M. Atti Plauti Comoediae quae exstant ex recensione F.H. Bothe. Tomus primus quintus

482쪽

Hos quos videtis stare hic captivos duos, i. s. Illi, qui ne stant, hi stant ambo, non sedent. Hoc vos mihi testes estis me verum loqui.

Senex qui hic habitat, Hegio, est huius pater. Sed is quo pacto serviat suo sibi patri, Id ego hic apud vos proloquar, si operam datis. Seni huic suerunt filii nati duo;

Alium quadrimum puerum servos surpuit,

Vers. 2. Inepte vulg., Illi qui assant, hi est. , siquidem. si hie stant captivi illi, non simul illi, h. e. illis, stare POMunt. Pall. et nostri H, M. Illi qui stant: S Pal. . mi idem stant; Guel rhytantis, quem inspeximus, Illi, qui instant; unde &ei, Illi, qui non stant; sed malim nune, L qui

ne stant, eodem sensu Propiusque scripturae eodicum. Iocus iam per spictius.

3. me Mos Ita V. C. a m. 2. Anis te ibi scriptum erat, quod item leg tur in editione principe, Hos Vos, mixtis C et S literis, velut etiam li-hri Catonis do R. R. prooemio V. 1Praestare exhibotur, sudantibus interpP. . Pro P eclare, h. e. magnopere , Malia, Mehementer, et sie passim serthae aberrae int. Vulgus codicum h. l. Vos Mos, emphasi ahsurda.

natus:α Annγορια. Et non fiuo, sea suo sibi. morat iter et ut veteres a

Ient loqui. is CL Vectneri Hellen lex. I, 2 , 6, S et ibi interre. Sim liter mea mihi True. 663. 8. Vulg. Alterum quadrimtim eis. Acidalius Divv. in Capt. e. t: ἀ Non dicam, inquit, a versu repudiari hie alienum , quod ille non sane respuit

omnino vid. nos ad Amph. proL 7o,

nec quidquam aliud afferam musae. Cur germanum non sit, nisi quia in Argumento non idem scriptum est eo versu: inium quadrimum tigrensae Mos Mendidit. Inde sciliret et hia Alium reponendum, quod alteriam

interpretandum. Quid hoe rationis inquies. Nimii m. Alibi supra Dium in Amph. e. a docui, perio harum versus ex ipsis comoediis Plerumque petitos aut adumbratos indidem cer-

483쪽

M. A. PLAUTI

Εumque hinc profugiens vendidit in Alide

Huiusce patri. Iam hoc tenetis' - optumum est. - i.

Negat hercle se ille in ultimis. Αhscedito lSi non, ubi sedeas, locus est, est, ubi ambules, Quando histrionem cogis mendicarier.

Ego me tua Causa, ne erres, non rupturus Sum.

Vos, qui potestis vostra Opi Cen Serier, i S

Accipite reliqilom: alieno uti nil moror. Fugitivos ille, ut dixeram ante, huius patri, Domo quem profugiens dominum abstulerat, vendidit. Hic postquam hunc emit, dedit eum huic gnato suo Peculiarem, quia quasi una

te; quod hic quoque factum nemo ausus fuerit inficiari: manifestius enim est, quam ut negari possit. Quando igitur alium illic, idem hic, unde Petitum, fuisse ratio vincit. Vt alitis

autem Pro altem, sic alter eoutra pro alio interdum reperitur. Exempla i

tius in Plauto erebra vid. Par. Iale. v. Alter , hina quidem in peri che hae ipsa; huius e Claudiatio me mini nunc unum ; Paneg. 4 in Consul. Honori Altera Romanae longa rectoribus aulae Conditio. . Ita vir sagacissimus, quem item vide, sis, ad Trvc. et 48. Hoc modo etiam Casinae argum. 2. Alium senex adlegat, alium filius; et Livius I. a S, de

duobus Horatiis, alius super alium eorruerunt. Ad quam faciem item Ba. 327 αιus Pro κακομέτρv. quod ibi Vulgatur, alteris reposui, et Epid. 24i , Ibi illa interrogarit alium loco inficetae, quae adhue obtinuit, Iectioni , Di i. i. iliam. Contra in loco quodam Ennii algaris vulgato aliis substituendum est: vid. nos ad Casinam bέ3.11. Vulg. inconcinne quidem. IV sat hercle illa ultimus. Accσd.

aetas erat. 2

gent. peius etiam et pro arbitrio editoris, Sed negat h. se illis est. etc. 3Belaius niehemia pro hersile, quod parum proscit; Benueius ad Terent. Heaut. prol. 32, discedito, non male, sed scriptura a librorum lovgiua re eedente. Dixerit aliquis. τε mus istultimus produci vi patinae, quae fi quitur; sed eiusmodi licentiam per

totum Plautum Terentiumque adeanusquam iuveni. ab . Vulg. Pravo numero, M. q. P. a Metina c. ini, stetit alihi apud Hunc earni, Carinagini, traci, mortis parti, sorti vid. Cas. Prol. 72, quam quam hic Prologus non est a Plauto scriptus, sed Plauto non indignus tamen , Amph. Io, Copt. 847. Cas. 3Ia , Men. 381 , Mil. 7o4 , item Iontei in prisea tabula Genuute apud

Lips. de recl. pronunc. L. L. e. 8 in annotatia, Parisi et Portioni in legis istiment. fragmento. illustrato ti Con- do Parergon p. 368. Vid. Schneider ad Caton. 336, nosque infra ad

16. Vulg. numeris non serendis, accipita reliquom: alieno uti nihia moror. Vid. ad Ba. rabb.

484쪽

CAPTIVI

Hic nunc domi servit suo patri, nec scit pater. Enim vero di nos quasi pilas homines haben . Rationem habetis, quomodo unum amiserit. Posteaquam belligerant Aetoli cum Aliis, Uti sit in bello, alter capitur filius; Medicus Menarchus emit ibidem in Alide. Coepit captivos conmercari hic Alios, Si quem reperire posset, qui mutet suom Illunc captivom; hunc suom esse nescit, qui domi est. Et quoniam heri indaudivit, de summo loco a. Summoque genere captum esse equitem Alium,

Nil prella parsit, filio dum parceret:

Reconciliare ut lacilius posset domum, Emit hosce de praeda ambo de quaestoribus.

Hice autem inter sese hunc confinxerunt dolum, asQuo pacto hinc servos servom herum amittat domum rItaque inter se coninutant vestem et nominat

Illic vocatur Philocrates, hic Tyndarus: Huius illic, hic illius, seri imaginem.

Σέ. Vulg. item pravis numeris. Postquam belI. etc. Postquam verhi glossema rarioris. 28. Vulg. S. q. r. P. cum quo m. Sequor Dal. 3 et Acidal. Ct. Capt.. 33, ro3 , et lexi . 3o. Ad diλι, h. e. inaudisit. SieNSS. Langg., probantibus I. Gulielmio Quaesit. in Capt. c. I. Donfia, Grutero. Male vulgo, inde atidiMie Vi l. ad. Ainph. Prol. 143.3s. Obsecutus Palatinis r. a et libro Monachiensi, quem contuli, mi Iitem dederam pro vulgato equitem , quod versui minus convenire mihi

videbatur, omiseramquem esse exem

plo veterum aliquot editionum, in his Sarraceniae anni I 99. Nunc militem τω equitem interpretationis causa adscriptum puto ex more aevo me dio latine loquentium . quibus pro equite dicebatur, reponoque absque mutatione : Summoque genere comum esse equitem Atium ., et captum vel equi rem non liquescit: vid. ad Ampb. 34t.

gi notatum erat in PaL r. 36. Vulg. Quo Paeto hic semus suum herum hinc am. d. Pal. et M. Q. 'u semus etc.; V. C. initio. Q. P. his serens. Sed M non suum , sed setium et superscriptum. in habitu servi, ni lepide herus vocetur servus , quia nunc peregri serviebat. Forte autem exaratum , Quo hinc Pavio pro eo . quod excudi iusseram, Otio Pacto hinc To his e glossa puto irrepsisse.

33. Vulg. inconcinne, mitia ulla.

485쪽

M. A. PLAUTI

Et hic hodie docte expediet hanc fallaciam, ι.

Et herum suom faciet libertatis conpotem, demque pacto fratrem servabit suom, Reducemque faciet liberum in patriam ad patrem. Inprudens, itidem ut saepe iam in multis locis Plus insciens quis fecit, quam prudens, boni. 43 Sed inscientes sua sibi fallacia

Ita conpararunt et confinxerunt dolum: Itaque hi conmenti de sua sententia, Vt in servitute hic ad suom maneat Patrem. Ita nunc ignorans suo sibi servit patri. 5.

Homunculi quanti sunt, quom recogitot s

uam res agetur nobis, Vobis, fabulae. Sed etiam est, paucis vos quod monitos voluerim. Proiacto expediet, fabulae huic operam dare: Non pertractate facta est, neque item ut ceterae: 55 Neque spurcidici insunt versus inmemorabiles; Ilic neque periurus tenus est, nec meretrix mala, Neque miles gloriosus. Neu vereamini,

his illius hodia fert imaginem. Putide

qumue , quum Sequente versu v K hodie re urrat.

44. itidemque Ita V. C., sed Pall. et nostri, itidem, quod probo, nec

vulgatum iam Post sa e nune damna- erim Propterea, quod desiderabatne in Langianis; sed τω itidemque in ordinem recepto servari non Poterat. Legendum , Iumdem , itidem in sae-m iam in m. l. F. i. q.f. q. f. boni. Sed et . S. Verbum itidemque hue pertinere ratus , vulgatiun Sed in Me mutaveram. Sed nihil opus. Vid. ad Amph. 938. Codex G. Sed hi in

sciences.

51. rocmuo Nostri, sient olim Pal. s. qui istorum codicum rece tissimus. et M. Barth. , rem cogito δsed hene habet vulgatis. Vid. Gr nov. ad h. I.

52. Insulse libri, subula. Res δε-btilae nihil aIlud sonat quam fabulam.

quomodo Amph. 474 legitur res Moluptatum , Stich. 8 re inrtim, Due. 117. rem amoris, et apud Phaedrum sab. 4, 7. res cibi. Vid. Par. lexies Mantissa v. Periphrasis, Vechneri Helle nolex. ed. Heusinger. p. 5aέ ibiquo iutipp. Nobis , a nobis auctoribus. 58. Neti Gulielmius Quaesit. ita

CaPt. c. 1, quo bene membra coutunguntur orationis: nam neque lascivias Personasque odiosas exspectandas es

se ait in hac fabula. neque timenda esse helta Λetolorum eum Aliis. Vulgo, M.

486쪽

CAPTIVI

Quia bellum dixi Aetolis esse eum Aliis: Foris illic extra scenam fient proelia: Nam hoc pene iniquom est Comico choragio, De subito conari agere nos tragoediam. Proin, si quis pugnam exspectat, Iitis contrahat:

Valentiorem nactus advorsarium

Si erit, ego faciam, ut pugnam inspectet non bonam ess Adeo ut spectare postea Omnis Oderit. Abeo. Valete, iudices iustissumi

Domi, bellique duellatores optumi l

Iuventus nomen indidit scorto mihi i. s. I, x , quia invocatus soleo esse in convivium. Scio, absurde dictum hoc derisores dicere; At ego aio, recte: nam sibi in convivio Amator, talos quom iacit, Scortum invocat: - sEstne invocatum, an non ' Est planissume. Verum hercle vero nos parasiti planius, Quos nunquam quisquain neque vocat neque invocat; Quasi mures semper edimus alienum cibum. Vbi res prolatae sunt, quom rus homines eunt, Simul prolatae res sunt nostris dentibus.

68. bellique H. e. in bello. Cf. Truc. 448, Paret lexic. Plaut. v. Domi

bellique. V. z, esse in conseisitim Ita Langg., quomodo alibi dieitur in mentem esse, in lustra iacere . in aleam rudere, inaaMeam Ierne , in amorem haerere: vid. ad Amph. 545. Sed propter ambiguitatem, quae inest τω esse, si vulgatum eoninino retineatur, iam hoc

non mutarim.

4. At ego aio, reere Cf. infra 63r. 6. Esine inMoeatum, annon est e Vulg. Estne in-catum , an non 'Ese ρι. , quod tuearis non eliso Ter inν earum. Vid. ad Amph. 34r. Sed satis est probabile, alterum est Hieri

487쪽

Quasi cum caletur, cochleae in occulto latent, Suo sibi succo vivont, ros si non cadit:

Item parasiti rebus prolatis latent

In occulto, miseri victitant Succo Suo, i 5 Dum ruri rurant homines, quos ligurrianti Prolatis rebus parasiti invenatici Sumus; quando rure redierunt, molossici odiosicique et multum incommodistici.

Et hic quidem hercle, nisi qui colaphos Perpeti diis

Potis parasitus, Dangique aulas in Caput, Vel extra portam Τrigeminam ad Saccum ilicet. Quod mihi ne eveniat, nonnullum est periculum: Nam Postquam meus rex est potitus hostium

Ita nunc belligerant Aetoli cum Aliis: Nam Aetolia haec est: illi est captus in Alide Philopolemus huius Hegionis filius Senis, qui hic habitat; quae aedes lamentariae Mihi sunt, quas quotienscunque conspicio, fleo ): Nunc hic occoepit quaestum hunc fili gratia 3.

Inhonestum et maxume alienum ingenio suo: . Homines captivos conmercatur, si queat

Aliquem invenire, suom qui mutet filium.

I . Inepte libri, Menatici, quasi scilicet venatici eanes opponi possint molossicis, qui item apti ad venati nem , ut in vulgus notum est. Facile intercepta praepositio ab i litera prae dente. Neque obstat. quod alibi non legitur inMenatieus , siquidem multa eiusmodi Hic finxit Evot γως, velut statim odiosicus et Incommodiaticus , et stimuleua Mil. 5 Io, et Ierentaneum Trin. 423. aa. Vulg. Vel ire extra Portam trigeminam ad saceum vel saeculiam ἐιeet; quod ferri posset ea conditione, ut Vel particula liquestorei, sicut interdum fieri doeuimus ad Amph. Prol. 74, nisi longe verosimilius ea-set, elegans ilicet intererelamento su concessisse. CL 399.2S. Ita posteriore syllaba porrectis: vid. ad Amph. 475. 33. Vulg. inconcinoe, suum quicum mutet stitim. Sequor editiovem ArgentinenSem , quacum sentirint Λei

Lecti. S, . Mira autem traiectio. ne Post hunc versum libri statim exhibent scenae duos Postrem S. contraque illa Quod ego nimis etc. moratus moribus 57 inter et b8 incuI

488쪽

CAPTIVI

Quod ego quidem nimis quam cupio ut inpetret: Nam ni illum recipit, nihil est, quo me recipiam; 35

Nulla iuventutis spes est: sese omnes amant. Ille demum antiquis est adulescens moribus, Quoius nunquam voltum tranquillavi gratiis. Condignis pater eius est moratus moribus: Nunc ad eum pergam. Sed aperitur OStium, sto Vnde saturitate saepe ego exivi ebrius.

Advorte animum, sis, tu. Istos captivos duos, i. S. I, 2 Heri quos de praeda emi de quaestoribus, Bis indito catenas singularias; Istas maiores, quibus sunt vincti, demito. OSinito ambulare, si foris, si intus volent; Sed uti adserventur magna diligentia. Liber captivos avis serae consimilis est: Semel fugiendi si data est Occasio, Satis est; postilla nunquam possis prendere.

Omnes profecto liberi lubentius

Sumus, quam ServimuS.

Non videre ita tu quidem.

cant, itidem vitium animadvertente Aeidalio. 3s. Libri. Condigne est P. a. m. moribus, quae est arena sine calce. 43. extri Ita nostri G et M , quod versui convenientius quam vulgatum exiit vid. ad Amph. 355. M. G, duo. 43. Vulg. minus modulato resu. nera quos emi da Praeda de Miami ribus. Beri V. C. Pall. G et O. edd.. 47. G , obseremis So. ρ ulla γ Sie G et edd. non nullas uv. , in his Iunt. r V. C. iuuineum. Postula ; in Pal. 6 m litera e puncis suit. Vulgus titiorum, ροαι

489쪽

M. A. PLAUTI

LORARI .

Si non est, quod dem, mene vis dem ipse in pedes p

Si dederis, erit extemplo mihi, quod dem tibi.

Avis me serae consimilem faciam, ut Praedicas. 55

Ita ut dicis: nam si saxis, te in caveam dabo. Sed satis verborum est. Cura, quae iussi, atque abi. Ego ibo ad fratrem ad alios Captivos meos: Visam, ne nocte hac quidpiam turbaverint; Inde me continuo recipiam rursus domum. 6A

Aegre est mi, hunc facere quaestum carcerarium Propter sui gnati miseriam miserum senem;

Sed si ullo pacto ille huc conciliari potest, Vel carnificinam hunc sacere possum Perpeti.

Quis hic loquituri

Ego, qui tuo moerore maceror, 6.Μacesco, consenesco et tabeSCO, miser,

5έ. erit exis Io mihi, quod dem tibi. Malum. 56. Ita vi dicis Formula vel honeste negandi, vel retieendi aliquid sine alterius iniuria, vel denique eoIIoquium molestum nunc tepide a probandi , nunc finiendi eum gratia. Vide uos ad Cure. 6OS , item ad Tereul. Eun. 229. et seriptoribus ibi laudari adde Λeides. ad M. 6, in trepp. ad Hesiodi Opp. et D. 643. 58. G., E. i. a. f atque ad a. c. m , ex interpretatione quidem et inconcinne ; quamquam simile Grutero iumentem venit Suspica. VI, 5. ut legeretur , E. i. a.f. ac al. c. m. Duplex ad praepositio eum ostendit, sed sie Passim probi acriptores ; vel Hie itiisdem inisa 42 . redibo hue ad sanem

hva m litera finitis, quod invenustum. Vide nos passim ad Terentium, item

490쪽

CAPTIVI

Ossa atque pellis sum miser a macritudine, dieque utiquum quidqua in me iuvat, quod edo domi; Foris aliquantillum etiam, quod gusto, id beat.

Ergasile, Salve.

Di te bene ament, Hegio.

Egon' illum non fleam' ego non defleam Talem adulescentem '

Semper sensi filio Meo te esse amicum, et illum intellexi tibi.

Tum denique omnes nostra intellegimus bona , Quom, quae in potestate habuimus, ea amiSimuS. 15 Ego, pubi quam gnatus tuos potiust hostium, Expertus, quanti fuerit, nunc desidero.

Alienus quom eius incommodum tam aegre seras, Quid me Pur sacere patrem est, quoi ille est unicus 3

Alienus ego' alienus illi ' Ah, Hegio, sodi unquam istuc dixis, neque animum induxis tuom lTibi ille unicust; mi etiam unico ma iS uniCUS.

67. Forte a excidit ante verbum macritudine, siquidem et tunc Pr bubam et nunc probo Langiauorum, o. a. P. s. miser a macritudine, ut ma causam iudicet ut passiin. Sarra Cen. , O a. P. ut miFer m. . vulg. o. a

P. s. misera m.

II. Vulg. versu nihili, mone non deseam T. a. ' 9. Eliditur quot, vel Cum seqNEnte vocali coalescit, sicut itidem mox 89 et Trin. Ο23. 8o. Vulg. ille, minus ad proposi