장음표시 사용
61쪽
ex principiis fidei probat, Deum esse, qui est eius obisciain, ergo Deus non est eius subiectum. Resp. Conc. gratis mai. & min. distinguendo, Theol gia probat suum obiectum a priori, nego ; a posteriori, Conc. min. Etenim in nulla scientia, quet habet subiectum simpliciter simplex fit demonstratio propter quid; sed ex priori passione, quae est per se nota de subiecto demonstra tur posterior I ut in metaph. ratio boni per rationem veri. Ita Nicolaus de Nysth. Arg. a. Deus est causa emciens, & finalis S. Theologiae, sed subiectum, seu causa materialis non coincidit cum alijs causis, neque in idem numero, neque in idem specie ex a. phys ergo cum Deus, ut efficiens, & finis sit forma simplex, non potest esse subiectum ; quia teste Boetio lib.
a. de Trinit. Forma sempiax su. ectum D a xima. Resp. conc. mai. &disting. min. Materia ex qua non coincidit cum subiecto scientiae, Conc. materia circa quam, nego min. Vnde Deus, cum sit materia circa quam
versatur Theologia, coincidit cum essiciente, & finali. Ad Boetium dicitur, formam simplurem non posse esse subiectum ex quo, tu inli sionis, bene tamen subiectum circa quod versatur scient ia. Arg. 3. Subiectum scienti debet esse aliquod uniuersale ex Arist. 3. Metaph. debet habere partes, & principia, di passiones ex I. Post. sed heto non reperiuntur in Deo, ergo Deus &C. Resp. ad primam auctoritatem, veram esse de subiectos scientiς naturalis ratione suς imperfectionis, quia de sin-xularibus non habetur scientia; non autem de subiecto Theologiae, quod est Deus singularissimus quidem, sed simine necessarius , adeout ςquipolleat, imb excedat unia Mersalitatem, quam extait Arist. in subiecto scientiq-Resp. ad secundam, impersectionis esse in subiecto habere partes subiectivas, in quas possit diuidi, quia dicit lumitationem,& potentialitatem;idebq;Natura diuina sine multiplicatione communicatur Personis diuinis ob suam infinitam perfectionem, quae Personet abusive dicuntur Partes subiectivet.
Ad tertiam, videlicὸt, subiectum habeat passiones, Se
rrincipia . subieci am Theologiet, esto non habtat princin
62쪽
pia essendi, habet tamen aliqua principia demonstrandi. 'seu co noscendi partes de se ipso; habet etiam attributa,quq sunt veluti passiones, seclusa omni potentialitate
Arg. 4. Illud est subiectum scientiet practic , in quo inducitur forma ab illa scientia, intenta ; nam eX I. Eth.
scientia moralis est de homine quoad Animam; & medi- Cina quoad corpus , sed finis Tneologiae, quet est bonitas moralis, non inducitur in Deo, sed in homine, ergo no Deus, sed homo est subiectum Theologi . Reip. neao suppositum mai. Finis enim scientiet nil
liud est, nisi oblectum attingere, non autem inducere fori mam per actum suum in obiectum; quia scientia practica, . , licet habeat regulare praxim, non tamen est aliqua qualitas factiva. Vnde sicut homo secundum corpus contineti virtualiter sanitatem, & secundum Animam talicitatem, naturalem, ita dicitur corpus subiectum medicinet, & A- nima subiectum naturalis 'licitatis. Non sic autem ii cludit homo rationem finis supernaturalis, ideoque noto
dicitur su hietium Theologiet.
Arg. Contra a. Conc. Ha c Conclusio est contra mentem
Scoti, qoei concedit quidem, Deum sub ratione Deitatis, esse obiect uni Theolopiae in se, & Theologiae Dei, & Beatorum , non Vero nostrae, cuius obiectum probat, esse ens, infinitum , quia ut ipse docet q. Prol. & q.2. laterali F. ad primana quaestionem , primum subiectum scientiae noni potest esie quid ignotum, sed Deus, ut Doctor subdit non , est nobis notus rub ratione Deitatis, sed sub ratione infii nitatis, quae est persectissima ratio a nobis pro statu istos Cognoscibilis, ergo Deus per Scotum non est subiectum i Theologiae nostrῶ sub ratione Deitatis, sed entis infiniti. Resp. Scotum tantum velle, Deum esse subiectum sub ratione entis infiniti,quatenus est primum subiectum no bis notum sub illo conceptu,non vero esse absoluid subi i ctum . Vnde Aduersarij urgentes, Deum sub ratione Dei. s tatis non esse primum subiectum Theologiae nostrae. Res spondet ipse Scotus sic. Verum est, non primum sibi e tum dans euident iam, sed subiectum primum continens: Omnes veritates, & natum dare euidentiam, si ipsum c
63쪽
Smi sine. q.2. Proli idem esse subiectum Theologiae nostrae. quod est primum subiectum Theologiae in se, ted quia ita
lud non ea nobis euidens, ideo non continet veritates, ut
Ad illud autem, quod affertur; ignotum non posse esse subiectum scientiae, verum est, si sit poenitus ignotum is quod dici non potest de Deo respectu nostri, qui ipsum cognoscimus, non quid citatiue, sicut nec Phylosophi cognoscunt substantiam, nec hominem, uec Animam, de quibus tamen habent scientiam, sed bene a posteriori, Scabstracti ue; imb & per fidem,quq ad Theologiam nostram supponitur. Arg. a. Scientia debet ad quare obiectum, & illud a tingere, quantum cognosci potest, sed Theologia nostra non est huiusmodi, quia est finita, Deitas vero infinita; definiti ad infinitum non est proportio, ergo &c., Resp. Conc. mai.&disting. min. Theologia nostra non adaequat&c. ari cinet ice, conc geometrice, nego; aliter nec Theologic Beatorum obiectum esset Deus, qui infiniate cognosci non potest a Beatis. Sunicit ergo proportio geometrica, quet in proposito nostro consistit in hoc, quos Deus Cognoscatur quantum attingi potest cognitione ex principijs potentiae cognoscentis: v. g. ex principijs r uelatis respectu Viatorum, & ex lumine gloriae respectu
Arg. Contra 3. ConC. Veracitas Dei inattestando resoruuitur in Deitatem; nam ideo Deus est verax, quia est summe sapiens, & summe bonus, ac proinde nec falli, nec fallere potest; & ideo sapiens, & bonus, quia Deus est, ergo Vltra Deitatem non est admittenda alia ratio formalis. Resp. dist.ant. Deitas est obiectum motivum Vltimum, in quod resoIuitur assensus Theologicus, cone. Obiectum motivum proximum, de quo hic loquimur, nego. Veracitas enim Dei in attestando est obiectum motivum pro
- Dices, praemissae mouent ad assentiendum conclusioni Theologicae, ergo praemissae sunt obiectum motivum pr ximum assensus, & non reuelatio.. Resp. Conz. praemissas esse reuera motivum proximum
ad assentiendum coaelusioni Theologicae , sed Usare φαμ
64쪽
tio praemista obscurae, ex qua insertur conclusio, est motu uum subalternum , & particulare : e. g. in hoc discursu Theologico, Christus cst homo, sed homo est animal, ergo Christus est animal; ut late ostenditur in tractatu de fide. Vel posset responderi, quod adaequatum motivum est ipsa reuelatio sola, non quidem solitarie sumpta, sed applicata per discursum Theologicum; ita quod talis applicatio sit tantum Conditio sine qua intellectus non aflentiret conclusioni Theologicae.
QVAESTIO IIII. Vtrum Theologiast Scientia
Not. r. Quod Theologia, ut docet Franciscus de Malaronis fidelissimus Scoti discipulus, accipitur quadrupliciter. Primo pro habitu generato ex studio Sacr Scriptura. a. pro habitu conclusionis deducto ex ijs,quae sunt in Sacra Scriptura; & utroque modo Theoloria est fides. 3. Pro habitu defensi uo eorum, quae sunt fidei; ea autem, quae sunt fidei, non possunt demonstrari, ideoque . non post ni defendi scientialiter arguendo, sed tantum soluendo ; & tunc si argumenta sunt metaphyuca, per metaphysicam solui poterunt, qua cognosci poterunt eorum defectus, &sic de alijs scienti js, ac proinde in hoc sensu Theologia, non est scientia specialis. q. pro habitu, quinatus est haberi de subiecto Theologiae cognito, sicut m taphysica est de ente, & de hoc est quaestio. Nol. 2. ex Scot. Quod scientia dicitur notitia certa . biecti necessari j, &euidens per discursum syllogisticum, ex qua definitione inseruntur quatuor conditiones scientiar, ut alias dictum fuit in logica, & in physica . Verum Vltima conditio, idest applicatio per discursum syllogisticum non conuenit per se scientiae simpliciter, sed tantum scientiae imperfectar,ut in intellectu discuriiuo, quod est intelligendum dediscursu secundum ordinem demonstrationis, & temporis. Immo etiam secundum ordinem naturae, sic enim a Doctore admittitur quarta conditio in intellectu angelico,qui cognoscit hominem esse risibilem,
65쪽
lntuitu videns essentiam diuinam,&omnes eius persectio. nes , cognoscit, Deum posse creare, quia est virtutis infin
Nol. 3. Quod circa hanc quaestionem diuersae sunt opiniones. Etenim quidam, ut Henricus de Gandauo quol. 12. q.2. asserit, dari triplex lumen, nempe gloriae, fidei, &Viq; quamuis autem lateatur, conclusiones Theologicas esse in se obscuras, attamen vult eas reddi euidentes per aliquod lumen medium inter lumen gloriae, & fidei, quost Theologis eruditissimis, & longo usu exere itatis diuinitus infunditur. Verum ali j, Vt D. ThOm. p. I. q. I. art. 2. Albertus in sum. tradi. I. contendunt, euiden tiam compta
tere Theologiae Viatorum, non quidem ut est in Viatoribus, quia eius principia sunt obscura, sed quatenus talia principia resoluuntur in principia Theologiae Beatorum, Cui subordinatur, quae quidem principia sunt euidentia. Alii apud Aureolum q. I. prol. Volunt Theologiam nostram esse euidentem non euidentia obiecti, & principiorum, quq obscura sunt, nec etiam euidentia consequentis, quod adhuc obscurum est, sicut pr missae, sed euidentia consequentiae , quatenus quilibet Theologus euidenter cognoscit conclusionem Theologicam recte inferri ex praemissis. Tandem noster Franciscus de Marchia apud Gregorium q. I. prologi,opinatur Theologiam V ia torum, esse euidentem, prout sua principia resoluuntur in saecduo prima principia. Quicquid Deus reuelauit est Verum,
di mysteria, quae nobis proponuntur, reuelata sunt, qu rum primum est notum per metaphysicam naturaliter dictantem, primam Veritatem non posse falli, neque fallere; secundum auctoritate miraculorum, quae facta sunt in
Confirmationem credendorum. At quidquid sit de istis opinionibus ponantur Conclusiones ac mentem Ssoti. I. Conc. Tneologia Dei, esto non sit scientia quoad conditionem, est tamen Vera,& proprie scientia. Est Sc ti q.3. prologi. Prob. quoad utramque partem. Quarta conditio non competit scientiae per se, sed per accidens, idest ratione impersectionis intellectua, ergo cum intelle. tui Diuinus sit persectissimus non admittit in se scientiam imperiectam, qualis est illa, quae exigit quartam
conditionem . prob. consoquentia. Intellectus Diuinus
66쪽
non discurrit, neque transit a cognItione praemissarum ad
Cognitionem conclusionis inferendo minus notum eX n . TIOTI Oh connexionem necesiariam, quam percipit inter
Vtruinque, sed unico intuitu omnia videt; estb transeat a principalius notis ad minus principalia; quia obiectum PnEC P primo COHnoscitur, ergo Theologia Dei non SHm Tuoad si 'as tam conditionem. II. Conc. I heologia Beatorum, quatensis circa conclutiones uniuersales versatur est proprie scientia, Vt Vero at-tIngli Conclusiones continGentes nequaquam. Prima a
pars patet d i scurrendo per singulas conditiones scientiae. ol qua deni est certa absque errore, quia Beati vident Deum sicuti est : habet a. idest obiectum necesiarium sine ulla mutatione, quia apud Deum non est mutatio, nec Vicissi-tindinas obumbratio : habet . quia Beati per causas possunt Inferre, Deum esse omnipotentem, ex eo quod est in-nnatus: habet 4. quia Beati saltem prioritate naturae prius Cognoscunt causas, & naturas, quam effectus, & propri tates, quae ex illis inferri possunt, ergo Theologia Beat rum quoad necessaria est proprie scientia ; & eo vel maxime, quia Scotus q. 3. prologi docet, quod discursus non Iequirit 1uccessionem temporis, nec ordinem ipsius, sed Ora Inem naturae, hoc est, quod principium discursus sit naturaliter prius notum, & ut sic sit causativum alterius extremi discursus, idest conclusionis. Prob.2. ParScono. CX Scot. q. 3. prol. Vbi docet, The logiam Beatotum de necessarijs dici posse scientiam, Contingentium Vero , nec in se, nec in Deo, nec in Beatis, nec in nobis osse scientiam. Ratio. Quia contingentia, aliter se haberi possunt,ergo de contingentibus non est scientia secundum conditiones requisitas ab Arist. Quare subdit Doetor. De continget illius secundum rationem illam scientie positam in I. post. quae requirit necessitatem obiecti, non potest de eis esse
cientia; tamen secundum quod accipit Phylosophus 6. si IJR 'xur Sontra opinionem, & suspicionem, beneci. ςὶ scὶzi la, quia est habitus, quo determinate v
i' inmus. Haec Doctor. . .: ' λψ - Theologia nostra non est proprie scientia
67쪽
24 Motistae. Probatur Unica ratione. Scientia propriE di- cta ex Arist. debet esse certa, &euidens, Ut per certitudinem distinguatur ab opinione, &pere uidentiam a fide
Diui na, & humana , sed cognitio conclusionis Theologi-Car non habet euidentiam, Theologus namque assentitur illi propter solam veracitatem Dei, ergo Theologia nostra non est proprie scientia. . Nec valet respondere cum Praeposito, & Aureolo, quod Conclusio Theologica inseratur ex suis principi js per euidentem consequentiam, non valet inquam, nam solae uidentia consequentiae non facit notitiam euidentem, qua-
. iis esse debet omnis scientia, de qua hic agitur: Sicut enim Veritas Consequentiae non facit consequens verum Cum CX falsis per veram consequentiam possit inferri falsum sic euidentia consequentiae non facit conclusionem, alias
Neque etiam dici potest cum Alberto , & Capreolo, &quibusdam Recentioribus esse euidentem per resolutionem suorum princi, lorum in Dei,& Beatorum scientiam, quae est euidentissima, quia ut optime arguit HerincX q.4. Prol. Cum scientia Dei, & Beatorum nobis pro hoc statu sit ineuidens, Consequenter non possumus euidenter in il- lam resoluere articulos fidei, seu principia nostrae Theologiae , etiamsi gratis eis concedatur Theologiam nostram 1ubalternari Theologiae Beatorum, & Dei: non enim 1cientiae subalternatae principia potest euidenter resoluere in principia scientiae subalternantis ille, cui haec ipsa Principia non sunt euidentia. Arg. Contra I. conC. Scientia Dei includit discursum , ergo est scientia iuxta positionem Arist. ant probat. Deus Cognoscit res ut sunt, effectus enim sunt per Causas, pr Prietates per esientias, ergo Deus cognoscit effectus per Causam, & proprietates per essentiam. Resp.neg.ant. ad prob.disting. ant. cognoscit effectum,&causam cum discursu nego, sine discursu conc. Siquidem Deus unico, &simplicissimo aetu sui intellectus infiniti omnia cognoscit, & quidem cognoscit etiam effectus esse per causas, non tamen cognoscit effectum per
Causam, quasi unum per aliud, & post aliud saltem instat ri naturae cognoscat, quod eSigitur ad nationem forma- Iem discursus. Arg.
68쪽
Arg. colat.2. conc. Beatus unico actu omnia videt inmientia Diuina. Vnde D. Aug. lib. I s. de Trin. C. I 6. ait r
uagis volubilas non erunt cogitationes nostra ab al=s ad alias euntes , sed omnemfrientiam nostram unico actu videbimus , er
Resp. ConC. ant. Hinc tamen non sequitur, non posse poni in Beatis discursum, cum non exigat nisi priorit tem naturae, non vero temporis. Ad. D. Aug. dicimus,loqui dubitatiue, ut liquido patet ex eius verbis; & licet asserendo hoc dixisset, intelligendus est quoad essentialia,
quae unico actu Beati cognoscunt, secus autem de attributis, quae intelligere possunt per discursum. Arg. Cont. R. Conc. probando Theologiam nostram nullo modo esse scientiam. De eodem obiecto non posiunt esse simul scientia, & fides, ut docet Scot. in I. d.24. q.Vn. sed Theologia Viatorum tam quoad articulos fidei, quam quoad conclusiones ex illis deductas est fides, ergo The logia Viatorum nullo modo est scientia; min. patet, nam etsi in praemissis possit esse cognitio aliqua naturalis, Coi cluso tamen semper sequitur debiliorem partem. Resp.conc.mai.& neg.min. Nam,quamuis conclusionest deductae non suat proprie scientia; quia eis deficit euidentia ex obiecto, est tamen scientia improprie dicta, diastincta ab habitu fidei, ut paulo ante ostensum fuit. Arg. a. Quod Theologia nostra sit proprie scientia. S pient. Cap. . habetur. Ipse dedit mihi omnium, quq sunt, veram stientiam; & D. Aug. lib. I 4. de Trin. Cap. I. ait Theologia auctantia, qua est de rebus, qua ad saturam hominis peralsinent, ergo Sacra Doctrina, ut est habitus circa conclusiones deductas ex articulis fidei, &alijs principijs eiusdem
est vera scientia. Resp. Auctoritates allatas non facere contra nostram Conclusionem, non quidem primam; quia non sequitura est vera scientia, ergo est proprie scientia, aliud enim est, esse verum, & aliud proprium; qua ratione, licet Christus dicatur vitis vera, & Agnus, non tamen dici potest, quod sit proprie vitis, & agnus. Neque secundam, cum D. Au doceat esse scientiam tantum, absque alia specificatione. M uod etiam nos fatemur. Itaq, Theologia nostra est scientia vera, immo verior alijs 1cientiis, quia nititur Prius
cipijs i nullibilibus ea D. veracitate. Au,
69쪽
Arg 3. Theologi1 nostra est habitus intellectualis, sed
non est habitus principiorum, ut supponitur, neque est habitus prudentiae, quia non Versatur Circa singularia , axibilia hic, & nunc, neque Attis, quia non Versatur circa factibilia, ergo est sapientia, vel scientia, Omnis enim ha bitus intellectualis ex Arist. 6. eth. reducitur ad aliquem
' Resp. concedatur esse scientiam, sed negamus esse scien- iam proprie dictam in rigore A ristotelico, & quamuis sit vera capientia , ut infra patebit; ex hoc tamen non recte insertur, esie proprie scientiam ..Arg. 4. Si 4 heologia nostra non esset scientia, hoc esset, vel quia non est euidens; vel quia est de contingent ibus, nempe de creatione , praedestinatione, Incarnatione &C. Sed primum non odicit, nam credita per fidem sunt euidentia in lumine superiori, idest scientia Dei, & Beat rum , nec secundum, quia illa Contingentia, ut representantur inessentia Diuina sunt necessaria, & perpetua, ergo etiam Theologia nostra est proprie scientia. Resp. Conc. Soquelam maioris, & neg. min. Ratio, quia principia alicuius scientiae debent esse euidentia in eadem scientia ad hoc, ut sit vera scientia; quod non Verificatur de principi, nostrae Theologiae,cum sint ineuidentia. Ad illud de contingentibus patet responso, nam Vt in Con- elusione superiori ostendimus ex Scoto, Theologia contingentium, siue sit in intellectu Beati, siue Viatoris nequit dici scientia , nisi, ut contradistinguitur ab opinione, &suspic io ne . Quaeres I. An Theologia nostra sit scientia argumen
Resp. Non esse scientiam proprie argumentativam, &Hemonstrativam, quae procedit exprimis, Veris, & notioribus, causisque conclusionis, Ut tradit Arist. I. post. , sed sicut est scientia improprie, ita est improprie argumentativa. Sic docet Heri ncx q. q. prol. citans etiam D. Bonauent. D. Thomam, re alios Contra Rureolum,GDurandum, ac Goffredum, putantes Theologiam nostram esse
Tantum habitum explicativum quid rei, idest , qualis sit ensus Sacrae Scrip urae a Spiritu Sancto dictatus.
Prob. igitur, di explicatur nostra rewonsio. Theologia nostra
70쪽
Resp. ex Scoto q. 3 prologi negative contra quosdam
1 nomi lias. Ratio est, quia ut scientia aliqua dicatur su- halternari alteri iuxta communem Phylosophorum opinionem, requiritur primo , ut habeat obiectum scientiae Iubalternantis accidentaliter contra tum, qualiter musi- Ca, quae subalternatur Arithmeticς, habet pro oblebo iam merum sonorum, & Perspectiva, quae subalternatur Geometriae lineam radiosam, seu visualem; vel ut Medicina. quae habet pIo obiceto corpus naturale sanabile, quae a cidentalis differentia est radix omnium proprietatum is quas ta Corpore inuestigat medicina, esto illas probet peccone lusiones scientiae subalternantis. Vnde Vulgare citatum. Vbi desinit Physicus, ibi Medicus incipit. Dein- ''' 'itur' principia scientiae subalternatae contin Dole o, cie quo est nostra Theologia. Praeterea non a cipimus principia Theologic nostret a scientia Dei,& Beatorum, V t ex illis conclusiones deducamus. Accedit etiam, quod scientia subalternata, Vt comuniter recipitur in I nylolophia, non potest reperiri in eo, qui caret subalter Dante, ergo Cum in nobis non sit Theologia Dei, nequet Beatorum, nolira dici nequit subalternata. Hinc patet, Theologiam nostram non subalternari aliis