장음표시 사용
441쪽
a , DISSERTATIO PHYSICO-ΜEDICA
Muntur, sensationes torpidiores existunt, &quae sunt simi IIa masa ex oriuntur; aliorum sanguis est cra mor, vi 2olior , ad sermentandum minus habilis, hinc segniores, & miniis agiles existunt; a Itorum corin
pus male disponitur a semine parentum , ita ut perversiam acquirat dispositionem, atque ita anima eo rectd & promte uti nequit: exinde Igitur tota exoritur diversitas inter gentes, nationes, regiones, civitates , nec non inter hunc & illum hominem. eodem in loco degentem , quatenus eorum organa disserunt inter se . Uide Cartesum in principio suae methodi. Diximus , in quo mens . seu anima consistat, & quomodo aeque persectae omnes animae a Deo creatae sint , aeque multis ideis dona
tae ; dedimusque rationem , cur alius alio sapientior & doctior dici
Coe tatio- Ut autem ulterilis inquiramus in mentis naturam , quam cogitanum triageia tionem diximus , cum Cariso in I. meditat . cogitationes inent smra. disti uuimus in tria genera : quorum primum est perceptio ; alterum judicium, seu voluntas I ultimum est aliquid amplius. Pereepsis Perceptiones vocat ideas, imagines, conceptus; notiones simplices quid. a Peripateticis indigitantur: hae semina sunt humanae scientiae, ex quibus variae prodeunt cogitationum species. Nec est in hominis potestate eas augere; hine nemo potest sibi dare novam cogitationem, ted potest multiplices cogitationes combinare, qua in combinat ione cogitationum multiplicium consistit perfecta cognitio & scientia, seu doctrina . suid judi- His perceptionibus superstruitur Iudicium, quando aliquid de alicum. quo praedicatur affirmando, Vel negando; dc De saei id intelligimus,
in perceptione non posse e sic errorem, sed tantum in judicio, quando mens affirmat, vel negat. Perceptiones semper verae sunt, Ac Iti iis nunquam potest esse fallacia. Sic imago si non repraesentat Petrum, remanet tamen imago dc ρο- est Paullum repraesentare, vel alium quempiam. Sic idea, quae sormatur in mente, si non similis est huic rei, nihil refert, manet tamen idea,
di aliam rem repraesentabit; sed quod anima iudicat, hane imaginem similem esse huic, vel illi, in eo contingit saepe nos falli. Similiter si colores varii conjiciantur indiscriminatim & eon sese in
parietem, eonstituent tamen imaginem quandam, quam vis ad hune, vel illum hominem reserri nequeat; ita etiam ideae, perceptiones nostrae mentis semper aliquid repraesentant: uti imago non potest dari, quin sit alicujus rei imago , se etiam ideae semper reale & positivum quid denotant , cuius sunt ideae . Relatio est inter patrem & fi lium, ut dicunt logici , sic etiam relatio est inter imaginem & remis, cujus est imago; inter id eam , seu perceptiones, dc id , cujus est idea,& pereeptio: quam primum ponitur pates, ponitur filius, & vice 'versa ; sic etiam data ide1 , datur reale quid , cujus est idea . Hae perceptiones seu ideae, quamdiu simplices sunt, semper verae lanc,' sed quam primum judicium applicatur , ut compositae fiant, tunc
V.&hfa,.stu A Cσrtem secundum genus cogitationum vocatur Judicium , seu
udiciu συιd voluntσε, quamviS haec Voluntatis vox sit admodum peneraliter sum-δ vo' ta . Peripatetici volunt, voluntatem tantum locum habere in rebus 'moralibus, die. & ethicis, quando mens vult bonum, & non vult ma
442쪽
Iam. At Cartesius hae voce utitur, tam in theoreticis, quam practicis; natu a enim rerum hoc ita postulat: habet anima eandem inclinationem ad huic , vel illi assentiendum , tam ad verum di salsium , quam ad bonum & malum, utrobique est eadem inclinatio vo Iuntatis& judicii ad assentiendum rcum Deum concipio justum, omniscium , omnipotentem,&c, quam cum concipio , totum esse majus sua parte, non possum non assentiri & reciproce, partem esse toto minorem: haec debet anima ita assumere. Denique hisce voluntatibus iudicii superadditur commotio mentis, De passari- eiusdem quassatio, eonturbatio: sic non possumus Deum amare, quin bus anima. sequatur in mente nostra gaudium , nos tale quid posse concipere . ;hine dicit Cartesus , se hac contemplatione pleno gaudio a flat lari: igitur il Ie amor aliquid magis importat, quam judicium , aliud est Deum concipere, aliud inum amarς, dc uos jungere emitatione tanto Enti. Hoc igitur, quod judiciis superadditur, est, quod constituit pes oves, si ve sit amor, ure odium, cripiditas, avertatio, & quae sunt plura similia, illa omnia constituunt passiones. Quomodo ab iis anima qua λsatur, satis sentimus, tum in terrore, misericorsia, ira, gaudιο, α si- milibus in passionibus , non tantum anima valde commoveatur , lectipsum etiam corpus, ut febres exoriantur, imo sepe mors ipsa superis venit, ut historiae narrant de iis, qui ex ira & gaudio nimio diem obiere . Hoe ipsum etiam constare potest ex si. ar ρ. t. r. passonum, ubi passiones definiuntur , quod sint commotiones animi, concuss Res , quassationes, ita ut quandoque anima incurrat periculum separationis illius commercii, quod habet cum corpore, cui est juncta , ut in tristitia; veI quandoque ita gaudet de compositi constitutione Iegitim 1, ut maxime laetetur, ut in latitia di gaudia accidere ibi et o Vide Cartesum de passionibus animae. Atque ita vidimus cogitationum genera, quae in anima nostr1 Ioz De Deattati- tum habere possunt; nec eum Peripatetieis attendimus ad animae bus anima. saeuitates : ut enim omnis persectio in Deo debet esse actu, se omnia, quae in mente nostra sunt , pauca licet , actu esse debent : at qnoa
potest esse, hoc actu non est , se possum esse doctus , ergo sum jam ranas, indoctus ; possum esse dives, sed jam fum pauper, & se pom. Sic etiam, si pollet anima cogitare, hoc est, haberet lacultatem cogitandi, tune jam actis non cogitaret, quod ejus naturae repugnare Vpatet ex praedictis . negativa enim rem perficere nequeunt, multo minus constituere: quod potest eue, hoe actu non est: sic si anima posisset cogitare , hoc est, si haberet cogitandi facultatem , hoe praesupponeret, ipsam actu non cogitare, quod absurdum, cum in cogitat ion sitam diximus consistere essentiam. Sed dicet aliquis , Carteius ipse in suri scriptis utitur hae voce fa- altaris . Respondemus, aliud eis e postea loqui populariter,cum prius in loco , ubi severe erat de mente ratiocinandum , has facultates de praejudicia ex nostra mente rejecimus; atind vero nunquam mentem sitam rectu explicare,& semper inhaerere his facultatibus, per easque omnes a ct iones mentis explicare, quod posterius cum Peripateticis faciunt, ab iis discedimus, & Carrem hac in parte a flansum nostrum praeis hemus: voluit hue studio has voces populares retinere, postquam eas expIicaverat, ut eo facilius stat pia sua ab auu intellisi pol sent, quomo
443쪽
mentes his, similibusque praejudiciis erant obsessae . Concludimus, animam , seu mentem actu e itare, Ac quam primum dicimus cogitationem, dicimus mentem , ita ut anima cum sui existentia, cum sua cogitatione, sit unum idemque . Hinc bene Carisus in principio pari. I. princip. dixit: Ego cogito, ergo sum, hoc est, ego sum substant a, seu res cogitans: dum cogito, exso. Nee illa existentia a cogitatione separari potest. Hare cogitatio simplicissima orta est non per traducem, hoc est , prodiacta est non ex semine quasi , uti voluere veteres bene multi. Cartes medit. 6. nec non I. pari. principiorum ae β. 4. per aliquot se quetes,probat animam nihil cum corpore commune habere: quomodo igitur possibile est, eam posse esse ex traduce ' quod praesupponit motum corporeum , particularum iuxta se invicem appositionem , quae appositio nihil pland commune habet cum cogitationibus, neque ulla cogitatio requiritur ad fortuitam particularum appositionem ; sed p tilis anima est a Creatore Deo producta infiniti actus. Porro distinguit Cartesus ideas, in confusas, dc disti nctas. Distinctae sunt, quae rem repraesentant, prout revera est. Sic cum triangulum concipio, in hac ide1 reperitur conceptus trium laterum , conlii tuentium figuram trianguli. Sic concipio circulum, quadra tum , & quae sunt plura talia, distincte , prout sunt re vera in rerum
Confusae autem sunt, quae non repraesentant rerum essentias ; hoc faciunt omnes ideae a sensibus productae Sie in visu omnes habemus ideam lucis, seu luminis ; at illa idea nos non docet revera , quid sit lumen, & in quo consistat ejus essentia . Sic omnes habemus colarum ideas, at nemo eorum naturam novit , quam enim est obscu
Peripatetici dixerunt, colores oriri ex eerta terrei & aquei comis mixtione : at quomodo haec commixtio producere possit colores, nemo intelligit; nec ipsi intellexerunt, quod dicebant. Cartesus quodammodo mathematicd hanc materiam colorum perseeutus est. Neque in auditu ideae nobis darent rerum essentias, si sonum percipimus , at quid sonus sit nescimus: alia enim est idea, quando conclinpio aerem unduloso motu ad aures nostras delatum , alia quando sonum concipio. Prior est distincta , posterior consula ; prior docet rei essentiam, posterior apparentiam quandam solum mcdo, & assectionem, quae nihil tribuunt ad rei essentiam . Alia itidem est idea, quando concipio quasdam particulas obvolita. re per aerem, ingredi nares nostras, pertingere ad in cribrosum, id que transire & attingere nervos Olfactorios , eosque assicere , movere. Alia est idea odorum, ex hac motione proveniens . Prior est disti cha,posterior vero confusa, quae nihil nos docet: at prior est philosopho digna, quae naturam rei inti md perscrutatur. Porro alia est idea , quando concipio alimenti quasdam particulas subtiliores, salino- sulphureas, ingredi acuminibus suis villosam linguae substantiam, Ecusque ad nervos gustui in servientes penetrare, eosque assicere, movere , ut inde sequatur hic, vel ille sapor . Alia vero estidea, qua simpliciter concipio saporem . Prior rursus est distincta, pinsterior conluta.
444쪽
In Tactu autem habemus ideas, partim confusas, partIm distinctas is e palpando possumus formare in mente nostra ideas magnituEinis , fitas , figurae , de similium . Quae verae dc distinctae sunt, menti res
exhibent contemplandas, prout revera sunt. Sed quando concipimus duritiem , calorem , bumiditatem , sicci .eatem, frigus, & quae sunt plura talia, illorum habemus ideas conia fusas , quae nihil docent , nec res exhibent menti , prout revera existunt. Sed quaeret quispiam , eur Deus dederit has ideas confusas , quem usum habent δ Respondemus, ut anima cognoscere queat, quid suo eorpori commodum, vel incommodum , bonum. vel malum siti. Sensus vero distincti dati sunt, ut queat mens philosophari , dc eorum ope detegere rerum veritates , easque rimari. Reliqui confusi dati sunt , ut.corpori , ct Loti composito bonum
Sed oportet, ut confusionis vocem paullo accuratios intueamur,cum revera attentionem mereatur: Ac sic proprie loquendo, omnes illae ideae, quas hactenus pro confusis assumsimus et Ie in se claras , perceptiones in se verae sunt . Si e claro percipimus soco assidentes calo. rem ; mens claram habet hujus caloris ideam , sed non distincte con-eipit, hoc est, non concipit naturam caloris, quomodo producatur, &quid sit: hinc est , quod Cartesus prinos. pari. r. q. s. distinguat in inter ideam claram, Ec distinctam. Claram eam vocat, quae menti attenia denti praesens δc aperta est . Diuinctam autem , quae cum clara sit,
ab omnibus aliis ita sejuncta est dc praecisa , ut nihri plane aliud , quam quod elarum est, in se contineat. Sic clard concipimus tamen, euores, Bc similia; non autem distincte , nisi philosophicd in eorum .
Atque ita videmus, ideas consulas esse in se claras, 3c distinctas ose idea caloris distincta est ab idea frigoris ; humiditatis ab idea seis citatis,&c. quarum tamen ideae pro confusis habentur , sed tamen ideae confusae nobis non detegunt essentias rerum , quod distinctae faciunt. Cum grano igitur salis intelligenda est haec distinctio inter ideas distinctas Ac confusas: omnes ideae clarae sunt per se, hoc est , omnes aliquid repraesentant, at non omnes rerum essentias denotant, & exhibent menti omnes ideas ; ostendunt qusdem aliquid versari ante . organa nostrorum sensuum , at non docent, quidnam revera sint. Sie omnes clard percipimus colores extra nos, at pauci sciunt, quidnameolores sint, unde producantur: hoc ipsum verum est de omnibus tactilibus qualitatibus, quarum ideam tantum habemus consulam: sed quando triangulum concipio, habeo tria latera,& tres angulos meo in conceptu , qui constituunt naturam trianguli, dc haec idea est diastincta : patet igitur ratio, cur distinximus ideas indistinctas & eonis fusas, diximusque, quomodo consus is vox accipi debeat, ne praejudicium exinde exoriatur. Ostendimus, nihil posse esse in nnente coninsusum, si proprie loqui velimus: semper enim ideae aliquid menti reis praesentant,s non hoc, fallem illud. Atque haec de ideis , perceptionibus, conceptibus . Sequuntur Judicia . quae enuntiationes sunt, his ideis superstructae . praedicata de
445쪽
- Logi ei, sunt animae voluntates , determinationes, applicationes, quI-hus rerum veritates plenilis examinantur, quod phaosophorum est , qui utuntur ideis distinctis ad veritates rimandas & detegendas, ad quod homines vulgares , solummodo respicientes ad sui compositi commodum, vel incommodum , bonum , vel malum, non attendunt.
eredituν Haec itaque mens per se considerata , non aliter ac in praecedent propius ad bus solum corpus spectavimus, jungenda venit isti anthomati hact mentis eum nus spectato: maxima sane admiratione digna res esse videtur, quod eorpore e-- res, quae toto coelo discrepant, conjungi queant, ita ut una patiatur abjunctionem. altera, & reciproce : hujus conjunctionis nulla ratio naturalis cadere potest sub intelligentiam hominis ; ita ut solius Dei, auctoris nata rae, opus esse videatur, qui per suam omnipotentiam & beneplacitum voluerit instituere commercium inter . res, alias tota Iiter discrepantes, itant hic se prodat argumentum maximum pro exi stentia Dei, quale non invenitur apud omnes, qui eam probare conati sunt. At inquiet aliquis , cur igitur Caν teris in meditatione prima hoc argumento non usus est, ubi ex is lentiam Dei probare voluit δRespondemus , quia non Poterat , cum nondum viderat corpus , cui anima iungi posset a nondum certus erat , dari tale authoma , quale hactenus descripsimus t solam mentem noverat, ac proinde ridiculum ΚΜ et, si exinde argumentum petiisset, cujus nondum sormaverat conceptum , de quo nondum certus erat: corporis naturam
demum probavit in secunda parte principiorum , ubi philosophari
incipit. Deinde in prima meditatione nondnm viderat dari Deum , nec proinde poterat dicere, eum esse commercii hujus auctorem. Sed dicet aliquis , cur nos hic possumus hoe modo argumentari λRespondemus omniam hic loci versamur in med ubi a philasophiae, orae supponimus , fundamenta esse jacta totius physices , priusquam hocce Opus aggredimur. Porro de hoc commercio legendus est La Forae in tractatu suo domeme humana, capitibus 13. I . I s. ubi dat breviter hane hujus commercii definitionem generalem, quod consistat in mutua & reciproca dependentia cogitationam unius, a motibus alterius , dc vic versa, & in mutuo commercio actionum passionumque suarum. Vol , - Quaesitum nune est , an anima H toti corpori, an vero parti ejus s
nima fit istii simis do juncta λ Aliqui Philolphi in admodnm liberales suere . , σπ rLσπνα eum non accurate inquisiverint in iunctiones animi & corporis, nec 'sor με ea Hem distinxerint; hinc omnia confuso modo conceperunt, & nihil
quicquam clare explicare potuerunt: sic in vegetabilibus, quoniam videbant, plantas crescere aeque ac corpus humanum anima donatum, existimariant & pro indubitato assumserunt, illis quoque inesse an iis mam, quae faceret eas crescerer sed cum viderent nec sensationes, nec rationum signa in earum anima , non ausi fuerunt illis tribuere an ἀ-am nobis communem, ac proinde secerunt distinctionem, & eam vegetabilem diorunt, cam con fullone insigni ; nec ipsi intelligunt, . hanc vocem vegetabilis.
Similiter videbatit, bruta eum vapulabant, quandoque ejulare,& hoc vel illud fligere , ac proinde ipsis tribuebant animam sensiti vom, s ut volunt ne confunderetur cum amma ra ινnati, quam homi
446쪽
omni propriam esse dicebant, di sic distinctionibus suis puerilibus
mentes suas ita intricarunt,ut nullum certum potuerint de anim1 soris
Ex praedictis autem elard constat, quid nos intelligere debeamus per mentem , & quid anima sit, Ecquam sutilis sit haec Λntiquorum diuinctio animarum. m - πΑpud Hebraeos V 4 3 Raab denotabat spiritum , ἔνεμος ventum, qui flamma dicebatur aliis , quam volebant penetrare per totinnis corpus quae carnales voces non attingunt animae naturam, Δc ipsis sormarunt tantum conceptus confusos Ipsus animae, quibus tamen uti volebant in diversis casibus , ae proinde ansam dederunt, hujus animae distinctioni falsissimae,& puerili . De anima quomodo non disputarunt Veteres, sub judice lite manente in aeternum p quod mirum non est,
eum non haberent mentis distinctas ideas e nimis rebus corporeis illorum mens erat immersa , nec quicquam assumere volebant, quod non in sensus incurrere poterat , & omnia referre volebant ad exintensionem in longum, latum,& profundum , dc animam pro subtili ili-rno spiritu habuerunt per tot secula. Nos diximus, cogitationem me ram constituere ejus essentiam, nec proinde ulla cogitatio fovenda est de spiritibus, vel flatibus in mente. Dixerunt, eam esse totam In toto,eν totam in qualibet eomeris pariste, praesentem animam concipiebant ubique in toto corpore, tam bruto, quam humano. similemque conceptum formabant de Deo , qui omnia spatia essenti 1 sua repleret , dc relationem instituebant inter spatia & Deum, dc sic ipsum tanquam corporeum concipiebant . Hic autem error ex indigentia vocum oriri fortasse potuit , cum clariores ad hane rem explicandam terminos non haberent. Paucis diei mus verbis, Deum Ac mentem esse plane ab omni exten- sone separandum , nec proinde ulla relatio intercedere potest inter Deum, mentem, dc Datia, quae non dantur sine extensione, ut constat
ex Physich generali. Μera cogitatio, & praeterea nihil, Dei dc mentis naturam constituit nam uterque est substantia cogitans , eum distinctione quod Deι sit infinita, persecta , &a nullo dependens ἰ mentis vero limitata, imperfecta, Ac ab alio videlicet Deo dependens. Quam quieta nunc potest esse mens, quae se ipsam novit, 3c summi boni verum habet conceptum, ejusque contemplatione utitur ,& sese
Res hae simplicissimae cognitu sunt admodum iacit Iimae r quo enim simplieiores, eo cognitu faciliores existunt; ac proinde Deum facilius. quam quicquam aliud eoncipere nos possumus , cum omnem respuat limitationem, quibus alths limitationibus mens nostra obrui solet,nee res, in quas hae limitationes cadunt, non nisi dissiculier concipi ponsunt: mens nostra licet non sit tam simplex qu1m Deus,tamen facilius cognosci potest, quam res corporeae, quia limitationes plurimas patiuntur, & mens simplicior existit. Dei eonceptus est si mpi ici m mus, de mentis multo simplicior, qu , mretum corporearum, ac proinde propter simplicitatem facilius cognosci possunt. Est quidem nostrae mentis cognitio prior, qu m Dei, sed tamen hoe inseri, eam esse simplieiorem r Dei est simplieissima dc facillima,cum nullos habeat limites, quos mens finita habet.
tota in toto , o tota in qualibet parin te corporiά.
447쪽
At res eorporeae dissicilias cognostuntur , quia limitationes plurimas habent: sic exempli gratia , R/abarbari natura tam conmis&obscura suit, ut non in uno , sed pluribus voluminibus describi p . tuerit, propter limitationes multiplices, particularum figuras , ma gnitudines , earumque motus, &quae sunt plura talia ; at simpIici-citas Dei de mentis facit , ut Deus dc mens facilius a nobis cognosci
Concludimus, mentem, seu animam nostram eme purissimam cogitationem, cujus actiones lunt percipere & judicare. Haec mens jungenda venit corpori per Dei omnipotentiam dc beneplacitum; sed non cogitandum cum aliquibus Philosophis, sui redea mus ad propositam quaestionem j eam est e roram toti comoνi , ω to- eam evi tibet parti junctam; dicimusque hanc loquendi formulamis , esse puerilem & ridiculam, nulloque modo patibilem, animam esse totam in Logica discant, relatam ese simul naturam; ac proinde toto in volvuntur etiam partes , nec totum concipi potest sine partihus ; ac
proinde si anima pote ii dici tota, debet etiam habere partes, quarum respectu tota dici queat. Si habet partes , & diffusa est per corpus , tunc quoque compos
erit trinae dimensionis , & sic ex anima incorpore1 faciunt corpoream , quam carpore itatem ipsius naturae repugnare patet ex nostris
praedictis. Sed dicunt, hoc negative intelligi debere, totam animam, hoc est, animam non secundum partes esse in qualibet corporis parte, sed to
Respondemus, negativa nihil omnino probare nihilque docere; exempli gratia , si quis rogat, quomodo anima est juncta eorpori δ dc responsum accipiat, eam non esse secundom partes junctam corpori, tunc alter adhuc nullo modo est satisfactus. de nihil scit: similiters quis quaerat , ubinam est Princeps auriacus λ dc responsum accipiat, non est Hagae-Comitis , tunc nihil stit. Ut aut m aliquid probetur, positiva eme debent,& ex negativis nihil , vel processus in infinitum sequitur: deinde si verum sit, quod negativa nihil doceant, quid opus est uti voce totius , dc nihil aliud est , quam velle ulna mensura reliquores , vel pannum mensurare mensura liquidorum ; se aequὰ ridi eula est , totius partes applicare ad mentes: haec Iicet tam pueri inlia sint, obtinuere tamen a mensum per tot secula. . Non igitur tota anima potest dici toti corpori juncta , nec ejus partibus; & vide hae de re disputationes meas, annexas oeconomiae anima Ii mulandi, ubi contra hanc sententiam afferuntur argumenta varia, Inter ea, hoc minimum esse videtur: Si peS, aut brachium aufertur, ut hoc saepe accidit in bello a bombardis maioribus,tormentis cui vocant bellicis, an tunc anima simul aufertur huic parti juncta y certum est, illam oportere un, auferri, aut se retrahere; illa autem retractio fieri debet, aut per condensationem, aut permotum regressionis : at m ius ille & condensatio sunt actiones corporis , quae in animam , vel mentem cadere non pomunt, ac proinde salsum est, quod statuunt, dc se ex uno errore in mille alios incidunt, dc ex una absurditate plures aliae sequuntur Cartesus autem in suis meditationibus, 3Ο. dcc. ostendit quomodo anima possit dici juncta toti corpori, quatenus corpus consideratur tanquam unum aliquid indiviubile, dc quatenus
448쪽
an Ima integro corpore opus habet ad suas iunctiones obeundas, nam defieiente ventriculo, vel simili principali parte, anima corpore amplius uti non posset, & hac ratione anima dici potest toti corpori juncta . Haec , quae diximus accipienda sunt in sensu rigoroso loquendi, cum revera lateamur , nullam esse cor oris partem . quae anim1 non informetur, sicuti neque totius uni verti particulam, quae Divinae essentiae immensitate non impleatur, quatenus & anima omnes corporis partes sua virtute regit, & Deus sua providentia mundum univer
Dicemus nos in sequentibus , proprie uni parti animam esse jum An anima tiaciam , quae particula toti Iuncta : at non immedia id anima omnibus test ementari- membris e 1t runcta , quia plurima membra tolli possunt, remanente bus membris tamen illaesi anima , ct cogitationibus integris produrantibus . Sic si- ἐuncta imme-mulac homo, vel animal detruncatur, statim cessant omnes functiones diale animales & motus arbitrarii, nulla sensatio superest, quod signum est in capite esse immediatam conjunctionem. Et sic ruit etiam sententia mimontii, existimantis, animae sedem Animae se- esse in ventriculo, quae sententia potius guloso, quam docto digna esse des non es invidetur, & minime Philosoξho , Medico & Chymico, qualis ille, ventriculo fuit . irrito igitur conamine ille illic Aresaeum statuere voluit. Falsitatem docent animalia exinterata, quae postquam Omnia ex abdomi ne fuerunt remota & abjecta, si sibi relinquantur, adhuc aufugiunt defunctiones animales edunt: hoc clarum est in ranis , & selibus exinis teratis: de selibus habet luculentum e perimentum Erunius. Horum animalium capita si praecidantur, immota jacenteννο υ- aηimine con pitι immediate jungitur anima, in eoque sedes reperiri debet. Illic j ionem ese est sons functionum animalium, ubi nervi exoriuntur: at illi ex capite se imme iurgoriginem trahunt ; capite enim praeciso , praeciduntur omnes nervi. in vite. functi num instrumenta. Hane conjunctionem esse immediatam In capite , docent itidem me variis morbi soporos , ubi pituitae saburra insedit nervorum Drificiis hinc exterimentis
Ste in Phrenitide Θ Μania, vix homines distingui possunt ab anἰ-
mantibus brutis, propter vitium in capite; ita ut pro certo concluda mus , immediatum conjunctioni S animae cum corpore locum esse in
. I stat quaestio , num sit toti cerebro , an vero ejus parti se An anima si ejuncta anima δ Non cerebro toti, quia experimur, notabilem portio- toti cerebro , nem cerebri t0lli posse , iunctionibus animalibus illaesis manentibus, an vero parra nec anima quicquam detrimenti inde patitur, sanantur sne aliquo in- ejus juncta commodo remanente; quod sane fieri non posset, si anima esset iuncta toti cerebro. ΦProbabimus itaque in sequentibus, animam esse junctam exiguae ce rebri particulae, in eIus meditullio sitae, quod Ciurarium, seu Pinielan
Cerebrum est idem ab hini & altera parte, non aliter a natura ex 1l ructum , ae hodierna angusta aedificia exstrui solent, quae eadem sunt tam dextrorsum , luam sinistrorsum; sc autem est cerebrum, in cuius centro & meditullio haeret illa exigua particula, quae unica est, cum reliqua omnia duplicia sint.
449쪽
Huie mentem jungemus, & rationes daturi sumus in sequentibus , cur huic mentem, & non aliis partibus jungi velimus. Possumus hic consulere illas disputationes saepius citatas mogiandi,
Istomodo vox Cum igitur agendum nobis restet de illa eo junctioue mentis, id est, conjunctionis cogitationis cum corpore, id est extensisne, verba illa nobis nullo mo- accipiendasit. do fraudi esse debent, quibus vulgo utimur ad hanc rem explicandam rnullo modo apta essent ad rem hanc spiritualem exprimendam de denotandam , cum tantum ad corpus spectare videantur, quocum mens millum habet simile; dc sic omnes illae voces conjunctionis, uni ovis, connexionis , fessonis animae in quadam parte corporis , non debent nobis errorem procreare. sed iis tantum utimur ad saciliorem intelligentiam hujus negotii. Veteres dum linguas condyderunt, non suerunt ita natura consulti, nec potuerunt verba sacere ab omni re corpore, abstracta : dabant solummodo operam eorporeis commodis ,&compo-sti incommodis averruncandis; hine non nisi voces inventae fuerunt, quae tantum res eorporeas de si et nabant, & ideae intellectuales quasi sepultae fuerunt, nec res intellec uales a corporeis distinguere poterant;
hinc est , quod Deum , Animamque conssiderarunt tanquam spiritum subtilem, dc flammam tenuem, qui spiritus quamvis non videretur. tamen erat dispersus 3c diffusus per omnia i patia , atque ita Deum omni praesentem cogitabant, dc Animam per suum corpus diffusam vo- Iebant: atque ita proprietates Dei dc Μentis postea designarunt, per voces carnales & corporales; hinc dixerunt animae sedem, animae
conjunctionem , connexionem eum corpore . Cum autem nunc νο-ces has eκplicuimus,& intelleximus, quo pacto intelligendae sint, possumus in sequentibus ella iis contenti , easdemque retinere sine periculo erroris 3c praejudicii , ne videamur nimis abhorrere a communi loquendi modo. au mo Res autem eorporeae un ri, conjungi, connectique dicuntur, quan- quo duo cor do earum superficies se invicem attingunt mutuo contactu, & quo in poro coriu ' pluribus locis se tangunt , eo firmius unitae dicuntur e at hic modus guntur, in bJc unionis in anima cum corpore, nullo modo locum obtinere potest, cum conjuvctione in anima non sit, quod oleat i liud, quod in corpore reperitur, & reei locum bob e proci & sibi quam maxime contrariantur , ac Proinde hane connexionem respuunt, , 'Sie De La Forge in suo tractatu de mente humana, pag. 9 6. proponit triplicem coniunctionis modum . Primus est , quando duo corpora uniuntur quod fit per coniunctionem localem , agnoscit pro vinculo, quod inter corpora locum habet, qui ea reddit capacia agendi & patiendi dependenter a se mutuo. Secundus, quando duae mentes uniuntur, quae unio pro vinculo ha
Tertius, quando mens unitur corpori, quod fit per voluntatem, quatenus haec voluntas eκtra suum se emim procedit per suas operatio-- nes: legantur autem, quae sequuntur.
Cuν Cartesus Sed ut at propositum redeamus dicet aliquis , cur Carlestus in quoque carna. metaphysicis rebus distinguendis, definiendisque, utatur his & smi Ii voce tinionis libus vocibus carnalibus; dc alibi hanc unionem dicit arctam , Ac quasi us fuerit. permixtionem , quae demum locum obtinere potest in fluidis . quorum tenuia corpuscula circa se invicem praeterlabendo, misceri dicuntur.
450쪽
Sed quis tale quid concipiat inter eogitationes & corpus serI posse, hoe
est, inter res toto coelo diversas y Respondemus, ipsum tantum retinuisse has voces carnales, postquam eas san sensu intelligendas exhibuisset , ut se magis accommodare videretur ad captum hominum , qui proinde accuratius hanc arctam ennjunctionem eoncipere polIent, cum proprie loquendo nihil sit in mente , quod talem permixtionem cum corpore redolere possit. Quid igitur est, quod dici possit has res divorsas conjungere, ut in se invicem agant & patiantur λ proprie loquendo, non potest diei anima sedere in sensorio, hoc est, parte quadam corporis, eique juncta esse, impropriae tantum locutiones sunt sedis animae insen rio,& ad faciliorem intelligentiam tanto messictae. Quomodo igitur res haec intelligenda est y Respondemus, totum horee negotium consistere in privsserio, quod tenerali decreto fecit Deus, obsequeriri voluntatibus mentis circa m rus sui erga uis, quando actiones rite fiunt. Remadmodum videmus, quod Reges suis primariis minis ris dantatem imperandi, in hae, vel iIIa parte sui imperii subditis, eosque regendi pro voluntate , qnam acceperant a Rege suo supremo r quod alioquin ipse Rex facere sua potestate, & immediate exsequi deis heret, hoc nunc per ministros hos tacit, quibus potestatem tribuit prosita voluntate subditos regendi. Ita etiam Deus ea bonitate suit usus versus nos , ut voluerit toties exsequi motus corporis , quoties mens nostra imperat hujus, vel illius membri motum; qui motus arbitrarius dicitur, qui fit tantum anima imperante di volente. Distincto etiam hie opus est conceptu, nec putandum mentem re vel 1 lacere ex se hunc, vel illum membri alicujus motum , nequa. quam: non enim experimur in nobis hoc mentis privilegium , hane potestatem , ut possit membra movere, motus producere, ut etiam antea dictum fuit; sed scimus, hos motus tantum fieri eo ipso momen. o. quo mens de iis cogitat. Duo itaque privi Iegia decrevit Deus hae in conjunctione. Primum est , quod pro beneplacito nostrae mentis sequantur motus hujus, aut illius membri , prout anima imperaverit ἱ hoc est, talementis imperium sequitur talis motus corporis. Alterum est privilegium, quod decrevit Deus, qnoties Objecta externa , aut humores interni nostri corporis attingunt entem nostram, inquam nervorum fi Iamenta sunt inserta, ut nervorum flamenta concipiant ex hoc contactu tremulum motum, qui in momento tendit ex una ad alteram eorum extremitatem, in cerebri meditullio termin tam, non aliter, ac chorda mota tremulum admittit motum per totum sui decursum I utque tune ex specta It hae commotione, nervorum fila mentis communicat1,& ad cerebri intima delata , excitentur in anima nostra specialas cogitationes, praeci sui convenientes huic acti ni: hoe est, dedit Deus sensus externos, ad procurandum nostri comis positi commodnm , & incommodum averruncandum; deinde ad versetates rerum, extra nos positarram, rimandas & indagandas. Deus igitur voluit, quoties ta Ies determinationes & imperia orium tur in mente, quod tunc miritus eant per hos potius nervos, quὲm per illos, ad haec potius, quam illa membra movenda, ad hanc potius , viam ιIIam actionem instituendam & produeendam: voluit itidem,