Bernardini Ferrarii Mediolanensis Theologi De ritu sacrarum ecclesiae veteris concionum cum praefatione Joannis Georgii Graevii

211쪽

unde etiam ei nonnulli Episcopi detrahebant. Sed mos ille in Alexandrina Ecclesia eo dumtaxat tempore initium habuit, quo Arius Presbyter, accepta docendi facultate, res novas inducens , Ecclesia turbavit. subdit enim ibidem S crates r Qui mos eo tempore initiam habuit, quoia rius perturbavit Ecclesiam a caiunt tame inquit Sozomenus hanc eo getudinem no . prius inolevisse, quam ex quo Arias Presbyter de doctriana disserens insolitam introduceret. Nicephorus: causam consuetudinis nova praebuis Arius, qui, quod Presbyter esset, O docendi prooinciam acee pisset, eontra veritatis doctrinam res novas Inducens , Ecelesiam turbavit. Africanorum autem

consuetudinem , veluti pessim in , improbat beatus Hieronymus,ad Nepotianum scribens in hunc modum: Pessime eouuetudInis est, In quia busiam Ecelesiis tacere Presbyteros, oe praesentibus Eqiscopis non ιοqui, quas aus invideant, stut non dignentur audire. Vide Alcuinum in Epist. v r. Constat insuper, illud Valerii factum, tamquam utile ac necessarium, plures mox Africae Episeopos fuisse laudabiliter imitatost haec enim aliquanto post subiicit eodem loco Possidius: P sea currente σ volante hujusmodi fama, bono praecedente exempIo Valeri i), aerepta ab ussi opis potestate, Presbyteri nonnulli coram Episcopis p

Pusis tractare coeperunt Verbum Dei. Jam inde igitur a primis Ecclesiae temporiabus, non Episcopi modo, verum etiam Presbyteri,

212쪽

i byteri, id operis ac muneris habuerunt, ut con, ii ci arentur in populis . Hoc nos docuit vir sa- , pientissimns Apostolicarum Constitutionum Auin, ctor; in cujus libro x. cap. s7. ita non obscure, scriptum legitur r Deinde post Evangelicam le- , ctionem in Missa recitatam in hortentur populumi. Presbyteri, non omnes simul, sed singulatim: σι mstremur omnium Episcopus, qui simitis inrubem

atori navis, &c. Atque hane consuetudinem: i traditam per manus ab Apostolis adulta accepiti Ecclesia,&diligentissime semper retinuir, Qua- . re ita scriptum est ab Innocentio III. in Co

. cilio generali Lateranensi capite ultimo: Saceri dotes in alii clerici , tam subditi quam praelati ,

. orationi σ exhortationi diligenter insistant, doeeη-i res verbo pariter oe exemplo, ut timorem in amo- . rem semper habeant divinum ante oculos, ne quidi dieant aut faciant , quod Divinam Majestatem o i fendat. In Concilio quoque Vasensi II. can. 2.. A. D. 329. ita constitutum fuit. Hoc etiam ι pro, ad catione omnium Ecelesiarum, σ pro utilitate: totius populi, nobis plaeuit, ut non solum in Cia. vitatibur, sed etiam in omnibus Paroebiis, verbum . faciendi daremur Prasbyteris potestatem. Quod &, in Arelatensi VI. sub Carolo Magno can. x. iist verbis fuit confirmatum: De Praedicatselle, pro- . vidimus, praedificatione omniam Ecclesiarum, O pro utilitate totius populi, ut non solum in Civia talibus, sed etiam in omnibus Parochiis, Praes0- teri ad populum verbum faciant, oe ut bene vivere

studeant

213쪽

aligant. Et in Lemovicensi An. Ios I. paulo a re finem: Omnes Sacerdotes, quibus Parochia eomm D est , omnibus Dominicis o festis disbus admonere pradicando populum debent, secundum illud. Argue, obsecra, increpa; quia Sacerdor. β sine praedicationis sonitu incedis , Interminationσdivina mortis reus est. Episcopus autem, quos doctos viderit O ad hoc ostreium idoneos, non tan- Iussu , sed etiam rogatu ad tam subιime opus incitare debet.

CAPUT X.

Diaconis permissum nonnumquam publicas habere Conciones. Factitatum id potis umorgente ac seviente persecutione. απι πνindicata e ris. SEd& Diaconis eoncessum aliquando publice

concionari, constat manifeste ex ipsis Ap itolorum Actis, in quibus dicitur cap. 7. Diaconorum princeps Stephanus, magno spiritu Mfructu de Christo Domino publice disputasse. Philippus etiam, unus e septem nascentis Ecclesiae Diaconis, propterea in eorumdem Actorum cap. xxx. Evangelistae nomine appellatur,

non quod Evangelium stripserit, cest enim omnino

214쪽

nino apocryphum, quod ejus nomine aliquando circumferebatur sed quod praedicandi manus obierit. Atque in hac omnino significatione

accipiendum Evangelistae vocabulum cum beatus Paulus in Epistola ad Ephesios cap. Iv. ait: vosdam esse in Ecelesta Evangeli as adnotat ad eum locum beatus Λmbrosius. Id quod dice dum etiam videtur, cum ad Timotheum scribens idem paulus in Epistola D. cap. Iv. hortatur eum, ut opus faciat Evangelistae. Beati m. mus Martyr lanatius in Epistola ad Philadelphenses Diaconum Philonem laudibus effert, quod sibi in sermone praeclare ministraret reo demque hortatur, ut Episcopo & Presbyteris &Diaconis Verbum Dei tractantibus diligenter a tendant. Ad Heronem quoque Antiochiae Diaconum scribit in haec verba t Lemoni attende, ut non modo se leges noveris, sed etiam aliis easdem Interpreterar, ut Dei athleta. De Benjamin Pe sa Diacono prodidit Theodoritus Histor. Ecclesiast. lib. s. cap. 38.&ex eo Nicephorus lib. I q. cap. 2 o. acerbissimis eum cruciatibus, ac gloriosa tamdem morte a Persarum Rege fuisse affectum, quod a Verbi Dei praedicatione cessare nequaquam voluisset, Sanctissimos item viros, Vincentium Martyrem, & Pontificem Gregorium Romanum , Diaconatus dumtaxat ordine in lignitos, Evangelio munere fuisse defunctos, testantur Angustinus in Sermone r. de sancto

Vincentio, di Joannes Diaconus in Gregorii N Vita

215쪽

I SACR. ECCL.

Vita lib. I. cap. r. in Vasensi quoque Conetilio II. can. 1. A. D. 129. ita Patres caverant:

si Presbyter, atiqua infirmitate probibeηre, per Dipsum non potuerit praedicare, sanctorum Patrum Homilia a Diaconibus reeitentur ι si enim digni sunt Diacones, quod Christus in Evangelis loeutus est, legere ; quare indigni judicentur sanctorum Patrum expositiones pubIlae recitare e Ceterum tunc potissimum puto id muneris

explevita Diaconos, cum, urgente ac saeviem te Tyrannorum persecutione, ex Fidelibus non pauci ob Christiani nominis confessionem in vinculis detinebantur. Quamobrem beatissimus Martyr Cyprianus Epistola H. ad Martyres &Confessores data δε credideram inquit Presbyteror oe Diaconor, qui illis praesentes sunt, monere vos σ instruere plenissime circa Evangelii legem , scut in praeteritum semper sub Antecessoribus nastris

factum est, ut Draconi ad carcerem commeanter Martyrum desideria consiliis suis σ Scripturarum prαceptis gAbernarent, &c. Atque haec fortasse caussa est, cur consueverint olim Tyranni persecu. tionis tempore Diaconos ipsos tam acerbe vexareae cruciare,quod hi nimirum praedicatione sua caeteros Christianos jacentes excitarent, confirmarent nutantes, & ad martirium provocarent. C

216쪽

CAPUT XL

Haereticis ac Lapsis, Me Praefiseris, με

Diaconis, interiaritam conciona i munus.

. - . l.

NEque vero existimandum est, Evangelia cum praedicandi munus su isse Sacerdotubus omnibus aut diaconis concessum s etenim iisdem, sive Haereticis, sive Lapsis, id ipsum omnino interdictum fuit. De Haereticis extat Canon. s. Synodi VIIL Constantinopolitanae sub Adriano II, qui sic habet: Bonum profecto in valde proficuum est, sanctas oe venerabilerisonas pingere . sed σ proximos di e linas divina ae humanae sapientia docere: non autem bonum est, nec omnino proficuum, ab indignis horum aιia quid fieri. Hujus rei gratia nequaquam iconas operari in sacris temptis, sed neque in quovis loco docere anathematinatos ab hac sancta in univem fati Synodo desinimur σ promustamus, μ' egu a propria seductione ae malitia eonvertantur. Quisquis ergo post hane desinitionem nostram ad pictura sanctarum imaginum in Ecclesiis, aut doctrina acti nem qηoquomodo eos admiserit, si quidem clericus fueris, proprio gradu periclitetur ; si vero Laicus, separetur, O divinorum mysteriorum communione privetur. Et Canon. 3. in quo ita est: Desin N a vis

217쪽

sit sancta σ universalis Synodus, neminem ex his

omnibus a nunc tale tenere vel servare chirographum , sed absque quotlbet offendiculo indubitantero Intrepide tam docere. quam discere omnes quo ad utrumque consistuηt idone; , prater hos, qμι. e raris inveniuntur oe haeretica impletatis servituta redacti s hujusmodi enim certi me docere σ d seere laterdicimus . Hilae Constitutionibus coimmode Caelestini Papae verba addentur ex Epist. I. c. It Filii nostri inquit Prosperoe Hilariar , tantum nescis quibus Praesbyteris illis licere, quι di sensioni chri una studeant , sunt apud nos pros

cutἰ, ut indisciplinatas quaestiones vocantes in m dium , pertinaciter eos dicant pradicare adversantιa ,

veritati. Sed vestra dilectioni justius imputamus , quando illi supra vos babent coplam doutandi. Legimus t supra Magistrum non esse Discipulum, hoc est, non sibi debere quemquam ad. ivssuriam Doctorum vendieare doctrInam i quid illis spei est, ubi magistris tacentibus hi loquuntur , qui si ita est ,

eorum discipuli non fuerunt timeo , ne conmυςrσsit hoc tacere ι timeo, ne magis ipsi loquaotμr , qui permittunt illis tantum loqui. In taιibus eausis nomcaret suspicione taciturnitas, quia occurreret veritas, s fasias displiceret r merito namque causa nos r Disit, si silentio faveamus errorI, ergo corripian- itur hujusmodi. Non sit his liberum habere provoluntate Sermonem. Desi nat , si ita rer sunt μcessere novitar vetustatem, desinat Melesiarum quie-ισm inquietudo turbare . Sciant omnes qui male d

218쪽

eent,quod sibI discere magis ae magis eo elat, quam docere. Nam quid in Ecclesiis vos agitis, si illisummam teneant praedicandi e Nunc tamen repetentes sapius admonemus, vetentur bujusmodi, quilaborant, per terras aliud, quam Ille noster just agrieola, seminare. Nee tamen mirari possumus, si hac erga viventer tentare audent ,qui nituntur etiam quiesce tium fratrum memoriam dispare . Haec Caele stinus. De Lapsis autem sic a Patribus, qui in Α cyranno Concilio congregati sunt. cap. I. & 2s statutum fui se aecepimus: Presbyteri, qui immo. larunt , oe postea certamina sustinuerunt, non osserant , neque conesonentur , nesve mini rent in sacris ministeriis. Diaconi, quι immolarunt, σ p sea tormenta vicerunt , vacent ab omni ministeris sacro , etiam praedicandi. Qui Canones & a Buris chardo lib. s. cap. o. & r. & ab Ivone L. Pa te Decreti cap. 49. & so. referuntur.

Laicis omnibus ac mulierisus interdictum palleas

habere Conciones.

MUMerus quiGem vetitas publice concionari,'. fidem facit caput 99. IV. Carthaginiensis Synodi, a Burchardo libro 8. cap. 33. & ab Ivone parte 7. cap. Io I.& parte 8. cap. 32 Decreti adductum, in quo ita scriptum est: Mulier, quamvis docta ct sancta, viros in conven-

219쪽

eu docere non praesumat. Id ipsum de viris etiam statutum fuisse , ejusdem Concilii Canon. 98. d clarasse videtur: Lalaus praesentibas Clericis . nili I sis rogantibus docere non audeat. Quamvis enim dicatur, prassentibus Clericis, Glossa tamen ad C. Mulier, Dist. 13. sic limitat: Maxime coram clericis id Laliis non licere, quia nec absentibus licet. Sed magis expresse decreverunt hoc idem Trullanae Synodi Patres in haec verba, quae habentur capite 6 : Non oportere Laicum publice disputare, veι docere, docendi auctoritatem ex eo sibi vendicantem, sed ordini a Domino tradito . dere , . oe aurem iis, qui docendi gratiam accepe--nt , aperire, oe divina ab eis doceri. In uηaεηλ Ecclesia diversa membra fecit Deus, ut in vox Apostoli, quam aperte interpretans Gregorius Theologus, eum, qui in iis est, ordinem commendat, deens: Hunc ordinem revereamur Fratrer ,

hune servemus, hic quidem sit auris, ille vero singuas his autem manus, bis vero aliquid aliud; hic quidem doceat, ille vero discat. Et paulo post: Et Eseens is docilitate, O suppeditans in hilarisa re, O opem ferens ac subministrans in alacritate: ne simus omηes ιlagua, qMod est promptinx, ne om-

. nex Apostoli, ne omlies Propheta, ne omnes lainterpretemur. Et post quaedam: cur re ocium

pastorem facis cur caput inceris, cum sis pes ecur Imperator esse conaris, cum retatur sis innumerum militum O alibi jubet Sapientia, Ne fis velox in sermonibus, ne, cum sis pauper,

220쪽

VET. CONCION. LIB. II. I99st una Gm divite extendaris, nec quaeras sapiet γ tibus e se lapientior. Si quis autem praesentem Ca nonem labefactans deprehensus fuerit, quadragintai diebus segregetur . Ad quem Canonem haec ha i hent Zonaras & Balsamon. Ille quidem ait

1 ordinem ab unoquoque , in vocatus es, retι-l nendum, divino oraculo admonemurr Hem hic quoi que canon pracipit, Laleumque hominem neque pu blice di putationem de fide insiluere, doceni di sibi munus usurpare; verum quibus ea docendii cura demandata est , silentio attentas aures praebere, jabet. Unicum est enim Ecclesiae eorpus, quod ex, multis membris perficitur , ut divinus Apostolus d i deinde Theologi verba hoe Apostoli verbumi interpretantis subnectit; tam illa quoque Sapientiai Iu ieis, Ne sis velox in loquendo, oe qua se-ν quuηtur. .s Πι vero canoni non obtemperaveris ti quadraginta dierum segregatione mulctari placet .s, Balsamon vero: Populum Domini docere oe divina Decreta Interpretari solis Anti Itibus a divini Spiritus gratia concessum est, O iis, quibus ab illis pefit missum est. Ut est ergo verismi te , qAidam Laici, i o forte etiam docti, de quibusdam Eeclesiastieis argu- , mentis dἰ putabant, O quamdam auctoritatem dori, cendi prase ferebant ; divini ergo patres hoc probiai bentes statuerunt , ne quid ampιius ejusmodi fieret, ne Ecelesia ordo confunderetur. Sed quoniam, i inquit, Deus ex diversis membris Eeclesiam suam si stabiιἰvit σ erexit, O constitutum est, ut Laicii docerentηr . non docerent, debent potius aurem d