장음표시 사용
191쪽
ideati essentia vel subsistentia divina nobis S trahitur, euius, is qua nobis idea enitescit, haec idea ex quadam dis initatis aetione in anima saeta. eruitur. a.' Qua Visione ideati nequx id earum, neque animae cognitionem acquirimu S. Sive enim ideae, live anima, propria splendescunt intelligibilitate, qua directe, et in miniate, sine ullo videlicet divi uitatis intuitu, apprehenduntur. 4.' Alter demum ratio visiouis ideatis petitur ex eo quod homo nequeat specie vel genera
entium attingere, quin consu Se Saltem Omnis individua VH speetes praenoverit, quod numqusim assequetur . ni Si Deum conspieinns. 289.' Animadversiones criticae - 1.' UItre concedimus e pora haud intrinseca enitere intelligibilitate, ideoque ideis uniri, qui sintelligibilia fiunt, expostulare. Damus etiam similiter, ideas esse ae terna exemplaria rerum, qude tamen non intuitione, sed demonstratione eorum charaeteribus logicis Suffulta, novimus Deo contineri quin quomodo contineantur, intueamur. Sed neque hac visione necesse habemus, cum lumen, divinae utique originis, nobis participetur, huiusmodi est idea entis, in qua entia sive spiritualia, si vo eorporalia, sensationum occasione, percipiuntur; quemadmodum et ipse Malebranche fassus est, qui aperte docuit - ideam entis semper nobis adesse, omnibus cognitionibuS immiseeri, neque procul ab intellectu posse repelli, eamque esse ideam Vagam, en S commune, inde terminatum et, generi eum - i . Quae omnia Deo, eiusque ideae directe repugnant, quia neque Deo, neque eius ideae inest in determinatio, aliaeque dotes entis communissimi, generici ete. 2. Atque etiam tantum abest, ut nobis datum sit corpora in divinitatis splendoribus intueri, ut ipse Malebranche ab hac hi permistica iactantia abhorrere videatur. Etenim eccur, nobis corpora in Deo cernentibus, Visionem ipse detreeta ipsius Dei, in quo caeteroquin complectuntur ideae corporum, atque in ipso apprehenduntur Eccur nobis vetat pariter ideas et animum nostrum contueri, cum in substantia divina aeque habeant in Lib. III. c. Vllr-. Idem tradiderunt Thomassini. Marsilius Ficinus.
etsi tamen imaginatiouia aestu abrepti, limites logicos transilierint, atque metaphysicam ingressi, eum istud commune et ideale substantificaverint, quasi sit ipse Deus mente intuitu . Eos tum diu explosit s. Thomas distinctione entis in potentia ab ente in acin: llud. idea entis, istud Deus ipse est. Primum perenni mentis intuitione cern es, estque notissimum omnium: secundum solas vincitur demonstrations . nectu rebus notissimis cooptatur. S. I. Il, I.
SS. Patros quandoque di erunt res ta Deo videri, non utique tamquam in obieeto cognito, sed utpote in Puncipio cognitionis. sicuti dicuntur res in solo videri, quatenus in eius lue mspiciunturi participatio autom luminis divini est lumen rationis, Iet ideo tis, quae est forma universalis cognitionis . Ast haec alibi in serius.
192쪽
' 190 p mTOLOGIAE PARA TERTl Atur Aut enim omnii, aut nulla in Deo videnda sunt. Cuius in eo haerentiae ipsum etiam redarguit Vieo, qui ait - dixisse potius oportere omnia, ne ideis, ri l animabus quidem exceptis, in Deo videri 1 .
a.' Praeterea corp0ra in Deo equidem continentur non materialiter, vel formaliter, sed exemplariter et eminenter 2 . Porro cum agimus de eorporum Perceptionibus, loquimur de modo, quo corpora uti realia. senμbilia, atque in nobis aeti Va in praesentiarum percipiuntur: quae sant perceptio numquam Sola Visione ideati explicatur, eo quod eorpora qua talia in Deo non Sunt, neque, Sine nota pantheismi, de quo Malebranche haud immerito suspicatur, admitti possunt. Item unde nam ipse accepit animas per seipsas intelligi, cum contrarium testetur experientia, atque obsistant ss. Patres 3 8 5.' Demum quomodo Probat, ad Speeterum, generumque cognitionem, omnia individua vel species praenoscendas esse ' Quaevis enim idea specifica. et generi ea est, etsi pauca individua, et quaedam tantum Specie Scognoscantur veluti possibiles. Sic idea hominis tam specisi ea suit tempore Adami, quam modo, etsi tunc unum, nunc innumera extent individua humana . Eodem modo idea animalitatis generi ea suit Si epost unam Vel alteram speciem animalium conditam, quam PDSt 0mnes. Naturam ergo id earum, atque simplicissimam earum originem ignorat Malebranche, neque propterea alicuius ideae geneSim clare declarat, Proindeque trina constituta principia labefactat.
290.' Eant principia philosophiae transcendentalis iecerat in quibusdam animi legibus vel sormis subiectivis, quae sensationibus comunctae, Subiectivam pariter generant cognitionem, idest mera phaen O mena Seu apy rentias, non noumena vel realitates exhibentem, qum tamen ip Se noumena sustulerit, sed tantum inter imper id, de Planesti Detrantie. Sap. c. vl.
3J S Thomas observat, quod si anima per ae ipsam directe et immodiatoe0gnOSceretur, foret quoque per se notissima, aeque ullus circa eius naturam solleretur, sicuti nullus unquam erravit quoia Principia Vel Ieritates indemonstrabile S ac evidentissimas. quas otiam septiei. licet Sedum ipsis Pugnantes confitentur . Ast quid non dictum est Ontra finimi naturam, ae proprie. tates 2 Vid. Lib. Ill contr. Gent. C. XLVI. - Aristot. Lib. Ill de anima . Quaro Angelieus concludit a animam in sua siecie intelligibili, sicuti caetera, co
193쪽
IBROGONI A e APIIT OGARTΠκ 1M ignota ablegavit. Fictite eius discipulus ingenio audaciori, eae plum perfecit, ac nedum nouinena cen Suit incomperta esse; ast penitus abstulit, docens - res eatenus existere, quatenus cognoseuntur; nou mena autem cum lateant, minime Subsistere - . Verum inter tantam noumenorum cladem uni eo noumeno pepercit, atque id ost proprium ego, videlicet spiritus sui conscius, qui cum conscientiam sui acquirit, ego evadit, itemque ponit, Seu creat eodem aeta non ego vel mundum, quo undique circumscribitur. Ex hac circumscriptione Fri clericus Schelling exorsus est. Si enim, inquit, ego a non ego limutatur; ergo illud est isto debilius, atque ideo non absolutum. Deinde non ego perlustrans, invenit tandem ens absoIutum ceu unicum nou me non, a quo ego et non ego profluunt, quod indisserentiam puram omnibus rebus constatam, vel identitatem absolutam, radicem supremam, et vitam dynamieam rerum appellat, quae duplicem ordinem rerum et cognitionum simul emanat. Quocirca spiritus Absoluti
videndi cupidus, debet se omnibus obiectis expoliare, atque in A, solutum iugiter Suspicere, ac defigi , eoque magis, quod mutabile, sinitum et contingens absque ratione immutabili, infinita, necessaria cognosci nequeat 1 .. 291.' Animadversiones critieae - 1.' Praeter validas rationes paullo ante Malebranchio obieetas, duo sunt in schel lingiano systemate absurda, quibus totum concutitur: eorum unum est natura Absoluti, alterum eius intuitio. Quoad primum, ecquis rationis compos eredet, Absolutum, nempe Deum, omnibus rebus cuiusque naturae indisserenter coalescere, easque extra se tamquam sui ipsius particulas paululatim essundere Aut Abs0 lutum ita esse constitutum, ut ante rerum emanationem . etsi omnibus constet, neque subiectum tamen, neque obiectum sit, neque reale, neque ideale, cum nullus alius supersit
existendi modus' Commentitium est igitur, vereque absurdum Schel- lingianum Absolutum. Quoad secundum, nemo pariter, dummodo inops mentis non Sit, concedit, huiusce Absoluti chimaerici, aut etiam divinitatis rite intelleetae, nobis iugem ae naturalem fulgere intuitionem. tum quia Deus super ambitum rationis est, ac invisibilis, tum etiam quia bini ordines adeo disparati, supernaturalis videlicet, et naturalis hac intuitione miseerentur; quod nefas est 2 . Id ipsemel
3ὶ Iis adde quae de gehelling seripsimus in gnoseologia. ubi de elementis cognitionis disserebatur. Si quae adhuc dictu remanent, in psychologia di
ei Boutor eoli probe in Sebelling animadverterat. non posse absoluti intuitionem demonstrari, quin prius probetur contra Kant nobis revera adesse Potentiam apprehensivam realium . quorum primum est absolutum. id ipse praestitit, statuens in anima absolutam saeuitatem cognoscendi, ceu factum
194쪽
Schelling suadere videtur, cum non directa mentis intuitione, sed sedula atque longa analysi tu non ego, solum Deum comperierit. Rursus singularis ae reipsa ridicula eSt conditio animae sese in Absolutum elevantis. Ipsa enim, inculeat Schelling, ut in Absolutum consurgat, debet se omnibus obiecti S Vel idei S exuere. Porro, nonne potius anima elevatur, cum ideis haeret, deprimitur, cum ideis relictis, secum ipsa colligitur' Ideae quippe divinae Sunt naturae, ipsa mente excellentiores, quae propterea SurSum debent animan attollere, cum ab ipsa intuentur. Decidit ergo menS id eis Spoliata, non elevatur 1 . Insuper etsi anima vellet omnes ideas repellere, non tamen unquam posset; nam ideis abiecti S remaneret adhuc lumen rationis, vel idea entis, quae independenter ab hominis arbitrio, menti assulget, quippe quae a Deo animo indita suerit, secus in hominis arbitrio esset, seipsum creare et an nihilare . Denique Si ideae tot sunt Absoluti emanationes, non video quomodo impediant intuitionem Alisoluti. 3. Εus mutabile, contingens etc. nequit utique sine ente immutabili, necessario concipi; Verum duplex est ens immutabile, etc. logicum vel ideale, et metapbISieum Vel subsistens: primum est ens in gene-
primum et fundamentale totius philosophias, quae saeuitas non est - nisi perisceptio existentiae absolutae . Hoc pacto iam correptum Schellingium iterum amplexus est: gratis enim et ipso cum Schelling facultatam perceptivam Abs luti asseruit, licet id inter ipsos disserentiae, intersit, q aod Schelling intuitionem , Bouterwech vero perceptionem appellaverit. Item aeque ac Schellingtuetur obiectum istius perceptionis, esse absolutum, Vel quod idem est, a, solutam existentiam: unus est ergo utriusque exitus, videlicet pantheismus . Verbis pariter, non rebus dissert Bardilli, qui, expulso ab anima eiusmodi Absoluto, retinuit solum cognitionem puram, idest sibi finxit cognitionem subiecto et obiecto deStitutam . quam modo rerum possibilitatem nuncupat hac sormula negativa exprimendam B - B ; modo etiam absolutum vel Deum . Boe est certe simillimum nihilo budb istico, Vel hegeliano ngmento. At id multum fuit iam solum retulisse . t j s. Thomas saepe probat obiectorum praesentiam mentem magis crearaot perficero. a Species intelligibilis obiectum in principium formale constitutivum l est intellectualis operationis, sicuti forma cuiuslibet agentis principium est propriis operationis v . contr. Gent. I. XLVI - et c. XLVIII subdita intellectum res intellecta Vel obieetumi est persectio intelligentis s. Quam haec a Schellingianis placitis diserepanti Ast hic iuverit insuper adnotasse philosophiae germanicas a Kant usque ad Hegel . nisum, pene dixerim , com tumqua inesse sese ad puram cogitationem obiectis vacuam erigendi, quin unquam ostendat - an haec cogitatio detur reapse - . Eam in absurdis habendam lare . iam probavimus lege synthesismi intellectivi. quia licet cogitatio omnibus exueretur obiectis determinatis, ipsi remanet adhuc obiectum inde terminatum . vel idea entis, alias sensatio potius . quam cognitio esset. et qui eam tuerentur, in sensismum, quem tantopere horrent. ruerent.
195쪽
IBROGONIA CAPUT OPAR Tun Isare. uniVersale eommune: Secundum est Deus. Iam vero primo tantum mentem egere mutabilibus cognoscendis . iam alibi prohatum fuit. ubi de natura id earum . Revera quid sit immutabile, necessarium etc. prius noscitur, quam sciatur quid sit Deus. aut idea Dei comparetur, quae magis per accumulationem immutabilium cognitionum, idest idearum a nobis sit, et clarior redditur. Si percontant - quid sit immua tabilitas. necessitas etc. - . respondemus - sunt entis alicuius clytinaeosa in geners proprietates. quibus idem semper est quod est . quin ullam faciamus mentionem de Deo - , de quo si quaeratur - quid sit - respondemus - ipsum esse em perlaetissimum, et rea Ie, in quo Pns abstractum et commune, ceu eius participatio recipitur . Ex quibus patet, primo ens in genere, immutabile etc. concipi. deinde adepta per ratiocinium idea Dei, inveniri ens illud in Deo resolvi, atque prout in Deo est, Deum esse, quamquam cum omnibuS persectionibus divinis nobis non emicet: alias non utique ens in genere, sed ipse Deus intueretur. l. ' Neque dicas. Deum esse omnium rerum principium, ideoque primo omnium cognosci. Deus etenim primus est in Ordine Ontologico, non vero in ordine logico. Ita in ordineoniologico causa praecedit essectum, ast quoties in ordine logico e laetus ante causam concipitur' imo semper, eum nonnisi per essectum liceat in notitiam causae devenire. similiter etsi Deus sit ens primum, ens entium, concipitur tamen poSt notitiam principiorum, ac rerum mundanarum Pereeptionem, quarum ipse est causa creatrix. Hae ratione consteiuntur demonstrationes divinae existentiae adeo usitatae,
quibus duplex requiritur elementum, formale et materiale principialogicalia et creaturae 1 . Constat ergo evidentissime, etiam Schel lingnullis ex dictis principiis adhaesisse.
202. Victor Cousin, natione Gallus, germanicis do e trinis plurimum inhaerens, Systema sibi compegit, quod quamquam ipse ee- eleetieismum maluerit appellare, syneretismi, idest pugnantium e0n geri ei, potius nomen mereretur. Nam 1.' triplicem in homine statum primitivum distinguit, physiologicum, sensitivo , intellectualem, et reflexum, successive se proditurum. 2.' In statu primitivo physiologico neque senSu, neque intellectu, sed pura vita physiologi ea vol
lὶ Vid. Perrone Praelec t. theolog. Trael. de loe . theolog., et de Deo.
S. Thomas saepe monet a Deum non esse per se notum quoad nos o ut inseruis videbimus. VOL. I. 13
196쪽
materiali plantarum homo potiebatur, in qua cum Per mullum lemporis exagitaretur, tandem aliquando surrexit eunt universa natura colluctaturus, quam eum te erit, ab illa Se exsolvit et liberavit, gradum incit, atque ex illa pugna Sensiti Vitalem et intelligentiam nactum se expertus est. 3.' Ille alter Status vere primitivus dicitur sensiti vo-intellectivus, vel spontaneus. et Sibi conscius. Vocatur sonsitivo- intellectivus, quia penes Cou Sin Sei Salio et intelligentia sunt plane synonima: Spontaneus, quia tune hom0 Propria irtute primo movetur, sentit et intelligit, quarum actionum unicum ipsi ost principium. spontaneitas videlicet: Sibi consciuS, quia, ipse ait, eonscientia idem est ac intelligentia, quae necessario in seipsum redit. Intelligentiae vix ortae, trina statim ipsi exhibentur obieeta lamin ordine logico, quam in ordine ontologico adsto indi i Sibilia, ut sicuti ontologice unum sine alter se exi Stere nequit. Sic neque sensim conelpi. Eiusmodi obieeta Sunt . ego, NOH-ego Vel mundus, et Deu S. quorum triplex animae extemplo Simul e nascitur perceptio 1 . I.' Haec omnia ad statum spontaueitatis spectantia, per eos cientiam secun clam et reflexam status primitivus in ordine ad ertentias deprehenduntur, ex qua philosopho est discedendum, cum ad primum philosophicum atque ad basim humanae eognitionis pertingendam in animum sibi inducit. Conscientia re nexa enim super statum.primitivum regreditur, eiu S elementa xacte considerat. et declarat. Recte igitur hoc frstema syneret ismus dictum est: ex materialisti S quippe , ita materialis, mutuatur, ex sensi Stis vita intellectiva, ex subiectivistis. maxime Cartesio et Ficthe, vita reflexa, et ex panthei Stis germanicis
293.' Animadversiones criticae 1.o status phrsiol igieus hominis adhuc naturae eo Smicae subiecti, a qua is Se nititur Se Se emancipari, ut sensum et intelligentiam adipi Scatur, commentum est putidissimum risu excipiendum Si enim tune ianium modo vita agebatur materiali et vegetativa. deerat ergo per id tempori S homo, qui proinde neque torqueri neque commoveri, neque Sentire, neque intelligere poterat, sed neque agere xjolenter, ni Felimus dicere, illam excogitationem materialem eSse, ae mechanicam, Bute hymi eam, Sicut illam mole eularum corporum. 2. ' Quinam seri potuit ille hominis transitus ex vegetante in sentientem ac intelligentem ' Estne aliquid in vegetatione, quod vel seminaliter Sensum et intelligentiam contineat ' Eccur igitur plantae in homine S numquam modo transformantur Fictilia et plane absurda aut br090g0 uia. Homo si quidem vix existere caepit Seuia sum et intelligentiam Sensum sundamentalem, et intuitionem prinii -
1ὶ Consequenter docuit - reationem necessariam fuisse- . Dicunt tamen hoc absurdo commotum, Palinodiam coe inisse.
197쪽
DE GOMA CAPvT ou AnTΠΗ 193 geniam entis tamquam hina sibi essentialia eo ipso simul aeeepit iisque protinus usus eSt, etsi non adverterit. a. v Falsum propterea est sensum intelligentiae, vel intelligentiam eonseientiae identificari; adeo enim haee tria distinguuntur, ut ne vulgus quidem 1ndoctus ea umquam permiscuerit. De qua sensus ab intelligentia distinetione iam abunde alibi die tum est. Conscientium autem etiam ab intelligentia diseri minari patet ex conscientiae definitione ipsius, Cousin, qui eam Vocat - eonversionem vitae intellectivae in semetipSam - . NeeeSSe eSi ergo ad con Scientiam consequendam . ut spiritus ovum eliciat actum reflexum, quo in eo gnitionem praeeuntem et directam innectatur; eo vel maxime quod omnis actus cognoseitivus in conscius, sibique incognitus latet. Duplex itaque est actus, unus ab altero distinctus, alioquin eorum quae nobi Seum sunt, ae liunt semper notitia gauderemus, cum contra, teste experientia iiil sit ita reconditum et impervium, quam homo sibimetipsi, cui
praecipitur. ut ipse - noscat landem Seipwm - . 4. Hinc non duae enumerantur eon Seientiae, spontanea una, Seu dilecta, libera vel reflexu altera, eum unica sit . eaque libera et Semper re nexa, quae Scientia nostrum dicitur . ex qua incipit philosophus, eum ad summum principium philosophiae contendit. 5.' Qua eo se lentia ducti minime invenimus intelligentiam triplici simultanea et Originali perceptione, sillo, Non ego, et Dei eonstitutam, adeo ut actus fundamentalis, vel Iorma intelligentiae sit trina haee perceptio, in qua omnia inlueantur; sed potius coempertum est hominem qua animal sensu tundamentali eorporeo animali, qua intellectivum intuitione luminis cuiusdam divini essentiam entis in genere reserentis institui, ac prorsus radicitus tonstitui, ut a SenSu materiam, et a lumine intelligibili formam mutuetur cognitioni S. 6.' Confictum itidem est nos nequire eo Seientiam adipisci, quin no ello, a quo per eonScientiam secernimur, simul cogitemuS, Vel non POSM sinitum sine infinito, et vici sim percipere. Nam, oriente conscientia, haud ab no ego proprie distinguimur quo in casu eerte cognitio Non-ego ceu alterius distinetionis termini requiritur Sed separamur, cui separationi sat est Enimum in seipsum colligere 1 . Ad perceptionem autem simulta- Deam finiti et in Miti quod attinet animadversimus, nos interventui deae enus et sensationis res uti entia vel existentias primo percipere; deinde ope reflexionis, eiusque facultatum, et praesertim ratio-i ὶ Eodom modo exploditur Fiebio, qui doetrinis cousinianis partim praelusit. Perceptio sensitiva includit equidem elementum extra-subiectivum, seu eausam sensationis; ast haeo pereeptio nequo intellectiva est neque conscien- ia, sed sensatio. En aliud sensis cousiniant argumentum.
198쪽
einii, ea uti fuit a cognoscere, quibuscum infinitum ceu eorrelativum comperimus 1 . Duo ergo inscite eonfundit Cousin: 1.' perceptionem eum ratiocinio, huic tribuens quod illius est: 2.' ordinem ontologi eum cum logico, perinde quasi Deus, qui cuncta in ordine ontologico autevertit . eumdem teneat locum respectu mentis in ordine logico, seu cognitionis, quod prosecto refragatur experientiae testanti prius et quidem elarius sensibilia percipi, atque postmodum ex ipsis Deum in- serri . Hae e sume iant, ut firmissime quisque sibi persuadeat, quantum Cousin ab praestitutis principiis ideogonicis abscesserit, cuius syste ma partim qua gratuitum, partim qua eorumentitium, atque sere tο- tum qua sensisticum reiecimus 2 .
29..' Seioli propemodum innumeri paucis sth hine annis, et etiamnum pervicaciores ingenium tamquam eminenter philosophicum Vincentii Gioberti, Taurini, Summis extulerunt praeconiis, ac Si ipse systema concinnaverit in annalibus philosophicis plane inauditum. admirabile, ac tanta veritatum subtilitate sublimitate et nobilitate essul gens. ut, sicuti in conviviis italicae libertatis circumserebatur, ipsi munus et auctoritas legislativa mentium humanarum concredita fuerit. Rerum philosophicarum periti tam reboantes audientes clamores, quidam ne audierunt quidem, quidam vero obstupuerunt, propter quod doctrinam minime novam vel laudabilem, sed perantiquam millies diverso modo recu Sam ae reproduetam, milliesque proscriptam adeo immerito cernerent iterum celebratam. Id quam verum sit patebit ubi una cum globertiano systemate illi conserantur scriptores, iam resu tali, ex quibus plus minime no Ster excerpSit, quo Sque in eius s3 li Schelling. qui navo absoluti perceptionem cousinio suggessit, itidem
improbutur. 2ὶ Sensatio numquid ipsa est organica impressio2 Nonne elementum intellectivum etiam comprehendit' scin qui eme leuon . Ibidem etiam d et - sentire, cognoscere et iudicare idem esse - , neeuon iudicium sensationibus in seri tamquam earum elementum intellectuale. Hinc triplex ostenditur apud Cousin ratio loquendi; 4. materialistarum quoad statum psymologicum SPontanei tali praeeuntem ; 2 ' sensistarum quoad statum spontaneum I 3. Psych logorum, et Ontologorum quoad statum rellexivum . et ultimum, quo demum homo perscitur. Haec tam adversantia ex eius syneretismo nuunt,
199쪽
DED GON A cAPUT OsAnTΠΗ 197 Atematis expositione incidenter asserendos duximus, ne talumnias in ipsum adornare Videamur, quem caeteroquin propter copiam eruditionis, dicendi elegantiam, styli amoenitatem ac magnae eloquentiae splendorem roburque invictissimum summopere demiramur ; eosque insuper qui in ipsum livore inheseunt adhortamur ut odium tam nefarium, tamque crudele tandem deponant, neque ipsi solum sed si-himetipsis et quidem primo crimini vertant quod incauto quidem . ast provvido calamo ipse eon ScripSerat. 293.' 1. Veluti principium, cui totus noster atque iugiter in eumbit, constituit identitatem absolutam, perseetam, et inviolabilem ordinis ontologici cum ordine psyehologico logie o qua fit ut
ideae eodem ordine, quo res, prodeant fle disponantur, atque ideo primum ontologicum persecte cum primo psychologico logico uni stetur . Imo ideae sint eaedem res conceptae; alioquin binis hisee ordinibus inversis vel distinctis, amplius eognitionibus fidendum non esset, quod sane ad Scepticismum impelleret. En identitas Parme nidis, spinorae, Fichte, Schelling, neget, aliorumque Veterum, recentiorumque pantheistarum b. 2. ' Quamobrem, Deus, qui ordine ontologieo omnibus praeeminet tit primus omnium quoque in ordine logico nobis est mente intuendus, cum aeque ordinis ontologici ac logici sit ipse sons atque principium en intuitio absoluti Schelling, idea Hegel, absolutum Bou-tervvex. visis Mallebranehe, et pereeptio Dei Cousin . a.' Sed nondum hic subsistendum. Intuitio insuper divinitatis, qualis penes s s. Patres 2 , Malebranche et germanicos insinuatur, scilicet absque creationis adiuncto, pantheismum sapit 3 , ut quae Deum tamquam
rebus commixtum nobis ostenderet, cui desectui optime subvenitur per intuitum Dei non prout in se existentis vel omnia continentis, Sed quatenus res creantis, quem quidem intuitum proinde hisce Sa crita formulis saepissime exprimit: - eontemplatio entis existentias sa) Ferme ubique ordinam logieum cum psyehologi eo insulse zonfundit:
Psychologia si quidem est - scientia de anima -: logica vero - scientia artis recte cogitandi. vel Veritatis adsequendae - . Numquid autem anima et Veritas idem sunt Τέ2ὶ Quoad Patres gratis asserit quidem . non autem demon Strat ipsos naturalem contuitum divinitatis defendisse. verum . quomodo id adstruere potuisset . si talem contuitum utpote ordinis supernaturalis subversivum et haeresibus laventem in Platonicis, aliisque visionariis , et pseudomusticis illi semper adorti fuerunt, atque pessumdederunt s3ὶ Primum sibi de Patrum suffragio blanditur: deinde eos tamquam panthe istas cavendos impuguati Hoc unum adnotant associae . qui eum urgentur in patristicis arcibuS se se recipiunt, ut paradoxa magistri pallio ingant vi.
rorum sanctitate Venerandorum.
200쪽
creentis - vel intuitio ereationis - aut synthesis primitiva tribus elementis Deo videlicet, eius ae tu creativo et existentiis conflata - . 1 En iterum Malebranche. cuius visio ideatis corporum in id eis divinis conspectorum aequivalet intuitioni globertianae actus creativi, cumactus istiusmodi, iuxta Theologos, ali ideis divinis rpaliter non distinguatur . 4.' Quae intuitus formulae nedum rationales, sed et biblicae et catholicae sunt 2 , cum ipSis nedum philosophiae, verum etiam eiusdem scripturae ac religioni S initia enuntientur, adeo ut en ciclo paedia haud immerito dici possit - religio quaedam intelligentiae creatrici inhaerens - en commenta Weishaupt, Salut-Simon, Ensantin. qui scientias et artes ad religionem redegerunt . 5. Ut autem terminus intuitionis Deus ipse Sit, non ideo in essentia sua contempla tus, sed tu natura, et quidem in actu creationis cessu gium Male branche essentiam a natura in divinis distinguentis, ne eum ideis etiam essentia Dei diceretur intueri , tamen ut nomine magis mentis
naturae apto de Siguetur, Deum conspectum, non SubSi Stentiam, neque abSulutum, sed ideam, appellandum cenSet, atque eius intuitum- Visionem idea tem - consequenter voeat Pn rursus Ensantinet Hegel 3 ideas creantes tuentos . s.' Nondum arbitreris verumtamen, eum Deum. ideam, aut axioma primum, aut Veritatem intuitivam dici audieris, nos clare evidenterque Deum ereantem eou- tueri a St, inquit, tam obscuro et imperfecte Deum videmus, ut illa primigenia intuitio ideatis Sit prorsus vaga, consu Ra, incerta, ae ma gis cognitionis initium, quam vera determinata cognitio ). T ' Huiu-
saepe monot, - sore a synthesi in philosophicis inchoandum -: utiquis; non tamen a Synthesi elementis pugnantibus consecta, quam ipse obtrudit. eui aliam substituendam putamus, nempe synthesim primitivam Perceptionis intellecti ae .l2ὶ lueundum revera philosopho foret. si . unde Biblia et catechismus incipiunt , licuerit suam etiam philosophiam auspicari , quia a multis, iis quo dinficillibus disquisitionibus, in quibus sua philosophi tor Serunt ingenia . Supersederet . atque intuitu divinitatis nium atatim veritatum demonstrandarum arriperet . Verum hoc non est nisi in votis. M alia, nobis invitis, nihilominus
3ὶ Opinioni de ideis creantibus praelusit iam antiquitus Plato, qui ideis
im productivam interdum tribuit. 4ὶ Exempla eiusmodi contradietionum Iara ubi qua ainus saepe in iisdem per odis. penes Gioberti occurrunt; quibus elatum fit. ipsum aestu imaginationi a magis . quam logi a cohaereulia . atque solidis ratioeiniis libros de rebus philosophicis scripsisse. Haec prosocto non ost vera philosophandi rotis . quae Sedulo, patienter. et quidem pedetentim iste in abditis naturae rimandis incedere debet. nihil a priori e gena . nihil exaggarans, nihil gratis asserens . sed submisSe in omnibus se gerens. ut nullum laetum admittat nisi explor tum et probatum.