장음표시 사용
591쪽
Ad . r. avi'. D. Damasc. dicentis, etiam Spiritum S.esse ima olnem, & idem tradunt etiam multi SS. patres, ut videri potest apud Doctores, & signanter apud nostrum Frassen , ergo non soli Filio competit &c. Resp. α Damasc. atque alios Patres nomine imaginis intellexisse perfectam similitudinem in natura, & haec estimasto imprcipite dicta nam ad veram imaginem exigitur,
ut ii militudo habeatur ex vi processionism sic solus Filius est proprie imago.
tione creaturarum. Ol. 1. Quod creaturae omnes, & secundum esse posisibile, & secundum esse futurum a Deo cognoscuntur, nam per scientiam simplicis intelligentiae intelligit, dico moscit omnes creatutas possibiles, quae tamen nui quam producentur, & per scientiam Visionis cognoscit creaturas futuras. Quare merito hic quaerimus. An verbum D. ante suam productionem praesut ponat Cogniti nem creaturarum, tam possibilium, quam futurarum is, immb &existentium; eadem pariter qua tio currit de productione Spiritus S. An scilicet Spiritus S. praesupponat amorem creaturarum . nNot. a. Quod Scotus docet, dari in Diuinis duo a nitantia natur , in quorum primo complentur omnia, quς sunt ad intra; & in a. omnia, quae sunt ad extra. Primum habet adhuc duo instantia in I. complentur omnia edentialia, qualia sunt intellectio, volitio; & in a. Complentur Omnia notionalia, nempe generatio Verbi,& spiratio Spiritus S. Primo instanti correspondet primum obiectum , D. intellectus, hoc est essentia D. simul cum omnibus eia sentialibus: secundo instanti correspondet obiectum secundarium, quale est creatura, siue possibilis, siue futura, liue existens, siue non; quae Doctor late explicat in a.dist.
592쪽
xi tur, siue coexlgana ade Anecessarii 1 si ς & allo mo do Est necessariam illud, quod ad esse necessiri j consequitas , es hoc. cito subdit iὶOct. hoc tant uiri secundo modo e i se ire aesariam Creaturam inesse cognito ,& possibili; na m P rex igentia dicit q uva Arn pr ior i tatem . coe ige u tria si mitratem, cons:cutio vero postersoritatem. Vndo ad esse Dei praeexigitur elleiat ia, coexigi rur Persoria creatura vero in Cise cognito, & pollibili, ii cessaris consequi tur se&inmcomitaturo /Hinc rectε insertur, quod longo maioz est necellitas Deitatis, & Personae D. quam necesiitas meaturarum: AIioqui a creat arae essent aequalis neces.sitatis, ac Deitas, & Personar ia. quod est falsum et Nor. . Quod a uesant famosiores opinionescirca pro- potiram quae itionem. Altera Thomistarum, altera Scot si acum; Thom istae enim putant Verbum D. procedere ex cognitione, nedum essentiae D. sed etiam creaturarum, Msic pariter Spiritum S. spirari ex amore creaturarum. Ecquamuis in hoc Thomis conueniant, discrepant tamea Circa cognitionem, & amorem creaturatum actualium, Ac faturarum. Nam Valentia p. I. q. 34 Zuniga disp. 9.dub. . I uig disp.or, stet. . Arriaga disy. sa cedi. volunt, Verbum taedam procedere e cognitione omnium possibilium creaturarum, sed etiam futurarum: &Spicitum S.
pariter ex amore earumdem. Ali, Communiter tenent, Verbum iron praesupponere cogniti nem creaturarum
a ctualium, sed tantum possibilium; nequa Spiritum Sanctum supponere amorem liberum Creatur arum actualium ob contingentiam ex parte obieeir, a qua priadem nequeunt D. Origines, Cum lint omnino necessarii. Ita Caiet. p. I. q. 74. Nazari ibid. qui afferit, este communem opinio nem Thomistarum. Scotistae vero docent neque Verbum. D. praesupponere Cognitionem creaturarum quomodocunque, siue in esse possibili, aut in esie cognito, siue in cise futuro, siue in esse actualio Neque pariter Spiritum S. Carumdem amorem ullo modo praesupponere. Vnde sit Concl. Productio Verbi D. & spiratio Spiritus S. non
supponunt cognitionem, & amorem Creaturarum, tam
futurarum, quam postibili uiri, nec ex illis tanqntiri ex obiectis incundantibus intellectum, & vola marem D. Oriuntur. Haec quoad ut ramque partem est Botian x. d
593쪽
Prob. I. a Scoto in z. diaecit. Diuinus intellectus,& D. voluntas prius terminantur ad essentiam D.quam ad crea.
turas sub esie possibili, vel futuro; sed in illo instanti
priori utraque potentia D. est saecunia ad productionem Verbi, & Spiritus S. ergo dcc. mai. patet, quia essentia D. est obiee tam ptimarium, esse possibile creaturarum est obiectum secundarium ;min. pariter est euidens ex dictis alibi. Prob. a. Principium productionis necessariae prius est,quam principium productionis contingentis:scd priniscipium productivum Personarum D. est necessarium , creaturarum autem saltem futurarum est contingens; e go dic. Prob. mai. Omnis prinluetio egrediens a supposueto praesupponit suppolitum a quo egreditur, sed productio creaturarum tuturarum producitur a tribus D. Personis I ergo prςsupponuntur Personae ad earum productio. nem. Prob. 3. etiam quoad esse possibile. Infinitum simpliciter non potest praeexigere finitum, sed potius e conutra Sergo cognitio creaturarum non praecedit producti
Confirmatur. Nὲm sublato priori militur posterius,
dic non e contra, ergo ablato ente finito non tollitur m
ductio Verbi; ac proinde prius est productio Verbi, quam esse creaturarum. Prob 4. illud per se ad productionem Verbi, de Spiritus S. non concurrit quo sublato, non mi. nus illae D. personae subsisterent, sed si per impossibile non
daretur creaturaru i m futurarum, quam possibilius . cognitio, &amor; non minus D. personae produceret tur , ergo earum productio non praesupponit notitiam .,
di amorem Creaturarum mai. patet et min. prob.Cx D-Aiseselmo in monot. c. 3o ubi ait: Siue Uaus evitetur, nulla alia σxissema σε ia, flua Mji exissentib V; naceo ast Verbum libuioaternum illi asaeum ipso; & cap.r I. Si n hii unquam aliud est, nisisummus ille'viritus, ratis tamav evit, Verbum illu/, quo D diacit, ex urtestato esse; ergo aperte docet, Verbum D. etiam
si nulla foret possibilis creatura, subsistere. Confirmatur. Eten im ridiculum, & absurdum videtur, dicere, ideo Deum esse,& Verbum D.ideo procedere,quia
musca, aut formica est possibilis, ergo etiam ridiculum est d,
594쪽
est dicere . quod si haec, vel illa creatara, quae possibrim
est, impossibilis redderetur, Verbum D. intrinsece inuariatum non maneret. Praeterea. Magis necessarium a m nus necessario dependere non potest ; sed Verbum D. est magis necessarium, quilari creatura possibilis; ergo Verbum D. in sui productione a possibilitate creaturae dependere is non debet, ac proinde neque ex illarum cognitione procedere.
Plures responsiones, & variae a diuersis Thomistis adhubentur pro solutione nostrarum rationum,quas omiam recitat Mastrius in I. disp. 7. de Trinit. q. a. art. q. Vndu ego breuitatis causa adducam tantum responsionem Suarea, & Fastoli, & quorundam aliorum, qui intrepide a dent asserere, quod si lapis non estet possibilis, Deus non esset Deus, eique deesset aliqua intrinseca persectio lactiva lapidis. Verum huiusmodi responsiones non videntuzidonea ;nec satis Diuini esse decorem saluare: Quam enim necessariam connexionem cum lapide, Cum formica, tanquam cum principio secundum esse intelligibile potest habere infinita Dei, vel Verbi D. persectio 3 Quare LeZana ad euitandum absurdum huius asserti: quod si formica, vel lapis non esset, neque Verbum D. produceretur . dicit, non considerari Dei omnipotentiam pro respectu istius, vel illius creaturae possibilis, sed indeterminate, dc Vage, quia omnipotentia D. petit, ut aliquae creaturae sint possibiles. Quae responsio reijcitur pariter a Mastrion. 9 I. ut insumiens. R esp. Thomistae ad a. rationem desumptam ex maiori, vel minori necessitate, & consequenter de dependenti Verbi D. a creaturis,concedendo creaturas in esse possibili, esse minus necessarias, at negant, sequi, quod Verbum D. dependeret a possibilitate creaturarum, sed solum cum illis necessario connectatur Contra. Eo ipso, quod Verbum D. ita necessarib cum possibilitate creaturarum connectitur,ut sine illis subsiste. re nequeat, a creaturis dipendet: ergo responso se ipsam Conuincit . Prob. ant. Illa mutuo inter st dependent,quae mutuo se se inferunt, & auferunt: sed admissa necessaria
595쪽
Verbum D. fine creaturis procedere, ac sivbsistere non Pomst. sequitur, quod 'byx 4 p 'Μζ. L. verb D est Confirm. m ρος ' est simplicit rsimpliciter mςφU-' non sunt nec uiae,sed C i Uriente, poluta enim Deus pro libi to decernere, vel non decernere earum i tum 'φ . S est eYpressivum 6 es duae repraestniant In scientia Dei,ergo eorum
sentabilia , conς nyx: sententur Mne fit, quod verdum esse possibi st, ςψτ' ' D secundum est: estu ereaturae suppon h0φφς' - Acte ad prodi virtuale, non tamqn qjςi 8' obiecti, quia il-ctionem Verbi, amet essentia D. Iud esse in ratione Verbi,er
cum possibilium pro praueitur verbum: set in illo priori x' 'δ' x ψ lebraesentare debet buri sub ratione form)yx V b sed creaturae
596쪽
con C. quod non dulia est repraesentabile pro illo instanti,
nego. Itaque cum Creaturae non sint possibiles, seu non
concipiantur possibiles, aut laturae pro omni instanti,quo est Uerbum sormaliter, sed tantum pro instanti sequenti proce sitones D. sequitur quod Verbum D. non habeat illas repraesentare nisi in instanti sequenti. Contra.Verbum ex ratione formati Verbi non potest re praesentare, nisi ea, a quibus procedit; ergo uci Verbum D. nullo modo repraesentat creaturas pro quolibet instanti posteriori, vel ab eis procedit; sed asserere, Verbum D.
non repraesentare Creaturas est apertὰ contra sententiam D. August. ergo&C. R esp. disting. ant. Verbum creatum ob suam limitati nem non potest eXprimere, ni si ea, a quibus procedit,conc. ant. Verbum D. nego: Et ratio est, quia cum Verbum D. habeat infinitam vim repraesentandi , ex pthnere potest quicquid est repraesentabile pro eo instanti, quo repraesen. tabile est; ideoque dicitur speculum sapientiis cap. . Verbum enim D. ut speculum in priori instanti repraesentat creaturas secundum esse virtuale, in posteriori secundum
esse formale &c. & haec eadem doctrina militat de productione Spiritus S.
Arg.2. Verbum D.procedit ex cognitione comprehensi ua D. essentiae, & Omnipotentiae, ac proinde eY cognitione eorum omnium,sine quibus omnipotentia comprehendi non potest; sed omnipotentia comprehendi nequit nonco nitis Creaturis sub ratione se item possibili iam ,ergo &c. mai. patet, &min. etiam est euidens, quia virtus causae Comprehendi non potest, nisi cognoscantur omnes effectus , quos talis causa produCere Valet, Resp. distino mai. Procedit ex cognitione compr hei sua intensiva, nocest infinita,&adequata Obiecto infinito per se mouenti &C. Cone. Cognitione expansiua, nςgo.
Non enim pro illo priori instanti, quo producitur Verbum terminari habet cognitio ad obiecta secundaria s Cundum esse formale, sed tantum virtv e. Ad illud de omnipotentia; dicendum, quod non necessario exigitur, quod Cognoscantur formaliter, & actu omnes effectus,ad quos se extendi potest, sed sufficit, quod cognoscantur virtualiter, seu nabitualiter, &ita in illo priori instanti Mm et origi-
597쪽
Originis, quo Pater producit Filium, etiam cognoscit omnipotentiam suam esse infinitae virtutis, ac proinde iratam comprehendere dicitur intensiue, & non extensive . . Arg. 3. Aut Pater aeternus in instanti generationis Filii cognoscit creaturas, aut non ; si Cognoscit, ergo Cum in eo instanti Filius procedat, creaturae ob ijciuntur i ntellectui D, ac proinde ex illis Filius procedit. Si non cogno scit , ergo aliquid addiscit in generatione Fili j, quod in apriori instanti nesciebat, quod est absurdum. Resp. Quod in illo priori instanti, nec Pater concipit creaturas, neque creaturae obi iciuntur intellectui D. ted in posteriori instanti, hoc est completa processione D. personarum. Neque exinde sequitur absurdum, sicut exeo,quod in illo priori instanti generationis,non dum con- Cipiatur producere Spiritu S.qui producitur in posteriori instanti, vel signo originis I sequitur ullum absurdum. Arg. ultimo . Quicquid Verbum habet; accipit a Patre
per generationem iuxta illud Mail. II. Omnia mihi traditastini a Patra meo; & Io: I. Mea doctrina non est msa ,sed eius, qui
misama Patris: sed Verbum D. habet cognitionem creaturarum , ergo eam accepit a Patre, ergo Pater in priori instanti generationis habet cognitionem creaturarum, &consequenter Filius procedit o Cognitione earum. Resp. disting. mai. Accipit a Patre, vel formaliter, &ex vi suae processionis; vel concomitanter, & identice, nimirum ratione naturae D.sibi communicat cum omnibus suis perseitionibus essentialibus, seu attributis,conc.mai, Accipit tantum ex vi suae generationis nego. Itaque Verbum D.habet cognitionem creaturarum a Patre,qua tenus
ab eo accipit naturam D. & intellectum, & voluntatem, di caeteras perlaesiones Diuinas
598쪽
De Persona Spiritus Sancti. AESTIO I. V rum Spiritus yprocedat a Patre, G a Filio.
Ct. i. ex Doct. Seraphico in I. d. Io. art. 2. q. t.&ex SCoto in I. d. IS. q. uia. quod Spiritus dici potest dupliciter. I. a spiritua litate, & hoc modo est nomen abs lutum, commune toti Trinitati, singulae namque pers
nae,& Spiritus, &Sanctae dicuntur, &sunt. Σ. Spiritus dicitur a spiratione, & idem est ac spiratus, seu id, quod spiratur , &sic conuenit illi soli personae, quae procedit per modum amoris, & spiratur unica voluntate Patris, &Fili j. Spirare enim in spiritualibus est solius amoris. Vnde homines in uno malo concordes dicuntur conspirat res, non q uia idem cogitasat, sed quia idem malum simul appetunt, & volunt. Ex quo patet Spiritum secundo modo sumptum , ut spiritum referri ad spirantem, siue spiratorem,ut etiam notauit Io: Theologus in Concit.Florent.
Nol. 2. Quod fuit vetus, &graue dissidium inter Graecos , & Latinos de processione Spiritus S. Nam Graeci contendebant Spiritum S. non procedere a Filio, sed tantum a Patre. Multi secerunt Theodoretum Aucthorem huius opinionis; sed cum ipse vidit illius Aucthores esse damnatos a Concit. Ephesino, statim ad mentem Ecclesiae reue sus est, elapsisque pluribus annis, tempore Pipini ResisFrancorum reuixit schisma sub annum Domini τε .Et Synodus Prouincialis habita fuit Gentiliaci prope Lutetiam, quam Synodum aliqui vocant Parisinam. Et tunc haec haeresis per Graeciam carpit grassari, adeout nec ab ea immunis fuerit Theophilaetus, qui eo tempore vivebat. Postea Michael Patriarcha Costantinopolitanus eo imp dentiae deuenit, ut publice iactaret, Pontificem Romanum esse excommunicatum, eo quia in Symb. Nicaeno a
diderit Filioque Immo iussit idem Patriarcha,ut Omnes Ecclesiae Latinorumclauderentur, sicut fieri solet tempo-
599쪽
re interdicti. Quamuis autem semὰ reconciliati suerint Graeci cum Ecclesia Latina, ut in Concit. Lateran. sub Ii noc. III. Deinde opera D. Bonau. in Concit. Lugdunensi, ubi Symbolum cum additione Filioque) ter grece, te que latine in plena Concilij Congregatione Cantatum fuit; & rursus in Concit. Floren. semper tamen sunt reuersi ad vomitum , ut narrat Spondanus in Annalibus Ecclesiasticis, sit ergo. Concl. Catholica. Spiritus S. a Patre Filioque proc dit. Haec est de fide definita in sex Concilijs celebratis Toleti. Deinde Acumenico Concilio sub Innoc. III. &refertur cap. firmiter de sum. Trinit. Rursus Lugdunens.& resertur Cap. un. eodem tit. in 6. quibus Graeci interfuerunt, & subscripserunt. Postea in Florent. & denique in Trident. sess. 3. in consesssione fidei.- Prob. ex S. Scrip. in quaesto non habeatur explicitὸ processio Spiritus S. a Patre, Filioque tamen habetur qui- Pollenteri ut Ioan. cap. I s. & I6. ubi dicitur Spiritum S. mitti a Filio; sed missio in Diuinis non est nisi personae Procedentis a persona producente: ergo&c. Item Ioan. 16. de Spiritu S. dicit Christus: Ili ma MusisHis, quia domo accurat, θι inunciniat vobis, ergo scientia, quam an
arunciat, accipit aliquo modo a Filio: & ibidem habetur.
Omnia quacunque habet Pater mea sunt, propterea a xi, gura da
meo accipiet. Omnia, inquit, i ntellige excepta Paternit te, ut explicat Florent. Concit. Prob. ratione theologica Scoti. Suppositum habens persectum principium productivum alicuius termini, at tequam intelligatur terminus productus, potest eodem Principio uti, & hunc terminum producere ; sed Filius Dei sic se habet, ergo Filius per voluntatem velut principium Spiritus S. potest producere, ergo producit Spiritum S. Prob. mai. Ideo Pater, & Filius, & Spiritus S. Con-Currunt ad creaturas producendas ad extra, quia Filius,&Spiritus S. habent voluntatem , quae est principium pr ductivum creaturarum ad extra, antequam intelligantur Creaturae productae: ergo cum Filius habeat voluntatem sarcundam, antequam intelligatur Spiritus S. productus a Patre,consequenter producit simu l cum Patre Spiritum S cadcin voluntate. Prob. min. Iuter actiones productivas
600쪽
s Iintellectus, & voluntatis est talis ordo ut Pater prius dicat Verbum, quam voluntas spiret; ergo Pater prius per intelledium faecundum producit Verbum, quam per V luntatemoiret Spiritum S. sed Pater communicat Verbo Cmnes periectiones ; ergo &c. Arg. Contra conc: Quod productum est non potest produci,sed Spiritus S. producitur a Patre in primo ligno originis, ergo non potest produci a Filio in secundo signo originis. Resp. disting. mai. Quod productum est in o dine durationis, ubi est praeteritum, conς. in ordine originis, qualis est inter D. Personas, nego i eo quia a Patre produci in primo signo originis nil aliud indicatur nisi prod ucere a se; & Filium in secundo signo originis producere a Patre, & non a se. Arg. a. Spiratio passiua est tantum in una Persona, ergo etiam spiratio activa in una sola,quae cum sit in Patre non potest este in Filio. Resp. neg. conseq. & ratio est, quia licet idem non possit produci pluribus productionibus distinctis, nec etiam plura supposita eadem productione, tamen plura supposita eadem productione producere possunt idem suppositum . . .
Arg. 3. Si Pater, & Filius simul producunt Spiritum S.
sequeretur, quod inter eos esset maior germanitas, quam
inrer Spiritum S. & quemlibet illorum ; sed hoc est falsum, ergo&C. Resp. neg. seq. maiia quia germanitas non
attenditur nisi penes consubstantialitatem huius ab hoc. Vnde Pater, & Mater non acquirunt aliquam germanitatem ex productione Fili j. Arg. 4. Ex Verbo nostro non procedit amor, quia notitia nullam habet causalitatem respectu amoris, ergo nec ex Verbo D. procedit Spiritus S. qui producitur permo .
dum amoris. Resp. conc. ant. & neg. conseq. & ratio est. Quia impersectionis est in Verbo creato, quod non communicetur et eadem natura Cum mente, & voluntate: at Verbo D. communicatur eadem natura, eadem mens, &Voluntas, quae est in Patre; ideo dic Arg. ultimo auet. Ss. Patrum. D. Dionysi dicit: solum
Patrem esse fontem Diuinaratis : NaZianZenus ait; aened habae Patar, habst Filium, exeopta causaιirato D. Damast. lib. I. de fide cap. a. sic habet , Spiritum S. ex Patre ocimas, ex Duo uoa