Oratoriae institutiones tribus comprehensae libris ab adm. Reu. Patre fratre Henricus de Pimonte S. Th. magistro Ord. Praedicatorum digestae ... Cui accessit duplex index, ..

발행: 1680년

분량: 440페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

281쪽

oratoriarum Institutionum

res, de animum saepius feriunt: tum denique ad orationis acrimoniam

et ) Erergasia vero , siue expolitio est, quum coniunguntur orationes idem significantes,unde siciit et3ὶ est,quando coniungiuatur singulae dictiones , ita et ) ex Vasa, quae de 33 palilogia dicitur a quibiisdam quando coniunginatur se tentiae, de orationes ; unde refertur proprie ad IM schemata femtentiarum, quia in eo repetuntur eaedem sententiae, sicut z3) I non mia est 3n schema verborum , quia in eo replicatur eadem dictio. Exemplum 3M exerra' est illud Tullii pro Milone Veterem tonsuetudinem fri, pr sinum morem iudiciorum, minime video. Et illud Statu, e

erce firmam, O fugientibus utere donis. Familiare est hoc schema sacris lirieris, adeout Magnus Gregorius dixerit, morem esse sacri eloquij, rem semel dictam, ad eiusdem confirmationem, iterum replicare,quod oraxime vide mus in Canticis Canticorum, in psalmis, de thramis Hieremiae. Immo Ionas propheta, hoc utitur quum ait Clamavi de tribui iisne mea ad Domi m ct exaudiuit me: de ventre infera Hamaui , exaudisti vocem meam . Locum vero habet et )ea e sia, sicut

et , ut aliquid lucis accedat iis, quae primo dicta,

minus aperta, & exposita videbantur Ad exergasiani etiam pertinet 3ς epimon quod tunc aecidit, quando idem diuersimode exprimitur, ad diutius retinendum auditorem, vel quo hic diutius in eadem commoretur sententia. ita tamen, ut aliud,atque aliud sibi audire videatur: sic Heci Larud Na neni Nata iaces . videoque meum, tua vulnera, pectus o Et ne perdiderim quemquam sine caede meorum Tu quoque Uulnus habet, Ait quia foemina, rebar A ferro tutam, e ei disti O faemna ferro.

282쪽

De Schematibus repetentibus vocem , appellation, , , significatione eamdem .

R etitio vocis eiusdem , tam appellatione, quam significatione fieri potest, vel simpliciter, ac sine mutatione , vel hartibius mutatis. Primi generis repetitio , vel erit distincta , vel colitiincta . Dissiuncta , vel est in locis eiusdem generis , vel in locis generis diuersi. Repetitio dissiuncta in locis eiusdem g ncris appellatur a) anaptara , vel n epiphora . Disiuncta vero in locis generis diuersi dicitur 3ὶ EpanaleUs vel an diptosir' io Anaphora ab aliquibus nominatur manaphoro ab alus V epilale, a nonnullis diplosin a apiarica , aut ) ρ- 24 Magistro Herenniano generatim dicit, repetitio: & est illa repetitio, quae fit in principiis sententiarum, aut membrorunt, . testin illo Sili. j.

l Is tua mittenda certauit pube Cremona ri Mantua Musarum domus: 3

. vel in hoc Martialis

283쪽

oratoriarum Institutionui,

Hermes innitas maestis amis a SNemes , ct gladiator, ct magistere. Adsert alitem hoc schema in primis venustatem, Graeca camilena Vbi mea rosa, Mi mea lilia, ubi meti m pQ , apium. ' Vbi meae rois illa, ubi mea lilia illa. υbi meum mi brum apium. At non modo venustatem,sed grauitatem quoque cuiuacrimonia adfert anaphora, in querela Ariadnes apud Catus iccire me parriis aduectam, perfide, ab oris Perside, deserto bovisti in littore, Theseat Siccine discedens ' cre. azAuget quoque, & acrimoniam dat, apud Maronem ' Sic oculos, se ille manus, sic ora ferebat, Et Sanguine placasti diuos,'virgine caesa

sanguine tentandi reditus.

Talis ci) apbora est in odoastico illo, quod integrum nunc da

ferunt medium, qui per mare voluitur amem . Is tamen aquorei nil trabit inde fabr. Nos mundi pelagum, nos vastum currimus aequora Nos tenet in falso Doris amara sena . Omne latus oris υnda , furti celer aestus Maeris Ab quid agat tantas rivulus inter aquas laenae Deus liceat, nulla salsugine tinctis Reddere eorpus bumo, reddere eorda tibi.

Hecaere corpus Dumo, reddere eorda tibi.

Aliquando i) anaphora plures repetuntur voces, ut, Nis

, quos mus Domitius agat , μιν seruus ignorat ori

uius aliquid et deberes concedete, quisum te aut volvatas con repastant f rtuna eon unxisset, Ad vadimonium non Mais Nisi qui tibi praesto femore Dit oe. Alternatim etiam repeti Ur v si opponantur, vim habetur: nam, 'rapud Tullium pro lege Manilia,alterna cola incipiunt di, IN

284쪽

M. Illi . Elegans etiam erit r) πιυμ a, si vox flectatur, veapud Tullium: Nulla renuiuimus , nulla liberus . Et pro Archia Pum omnes μηt libri, plena sapientum voces, plena eae loram et clas. Sic Maro I ellam ὀ terra Moisa portas:

i armantur equi, bellam hac amenta τε amur

sis Naso de Narciso:

Multi illum iuuenes , mira petiere puella ' sed sit in tenera tam dura superbia forma , . Nulli illum iuuenes , nulla tetigere puella . sic Catullus de flore et ciuem mulcent aura, fimuit sol, educat inger, i Mucii illum pueri , multa optauera puella. . t Idem quum tenui carptus defloruit ur e , 2 mlti illum pueri, nulla optauere puella. in Epi ora vero appellatur etiam i I epistrasse, ra anastrantide i 3 antistrophe, Latine autem dici potest Conuersio, aut R nersio,& ins ivi schema, quo repetitio fit in clausulis, MI braifun i ct ego: IIrinita umloe reo.semen Abra, Imulctego Sic Cicero in a. Philippica. Dintis tres exercitas populi Romani interfectos i interfecit Antonius . Desideratis clarissimos mes t eo quoque eripuit nobis Ant ius: Aurboritas huius ordinis a Dcta o tuolixit Antonius. Omnia denique,qua postea vidimas suid autem -- ii non vidimus ' si rectὸ ratiocinabimur, v i aecepta refereremus A mmo et ut Helera Tmanis,sic iste Rei p. causa belli, pestis, atqueexi: Q fuit. Sic Virgilius 1 Surgamus , solet esse grauis cantantibus umbra : Iuniperi grauis umbra, nocent er frugibus umbra vi l . Ite domum saturae, venit Hesperus , ite capella. , Me Ouidius libro de medicamine faciei iEure latent, leguntque comas, licet arduus illas tu e -- sibos, cultas altus habebit Athos. i et 3 Eρsre, e etiam erit , aut Conuersio si integer repetatur arsus, ut apud Nasonem. , Impia quid dubitas Dei eira mori , qu ndo videlicet hiiiiisnaodi versiis intercalaris claudit sente riam Nam si eam inchoet, ut apud Maronem.

υ Menalios meeum mea tibia versus, i

285쪽

Σ Κ Oratoriarum In utionum

toto psalmo 236. & psalmo ios . repetitur verius intercalaris . Confreantur Domino misericordiae elua & mirabilia eiu hominum & dicto psalmo I 36.claudit omnes. v sus per ver D. αuoniam in seculum misericordia eius IIabet autem hoc schema non minorem acrin niam , qu- i Anaphora, ut patet in verbis obiectis: Caesari Maxillain .: civi ab uno non to est occidi, a multi oteia thr: Elephas est,

cor occiditur et Tigris violenta est, ct occiditur: Leo est, οι-ditur. Cave multos, si singulos non times ...

i DNboche i) Anaphoram, & r) Epiphoram comprehen dit: est enim repetitio k quae fit in clausillis simul M Z in princi piis. Α Latinis dicitur ,. Complexio: Appellatur eti in Clunotis : Fit autem ut plui imum interrogacione , ,et apud Ciceronem oratione pro Wge agraria ad Quirites tulit Ru Di: maiorem paretem populi suffagiis tria it i Rullus , tribu quas voluit, voraxit, nullo custode sortitus Rulius . . Quis De-eemmiseras voluit , renunciauit Idem Rullus. principem, nunciauit ' Raltam . is comiti' ire t s Rauus, o uis Mantiiter etiam Herennianus hoc dat exemplqm. Eu sunt qui foderas pe ruperunt i Carabaginense, . uisant, i ut eris ci bellum in It ita gesserunt s Carthaginenses . . eui sint, qui Italiam deforma eru's Car ginenses. ciui funt qui sibi postulant, ignosci s Carthaginenses Et hoc schemate utimur, quum vehementer aduersarium Vrgςrqvot unus , & ad ciendois affectus, obiurgandum, adhortandum,Sc. maximam enim habet acrimoniam. Potest etiana fieririatis casibus; &i stra interrogationein . sed tunc nain rem ha

repetitio, quae fit initio praecedentis, & fine seqtiei itis sententiae, ut apud Tullium proe Marcella ad C. Caesarchi Vidimus tuam v Ooriam, praeborum existi terminatam, gladium vagina vacuum in Urbe non vid mas: Sic Plautus: Vortus Omnia in se habet; invia sui tbona , quem penes es virtus . Sic Virgilius iambo forentes aetate Mi Arcadesinmis

Victus amore tia, tagnato sanguine victus . Iteratur autem aliquando geminum verbuni, ut fecit Prope ms, dicena . . , . . l . I ii Huius

286쪽

usus ero vivus, mortuus, huius ero .

Et Ouidius e

.Una dies Fabios ad bellum miserat omnes: in bellum missos, perdidit una dies . a sic Martialis Eum itur inuidia quidam , charissime Tuli iciuoi me Roma legit, rumpitur inuidia . Aliquando etiam tres voces repetuntur, quae possunt esse pars ro) membri, ut

- vea, vina, venus, corrumpunt corpora nota et Conseruant eadem, balnea, vina, Venus: . Ide possunt sententiam absoluere, ut apud Nasonem Itia, pone metum, tibi Regia nostra patebit, Teque colent omnes et Ilia pone metum . . sic Martialis . NUρhore redde diem, quid gaudia nostra moraris , Cafare venturo: Phosphore redde diem . AliqWando denique idem versus incitoat, & terminat epigra in ut apud Catullium .es Catullis, quid moraris emori l . . t selia in cistuli struma Nomas sedet rPerconsulatum peierat Vatinius, . id est Catulle, quid moraris emori . . t sic Martialis, versu, Ohe iam satis est, ohe libelle ..

inchoat, & terminat longusti epigramma di 5e aliud etiam lota inchoat, & termictat Iacobus SanitaZaras, versa di O dulce, ac lepidum Marine fictum.

Latoiis Reduplicatio dicitur, est repetitio , quae fit in sine praecedentis; & principio sequentis se itentiis ; unde est repetitio. ntinua, sta contigua , quae suauitatena habet, ac emphasi is orationi adiangit, ut patet in illo pita ini t Prope est Dominus on

hibus iuuncantitas eum, omnibus i ocaue thue eum in veritate. Et in ira:stantes erami pedes nostri, in atriis tuis Hierusalem, merinatim quae aedificatur ut ciuitas: S a ubi saepe ia Sic est in illo Cicet is e tamen vivit, vinit, immis 2 ιn Sevatam venit. Geminat edian

pro Rabirio Posthamo dicens: .abimui illud quoque consilio β-cit,fιu certe suo; quacumque mens tua suci Gabinis futi siue illis, ve

287쪽

Oratorinum Iustitutisuum

ipse dicebet, gloriam, siue ut tu vis , pecuniam qua is , quaepit sibi

Sic de Diuinatione . Canit de pectore carmen , Et Matutinis, accredula vocibus instat , Instat, oe assiduis vocibus iacit ore quaeretis. Fit etiam haec repetitio interserendo minutulam voculam,ut pro Ibigario Principum dignita: erat peise par, non par fortasse eorum sequebantur. Potest etiam variari calus, ut pro Roscio Ainc rino: Iniuriam nouo Icelere constatam, putam oportere defent,defende re ipsi propter iηiquita. cm temporum. non audent.

Possunt in repetitionibus, seu duplicationibus huiusmoci, inedia respotulere tum principiis, seu vocibus positis in princupio sententiae, tum medijs , nempe aliis vocivus positis in medio, tum etiam ultimis: primis respondet ut est illud apud Ma

Te nemus Auitia , vitrea te Ficinus unda:

di Ouidius

Oscula dat ligno, refugit tamen oscula lignum. Mediis vero respondent apud Ciceronem in Miloniana hi renatu saepe ab inimicis, ab improbis sape iactauasunt. Et pro Qui tio est repetitio plurium verborum hoc modo Etenim quin auia sex eiusmodi sit, ut solus dignus videntur esse, qui in scana spectetur, suis vir eι modi est,ut solus dignus videarur,qui eὸ non Δcce t. VI iniis denique respondent apud Ciceronem tu Verrem nauisa usta praeda Siciliensi, quum ipsa quoque esset ex prata . Elegantis vero sint repetitionum mixturae, quae a Graecis i3 Hoc appellantur, de quibus consulendus Quintilianus libro nono suarum institutionum capite a. ro ui uxe est iteratio, seu repetitio vehemens eiusdem verbi, quae pertinet ad repetitionem continuam . Hauc quidam

subsiciunt rq adipis: hoc tamen falsum est, siquidem anadiplosit, temper est in diuersis aQ membris, Ovi epiadi xe vero semper in eodem: est enim civi schema, quo dictio geminatur , absque aliarum interiectione, ut, Age, age, Adeseia sesceleris vltrices Dea . Sic Cicero pro Milone Eleuate , excitare eam, si potestis ab inferis . Sic Virgilius Me, me, adsum , qui feci: Sic Anaxarchus, quum a Cypriorum Tyratino Nicocreonte ser reis ni cis contunderetur, tot perterrite,ac generose apud IMetr tium

288쪽

cum dicebat a Tande tunde Anaxarchi follem, Anaxarcho t non tundis. Contii tua etiam censeri potest, quando breuis inseritur vocula, ut in Catilinaria Ciceronis Vivis, o vivis, ad deponendam, sed ad confirmandam audaciam. Iniuio nec aQ ρarinthesis, nec etf parem is continuationem repetitionis imp diunt, quum neutra sit de orationis estentia , ut apud Cicer nem pro Marcello . At veta eius gloriae Caesar, quam es paulo amecdeptus , Iccium habes neminem, totum hoc, citiantumque es quis certZ maximum es , totum est, inquam , tuum. Sic in versibiis Sapphus; quum primu sponsa diceret Virginitas virginitas,quὸ, me linquem , ' mox illa respondet eadem figura : Non amplius veniam adiri non in ius veniam . Illa vero repetitio, quae est apud Nas nem, quum est Battus

Sab illis

Montibus inquit erant , O erant sub montibus illis. Et Me mihi node prodis , Me mihi nodis ait;

sis, nempe imitatio aut svi Battologia. 3 a Crimax,quae alitur dicitur ia) climacoton, & 3 3ὶ epi δε-- , vel epiplocim, Latinis appellatur gradatio, vel ascensus. Ea fit, quum verbum aliquod, inferiora superioribus con melit , ut Darius apud Herodotum dicebat: quisque veste

esse Princeps, ad ingemia inter se odia ventila,ex quibus fiant seditiones, ex Ieditionibus ver) c es , ὸ caedibus autem ad istus deuenitur imp Wam. Sic Cicero pro Roscio Amoerino . In omni Vrbe luxuries g-r itur, ex luxuria existat auaritia necesse est, ex auarisia erumat alse dacia , inde scelera ac male cia gignuntur. Sic idem Ir. Philippica:

rodesse dico ' quid si etiani obfutura si l οὐ-rura i quid si etiam

erui . sic Ovidius. , ars videt hanc , vi amyr cupit , potiiome cupita - . , Claudianus Sic Medus ademeinbro, Medoque tui it moderamina persa, Subiecit Persen Macedo, cessurus O ipis Romatur. .. Poetae enim non seruant ordinem naturalem gradationi immo nec oratores illum perpetuo seruat. Neque necesse fuerit pluries

fieri repetionem , cu enim Ctimo etiam si semel tantum potta in natur.

289쪽

natur, ut apud Ciceronem pro lege t anilia Ab re besis S amisItesiam Resp. Murenam oliar Gai t ; Vnde quidam dixerunt 3 i) Climacem esse i γ anath vim , pluribus grauibus contia

Vtitur hoc schemate Tertullianus libro de spectaculis,dicens biseluntas, ibi ct studium : Gi stadi,m,ria o mistatio :-αm Bitio, ibi o fuνω, ein bilis, s ira, o dolor. Et laena libro de x landis virginibus ait I bi gloria illic sollicitatio via follisitatio, ilis

coactio: via coectro , illic necessas r ubi nec suis, ube infirmirus Apud eii inde ira etiana Terrii ianuin libro de cultra Deminam in dicitur: Spiraudo timebimus, timendo laues mus: cauendo fauimus. Immo creber ' i) Climacis usus cst in iaci a scriptura r sic Zpostolus Romanorum 3. ait: Tribulatio patientiam operaikr, a rientia probationem , probatio verὸ Dori , spes autem non coin idit. Sic apud eiundem Paulum in Epistola ad Romanos capite s. sitiat haec verba: .Quos praesciuit bos O praedestinauit, quo p. δε- , si nauit, bos O vocavit; quos vocavit, illos ris mauit: quos i lia scauit , illos glorificoit. Et capite Io. eiusdem Epistolae modo inuocabunt in quem non crediderum c quomodo veta eredent et, quem non audiertint i quo Odo autem audient , sine praedicarauer Q. modo vero praedicabunt, nisi mittantur. Innumeri sunt alii loci. rra

quibus sacra scriptura gradatione utitur,sed adducti sus iciun Ni ergo verum est , quod Clamax sit in usu sacrae scripturae, falsum erit, quod rhetorum nonnulli assirmant, hoc schem minimum praeseferre grauitatis, adeoque parcius oratori adhibendum quia ludicro tantum conuenit argumento;Certe quum hoc schema sit valde conspicuum, nocere pollet causa non quia grailitatem non habeat , sed quia ars occultanda est , quando adest aduersarius. Falsiani autem est , esse schema leue , quum,

Demetrio teste, assimi possit in graui charactere . 3 Epanouus, Latine, Reditus, schema est: quo recurrimus per eadem, vel quasi eadem verba, illa relegentes ordinet

anuerso, ut a

Nec se e sole suo lux, nec sine luce sua sol

. Nox breuirn is , ab nimis breuis nor Sic Aristoteles apud Stobariun ait. .effandoquidem res sinu fiunt, ut vellemus, velim is, yro re sunt. 1 nudem Aristotelis

futile dicitur, quum in Chalcidicum Euripum insiliret.

290쪽

A Uciteles non eae it Euripum, Gripui eamat florerem . vetus dictum est, 38ὶ sors anu is enixi Iviti haud aere fortii. Bias etiam , aut Chilon dicebat . ivi sic amrareris , tamquam hora , Ila ederis . tamquam amiturus. Rectius t meti dixit et, Ama tamquam numquam osurus , oderis tamquam aliquando amaturus. Theocritiis etiam, Stobaeo teste , quum rogaretur , qutir nihil scriptis mandaret, respondit. vi volo , nou possum , ut pessum . ηοη vola. Cicero in Maniliana. Hoc tantam Eelli , tam turpe, tam vetus, tam late diuisum , at lye dispersum, quis umquam arbitraretur , aut ab omniabus Imperasoribus uno anno , -t, omnibus annis, ab imo Imperato-νe consci posse. Ouidius ΦMetamorphoseos: λιμ α raore sammo. Vmbra viri visa est , visam fera faciest iu vhinam . Et Amorum libro a. . . Quod bot eaeniat, nocet indulgentia nobis .

, i .Quod sequitur, fugio , quod fugit, ipsesequor. Senecae de Consolatione ad Heluiam. Vomant m edant, eduxi

τι vomam. sic. Vt vivam esse decet, vimere nos ut edam. nec lius , nempe Tragicus: Genitor en vinus premo, premorque gηatis.

Marcus Minucius in Octauio:Iys perditam suam,cum onocere se suo, o aliis sacerdotibus, luget, plangis, inquirit, O Isiaci m fert e ora pectora, P dolorem infoetici ma Matris imitantum, mox, emo ρ uula, sauris Isis, minum sacerdotes, Cynocephalu im petitor gloriatur. Nec defunt annis ominibus, vel perdere quod in entant , vel inueηm , quod perdant. Noane ridiculam est, ves taure, quod colas , vel Mere, quod logeas ι Iulius Ausonius. Beatνs est , non tam, qhi habet . quod capit, quo qui non pit , P ε .mahab i. Decimus vero Ausonius ait i Infaelix Di o, nulli bene nupta marito . HHoc pereante figis , hoc figiente peris. - Virgilius iCrholii miter , magis, an 'ν improbus ille i Imprisui ille pho, crudelis tu quoque marer . sedulius i .

Noxia tu tanto magis, an Draco perfidus ille 'in Perfidui ille Draco , sed is quoque noxia coniux. M in a . Ad

SEARCH

MENU NAVIGATION