장음표시 사용
111쪽
alia, res tamen demonstrata per illa Vna est, ct sc etiam vn salus sua , & nostra. Deus enim qui in prouidentia ordinauit tempora, quid cui rempori sit opportunum dedit. Et ideo hoc non est adnurandum,cum praeter Pediatur humatium
VNde prouenit quod Deus punit aeternaliter pro peccato commisto temporaliter; cum Christus dicat. In qua mei dura inenti fueritis in ea remetietur vobis, cum men sura peccatoris siten potanea; ita deberet esse, &Iι mensura idest poena pro
rdis 49 Ret sν o N. In ipso quidem animo, ubi appetitus voluntatisi: si hominumest.humanorum mensura factoru continuo poena sequi ad n in tax culpam ideo cum dixisset in quo iudicio iudicaueritis, iudica- . bimin i, sequutus adiunxit. Et qua mensura mensi fueritis metu tur Vobi hin voluntate quippe propria metitur bonus: humo bona facta,& in ea metietur ei beatitudo. Itemque in mala voluntate propria metitur malu Ebino mala opera di in ea metietur ei nuseria,quoniam ibi quisque bonus est cum bene vult, ibi etiam maia i l cum male vidi. Ac per hoc ibi etiam fit vel beatus vel miset, hoc est in ipso suae volun talis affectu,quae omnium factorum m e i ' ritorumque mensura est. Ex quali inubus qaippe uoluntat im, ii non ex temporu spatiis, siue recte fusta sine peccata metiuntur, ouia igitur voluit voluntas habere aeternam peccati perfriutionciaeternam etiam vindictae inueniet seueritatem, voluntas qxuppe ipvi punitur siue animi supplicio siue corporis,ut quae delectatur in peccatis, ipsa plectatur in pinnis.
N ecclesia debeat teges postulare ut condant leges contra im- si eccis o pietates suorum subditorum, cum hoc non fecerint Apostolim. suo tempore Lyist so R E s p ON. Tempore Apostolorum nondum imperatores, Nreges in Christum crediderant, & maxime in principio,
112쪽
eomm pnedicationis.Et ideo tunc temporis non poterat ecclesia postulare,ut reges conderent leges iustas, defenderent ecclesiam, immo tunc in regibus adimplebatur illud propheticum. Quare fremuerunt gentes, &c. Quando autem adimpletum est, quod posti nodum in eodem Psil sequitur Ic nunc reges intelligite, &c. TuRc prohibuerunt reges religiosa seruitute, quae sunt contra iusta domini,aliter non seruirent domino in timore, nisi talia prohiberent. Aliter enim debent seruire domino,ut homines, aliter ut reges,ut homines seruiunt domino fideliter vivendo, ut reges veris seruiunt leges iustas consti tuendo,& prohibentes contraria legi Dei, sic seruiuit Ezechias, sic seruiuit Iosias, sic seruiuit rex nini uitarum,compellendo populum ad placandum Deum, sic seruiuit Darius, sic seruiuit Nabucodonosor: postquam ergo impletuest,& adorabunt eum omnes reges terrae, omnes gentes seruientilli. Nemo dicere audeat,qubd ad regem non pertineat curare, Vnde oppugnetur ecclesia, & quis sit in suo regno sacrilegus,vel religiosus : Deben t enim curare, ut Deus suus sit honoratus, sequitur ergo, quod ecclesia, & Domini temporales pollunt coercere malefactores, & ptaecipue haereticos poenis temporalibus, ut anh-ma eorum liberentur: sicut fecit Dominus Sauli, ut sereret eum magnum praedicatorem ecclesiae, prius prostrauit eum, , c cecitate percussit.
N tota ecclesia militans sit sine aliqua ruga, & macula, id est si aliqui fideles adulti possint dicere se esse sine aliquo peccato. RE sp ON. Paulus dicit, cpChristus tradidit semetipsum pro
ecclesia mundas ea lauacro aquq in verbo vitae, ut exhiberet sibi gloriosam ecclesia, non habentem macula,aut ruga, dicit ut exhiberet, scilicet in futuru .i. in die Iudicijr tunc. n.erit sine ruga, de macula, ct mors erit absorpta. Modo autem non inuenitur aliquis iustus, pter infantes baptizatos, qui possit dicere, ego sum sine aliquo peccato du est in hac vita, quia si inueniretur quispiam, qui hoc aud deret dicere, utique talis contemneret Christum, qui docuit nos quottidie dicere, Dimitte nobis debita nostra, & veraciter dicerer Contemneret . Ioannem dicentem. Si dixerimus, quia pecca tu non habemus, nosipsos seducimus, .inquantum ergo viget in nobis, qd ex Deo nati sumus, ex fide vi uetes, iusti sumus, inquantu
113쪽
autem reliquias mortalitatis ex Adam trahimus, sine peccato non sumus. Et illuci enim verum est: Qui natus est ex Deo non peccat. Et illud verum est, si dixerimus,quia peccatu no habemus,&c.
N de rigore ecclesiae, possit aliquis, in aliquo magno crimine inuolutus, licet secerit poenitentiam de tali crimine post poenitentiam suscipi ad clericatum si non est clericus, vel si est clericus reddire ad ministerium clericatus. R Esro N. Licet enim David Rex Israel post poenitentia petacati adulterij, &c. permanserit in honore regalis dignitatis, S P rrus post poeni tentiam negationis factae permanserit in dignitate Apostolatus, tamen ecclesia, quae in terra potest soluere, M ligare, dc utrunque in coelo erit ratum, & firmum constitui t ne quisquam post alicuius criminis poenitentiam,clericatum accipiat, vel ad clericatum redeat, vel in clericatu maneat, non desperatione indulgoriae, sed rigore factum est disciplinae, ne multi si ad hos honores admitterentur, fictam poenitentiam facerent, rigor ergo ecclesiae hoc constituit,ut humilitas in talibus poenitentibus seruaretur, de vera poenitentia esset, quae non spe honoris, sed tantum Veniae a Deo impetrandae. Quando vero cognoscit ecclesia, magnam utilitatem animarum, in admittendo tales poenitentes ad honores ecclesiasticos: tunc demittit hunc rigorem, ne aliquando ex tali rigore fierent scissutie,& magnae strages in populis.
Q V AE S T. CXXX. CVm h retici peccauerint in S. S.& multi alij, qui loquuntur,
&Operantur aduersus. S.S.quare quaerimus eos,Vt redeant ad unitatem ecclesae, de ad poenitentiam peccatorum, cum peccatu,
in S.S non possit remitti neque in hoc seculo,neque in suturo. DNcente hoc Domino. R Esro N. Si ad smplicem intellectum horaim verborum attenderemus . opporteret confiteri, quod pauci ellent, qui saluserentur,quia multi inueniuntur, qui peccant in S. S. intelligendum ergo est, quod non omne peccatum in S.S. sit irremissibile, sed istum modo aliquod peccatum,na multi Iudaei peccauerant in S. S.
114쪽
x tamen conuersi sunt, & saluati, sic & multi christiani peccast runt in S. S.&tamen poenitentiam agentes, saluati sunt, quian si peccauerunt in illo peccato in S. S. quod omnino est irremisibile. Nam cum Dominus dixi siet. Si non venissem peccatum non haberent, utique non omne peccatum intelligi voluit, essent plo. ni peccatis alijs, sed aliquod proprium peccatum, idest non credere in eum t hoc non haberent si non venisset ad eos. Ita cum dici qui peccauerit in s.S.&c. non intelligitur de omni peccato in S.S. sed de duritia cordis, usque ad finem huius vitie qua homo recuta in unitate corporis Christi, quod vivificat S. S. remissionem accipere peccatorum. Dono enim S. S. remittuntur pcccata. Qui ergo huic dono gratiae Dei resistit, vel repugnat usque in sinem limius vitae, non remittetur ei, neque in hoc seculo, neque in futuro, hoc. l. tam grande peccatum, ut eo teneantur cuncta peccata, quod non probatur ab aliquo esse commissum, nis cum de corpore exierit.
N in hac vita sit virtus vera & sancta sine Dei dilectione. R E s p o N. In hac vita virtus non est, nisi diligere, quod spissae. diligendum est: id elig. re prudentia est: Nullis inde auerti m ad Mucilesti js, fortitudo est: nullis illecebris, temperantia est: nullas perbia, iustitia est: Quid autem eligamus, quid prςcipue diligamus, nisi id quo nihil melius inuenimus Hoc est Deu , cui si dilugendo aliquid vel praeponimus,vel Ruamus, nosipsos diligere ne-lciniust quia nemo diligit teipsum, nisi diligendo Deum: Qua do enim Dominus dedit praecepta dilectionis tantum duo possit, videlicet, Diligere Deum & proximum, non dedit, ut diligamus
nosipsos, quia in dilectione Dei, ilectio nostri includitur, in eo enim unusquisque diligit seipsum, quod diligit Deum.
QVi s est proximus, qui nobis praecipitur, ut diligatur tam
quam nos ipsi R E s p o N. Proximus sanὸ hoc loco non sanguinis propin ui. ead. quitate, sed rationis societate pensandus est, in qtin soci; sunt om
115쪽
nes homines: Nam si pecuniς ratio socios facit quanto magis r tio natur , non negociandi, seci nascendi lege communis 3 Hincti ille comicus sicut luculentis ingeniis non desit resplendentiaveritatis. cum ab uno sene alteri seni dictum componeret. Tantum ne ab re tua est ocij tibi, aliena ut cures, ea quq nihil ad te attinent 3 Responsum ab altero reddidit. Homo sum, humani nihil a me alienum puto: cui sententi serunt etiam theatra tota, plena stultis indoctisque applausisIe. Ita quippe omnium ais
ctum naturaliter attin sit societas humanorum animorum,uinulti
lusibi hominum, nisi cuiuslbet hominis proximum se esse sentiret. Debet ergo unusquisque sicut seipsum diligere proximum, 13. q. 4. id est, Vt quem potuerit hominem, vel beneficentie consolatione,ca.debet. .vel in Armatione doctrinet, vel disciplinet coercitione adducat ad colendum Deum.
N liceat religioso, sub specie religionis Christiane, reum vim
ctum petere, ut donetur ei vita. Epis 1 . RES' o N. Cum omnia peccata veniabiliora videantur, cum ad Mit. Is qui reusae correctionem promittit, ideo quantum facultas d ' tur pro peccatis omnibus intercedimus. Non enim approbamus culpas quas corrigi volumus, nec impunitum esse, quod perperam committitur,quia placeat nobis tale quid: sed hominem miserantes, detestamur flagitium,ut quanto magis nobis displicet vitium, tanto minus Volumus inemendatum interire vitiosum : Dialigimus namque hominem & improbamus Vitium in eo. Non est igitur iniquitatis, sed potius humanitatis societate deuinctus, qui propterea est criminis persecutor, ut sit hois liberator. Morum Iorro corrigendorum, nullus alius, a in hac vita locus: nam postanc quisq; id habebit, quod in hac sibimet, conquiserit. Ideo compellimur humani generis charitate interuenire pro reis, ne istam vitam sic finiant per supplicium,ut ea finita non possint finire supplicium. Non est igitur dubitandum, hoc ossicium videliacet petere pro reis vita ex religione descedere, cu Deus totaliter bonus ipse pluat super bonos & malos, & Christus doceat nos dia. ligere inimicos,&benefacere persequentibus nos. Et ut inquit Tm. a. Apostolus cum dominus pauentiam habeat, super peccatores, ut
23. q. s. c. non est iniquit iis a
116쪽
ad rinitentia,eos adducat. Et tamen multi non agun t penitentia, licet Deus perseueret in patientia, quanto magis nos in eos qui correctionem promittunt,& virum faciant,quod promittutin Gli summus, misericordes este debemus 3 Et si in sancta ecclesia post primam solemnem penitentia fastam, non amplius concedatur locus talis penitentiae, sed tantum semel conceditui, ne medicina vilis minus utilis esset aegrotis;quae tanto magis salubris est; quanto minus contemptibilis fuerit. Tamen si quis post illam solemnem poenitentiam iterum in peccata decidat, & denuo reuertatur ad dominum petens iterum veniam suorum peccatorum, Deus adhuc parcit, quia semper patienter expectat, Vt conuertiatur peccator. Quales igitur oportex nox homines esse erga homines, qui hanc vitam nostram sine peccato esse non dicimus
A,N Ioseph putauerit Mariam concepisse de adulterio. IM REspo M. Ioseph cum Mariam adulteram credidisset, puniri tamen eam noluit, nec approbator flagitii Riit, quia hoc fecit. Sed quia iustus erat,nolebat eam distam mare, sed occulte di-
AN teneamur restituere aliena, & nisi quis restituat, dimiti tur ei peccatum, & veram poenitentiam de suo peccato faciatit REsPON. Si enim res aliena, propter quam peccatum est, citreddi possit, non redditur, non agitur poenitentia, sed fingitur, si autem Veraci ter agitur, non remittetur peccatum ; nisi restituatur ablatum, sed ut dixi, cum restimi potest. Pleriique. n.qui a usert, amittit, siue alios patiedo malos, liue ipse male vivendo, nec aliud habet unde restituat. Huic eerte non possumus dicere, redde,quod abstulisti, nisi cum habere credimus,&negare. Vbi quidem si alia .quos sustinet repente cruciatus, dum existimatur habere, quda reddat, nulla est iniquitas: quia & .si non est, unde luat ablatam necumam, merito tam dum eam per molestias corporales reddibere compellitur peccati quo male ablata est poenas luit, pro talia. bus etiam licet intercellere quando luunt rinas,non ut aliena non
De porre. dist. 3. c. in tantu,
117쪽
restituant,sed ne frustra homo in hominem saeuiat, ille praeserutim, qui iam rem iiii culpam, sed quaerit pecuniam, ex quo dico, mquando intercedimus pro talibus, non enim intercedimus, ut quod scelere abstulerunt sceleris impunitate possideant, sed vir milia iniuria,quod iniuriose abstuleruntreddant, si tamen habet, ruod abstulerunt,uel aliud unde restituant. Quid dicemus de iuieth us, de testibus, de procuratoribus,& iurisperitis, qui accipiut
pecuniam, ut agant causas litium, tales tenentur ne restituere Dicimus qubd procurator qui iustum dedit patrocinium, de iurispertitus qui verum vendidit consilium non tenentur restituere pec niam sibi datam, iuste, de non superflue vel extorte acceptam, nec possunt repetere, qui dederunt audex autem, de testis cum ille noti. q. 3. possit vendere iustum iudicium nec iste verum testimonium, de c. non li- bent restituere pecuniam datam, quoniam male ablata est,cu nectet. iudicium, nec testimonium sint res venales. Et ideo qui his dedit pecuniam, potest eam repetere iuste maxime s non dedit eam animo corrumpendi iudicem ed tantum ut ius & quietem sibi conser uet. Ratio quare procurator, dc iurisperitus possit vendere i stum patrocinium,& verum consitum, iudex vero & testis no pos. sint vendere iustum iudicium,& verum testimonium est, quia illi ex una parte tantum consistuntasti inter utramque partem ad ex mina adhiben tur,ossiciales vero licet ad utramque parte possint esse, possunt tamen suscipere pecuniam datam secundum toller bilcm consuetudinem ab uno quoque partium cum amouentur
ad exercendum suum officium, quid etiam dicemus de his adu ι caris,qui causam iniquam defendunt, nunquid debet reddere pscuniam pro tali iniusta caiisa susceptam. Dicimus quod si iustitia
sneerius consulatur, iustius dicitur aduocato. Redde, quod a eepisti,quando contra virtutem stetisti, iniquitati affuisti, iudicem
sesellini, iustam causam oppressisti, de salsitate vicisti. LAtro in cruce cum Christo pendens, in quo Paradiso, illo die, fuit cu Christo: Dixit ei. n. Christus. Hodie mecu eris in Par duo,& tamen illo die anima Christi descendit in infernum ad liberadum patres&corpus positum fuit in sepulchro, aut infernus . fuit Paradisus, .ut sepulchru,eta in his locis ruit Christus, illo die.
118쪽
Rr,pos. Christus est Deus & homo si secundum homine tantum, volumus Christum dixis se latronem esse secum in Paradiso illo die .u Tunc dicemus nomine Paradisi intellexiste sinu Abrae,ubi sancti Patres requiescebant, de illo die luitad eos liberados. sic latro fuit sectim in Paradiso, si aute demus sensum multo expeditiorem. Dicemus quod secundum id, quod Deus erat Christus dixit hodie mecum eris in Paradiso licet illo die Christus homo secundum carnem in sepulchro, secundum animam in imferno suturus erat. Deus vero idem ipse Christus ubique semperest ubicunque ergo sit Paradisus, quisquis, beatorum ibi est cum illo, ibi est, qui ubique est. Nam. si ubique sit Christus,ut Deus notamen Vt corpus, licet nunquam separemus Deum, cum dicimus
Christum filium hominis, nec separemus homine, cum dicimus Christum filium Dei, sicut ergo potuit recte dici. Dominus gloriae crucili xus,cum ad solam carnem illa passio pertineret ita rect3 dici potuit: Hodie mecum eris in Paradiso, cum iuxta humanam humilitatem, per carnem in lepulchro, per animam in inferno illo die futurus ei lat, iuxta vero diuinam immutabilitatem nunqua de Paradiso, quia ubique est semper recessitet.
SI Deus ubique est,rum non habitet in reprobis. Dicente Pamlo. Quisquis spiritum Christi non habet, hic non est eius quomodo intelligitur RE svo N. Deus est per cuncta dissuta,ipso dicente per Hyeremiam Prophetam. 13. Gesum. terram ego impleo, sed sic est Deus per cuncta di flusus,ut non sit qualitas mundi, sed substantia
creatcix mundi, sine labore regens,&sine onere continens mundum. Non tamen per spatia locorum, quasi mole diffusa ita ut in dimidiori iudicorpore, ut dimidius,&in alio dimidio dimidius, atq; ita per totum totus, sed in solo coelo potus, & in sola terra i rus,& in coelo. in terra totus soluso nullo contentus loco, sed in seipso ubique totus, si enim anima in corpore constituta, non s lum nullas angustias, verum etiam quandam laptitudinem inu nit, non corporalium locorum, sed spiritualium gaudiorum cum fit quod ait Apostolus. Nescitis quoniam corpora Vestra templum
in vobis Spiritus S. est, quem habetis a Deo, nec dici nisi muti sti
119쪽
me potest, non habere lociim in nostro corpore Spiritum. S. quod totum nostra anima impleuerit, quanto stultius dicitur illis angustijs impediri alicubi Trinitate, ut pater & F. & Spiritus S. ubique simul elle non possintὶubique ergo Deus est per diuinitatis pnesentiam etiam in reprobis, sed non est per inhabitationis gratiam, propter enim hanc habitationem, non dicimus Pater noste qui es ubique, sed qui es in Alis. i.in Angelis, qui in coelis habitant. Qupergo verum supra diximus, quod Deus ubique sit totus, quando in alijs est amplius, in alijs minus, m alij alijs sanctiores sint habentes abundantius habitatorem Deum, sed non est negligenter intuendum, quod diximus in seipso este ubique totum, viaque enim est,quia nulli parti rerum absens est, nusqua enim est absens, in s ipso autein est, quia non continetur ab eis quibus est praesens, tanquam sine eis esse no possit, ideo Deus non si minus capitur ab illo cui praesens est, ideo ipse minor est.Totus enim in seipso est, nec in quibus est, ita est, ut indigeat eis, tamquam non possit esse nisi in eis. Sicut autem nec ab illo abest in quo non habitat, & totus est quamuis, eum ille non habeat, ita& illi in quo non habitat totus est pretsens, quamuis eum non er toto capiat.
A N pueri in matrum uteribus possint habere Dei gratiam, s pientiam diuinam,& sic habere in se inhabitantem Deum, siacliti qui renati sunt ex aqua & spiritu.
R E s P o N. Scire autem diuina paruulos, qui nec humana no uerint adhuc si verbis velimus ostendere, vereor ne ipsissensibus nostris facere videamur iniuriam, quando id loquedo suademus, ubi omnes vires ossiciumque sermonis facili ime superat euiden tiaveritatis. Et si de paruulis in utero matrum vagientibus loqui volumus. Dicimus quod excepto illo angulari lapide,idest Christono video quomodo ediscentur homines in domum Dei, ad habedum in se inhabitantem domnium, nisi cum suerint renati, quod non possunt esse antequam nati. Quamlibet itaque sentetiam de eraegnantibus, immo de hominibus habeamus intra materna via scera constitutis, utrum existimemus eos, nec ne donari posse aliquo sanctificationis modo, cum habeamus Ioannem Baptistam ct Hyeremiam in utero alterum exultas Ie gaudio, alterum sancti fi
120쪽
catum esse. Dicimus,qudd illa sanctificatioqua es imur, & sin
guli templa Dei,& in unum omnes templum Dei, non est nisi renatorii, quini nisi nati homines esse non pol sunt. Nullus autem vita in qua natias est bene finiet, nisi renatus antequam finiat. Et vore natum hominem nodiximus, nisi cum ex utero matris exierit, quia inquit Christus, nisi quis renatus fuerat,&hoc renasci est, tactu ula natiuitas, igitur prima est ex corpore exire, ideo dixit Ma theus de prima natiuitate cum natus ellet Iesus in Bethelem &c. Si igitur homo regenerari per gratia spiritus in utero pollet, quonia adhuc restat illi adhuc nasci, sequeretur hoc inconueniens, quod renasceretur homo, antequam nasceretur,quod fieri nullo modo potest, proinde in compagem corporis Christi tamquam in vivam structiiram templi Dei, quae est eius ecclesia nati homines non ex operibus iustitiae quae secerunt, sed renascendo pergratiam trans seruntur tamquam de malla ruinae ad aedifici j firmamentum. Pi aeter hoc enim edificium,quod beatificandum construitur ad aeter nam habitationem Dei,vita hominis omnis infelix & mors est potius appellanda,quIrn vita. Quilquis ergo inhabitabitur a Deo, ne ira Dei maneat super eum,ab hoc corpore, ab hoc templo, ab hac
vilestate non erirallelius omnis autem non renatus alienus est. Iamen tum porro regenerationis nostrie manifestum elle voluit
manifestatus mediator. Non enim audemus fideles temporis nostri praeferre amicis Dei, per quos nobis ista prophetata sunt.nam Abraam Isaac, & Iacob, quorum se Dominum rarticulariter Vult dici. circuncisi sunt, ligno fidei manifesto, ut saluarentur, qua re&baptismo correspondente circuncisioni, nostri fideles debet manifestari filij Dei, & estici,ut saluentur, cum nec qui fuerunt in te circuncisioneim potuerint saluari sine fide. Quamobrem Deus, qui Vbique prauens est, S ubique torus, non in omnibus habitat, sed in eis tantum,quos enicit beatissimum templum suum, vel beatissima templa sua. eruens eos a potestate teneόrarum, & transs rens t.i regnum filii charitatis suae quod incipit a regeneratione.
N qui non sunt pnaedestinati, vel non vocati secundum propositum taluari possint. RE SPO N. Non sum in vocatione secundum propositum, &lli sine