장음표시 사용
21쪽
VIRO DESIDERIORUM SERVO CHRISTI ARMENIO
INCIPIT PROLOGUA EIUSDΕΗ AD EUMDEM IN EODEM
uel agno quidem illo beati Danielis exemplo, divinorum mysteriorum intelligentiae avidissimus cuPis per vasor existere; sed me acerrima iussione ultra vires sub gravissimi ponderis cogis mole subcumbere , ut tibi opusculum in Cantico Canticorum sapientissimi Salomonis, Christo dictante, exponendo scribam. Bonum quidem opus, sed plenum praesumptione iniungis , quod me u rodendum M -, eorum dentibus praeparet, qui per singulas syllabas antequam sensum desudantis contingant , subsannando verba Contemnant. In quo opere, hoc mihi s lum opitulari solamen confido, quod te meae imperitiae auctorem sim habiturus, qui desidorio acquirendi sapientiae thesau-rOS, non credis nescire alios, quod ignoras. Aggrediar igitur tuis orationibus fretus, ipso duce, cujus in praedicto Cantico mirabilia legis u absconsa sunt O , . Ubi si quippiam dignum laude ad animae lucrum inluxerit, iubentis merito crede esse con re sum : si quid vero literati torqueat nasum, eadem erit portioimiaeranti, et imperio subiacenti: qui ab omnibus lacerandam plausu praecepti latitantem in cavernis silentii nycticoracem, in lucem egredi compulisti. Nam si cui sordet agrestis , et hi
' Hare postrema verba non Aponu , sed Amanuensis esse videntur m periuasor - ω rudem-- G ab eonsa.
22쪽
DOS , non Vanae gloriae Vel laudis aucupandae studio , divitibus opes, nec cibum ventre repletis impudenter ingerere, sed V stigia antiquorum magistrorum secutos, Paupertatem esurientium Pauperum aliquantulum consolatos, utentos exemplaribus Ηebraeorum , quorum proprietas, veritatis non parvum tritolligo tinc lumen accendit. Ohiostor aut in per actorni Dei iudicium, omnem , qui hos libellos transcripserit, vel cui habere pla- Currit, ut ad ea exemplaria, de quibus transtulit, diligentoremendet, ne tanti laboris solertia , librariorum dormitatione ullos t.
Admirantibus nobis voces Spiritus Sancti, qui in multis Scribpturae divinae locis , inenarrabili charitatis assiectu , humatiam naturam a verbo Dei, Sororem, filiam, Vel Sponsam v assueverit M is nuncupari, secundum illud Isaiae Prophetae : Audi me plebs mea Israel, Semen Abraham amici mei, qui Portamini x xi vi ira ' meo utero s : Et alio loco idem Propheta: Amodo inquiens ut is, Patrem se Mis me; et post me ingredi libere non cessabis M. Et in Exodo Dominus ad Mosen: Dic inquit Pharaoni; d 3 Exod. Vii.16. mitte filium meum Israel, ut serriat mihi in deserto M. Et per David sermo Domini ad Ecclesiam gentium : Audi ait ID Ps. XUV. 2 lia , et Mide, et inclimet aurem tiaram 4). Et beatus Apostolus Paulus ad plebem Corinthiorum : Despondi inquit uos unii 5ὶ 1. Cor. Xi. a. Vim , Pinginem castam e iere Christo Q. . Et illud apertius declaratum mirabile dictum c 9 n per Lucam Evangelistam : Mdam protoplastum, Satorem Corporum nostrorum, Filium Dei per seriem genealogiae confirmatum, per hoc proculdubio, quod Dei manibus de limo terrae sormatus est. His igitur agnitis, tantis ac talibus testibus u comprobatis d9 s quam magnus creatus Sit
23쪽
ahomo a magno artifice Deo , qui tanto amore ejus ditetur A conditur animus, mei Suram huiuS amoris agnoscere, qui inter Verbum Dei, et animam sagrat; ut dum agnoverit mensuram amoriS, reciprocam reddat amoris vicissitudinem Deo. Quem
amorem y id est quantum diligat anima persecta Deum) u mensurari in martyribus possumus ' in Deo autem nou POSSumus.
Omnis enim amor, licet non sit ni si - unus V - qui verus in Deo est , usque ad exitum mortis poterit terminari; quod o Proetomartyro , pro nomine Filii Dei moriendo, et ipse pro impia plebo fecisse probatus est : sed multum interest, multumque distat inter illum, qui pro impiis, et cum , qui pro justo suscepit mortem. Et satis, et ultra quam effari potest, gloriosior ille, qui nullis praecedentibus exemplis, quod laude Sit dignum, suerit operatus, quam ille, qui alterius magisterio edocetur; sicut humana natura ut diximus) pro viribus vicem Dei Filio in
Marturibus repensare dignoscitur. Huius ergo veri amoris, quem Magister gentium Paulus charitatem edocuit, magnitudinem timbis agnoscere cupientibus , Liber Salomonis , qui . Canticum G , Canticorum titulo praenotatur, inter caetera lumbriaria divinorum apicum , velut lampada 6 n obviavit. In quo utique nihil de camali amore quem Gentilos cupidinem appellant ; qui iusania potius intelligi potest, quam amor), sed totum
spiritale , totum dignum Deo, totumque animae Salutare, et ad quam gloriam, Per suam incarnationem, Suamque nimiam charitatem sublimaverit post tot facinorum molem humanam naturam, luce clarius u demonstratur. In illio Cantico Opinor si-eutf in Monte Sina, beato Mosi ostensum est in figura, cuius pulchritudinis vel mensurae faceret Tabernaculum , sicut ei dicitur a Deo : fisse ut ita facitis Tabernaculum, sicut tibi in monte ostensum est s) ; Ita Sapientissimo Salomoni, quidquid i lia xxx. ab initio mundi usque in finem in mysteriis egit, acturusve erit ''
Dei sermo erga Ecclesiam, in figura, et in cnigmatibus u demonstratum m - . In quo Cantico omnia, quae narrantur i ta mysteriis , in Verbi incarnatione revelata et completa docentur. Ubi u elisa h) is erigitur humana progenies, compedita abwl
ti et eius mensuram in martyribus p umus aestimare, in Deo nutem non possumus
M unius - 6 Martyres - Canti-- G lampas - I demonstratur nune opinor. Meut - ω est demonstratum- M allisa
24쪽
vitur , corrupta ad Virginitatis integritatem reformatur, expulsa Paradiso redditur, ex captiva, libera, ex peregrina - cives η ἰex an illa , Domina, eX Viliminia, regina, et sponsa Creatoris sui verbi Dei Christi benignitate essecta ostenditur : quae digna sit ius Suscipere Oscula , et u unum V ' cum eo effecta Spiritu , in caelestibus sublimata regnare. Quae sublimitas, humiliatione Fili Dei celebrata cognoscitur, sicut Magister gentium docot deua Ad ritu. l . s. Christo, diccndo: Humili is se, ut nos exaltaret l . Non Onim iniuria deputatur artifici , pretiosum annulum lapsum in - Stercoriso ' foveam, paulisper Seposita stola, ad quaerendum
descendere, et inventum rursum Suae dexterae reddere. Nam
quidquid humile , quidquid vilissimum, quidquid despectum indignumque stulta impiaque gentilitas opinatur; cuius incredulit
tis caligo oculos cordis excaecavit; hoc gloriosum, hoc u inena rabile . is hoc per quam magnificum apud divinam clementiam,ot omnes virtutes caelestes esse probatur. Nam quae immensa potentia, quae bonitatis dulcedo , quae miserationis superlativa omnium operum flagrantia Paternae virtutis, admirata ab Ang lis, omniumque Sanctorum choris, praecelsis vocibus, perpetui seque laudibus emcreetur, nisi ut dominus ancillam, u ut Rex V
pauperculam , ut aeternuS mortalem Per assumptionem camnis , Rox Dominus Jesus Christus , Ecclesiam idest, Dei sommo animam sibi sub coniugis titulo copularet 8 Gaudet enim omnipotens Pator - tam j n gloriosae coniunctionis prole, quibus dicitur in Evangolio : Edioli mei, adhuc modicum νοbis-σὶ Io. xlv. as. cum Sum, et Vado ad Patrem 2 : gaudet inquam mirabilis Pater in multitudine filiorum de Christo , et Ecclesia m n genitorum ; qui eorum locis sedibusque succedant, qui propriae voluntatis malitia de caelesti statione ad terras dilapsi sunt, qui nunc dolore multo torquentur, et callidis praepediculis ad regnum ascendentes retinere Conantur , et per momenta mOX ginnitos filios Ecclesiae sestinant extinguere. - Ecclesiae M n autem vocabulum Graeco sermone , congregationem Populi, quae Hebraice dicitur Synagoga , interpretari nemo est qui nesciat. Quae pro loco vel tempore diversis nominibus a verbo Dei v cata esse Probatur , aliquando Jermalem , nonnunquam Sion ,
25쪽
plerumque amica, saepenumero dilecta, interdum soror vel speciosa dicitur , aut sponSa , columba , Seu immaculata vel
persecta , in Christi persona , ore Prophetarum appellata cognoscitur. Ierusalem siquidem dicitur, quia post iracundiam omnipotentis Dei, pacem de Caelo missam a Patre suscepit, eo quod . Pax hebraea lingua signatur n. Sion vero, quia de convalle lac marum idolatriae , ubi in corpore lapsa suerat in Adam , nunc corde ad montem Paradisi ascendit, et u per munditiam U- cordis, speculum se praebendo individuae Trinitati, conspicua et excelsa essicitur: In qua Deus omnipotens quasi in sertili monte
delectetur deambulare, et beatum doctrinae suae semen Nargere ; propter quod specula, Vel semen in ca interpretatur. x mica autem dicitur, quoniam repudiando diabolum , ad amicitias revocavit Deum : Dilecta Vero appellatur, quoniam post imcredulitatis amarissima odia, credulitatis muneribus u dilecta es ficitur Dei. Soror videlicet nuncupatur 6 η per amumptae Camis
mysterium, cum ex eadem materia videndus nascitur terris,
de qua et Ecclesia generatur. Speciosa Scilicet pronunciatur; quod abstersa per baptismum ab omnibus maculis peccatorum , u mutata Aethyopica tenebrOM consuetudine criminum
pelle , et Φ - ad genuinam pulchritudinem revocata, speciosa
laudatur. Sponsa vero cisceta est, corpus ejus et Sanguinem suo corpori conjungendo; per quod Sacramentum spopondit se praeter eum nullum alium amatorem in toto corde diligere, pretiosum eius fidei annulum magno studio conservando. Formosa namque Praedicatur , formam ejus imaginis in qua creata est, in anima reformando; Columba vero nominatur, cum omni rapacitate quam aduncis manibus, velut vulturinis unguibus consueverat perpetrari deposita, et consortio Spiritus Sancti sociata , simplicitatis et largitatis candore columbarum refulget rei quae consueverat in malis doctoribus, aliis animabus aetemnae vitae rapere cibos , nunc in bonis Doctoribus , de suo suavissimo gutture, audientibus se impertit, sicut natura est sacere columbarum. Immaculata autem laudatur, quod deposita vetere, antiquaque consuetudine Criminum, et u stolam V
26쪽
sacrosancti baptismatis semel induta, immaculate vivendo, ultra - non maculavit G - ; et Domini sui Christi imitatrix essecta, pro ejus nomine moriendo, lima Martyrii splendescit. Nullum enim aliud serramentum sortius potuit reperiri, per spiOd antiquae scoriae mimae lunarentur, nisi martyrii lima; per quod
in tormentorum somace possit anima , quantalibet sordium P catorum mole sit circumdata, in suo sanguine renovari: Per quod persecta sit columba, et in Christo immaculata. Persecta namque nunCupatur, omne iudicium a Patre suscipiendo in
Christo. Haec ergo Ecclesia uel retro dictum est) in qua omnium credentium in Christo multitudo consistit, quae aute Sponsi adventum in suo Sanguine ignominiose jacebat o de abiectione per Christum collecta V - , a Propheta Ezechiele resertur; et in
curis magnis nutrita, et usque ad annos pubertatis Provecta, ct ejus doctrina quasi monilibus exornata, et ejus conjunctione usque ad roguum caciorum sublimata, Prophetarum et Apostoelorum Vocibus comprobatur. De quibus omnibus ut dictum est ita iubetur tacchioli Prophetae, ingratae plebi impropcrare, diu, a condo s) : FUT hominis, notas fac ψ Ierusalem O n a minintiones stias , et dices ei radix tua et generatio tura de terra Granaan, Pater tuus Amorrhaeus, et mater tua Cetturea , in die qua - nata es n in die ortus tui, umbilicus tuus non est Praecisus, et non es lota aqtia in Salutem, nec sale salita, nec inooluta Pannis, nec sementat Super te oculus meuS, ut faceret tibi unum ex lus, misertus tui; sed iacebas nuda plerudique ignominia, conculcata in sanguine tuo: Ubera tura intum-runt , et pilus tuus germinriseit; Et ecce tempus tuum, ter usam lium, et iacetas mula confusionis mena, et misi amictum meum et vertit ignominiam iturm ; lasei te agrim, et mundasei san inem tuum ex te, et unxi te oleo , et Destisi te se
Stimento multi coloris; simila et molle nutrivi te, cinxi te b -m , et ca casei te hracintho, et posui coroniam decoris in cin 'ite tuo, et circulos in avrsius tuis; et caetera quae Sequuntur: et iura i tibi, et ingressus Sum motum tecum , et facta es mihi , ait Dominias mus. Et multa sutit similia in libris divinis, quae brevitas praesentis operis prosequi minime patitur. Sed hoc
27쪽
susscit declarasse, quomodo is sub nomine u Ierusalem Unplohs Judaeorum contumax arguitur, et in ejus Persona Omnis anima, quae Per laVacrum regenerationis nascitur , et voluntatem eius , qui PriuS eam genuerat per peccatum Amorrhaci videlicet, qui amarus interpretatur ; id est diaboli) ct consuetudinem nefariam quae praesenti loco Cottaa a dicitur , quae mentis excessus interpretatuo u non fuerit oblita, increpari probatur. In increpatione ergo Ierusalem G n omnem multitudinem quae a Dei nostri Iesu Christi primo adventu usque ad secundum reperitur Mundum incolere , intelligitur nominari :quam diabolus amarus, et u proprie excedens n monte mala voluntas, supradicto ignominioso - genuerat Uis ordine: Quam clemens Domitius Iesus Christus , per μ suam D n apparitioncm licet nescientem de praedictis sordibus collectam nutrivit, et pretiosis vestibus vel monilibus exornavit, et sibi consortem regni sacere est dignatus per sacrosancti baptismatis undam; ubi gloriosa copula Christi Filii Dei et Ecclesiae celebratur. In quo Sacro mysterio , ablutionis aqua lavatur , sapientiae sale suscepto , individuae coaeternaeque Trinitatis fide, o per symboli traditionem , is salitur; variarum virtutum Chari ale, Vestimentis nudata operitur ; Spiritus Sancti pinguedine , - per chrismatis unctionem M , repletur ; ubi simila in Christi corpore , et melle in eius eloquiis nutritur; ubi circulis divinae intelligentiae , aures ornantur ; Martyrii gemmata in capite ; corona refulgens, bysso quae est puritatis indicium cingitur; id est, amor virginitatis et pudicitiae, ab omni eam dissolutione conlinet, revocatamque constringit: calciantur hyacintho pedes; qui color Praeparans, Hebraico dicitur; ut praeparati sint pedes ad praecepta Evangelii pacis semper concurrere. His videlicet ornamentis decorata Ecclesia Christi, animam Sermo Dei testatur sibi in coniugium copulare. Cujus persona in hujus libri
principio orare ad Patrem omnipotentem voce sponsae inducitur dicentis: M Osculetur me osculis oris sui; quia melina Sunt ubera tura Mino l . - Cui per Prophetam Osee ipse Dominus Jesus, Sermo Dei Patris, promiserat dicendo 2 : Devonsabo te mihi
28쪽
mihi in indicio , devonsabo te mihi in misericordia, δεποnSabo te mihi insue. Similiter et per Ieremiam Prophetam dicitur:
Recordatus sum tui, miserens adolescentiae tuae et charitalis devonSatinis , quiando Secusa es me in desertivn , in terram, ua Iet. ll. 8. Fucle non Seminatur l . Et per Isaiam similiter vox Ecclesiae ait: Posuit mihi mitram sicut sponsae, et induit me Vestimentis saltilis sicut si risum decoratum conoram, et Sicut SPonSam Isai. l. lo. natam monilibus suis circumdedit me v. Et per Zachariam
hujuscemodi gloriam trepidanti Ecclesiae nunciat, dicendo e Ninti timere Ilia Mon , ecce rex tuus Denti tibi milis et manS-tus, 3ὶ Zaeli. IX. s. SM-S Suen Pulgum asinae, Salvator et Redemptor ipse est 3 . Hi ergo omnes Ρatriarchae vel Ρrophetae , suturam in stabilem Christi et Ecclesiae copulam cocinerunt: Apostolus auium iam cclcbratam exposuit dicens : Viri diligite Uxores Destras siciat Christus dilexit Ecclestiam, qui semetimum tradidit Pro ea , ut ipse sibi exhiberet inaniraculatam Ecclesiam, non hiabentem mma' Ad Eνhre v. CulGm aut rugam l . Et iterum ad Corinthios ; mmondi enim ., 2 Cor lx. I VOS GHi Miso, Virginem castam exhibere Christo 8. Et alio loco ita exhortatur sidolos ; Vos estis corptis Christi, et caro de caro Q l. cor.XH.27. HE us Q. Huic videlicet u tam inessabili opulcntia a9 n ac imlibus testibus confirmatae, adhibotida sunt omnia os scia nuptimi una ; ubi praesto sint etiam amici sponsi, amicae vel adole- Seentulae, confodales sponsi, sodales etiam sponsae; - chorus V quoque cantantium, qui dulce modulamine sponsi potentiam Canant, vel sponsae pulchritudinem laudent, qua largitatem Sponsi est Consecuta, quomodo se excelsus humiliaverit de illa
altitudine dotialis ad limum profundi, ut humilem deiectamque
carnis materiam ad caelorum culmen levatam suast majestati coniungeret. M Quam virtutum scenam caelorum sedibus admirandam O is ipse Spiritus Sanctus, qui in aliis Prophetis dispersede hac coniunctione locutus est, nunc in hoc Canti O , ore Sapientissimi Salomonis, evidenter composuisse docetur , ubi Omnia supradicta in aenigmatibus enarrantur, et Per imaginem terrenam , caelestis Vcrbi Dci et animae cori iunctio demonstratur.
Quod Canticum ita intelligitur omnibus praecellere Canticis, si-
29쪽
scut Dominus Noster assumptus homo Apostolis, Patriarchis , vel Prophetis, aut quaecunque illae sunt caelestium Potestates :Ut sicut Rex regum, et Dominus dominantium est Christus, itau es hoc Canticum , Canticorum super omnia Cantica, quae a Prophetis cantata sunt, tituletur. Alia enim Cantica , aut pro victoriae laude, hoste prostrato , cantata sunt; sicut Moses, d
merso Pharaone , cantavit in Exodi libro ; vel deletis Seon , et Og regibus , in Numerorum libro cantavit; M aut tradenda V posteris salutaria praecepta in Deuteronomii libro cantavit, - quod jubente Deo ad vicem testamenti O n egressurus de Corpore, itingrato populo dereliquit, ut quid eos maneret in novissimo tempore , si ejus mandata fuissent obliti, praescirent. Cantavit et Debbora canticum in lihro Judicum, devicto hoste Sisara. Caim tavit et Anna uxor Helcanae Catilicum in libro Regum, preces fundendo pro sobole Samuele. Cantavit et David canticum itilibro Regum, qua die liberavit eum Dominus de manu omnium inimicorum ejus, et de manu Saul. Cantavit et Λbacuc Propheta Canticum, quod pro M ignorationibus d ' praenotavit. Cantaverunt et tres pueri Canticum v in sortiaco Babilonia O , in quo u mirabilia omnipotentiis D , Dei narratitur , et humilitatis somina ostenditur , dum se pro peccatis ignibus traditos, quos ignis tangere non audebat, lateritur. Cantavit et Jeremias Propheta Canticum lamentationis de eversione Jerusalem et Sanctuarii, et totius populi Israel captivitate. In quo docuit, quanto quis
proximus fuerit Deo Per Sanctam conVerintionem, tanto eum
si declinaverit) saevior poena manebit. HaeC autem Cantica , a
diversis Prophetiis ut diximus) pro diversis personis vel causis
cantata sunt. Hoc vero ideo Canticum Canticorum appellatur, quia ad propriam Chriisti regis et Ecclesiae conjun tionem carmiatum esse manifeste probatur. Ubi Orat ad Patrem v sponsi E clesia , qui est sermo Dei, ut iam non Per nuntios sponsi,
qui sunt angeli, qui a Dei filio m ' Ecclesiae suturae propitiationis nuntia deserebant) , sed per incarnationis mysterium iam aliquando ipsum coram ostendat, iam ipsius formam speciosam prae filiis hominum amplecti mereatur, eiusque dulcissima oscula suscipere et gratissima ubera contrectare, dicendo: u inctiletur
30쪽
Adam scilicet usque ad Joannem Baptistam, semper Ecclesia Christum in cis , qui altioris intellectus erant, quaesivit; et per omnes Patriarchas et Prophetas, ad Patrem omnipotentem lacrymahili voce clamavit, ejus sibi Oscula propinari. quem et et Jodidanis baptismo vox Patris de nube, et Joannes digito demonia; I . l. s. stravit dicendo: Ecce Agnus Dei, qui tollis Peccatum mundi 2 :
Et ipse Ρater do nube : Hic est inquit Filius metis dilectus, ina NatihIlI. ir. quo mihi com mcui 3 . Unum autem de multis amicis sponsi, praeparantem sponsam , Joannem intellige ; cujus praesentia , Ecclesia Christi oscula sancta suscepit, ipso testante de Christo: qui h et monsam Symnsus est, amicuS autem MonSi inlusio vi Ioan. in . N. gaudet ad Docem simust 4M. Miratur videlicet Ioannes, cum videt eum, propter aquarum sanctificationem, ad Baptismum v nientem , cum ait: Ego a te debeo ba stari, et tu ad me ν I: Maui . ut nis 8 7 Gaudio vero gaudet audiens vocem ejus dicentis : sine ibid. v. i. . modo , ne enim oportet nos implere omnem justitiam. Ubi completae sunt preces Ecclesiae iam olim praemissae ad Deum Patrem Domini Nostri Jesu Christi diccntis: - Osculetur me osciniis oris sui. - Ubi nimium gaudium amoris completum Per a trectationem uberum demonstratur cum dicitur: - Quia meliora
M Lant. l. i. sunt ubera tiara Dino Q. ' Vinum enim erat verbum nunciorum
delatum per Angelos , qui ad Prophetas vel in Prophetis loquebantur , sicut ait Zacharias Propheta : - Et dixit ad me --Π V. ist, Mitis, qui loquaebatur in me G). Quod vinum - laetificabat
cor Ecclesiae audientis nunciari adventum eius, quem desiderabat : sed ubi Ore manibusque Corpus eius et Sanguinem contrectavit , meliora cognovit ubera Apostolicae Evangeliorumque doctrinae lacte manantia , ubi omnis divina persectio, quae nunc Ecclesiae U - ministratur quam vinum veteris test monti aut legis, quae, Secundum Apostolum , neminem ad Pe sectum n Provexit O n. Quamquam enim omnes C - persecti
viri Apostolici, qui praesunt populo Christiano doctores , ubera Christi intelligantur, per quos Christus parvulas animas G nutrit; tamen non erit inconveniens , duo ubera Christi, Baptistam et Evangelistam, duos Joannes intelligi proprie, qui ΕΟ-