Institutiones theologicae ad usum studiosae juventutis auctore Cajetano De Fulgure Aversanae .. Tomus 4. Continens Tractatum. De Sacramentis. 4

441쪽

Theol. Inst. L . VIII. Pars. V. Cap. X. adhibeatur forma condi tionalis. 3. ' Cum minister du-

hitat , an sermum absolutionis protulerit ; iam dubium

est, utrum poenitetis fuerit absolutus. Ergo sicut cum dubitatur, nia aliquis fuerit baptizatus. Potest sub conditione baptigari ; ita cum dubitatur an suerit ahso- Iulus , potest sub conditione phsolvi. Melitis tamen csset si repeti a generatim coiseisione , minister formam proferret absolutam. Prob. 4a. Pars , nempe pr3eter eas cauSSas , numquam adhiberi posse conditionalcm formam. Si qua alia e s t caussa . esset utique cum minister dubitat, an poenitens ex ira mortis poriculum recte sit dispositus. Δaea in causa non potest adhiberi forma conditionalis. Fon enim licet siue extrema neoessitate uti matcria dubia , etiam sub conditionali forma. Erao etc. Adde , constantem Ecclesiae praxim ea in caussa praecipere , ut poenitenti disseratur absolutio, donec operibus con. Versi onem sinceram ostenderit.

Non est necesse , ut gonditio Verbis evrimatur, Ied 'satis est, si geratur mente.

omnino necessarium est, tir absolutio a censura excox municationis praecedat absolutionem a peccaris. Prob. Excommunicatus a quocumqne Sacramento suscipiendo prohibetur. Ergo graviter peccat Sacevdos obSolVens , tum ipse , qui absolvitur in eo statu , a. Proinde tantum abest ut justiscetur , quin' alia peccatu sacrilegio cumulabit . quod tamen intelligendum est, . si deliberato animo , ac scienter id fiat. Merito ergo a Dic absolutionem a peccatis Bituale Romanum proierendam praecipit absolutionem ab excommunicatione iis

Verbis: Absoluo te ab omni pinculo excommunicationis . . . in quantiam Possum, et tu indiges , quae Verba AEdjecta .sunt , ut solvatur etiam excommunicatio

βi quae sit , ignota pariter i Poenuelial, an minii tro ,

442쪽

De Sacramentis. 443qHi tamen potestatem haberet eam solvendi. Unde imsert Θωius , si poenitens confiteatur Ministro Polest iem habenti solvendi censuras reservatas , et oblivisciniur Peccatum, cui reservata censura erat aduexa , eum Posse deinceps a quolibet absolvi ministro i eum Perillis Verha , in quantum Possum et re indiges, omneScensuras solvere voluerit, quas solvere poterat, ei PO Dilens indigebat; quam tamen opinionem Ludovicus a Laberi primo secutus, postea retractavit.

De essectibus Sacramenti Poenitentiae

PROPOSITIO.

ectus sacramenti Poenitentiae sunt reminio Peccatorum , infusio gratiae sancti icantis , jus ad aux-lia actualia , quibus gratia infusa ConSer Ctur , de riique reviolacentia meritorum , quae Per Peccot m morti asa fuerant.

Prub. La. Pars , quae est dogma fidei , ex ipsa sa era menti forma , et potestate , quam Christus Ecclesiae voti cessit dimittendi peccata , ut supra ostendimus. Prob. aa. Pars. ex iis , quae diximus tu Superiore libro , ubi ostendimus , non remitti peccata , uisi simul gratia infundatur, sicut non expelliantur tenebrZe , nisi Per lucem , licet ordine prior remissio peccati , qu ingrutiae infusio , mente concipiatur. Gratiam antem eo mitatur etiam nobilissimus omnium virtutum , et do uorum Spiritus Sancti chorus , ut in superiori Libro

ostendimus.

Prob. 3α. pars. Praeter gratiam sanctificantem , quR. Mommunis est omnium Sacramentorum essecti is , cua sext unumquodque gratiam sibi pecuIinaeem , quae S Orsi mentalis dicitur , estque jus ad auxilia actualia , quibus ς si tus sacrametiti suo tempore sequatur. At Sacra mentum Poenitentiae modicitia est spiritalium morbo xum , ut observat S. - rhomas 3. P. Q. LXV . arri

oujus duplex usi officium talamitatem expellexe , OR,

443쪽

sanitatem servare. Hinc Augustinus Lib. de Nat. et Grat. Cap. 26. Srenat Deus non soluin ut deleat quo A peccapimus, sed ut Praestet etiam ne Peccemus. Ergo et Q. Prob. 4a. Pars. quac Communis est Theologorum doctrina , paucis exceptis , quorum meminit S. 1liomas 3. P. Q. LXXX A. art. 5. I. ' ex Scriptura Ioel. II.iet. Conoertimini , iriquit ad me in toto cord Mestro . . , et reddam o ibis annos quos comedit locusta , bruchus , et riabigo, et ac Ugo ' quod quidem Hieronymus interpretatiar de meritis Per poenitentiam restitutis. Uti-

de Ambrosius, seu quivis auctor Lib. De illo prodigo. Vide , inquit , quam bonus Deus , et facilis indulgere peccatis: non solum allata restituiι , sed etiam insperata concedit. a.' Absurdum est , et a divina bonitate alienum , ut Deus in gratiam recipiens peccatorem , nullam omnino habeat rationem tot ho-uorum operum , quae ille secerit ante Peccatum. Quod ergo legitur Erech. XVIII. 24. Si averterit se justus G justitia sua . . . . omnes justitiae eius . qucts fecerat , non recordabuntur , intelligendum est, si Perm neat in peccato.

Soholion. I. Quoniam gloria respondet gratiae sanctificanti , ut

reviviScant merita , ne esse est, ut restituatur etiam

impio in justificalione gratia illa , quam Per peccatum

nmiserat. Sed non semper putandum est , eam restitui in eodem illo gradu , quo erit aute peccatum , alioquin impius, qui post multa bona opera mullis sceler bus se foedavit , et vix pcrexiguam contritioncm Valide in exitu mortis absolvitur, in eundem evehetur gloriae gradum , quo Viri sanctitate eximii. Quapropter restituitur quidem ei gratia, et merita per peccδtum amissa , sid pro ratione contritionis , qua ad Sacra mentum aco dit. Atque haec est doctrina S. Thomae 3. P. G. LXXXIX. ari. 6. inter varias Theologo-Tum sentctitias media.

ΙΙ. Sicut mcrita per peccatum mortificata reviviscunt in justificatione ; quaerunt Theologi. an etiam peccatae Ri ius dimissa per novum peccatum. redemti Et com-

444쪽

. De Sacramentis. .' . Hunior suidem sentetitia est , ea non redire formaliter , sed pirtualiter, hoc est tantum esse in hominis TRlapsa inaratum animum erga Drum , et indigiali atrio veniae, ut aliquando Deus lovge graviori supplicio peccatum puniat , quod post Veniarn, et juStificut Iouem commisissum est, quasi etiam praeterita precata , qua ' CODdorat Verat , punire velit. Ceterum quae hic Strictim posuiseritus maenis sunt intex Theologos CGntroversias agitata, Doni tuo quod diximus in Sacramento poenitentiae eo iserri etiam jns ad actualia auxilia, intelligendum est uandiu iustificaliis in gratia maneat ', amisSa eminper novum peccatum sanctiueante gratia , Ius quoque illud amitti . malaifcstum eSt. III. De Indulgentiis , et censuras , quae ad plenam huius r,acramenti tractationem necessaria Sunt, quo niam grandius Loc volumen evadit, Torno . duabus Dissertationibus dicemus, quas facile huc qui voluerit . transerri poterit. Sed de Sacramento Poenitentia Don salis est cognovisse dogmata . ni3i etiam praxis ediscatur et quac ah aliis anctoribus , Proecipue Veron probis doctisque Sacerdotibus diu , multunique in hoc ministerio sancte versalis acciPieuda CSt

DE SACRAMENTO EXTREMAE UNCTIONIS.

Praefatio. Cum in pluribus Sacramentis adhibeatur unctio ,

quae postrema periculose aegrotantibus adhibetur ,

extrema unctio , sive sacramentum exeuntliam dicatur

Ouod ciuidem definiri potest : Sacramentum a Christo institutum , qtio in mi de Mita periesι anses Per unctionem olei , et Sacerdotis orationem , Obtιnent sanat rεm morborum spiritalium , imo et cor 'oratrum , si id animae saluti expediat. Sed quo uiam uaeretici

sa) Vule etiam Disseri itionem n it eam quae in Tomas III. harum Iustitationum Post Librum nuper mimmum

445쪽

insano surore in hoc Sacramentum , sicut et in cetera quae ipsi rejiciunt , debaccantur, demonstrandum I. est , nxtremam ui ctionem Verum esse Sacrametitumn Christo Domino institutum , 2. ' CXpendendum , quae-Nam sit ejus materia , et forma. 3.' quis minister. 4. quod subjectum , qtamo Decessitas. 5. ' quinam esse-Ctus , ac Teremoniae

C A P. I.

natenditur, extremam unctionem Perum esse Sacra mentum a Christo Domino institutum.

festae novitatis notam effugiant , dictitare soleant , Waldenses , MIcIesum, et Hus Extremam Utictionem ex albo Sacramentorum expunxisse ; tamen certum CSt, haereticos illos quos parentes ceteroquiri adversariis non invidemus non negasse , Extremam unctionem. se Sacramentum , sed errasse tantummodo in ejus ri- a ; et quia Propter abusus, quos in ea Carpebant, ipsum , Sacramentum contemtiebant ; ut luculenter

ostendit Bossuetus Hist. Variat. Primi ergo Lutherus , et Calvinus a) Extremam unctionem e nu-

, mero SaCraiuentorum. excerpserurit contra quos sit

Dogma Idei est, Extremam Unctionem esse Verum, Sacramentum a Christo institutum.

Prob. I. ex scri 't. Iaci V I . inquit Apostolus Jaeeo-hus et sifrmatur quis in Oobis Z inducat Presbyteros

Ecclesiae , et orent funer eum, ungentes eum oleo in nomine Domini et oratio Idei saloabit in si mum , et ali piabit eum Dominus, et si in peccatis Sit , remittentur ei. Porro tria ad Sacramentum consituendum necessaria, .unt ,

446쪽

. . . De Sacramentis. . eunt, signum Sensibile , promissio gratiae , et Institutio divina , quae tria in hac uactione, de qua Iacobas loquitur , non desunt ; adest enim sensibile signum , υ notio seilicet olei, et preces Sacerdotis ; adest gratia Sancti stans , per quam peccata dimittuntur : εi in 'e calis sit, remittemur ei: denique adest divina institutio ; tum quia solius Dei est jungere remissionem peccatorum sensibili signo , tum quia Apostoli mini-

siros se tantum , et dispensatores mysteriorum Dei, professi sunt , tum deuique quia non ita confidenter scripsisset Apostolus , in siirmum sine dubio alleviai dum , liberandum a peccatis, et salva iam si de re locutus esset humanae institutionis. Neque dicas , eum. ritum fuisse institutum dumtaXal pro tempore naSCeu lis Ecclesiae , quo Nirius curationum frequenti or erat; nam si ita se res haberet , I Apostolus G nou presbyteros , sed eos, qui gratia curationum Pollerent, V Candos suasisset. 2.' non indigebant hoc praecepto fideles , ut 'si quando infirmarentur , curarent reparare sanitatem λ sed satis per se quisque sviIicitus erat , ut vocaret ad infirmos fidelem aliquem miraculis sulgentem. 3.' Apostolus non conjumisset praeceptum lio a Cum aliis perpctuo .in Ecelcsia duraturis : Tristatur aliquis pestriam ἶ oret. AEquq animo est i psallat. I irmatur quis in Mobis 8 Iuducat Presbyteros etc. COn-,temini ergo i alter crum peccata pestra, et Orate Pro

Prob. II. ex perpetua Ecclesiae traditione , et praxi , qua in re Dallaeus quidem Calvinista suam impudentiam , vel inscitiam prodit, cum ait, ritu ui in uu-gendi infirmos esse recent turem ; alii vero haerctici sa-tentur quidem, semper in Ecclesia luisse tu usu, etiam

cum gratia curatiotium desiit esse frequentior , sed con-tcndunt , eum Donnisi meram fuisse cerei niam , cu recentiores Sacramenti nomen tribucrunt. I. ' Origenes Rom. II 'in Leoit. Est, inquit, adhuc o timG ,. licet dura, et laboriosa ρῶν' Poenitentiam remissio Pe catorum in quo impletur et illud , quod Apostolus es dicit : Si quis autem infirmatur , pocet Presbyteros

Ecclesiae et imponant ei manus ὴ tingenteε eum oleo

in nomine Domini. Quibus verbis docet Orige ura ,

per .

447쪽

Wol distis. Lib. VIII. Pars. m. Cap. I.

per unctionem infirmorum remitti peccata , ideoque esse Sacramentum, et quidem a poetiitentia disti iacium, Propter diversam materiam, atque subjectum. 2. Chrysostomus Lib. III. de Sacerdot. ait , Sacerdotes non

tantum ciam nos regenerant, sed etiam Post regenerarionem admissa peccata condonare Possunt. Nam, tu

firmatur quis in Pobis y ait Apostoltis, adducat Pres-bteros Ecclesiae. 3 ' Innocentius I. Epist. ad D Celit. EDgub. interroganti Decentio , utrum iis , qui

hus alia dcnegantur Sacramenta , unctio saltem 'extrema adhiberi possit , respoudet . Poenientibus istud infundi non Potest, qraia genus est Sacramenti. Nam quibus reliqua Sacramenta negantur ; quomodo urium yenus Putatur Posse concedi Idem docent alii Patres , et concilia tum Provincialia, ut Cabilo iaci se IL, Moguntinum , Ticinense , tum generalia , ut Cori' stantiense Sess. XV. Florentinum, seu Eugenius IV in Decreto, et Tridentinum Sess. XIV. can. I. 4. Ante Lutherum, et Caloinum, universa Ecclesia tum Orientalis, etiam schismatici , et haeretici extremam Ductionem ut verum habebant Sacramentum , ut COU- sint ex Prosessione fidei mere niae Patriarchae Constantinopolitani ad Lutherarios, variisque Synodis ea de causa in oriente habitis ; ex Graecorum Euchologiis, eorumque consensione cum Ecclesia Latina in re Sacramentaria satis explorata in Conciliis Lugdunensi , et Florentino. Atqui fieri non poterat , ut novum hOQdogma , nemine reclamante , universam pervaderet Ecclesiam , si figmentum esset humanum. 5. ' Non POt- est designari tempus , quo haec doctrina primum inventa&sit; et proinde traditionis est Apostolicae juxta oties repetitam Augustini regulam. F.rgo iure Tridentilatim Sess XIV. can. I. contrarium errorem dR-

ranavit definiens : Si quis dixerit , extremam unctioriem

non esSe vere et Proprie Sacramentum a Christo D. N. institutum , sed ritum tantum accestium a Patribus , aut fomentum hυmaniam , anathema sit.

Prob. III. Non est credibile, Christum Dominum, qui tot vitae spiritalis adjumenta instituit , nullum iu- stituisse Pro eo tempore , quo aeterna hominis saluo in maximo vcrsuur diacrimane. Ergo etc.

448쪽

- De Sacramentis. - . Objectiones. Ost jie. T. Praecipuum catholicorum Rndamentum si epistola Iacobi. Atqui nihil hinc proficiuiat: tum quia epistola illa Canonica non suit initio EccIesiae , aec proinde tractu temporis Canonica fieri potuit; tum quia non agitur ibi de Sacramento , sed de gratia cu-xandi insirmos , quae eo tempore frequeus erat. Eo

Transeat maj. Nam etsi Episto Iacobi non esset , sussiceret ad confirmandum dogma catholicum Traditio. neg. min. Nam primo Epistolam Iacobi Ca- Unicum esse , satis ostcndimus Lib. II. Dee dissitetur Calvinus Lib. IV. Inst. Caρ. II. I. 1 l. et I a. licet Lutherias eam stramineam, aridam , Apostolo iudi-guam nuneupet , quem sequuntur mentius , Kemni. titιs , Magdeburrentes , et ipse Erasmus. a.' Non loqui Apostolum de sola corporis , sed praecipue die MDrinae sanitate , patet ex illis verbis: Si in peccatis sit, remittentur ei. Inst. i. ' Unctio, de qua loquitur Iacobus , eadem illa cst , quam Apostoli ante Christi passionem ad hi hebrent infirmis , eosque curabant Marci VL. 13. Sed illa non erat Sacramentum. Ergo etc. N. Νon unam esse Theologorum de utraque hacunctione senteutiam. Alphonsus de Castro, Thomas Waldensis ualdoiratus , Cathininus putant, eam-dcm esse unctionem ab Apostolis ante Christi passio-mem adhibitam , et a Iacobo praedicatam, quam Seu- entiam probabilem putat Laurentius serti. Sed Theo- Iogi illi contendunt, utramque unctionem verum suisse Sacramentum. Alii verisimilius asemant , alterius Tationis fuisse unctionem ab Apostolis Marc. H. usu Patam , quippe non aliam ob causam adhibitam , quam ad curationem infirmorum , cujus curationis virtutem Christus eis tribuerat dicens nati. X. 8 Infrnios curate . moratios suscitate , leprosos mundate , daemones icite. Nam x. ' inquiues, tunc Apostoli nondum eranti SaC rdotes. 2. ungebant infirmos quoscnuique , etiau insidelas , ut eos miraculo ad sidera converterent. 3.

449쪽

ialius corporalis sanitatis montio fit in Evana Ito. Conincedunt tamen , mr unctionem illam fuisse adiimhratam virtutem Extremne unctionis , quam deinde Christus iustituit. Uti de caute Tridentinum Sess. XIV. Cay. I. ait , Sacramentum Extremae unctionis apud Marcum idem suisse insinuntiam , ac per Iacobum Aposto iam , ac Domini Dalrem fuisse fidelibus commendati m.

Iu t. I. Negari non potest , quin infirmorum Du-Ctio ob eorum eorporis sanitatem commendata sit a

Jocobo , et patet ex illis verbis: Oratio fidei saloahit in f mum , et tille labit etim Dominias , hoc est ut Graecus habet textus, relevabit, jacentem eriget. Atqui hic essectus sub Apostolis frequens . jamdiu evanuit ; si quis enim hodie utius ex millibus post extromam unctionem Costva Icscit , naturae potius , et ni dicinae , quam cxtremae unctioni acceptam refert sarii- talem. Ergo cessare etiam debuit ipsa unctio, ac proii de non est ritus perpetuus a Christo iustitutus, sed temporarius , pro illo scilicet tempore usurpatus ah Apostolis. v. Diff. ant. Unctio 'insrmorum commendata est M sanitatem corporis , ut essectum minus praecipuum, et eonditionalem , si nempe animarum saIuti expediat, cono. Ut essectum unietim , vel praecipuum , neg. Itaque praecipuus Unctionis inlirmorum essectus animae salus, et alleviatio est, nempe remissio peccatorum et solamen , ac robur .d toleranda pati tirer morbi incommoda. frenitas autem corporis non semper expedit , aut utilis est saluti animarum ; ideoque essectus hic seeundarius est, uec prioribus Sacculis Sempcr Sccutiis , hec posterioribus semper expectandRs; Praesertim Cutis ex incuria infirmorum, ut ministrantium, reservatur extrema unctio ad extremum vitae periodum, qua in-lirmus nonnisi stupendo miraculo convalescere Potest. Celerum cum non panci ex infirmis , qui commodiori tempore sacramentum hoc suscipiunt, cotivalescant , si postea naturae , aut medicinae dumtaxat habent gra-

'iam , ipsorum fidei desectus est. Inst 3 ' Apostolus prius salutem corporis Promit- eit ex uuctione infirmi secuturam; oratio Idei salon- διε

450쪽

tamquam essectum secundarium , et conditionabin , ssin peccatis sit, remittentur ei. Ergo primarius Hugeffectus aetate apostolorum erat sanitas Corporis..u, Transeae ant. Verba enim illa saloabit infirmum, taleolabit eum Dominus , etiam de spiritali salute , ao Ievamine possunt intelligi. Neg. cons. Non enim quod primo loco dictum est, sed quod praecipuam natura sua dignitatem habet, est attendendum. Νuinquid enim quia Christus in Evangelio prius temporalia, quam sempiterna bona commemoravit dicens Mareh. XIX.

I9. Omnis qui reliquerit domum etc. . . . centuylum

occipiet, et pita- aeternam possidebit, et Luc. XVIII. 3o. multo plura in Mo tempore, et in saeculo Mentu ro Oisam aeternam, ideo putabimus, praeciPuam φεβ' in Evangelio promissionem temporalium bouorum i ΡΟ- sila ergo primo Ioco sanitas corporalis a Iacobo, si- cut et a Christo promissio boni temporalis, quia Ap stolus de infirmitate corporali , Christus de jacturatiotiorum temporalium instituerat sermonem. Sed spiritualia semper primo in lege Evangelica intelliguntue. Promissa. Verba autem illa : si in Peccatis sit, remit dentur ei, ita intelligenda sunt, nempe quod per Sacrametitum hoc tribuatur gratia ejus naturae , ac Vir tutis , ut si homo in peccatis sit, remittantur ei; sicut etiam Sacramenta Baptismi, et Poenitentiae, quae ciliqua o conseruntur hominibus jam per contritionem justificatis.

n. 4. ' Vetustiores Patres , qui de mysteriis Religionis Christianae scripserunt , Iustinus in Astologia , Tertialiamus in Mologetico, Cyrillus Hieros. in Catechesibus, Diovsius de Ecclesiastica me archia t

Imo qui sauciorum vitam, atque obitum ac rate scri' Pserunt , nurnquam reserunt, eos in extremis sacro oleo, auunctos. Ergo unctio a Iacabo commendata ad sani Ratem corporis siebat, qua cessante post Apostolorum. aetatem , cessavit etiam illa unctionis observatio. N. Neg. cons. Nihil enim valet silentium aliquorum veterum contra apertissima Bliorum testimonia, prae

sertim Inuocentia. I. Papae in Epistola at Decentium. Quod autem veteres Historici , qui Sanctorum obitum F f a rose