장음표시 사용
351쪽
deceptos auctoritate Alexandri, celeberrimi inter Peripateticos nominis; vel, quod verius est, in odium gentilis sapientiae, ut ostenderent primores Gentilium Sapientes, in rebus maximis, turpiter errasse, tPatet ex verbis Iustini, qui circa eandem rem,' Platonem, inristotelem reprehendit,in haec pro disputatione proposita Parcat mi hi, oro, studiosus Lector, in re enim tam ardua, prolixitas vitari non potuit.
in putarint Aristoteles , si antiqui Peripatetici, Intiae ctum humanum , se in omnibus hominibus unum, ut Mureroes existimauit, vel potis , in singulis, si Q
rem, o ac sorum numerum multiplicatum
VCCE alia,praecedenti affinis, proxima disputatio Auerroe auctore, non meo tantum sed grauissimorunx Philosophorum testimonio,in validissimis indici js, ut infra fusius demonstrabimus, in Peripateticam Sch lam primum inuecta, de Intellectus humani unitate vel multiplici eius substantia , hominibus singulis sigillatim attributa quam consueto more dc pro suscepto instituto, ad mentem Aristotelis examinabimus , naturalis Philosophiae limites non egressi Existimauit Auermes, rudite Graecorum disciplinis imbutus, quippe qui peregrinam immo extorrem sapientiam , barbaria vocibus balbutientem, auserat Themisti j potissimum obscuris ver. bia, arcanis sensibus deceptus. Supposito, quod humanus animuS. ex duplici constet substantia, una mortali, scilicet, vegetati,in sera
tiente, altera aero immortali, nempe intelligente, nam esse in omnibus hominibus substantiam intellec tuam . quae una ex intelligentiis esset ultima tamen in infami ordinis , quippe quae non caelestibus oris bibus , sed humanis, rnortalibus corporibus adesset, at ipsis nequaquam per essentiam; sed per operationem tantum, coniuncta . Hanc vero eandem substantiam ex duabus conflari, una, quae sella. heti vi materia , quae cum receptiua sit formarum intelligibilium , quibus omnino caret, Intellectus potentia appellatur,&altera, quae
352쪽
se habet, ut Brma, siue tamquam lumen, labitus,in ut ars in artificialibus, essiciens ' de potentia, in actum educens, quae Intellectus agens , siue actu dicitur. Vtrum vero, hic Intellectu agens, substantia sit, re diuersa ab Intellectu potentia, an vero differat ratione tantum Lexaverrois sententia, quamuis apud eius asseclas sit dubitatum, cum atque Intellectum agentem, partem animae vocet, antellectum potentias ut patet ex digressione, quinti commenti, terti libri de anima Tamen existimo Intellectum agentem, alterius, cladi uersae substantiae , ab Intellectu potentiarauerroem posuisses ac Intellectum potentia, eme intelligentiam infimam, toti humanae speciei ut proprio orbi assistentem in singulis speciei hominibus.Intellectum vero agentem, esse Deum, siue primam intelligentiam, qui intellectui potentia, siue potestate , coniunctus Intellectum speculatiuur
generatu ut clare ipsemet, docuit, loco citato quod vero Intellectum agentem existimauerit Deum latet ex eius verbis s. de anima,commemo, prope finem , ubi inquit. Et nos conuenimus, cum lexandro, in modo ponenda Diesiectum agentem est disserimus ab eo, in natura Intellictus mas
rialis . Certum autem est, ut ipsemet Averroes dixit, multis in locis Alexandrum existimasseantellectum agentem esse Deum, Intellecturn vero materialem esse corruptibilem, &propterea dixit Aueri oes, ipsum conuenire cum Alexandro, in modo ponendi Intellectum agentem, differre ab eo, in natura Intellectus materialis. Statuit ergo Auerroes , Intellectum humanum,esse in omnibus ho minibus, unam substantiam, non solum, quia Intellectus agens , est unus, quod etiam ab Alexandro dictum fuit, verum etiam ι quia In-xellectus potentia qui proprie est Intellectus humanus est una quaedam substantia, indiuile communicata omnibus, Ungulis hominibus; ita ut per ipsam, omnes,m singuli intelligant, dc sit unaquaedam Intelligentia, omnium infima, tot speciei humanae, &singulis hominibus assistensu vel ut aliqui alij Averrois sectatores loquuntur. totam humanam speciem informans, singulis vero hominibus assistes.
Hunc vero intellectum immaterialem, cingenitum s ac immortalem .dc impassibilem. immixtum, extrinsecus aduenire, ut Aristoteles dixit: Vniri autem singulis hominibus secundum actum primur . Perpropriam phantasiam quae peculiaris est bomini ι ac propterea rationalis dicitur, penes vero operationem, quae actus secundus aP. Pellatur, per Phantasmata, in quibus species intelligibiles percipit. Rationem vero affert multiplicem, sua huiusmodi lententiae, quam etiam fuisse Arist. censuit, lib. s. ia o a in digressione comenti quinti. Et
353쪽
Et primo Qui si Intellectus humanus multiplicatus est,' numerum bilis , ad singulorum hominum numerum ., multitudinem i erit aliquid materiale, aut corpus I aut virtus in corpore, hoc est forma gorporea sed consequens, est fallum , ergo,in antecedens prohatur sequela maior , ex Aristotele a Metaphrsie dinis . . ubi inquit et
riuatumque multa numero, materiam habens Minor autem supponitur.
quia iam probatum fuit, Intellectum esse immixtum corpori,in imumaterialem,&separabilem. Ergo Intellectus est unus, di non multi inplex ad numerum hominum. Secundo, si Intellectus non esset unus
in omnibus hominibus, tunc esset in singulis singularis,sed consequens est talium ergo antecedens Maior sequela est euidens, minor vero probatur ab Auerroe, multipliciter ι primo, quia Intellectu esset forma singularis,in tunc esset Phantasma, intelligibile potentiata. intelligibile autem potentia , se habet ramquam obiectum mouens squia cum fuerita et uintelligibile. mouet Intelle tum, non autem ut
subiectum motum. Secundo, quia reciperet intelligibile singulariter,
eum omne receptum, recipiatur secundum modum recipientis, de ita , reciperet se ipsum quod est impossibiles quia, omne recipiens debet esse denudatum a natura recepri. Tertio, quia non differret Intellectus a sensu vel imaginatiua i quia i tabellectus intelligeret δε- gularia, quemadmodum sensus, cimaginativa, existens ipse singuis laris, ut illa. Quartos quia res in anima existentes, non differrent a rebus extra animam, cum ambo sint singularia . Praeterea, probae tertio, Intellectum non esse multiplicatum quia, si esset multiplica intus, tunc eadem res intellecta siue conceptus eiusdem rei intellecto a diuersis hominibus, esset numero diuersus, ridem specie, ut verbi gratia: equus, In tesseratis , a me , ω te, siue conceptus equi in me.&, te, erit numero diuersus Midem specie, hoc autem est absurdum, &impossibile quia tune duo illi conceptus habebunt, alium conceptum formalem, in quo conueniunt, iuriε, ille coneeptus, in quo conueniunt, cum recipiatur pariter, in intellectibus diuersis,singulariter, erit diuersus numero,in idem specie, cita de singulis dabitur ergo processus in infinitum. Amplius,in quarto, si Intellectus no est unus, in omnibus hominibus4 sed diuersus, tunc magister non poterit eandem scientiam communicare discipulo, quod est falsum , probatur sequela: quia, aut praeceptor communicat discipulo, se ieci.
tiam, unam specie ac diuersam numer i aut nam specie,' num eis ro, non unam specie, & diuersam numero quia tunc, scientia quae est
in praeceptore, esset forma quaedam naturalis, generans sibi simile tria
354쪽
natura, ut forma ignis cum generat alium ignem hergo praeceptor, communicat discipulo, scientiam eandem speeie dc numero , quod
fieri non potest, nisi Intellectus, qui est subiectum scientiae , in utroque sit idem numero. Quinto, hoc idem probat, alio argumento intractatu, quem inscripsit, Destructio, Destructionum , Philosophiae Al- gazelis. Disputatione prima, tali pacto, si Intellectus est multiplica- luxnumero, immortalis, dabitur infinitum actu, quod est falsum. α impossibile ut Philosophus docuit 3. M coram. Ergo, probatur sequela maior quia supposito, quod Mundus sit aeternus, pariter
species humana sit aeterna ut Aristoteles censuit, erunt actu infinitae animae, siue infiniti Intellectus, infinitorum hominum , qui fuerunt Sexto, eolligit Averroes s. anima c-menio uno, hanc suam sen tentia melle veram quia hac posita, soluuntur omnes quaestiones, quae emergunt ex immortalitate animae , salvis omnibus principiis Aristotelis. Ita enim. Intellectus semper intelliget,cum Phantasia, quamuis enim separabilis sit, ab hoc, cillo homine, tamen inseparabilis erit, ab omnibus hominibus, ton erit aeterno tempore otiosus, nec erit semper, a corpore separatus, cum sit immortalis, erit ingenitus, cum extrinsecus adueniat, non incipiet esse, neque per gene rationem, neque permotum,&cum separabitur, corruptis singulis hominibus, non desinet esse, neque alium modum essendi aut intelliis gendi coactus erit accipere, ne cerit separatorum intellectuum muti tirudo,infinita actu, neque alia multa,cogentur naturales Philosophi Ponere, quae iuxta propria principia, ipso ruis disciplina abhorret,uehsaltem naturali lumine non assequnu . Hoc ultimum argumentu & aliud proxime recitatum fuerunt tanti ponderis, ut omnes ferme.
qui hucusque de animi humani immortalitate, ex Aristotelis dogmatibus, irincipijs disputarunt vel etiam disputationes monumentis consignarunt, aut Alexandri sententiam sint sequuti , vel si
ipsam sunt auersati, in hanc Averrois concesserunt, duo hus tantum
exceptra . non solum Peripateticari sed etiam verae Philosophiae stri nuissimis desensoribus: Alberto Magno,in Sancto Thoma, Viris,dOctrina , non mitius quam sanctitate ingentibus, quorum nomine . Domini cana Familia, quamuis Eroum parensiacundissima , non is tum de Christiana Republica velum etiam de toto humano generer, bene merita sem per erit 3 Dixi autem de toto humano genere, moria solum de Christiana Republica , nam etiam Barbaris, tantorum viro
rum lumen affulsit Constat enim fide digno grauissimorum homi num testimonio Selimum, Magnum illum Turcarum Drannum a Hariti.
355쪽
Unitate Intellectus contra Averroem tamenin ego, non solum prose ritates sed etiam pro Aristotelis sententia,certare non dubitabo,nequa. quam omnes, quas nusquisque apud praedictos egere potest, ratio. nes, ambitiose congerens sed praecipuas tantum, atque validiores, quae ex naturae principij petitae sunt, afferens, illasque aduersus recentiualiquorum responsiones, qui ipsis pro Auerme respondere sunt ausi. tueri, ac roborare potissimum vero haec sententia Averrois excussa , , vel potius demonstrauimus, quod Intellestiis tribuat esse homini, ut forma, &gradus, siue parmula animae, ut verbis Aristotelis loquar, non autem assistat tantum, ut motor,in operationem tribuens, quae si vera sunt it conati fuimus demonstrare,in etiam ni fallor demonstrauimus profecto totum de unitate Intellectus corruet figmentuitia: Contra quod primo ita inuehimur. Vnius rei una est forma,ergo ubiarum rerum multae sunt formae consequentia est euidens ex notitia terminorum Antecedens vero est certissima , apud omnes homines
sed potissimum apud Aristotelem, tum n, Naphsic partis. s. ubi inquit. Mrum subsanna in una, se quodquid erat ebe es unum , e pari
cHas . cum autem, unum dieatur Acuti Mens , FbHantia nim una. ct quorum , una numero, unum numero Manifestum , quod neque unum,
neque ens, comingi substantiam esse rerum de a. de anima partis r. Vnum, esse . cum multipliciser dicatur quod proprie in actus est . Sed omnes homines sunt multi homines ergo omnium hominum sunt multa tis mae, non una forma,ergo omnium hominum non est unus Intellectus, cum iam probatum fuerit Intellectum esse sermam Hieronymus Pomtanus lib. . de Immortalitate animae cap. 7. cum huius argumenti
validitatem ' efficaciam aperte confessus fuisset . Respondet distinguens esse uniuscuiusque rei, quod a forma habeturi in esse spe acificum, in esse numericum, ex quo ad argumentum in primo
ad authoritatem Aristotelis, quarum subsantia esina, quodquid e . es--. ut specificum, aut numerieum. Secundo ad minorem,in qua
dicitur sed omnes homines, sunt multi homines, siue multorum4ciis minum, multiplex est esse , si de esse numerico intelligatur, conceditisi autem de esse specifico negatra veluti enim omnes homines numero inret sedisserunt,4 sunt multi, ita unius speciei communione omnes homines dicuntur, unus homo hoc vero confirmat eiusdem Aristotelis auctoritate Ioco nuper citato . -υμ μ panis. v. ubi dixit. Cum
356쪽
numeri cum ab alio esse, nempe speciflao vel generico hanc vero responsionem saepius usurpat, in responsione ad argumenta , contra ivnitatem sed ipsa omnium vanissima est, de Ar illoteli ex diametro aduersatur supponit enim haec responsio de , cum esse speciticum, re ipsa, abesse numerico, utinguat cuius contrarium ubiq; Aristoteles sensit ac potissimum . Metapb sic. paritie. s. ubi ideas impugnas. haec habet verba . Diniar autem ιiam uniuersale casse quibusdam me maxime , ae esse principium ipsum uniuersale, nare de hoe etiam tractemin. Videtur nam; imposilio fabsamiam se . quorium se eor- qua nisersa dicunyar. νιmanamq; subsantia nisui que, qua pruria cuiusis es, qua
ali non ines . niuemale vero commune hoc enrm uriar niuersale , quia iurabus nazara aptam est messe . Cuius igitur hoc rei sab Hia 'aut e
omnium, aut altius, omniam vero non es ossibιle umus autem si erit, carer quoque hoc erunt, quorum enim sub πιιa, una est quodquid erat isto unum: ipse quoque unum fiunt. Quibus idem Prorsus alteri argumentum, ad impugnandas Ideas, quod nos attulimus, ad oppugnandam Intelis lactus unitatem fac propterea eadem nuper assumpsimus. Et eodemo librocmis partis.1 . ost ubi inquit. Cum auum nam Masar,sicuti.
est ens , est subctantia unius unc es quorum una nume o vn m numero.
Manisectam quod, neque unum, neque em conirvi δειPantiam P rerum, secuti, neque elemento esse aut princiZio sed quaerimu , xi ergo principiumem ad notiora referamus. Magis igitur his, subRanua effans es unum,qua primipium, est elementum est causa sed necdum ista in ne aliud quidem e --mune vitam substantia est, nulli enim ises sub antia nisi sebi ipsi is has Hiram .euius substanii es. Item Vsum num in plur/bus non erit fimul commane veris ut in pluribus eis , quare patet. soae nihil uniuersetium separatim praefersngularia est. Sed, qui formas dicor, partim recte dicunt separantes eas si Iubstantia quidem sunt . parιim non recte, quoniam unam immutiis formam dicunt, causa vero es, quod non habent reddere, qua nam triles incorrupta subsantia praeter singulares sen iter M. Facisint igitur easde- specie his qua sunt corruptibiles. bas enim cognos--, ipsum hominem, erupissum aequum addentes vacantum ipsum senseribbu , attamen etiam si non vi deremus aina, nihilominus, ut puto, essent sub nu perpetua prater eas quannos sciremus , quare nune quoque si non habeamu qua nam sint , neces a. men friasii fueris aliqua esse quod igitur nec eorum qu cquam, qua niuem
silia dicuntur subsanιι sic, nec vita sit substantia ex sub Atus , patet. iQuae verba adeo clara sunt , ut expositione non indigeant. Madeo ad rem, ut consulto ad oppugnandam Intellectus unitatem, ab Arithotele videantur conscripta . uimaduerte uda autem sunt ilI .
357쪽
Mare patet, quod nilal niuersatium separatim praeter singuiaria v. His enim praecis aboletur figmentum hoc, de duplici esse, specifico, de numerico, esse enim specificum, non differt, re abesse numerico, cum nihil uniuersalium separatim siti praeter singulari , quod idem I. de anima partie δ. Philosophus dixerat L iuersale . aut sibilest aut riseri- es. Vana igitur est responsio, quod in homine sit duplex esse. a duplici torma, unum specificu ab Intellectu, qui unus existens. insormat totam speciem,in alterum numericum a cogitatiua , qu sigillatim singuli homines constituuntur. Ad praedictum argumen. tum, quod primo contra Averroem torsimus, reducuntur quinquo, Prima, quae afferuntur a S. Thoma a contra genιes cap. 3nin alia . pariter prima ab Alberto recitata in libello de unitate Intellectus, contra
A Uer IUC rv. s. Haec autem , cum e Teodem fonte oriantur m ab
unoquoque, ut disposita sunt, apud praedictos legi possint, consulto Prietermittuntur Satis enim est viris doctis, ad quos nostrum hoc diis rigitur opus 3 praecipua monstrare loca, ex quibus multa argumenta, ad libitum suppetere possunt. Alterum vero argumentum, siue alter locus, ad eruenda argumenta in hac disputatione est, ex operatione Intellectus humani, sue, ut aliqui Averrois fautores dicunt, humanae animae, quam ipsi ex Intellectu potentia, & agente componunt, ut initio dicebamus. Existimauit autem Averroes praedictum Intellectu, uniri singulis hominibus per phantasiam, peculiarem ipsis, quamco sitatiuam appellat arque ita huiusIntellectus operationem,in singulis ac diu eruch Ilo in huc diuertam,in singularem flati, ex diuersis phantasmatibus, quae a diuersis singulorum hominum phantasijs ipsi suppeditantur ad opus intelligendi quibus suppositis facile duas instantias qua ipse si hi obiecerat, de amma commenι in dissoluit. Erant autem instantiae si Intellectus non esset in pluribus hominibus multi. Plicatus sed unus, tunc unicum emet in omnibus hominibus esse, ita ego essem per esse tui, tu esses, per esse mei, quos est absurdum. Praeterea , quandis tu aliquid intelligeres, ego etiam,illud idem intelligerem in si e de singulis hominibus, quare uno tantum homine erudito, omnes ement scientes Mita pariter uno ignorante , omnes ignorarent, unico existente in omnibus hominibus principio intellia gendi, & uno numero subiecto scientiae,in ignorantiae. Ex his vero duabus instanti js, multae aliae deducuntur, c prim in prima homo non esset eorruptibilis, quatenus homo, cum sit homo perdes tellectu, qui corrupto hoc, aut illo homine adhuc superest, in caeteris. Securi,do, daretur MetemPlycosis, siue transmigratio animarum , quia ea
358쪽
dem numero animai quae fuit in Petro, erit postea in Ioannet Terti
aliqua substantia una in se, esset simul una in multis, quod non datur extra cogitationem, in re modo Intellectus est unum in se quia est substantia per se subsistens,, una intelligentia ut dixit Auermes quare veluti una intelligentia , non est in multis orbibus, ita unus Intellectus, non potest esse in multis hominibus . Quarto nara eadem suhstantia esset in extremis subiectis, ac locis absque eo, quod sit in medio, hie enim Intellectus esset in Petro, qui degit Romae, Scin Alphoni qui degit apud Indos absque eo, quod sit in aere inter . medio. Quinto posita hac sententia, adhuc remanent multa , disti. cillimae quaestiones, quae ex ipsa non soluuntur; utputa, quomodo sine
motu, aut generatione, singulis hominibus accedat in ipsorum ortu, in eorumdem interitu recedat. Praeterea latebit finalis cauli, quae praecipua est in naturalibus rebus,' omnium potissima, cur nam coniungatur corpori huiusmodi intellectus, cum sit substantia com-Pleta ex actu, & potentia immaterialis, & immortalis, immixta corpori, quoad esse, desquoad Operari , nec sit actus, aut forma corporis, quin immo, una lit quaedam intelligentia , ut Averro es d cuit loco saepius citato, de anima commem. s. Ex altera vero instantia , non minora deducuntur absurda,in primo, scire esset reminisci, nociautem de nouo fieret. Secundo Intellectus potentia, non daretur.
Tertio aliqua serma materialis esset perfectior, cic nobilior fisrma sim pliciter immortali. Quarto possent simul esse in eodem duae contra-
iae, aut contradi riae opiniones de eadem re . Si enim unus opina retur, solem esse pedalam, alter vero non sed esse maiorem terrantia, uno communi utriusq; Intellectu essent hae duae opinione eontradi estoriae. Quinto iuxta hanc sententiam , anima intellectiva, siue Intelia lactus, nullo pacto cum homine coniungetur,nec ut actus primus, ne Cut actus secundus, quare homo nullo pacto erit rationalis. Sexto, ex
hac positione non euitatur, quin Intellectus humanus, fit mortalis, lealia quamplura , quae breuitatis causa omittimus. Veluti auter Averroes ex suppositis, ad ea, quae contra propriam sententiam oti . iecerat argumenta, respondere conatus fuit, ita,' eius sectatores .ex ijsdem, dc alijs, proprio marte, excogitatis, instantij reliquis, satisfacere, studuerunt.
Haec autem omnia , nunc sigillatim examinabimus . Respondet Averroes primo argumento, quo dicebatur si Intellectua esset unus numero in omnibus, ego essem per esse tui, tu per esse metu negari. do seque Iam namquam uicinomnibus hominibus, unus sit Intelle .
359쪽
De immortalitate an ii norum. U
ctus tamen non propterea sequitur, quod in omnibus sit unum esse. cum ab inte4 lectu non tribuatur esses sed operatio tantum, e si autem unicuique proprium, a cogitativa, quae singulis hominibus propriata, ac singularis est, prouenit. Sed haec responsio satis superq; , fuit praecedente capite argumentis validissimis expugnata tamquam fatua, da
irrationalis, quae homines brutos, cirrationales reddere nititur, quare non est iterum aggredienda manente iam in suo robore argumento. Non tamen destitit Achillinus, ut semel susceptam prouinciam unitatis tueretur, etiam reclamante Auer e praeceptore, aliter respondere,
quolibeto 3 dubio a. quem sequuti sunt Antonius Bernardus Miran, dolanus lib. a. suae Monomachiae sectione a & eius discipulus Hieronymus Pontanustis. s. de immortalitate anima.
Existimarunt hi viri, Intellectum illum unicum, abὶlute totar speciem humanam informares, at vero simul cum cogitativa, singulis hominibus tribuere esse, quo supposito respondent etiam ad argumenta, quibus praecedente capite plobatum fuit, Intellectum tribuere hominibus esse in inquiunt , non sequi Letiam si Intellectus tribuat esse, α sit unus in omnibus hominibus, quod ego essem, per esse tui, iuperesse mei: nam ad esse singulorum hominum, non sufficit Intellectus, qui est in omnibus unusa sed adhuc requiritu cogitativa, qua in singulis hominibus est peculiaris, ex qua diuersum est,esse meum, ab esse tuo. Volens autem hoc declarare Mirandulanus, exemplum affert de composito substantiae, cuius cssentiam complent, materia,&forma &tamen quamuis materia sit in omnibus una, nihil impedit quin composita sint diuersa, cum a materia, non sit totum esse, dc adhuc requiratur forma, aqua singulis tribuitur completum ess . In hac vero responsione, neque ipsi ad mentem Averrois, cuius opinionem tueri student, neque ad mentem Aristotelis, neque ex veritate loquuntur non ad mentem Averrois, nam Averroes nullibi affirmauit, hunc Intellectum in Brmare ut dicunt, speciem humanam ,
neque singulis hominibus tribuere esse, etiam imaginatiuae coniunctu,
quin immo contrarium statuit, loco toties citato 3 de anima comment.1.
dum inquit, illum esse, nam quamdam intelligentiam , quamuis omnium infimam, quod si ipsis nihil absurdum videtur intelligentia aliquam, posse tribuere esse corpori, cum dicant etiam intestigentias orbium, eisdem hoc ipsum praestare Meminisse utique debemus Aristotelem, non de prima tantum , sed de omnibus 8 Physicorum conistrarium demonstrasse, dum inquit Motorem coeli, nullo pacto ess virtutem incorpore, siue in magnitudine, nam neque in magnit i
360쪽
dine sinita, quia tunc finita virtus esset, nec posset perpetuo, an ra- Iait O tempore mouere, nec in magnitudine infinita, quia non datur. Neque ad mentem Aristotelis loquuntur cum ipsi ex Averrois sententia, esse commune, hominibus ab Intellectu impertiri, esse auter individuum, Tingulare, a cogitativa alfirment. Cuius contrarium
docuit Aristoteles, tum a de genera ιone ammatium cap. δ dicens: in f
tibus primum vegetalem animam haberi, sensualem vero temporo Procedente recipi ac deinceps rationalem, qua homo est. Rationem autem reddit , quia non simul anima fit, chomo , nec animat,in equus, finis enim postea contingit , proprium autem est finis cuiusqι
generationis, volens autem hoc peculiariter generationi hominis applicari, subiungies Euamobrem de mente etiam, quo ram tempore, sequo, modo, es unde eam recipiant, qua principium ιd participat plurimum dabitatur.
Quibus omnibus ex verbis manifeste constat, Aristotelem statuitae, quod in homine, esse sensuale, est esse genericum, commune, ego autem rationale est esse proprium,4 ultimum, quod est finis in te minus generationis ac propterea, cum dixisset, ex quo nam principio habeantur, anima vegetatis,in sensiens, magnam dubitationem esse dement siue Intellectu, tamquam de ultima hominis persectione asseruit, praedicta autem Averrois sectatorsi doctrina, ex diametro his, quae hoc loco Aristoteles docuit aduersatur, dicunt enim ipsi, ab Intellectu impertiri hominibus esse commune, a cogitativa vero, quae proculdubio est sensitiuae gradus, dari esse ultimum,4 constitutivum hominis uniuscuiusque. Tum etiam a. de amma partic ast. Io Osr ubi inquit, ita haberi in anima quemadmodum in figuris ivt in eo quoa est deinceps, id quod prius est contineatur. Recensetur autem inter caeteros animae gradus partis. p. ab Aristotele Intellectivus , tanquam ultimus postremus, ergo sensitiuum in ipso continetur tamquam,
quid prius cogitatiua igitur, quae est potentia sensitivae, non potest se habere, ut ultima perfectio ad intellectivam, ut ipsi statuunt. Repugnat praeterea haec sententia veritati, iei naturae, non enim pote ae intelligi, quomodo ab Intellectu, phantasia, quae sunt diuersae forismae tribuatur unum esse, nisi quatenus, una dat esse incompletum, dose habet in potentia, ac vice materias altera vero dat esse completum,&se habet tamquam sorma ut clarum est ex Aristotele,' ipsi mee aduersarii confitentur quod si hoc est verum, aut Intellectus dat essα, incomplet si, & cogitativa dat esse cumpletum si ipsi statuunt, citi hoc Aristoteli contradicunt quia fatentur Intellectum tribuere esse commune omnibus hominibus, cogi tiuam vero,quae est sensitiuata,