescius non alium quam ipsum rem tantam attentatur u .vax s. is. QvAE, CvΜ PERGERENT si MutJ q.d. cum
Axa quali sponsa deduceretur in domum Oth nieli, sponii sui. Moris enim tunc erat uti etiamnum est multis in locisὶ ut sponsae nuptae ex pare tum domo ad aedes mariti magna cognatorum turba comitante deduceientur,quae si longius a essent asinis vel mulis. vel equis vel camelis luit Rebecca Genesaq. 6 .ὶ pro regionis consuetudine.honoris causa vehebantur Atq; adeo, ait Alia , apud montanos illos viros qui rupi nostrae in Ara.
cenae agro sin Hispania) vicina colunt nouam nuptam ad templi usque limen asello xehi honestium
Porro Rabbini hoe dant etymon Axae. Axa, imquiunt Hebrade est quod ita Vel irascens,eo quod
Axa adeo esset pulchra, ut quicumque intueretur eam irasceretur uxori, eo quod piae Axa videretur
esse deformis. Haec illi earnales & crassi. Lono melius Pagnin.de alij: Axa.inquiunt, ide est quoaeleganter calceata,adornata. de composito gradu incedens. Isaiae 3 i 6 iuxta illud Cant.7. r . QV mPlibri si s ονε tui in calce amoto filia Proici via de ibi dicta.Tali, Tropes. est anima modesta qui ta,composita,& passionibus suis dominans.' SuAsA Est A vago suod Hebri contraiichabent: impluit ipsa etinet, sellicet Axa virum suum: sed Resp. Axam impulisse maritum, ut vel ipse peteret a Patre suo Caleb terram irriguam, vel sibi permitteret eandem ab eo petere, ac si aderet quid
in ea re foret melius: maritum autem annuendo
respondisse & suasiste ut ipsa peteret. suasu ergo mariti ipsa illam petiit, ut sagaciter& breuiter
vertit noster Interpres; idque innuunt Septuag. dum vertunt: C. uisui cum eo petam a Patre mis
Verum nostro cossentiunt Septuag.qui hic vetai ut id est . auit,& Iudi c. I. i . ἐγγ ον id est me murati ii siue quia tam Noster quam se pluag. pro is ach leget ut Uitrea. id est ingemuit, suspirauit man sex sent litterae vici- me: siue quia sanacti subinde pro assini
anath capi sciebant, quod nos iam scire non possumus,eo quM verbum is noιb nusquam alibi reportatur. Et sane suspirasse Axam, ac su*itio per in uill e Patrem ad cocedendum ea quae postulabat, ualde est verisimile. Hic enim est feminarum mos,
sagaxque puella usa est voce Hebr. bertiis, quae e benedictionem, & faustitatem, de bonas preces.& singulare beneficium, priuilegiui', fertilitatem , atque etiam aquae copiam significat. Omnia enim haec unica voce Diecta pollulabat
Iactis /It ei in Salua π mundi suasit νt pete et a patre suo agrum. Deciat enim Fcu stiam suam orare. O peterea Deo Patre regnum caestrum. Qua ιum sisti sis dissin asina dixit o Calaph: et i haberi ra. ns Unas stirat, quando conuersa a 1 Chilum Icili se, prima iam gratia, id est peccat rum remisi e percepta fictin amgratiam, id est Sancti Spiritis. Pustiatione trahi ι abstis desiderium psulat.
Auster in Europa iii pluuius S i incundus ideoq; terra Ausi tali, sit idec unaa: Iudaei, tamen Aulicr, utpote a vasta Arabiae solitudine spirans . est calidus urens re siccus, ideoque humorem tetrae exsugens, eam facit arida ui di sterilem, ventus velo identalis, utpote e mari veniens, Iudaeis est pluuius de lincundus, ut patet 3. Reg 18. . Amos
DEDiT IT QVE Ei CALEn i R Risu P SVPE- Rivs ET INFERivs. J Hebr. Ga zanaim, id est,ait Matius,vortices aquarum, ii ue scatebras vel scaturigines, qua bi reuasi terrae venis bullientes aquae volutatim 'magalal enim lignificat voluere,conuoluere) protrudi videntur, eas que duplices scilic t supcriores quibus cliuosa; dc inferiores. quibus planiora loca eccampi irrigari, itaque scecundari possint. Cum scatebit s. sundos
quoque earum accipe .uti mox dicam. Ita quoque
Theodor. quaest.2. in lib. Iudicin Procopius. qui addit Symmachum vertitie pos forem msuperioria , ct ps se tu nimberiori in . Per quae Tropol.
ait Proco . innuit si, ultatem caelestis ac sublimis cogitatio iis, aeque ac humiliationis. quare pollessio superior est oratio S meditatio,inserior hun iliatio
Planius 3c pressius S. Gregor. quem sequitur
Rupert. lib. 3. Dial .c.24. licis. Registri Epist.23. ad Thec iste n. docet duplicem hic notari compunctionem: ara, inquit, suc finam secti, cum tr-raim
80쪽
Commenta ria in Asire. cap. XI
A xor Lot respiciens retroversi sit in statuam tali; qiurandas brumaro gra i dant namqMn ηassi qui iam is na perrepe ritit repuis isti qui, presutini, iii Arerno haserem invigrariam tab Vma no bas nimirum torum austriam ct a se balent, sed a Misti in bou. quia in bonis ut nim N D supplici, aut amore neni talistis mala Miam oua perpurauer ι deplorent. Q circa subiungit: quia ut dia duo for ιν tincti narrate μ' itopatra sivi irastu sim ct ini-x-umst . Wret uni superiis accipit anima, si aut quod in ea essem s linae, in quibin aquae e vicino mari mortuo si qe salso calore solis decoquebantur,ex ijsque fiebat sal. Nonnulli suspicantur hane esse Segor,in quam fugit Lot Genes .i'.M. Adtichom tamen de alij illam 1 Segor distinguut.& propriam per se ciuitatem salis constituunt.
ob si aut secordiam & peccata , quibus irrita tus Deus opem suam eis subtraxit, ut dicitur Iu-
Quin & Dauidis tempore Iebuseos habitasse
inter Israelitas, adeoque Datiadem eis eripuisse armisistin regni tmesis asylo : irreuum B cem Sion, nec tamen eos omnino eliminalse sed
datur. SH quia compotiis amaru di itate praemisissimus ut ri prini irriguom super , ct fost inquat commemorari Lbuisset.U E paulo ante dixit: Sicet 'ri perfecta compunctis forna u tradat aram
drictio tis. Audi S. Aug. l.Medit. c.36.Da mih in t , idens latam amoris tin irrigutim la. malum Dum Titer emanantem, ut ipsa quoque lacum tuam in me testentur amorem: ipsa prodam Ualin nr--- te dieit inra mea,-n prae nimia dis at ris ivi nQuitsi a rubimas intinere. ImGvvM. JPerperam in Septuag. legitur λύ-n i , id est, rea timem. vii legunt Theodor. S. August.Procos' pro λουαπori. id est, ablutio um. irrigationem,ut vertit Theodotion.Caiet. per irri- Qguum superius accipit fontes in montibus erumpentes, per inferius puteos alij per irriduum si perius accipiut agrum pluui s irriguum,nue qui pluuius rigari selet,per inserius, sontes. Alii melius in-.telligunt agros de fundos montanos,le decliuessentibus aquisque irriguos: poterant enim filiae sindorum esse haeredes. si nuberent viro suae tribus re familiae; tunc erum non transserebantur ad aliam tribum Sc lamiliam, quod tantum vetatur
D. N. OMNES CiviTATEs vrGismi NovgMJ Sunt 3 . si iii stula nomina numeres, sed inter eas vici quidam Gebriores inemorati sint, ut proprie xibes fuerint 29. dumtaxat .ita Matius. via . Q. ET Ovios sALIM Ita dicta.eb qudd vicina sit mali mortuo siue sessos aut quod iuxta eam v-vixs. cf. sutiiugasse dumtaxat, ac Iubus eos vi in ius diti nemque, sic de in sacra, religionemq; Israelitarum transit se,colligitur ex a. Reg.4 2. ubi Dauid ab Areuna Iebuino emit aream in qua Deo immolaret.ita Matius.Est Ptolepsis.Nam haee post felicia Iosue tempora sib Iudicibus contigerunt: Igitue Iosue cepit Ierusalem, eiusque regem Adonisedec
cum alijs quatuor regibus occidit, ut audiuimus Gio. arcem tamen Ierusalem non cepit, sed eam i
nuere Iebusaei:inde factum, ut iidem post obitum Iosiae sensim urbem totam rursum occuparint, uti occuparunt Hebron & Dabir a Iosue ante expis gnatas; hinc necesse suit ut filii Iuda Ierosolyma expugnarentiquod secetunt post mortem Iosue, ut audiemus Iudi c. t. Perperam ergo R.Dauid ait non licuisse Iudaeis expi nare Ierusalem,eb quod eam tenerent Iebus ei oriundi ex Abimelech, cum
uoAbraham foedus inierat GeneLri aed id seetiae Dauidem, cum foedos hoc longinquitate temporis esset extinctum. Haec enim mera sunt fidi
Tro I. Iebulam Hebr. idem est quod ealeat.r enim significat caleare hie significat,
nostram concupiscentiam,eiusque motus. qui I um id est rationem & mentem fidei re pietatis erga Deum professorem,quotidie exagitant, v xant, proculcant, nec viribus nostris expelli possunt,sed Davide opus est,is est Christus ex Davidis sanguine ortus; sed neque hic illos prorsus e terminat, sed subigit,ut assidue in eis luctando, osque supprimendo,perpetuum habemus bella di ct uincendi exercitium.
. Tes ibuntur fines limite tu regionis, quaesorte tribui Ephraim obuerit. i. CEcidit quoque sors filiorum Ioseph, ab Iordane contra Iericho & aquas eius
ab oriente i solitudo quae ascensit de Iericho ad montem Bethel: a. re reditur de Bethel Lueta : transitque terminum Archi, Atharoth, 3. & descen est ad Occidentem iuxta terminum Iephleti, usque ad terminos Beth horon in serioris . & GaZer : sinitanturque regiones eius mari magno: q. possederuntque silii Ioseph Manasse da Ephraim. s. Et factus cst terniinus filiorum Ephraim cognationes suas: Apossessio corum contra Orientem Ataroth addar isque Belli horon superiorem. 6. Egrediunturque confinia in mare a Machmethath vero Aquilonem respicit, ct circuit terminos contra Orientem in Thanathselo: & pertransit ab Oriente Ianoe. 7. descenditque de Ianoe in Atharoth ct Naaratha:
S peruenix in Iericho , egrediturque ad Iordanem. 8. De Taphua pertransit