장음표시 사용
441쪽
C. V. De Visiis Cantati contrarΓs ., 6 Isaliud, quod oritur ex pura malitia, & dicitur pharisaicum, quia Pharisaei hoc modo &.doctrina , & factis Christi scandaligabantur . His praenotatis,' III. De Scandatis iam o o 1 Num Scandalum sit peccatum, O quale δR. Scandalum activum ex genere suo est peccatum grave, continens duplicem ma- έitiam, necessario in Consemaone exprimendam : unam contra Caritarem proximi , alteram contra eam virtutem , cui repugnat. Peccatum , ad quod inducit.
Probo I. pars . Matib. xVIIL Chr .stus gravissimam minitatur poenam Scandalum praebentibus : Qui autem scandalinaverit unum de pusillis Utis , qui in me credunt , expedit et , ut suspendatur mola inaria in cono ejus , ct demergatur in profundum maris . Sed grave supplicium
gravem culpam designat. Erso &c. Prob. a. pars. Ex lege Caritatis tenemur proximum a peccato revocare. Ergo
contra Caritatem peccat qui suo verbo , veI facto proximum ad illud inducit . Prob. R. pars. Ad Contrahendam malitiam specialem contra aliquam Virtutem sufficit , ut libere ponatur actus illi contrarius . Nam singuIae virtutes non solum S 6 obli-
442쪽
aeto De F de , Oe,. Caritate . obligant ad eliciendos actus ipsis conm meS , Verum etiam, prohibent actus. ipsis Contrarios. Sed qui dicto, vel facto inducit aliquem ad peccandum, ponit actum , etsi non in se, saltem in alio contrarium Virtuti, cui opponitur peccatum, ad qu0d inducit. Ergo &C. Dices : Hoc verum est de Scandalo directo & formali, non vero de Scan salo indirecto & interpretativo. Nam I. Scanda- Ium indirectum non est speciale peccatum
contra caritatem. Ratio est , quia ut quis committat peccatum specialiter distinctum, requiritur, ut habeat specia i em finem contra Virtutem oppositam . Sed qui suo exemplo movet aliquem ad peccatum , non habet hunc specialem finem contra Caritatem . . Ergo ejus peccatum non est speciale contra Caritatem. Ita rancben, Bouacina: , aliique. ΙΙ. Etsi peccet contra Caritatem, non.
peccat Vero contra eam Virtutem. , quim
laedendi suo exemplo fuit occasio . Ratio est , quia reliquae Virtutes non obligant saltem graviter , ut impediamus iii aliis vitia opposita , sed tantum , Π POO-
tive intendamus proximum inducere ad eas offendendas . Ergo scandalum . indirectum vel non est speciale peccatum contra Caritatem, vel saltem contra eam VI tutem , contra quam pravo exemplo proximus inducitur. Ita Deluo , Tam rHIMI,
443쪽
C. V. De Vitiis Car tat contrariis . 4 ir Ad I. R. Ut quis reus exsistat alicujus violatae Virtutis , necessariam non esse, ut expresse , ac diredie eam laedere intendat : led sufficit, ut libere ponat actionem. illi contrariam . Ut patet in eo, qui inimicum in Ecclesia occidens , etiamsi ex- preme violare Religionem non intendat , facto tamen eam laedit , ne G solum violatae justitiae- verum etiam violatae Religionis reus exsiliit. Ita pariter qui suo exemplo aliquem ad peccatum inducit, etsi ex preme violare non intendat Caritatem , &virtutem illam , cui opponitur peccatum , ad quod suo exemplo inducit; tamen utruusque birtutis erit violator: quia licet non expressa intentione , facto tamen ipso libere polito eas laedit. Ad II. R. Quamlibet virtutem non solum contrarios prohibere actus , Verum etiam prohibere , ne alteri occasio detur inductiva eam laedendi . Ratio est , quia occasio licet per se in actu in non influat;
est tamen caussa moralis , ut proximus Pez-cet . Dicitur caussa moralis , quae ia substantia aequivalet caussae directe ad peccatum inductivae, cum sine ea proximus nou
- Ex quo non sequitur , eum qui suo pravo exemplo alterum ad furandum , ad fornicandum impellit , ad relli tutionem
damni quod inde sequitur, adstringi. Quippe ii solum restitutionis lege devinciunῖur,
444쪽
qui sunt caussa moralis, ut alii aut furentur, aut fornicentur , aut damnum quodcunque temporale proximo inferant. Ρorro qui exemplo duntaxat alios pelliciunt, Occassio , non caussa moralis sunt damni illati . Ita Salmanticenses Tract. 2I. cap.
8. ρundi. 3. 3. I. num. 37. quos laudat &sequitur Conc na lib. r. in DecaL disp. 9. cap. num. 3. Sed vide quae dicemus in Tracto de Resit. cap. φ . Dixi , Scandalum actiυum essse peccatum grave ex genere suo I quia potest esse veniale , si detur solum occasio culpae Ueniali8. Ex dictis resolves L peccare mortaliter
contra caritatem & castitatem, qui componunt , vel agunt comoedias obscenas, scribunt libros amatorios , cantilenas turpes. a. Qui imagines, aut statuas obscenas etlingunt, aut palam exponunt . Lege Abgustinum lib. I. Confessis cap. I 6. 3. Μulieres quae nuda
pect0re incedunt. q. Quae sine justa caussa alicui se conspiciendam praebet, a quo Putar se male concupitum iri , licet ra faciat
- ex mera vanitate ,& sine animo illius amorem excitandi: cum haec omnia notabiliter ad libidinem provocent Item mortaliter peccant qui alios etiam joculariter fatigando, eosdem ad blasphemias, praves contumelias, aut imprecationes in
Resolves II. peccantem coram iis, quos
445쪽
C. T. De mitis Caritati contrariis . 4 2 3, nec praevidet, nec praevidere potest, exemplo tuo esse ad peccatum alliciendos, puca qui blasphemat coram Religiosis , reum quidem esse blasphemiae, non vero scandali, Quia peccatum coram alirs commissiim, tunc solum scandali habet malitiam, quando adest probabile periculum , ne ii , coram quibus committitur , inde trahantur .ad peccatum . Hinc illud Hieron abi in Mattha X VII s. Perfecti Scaudata non recipiunt e imo ex conspectu praevaricantium ad detestationem peccati, & ad Dei amorem inflammantur . Contra Scandali reus
est qui praevidet, vel praevidere potest illum qui actionem suam videt, expositum esse peccandi periculo , licet de facto non peccet. Quare dari potest Scandalum activum sitne passivo , licut in Pharisaeis passisivum sime acti UO..
Resolves III. Opus indifferens , Vel
Veniale saepe transire in mortale ratione
scandali, cum periculum sit , ne infirmi , S imperiti inde sumant mortaliter peccandi occasionem . Hinc Apostolus I. ad Cor. VIII. reprehendit fideles plene instructos, qui carnes Idolo immolatas comedebant coram infirmis falso putantibus id esse illicitum : qui inde praeter intentionem c medentium induci poterant ad eas contra conscientiam erroneam comedendaS.
Resolves IV. in Consessione aperiendum esse numerum eo um , quibus sca
446쪽
datum datur, non secus ac numeruln h minum uno ictu Occi rum . Quia, ut aliis hi dictum est , numerus multiplicat Pec-
R. cum distin'. Si Scandalum da tum sit, nunquam licet: si vero uit acceptum , subdistinguo : si proveniat ex malitia , licet ; si vero non ex malitia , sed mi ex infirmitate nascatur, licet, quoties C - tra graudi incommodum tollere illud non
Prob. I. pars . Scandalum passivum , quod dicitur datum , oritur ex opere silα licito. Ergo sicut huc nunquam licet permitti, ita nec Scandalum quod ex eo ori
Hinc mulier ab ornatu inhonesto leanetur se abstinere : quia Scandalum quod in aliis sequitur, est datum , utP te Pro . Veniens ex opere illicito. Prob. r. pars . Scandalum , quod ex malitia oritur, alteri praejudicare non debet, sed ipsi accipienti imputandum . Ergo licet illud permittere. Nam si ejus haberetur ratio, omnia perturbarentur . Hinc ad evitandum scandalum pharisaicum nulla bona
447쪽
- C. V. De Vitiis cir tali contrariis. 41 3bona seu temporalia , seu spiritualia sunt dimittenda . Quia Scandalum pharisaicum,
utpote ex malitia ortum , non debet alteri praejudicare. S. Thomas a. a. q. Q. arto 8. Prob. 3. Pars . Scandalum acceptum oritur ex opere licim . Ergo non teneor
illud tollere, si grave incommodum mihi
inde sequatur. Dixi , citra grave incommodum. , Nam ex lege Caritatis impedire peccatum proximi teneor , quando facile pomum . Ex hac tertia parte innumera magni momenti corollaria erui possent: sed e pluribus haec seligam. . I. Ad evitandum Scandalum passivum nunquam agere licet , quod lege naturgii: prohibetur; quia nemo , ne alius peccet , peccare debet . Item nunquam propter Scandalum dimittenda sunt opera , quae necessaria omnino sunt ad salutem : quia ordo Caritatis postulat ut homo salutem suam spiritualem magis diligat , qum alterius S. Thomas a. a. q. 63. arr. 7.
II. Opera spiritualia , quae sub consilio cadunt, ad vitandum Scandalum infirmorum & ignorantium , aut occultanda , aut differenda sunt, donec reddita ratione, scandalum cesset. Hinc filius aliquando tenetur ad breve tempus abstinere ab ineundo Religionis , aut Clericatus statu, cum inde futurum sit , ut ejus parentes' graViteriturbentur , & peccent jurando, malum imprecando. Di-
448쪽
Dixi, donec reddita ratione dic. Nam si post redditam rationem hujusnodi Sca datum duret, iam videtur ex malitia esse, atque ita propter ipsum non sunt hujusmodi spiritualia bona dimittenda. S. Thomas a.
III. Ρraecepta affirmativa sive sint naturalis , sive positivi juris, ad vitandum Icandalum pusiIlorum interdum sunt praetermittenda, cum caritati deserviant. Hinc correctio fraterna praetermittenda , cum proximus creditur inde pejor futurus. Μulier praevidens se ab homine impudice amandam , si ad Sacrum eo die festo per, illud omittere tenetur semel , aut iterum ; quia ordo Caritatis exigit, ut Gligatur, minus malum , ut majus Vit
Dixi , semel, aut iterum . Nam Io in tempore a Sacro abesse grave seret damnum lpirituale , quod mulier non tenetur subire ad impediendam ruinam alterius; qui licet ex infirmitate, cadit tamen VO-luntarie .
IV. Licet hero ex industria relinquere clavem in arca , ut famulus iurans deprehendatur , ut corrigatur I tunc enim rationabiliter permittitur furtum unum , ut plura vitentur . Non licet tamen talia ultro ponere , aut pericula objicere , quia hoc esset positive ad peccatum concurrere,.& alteri praebere occasionem peccandi.
449쪽
C. V. De ritiis Carliati contrariis. 2 Q..II. Num peccet peccato Scandali, qui determinato ad majus peccatum patrandum suadet, ut minus committat ΘΗ. Amr. Ita multi. Quia per se malum est inducere aliquem ad quodcunque Peccatum . Ergo nullo casu est licitum .
Volentem tamen et committere peccata inaequalia , licet a graviore deterrere, tacendo de alio minus gravi; quia hoc est duu- taxat suadere omissionem graVioris. f. V. De Cooperatione ad peccatum . ' Dicitur quis cooperari peccato alte- rius , quando illi exhybet aut . materiam aut objectum , aut facuItates peccandi . Dupliciter potest quis cooperari peccato alieno vel formaliter, veI materialiter. Formaliter quis cooperatur peccat alterius , quando directe aut indirecte intendit peccatum proximi cum sua opera tione conjungendum . Μaterialiter dicitur quis cooperari , quando praebet duntaxat materiam de se indifferentem, qua alius ex sua malitia abutitur ad peccandum , quod ille vel non praevidet , vel si praevideat, nullo tamen pacto censetur intendere . Q. L. Num liceat cooperari peccato
R. Cum distinELSi cooperatio est sor- malis , est semper illicita ; si est materialis s
450쪽
et 8 De Fide, Spe, o Caritate. lis, illicita est, quoties fit sine justa caussa.
Prob. I. pars. Qui formaliter cooperatur peccato alterius , ad peccatum illius Proxime concurrit . Ergo censetur illud velle, & ei consentire , quod semper est illicitum Prob. a. pars . Cooperatio materialisse habet remote ad peccatum, alteriuS . Ergo non censetur illud velle , sed tantum permittere , si adsit justa cauisa illud
quisque tenetur impedire malum proximi, saltem quando potest sine suo gravi incommodo . Ergo & a sortiori tenetur ei non suppeditare vel materiam , vel objectum, Ut facultates . peccandi, Q. II. suaenam conditiones requiarantur, ut licite quis potist cooperari materialiter peccato alterius, quod praevidet' R. Tres emetitialiter requiruntur I.
Ut sua operario sit per se bona , vel saltem indifferens . a. Ne fiat ex prava intenti ne hominem inducendi, vel adjuvandi in actione peccati. 3. Ut adsit caussa justa &proportionata eam ponendi. Ratio est, quia positis hisce conditionibus , non censeris proxime cooperari peccato alieno, sed solum illud permittere ex justa caussa, ob quam non teneris illud impedire. Dixi I. ut operatio fit per se bona ,