장음표시 사용
451쪽
Lib. De Bono perfuerantia. 1 2o 7 QI E S T. DCXCI.
N quis castus,vel alia virtute praeditus, possit dici castus, si no. perlauerauerit usque in finem in tali virtute.RE sp o N. Dicimus quippe castum, quem nouimus castum, siue sit sue non sit,in eadem castitate mansurus,& si quid aliud diuini muneris, quod teneri & amitti potest, Dicimus eum habere, quandiucunque habet & s amiserit. dicimus habuisse, sed non perseuerantiam usque in finem quam non amisistet, si usque in finem donata esset. Cum enim perseuerauerit quisque usque in finem, neque hoc donum potest amittere, nec alia quae poterat ante fine. Quomodo enim potest amitti,per quod fit, ut non amittatur etiaquod posset amitti rExemplum in confirmatione opinionis Aug. circa pr destinationem. Eod. Ilib. cap. I s. Fuit quidam in nostro monasterio, qui corripietibus fratribus, cur quaedam non facienda faceret, & facienda non faceret, respondebat,qualiscunque nunc sim, talis ero, qualem me Deus futurum es lepraesciuit. Qui profecto&veru dicebat,& hoc vero obn proficiebat in bonum,sed usque adeo prosecit i n malum, ut deserta monasterij societate, fieret canis reuersus ad suum vomitum,& tamen adhuc, qualis sit futurus, incertum est.
AN praedestinatio si praedicanda. liril REsro N. Sicut enim praedicanda est pietas, ut ab e qui babet aures audiendi, Deus recte colatur, praedicanda est pudici, tia, ut ab eo, qui habet aures audiendi, nihil genitalibus membris illicitum perpetretur, praedicanda est charitas, ut ab eo qui habet aures audiendi, Deus&proximus dilig tur, ita & praedicanda est ista praedestinatio beneficiorum Dei, ut qui habet aures audiendi, non in seipso, sed in domino glorietur , & licet possis pili cari non tamen sic est dicendum. Si qui autem obediunt, sed in regnu eius gloriam praedestinati non sunt, temporales sunt, nec usq; in eadeobedientia permanebunt, quamuis ergo hςc vera sint, non tamentisto modo dicenda sunt audietib. multis,ut sermo ad ipsos couertae in sed cogruentius dici po si ita se het de praedestinatione definita sententia Eo l. lib.
452쪽
sententia voluntatis Dei,vi ex infidelitate veneritis ad sidem acres pia voluntate obediendi,& accepta perseuerantia maneatis iti fide Nec illud quod sequitur est omnino dicendum, id est teri vero qui in peccatorum delectatione remoramini, ideo nondum surrexistis, quia necdum vos adiutorium gratiae miserantis erexit, cum bene dc conuenienter dici pollisi&debeat. Si qui autem adhuc in peccatorum damnabilium delectatione remoramini,apprehendite saluberrimam discinlinam. Quod tamen cum seceritis, THI. i. noli te extolli, quas de operibus vestris, aut gloriari, quas hoc non acceperitis. Deus est enim qui operatur in vobis velle de perficere, pro bona voluntate, & a domino gressus vestri diriguntur, ut eius viam velitis. De ipso autem cursu vestro bono rectoque condiscite vos ad praedestinationem diu in gratiae pertinere. Dicatur etia& si qui sunt nondum vocati, pro eis,ut vocentiu Oremus, sortassis enim sic praedestinati sunt, ut nostris orationibus concedantur, de accipiant eandem gratiam qua velint ei se,atque eniciantur electi.
Deus enim qui omnia quae pridestinauit impleuit: ideo & pro inimicis fidei orare nos voluit,vi hinc intelligeremu quod etiam i se infidelibus donet,ut credant, & uolentes ex nolentibus faciat. V AE S T. DCXCIII. o ni, Ma
Α N nescientes Deum sue Christum smpliciter, idest quiano
audierunt sint in inferno cruciandi, iraeli. de REsPON. Sed &illa ignorantia, quae non est eorum qui scire gratia et nolunt, sed eorum qui tamquam simpliciter nesciunt neminem se libero ar excusat,ut sempiterno igne non ardeat, si propterea non credidit ibitrio. quia non audiuit omnino quod crederet, sed fortassis, ut mitius arcap. 3. ceat, non enim sine causa dictu est. Eisufide iram tuam ingentes, N. 7 8. qui te non nouerunt. Et illud quod ait Apostolus. Cum veneriti. Tus i in flamma ignis dare vindictam in eos,qui ignorant Deum.
cap. 6. N post gratiam datam bene operando mereamuri Rr spo N. Gratia non datur secundu merita nostra, quaredo quidem non solum nullis bonis verum etiam nullis meritix
praecedentibus videmus datam & quotidie dari videmus, sed pla-
453쪽
. Exssit. De gratia et libero Wrbitrio. . o 1 os
ne cum data fuerit, incipiunt esse etiam merita nostra bona peritilam tamen, nairi si illam subtraxerit cadit homo, non erectus, sed praecipitatus libero arbitrio. Quapropter quando ceperit homo habere merita bona non debet sibi tribuere illa, sed Deo, cui dici tur in Hal. Adiutor meus esto, ne derelinquas me. Dicendo he. Psal. 16 derelinquas me, ostendit, quia si derelictus fuerit, nihil boni valet
ipse per se. Dona enim Dei sunt merita nostra, &cuim ea coronat, tanquam dona sua coronat, dc non tanquam merita nostra, licet sint merita nostra.
, , modo gratia est vita aeterna si bonis operibus redditur, Ut REm. 2. inquit Paulus qui reddet unicuique secundum opera sua. R E s p o N. Ista ergo quaestio nullo modo mihi videtur polle Fod. lib. dissolui, nisi intelligamus,&ipsa bona opera nostra quibus aeterna c.ry. 8. P. redditur vita ad Dei gratiam pertinere, propter illud quod ait Do- minus Iesus. Sine me nihil potestis facere. Nam cum dicit Apo-.Iaan. 3 e. stesiis. Gratia salui facti estis per fidem, non ex operibus, ne quis Eph. I. extollatur; tu intellige, non ex operibus dictum, tamquam tuis ex te ipso tibi existentibus,sed tanquam his, in quibus te Deus finxit, id est sermauit,&creavit. Ait enim ipsius figmentum sumus. Creati in Christo Iesu in operibus honis, creatione scilicet spiritualide. gratuita. Ista enim bona opera nostra praeparauit Deus, ut in illis ambulemus: itaque charissim vita bona nostra nihil aliud est, qua Dei gratia: sine dubio & vita terna quae bonae vi tae redditur, Dei gratia est,&ipsa enim gratis datur, quia gratis data est illa cui datur, sed illa cui datur, tantummodo gratia est, haec autem quae illi
datur,quoniam praemium eius est, gratia est pro gratia , tanquam merces pro iustitia, ut verum si, quoniam verum est, quia reddet Unicuique Deus, secundum opera eius, corona quidem bonis op
tibus redditur, sed quia Deus ipsi bona opera in bonis operatur, de quo dictum est, Deus est enim qui operatur in vobis velle & per 'ubii. a.
ncere pro bona voluntate: adeo dixit Psalm. coronat te in misera- P ior.tione de misericordia, quia eios miseratione bona operamur, quibus corona reddetur, nec quia haec ita se habent liberum arbitria putandum est auserri.
454쪽
t A N Adam ante peccatum non habens donum perseuerantiae, quomodo pomi sine vitio dici suisse, & iterum si donum per seuerantiae non nabuit,quia si habuisset, non peccasset, peccauit, igitur non accepit, quomodo igitur peccauit si non habuit perseueran tiae donum & sine eo homo non evadit pec tum. R E s p o N. Primae interrogationi facile respondetur eam pem seuerantiam non habuisse, quia in eo bono,quo sine vitio fuit non et gratia perseuerauerit, coepit enim habere vitium,ex quo cecidit, & si codic. io. Ia pili antequam coepisset Utique sine vitio fuit, aliud est enim non habere vitium ,&aliud est in ea bonitate in qua nullum vitium est non manere, suit quidem Adam aliquando sine vitio, sed non me. mansit sine vitio. Secundae interrogationi respondentes,confitemur quod rect iso sime credimus Deum dominumque rerum omnium, qui creauit. Omnia bona valde, & mala ex boni s exortura esse praesciuit, de scisuit magis ad suam omnipotentissimam bonitatem pertinere etiade malis benefacere, quam mala esse non sinere, sic ordinasse Angelorum & hominum vitam, ut in ea prius ostenderet, quid posset eorti liberum arbitrium, Deinde quid posset suae gratiae beneficium, iustitiaeque iudicium ac si diceret: per potestatem liberi arbitri, Adam dum erat sine vitio . sic permanere potuillet gratia adiutus,&postmodum accepisset, Vt ulterius cadere non pollet. Demum beatitudinis plenitudinem, quemadmodum in bonis Angelis factum est. Quia igitur Adam per liberum arbitrium Deum d seruit,iustum iudicium Dei expertus est, ut cum tota sua stirpe, quς in illo adhuc posita, tota cum illo peccauerat, Damnaretur: primus itaque homo, qui in eo bono, quo factus fuerat rectus, acceperat posse non peccare, polle non mori, posse ipsum bonum non des rere datum est adiutorium perseuerantiae non quo fieret, ur pers ueraret, sed sine quo per liberum arbitrium perseuerare non posset. Nunc vero praedestinatis, non tantum tale adiutorium pers uerantiae datur, sed tale ut eis perseuerantia ipsa donetur, non solum ut sine isto dono perseuerantes elle non possint, verum etiam, ut per hoc donum non nisi perseuerantes sint, non solum enim dixit, sine me nihil potestis facere, verum etiam dixit. Ego
455쪽
. - ' Ex Lib. de correptione et gratia. 2o
Ego elegi vos, ut eatis & fructum asseratis , & fructus vester
AE S T. t DCXCVII. Ρ Eccatum ad mortem quid est, secundum August.
R E s P o N D. Est peccatum ad mortem non pro illo dico, ut roget quis, te quo peccato quoniam non expressum est. possunt inulta &diuersalentiri. Ego autem dico id esse peccatum, fidem quae per dilectionem operatur deserere usque ad mortem.
Α N num rus praedestinatorum, siue salvandorum, sit certus de determittatus.
R E S P o N. . item in numerus praedestinatorum certus, ut nec addatur eis quisquam nec minuatur exeis, non deliis, qui clam annuntiasset,& locutus ellet, multiplicati sunt super numerum , ipsi autem vocati dici possunt, non autem electi, quia non secundu propositum vocati. Certum vero esse numerum electorum, neque augendum, neque minuendum manifestatur in Apocalipsi dum dicitur. Tene quod habes, ne alius accipiat corona tuam. Si enim alius no est accepturus, nisi iste perdiderit,certus est numerus.
N errantes sint corripiendi, siue snt de numero saluandorii.
R E s p o N. Si is qui corripitur ad praedestinatorum numerii pertinet, si ei correptio salubre medicamentum,si autem no pertinet, sit ei correptio poenale tormentum, sub isto ergo incerto ex charitate adhibenda est correptio, ius exitus ignoratur, & pro illo cui adhibetur,orandum est ut sanetur. I
N peccatum sit naturale. R E s p o N. Respondetur naturale non es le peccatiised naturae praesertim vitiate,unde facti sumus natura fiIii irae, parumq;
456쪽
esse ad non peccandum voluntatis arbitrium, nisi adiuta, sanetur gratia Dei per Icsum Christum dominum nostrum . . .
Vndus corde de rectus corde quomodo disseranti Eod. lib. 1V1 Raspo N. Puto aurem interesse, inter rectum corde, &ratiocina mundum corde. Nam & rectus corde in ea quae ante sunt extentione si ditur, ea quae retro sunt obliuiscens,ut recto curtu, idest recta fide, atque in ten tione per uen ia i , ubi habitat in undus corde .
.et I 6N omnes Psalmi sint diti a Dauid RESPOND. Non enim omnes Psalmi diti sunt a David: Ipse enim David ex omni popu lo quatuor Principes Spiritu Sancto mundatos L elegit, quorum nomina sunt Asaph, Enaan, Eta,& Idithum, ut in quemcunque diuinus spiri tus initatiet Hymnum Deo caneret, Dauid solus ergo nouem Plaumos ore proprio cecinit. Reliqui autem ab illis quattuor Principibus iuxta titulorum inscriptionem sunt dicti .
- Q V AE S T. DCCIII. Vid sit in lege esse,& sub lese. Rhspo N. Aliud est elle in lege, & aliud sub lege . Qui est UM in lege, secundum legem agit, qui est sub lege,secundum lege agi
tur,ille ergo liber est,iste seruus. . .
457쪽
Vomodo im pij & peccatores in iudicio resurgent. - Ras pos . Certe si aliudsint impii aliud peccatores, Ut Psal. r. quamquam omnis impius peccator sit, non in omnis peccator fit impius, im j non resurgent in rudicio, idest resurgent quidem, sed non ut iudicentur, quia iam poenis certissimis destinati sunt, peccatores autem non resurgent in consilio iustorum, idest ut iudicent,sed sorte ut iudicetur,ut de his dictum sit, Vniuscuiusq; opus, I. r. s. ruale sit ignis probabit, si cuius opus maserit mercedem accipiet, cuius autem opus exustum fuerit, detrimentum patietur ipse autem saluus erit. Sic tamen quasi per ignem.
REspo N. Iram autem & surorem Domini Dei, non Per PDI. r. turbatione oportet intelligi: Sed vim qua iustissime vindicat tu tectam sibi ad ministerium uniuersam creaturam, nam omnia cutranquilitate iudicat&disponit, iraergo Dei est motus', qui fit in Sap. 11. anima quae legem Dei nouit, cum eandem legem videt a peccatore prae teriri, per hunc enim motum iustarum animarum multa viri dicantur,quamquam possit recte intelligi etiam ipsa mentis obscuratio, qua consequitur eos,qui legem Dei transgrediuntur.
REspo N. Dia psalma, sue hebraeum si verbu, sicut qui- al. 4.dam volunt,quo signiscatur fiat, siue graecum quo significaturi teruallum psallendi,vr psalma siit quod psallitur', Diapsalma vero, interpositum in psalendo silentium, ut quemadmodiim simpsalma dicitur vocum copulatio in cantando, ita diapsalma disiunctio earum, ubi quaedam requies disiuncis continuationis ostenditur.
458쪽
licitum Tol. s. RESPON. Multa quidem videntur pro saliue, aut commodo alicuius non malitia sed benignitate mendacia. Quale suit illarii obstetricum, quae Pharaoni mendacium dixerui, ne Infantes necarentur, sed etiam ista non re, sed dolo laudantur. Q in qui tin hoc modo metiuntur merebuntur aliqn ab Oi mendacio liberari. Nam i in his qui plecti sunt, nec ipsa medacia inuentu tur: Duo sunt Oino genera medacioru, in quibus no masna culpa est, sed no sunt sine culpa, Cu aud iocamu aut Vt proximis prosimus mentimur. Illucis primu in iocando, ideo no estpnitio sinimum qitia rici fallit. Noviti .n .ille cui dr ioci causa e ste dictu . Secundu aut ideo mitius est, quia retinet non ulla benEuolefia, illud. roqJnoh Iet duplex cor, nec mendaciu quide dicendii, sicuti quisqva no vult dare gladiu furetilicet promiserit dare, dii erat sine furore no vult modo dare, ne ali . . quid mali faciat. Hic non het duplex cor, quia qn promisit, nis credebat serente debere fine ideo deducitur non elle culpandia aliqnVeru tacere, sed licere salsum, n5 inuenitur cocessum viris psectasia
CVm punit Deus, punit ne inferens de seipso malum. RESPON. Cum ergo punit Deus,ut iudex punit eos, qui legem praetereunt, non eis inserens de seipso malum: Sed in id quod elegerunt, eos expellens ad complendam summam miseriarum. Homo aut cum malam pro naso reddit, id malo voto facit,&ob hoc prior ipse malus est, dum punire vult malum.
A N Deus preparet hereticos & alios peccatores directe. N L 7- o Ras ro N. Quetri potest qu sint vasa mortis, an sorte heretici3 Nam & ipsi ex eadem arca dest ex eisdem scripturis in animas non cliaritate inflammandas, sed venenis perimendas inli- liiit, id non contingit, nisi i meritis: Propterea divine,puidentiae, et ista dispositio tru ueda est,no quia ipsa peccatores facit,sed quia ipsa ordinat cu peccauerint Malo. n.voto p peccatum legetes, male cogi cintelligere,ut ipsa sit pi na peccati, quoru in morte, fili j catholicae
459쪽
lice eeclesiae, tamquam quibusdam spinis a Anno excitantur,ut ad intelligentiam diuinarum proficiant scripturarum, oportet enim haereses esse,ut probati inquit manifesti fiant inter vos,hoc est, im I. co. t iter homine cum manifesti sint Deo.
Iuttas ut talis dicatur, quae requiruntur. - REsro N. Vbire ubi curia, iministri, ubi plebs inue- Nad. s. niuntur, ibi ciuitas est.
R Espo N. Pes animae recte intestigitur amor. Qui cum Eod. m. prauus est,uocatur cupiditas,aut libido, cum aute rectus dilectio, vel charitas, amore enim mouetur tamquam ad locum quo tendit, celocus autem animae, non in spacio aliquo est,quod Arma occupat corporis. Sed in delectione,quo se peruenisse per amore letatur,delectatio aut pernitiosa, sequitur cupiditatem, fructuosa charitate, unde&radix dicta est cupiditas, radix porro tamqua pes arboris intelligitur, radix dicta est charitas,ubi de seminibus d ns loquiturquet in petrosis locis exeiit,& veniente, sole arescunt, quia non ha bent alta radice,unde significat eos, qui gaudet accipiedo verbum veritatis, sed ridunt persequilonibus, quibus sola charitateresstiatur, de Apostolus dicit, in charitate radicati, & fundati possitis Eph. i.
T Ra Dei magna quomodo a nobis cognoscitur. 1 REspo N. Multu irasci nirdiis, tu no exquirit, dii quasi obliuiscitur,& non attedit peccata, & per fraudes,& scelera, ad diuitias honoresq; peruenitur, sicuti erit in Antichristo,qui erit in lata estimatione, ut putetur Detis, sed quanta sit ista Dei i ra, docent sequentia, non est, Deus in conspectu eius contaminantur viae eius in omni tempore,qui nouit,vel quid gaudeat, vel quid letetur in anima, iouit quantum malum sit a luce deseri veritatis.
460쪽
tio ecclesii. et, viole pri cyna pnscirpnombylγ, tormentis,cedib. christiani ad lacrificandum cogerentur,altera persecutio fraudul
U. Io REspori Dpe sunt de Lung qpiniones probabiles, harum autem quς ver. ii ,3 ut non .omi Q ah di sti cile alba tror milς horiminem scire, cum enim queritur H e mςoMhrax, tu dicunqsiiuni habere, se i globum qius dimidium hic cidamulis m autena
obscurum elle, dum autem mouetur incirsuta suo, eanderi arto qua lucet, paulatim ad terras conuerti, t victri a nobis ponit, dc ideo prius quas cornutam apparere. Nam S si facias pilam ex dimidia parte candidam, & dimidia obscuram, si eam partem quae obscura est, ante oculos habeas, nihil mindoris vides, dc cum ςoeperis iud* canda an pax xx ante oculossionumere, si paulatim se clas, primo cornua candoris videbis. Deinde patii sim ctafrit, do nec tota pars candens opponatur oculis, & nihil obscurs alterius partis videatur,qpostst sintueres adhuc pyinti conuertere, incipit obscuritas apparere, & candosminui, donec itertim ad comnua redeat,& postr totus ab oculis uertatur, ac rursus obscura illa pars sola missit videri. Quod fieri dicunx, cum uir n L videtur cres 'erriusque ad quintani decimam Lunam , dc rursus usque ad tricesimam minui, S redire ad coinua. Doruc penixus in ea nihil Iucis a prau t: secundum hanc opinionem, Luna in ablegoria ecclesiam signi ficat quod ex parte spiritali lucet ecclosa e parte aulcm carnali obscura est, Saliquando spui talis pars in bonis operibus apparet hominibus, aliquando autem in consiuentia