장음표시 사용
191쪽
& eumdem intellectum intelligere esse recto, hoc est formam sine
materia,&esse rectum, hoc est formam in materia, quem intellectum linee recte di reflexe assimilat, quae una & eadem est re, renumero, quamuis dirierat ratione tum etiam hoc eodem loco, cum
dixit. Intellectum intelligentem, intelligibilia actu, eme idem quod intelligibilia 14 intelligibilia actu, esse idem, quod intellectus sed de hoe fusius infra cum alterum ex Praedicto capite argumentum, pro
immortalitate afferemus praeterea etiam eodem loco, quem Pomponatius pro sua sententia affert, cin quo Aristotelem inquit, solis uisse hanc quaestionem, aperte huius intellectionis meminit , ita ut, si hoe loeo decisa sit huiusmodi quq stio,quemadmodu: Poponatius fatetur,nullus a milius alius relinquatur,ad quem ab aduersari j prouocari possit est autem is textus,vltimus non metaphisi corti in quo,cum Aristoteles doceret in intellectione substantiarum separatarum non posse contingere deceptionem quandoquidem simplicia entia sunt, di sine compositione, aut diuisione non est verum , aut falsum .
Haee subnectit verba Verum autem intelligere hae falsum vero, non est δε-ceptio, is norantia nos qualis cacua est, etenim caritas quidem sicas somnino non haberet aliquis antesigendi potentiam.
Quae verba luce meridiana clariora sunt, cum enim dixisset quod in intellectione substantiarum separatarum non est deceptio, concludit quod haec cum intelliguntur, est intelligere verum falsum vero hoc est, cum vero non inrelliguntur ι id enim intelligit petriaI- sum in incomplexis enim cum non intelligimus rem esse uti est, dicitur falsum non est deceptio, sed ignorantia, hoc est, priuatio cognitionis, ne quis vero existimaret, ut existimauit Pomponatius , hanc priuationem esse degenere illarum, quae numquam admittunt ha-hi tum , vel actum, ut est caecitas, subdit Arastor. inquit. Hon quatis cacitas est, esenim cacita astiam sicut si omnino non habere aliquistantes. ligendi potentiam. Haec autem verba, quamuis non indigeant expositore tamen ita ab omnibus exponuntur; non solum ad Thoma, ab Auerroe, qui nostris aduersat ijs suspecti sunri verum etiam ab Alexandio illo, qui in metaphisicam commentaria conscripsit Graeco, atque doctissimo Mantiquiisimo interprete, siue sit ille Aphrodiseus, ut plerique putant, siue quis alius ipso antiquior, ut ego existimo, ex eius phrasi Liber autem eius verba apponere, cum non satis prolixa sint, Scae in ι. gere quιαι--sa est verum , deceptra au/em S gsa nonus sed gnoxatio unoroiu autem non quais es ac ιβέ, 3 um με gya tosti iniere gere , fae
192쪽
De immortassitate animorum. 73
sratis es ignoratio , cum quis iam de aliquo non considerat; nam caeci aes sim lis ea Isorantia cum intestgendi potentia penitin abeu qua qui carea is intesigere numquam possc,m neu quidem videre, qui si luminibus orbatus . . Animaduertit etiam Pomponatius hanc veritatem , quare ibidem habet haec verba uam tamen quactionem solui scundo, o nono metaphitarum nam anima, neque perfecte mi, neque penitus agnorat, ista immaterιabi yon enim est elati ca sed eluti noctua, quare quoquo modo scit e quoquo modo ignoras ue hoc, rationabiliter, quandoquidem , a est media inter pure aburam cst pure materialia unde est conarenis mediam cognitionem habere.
Concedit itaque Pomponatius, quod intellectus noster non omnino caret cognitione separatorum, sed aliquam quamuis obscuram det ipsis cognitionem habet cc ita , ad illa se habet, ut oculus nicticorarcis ad lumen solii, ut Ari t. a. metaph comm cap. r. di xjt, quod si quis dicat hanc esse cognitionem comparativam, non autem bsolutam ad hoc dicimus, quod verum est , neque poterat alio modo intellectus qui cum corpore est, cognoscere separata .sed tamen, hoc nobis sum .cit ut colligamus eius natura esse separabilem,quauis non sit separatas si enim elset omnino intellectus materialis,4 inseparabilis, nullom do posset cognoscere separata si aute esset omnino separatus absolute, & perfecte cognosceret; su vero medio modo se habeat,dum est in corpore. namin non est separatus in est separabilis, neque omnino ca-a et ipsorum notitia, neque ipsa perfecte cognoscit, quae omnia optime consona sunt, cu ijs quae hipra diximus, no enim omnino posset intelle- cstus noster comparative cognoscere immaterialia, nisi medio modo se haberet nempe quod sua natura in secundum sui essentiam separabilis sit at vero secundum actum informa ndi , . quatenus intelligit in corpore, sit minus separatus corpore,in ea intelligat quae a sentibus sibi subministrantur in corporea potentia enim, quae debet ponera discrimen inter duo, debet utraque cognoscere, neque aliquo alio m
do possibile est intelligere dc hoc est quod inquit Poponatius nempς
quod anima humana media est inter pure abstracta, dc pure materia ha nam inter corruptibile incorruptibile non datur mediu cum diis cant affirmationemri negationem , quare, 'na dc eadem substantia non potest esse partim corruptibilis, cpartim incorruptibilis, nequo expers corruptionis, incorruptionis, sed necessari', aut corruptibilis, aut incorruptibilis, frustra igitur idem paulo post nititur negare, quod ante concedere coactus fuit dum subdit Veram G ss,ep
193쪽
sensium nam quamvis de esse separato nihil habeatur ab Aristotele . tanten habetur de esse separabili. citas velit, nolit oportet, ut concedat separatorum cognitionem ad intellectum nostrum quadam tenus pertinere Loco igitur ab eo citato , ubi soluit Aristoteles hanc quaestionem, non solum non negat hunc modum intelligendi, verum etiam illum concedit intellectui adhuc in corpore,in magnitudine existentu quamuis fatis obscurum imperfectum , quod illi accidit ob eam coniunctionem quam habet cum corpore ex his autem facile respondetur ad omnia quae in contrarium attulit Pomponatius. Quod vero asserit; ex hoc loco non posse colligi, Aristotelem supposuisse intellectum separatum intelligere separata, ut coli igit S. Thomas opust. de unia ratem esice , sed potius contrarium, eo quia Aristotelis verba, quae ita se habent. Virum autem continga allisi separatorum ore ter imm non exissentem separatum a magnisadine, vel non, pserim confiderandum hunc sensum habent, scilicet. Vtrum autem intellectus stante, quod non est separatus a magnitudine , possit intelligere separata, consideraridum est posterius Absurdum est protinus,' indignum, ut a tanto philosopho quatus fuit Pomponatius asseratur nam supposito quod intellectus sit forma, siue facultas, nullo pacto a materia separata . nec separabilis , ut ipse interpretatur stultum profecto est, quaerere, utrum possit intelligere separata i ita enim Aristoteles in dubium verteret, utrum equus vel aliquod aliud hrutum possit intelligere Deum atque beatas mentem sed aliquis ad haec respondebit,iuxta eam interpretationem, quam ad Alexandri aut horitatem ab aduersarijs asserti posse supra diximus nempe intellectum humanum esse compositum ex intellectu potentia, ractu. cita nullum esse absurdum , etiam supposito quod intellectus potentia sit inseparabilis a materia, quaerere, utrum possit intelligere separati na ob eam copulationem quam habet cum intellectu agente, siue in aesti, qui est separatus, nihil impedit quin possit intelligere separata ibi etiam Alexander fatetur ex
hoc tamen non licet arguere, humani intellectus immortalitatem, cum intellectus in actu, ex Alexandro sit Deus, qui cum intellectu poteritia coniungitur tamquam lumen, ut seri teles docvit l, s. de anima Contra quam sententiam prospeculatione praesenti sussiciet asserre eam instantiam quam affert Averrore in calce commenti Io. Eri de anima si enim inquit ipse Inielliam potentia corruptibilipea nn um poteri mus inuenire viam secundum quam intelli agens opuletur ci m mitigens qui
194쪽
De immortalit te animorum. Ips
ram cum maleriis . est cum isa consinuatio non fuerit posia, nulla eris aeuersiis inter comparare ipsum ad hominιm est ad omnia enita vis per diuersialem,
Quae instantia profecto validissima est, si accipiamus, ut accipere
necesse est,intelligere esse in homine operationem vitatem,quae a principio intrinseco,' per se, illi competit, nempe ab aliqua animae fa . cultate, non tantum,tamquam a principio passivo ; veru metiam tamquam a principio activo, ac propterea Oriuot. s. de anima partis. In utrumque intellectum, tam potentia, quam agentem appellat differentias animae si autem intellectus potentia est generabilis & corruptibilis, numquam poterit cum eo copulari intellectus agens ita ut ex utroque fiat unum principium vitale, ut esse debet intellectus inhabitu corruptibile enim, & incorruptibile, cum differant genere non possunt simul uniri tamquam potentia dc actus sin ideo,bene deducit Averroes, quod iuxta talem sententiam, nulla erit diuersitas inter copulationem intellectus agentis cum homine, o cum alijs entibus, nisi per diuersitatem suae actionis in eis. .secundum hunc modum,respectus eius ad hominem, non erit nisi respectus agentis ad hominem, non respectus formae; cum enim talis intellectus sit, ex aduer- fariorum sententia prima mens, ac maxime uniuersalis causa, non copulabitur cum homine, nisi eo modo quo copulatur cum alijs entibus, nulla alia erit diuersitas, nisi quod in uno operatur uno modo, di in alio alio modo desita non causabit in homine intellestionem, si co cursu quodam uniuersali veluti concurrit etiam cum lapide ad grauitandum. Quare neque ego existimarim hanc fuisse Alexandri sententiam, ut propalam circumfertur non enim adduci possum ut credam Alexandrum ingentem philosophum, peripateticorum omnium
post Aristotelem longe principem, in tam absurdam concessisse opinionem, quod etiam uerroes fatetur eodem eommento n. libri 3. Hario
ma , ut manifestum est diligenter legentibus ipsum quamuis vero satis Obscura sit eius phrasis, non minimam, tamen ex dictis accipiet claritatem. In hac eadem sententia suit Augustinus Eugubinus, doctrina non minus quam eruditione clarus, qui in lib. s. de perenni phiώ- Ahia, statuit Alexandrum minime existimasse, quod intellectus humanus qui dicitur potentia, sit mortalis, sed neque quod omnis intel lectus agens sit Deus, sed tantum hoc Alexandrum accepisse deprimo intellectu agente. Hanc vero Eugubini sententiam quamuis ali-hi fusius comprobabimus, tamen nunc etiam ex aliquot Alexandri locis, quae ab Augustino minime asseruntur confirmabimus ut ver
195쪽
clarius Alexandri sententia nobis innotescat, supponendum est Alexandrum statuisse in homine duplieem intellectum potentia,quorum
unus alterum recipit hoc clare apud Alexandrum legitur suo . libro de anima cap. dermesau pGentia flue materiali ibi postquam capite praecedente constituerat duas animae rationalis virtutes, practicam speculatiuam . haec habet verba. Intellectus autem Memra,is es, quem tunc habemus cum generamur se in lucem edimur ercis queque pari acto duplex ; alter alterius suscipiendi vim habens. Hunc vero materialem est vocari, est esse Aemini dubium est. Per hunc vero duphcem intellectum, Alexandrum intelle
xisse tum phantasiam rium etiam intellectum proprie dictum minime est ambigendum i partim quia, alia ratione non est assignare tales duos intellectu S, a prima origine nobis datos , quorum unus alterum recipiat partim etiam , quia consuetum est, apud peripatetieos, maxime apud Aristotelem , imaginatiuam, intellectum appellari, ut apud ipsum videre est 3 de amma partici ast ubi inquit , si ararus autem ei iam hoc, quia quid ev est hocsolum immortale eis se perpetuam . Non. minast mur autem , quia hoc quidem impassibιle es, passivus ero intellectus eorruptibilis s. Per intellectum autem passivum,accepit imaginationeni quemadmodum etiam a. de anima partis. 11. Intelligere diuisit inim ginari oc existimare dicant aduersari quicquid velint, alias ostendant qui sunt hi duo intellectus potentiae, quorum unus alterum recepiti statim atque geniti sumus. Hoc autem pacto lene Alexander cum Aristotele praeceptore concordat, qui I moratiam nicomachiorum cap. vhmis.
sensitivam animae partem concupiscibilem quamuis ratione carentem rationalem tamen appellat, eo quod sit apta nata obsequi, uarere rationi,etiam ple humanam imaginationem intellectum appellatis, eo quod sit apta nata suscipere intellectum , qui vere intellectus potentiasiicitur, ac propterea ordinata est ad hanc ulteriorem in postremam perfectionem suscipiendam, qua homo est homo. Animaduertendum praeterea est, quod utrumque hunc intellectum, uno materialis, siue potentiae intellectus,nomine appellat , ita ut utrumque sub eodem Domine confundat, ut patet ex visimis loci citati verbis cum inquit. ιhis quoque parι pacto duplex alter alterius suscipiendi vim habens inunc tura maia urIalem, e vocari, est erae nemiηi.dulitaem es. Ex quibus patet, deceptos hucusque fuisse illos omnes, qui existimarunt Alexandrum asseruisse animum humanum mortalem , quia dixit intellectum potentia esse mortalem,cum per intellectum potentia, duplicem intelligat intellectum, ut dictum est is cum dicit illum mortalem de illo intellectu intelligit, qui est susceptiuu vero dicti intelle cstuc,
196쪽
De immortastate . animorum. 77
stus, qui imaginatiua rationalis est, ac propterea talem intellectum praeparationem appellat, quae omnia non ego, sed Themistius ille, dilucide iuxta sensum quem attulimus , paucis explicauit in calce cap. sa.
libri e anima, his verbis me genus animalibus non poten contingere, quia inhu consitutio animarum, ef prvaratio comamrae mepra g. es, is intesiectam οππιι a. n recipere qui ab inresiectu agente perficiatur . .
Vellati autem duos intellectus potentia apud Alexandrsi dari monis strauimus. Ita duos intellectus agentes apud eumdem ostendemus ivnum quidem,primum omnium intellectum ac prima mentem, Cunctorum opificem in authorem, qui proculdubio Deus est i alterum vero ab eo productum . veluti a sole radium ι veluti enim radius non est sol, sed lux a sole producti, ita hic alius intellectus agens non est
Deus, sed intellectus a Deo productus. Hoc autem clare demonstratur a Themimo, de anima cap. sa his verbis . An primum quidem inrellacrimilluminantem ered unum oportet istuminatos vero, subinde inminantes multos; quemadmodum suamquam sol est nuου tamen L π, qua de sole procedit, est mi risur quasi abiungitur ab eo est diuessiιur, atque tia in multos obtutu HErahisur
distribuituri; quam ob rem Aristoteles inuinctam non sob, sed lamini comparauis. Plato autem foli, quia intesiectum animum hominis Deo esse quam simissimum
Sed valde obscure ab Alexandro eo quod multa deflatat in eius mo ,
numentis, quae ad nos peruenerunt. Is autem libro suo a de anima cum multu capitulis nempe ri. Is M. as ct aa explicasset, non solum causam.
ob quam Aristoteles statuit intellectum extrinsecus aduenire verum- etiam multa alia, quae ex eiusdem sententia ad eumdem intellectui Pertinent id potissimum docuit quonam pacto intellectus hic immortalis, ae eparabilis existens, post mortem remanere poterit, cum neque alio migrare, neque alicubi manere, ac diuersari possit incorporeus existens, ac immaterialis Antea vero quam hoc declararet Primum statuit modum, quo hic intellectus, Ec est in corpore, a r. Pori aduenit inquit vero eum esse in corpore, ut substantiam in subitantia, & actu semper suas actiones peragere Corpori autem adueniret, quoties ex corpore temperato ignis genitus fuerit, aut aliquid eiusmodi, ex mixtione procreatum, ut organum possit huic intellectui
suppeditare, qui est in eiusmodi mixtione quoniam est in omni cor-Pore, corpus autem, hoc est Quibus verbis partim generationem in nia it vltimi gradus sensitivae, qui est proxima dispositio ad recipiendia intellectum extrinsecus aduentantem partim vero, modum quo adi sistitur intellectus, appellat autem mixtionem, ex qua resultat talis formas
197쪽
forma , calorem, a praedominio, ut etiam Aristos dixerat lib. de iuuensu.
te senect morae est vita, quod generatio est participatio animae sensitiuae in calido humido; vita autem est eius mansio gradum vero huiusmodi sensitiuae quem imaginatiuam elle diximus . appellat org num diuini intellectus, quem intellectum dicit esse in mixtione, ex qua resultauit forma quae est eius organum , nam cum hic intellectus sit in omni corpore, .mixtio huiusmodi sit corpus , necessario in in ipsa hac mixtione erit hic intellectus, atque ita, non est necesse, ipsummoueri de loco ad locum , ut corpori adueniat parum autem refert ad rem propositam , siue hoc organum dicamus sumi pro imaginativa, ut paulo ante monstrauimus, siue pro eo, qui vere dicitur intellectus potentia , ut aduersarij contendent non enim hoc probare nunc instituimus 3 sed utrum unus tantum sit intellemis agens apud Alexandrum, &is Deus, vel duplex, ut apud Themistium cum vero haec dixisset,is ex hoc intellectu intellectu potestate intellectum nostrum constare sumens intellectum potestate, ut supra dixerat, compositum ex duplici intellectu potentia ; quorum unum , alterum recipit tandem cap. s. declarans, quomodo hic idem intellectus seis cernitur , siue separatur, haec habet. Atque u nosse intest in s. er'
cernitur sane, quemadmodum etiam concernitur . neque enim alio migrat, sed quoniam ubique est manet in corpore quod ex ecretione disolutum eis, corrusto. atque abolito organo, velut artifex amisi ferramentis agi quidem etiam tune
non tamen materialem, atque organIcum actum.
Ex his autem verbis, nec non etiam , ex aliis , quae habentur capite proxime praecedente hoc pacto Nocter enim intesiectus compossin eis rum ex potestate, quae es organum diuini intellectus, quem intellictum m poteΗαι νιθοι nominat, tum ex istius actu quorum ahero absente, imposi bile in maintelligamus. Vna enim cum prima seminis emissione ei inteste in actis, qtii per omnia peneIrauis est actu existit velut in alio quodam corpore quorumlGet. postquam vero etiam per nostram pote tem agit iunc es noster intellictui numcupatur, δ' nos intestigimus quemadmodum si quis cogitatione complecterer rartificem, qui nunc sine ferramentu ageret ex artes nunc cum ferramentiae cum etiam actus iuxta artem circa materiam in ipse Hr. Eadem quoque ratione oruina mens semper quidem agis quam ob rem es s actu est per organum aesa- ubi ex contione corporum est emperatura factum fuerit inorumentum eiusmodi
tune enim materialem quemdam actum agit
Ex his inquam verbis manifeste colligitur, intellectum agentem , siue in actu, de quo loquitur Alexander non esse mentem illam prima Marchetypam, opificem omnium, quam vere ac proprie Deum aP-pellamu So
198쪽
De immortalitate animorum. I '
periamum, sed esse alium intellectum ab illo primo participatum hac propterea diuinum cognominatum,non solum ab Alexandro; verum- etiam ab ipso Aristotele quam saepissime quod ita probo Mens illa prima, & nobilissima, quae Deus est, quamuis non solum per potentiam in per praesentiam i veru metiam per essentiam ubique, in omnibus sit, ut non modo Theologici veru metiam philosophi sapienter asseruerunt, ut Aristoteles author est . de partibus, cap. s. ex propria,& etiam Heracliti sententiata Tamen, nullus unquam ex philosophis, neque antiquis, neque recentibus audebit dicere, ipsam ita cuiusque hominis caduco, cor ruptibili corpori addictam esse, ut cum ipso aut cum aliqua ipsius
facultate tamquam organo operetur , id enim satis vile, atque abie.ctum esset de summo , ac persectissimo rerum omnium principio cogitare, quem , vel ipsi caelo coniunctum esse Aristot. .phisicor demonia strauit absurdum . At vero citatis verbis, aperte Ale Xander fatetur, in istellectum in actu , coniungi cum intellectu potestate, qui est eius o t. ganum, ipsumq; eumdem, una cum prima seminis emitsione esse, ac postquam per nostram potestatem egerit: tunc nostrum intellectum nuncupari in nunc per instrumentum corporeum agere atque materialem actum exercere I nunc vero sine instrumento, quemadmodum artifex qui modo cum ferramentis, modo sine ferramentis i ex arte operetur. Non est igitur opinandum Alexandrum existimasse huiusmodi intellectum, de quo ita loquitur, es se Deum sed ipse mei suam sententiam aperit, diligenter aduertentibus non solum hoc loco e. rum etiam a naturabum quasionum quamuis satis obscurus sit,' varius credo ob multa, quae deliciunt in codice, iniuria temporum deprauato. Vt autem ipsam clarius percipiamus, supponere oportet, quae ipse docuis a libro naturalium quaesionum, cap. I. ubi statuit a diuino corpore hoc est a caelo, comunicari inserioribus elementorum corporibus, non sol iam motus, Qquietis, verumetiam animasticum principium. Qiaci diuinam potentiam appellat, sequutus Aristotelis doctrinama aer generatione animatium cap. s. ubi inquit,contineri in semine spiritum, naturam, quae proportione respondet elemento stellarum, atqueo me animae virtutem, siue potentiam, corpus aliud participare, idq; magis diuinum, quam ea, quae elementa appellantur, verum νprout nobilitate, vel ignobilitate inter sedisserunt animae, ita, na- tiaram eius corporis differre hoc vero corpus partim esse separabile
a comore, Vt in quibus diuina pars comprehenditur, qualis est, quae M ij mens
199쪽
mens appellatur partim inseparabile, quibus postremis verbis, philosophus duplex corpus diuersis animabus, siue animae virtutibus as-sgnat, unum quidem separabiles ijs animabus, quae diuinum quid
comprehendunt mentem scilicet,in intellestum alterum vero inseparabile, ijs, quae mente, intellectu carent ut nos supra fusiusia lo post initium huius libri explicauimus. Hanc eamdem sententiam sequutum fuisse Alexandrum, atque ita nostrum intellectum diuinum appellasse, ex verbis a nobis allatis palam est non autem proprie ac vere Deum, ut perperam aduersari existimarunt inquit enim loco citato eq. s. AIque is nose intelliam ea, se secernitur sane quemadmodum
Giam concernitur, neque enim alio migrat, sed quoniam ubique es, mane in corpore quod ex scretio dissolutum eis corrupto, atque abolito organo. Corrupto igitur corpore, remanere inquit intellectum in eo corpore, quod ex secretione, hoc est, post corruptionem viventis corporis dissolutum , hoc est, separatum est hoc autem est illud corpus, quod Aristot dixerat esse separabile ratione cuius, dicit Alexander, secerni atque concerni intellectum, hoc est, corpori aduenire, atque ab eodem separari, non quod ipse intellectus per se alio migrare, vel aliunis de aduenire dicatur, non enim capax est motus, cum incorporeus sit, sed ratione huius corporis in quo est non tamquam in organo, quod vivificet, sed tamquam invehiculo, quo mediantes, cum sit omnino incorporeus,4 immaterialis, materiae, & corpori coniungatur, quod corpus, aethereum vehiculum non modo cum Platones Platonicis iveru metiam cum Aristotele, &Αlexandro legitime appellare possumus, ut fuse a nobis ante explicatum fuit, ubi hanc ipsam sententiam, tamquam Aristotelicam fuisse a Marco Tullio recensitam, & postea a Bessarione Cardinali Nicaeno, viro doctissimo, confirmatam, ostendimus. Hoc corpus, quod vehiculum est animarum, aperte fuisse ab Aristotele positum, apud ipsum legere est libros de generatione animais
Ilum cap. a. his verbis Generantur autem in terra humore, animalia, is piamta, quoniam humor in terra stirisus in humore, calor animatis in niues inest, ita vi quodam modo plena μι anima omnia.
Neque hoc quod diximus de corporeo animae, aut intellectus vehisculo, illis repugnat Aristotelis dogmatibus, quibus docuit, de anima,
animam non esse corpoream, neque ex aliquo tenui,in subtili corpore, ut ignem, aut aerem, velut existimarunt antiqui nos enim non
assierimus animam esse corpus, quod impugnatum fuit ibi ab Arist teles neque animam esse in hoc corpore tamquam in organo, quod vivificet, α cum quo operetur, quod pariter improbatum fuit, sed
200쪽
neque hoc uti, vel indigere intellectum, in propria operatione , cum illi potius impedimento sit corpus ad intellectionem in melius illi sit sine corpore esse , quam cum corpore ut primo de anima dixerat i sed ipso indigere, tamquam medio, quo vniatur corpori, tam diuersa, atque dissita a seipso natura, atque substantia praedit, Ita , de intel- Ieci agente, qui nobis unitur, atque in nobis est principium intelligendi existimasse Alexandrum, ex eius dictis colligo. Alium quoque ipse innuit intellectum, in hoc eodem capite, de quo satis confuse, mobscure loquitur, ita ut, aut Deum significare velit, aut causam aliquam, longe superiorem eo intellecti, qui in nobis est
agens his verbis. Verba praeterea si qua in tertio de anima habenIur his accommodanda es sermabat Euin etiam habitum , se lumen ad eum referri, qui ubique ea. Is autem intesiectus, flue sis ipse res gubernat, qua in hoc orbe sunt, ad relationem diuinorum, d concernit ae disiernis unde ipse intellectum in potestate creat, flue eum ordinaso, certoε caelestum motu . ab eo enim res harisae orbis gignumur accessione praesertim ct recessione solis. 2 siue ab eo procreanIur, ciras inlesiectu nosro Vel ab his quidem, d ab eorum motu natura ipse proficistitur.
ipsa autem re sngulares, una cum in Hectu gubernat reclamare his iunc vide-Mιur, is inusiectus cum diuinus exsat, in vilissimis pessimos versetur . id auod Stoici opinati fuerunt est visit omnino in rebus, qua in hoc orbe sunt imuictus, se praecipua ac primaria quaedam prouidentia praeterea, ut intelligere in nobis non ι, neque id nosri maneris M, sed τι nobis, ubi primum in lucem editi simus naturaliter insit con tutio inresiectus in potectate se orgamci una
eam actu per insessic Sum extrinsecum, qui non mutat locum eum, qui dum resis-
resistitur in aliquo ι. Neque enim snsilium formae postquam ipsin perceperimus
insenseras ceu locis μι fiunt separabilis ero dicitur inιesiectus exiνinserus est separatur a nobis . non tamquam aliquo migrans, locumj commutans s Aa Llis quidem dicitur , tamquam per se exsens, se non cam materia scparatur
autem a nobis ι quoniam non intesigitur, non quod alio demurra Ita enim in no- .
bis quoque gignebatur. Quae verba diligenter legantur velim, ponderentur a studioso lectores. Duos enim diuersos intellectus separatos, manifeste significant illa potissimum . sue ab eo procreantur . est ab intesiecta nomo. Interruptus vero verborum sensus A in multis minime continuata, nec sibi cohaerens dictorum serie, suspicionem faciunt, multa deficere, quae claram authoris sententiam redderent, si adessent. Non mirum autem est, si multa de utroque confuse usurpantur, quae nonnisi alterutri ex ipsis competere possunt,cum eam inter se uterque hic intellectus apud Aristotelem, & alios peripateticos assinitatem ha-M iij beant.