장음표시 사용
411쪽
De immortalitate animorum. o 3
agrapha tempore autem procedente, Intellectus agens, suo officio fungitur, dicitur agens. At vero simpliciter, absolute consideratus , secundum sui substantiam, non prius est patiens, quam agens , non solum quia simpliciter, actus prior est quam potentia, sed etiam, quia in utroque intellectu, una est substantia, ingenita, desimmortalis. quae diuerso modo, & actus, sotentia dicitur, ut supra declaratum fuit. Hoc autem determinat , respondet obieetioni, qua dixerat. Si congenitus est, cur non semper mouet, aut unde obliuio, deceptio nascitu , inquit Tam de permisione ' Quae ultima verba cum praecedentibus proculdubio, significant, simul in homine esse, intellectu
potentia, lagentem, tanquam unam, eandem substantiam, nec unam alteri superuenire, tanquam diuersam , aut de nouo genitam,
quod si in intellectu potentia, aliquid conspicitur, eius diuersitatem arguens, nempe, quod sit potentia, quod non semper intelligat, quod phantasia, Gensibus indigeat, ac propterea, obliuioni obnopius sit,
atque deceptioni hoc ex permixtione cum corpore prouenire, non autem quod ab agente diuersae sit substantiae & naturae . Hoc autem quod Theophrastus asserit, omnino idem est, cum eo quod Aristo. teles docuit de anima panis ast postquam declarauit naturam intellectus agentis subdit enim. Non remissimur autem quia hoc quidem minpassibile es, passuus vero inresectus corruptibil est, o sine hoc nihil intelligit. Certum enim est, illud impassibile, Aristotelem dixisse, de intellectu
agente, de quo loquutus fuerat, sed non de intellectu agente, quatenus est agens, quia dixerat, hunc intefflectum nihil intelligere, sine intellectu passivo, qui corruptibilis est phantasia scilicet. Atint et
lectus agens, non indiget phantasia, ut ibidem Aristot. dixit, quia tunc, non semper intelligeret, sed aliquando. Ergo de intellectu agente, quatenus est possibilis, hoc est, de illo intellectu, qui una,
eadem substantia existens, ut separatus est agens, ut vero corpori permixtus,est possibilis. Hoc etiam idem est, ut Themistius ostendies de anima cap. ar cum eo quod dixit I de anima partis os Intellictis autem videli innasi subsantia quadam est non corrampi maxime enim corrumpeis retur, Utque ab ea, qua in senio est, debilitate. paulo infra. Ipsem viarintergere est ipsumseculari marcesis, alio quodam interim corrupto kqsum aurem impasibile est Clarissime vero, ita sensisse Theophrastum, idem Themistius docet cap. o. ubi eius sententiam de tribus intellectibus refert prolixum autem nimis esset, omnia transcribere verba, quae ex Theophrasto refert, aut quae ipse in eorundem confirmationemri declarationem attulit. Ea tantum afferre satis sit, quibus in calce eiusdem
412쪽
dem capitis, suam , atque Theophrasti, sententiam manifeste testatur sunt autem haec , fere eadem, cum ij quae paulo ante sunt,
citata Mixtum enim quodammodo, o quasi concretum videri animum nobis. ex anuluctu agente, o inusiectu potentia. Si igitursoriarm congenitum eii qui
moueis satim ergo o semper mouetis vero poBerius accedit quonam in mmento; aut, qua, ratione absiatio haec o generario facta esse defenditur ac vis detur quidem carere genisu si incorrupim immortalu es Cum vero semper isserim a sens, o proximin M. seriis stemper mouen aut unde nobis obliuio G Atacinatio accidis. An culpam habet permixtio Quae verba cum recitasset. tamquam Theophrasti. Hate alia, ipse subnectit. Exi amnaus,mani sesum puto esse, non prater rationem sentire qui, diramiarisoresem o Theophrasum exictimasse aliud esse, inlesiectum patibilem res eorruptibilem, quem imcora munem vocant, ct corpore non abiunctum, Aliud Diam id, qu/d ex intia ctu agente, est intesiectu potentia componitur, quod paratum a corpore ei incorrutibile, o Agenitum Ratuunt. Atque, is eri Upartim dua Natura sint. partim et na Nam o M.quod ex duabus facultatibus, forma, o materia com-ditur, unum esse intesigimus.
Postremis autem his verbis, aperte inquit, unum esse intellectum qui duabus praeditus est faculiatibus, siue potentij ratione quarum,
diuersis nominibus nuncupatur. Quatenus enim agere, illuminare potest eatenus Agens dicitur. Quatenus vero, pati,in illumi- Dari, eatenus, Potentia, possibilis. Quare, veluti supra, non ea ratione , obliuisci, aut decipi intellectum dixerat, quia diuersae substa tiae sit, intellectus potentia, ab agente, sed quia corpori est coniunetiis cita nunc ob diuersas facultates, quibus est praeditus agendi αpatiendi, quibusque, tamquam ex materia, & forma, humanus intellectus conflatus dicitur, quamuis unus, idem, substantia sit de re Agens, Patiens appellatur. Hoc idem sensim Philoponum, manifeste constat, ex eius expositione , inuenium caput libri, de anima hoc est super tex. p. obo ex eius parauione ubi in eos inuehitur, qui inteli cium agentem , non esse partem animae nostra existimabant, sed esse externum intellectum Deum scilicet, aut aliquam intelli fientiam . .
De Simplicio, non est, quod laborem ostendere. sensisse idem multis enim locis, hanc sententiam docet, & profitetur, sed praecipue s. Mamma, in expositione, capitis de intellactu agentea quod tertium est. ex vulgata partitione. Nullus vero, ex Aristotelis expositoribus, magis clare, aut distincte magis, hanc veritatem docuit ita ut certo sciam, non defuturos aliquos, ex aduersarijs, aut etiam ex ijs, qui milius beneuolia impingere, mihi velint, quod actum egerim, qui stati iti
413쪽
statim his lectis, clamabunt: Haec omnia, Simplicianum Commentum esse, non autem Aristotelis sententiam, aut doctrinam referres, qui certe,ex praemonstratis, non solum Themist ij dc Theophrasti, verum etiam ipsiusmet Aristotelis testimoni js, refellentur. His adiungam Aphrodisti, alberti Magni aut horitatem quod, si hos etiam , errasse dixerint. Responsum velim, quod malo cum tantis viris errare, quam cum homuncionibus, recte sentire Fatebor equidem, Simplicium in multis, Platonis dogmata, potius quam Aristotelis , sequutum fuisse,in iiijs, quae ad animam rationalem pertinent, multa talia commisisse, ut inter catera, quod de rationibus intelligibilibus in anima naturaliter inlitis asserit, qua in re, neque in alijs in quibus ab Aristotele, aut a veritate discordat, cum ipso ullo pacto consentio; tamen, ubi eum germane cum Aristotele, cum veritate senti comperero, non possium eius sententiam non laudare. Sed quid, si Alexandrum illum Aphrodiseum, tot seculis mortalitatis animae patronum, lassertorem, decantatum, hanc eamdem cum Theophrasto sententiam,ex Aristotele sequu am fuisse, monstrauerimus; nonne paradoxa, ne dicam delira nos loqui aduersari j exclamabunt pNon equidem,tanti me extimo, ut huius tam peregrinae sententiae, meipsum authorem laudare, aut proferre audeam. Alios affero, & eos quidem grauissimos, qui ante me, hanc Alexandro Aphrodisto, sententiam tribuerunt. Inter recentes Augustinum Steuchium Eugubinum , virum eruditissimum, te philosophia optime meritum i qui, non de perenni philosophia libro, cap. ar id testatum reliquit, his verbis. S est i , in scholis philosephorum, est in omni propemodum vita actione, error
accideres ut adsint, qui grauis alicuius viri sententiam, aut vocem perperam exeipientes vi sumus omnes, in malum, quam bonum propensiores faciant, ut
fama inualescat, viros eos, simile qui sensisse, quale ipsi merpretantur. Eccedit item ignoratio, cum tibros eorum, aut ostiante legimus, aut omnes legere non
curamus, contenti pauca quaedam vidisse ex his iudicium scriptorum ficisset. Hoc, cum primis eueni de Alexandro Aphrodiso, qui cum putetur passim animi immortalitatem repudiasse raui scripta eius omnia legerit, ponderaueris, perpenderis, inueniet, vel eum secus sensisse, quam fama es aut sis Ui habebis,
unde ex dictissuis, eum abunde coarguat quatuor uisurrariones, adomnem hane
probationem praesto sunt, quarum priores indicium quodam faciunt, non senis Ase Aphrodisum, animam mortalem posveriores dilucide, persticue, naita obumis ranidus ambagibus, hoc ipsum praedicabunt. Haec Eugubinus , qui, re ipsa postmodum, quae pollicitus fuit, praestitit, quatuor argumentis; tum hoc, tum etiam sequenti casite, quae soterit curiosus lector apud ipsum
414쪽
sum videre, cum mihi otium non sit ea transeribere , properanti, alia, dc fortasse validiora, ex Alexandro lGca afferres, quam Eugubinus a tulerit. Ex vetustis vero, Auerroem asseram, qui hoc idem dein le-rt,ndro sensit, I de anima, in digressione commenti H quamuis obscure aliquanto, ut sui moris est . proprijs usus vocibus.Αuerroes itaque exisponens Aristotelis verba. s. de anima particis . Irum autem contingat a
quid separatorum intestigere, Dum misentem non separatum a magnitu ine annoni considerandum estposerius. Disputationem eandem exagitat, quam proponit philosophus,4 inquit, eos qui putarunt intellectum humanum esse mortalem, nullam inueniae viam, qua possimus intelligere
formas abstractas , haec autem sunt Averrois verba Dieamus igitur suod qui ponit intesiectum materialem esse generabilem est eorruptibiaem, nustam modum, ut mihi videtur, potes inuenire naturalem, quo possumus continuari, cum inusiectibus ab actis Intellictus enim debet esse intellectum, omisi bus modis,
o maxime in rebus, liberatis a materia. Si igitur possibile esset, quod substantia generabilis , est corruptibilis, iniectigere formas abfractas, o reuerteretur idem cum eis, tune possibile esset, vi natura possibilis feret necessaria. Hac autem reiecta sententia, tamquam inutili ad propositam soluendam Cuaestionem ι alteram prosequitur declarare, nempe, quomodo, intellectus suppositus immortalis, possit in nobis existens , intelligere separata de hoc bifariam posse fieri ostendit, vel enim, quia intellectus adeptus, siue intellectus agens, qui est immortalis, nequaquam de nouo intellectui potentia colungitur, neque ipsi su perueniti faciens sua copulatione, ut intellectus materialis, possit intelligere separata sed ipsemet ab initio ita copulatur nobiscum, ut ipse sit nobis forma per quam intelligimus alia entia, sicut apparet ex sermonibus Alexandri, licet non appareat ex eo modus, quo haec copulatio nobiscum sit possibilis Laut quia hic intellectu, tempore procedente, tamquan extrinsecus adueniens, nobis & intellectui potentiae copulatur. Ex his autem duobus modis, posteriorem impossibilem ostendit, nam ita intelle tus materialis, qui intellectum agentem de nouo reciperet,esset factus de nouo quod supponitur falsumi praeterea, si talis copulatio
eius intellectus agentis, elset superueniens nec facta ab initio, d riciis bis propria, tamquam copulatio propriae formae, non erit discrimen. inter copulationem eius, nobiscum , cum alijs entibus . in una hora, vel in alia hora, quare talis intellectio substantiarum separatais rum , non poterit nobis tribui, nec dici nostra intelleclio Haec cum Averroes dixisset, de intellectum agentem, qui immortalis est, nobis esse copulatum, ut formam ex Alexandri sententia statuisset, modum
415쪽
De immbrtalitate animorum . or
tamen, quo nobis copulatur, ut forma, ab Alexandro minime fuissopositum, inquit, ob huiusmodi obscuritatem, Alexandrum fuisso ambiguum,4 diuersis locis, pugnantia, sibi ipsi, dixisse Libet autem praecisa adscribere Averrois verba, quae sunt huiusmodi. Si igitur
aliquis vixeris quod illa intentio, quam intendit lexander, scilice de ex Benii iniecte, adepti, non es informatio facta de nouo in intelliori male. riali, qua ante non erat se ipse copulatur nobiscum copulatione, adeo quod . sis forma nobis per quam intelligimW, alia enua ,sicut appares, exsermone Alexandri, licet non appareat ex eo, mo , ex quo isti continuatio si posis lis diu iam si posuerimin, que ista cominuatio es facta pinquam non erat, scit eis necessarium continget , in illa hora, in qua ponitur esse, si tranfimulaIio, o recipienu, aut in rccepto, aut in utroque, o cum imposibile si ι, vis in recepto , remanet , visis in recipiente , o cum in recipiente fuerit transmutaIis existens squam non erat necessario, eri ube receptio facta ex novo, inquam non erat. Cum igitur posuerimus receptionem factam de novo, continge praedicta quassio . Et si non posuerimus receptionem propriam bis. non eris disserenita inIer continuationem eius nobiscum, continuationem eius, cum omnιbus entibus , se inter continuationem nobiscum, in hac hora, ct in
alia hora, nisi ponamus eontinuationem eius nobiscum , esse secundum modum aliam a modo receptionis , quis igitur es se modus p Ei propter latentiam sim modi secundum lexandrum, videmus ipsum ambigere in hoc. Haec Averroes de Alexandro, quem propterea existimauit, putasse intelle .ctum agentem, nobis unitum esse, tanquam formam, quia viderat ipsum dixisse, intellectum illum, qui in nobis est, intelligere separatas sormas, quod rei veritate Alexander, in multis in locis atErmauit ised potissimum a de anima V. Ist in calces, talibus verbis: Neque omnia qua a mino insesiectu intelliguviar, intesngibilia fiunt nisi fluvie natura inielligibilia fini seces aliquid etiam, per se intelligibile, sua natura, tale existens me sane ipsem, intesiectus in pote te, ubi perfectus, ct auctus est, intelligis. Intellectus igitur potestate, qui proculdubio nobis copula. tur, ut forma, ubi perfectus est, ex Alexandro, intelligit separatas in mas, quod non licet nisi intellectui agenti, ex eodem Alexandro alibi, ut citat Averroes, sic apud ipsum videre est libro citato cap. cf. OIδ er. go intellectus potestate idem est e,4 substantia cum intellectu agen re dc intellectus agens in nobis est, ut forma, ut Alexandro tribuit
Conatus etiam fuit Auermes, Alexandrum in suam perducere senistentiam,vi propterea, ipsum inquit putasse,Intellactum materialem, se habere, ad agentem, ut materia ad larmam,in agcntem inteli
416쪽
ctum, materiali copulari, ut formam,in tunc esse intelleetum adeptum, qui sit ultima hominis felicitas . ut apud eundem Averroerra Ddere est. Ita ut mirandum non sit, Bessarionem Cardinalem NICaenum a. libro ontra calumniatorem Platonis cap. fortasse ex hoc loco Auer,
rois deceptum asseruisti, Alexandrum Aphrodiseum Graecum , Ac Averroem Arabem, Aristoteli unitatem humani intellectus tributile. Sed iam sinamus Averroem , qui in hoc commento, magis brtasse , quam in quolibet alio quam plura, obscure, confuse, tumultuarie, atque turbare, veluti in quadam vertigine miscet. Ad Alexandrum ipsum accedamus. Nemini dubium est, etiam ex aduersarijs antellectum agentem,ab Alexandro, dici immixtum, separabilem, Wimmortalem, . hoc non semel, sed centies. At vero,hunc intellectum. non esse humanum, sed diuinum, aut etiam ipsum Deum existimat- se , tum ex propria, tum etiam ex praeceptoris sententia Aristot les namque, hunc intellictum, non solum separabilem, sed separ tum dixit, non solum immortalem, sed aeternum, non solum actu aesemper intelligentem, sed actum, Menergiam, desquod soli competit Deo operatione, laetione substantiam existentem Ex proPriavero;sed eadem cum praeceptore sententia, ipsum nostrae animae PQ-
testatem aut partem negat, de anima eap. 23. o a. cap. IL sua natura ,
intelligibilem, ac seipsum intelligentem, di simplicissimum dicit a Manima cap. ιδ ubique esse a de anima cap. ora ab ipso naturam Proficisci, resque omnes gubernari eodem cap. a ac demum primam causam esse, quae ceterarum rerum essentiae causa, principium t. I. tib. de amma cap. ay. Quae omnia, nequaquam humano intellectui, sed Diuino tantum accommodari poss , certissimum est. At contrari eundem intellectum, in materia versari in tamquam substantiam , in materia esse, a lib. cap. ar. dixit. Et eundem, in mixtione esse M. in quolibet corpore, Morganum nancisci ex temperatura genitum , ctamquam Per Organum in tamquam circa materiam, Octamquam
per materiam, agere , cap. a. Haec autem sunt eius verba. uoties itaque ex corpore temperato ignis genitus fuerit auialiquid ei modi, ex mixtione procrenum fueris, ut organum possit huic integctiis suppeditare , qui est in eius mori mixtione quoniam eu in omni corpore , corpus eurima. iam hoc cII hiae or-ga m. intellectus potestas dicitum apta cilicet, quaedam potesas, ad excipiendum intellictum , qui in actu est. Evties igitur,consequutus fuerri hoc organum
iunc is tamquam per organum tamquam circa materiam, o tamquam per materiam agit, o tum nos dicimur intelligere . E cum corpore materialem atque organicam actum exercerem sine corpore autem , nequarua lux Dissilia πιν Orale
417쪽
is artifex , Mniliis serramemis . p. his verbis . seque is nocte imitalictus es, o secernitur sese, quemadmodum mam concernitur 1 neque em alio migrat, sed quoniam ubi me est, mane incorpore ex secre ione Us
lutum es, corrupto, atque aiatuo, organico Heluianifex ferramen ιs,
quidem, etiam tunc non tamen, maIerialem atque organicum aerum A bas
porro somnino censendum es, iuxta Aristotelis sententiam intellictima, diuianwn esse, Ique incorruptibilem, υμ cerae V Aviti non uti censendum esse. Haec autem, alia quae tota serie succedentium capitum,usque ad 24 inclusive . de intella diu agente dixit,ex a cruomaticis Aristotelis,tradidisse testitii riv. II his verbis i Eccepi autem , de intellectu, qui extrins eus aduenit,ex Aristitia qua memoria mandaui. Quare non mirum est, si
apud libros, qui extant Aristotelis, omnibus editos, haec, adeo clare non leguntur . Ex monumentis auditor uri Aristotelis, potissimum Eudemii Theophrasti, quae Alexandri temporibus extabant, probabile est fui e collecta Cum Alexandri tempestate, nondum fuimet cremata, celeberrima illa, quae Romae extabat in templo Pacis bibliotheca, pretiosissimas continens res,in volumina, quam imperante Commodo , conflagrasse malenus tradidit, scriptores alij Talia huiusmodi, quae ultimo citatis locis, de intellectu humano Aphrodiseus protulit, impium est in nephandum, ne dicam falsum; de Deo proloqui, quis enim,vel usque ad insaniam stultus, Deum audebit dicere, uti organo, aut facultate organica indigeres Cum etiam
de humano in te flectu, uti organo, negauerit Aristoteles Quis per se ganum, d circa materiamin cum materia Deum ageres Quis cum corpore, materialem aut organicum actum exercere, veIuti artificem naclum ferramenta Quis demum, cum prima seminis emission , Deum nobis copulari, ut mentem quemadmodum Alcxander testatur , . tib de anima cap. II his verbis. Vna enim, cum prima seminis emissi ne es inlesiectus in actu, qui per omniapenetrauit, actu existi. Vt igitur nobilissimum philoiphum ab iniuria vindicemus, cuius monumenta vetustate, larbarie temporum, vix ad nos peruenerunt, mutilata intercisa, lacunis referta, vepribus, atque dumetis obsita, ut versemellegentibus, statim occurrunt micendum est, ut Eugubinus optime, loco citato aduertit. Intellectum agentem. duplicem apud Alexandrum eme, ut etiam supra adnotauimus, ex sententia Platonis, Aristo telis, de Themist ij; num illuminantem dc non illuminatum, tam . quam intem, qui Deus Optimus Maximus est, quem l Alexander, de ima cap. an dixit esse primam causam, quae ceterarum rerum esse me causa,&PrinciPium est, quem Pariter a. lib. cq. siue soIum res
418쪽
gubernare, quae in hoc orbe sunt, siue cum ordinato eertoq; daelestium
Alterum vero, illuminatum, illuminante, qui primi quidem in cies est,ic a primo, veluti lumen a sole procedit, cui, primi conditiciis nes etiam participantur me quo omnia quae ultimo dicta sunt. tamquam de humano intellectu, Alexander pronunciauit scilicet. quod organica utatur facultate, ex temperatura genita, ipsa imaginatiua, quam potentiam nuncupauit ad intellectum suscipiendum
aptam natam. Quod, per organum, hoc est facultatem organicam Praedictam , circa materiam,m cum materia, hoc est cum corpo Operetur. Quod demum, cum prima seminis emissione, nobis ab extrinseco copuletur, primuigenita humana phantasia, tamquam Propria dispositione, ad ipsum suscipiendum, quae simul cum alijs P
tentia in semine continetur. Quemadmodum de primo intellectu, qui Deus est , optimus Maximus, reliqua omnia rite enunciauit, quod sit separatus cimmort lis,in aeternus, amis,4 energia, substantia actio existens, prima re inrum omnium , causa ut sint,& intelligantur, omnia quae in orbe sunt prouidens, iubernans, Intellectum potestate, creans, naturae origo IPraecipua ac primaria prouidentia . At vero Intellectum illuminantem: illuminatum a Themistio dictum, Agentem vero,ab Alexandro appellatum, eumdem esse cum intellestu potentiae, re atque substantia, sola autem ratione differre, apud eundem , facile demonstrabimus, ex eius verbis primo ex eap. IS. a. de anima ante citato, ubi intellectium potentia, cum perfectus, di auctus ruerit, intelligere separatas substantias dixit praeterea ex eap. a. eiu emibri, ubi inquit, de intelis lectu Agente. Miles igitur consecutus fuerit hoc organum, tunc est tamquam per organum i erisam quam circa materiam, o tamquam per materiam agiι, oriunt nos dicimur intelligere, sed nos dicimur intelligere per intellectiam potentia i ergo idem est intellectus potentia, quod intellectus agens a ubi consequutus fuerit, hoc organum , scilicet phantasiam . Sed matanifestissime ex capite a o eiusdem libri, quo integro Alexander hanc sententiam docet, itaut opem pretium fuisset,lotum transcriber nisi ego, maxime ineptusin segnis ad scribendum, grauissimum hoc, mi ialii, onus, lectori, qui facile haec omnia apud authorem videre. Poriis derare possit, libenter demandarem, quamuis recenti more, qui apud omnes iam inoleuit Auctores absque oscitantiae culpa, quilibet valeat praetermittere ob praeiudicatam docentium authoritatem , qui Py thagorico fastu, eo tantum, ibi postulant credi, quod ipsi dixerint. Non
419쪽
Non pigebit autem, saltem prima eius capitis verba recitare,quae talia
sunt. Non enim pastum in Imessiam natura sua . v ab atio sis , a pariam , quemadmodum sensus eontrario namque modo se habet. Sensu enim
per pastoem H pastum enim es , es apprehensio ipsius, per passionem filia
Intiae, vero actium es , eum enim plurimarum rerum integuaiuvi β, ut etiam agens , ut eas intelliga sit . Nisi qui forte propterea V tuum ditere Inse ectum velis, quatenus formarum 'prehensum es . pati namque Uidetur ι quod recipis, atque apprehendiι. Quibus verbis,quamuis Alem xander differentiam inter pallibilitatem sensus M Intellectus declaret sensus enim proprie dicitur pati, quia patitur ab obiecto, simul eum passione destructiva. Intellactus autem improprie , quatenus solum recipit , tamen , disertis verbis de eodem Intellectu dicit.
Iuresiectu vero activus es . eum enim plurimarum eram messic ν- ι, i ut et am agens , ut ea antelliga s. Ita ut nihil clarius pronunciari
possit, ut ostendatur, eumdem substantia . re,esse Intellectum agen tem, possibilem, nec differre nisi ea ratione, qua supra dictum fuit. Exoratos autem Lectores velim ut attente, ac saepius,totum hoc G put Iegant,vi alia quatuor subsequentia. Duos igitur agentes Intellectus, Alexandrum statuisse dicendum est, num primarium, de authorem, cui primo, α per essentiar , omnia illa attributa competunt, quae paulo ante recensuimus,4 inter caetera, quod eius operatio, sit eius essentia, mundum gubernet ipse sit prima causa, naturae sit auctor, possibilem creaverit Interulectum ut, ex citatis ipsius verbis est clarum. Alterum vero,ab hoc Productum, qui veluti lumen est a Deo tamquam primo Intellecta manas, ac proinde, ea quae deprimo dicta sunt praedicata, participas nobis iunctum cilluminantem Intellectum potentia, siue inferiorem sui partem, aut seipsum, ut Intellectus potentia est,in in corpor et illuminatum vero a prima causa mirimo Intellectu . Quemadmodum duos etiam Intellectus potentia, unum, qui sit veluti organum diuini Intellecctus, hoc est immortalis Intellectus, qui in nobis est,per quem, cum quo hic Intellectus, in corpore existens operatur, qui Intellectus potentia,ex mistione, seu temperatura, quatuor qualitam tu moritur quique nihil aliud est , quam phantasia, quamuis Intellectus ab Alexandro appelletur a M. de animi, cap. a. o 3. ab Aria tela s. de anima para. ao Alrerum vero, qui idem est,mquod Intellectus, diuinus appellatus, de foris accedens, neque ex mixtioneae nitus sed potentia. siue materialis dictus, non quod subiectum quo dam sit, ieumateriaci sed quia omnia , velutiis materia suscipere
420쪽
possit, seu intelligere, necnon,quia persectioris intellectus, qui in habitu dicitur susceptiuus est,' eatenus, ratione ab Intellectu agente differens. Duos inquam hos Intellectus, Alexandrum supposuine dicendum est, si ipsum a turpissima & notissima contradicti novindicare velimus. Atque ita Alexandrum non aliter, quam The Phrastum sensisse.dicendum erit, quod si aliterquis,ipsum sensisseia, adr- pertinaciter dicat, pugnantia, quae ad ipsum sunt, jam adduximus de agente Intellectu,conciliet,in erit mihi magnus Apollo.
His omnibus auctoritatibus,vltimam Alberti Magni, tamquam ColmPlionem apponam. Statuit Albertus Magnus , prae omnibus Peripa teticis, hanc sententiam , disertissime, multis in loci, sed praecipue ractatuo de natura, ct origine anima cap. s. ιractatu ab eap. a. m ctatuo de intellecta ct intelligibia, cap. o. quo loco, adeo clare adeo accommodate illam declarat, ut nihil amplius, desiderandum sit. Libet autem eius verba apponere, quae dignissima sunt, ut ab omat,bus legantur, cum omnem tollant ambiguitatem, Sciunt huiusmodi. de,sice nos in iura anima ponamin aliquid uenitale, o aliquid quod emactus issius, non tamen passumis iacere quod potemiale, quod ea n ipsa, materia sit, quia non habe propritiates eius sed -ulto congruentius duitur quod cum anima infesiectaalis, esse nobιle separatum retiarat, quod ex arae v. ia, qua attingi continuum , O tempus, efficitur psibilis , ct ex parte, qua omnimode manu separata . e 1 activa , , perfectua , eiusdem posιbiυιatu. tu congruum exemplum dicis Misenna, in summa ad aνenι aridis tignia cremabilibus Ilia enim in ea pane qua adhare tigσι , est a liquama fumosa in ea autem parιe qua Ginu, in aerem uinum, a tignia sans, en plena luce, ita an aerem Metiam parιem 'mosem eiusdem amnis . Saeenim est de anima in Alectuali, eo quod ipsa aliquo modo se perfectι eo a ris, ct tamen separata, ct ideo ex parte, qua oclina su ad corporea visis res organorum , qua sunt imaginatio accipiens continu- , ct sms accapiens remorale, transmutabile quase famosa B, Me cisar in patentia, inseI-hgenii , ct non in acta sed ex parie parata , et in acta iacis perficia Quae verba , .si ante a nobis citata fuerint, tamen rem αtita iuuabunt. Idem etiam iractatua. cap. t. Intellectum humanum ita definiuit. Intesterius humanus es imago latis, prima cause , quae contuae es eo linuo, is empori . Constat igitur ni fallor, hanc esse veram , ac germanam Aristotelis sententiam, quam recitauimus. Intellectum . scilicet humanum, qui hominem constituit, esse ingenitum , de imis mortalem, atque extrinsecus aduenire, eundemque esse multiplicatum, ad numerum singulorum hominum, tundem, Ies,aCὶ stantias