장음표시 사용
571쪽
i 1 ad corpus aut gratiae, quantum ad Animam. Aut est is spectu illius, quod oritur ex illo defectu, & sic est necessitas ineuitabilitatis, sicut in morte, & in priinis motibus. Aliquando denique est necessitas a principio conuenie te, & sulsciente, & hoc clupliciter, quia vel illa est conusnientia, & sufficientia plenae dispositionis, & sic est neces stas exigentiar, sicut in materia disposita; aut est conusntentia, & suificientia plEnae persectionis, & sic necessitas immutabilitatis, quae principaliter est in Deo; ipse enim sol us sibi omnino conuenit, & susscit. Hqc autem immutabilitas non opponitur libertati, sed vertibilitati, quae milia est in Deo. Naturale autem tribus modis accipi potest. I.quatenus opponitur supernaturali. , quatenus Opponitur artificiali. 3. quatenus opponitur libero, sic ignis dicitur naturaliter Calefacere, quae omnia alibi explicata
fuerunt, & praesertim in phy sica ; sit igitur.
Conc. Pater generat Filium nece issitate non coactionis, non violentiς, sed exigenti , seu in desectibilitatis,ac proinde immutabilitatis, ut declaratur in secundo notabili. Prob. ConC. quoad I. partem. Impossibile est Patrem non generare Filium: ergo necessarium est Patrem gener te Filium ι conseq. tenet ex regula Propositionum modalium. Prob. 1. pars. Memoria Patris est perfecta, & adaequata , erso Coexigit Verbum persectum, & adaequatum, ac proinde necessario genCrat. Prob. quod generetur naturaliter. Pater generat Filium per intellectum: sed ii tellectus est principium naturale, ut ostensum fuit in s perioribus quaestionibus, ergo &c. Arg. contra cone. Quod Pater non produxerit Filium necessitate naturali , & primo auctorit. Richard i dicentis,
quod in patra ea amor Iraruitus , quo dat Use Filio, o Spiritui S.
ergo &c. Resp. quod in amore gratuito duo sunt consideranda; primum est, quod dat libere absque exigentia meriti, vel naturae , & sic non attenditur amor gratuitus in Patre respectu Fiiij. Aliud est, quod dat liberaliter, non expectando retributionem, & sic attenditur amor cratuitus respectu Fili j. Ita Nicolaus de Nise respondet. Arg. 2. In diuinis nihil est inuoluntarium Med generatio Fili j est aeterna, & diuina, ergo non est inuoluntaria ;ac proinde voluntaria , & non naturalis. Resp.
572쪽
Resp. disting. mal. Quatenus inuoluntarium est idem .
ac Coactio,& violentia Conc. quatenus inuoluntarium,essi idem, ac naturale, & sic nego. Arg. 3. Si Pater necessarib genuit Filium, aut genuit ipsum aeque sibi necessarium, aut non. Non secundum s. quia Pater non esset aequalis Filio; neque primum, quia Pater est a se necessarius; Filius autem non a se est necessarius; ac proinde videtur esie contingens, ergo &C. R esp. Quod Pater genuit Filium aeque necessarium sibi, Cum eandem essentiam Pater communicet Filio, & per Consequens eandem necessitatem. Et licet Filius non sit ex se necessarius originaliter, stu principiatiue, est tamen formaliter. Neq ue sequitur non est ex se necessarius or ginaliter, ergo est ex se originaliter contingens; quialiacet necessarium,&contingens simpliciter sint immediata. non tamen cum illis determinationibus ex se, aut ex alio,
aut similibus; ut ait idem Nicolaus de Nyse. Arg. 4. Philosophus r. Post. tradit hanc maximam. Pr pter quod est unum quodque tale, & illud magis; sed Filius non habet necesiitatem nisi a Patre, ergo Pater est magis necessarius ; ac proinde non sunt aeque necestari j. Resp.Quod illa maxima intelligitur ubi est comparatio causae ad effectum, quod non habet locum in diuinis. Unde esto Pater non sit magis necessarius, quam Filius tamea Conceditur quod necessitas prius,& principaliter conuenit Patri, quam Filio. Arg. ultimo. Agens necessarium est impersectum, quia non habet in potestate sua dominium suae actionis , ergo
Pater non generat Filium itecessario. Resp.disting.ant. Agens necessarium necessitate depe dentiae , & opposita libertati, cono. Agens necessitate in
defectibilitatis, ae fontalis secunditatis, quale est Patera turnus, Heg. ant.
. Utrum Pater aternusgenuerit Filium .i voluntate antecedente.
Not. Quod voluntas considerari potest duplici modo; primo pro actu primo, idest pro ipsa potent a volitia
573쪽
ua. a. pro actu secundo . & hoc dupliciter, vel prout est
principium elicitiuum, seu productivum, vel prout est: principium imperativum, hoc est, quatenus imperat intellectui , vel ipsum applicet ad producendum. I. Concl. Pater non penerat Filium voluntate eliciente, seu principio productivo; neque Voluntate appliCante parentem cum prole. Prima pars patet. Nam intellectus est principium adaequatum productionis Filii, & voluntas Spiritus S. tum quia si intellectus admitteret aliud principiam, sequeretur quod intellectus non esset principium perfectum in ordine ad productionem Filij:ergo &c Prob. a. pars. Intellectus est potentia naturalis, quae ex se determinatur ad intelligendum:ergo non genuit Pater Filium voluntate applicante; alioquin intellectus es.set ex se determinatus, & ab alio, quod dicit contraductionem . II. Concl. Pater generat Filium Voluntate antecedente, concomitante,&subsequente. Prob. quoad omnes partes. In illo signo, in quo praesupponitur prima persona, antequam generet, non habet repugnantiam ad generandum Filium ; ergo generat Filium voluntate antecedenti. Quando generat Filium, non generat inuitus, ergo gens rat voluntate concomitante.Postquam genuit habet con placentiam de tali generatione, iuxta illud S. Scrip. me osFι ius meus diti Πιs,in quo mihi bene complacui: ergo genuit Frulium voluntate subsequente.
Advertendum tamen, quod quando dicitur Patrem g nuisse Filium voluntate antecedenti, intelligitur de v luntate essentiali, quae conuenit Patri, ut Deus est,ac pr inde recte infertur,ergo Pater,ut Deus Vult generationem Verbi ante eius productionem, Vult eam quando fit, &quando concipitur facta; eo modo accipiendo prioritatem, & posterioritatem, quo alibi explicatae fuerunt hoiusmodi prioritates, & posterioritates. Arg. Contra I. conC. Ab Arrianis haereticis apud D.August. Pater aut genuit Filium volens, aut nolens ; si no-1ens miser est; si volens non est Filius naturae, sed voluntatis, ergo &C. Resp. quod Pater genuit Filium ut volens, non quidem Voluntate, ut principio quo, seu eliciente ,
nec voluntate deliberat tua , aut consilij, sicut produxit
574쪽
Creaturas, quas potuit non producere; sed voluntate com placentiae; placuit enim Patri haec naturalis necessitas. qua Filium produxit. Contra 2. partem eiusdem cono. Intellectus noster non est Ita determinatus ex se, quin aliquando determinetur a Voluntate, ut patet unicuiqi nostrum: ergo etiam voluntas essentialis, quae est in Deo, ut Deus est, potest applicare intellectum Patris, ut se determinet ad productionem Verbi, quod est applicare parentem cum prole. Re 1 P. Conc. ant. & neg. Cons. & ratio est, quia intelle
ctus noster ad multa obiecta est indifferens, & maximo quando funt absentia : at intellectus D. non est indiffsrens, ut intelligat, Vel non intelligat essentiam D. ac proinde naturaliter ex se determinatur ad illam, & non a v
Contra . Non totest intestigi, cur voluntas illa esse
tialis pr Cedat nisi ut determinet Patrem ad generandumὸ ergo 11 Pater genuit voluntate antecedente , genuit etiam voluntatoe applicante M. Resp. neg. ant. Nam voluntas essent 1alis praecedit non ob rationem assignatam, sed ratione ordinis a et ionum, ubi essentiales, & operativae precedunt notionales,&productivas. . rg. Co tra 2. Conc. Nempe quod Pater non genuerit Filium voluntate a latreedenti, & essentiali tantum. Pater, ut Pater genuit volens, aliter genuisset inuitus: arto genuit Filium voluntate antecedenti, notionali, & non eisentiali; eo quia notionalis competit Patri, ut Pater est. Resp. dist. ant. Pater, ut Pater genuit volens, nego; P terri uidi us , genuit Volens, Conc. ant. si enim Pater isnuisset Filium voluntate notionali, volitio notionalis
pr cessisset intellectionem; ac proinde prius esset productus Spiritus S. quam Filius. Ad illud,quod infertur ergo
Inuitus genuit. Resp. neg. conseq. quia si genuisset inviatus,mnullset,vel contra Voluntatem essentialem,vel contra notionalem; non Contra primam, quia genuit Voluntate essentiali, neque contra secundam, quia in illo signo.
an quo genuit Verbum , nondum intelligitul esse actusArg. 2. Contra eandem partem. Si Pater prius vult g
minia in . quam genia et, seviteretur, quod Pater prii
575쪽
natura vellet se ipsum,quam sit,& se pariter Filius, & Spi.
ritus S. cum illa volit io sit esientialis, & communis tribus; sed hoc videtur manifestum absurdum, ergo &C. Resp. dist. seq. seu cons. Pater prius natura vellet se ipsum , re sic Filius, & Spiritus S. ut Deus sunt, conC. cons. ut Personae sunt. nego cons. quae responsio clarior cuadet
Vtrum Verbum Diuinum procedat non Dium ex cognitione essentiae Diuinae sed etiam ex cognitione Diuinarum processionum. Not. Quod in hac quaestione sunt quatuor sententiae.
Prima est Caiet. p. I. q. 3 art. 3. &4. dicentis, ve bum procedere non solum ex cognitione essentiae , Romnium attributorum, sed etiam ex cognitione,non quidem
intuitiua,sed quasi abstractiva Verbi, & Spiritus S. Secuta.
da est VasqueZ p. I. disp. I 42. cap. 3. &4. qui exisLimat, Verbum procedere, tanquam ex principio per se requisito ex cognitione essentiae, & omnium attributorum, &ex cognitione intuitiua Patris, & Filij; cognitionem autem intuit tuam Spiritus S. & cognitionem comprehen uua , Creaturarum possibilium esse pure concomitantem. 3. est Bannes, Tu mel, Molinae. RulZ de Trin. disp. 6 I. sech. 3. Suarea lib. 9. de Trini t. cap. 3. Valent. p. I. q. V. de Trin. prouu refert Maurus Iesu ita bcriptor recentior t. I. lib. 2. . IOI. quam etiam sequitur, eamque sic explicat. Verbum procedere tanquam ex principio quo per se requisito, non solum ex cognitione essentiae, & attributorum, sed etiam ex cognitione intuitiua omnium D. personarum;&yrobat hac ratione. Nam Verbum procedit tanquam ex
Principio quo per se requisito ex cognitione Omnium,quq Mater dicit per Verbum ς sed Pater per Verbum dicit non solum essentiam,& attributa, sed etiam personas D. Creaturas possibiles,&omnes veritates necessarias , ergo Verbum procedit tanquam ex principio quo&C. mai. Prob. Nam Verbum procedit tanquam ex principio quo per se
Iouisuo eΣ cognitione , Ga Pater constituitur proxime
576쪽
potens producere Verbum; sed Pater eonstituitur talis
Per cognitionem, qua scit omnia, quae debet dicere per Verb. Crgo &C. min. patet ; quia Verbum D. non est Ver Dum imperlaetum, & inadaequatum, sed perfectum, readaequatum omnium, quae Pater scit, ergo Pater notiso-
sum dicit essentiam per Verbum, sed etiam perλnas D. αCaetera omnia. Quod si quis dicat. In eo signo,in quo pro cedit Verbum, non intelligitur Usum Verbum; & tanto minus Spiritus S. supponitur existere, sed in eo signo, in quo obiectum cognoscitur intuitiue, intelligitur, & su ponitur tale obiectum existere: ergo in eo signo, in quo. ProcedIt Verbum, non intelligitur Pater cognostere im
Resp.Conta mai.& disting. min. In eo signo,in quo obicctum cognoscitur intuitiue cognitione, quae sit imago tulis obieci I, obiectum intelligitur, & supponitur existere
conC. SI Cognoscatur Cognitione, quae non sit imago, sed exemplar obiecti I obieetum supponitur existere neg.mai.
namqu' intuitiua, quae est imago obiecti videt obiectum, ut eXistens in signo priori ad cognitionem; at cognitio intumua, quae est exemplar obiecti, videt obie ctum ut existens in signo posteriori ad omnitionem; nam Pater videt Filium, & Spiritum S. exissere pro eo signo obiectiuO , pro quo Vere existunt, quod tamen signum est posterius signo ipsius cognitionis, ita P Maurus. Si mites, ergo Filius, & Spiritus S. procedunt exse ipsis, negat Conseq. quia solum quod procedit a cognitione in tu taua alicuius obiecti, ut existentis, quae cognit io sit ima go talis oblecti ab ipso procedens, eo ipso procedit medi te a tali obiecto, ut existente; secus autem si talis cognitio non sit imago &α
Quarta, & ultima opinio est Scoti; quem sic intellexit
a Iet. P. I. q. 3q. art. 3. Docuit Scotus, nec Verbum pro- Cedere ex scientia person arum D. &creaturarum pocsibi lium, nec SpirItum S. ex amore earundem , tanquam ex
sed ex scientia, & amore solius essentiae, ut pei omnia attributa; ut pote, quae spectam ad pe ersonas autem , & creaturas possibi' eandem mentiam, seu amorem cadere necessario ,
577쪽
rior habet in I. d. a. q. a. &dist. 32. q. a. & in d. r. p. Verum Scotidie mentem Doctoris diligenter inuestigando circa hanc dissicultatem, quae ab HeranCX tom. I. iso r. n. . de processionibus D. appellatur dissicultas si iis intricata, discordant inter 2. Etenim quidam ut Baiasolius, Talar. Viger.& Brancasius a Mastrio relatI tom. I. disp. 7. de Trinit. q. a. afferunt, Scotum docuisse Patrem in primo signo originis non Cognoscere, neque velle F1 Iium formaliter, sed virtute , eb quod cognoscat, ac vel Itessentiam suam, cqius saecunditas est radix Fi: ationis, &spirationis, vel Scotum modo dubitatiuo aitur ex illis verbis. Aliter posset dici, quae habet in I. d. i. n. un. ad argumenta principalia respondendo In nne .
Quem sensumamplectitur, & explicat Guellus in Sch
Iro de voluntate antecedente non termInata ad Ipsum
Verbum, sed ad essentiam, aut certe ob alia loca I n specie opposita Scotus est dubius, ut etiam sentIt Herincx. quamuis Mastrius, quasi eius mens esset Scoti mens, negligat hunc ultimum sensum, velut veterum Scotistarum Co suetum effuvium, nam adducta explicatione Bassolis Sc ti discipuli,Tatar. & Viger.dicentium Scotum modo dubitatiuo loqui; ait Mastrius, ac si esset omnium Scotist vim Magister; sed ad consuetum eorum effrigiam recurrunt ita l .cit.art. I.n.6I .ubi cum Smysing. Fauent. Scherio, de aliis oppositum de mente Scoti sustinet. Itaque exHictis liquet arbitrariam esse in via Scoti, qui vel dubius, vel problematicus in hac quaestione censetur suIsse,unam, vel altetam opinionem sequi. Quare cum Verior mIhI ap-vareat sententia negativa, nempe processiones D. non C snosci sormaliter in primo signo, quo Pater producit FDIium, sed tantum radicaliter, seu virtualiter , ideoque sit. I. Conc. Processionibus D. etiam comprehensa generatione activa, praesupponitur notitia, seu cognitio Intuistiua solius essentiae D. & idem pari ratione de amore, seu Spiritu Sancto. Prob. In priori signo ante omnes pr ese sones sola essentia praesupponitur, ut obiectam cognoscibile et non enim Pater praesupponitur generationi actisuae. per quam constituitur Pater in esse patris; ergo productio verbi, & Spiritus Sancti non praecognoscuntur;
578쪽
enim priussit, quo ceruoscitur, cognUci non potest .
Confirmatur. Si Verbum procederet a cognitione ii tuitiua sui ipsius, & Spiritus S. procederet etiam a se ipso,
di a Spiritu Sancto, quod est absurdum , &idem de Spiritu S. est dicendum. Prob. seq. quod enim procedit a cognitione intuitiua alicuius obiect i, ut existentis, eo ipso, procedit mediare a tali obiecto, ut ex istente, ergo &c. Prob. etiam ex Rada sic. Personae D. in se ipsis non pret- κ supponuntur Verbi productioni, ergo nec cognitio e rum intuitiua ad eas in se ipsis existentes terminata : anta est euidens, quia tunc Verbum D. sibi ipsi praesupponere, tur, & existeret ante sui productionem. Resp. Mastrius
, IOC. Cit. tale argumentum apertam Continere fallaciam ,
quia ex posterioritate originis, & a quo insertur posteri- tas durationis,& in quo: etenim ex eo quod Pater Filium,& Spiritum S. orisine praecedit, insertur illum, ut originopriorem non posse intueri ut in se ipsis existentes Filium, & Spiritum S. origine posteriores : quo discursu aperto supponitur, Filium, & Spiritum S. non existere in eo sit gno, quo existit Pater, &hoc quia Pater illis duabus Per sonis est origine prior, quae suppositio est omnino falsa. At vereor, ne fallatur Mastr ius; non enim loquitur Ra- da, meo videri, de posterioritate durationis, sed de prioris tale,& posterioritate originis. Siquidem in eo signo, qu i Pater prius origine intelligitur producere Filium, non asi huc intelligitur Filius , & tanto minus Spiritus S. quia si- , cui tanquam obiectum primarium praesupponitur esseni ita cognita cognitione intuitiua, sic in eodem signo - gnosterentur Filius,& Spiritus S. ergo argumentum non i Continet apertam sallaciam, sed potius responsio Mastrij 3, Videtur inuoluere contradictoria . Quod confirmo di, scursu Herinex loc.cit. qui respondens ad similem tacita
, obiectionem sic loquitur: Nec satisfacIt, quod alij responi dent ad notitiam intuitiuam squalis indubie debet esse , -- notitia D. Personarum J sumcere, quod personae omnesi sint praesentes eidem instanti reali, seu durationis; & si pro, posteriori signo originis; eo quod signa haec non sint signa, in quibus res sint, inuoluentia, scilicet differentias p -
sentis, praetcriti, dilaturi, sed sint solum signa a quibus,
579쪽
stu emanationes unius ab altero quY consistunt cum si-nxultate, tum temporis, tum natur e . Non satisfacit, in-xam, quia notitiae intuitiuae Personarum deberet exientia, & praese otia earundem insuper praesupponi, pr ut tamen non praesupponjtur ob posterioritatem originis. Deinde pari facilitate dici posset, etiam creaturas possibiles prius ratione cognoscibiles, adeoque cognitas cite. De nique dissicile tunc apparet, cur Deus videre nequeat a terna sua Decreta prius ratione, quam aliquid decernat, prout plerique nobiscum putant, Deum videre non posse Hactenus Herin X.
II. Conc. Generationi passiuae Uerbi praesupponitur cal-
te origine notitia Patris; non autem Caeterarum Personarum: processioni vero Spiritus S. praesupponitur Cognitio utriusque spirantis, nempe Patris,&Fiiij. Huc ut notat Herinox est consormis menti Doctoris, & colligitur ex pluribus locis,& pr sertim ex quol. Iq. Prob. I.pars. Etenim generationi Verbi praesupponitur prioritate originis Pater complete existens, ac proinde pro isto priori ligno est cognoscibilis,&consequenter cognitus; at Verbum, & Spiritus S. pro isto signo necdum supponuntur cffe, adeoque nec videri. Similiter secunda pars probatur.
Quia Pater, & Filius sunt origine priores procedione Spiritus S. & praesupponuntur spirationi acetum, ergo pro isto priori possunt cognosci, non autem Spiritus S. qui nec dum supponitur S ergo &c.
Arg. Contra I. Conc. Intellectus paternus in illo primoluntas tacunda; ergo pariter debet videre Personas, quibus est communicabilis, cum implicet videre Communicabilitatem, non visis terminis. Rei p. cum Scotistis iam sitiam cono. defendentibus conc. ma i. &cli sit. min. est duplex lacunditas; ac proinde communicabilis hac duplici
tacunditate, nempe generationis, & spirat ionis, neg. min. ab lute communicabilem, seu radicalem, Conc. min. Contra . Videns tacuiauitatem potem , debet videre modum talis 'cunditatis, alioquin non perseete, nec diast incite comprehenderet talem tacunditatem, orgo &C.
580쪽
Resp. neg. ant. Nam pro illo signo intelligitur lii in Avidere essentiam D. recundam, & communicabilem sundamental iter, seu radicaliter. Contrii. Implicat videre aliquid, ut Communicabile,& non videre, cui sit communicandum, & modum talis communicabilitatis; a lias esset videre confuse, quod dicit impersectionem in Deo,ergo debet videre distincte id, cui est communicabile; sed relatio non cognoscitur distinete, nisi cognitis terminis; quia ali ter cognosceretur, ut quid ad se, & absolute , ergo &C. Resp. neg. suppositum; nam in sententia nostra omnipotentia potest ut dictum est in disp. de omnipotentia, & dicemus infra soluendo Thomistarum argumentum, quo nituntur proh re, Verbum produci ex Cognitione Creaturarum, Cum cognoscatur omnipotentia, qua respeetum transcendentalem dicit ad omnes creaturas faciti biles) absolute videru' prout importat in Deo attributum, velut perfectionem is absolutam, absque eo quod attingatur omnipotCntia, prout dicit respectum ad omne possibile; ac proinde eadem distinctione soluitur obiectio de dicunditate D. essentia'. Arg. 2. Verbum D. secundum suum Conceptum formalem, tu primarium est Verbum, quo Pater adaequate, &comprehensiud dicit essentiam: ergo procedit per se ex Cognitione adaequata, dc comprehensua D. essentiae; sed talis cognitio includit cognitionem adaequatam, & com I rehensivam attributorum, Personarum, & etiam possibi-ium; ergo Verbum secundum suum Conceptum primarium per se procedit ex cognitione adaequata. Prob. ant. assumptum . Essentia D. per se ipsam est adaequata ratio attributorum, &perstinalitatum, ergo nequit. comprehendi, quin cognoscatur, quod est adaequata ratio omnium horum. Resp. Conc. anteC. &Conc. pariter conseq. ad min. sed talis cognitio &c. disting. vel formalia ter, vel radicaliter cono. formaliter quo ad personalitates, nego min. & sic pariter resp. ad probat. essentia est adaequata ratio, vel formaliter, vel radicaliter conc. formaliter quo ad omnia, neg. ant. quia in eo signo non oportet, quod videantur ab intellectu paterno personalitates, &maxime, quia se habent quasi tanquam obiectum sectanidarium a