장음표시 사용
541쪽
em, qui uniuersaliter conoenis homini, qui amen eo me pani perfiniui-- , non potes,' eque conuenis non quodlibet membyam, Mare habe perfectionem cordis, o oculi Immo non tonsare animal se e homo se speculativus, non consare communitas humana, quare in plura climara, ct diuerse regiones sunt necessaria. Felisita igitur, non a in habi spe-eolanu per demonstrationem, tamquam eonveniens uniuersaliter generi huma nosse tamquam prima parti principali eius. Et quantumcamque eate partes, ad talem fetieι aιem peruenire non sint , non tamen ex ora priuantur
febritate eum aliquid spreuiariui , o alquid factivi habere possim perfectes practici, qui habitus quasi usumquemque beat care potes. Haec Pomponatius Verum,quia ex praedicto argumento validissima , instantia illata fuerat, contra mortalitatem, nempe, quod Om miserrimus emet omnium animalium , si ea cariturus esset felicitate, quae post erumnosam hane vitam futura ponitu i propterea, dc huic occurrere conatus fuit, aliam vero e medixit deductam consequentiam, nam quilibet homo, quantumcumq; miserrimus, inquit ipse praeferri debet cuicunq; bruto quantumcumqs quieto, voluptatibus
abundante, nemo etenim reperitur, tam stultus,in amens quis
tius sibi eligeret, esse ceruum, aut lapidem longissimae durationis,
quam hominem, quantumcumque vilissimum , de miserrimur . Quapropter,homo probus,in virtutibus praeditus, quamuis misertamus,4 abiectissimo loco poluus, potest adhuc, animi tranquillitate perfrui, cum virtus sola; sibi adfelicitatem suificiat Libet autem a P ponere Senecae verba quae ad huius confirmationem habet, libello debeata vita, In sublicium pontem, me transfer , O imer egentes abigo non ideo ιamen me despiciam , quod in Horum numero consides, qui manum ad Isipem porrigor. Quinimmo vir sapiens eliget potius in maximis aerumnis vivere cum virtute, sapientia , quam cum ignorantia, viiij I in maxima opulentia, aut etiam Tyrannide longe enim infelicior est Tyrannorum status, cuiuslibet moderati,in boni viri conditione,quamuis pauperrimi, omnibus aerumnis afflicti Quapropter Persius, nullum alius tormentum Tyrannis imprecatur,quam ut vir tutem auersentur,4 quemadmodum aegrotantes,supino stomac reo spuentes cibum , qui sibi non modo proficuus i sed necessarius est ad vitam, spontanea miseria contabescunt. Ita ipsi,virtutis pulchritudi
nem, utilitatem videntes, tamen ,ex de Prauata natura, contumata
malitia ipsam potius fugiant, quam amplectantur.
542쪽
Moaeri angenium fementi iam veneno i. 'nristem, v videam imabsanis relicta 'ne magis Sicoli gemuerunt araninenci
Purpureas subter ceruires terruin imus, 'in pracvius quam se sibi dica .. innu Pasieri infectae quod proxima nasων uxor e Atque ita concludit Pomponatius, nihil valere praedictu argumen rum, ad immortalitatem statuendam, quandoquidem neque homini alius propositus debet esse finis, quam sibi proportionatus non enim debet Dei, aut separatara mentium appetere, vel sperare felicitatem sed hominis, qua non carebit,etia si anima sit mortalis, perfectio eni mili factivis habitibus, dc felicitas in acti uis, illi non deerit, quem Idmia udum, neque speculativa, talis tamen, qualis homini competit, quae etsi sit exigua,tamen ob sui praestantiam, omnia superat, atque excedit bona: & fine siue felicitatem uniuersalem,tota consequetur hum n species quamuis non omnes, sigillatim ipsam ex aequo consequi possint. Secundum argumentum est, quia si anima esset mortalis, non daretur virtus sortitudinis i sed hoc est contra Aristotelem A contra omnium hominum consensum contra AristoteIem, quia Aristoteles 3. Moralium, statuit inter caeteras morales virtutes esse fortitudinem , qua mors cum hoci est a te, potius eligitur quam vita cum turpitudine. Est etiam contra communem omnium hominum consensum , qui odio habent,in contumelij prosequuntur eos, qui turpia perpetrant etiam pro tuenda vita, honore vero vi laudibus assiciunt illos, qui pro honesta causa vitam prodigete non dubitarunt. Prior autem sequela
est euidens, nam si anima etiam,cu corpore moreretur mors esset exintremum omnium malorum , homo enim omnino desineret in nos
ens quod nullo pacto est eligibile quinimmo est omnium maximo rugiendum . taut homo deberet quaecumque mala perpetrare, ad euitandam mortem , t S. Thomas dixit in expositione Symboli Apostolorum, super particula, Carnis reserrectionem. Quod etiam confirmatur ex Platone qui in Phaedone, inquit. Mortem non esse aequo animo ferendam, nisi spes esset, de meliori vita ' s. de legibus pariter dixerat,eum, qui vitam existimat summum bonum ipsam vit
Argumento huic respondet 'omponatius. Negando maiore sequelam, di ad probationem inquit, quod etiam si anima etat mortalis
543쪽
De immortalitate animorum. I 37
alia Vir fortis pro honesta causa deberet mortem oppetere, non tam uquam eligens mortem mors enim cum sit malum, non habet rationem eligibilis sed tamquam eligens virtutem, quae est maximum honum Ec maius quam vita , tamquam deuitans vitium quod
est maximum malum,in maius quam mors iqua propter . Prim
di per se , ipse eligeret actum tortitudinis , qui est quis bonum . secundario autem , dc per accidens eligeret mortem , quia talia aestus fortitudinis non potest esse sine morte , ac pariter, prim
gi O, per se fugeret vitium, quod est malum secundario autenia , per a ccidetis,uitam, quam sine vitio retinere non posset. Hoc autem eo magis a vimilarii eligendum est, quo certus est, etiam si cum vitio retineat vitam, se nomio Te omnino euitare mortem , sed tandem albquando, e ne moriturum, quamuis aliquanto serius cum virtute autem apud memoriam hominum,& famam posterorum.fore diutissime superstitem, nemo autem eligeret diutius vivere cum infamia, dedecore, quam citius mori cum gloria, & bona fama, aristoteles ipse Ethicorum dixit, vitam longam praeferendam esse breui ubi caetera sint paria . Ad auctoritates vero, inquit, tum Platonem tum S. Thomam, non fuisse ex propria sententia loquutoc sed ad opini nem vulgi, qui non cognoscit praestantiam, & excellentiam virtutis neque turpitudinem, & faeditatem viiij, quapropter Socrates in Apin logia dixit, quod siue anima sit mortalis,sive immortalis, mors non est timenda, confirmat autem hac sua responsionem Pomponatius, ex eo, quia mulia animalia bruta, quorum animas certum est, esse mortales seipsa morti exponunt, ut de apibus Arist. reserti pist animal. cap. o. quae pro defensione sui Regis mortem oppetunt, de sepia mare, quae t tueatur faeminam mortem occumbit, de Camelo
p. r. qui deceptus a Camelario cum matrem inijsset, foeditate actus indignatus, mox Camelarium morsu occidit, ac de aequo, qui pariter deceptus cum matrem implesset se se praecipitem dedit, quae ominiata
cum a natura,' non a ratione fiant, natura autem dirigaturabimtelligentia non errante, non est dicendum, inquit Pomponatius, prae . terrationem esse, si homo supposita animi mortalitate, pro honesta causa oppetete sortiter magis eligat, quam turpiter vivere. Tertium argumentum est, si animus esset mortalis Deus aut noris haberet curam in gubernarionem uniuersorum, aut esset iniustus, quorum utrumq; impium,in blasphemum est disere, consequentia
Probatur, quia multi reperiuntur homines praui , scelerati, quorum crimina sunt occulia hominibus, ipsi autem, simulante bonitatem, Per
544쪽
Per Hyppocrisimsmulta consequuntur bona, de honoresum hae vita,
multi etiam reperiuntur , qui Tyrannice viventes. aperte, per Omnia stetera grassantur; qui tamen vique in finem teliciter vivunt, decim Puniti moriuntur , ut fuit Sulla , qui voluit cognominari felix, de Marius, qui septies fuit Conici si contra vero multi reperiuntur IIo.mines, probi,4 iusti, quorum probitas occulta est hominibus in ideo hah ntur viles, Mahiecti, dem per egent. Mulii etiam sunt, qui ob insignem probitatem . & illustrem, ipsorum iustitiam, ac pietatem, atat aerumnarum, dis assiciuntur, desis pillime a Tyrannis morte crudelissima plectuntur. Quorum in Ecclesia Dei, ingens est nume. TuS. Horum autem merita, inremunerata perirent , si animus esset mortalis,4 si de merita malotum,impunita etia remanerent, utrum que vero, iniquum in iniustum est , aut casu omnia fieri,in fortui. to nec ullum esse rerum moderatorem, rectorem arguit victa dianus Poeta, in Russinum inuectus,cecinit tali Carmine.
Sape miti dubiam raκιι sementia mentem . i. Curarenisaperirerras an naulus inesse . . Rector es incerto fluerent monati casu
Nam cum dispositi quasi Demsedera mundi
as , variam Faeben alieno iusseri Ene i. ,.. i. Complerisese Fuo, porrexeris'ndis i. πLi Isra, tellurem medio libraueris axe Maecum ti hominum tanta caligine volui Addicerem ios diu orere nocentes i. Vexaris os rursus labefacta cadebat Religio, cause sitam non sponte sequebar uerius acuo qua curreresemina mota Ag mat magnums nouasper inaneriuras nuna non arte regi qua numina senseι
Cum igitur hanc dissicultatem,sola animorum immortalitas,ause re possit, quamuis enim multi nocentes, in hac vita felices sint,tamen in altera perpetuas poenas luent & multi innocentes miseri in hac vita in futura perenni beatitudine fruentur. Necessario dicendur erit, animum, fore post mortem superstitem, di immortalem. Hoc
545쪽
Noeam me umquamuis ierestagabile, tentauit etiam soluero. 5ponatius.data praemii ae poenae dis inctione, duplex enim est pia mium,& duplex poena. unum scilicet praemium essentialcide alterura aegidentale, ementiale inseparabile est.& semper sequitur aceidenta l. aro,separabile est, nee sera per sequitur ita paritervi poena.duplex ero no semper.Hae posita distinctione,inquit,etia si anima sit mortalis tamen vitia non remanent impunita,poena essentiali Vitii enim essentialis poena est vitium ipsum siue operatio vitiosa, quae semper est gum vitio quare vitiosi semper sunt miseri, quamuis ipsis aliquando
desit poena accidentalis,& extrinseca, quae est poena sensus. Et pariter irtutes non remanent irremuneratae, praemio essentiali,quod est ipsam et virtus, cuius actus est felicitas,& perfectio hominis,quare,qui se
cundum virtutem agit semper est felix quavis aliquando, vel saepius priuetur felicitate extrinseca de accidentali, cuiuunodi sunt diuitiae.
non res, dc bonorum aflluentia.
Quarto Arguitur excommuni omnium hominum consensu omnes enim homines, non solum qui nunc sunt sed etiam qui ante tuer ut Religioni alicui addicti,& obligati fuerunt,aut suntιomnes autem Teligiones, leges, quae nunc extant,vel extiterunz,in hoc conueniunt. quod anima est immortalis, quare hoe est maxime famosum. nihil tamosum,ut Aristoteles,inquit lib. de diuinatione per somnu est, ex toto falsum, aut dicendu est, omnes hucusque hominea deceptos suisse,& decipi,quod pariter est impossibilo. Huic Argumento,ab eodem dupliciter respondetur. Primo conee dendo totum argumentum siue deductam consequentiam, nulluntio enim putat absurdum.omnes homines, aut maiorem ipsorum partem
decipi, quinimmo hoe necessarium esse dicit, si enim totsi nihil aliud
est, quam suae partes,& nullus homo est qui non decipiatur, ut Plato. inquit in Politico, sequitur, quod tota species humana,obnoxia sit deinceptioni,aut saltem maior ipsius parsi hoe autem cofirmat ex eo, quia nostra tempestate in uniuerso mundo, sunt tres leges, scilicet Christi. Moysis, o Maumetti & ex his tribus, sola Christi lex est vera Ergo duae aliae hominum partes decipiuntur. Secundo respondet. Legisla tores sanxiss animos me immortales,non quod rei veritate ita sit sed Propter bonum politicum tamquam necessarium id sit ad bonum regimen populorum,ut populi in ossicio contineantur,vi boni. no solum virtutis amor: sed etiam spe praemiorum,dc in praesenti,& in futura vita,ad bene,ia studiose uiuendum,inuitarentur, mali autem non sb-
546쪽
in&rreeonatus fuit , ut ex ipsius responsione. quam nune reeitabimiselarius apparebit.
Respondet his argumentis Pomponatius, primum primo, quoad priorem eius partem, quae est de umbris apparentibus cire sepulchra multipliciter. Prima autem responsione negat veritatem talium visorum, multa enim,inquit ipsa,leguntur in historijs,quae sunt merae fabulae. Soeundo inquit,quod etiam eonees o, quod sint vera, tamen non est dieendum talia visa,esse animas defunctorum, cum hoc possit fieri ob aerem crassum & densum,qui est in illis Iocis; ex evaporatione cadaucrum,quae condensata ob frigiditatem apidum,ac ex alijs causis reddit aerem aptum ad suscipienda idola, siue imagines aliorum cor porum, siue illorum me, qui talibus locis appropinquant, quique vi, alere se putantvmbras,& ad ipsa eadem idola repraesentanda.aer enim incrauatuae, hanc vim obtinere potest, ut ab ipso tamquam a speculo rectangatur imago,quod fieri etiam posse absque aeris condensatione ob solam visus debilitatem Arist testatum reliquiis. Me hororum cupiis de tride exemplo illius qui semper videbat proprium simulachrum
e conspectu,sue contra se ambulantem, quod facilius contingere POMtest, accedente imaginatione cum timore,in credulitateιTales enim Passiones efficiunt, ut phantasmata quae intus versantur in sensorijs Bris appareant, ut fit in aegritudinibus Tettio aliam affert causam imposturam,' dolum malorum hominum qui simplicibus volun illudere, aut illos decipere Verum quia talium umbrarum apparitio snes a multis viris grauissimis celebratas, Minter ostenta recensitas videbae. Virgilius enim .Georgicorum in siMe, ita ipsatum meminit κώκ. quoque per locos vulgo exaudii. venies
risis. . urum nactis ecudes is M. Et Lucanus multa talia etiam reter . Eca Aiachabaoram legitur mutita, portento simulacra pugnantium,i discurrentium equitum armatorum Hierosolymitanis per aera vi fuisse diebus quinquaginta. tempore quo Antioohus secundam parauit prosectioneman AEgy-Ptum, Propterea ratus impudentiam ess dicere,quod talia sint impo- sturae, aut omnino praestigii aliam commentus responsionem, inquit haec opera esse,corporum coelestium vel potius intelligentiarum in ibo mouentium. Hoc autem facile se probare posse eristimat si acci piatur,quod ab omnibus conceditui ualia portenta fieri ab intellige, irijs, aut bonis,quas A ngelos appellamus, aut malia,quas daemonesAu vero ioc dicere, non sit ex sententia Aristotelia loqui nec natur lius
547쪽
Aristoteles enim non putauit, alias dari intelligentia, Praeter eas, quae mouent Dibes, ut docuit ra Meu Is neque naturae lumine nos alit est possumus cognoseere ipsas,quam ex motu . necessari dicendum erit, tales operationes fieri ab intelli gentiis,simul cum orbibus, Milia cci Pore coelesti, ut dicit aggregatum,ex intelligeneth, orbibus. Probae autem hanc suam sententiam,primum auctoritate Alexandri Aphro. disci, qui ut reserta Thomas in quaesticne de miraculis anti Io. θυιε. omnia, quae nos credimus fieri ab Angelis aut a Daemonibus, fieri ab impressione corporunscoese itum existimauit Meineeps vero probae multis alijs rationibus, tum quia mundus hie inferior a superioribua
ro existimauerit Alexander, Derum, intelligentias habere prouiden.eiam horum inferiorum , ut ipse dixit in libro de fato . non mirum si coelestibus virtutibus,talia moliuntiat prodigia, ad salutem totiua spe . aiei humanae aut partis,quae sunt parcien lares homines & proptere in ortu,vel obitu praestantium virorum, prodigia fere semper apparera
consueuerunt, ut Liuius.Suetonius,PlutarchuλVii Silius,Lucanus,
alij auctores testantur, ac veluti anni temporum in aeris tem 1tata a coelo praebentur signa, ita no est absurdum reliquorum , quae ad haec inferiora pertinent,ostenta monstrari, quae si aliquando, coeli, bruria animalibus significant, vepatet ex ruspicina, cuius clarissima sunt a pud Historicos exemplas possunt etiam, ec hominibus manitestare.
Tum etiam hoc probat argumento. quia aliqui sola astrorum peritia, mirabilia aliqua Dortenta praeuiderunt, quod non potuisset fieri, nisi eoelum fuisset ipsorum causa. Exemplum vero huius rei affert exili Abenraget, qui in libro de natiuitatibus te habet i referente Concilia
magnam. Et cum naum compleuis M. --, incepi loqui, o Iaceresigna cammanis , or ex amsh- expauis 3 .nde, o ego disici sibile et quod dicaa aliquam Prophetiam,o abquod miraculam, est unc eum Rege fui adpueram.
548쪽
Praeterea,hoc idem probat,si enim concediturangelos aut Daemones, nulli corpori coniunctos, haec posse facere quanto magis conceden dum est, intelligentia corpore tentes, ut organo,haec posse praestare Praecipue cum eorpus eceleste sit omnium nobilissimum, uormas omnes inferiores virtute atque eminenter contineat. Quinimmo, si coelum videmus,plantas,& animalia producere,in etiam animalium aquatilium,qualia sunt conchae,in pinnae, ut ungues, talia aquatiea Zoophita imaginem,in figuram inter lapides mediarum alpium es-s mare, ut non solum Albertus, multi alij testantur,sed etiam egomer, qui haec scribo, vidi, simul eum Illustrissimo QReuerendissimo Cardinali Aldobrandino,in quadam rupae,quae Pado Fluuio imminet, non longe a Ciuitate Taurinensi, iuxta oppidum Verruae.Quanto magis dicendum est, posse coelum praedictas imagines,&adola,in aere eL formare. Confirmat hoc etiam, nam si Daemones possunt multa admiranda facere,in producere non ad nutum voluntatis, siquidet neque ipsis,neque bonis Angelis materia ad nutum obedit, nisi in motu locali, ut S. Augustinus docuit s. de Trinite cap. .in s. Thomas quaest de miraculis cap.vltimo. Sed tantum applicando activa passivis, ut scribitur de Magis Pharaonis, qui conuerterunt suas virgas in Ser-
Pente S, Daemonum opificio. quanto magis asserendum est, multa adis
miranda posse fieri ab intelligenti js applica do activitatem coelestium
corporum,quae continent virtutem omnium activorum. Haec PDm p .
natius,non minus impie,quam stulte, contra omnem Philosophiam respondit quantum pertinet ad priorem partem dicti argumenti, quae pariter confirmauit in Apologia δε in libris quos de incantationibus aduersus incantationes conscripsit. Quod vero pertinet ad secundar Partem argumenti, quae desumebatur ex reuelatione in somnis iactata, inquit hoc non arguere, alium animae separata statum,sed tantum Dei prouidentiam,qua homines saepius admonet, ut eis consulat quapropter Averroes,qui posuit unam tantum animam intellectivam in omnibus hominibus,in libello de Diuinatione per somnum illam non negauit; sed abunde coneessit, Galenus,qui statuit animam mortalem multa utilia ad Medicinam fuisse in somnis reuelata, latiam sibi ipsi concedit. Somnium vero alterius Arcadis non fuisse ab anima defuncti sed a Deo admonente quandoquidem, ut inquit Plato s. de Republica,delinquentium in Peregrinos,Deus est ultotiNarratio autem Eri- Pamphilij,est Apologus, non autem historia. Ad Sextum vero argumentum de Energumenis dicit, eos esse vexatos ab atrabile.& ita aut furiosos, mente captos,aut Phanaticos, aut
549쪽
astasim patientes, ac proinde;tamquam alieni, α non proprii iuris, facile agi & moueri ab influent ijs coelestibus,ad futura prae agi enda, ex quo dici solet,stultos,& infantes saepe Prophetare, quod patet etiam, ex auibus, quae solo naturae instinctii,aut coelorum impulsu, futura aliquando praesagiunt,utarist resert p.rihist.anima cap.3r de corvis , qui eo tempore.quo hospites mediae in Pharsalia periere, ab Attica, le-Ieponnesii regionridesuerunt,quasi sensum haberent aliquem,quo inter se, rerum euenta significarent,& mouerentur.
Septimum adhuc argumentum desumptum est, exauctoritati Arist. I. Ethicorum cap. υ ubi inquit, fortunam posterorum, si ad defunctos pertingat,talem effrivi neque infelices, felices, neque felices,inse- Iices, reddere possit, supponuntur ergo mortui superstites. Nec no
I.Oechonomicorum cap. visimo, ubi inquit Alcestem, Penelopem,eo quod viros suos in aduersa fortuna dilexerunt, immortalem gloriam fuisse , Consequutas. diij remuneratas, ergo ipsarum animae,immortales Permanserunt
Huic argumento facile respondet. Primum, ad primam auctoritatem dicit, illam potius pro mortalitate concludere; supponit enim mortuos non eme, &proinde fortunas posterorum nihil, aut parua ipsos attingere, hoc est, quoad existimationem tantum. Ad alteram vero inquit, quod mulieres illae fuerunt a Diis remuneratae in vita, Scimmortalem gloriam conse Quutae sunt, quoad famam, quae semper permanet apud posteros. Octauum argumentum est, ex conditione hominum, qui utramqι sententiam sectantur . Qui enim, Animam putarunt , aut putant immortalem, omnes fuerunt, aut sunt, ignaui, flagitiosi,m impuri, insani athei,bestiales, scelestissimi: ex his enim ignauus fuit Epicurus, flagitiosus,in impurus, Aristippus , insani, Democritus,in Lucretius, athei, Diagoras,in Lucianus aestialis, Sardanapalus, ac de munia scelestiui mi omnes, qui maximorum criminum sibi conscij,animur simul cum corpore interire cupiunt, ne suorum scelerum in posterum Poenas luant. Contra vero, Omnes viri cordati industrij, sobrij, boni, sancti, eruditi existimarunt animum immortalem, quales sunt omnes quirite, Sanctissima Christi praecepta colunt, coluerunt. Ex Elnis eis vero, quamuis etiam illi, qui immortalem dixerunt animum, viiij snon caruerunt, tamen nemo ex ipsis ruit, qui insigni aliquas virtute prete ditus non fuerit 3 Ohrius Pytagora, sapiensi castus, magno tu virorum testimonio , Plato, Doctus, civeritatis amator, Aristoteles.
Eloquens, satriae custos. Cieero. Moderati ac fortes, Stoici. Huic quoquc
550쪽
quoque argumento, non destitit Pomponitius respondere,in inquit. non defuisse, viros probos, dc sapientes, qui animum mortalem putarunt, quales fuerunt, Simonides Poeta, quem diuinum Plato, tria
primo de republiea appellauit, Hippocrates Cous, qui quanta fuerit
Probitate praeditus , in luci iure iurando testatum reliquit Galenus. Alexander Aphrodiseus, Alfarabius Abubacher, Auempace, Pliniua secundus, qui omnes fuerunt viri Doctissimi, ac tandem Seneca, mo ratis cognominatus,4 ipse mortalem animum statuit tum ιλ .epicto-Lνω ad Lucilium epict..Tum etiam libro de consolatione admarciam cap. Uθιmo. Quis autem est,qui Senecae sapientia, probitatem ignoret Ita quidem Petrus Pomponatius , suum tractatum, contra animi immortalitatem clausit,in nos eius responsionibus .falsitatibua confutatis , Deo iuuante, nostris pro immortalitate libris sinam im
Responsiones Pomponati confutantur. Caput XV.
- , VNC etiam, laborem confutandi falsissimas.
atque perniciosissimas, Pomponati responsiones diuino aspirante numine exant labimus. Erat primum argumentum, ad statue dam animi immortalitatem Lex felicitate, ta-
quam fine hominis desumptum , qua proculdubio careret, si esset animus mortalis Mirandum certe est, quam alia,quam paradoxa , quam pugnantia, inristoteli, si . hi ipsi, vir hic attulerit, ut ab hoc, validi sitismo argumento, se extricaret. Post longas igitur verborum . atque exemplorum ambages;duplici tandem innititur responsioni una est, homini,veluti,4 cuilibet rei alteri non quemcumq; aut optimum finem 3 sed sibi proportiona tum deberi ac pariter de felicitate dicendu , quae est hominis finis. Felicitate autem humani, quae illi conuenit, ut homo est hullus homo priuatur, etiam si, anima sit mortalis tali enim , pertinet ad virtutes morales , quae in nostra sunt potestate, qui liber enim, potest esse bonus vir, qui velit, virtutes autem Orami es exercentur in hae vita, non autem est necesse hominem consequi finem optimum, qui est in vita intellectiva, talis enim finis non est LP iiij illi