장음표시 사용
221쪽
determinatum, postea Vero sensationibus accedentibus, conspicit in ipso ideas quasdam peculiares, quae ex sundo veluti obieeti universalisorumpunt; ideoque omnes ideae Singulares vocari merito possent. - tot visiones intellectuales in luce universali factae - Vel, - relationes peculiares ideae entis cum rebus sensu perceptis, quae naturam entis determinati habent - . Id ea autern utpote obieetiva, universalis, nullo loco aut tempore coercetur, atque omnibus rebus indiscriminatim potest nullo negotio applicari; vel, ut ait Aligherius, reserri potest a aogni ibi e a ogni quando n. Atque haec hactenus. Id solum nostris s. Thomae comme utat Oribus imperitis consulimus, nimirum . quod officium interpretum Aquinatis deponant, atque Si eius veras doctrinas explanatas cupiunt adeant et ipsi opera Cl. Rosmini, philosophi acerrimo ingenio, qui multorum annorum studio, atque mira eruditione, mentisque acumine, non minus dot te et praeclare quam subtiliter, copiose et vere doctrinas Angelici discussit, perpolivit. faecundavit, atque in unum atque totale redegit systema aliorum s s. Patrum et philosophorum auctum sententiis et doctrinis. Inepte enim quiSquis miner Tam doce
6. - S. Thomas e resse statuit Itimen intellaetus agentia veteri ε universale tamquam prine ipium forma Is omnium cognitio
311.' Ait enim: a Deus animam intellectuali inmine insignivit et notitiam principiorum ei impressit, quae sunt quasi quaedam Seminaria Scientiarum B et : u in eo qui docetur scientia praeexistit non quidem in actu completo, sed quasi in rationibus seminalibus etc. v 2 . Porro principia scientiarum ab ente derivat. Nam loquens de Principio contradictionis dicit: u quod ipsum sundetur super ratione entis et non entis, et super hoc principio omnia alia sundantur a 3 . Rur-SuS : a in lumine intellectus nobis est quodammodo omnis Scientia naturaliter indita, mediantibus universalibus conceptio uibus, quae Statim lumine in Lellectus agentis cognoscuntur Λ l . a Dicendum qu0d
i in Nequo ipso Ros mini eiusmodi reflexionem scholasticorum Praeteriit. imo, quasi praescius huius erroneas intorpretationis. quo sensu ipsa foret intelligenda iam pridem explicavit. Caeterum . nullam hactenus unquam vidim v. difficultatem postmodum obieetam, quam ipse non praevidiAset. et non Sol visset : atque haec est ratio . eur aut numquam aut raro adversariis respondit.
222쪽
in luce primae veritatis omnia intelligimus et iudicamus 1 . Direndum quod species intelligibiles ideae) quas participat noster intelle-etus reducantur Sicut in Primam causam in aliquod principium per suam essentiam intelligibile v 2 . Haec animadvertant qui Angelieum sensistis eo optant, qua Si ex phanta Smatibus obscuris c sensationibus)npecies intelligibiles ideas eduxerit.
g. 7. Lumen inteIlectus allentis, ens universala, i ta s. Thomam est nobis clivinitus inditum.
per quod prinelyia cognoScimus, ex quibus oritur Scientiae certitudo 3 . Huiusmodi rationis iumen, quo principia eiusmodi sunt nobis nota, est nobis a Deo inditum quasi quaedam similitudo inere tae veritatis in nobis resultantis l . Lumen intellectus agentis est' nobis immediate impressum a Deo h 5 .
pliei ratione consirmare l. ' ex uni Versalitate entis, vel luminis intellectus co . 2. e1 unitate et identitate cognitionis in singulis mentihus T : 3. ex impotentia Sensus et intellectus sibi species intelligi hises ideas formandi 8 . Etenim quodvis ens reale tum materialentium intellectuale Singulare est, ab aliis numero distinctum, et ec s. I, LXXXVIII, III ad I. 2ὶ S. l. LXXXIV. IV ad L 33 Do verit. XI. l. ad 17.
53 De spirit. creat. art- X: id quod antea S. Thomas Vocaverat - lumen rationis , postea in lumen intellectus o gentis - appellat; orgo ratio idem ostae tutellectus agens, uti Auo loco iam interpretahamur. si si lumen intellectus ab anima gigneretur, dicendum foret, infert An. golicus is animam esse ηimilitudinem omnium rerum, quod solius mi osthulus intelligere est mensura et eausa omnis alterius Osas si omnis intelligero . s. I. AVι, ν' LANS, IV - . cons. etiam S. I. LXXX lv ii. s. i. Li. q. ad 2. ubi evidenti β ime nedum hominis, sed ot Angolorum . x ponit impotentiam ideis ex se gignendis. 3 Ex eo quod homine' οβ dem ideas intueantur . adeo ut v. g. idea solis am mihi. quam caeter bominibu splendeat, concludit eam in rationibushetornis conspici, ut do ni Aug. conses. xli. XXV. etiBonav. it in oto alii quo Patres . qui modo ' D'Reββlinis, modo ab universalitate . ab aeterni i,i4. ab impassibilitato η guunt originem divinam luminis rationis. si s. l. LXXXII ad L. Non ensu, Sed a D so similiter fieri vat spoeiosi uidiligibilos - . S. ι, υν, iis, Alibi ait: a Deus imprimit si lintellectuit spe cies intelligibiles . .
223쪽
se in intelligibile, et sensibile an sensitivum tantum. Atque haec quidem sumeit hae tenus meminisse; postmodum suis locis, si quae sunt rationes asserendae, dabuntur. Interim tam praeclaris Aquinatis v stigiis insistendum ducimus, euius propterea satagemuR, ut eius doctrinae philosophicae aliis formis clariori hus, ac progressui scienti rum aptioribus nitidius producantur. Notum quippe est phrases se holastieas interdum obseuras esse, ae plura ex poseere glDMemata, atque commentaria, ut germana signisseata innoteseant.
314. In re tam magni facienda, Supervaeaneum certe non erit talum revoeare quaestionis Solvendae, ut eius Solutionem recte quisque perspiciat. Quaeritur igitur quo pacto primum iudicium dorei subsistentia consteiatur et alias. - undenam Oriatur elementum universale idea entis vel existentiae , sive praedicatum istius iudieii - , vel denique. - quomodo primae rerum ideae aequirantur - . Tres hic habes eiusdem problematis sormulas.
al 5.' Duplex in id negotii fuit philosophorum sententia. Altera quae omnes ideas laetitias vel adventitias, altera quae inuatas esse defendit. In prima hypothesi inquirendum est quaenam sit prima facultas . seu operatio animae ideas gignentis. Num Simplex rei hypr hensio vel idea, an iudicium ' Lochius, Condit lac, eorumque sectat res, licet laudandi sint quia cognoverunt plurima iudicia Semper sensationibus commisceri, atque etiam ulterius progressi, dixerint nullam cognitionem posse Sine iudicio fieri. ac proinde ex iudiciis ideas pronuere, tamen id non impedit quominus, iudicio relicto, ab ideis non inceperint. Esto, sed ideae iudicium postulant. Ergo Sensistae quaestionem non solvunt, et circulo, ut aiunt, Vitioso circumaguntur. Quod perspiciens Reid, ideis dimissis, maluit ali iudieio exordiri. Verum iudicium quomodo absque ideis pro se rei possit Don video. Disiti geo by Corale
224쪽
Etenim iudicium importat semper praedicatum, quod eum ante iudicii ellarmationem sit exanimandum an subiecto dato, vel aliis potius rebus congruat . necne, patet istud praedi eatum universale iudicium a uincedere, idest ideam iam esse. Quaenam ergo suit huiusmodi praedicati vel ideae origo iudicium, inquit Reid, instinctivum talem sibi ideam procreat. Iam vero instinctus movere equidem non autemereare potest facultatem iudicandi: iudicans enim praeviam iam debet inspicere ideam , eamque aliquo modo subiecto conserre. Circulo ergori reum Volvuntur qui uno, aut altero modo omnes ideas laetitias sta
quin concedatur spiritui humano elementum aliquod intelligibile, eique ingenitum. ac omnino obiectivum . nihil cognitionis unquam enascitur - . Quo ceu principio unanimiter praemisso. docent cordatiores - huiusmodi elementiam intelligibile propter sapientissimam naturae Oeconomiam, Omnium minimum pSM, Seu neque plus neque minus esse quam quod cognitionibus explicandis sumeti - . Atque id quoque verissimum. Sed iam incipiunt errores. Plato si hi visus est hoc minimum elementum reperiisse in reminiscentia id earum, quas uimus ex altera vita coelesti secum ferme oblitas duxit. Leibnitius in initiis tantum, vel rudimentis, ae virtualitatibus elementa Omnia idearum eonstituit. Eant vero duplex in cognitione distingueus elementum, materiam et formam, hanc ultimam Seu elementum formale adeo ingenitum dixit. ut ideae neque absolute innatae, Sed neque absolute acquisitae dicuntur : non primum propter delicientiam materiae cognitionis; non secundum propter sorm 3m, quae ingenita est. Demum quia pars sor malis cognitionis in Septemdecim formas subiecti-Vas resoluta, nimis etiam simplicitati minime mediis adversabatur: hinc Studia caeperunt recentiorum, qui iunctis viribus adnisi sunt deler minare istud elementum minimum. eiusque naturam - quod ultimo visum est aliud non esse, quam parumper luminis divini ictu oeuli ab ipso sole divinae intelligibilitatis sublati, idque proprie reeleque cum Ss. Patribus vocari - eris uniuersa Ict - , Cuius, primo nostrae creationis instanti, ideam protinus accepimus, eumque direeta ac constanti mentis intuitione contemplamur. Quod nobis est hic clarius . fusiusque explicandum.
quam observationis diligentissituae . qua freti, quid intelle eius. quid, e Disit irod by Corale
225쪽
asserat sensus idearum origini internoscere possumus. Enimvero nonne philosophia est naturae indagatrix Nonne cognitionum obiecta aut soris . aut nobis inlus existunt Εa ergo tali tum sunt ut vera et indubia tenenda, quae vigilis et sagax ohservatio suppeditat. Quibus sedulo observatis, poterit postmodum quisquis lacile alias mentis saeultates exercere tum ad observata magis magisque declaranda. tum ad nova inde corollaria inserenda . Quapropter nobis non est hinc recedendum , neque eontumaciter denegandum quidquid praeconceptis opinionibus, praeiudiciis et systematibus fortasse ad prsum comperiemus, sed prono animo Veridica sedulae observationis responsa excipienda . Nomine siquidem viri philosophi indigni plane aestimantur. qui post inventa ac prorsus inconcussa et evidentissima sciscitantur adhuc et quidem saepissime clamantes qua ratione id fieri potest nonne inveteratis allicit doctrinis' sicque duobus Verbis, et quasi ioeose refellunt quae tantis studiis. tantisque laboribus elucubratum detretum, aut explicatum suit. Hoc erat praemittendum, ne quis,Dhilosophorum adhuc ignarus, ab veritate capessenda irridentium laevitate, ac vaseritie abducatur.
primo percipitur: pone te platanum numquam visum modo cognoscere, dices. profecto nunc primitivam platani cognitionem adipisci. Vocatur itaque primitiva, quia antecedit omnes alias cognitiones vel ideas abstractaS, generi eas et specincas etc., quae poSSent utcumque platanum spectare, quaeque lacili negotio obtinentur, cognitione primitiva praesupposita, cuius sunt veluti partes vel elementa aut relationes facultatibus mentis distinetae . Quare solutio problematis ideo-gonici tota ex analysi cognitionis primitivae dependet, qua rite soluta iam via aperitur ad Originem idearum pertingendam. Iuvat ergo quam maxime cognitionem primitivam an aliaetare.
terius rei perceptione dicatur per spieuum est me uti idea platani
veluti iudicii praedicato, quam Sic exprimo: - en platanus - . Ast lac me nullum unquam Platanum conspexisse, neque de ipso aliquid graphice legisse, adeo ut ignorem - quid Sit platanus - , Vel , - uul' iam unquam Inihi assulsisse platani ideam- , quid . eum platanus
226쪽
ipse diderem ' Quid affirmarem ' num illieo - en platanus - ' sed quomodo hoc proferrem, si nullum quidem platanum conspexi l .
Dicerem ergo potius - en ens talibus ornatum entitatibus, vel proprietatibus.- . Ex his elucet in hoc iudicio adhiberi tantum ideam entis universalis, quia ea deficiente numquam dixi Ssem: - en ens aliquod- , quemadmodum sine idea platani numquam postea proserrem: - en platanus - . Praeterea in hac entis idea proprietates vel entitates p culiares cuiusque entis peeuliaris, ideoque et platani, virtualiter et indistinete continentur, enimvero qui ens universale concipit, concipit etiam implicite omnia entia Singularia, ideoque et, en S-homo, ens-animal, ens-planta, en S- lapis etc. ea se me ratione . qua in idea generica platani caeterae species platani includuntur . Adveniente autem sensatione platani tunc omnes platani proprietates, quae veluti indistinctae in fundo ideae entis universalis latitabant . per applicationem ideae entis ad sensationem platani, soras, ut sic dicam, educuntur, atque clarae et distinctae apparent, Meque idea platani efformatur, quae tandem non est aliud quam eadem idea entis perceptioni platani adhibita, in qua perceptione quae ad en platanum spectabat, edidit. Id clarius etiam constat ex eo quod unaquaeque res duplicem habet modum exi Stentiae, ut etiam s. Augustinus, et s. Thomas animadvertunt, idealem et realem, ita tamen , ut existentia sensibilis et realis, respectu nostri, inserviat ad ideas distinguendas in ordine ideati, qui in idea entis unica atque identie a ceu in communi rerum intelligibilitate constituitur. Constat ergo primitivam rerum cognitionem sub idea entis contineri, atque simplicem esse eiusdem entis applicationem sensationibus lactam.
applicentur omnibus aliis eognitionibus primitivis, quae eodem modo sunt, ac semper exigunt ideam entis quocumque tempore formentur. Ergo idea entis est universalis, utpote omnibus cognitionibus commmunis; ingenita, quia nullo tempore acquisita luit, Semperque usa, atque nedum cognitionem, sed ipsam cognoscendi saeuitatem consti tuit , quae in potentia iudieandi sitam esse iam alibi ostensum est.
sus autem sensationes veluti materiam cognitionis conserunt in et horatione cognitionis primitivae.
enim existentia hoc Simplicissimo facto convincitur, etenim cum dicitur rationem hominibus competere, animalibus sensitivitatem, exi- lὶ Perbello Rosmini: a vano ii eredere che la cognietione Stia tutia ne l.
l' ideat illi. Angi la cognietione sta neli' nitione deli' idealit, colla reali , , che sono due sorine categoricamente disi lute deli' identico essere . .
227쪽
stentiam autem omnibus rebus, nonne ens in genere vel universale reapse concipimus ' Verum si ratio et sensibilitas generi ce conceptae aliquid sunt, cur etiam quidpiam non erit existentia universalis Exploratum est igitur - mentibus humanis ideam entis enitere . Ast duo adhuc remanent de idea entis uberius inquirenda, natura videlicet, et origo.
323. Idea entis universalis humano intellectui tollata eo ipso ereat essentiam, et vitam intellecti Vam, quae in immediata et perenni eniis ideatis intuitione sita est. Qua posita primigenia intuitione, intelle-etus sciens quid sit ens, Vel essentia aut quidditas rerum, poterit eum entia ei exhibentur cognoscenda, ea illi eo dignoscere ac dicere - en ens quoddam - sicuti sciens quid Sit equus in genere, viso equo aliquo, dicet - en equus - . Porro quemadmodum habenti ideam equi in genere nondum datur hunc aut illum equum realem sola mente concipere, sed in Super opus est sensibus, qui ei equos individuos perhibeant; sic sola idea entis instructo neque similiter fas est entia realia, individua et determinata percipere, quin Sen Sus Suecurrant, atque determinatam materiam, eui ens ideale resertur, praebeant. Quapropter intellectus in suo Statu primitivo, planeque, ut sic loquar, virginali, et absque ulla ad Sen Sus relatione, solaque idea entis universalis instructus, novit equidem generatim aliquid possi-hile esse, seu fleri posse Subsistens, quin tamen aliquid ut reale percipiat. aut aliquam ideam determinatam; ipse enim fruitur, in hae conditione . simplici intuitione enti S in genere, seu notione entis idea- . lis, possibilis, initialis, indeterminati, ac uni ersalis, in quo nihil proinde determinatum sed indeterminatam rerum omnium possibilitatem apprehendit. Ex primitiva igitur intellectus cognitione iam liquido colligitur ens Sic ab intellectu eon Syeetum ipsi apparere tamquam 1 .' possibile. 2.' ideale, 3.' initiale, 4.' indeterminatum, d.' universale, 6.' infinitum, T. unicum et simplicissimum, '.' necessarium. s.' aeternum et immutabile. Quibus characteribus tota eo m-pletatur entis ideatis natura, que ideis inde manantibus etiam communieatur; vidimus enim ideas totidem esse determinationes, ac veluti speeifieationes eiusdem ideae enti S, atque ipsi ceu cum substrato aut sundo communi haerere; seu tot esse visiones intellectuales inluee eiusdem ideae entis lactas. Quamobrem tutissime asseri potest
- in tantum ideas hisee donari characteribus, in quantum in idea entis, quasi dicam , inseribuntur, ae inside ut - . Fallitur igitur Kant,
228쪽
qui distinctas formas vel ideas admittens, posuit necessitatem et unia versalitatem ipsis distincte et singulariter inesse, cum contra uui cum sit principium necessitatis et universalitatis ideologicae, quae ex idea entis aliis ideis derivantur. Ab his ergo singillatim explieandis nobis supersedendum est, cum iam sat dicta sint in ideogonia. ubi
agebatur de idearum natura . quae eadem est ac natura entis in genere. Attamen ne erroris Suspicio subrepat, pauca subiicimus, et maxime
quoad charaeterem possibilitatis, ex quo caeteri ceu a sonte pronuunt.
OLA RATIONE ENA IN GENERE DICATUR POSAIBILE , ET QUOMODO ET EIUS POSSIBILITATE CAETERI PROFLULNT CHAn Ac TEREs LAGDATI
324. ' Diximus, quod intellectus solam intuens ideam entis, nihil determinati aut subsistentis percipiat, sed tantum cognoscat - aliquid posse sub Si Stere - . Cognoscere autem aliquid posse sub Si Stereidem est ac possibilitatem rerum, vel non-repugnantiam . quod ali quid existat, cernere. Quo sensu intellectus vocatur m saeuitas PQS sibilium, Vel . intuens possibilitatem - . Etenim in idea entis con i-pitur solum aliquid in genere, vel eos generatim, quod Propter Suam universalitatem eum reale esse nequeat. consequitur ut idente Solummodo contemplari: atqui quod in ordine tantum ideati continetur. Puram non excedit possibilitatem , estque revera aliquid poSsibile. Ergo ens universale sola pollet possibitate. 321.' Ad hoc dupIex praeterea status intellectus est accurate distinguendus, originalis et actualis . Intellectus in statu suo originali tibi nondum aliquid extra se conspicit, nequit sibi aut aliis expresse dicere - obiectum suae intellectionis esse ens uti possibile - vel possibilitatem rerum, sed se intueri ens. vel habere ideam entis nulla saeta mentione de eiusdem entis sormis et characteribus, ideoque neque de eius possibilitate. Postmodum autem, rebus externis visis atque perceptis, mens primo advertit ens iugi intuitione a pyrehensum, quo tu rebuS percipiendis usa est. nihil realitatis , et subsistentiae rerum perceptarum includere, sed solum vagam, consu Sam, indistinctam et uniformem rerum idea litatem vel pensabilitatem et possibilitatem, ille Si eius ope nedum unum aut alterum, verum etiam omnia entia posse cogitari et concipi, quo sit ut homo ideam entis tamquam possibilitatem, et idea litatem rerum recognoscat. Haec stulementis possibilitas distincte concepta et sie expressa, Veluti quaedampniitas mentalis educta ab idea entis videtur . quemadmodum, ex uno
rinitas, ex neceSSario necessitas oritur. Huius abstractae notionis du-exu postea cngu0Scimus, nobisque diei mus - ens aliquod possibile Diuitigoo by Corali
229쪽
IDEDGONIA CAPUT sEx TUN 227 esse . vel - nullam esSe repugnantiam inter ideam entis indeterminati , et eius extrinsecas determinationes, vel realiχgationes - . Quodeerte expostulat relationem inter ens universale, et externas determinatione . quae in statu originali mentis adhuc ignorabatur. Quare haec propositio - potest aliquid existere - , Vel , - idea possibilitatis - eo sensu aecepta quo signisse et statum primordialem intellectus, vel obiectum primigenium mentis, salsa est, eum tunc solum ens absque ulla ad suos characteres advertentia concipiatur. Pro statu autem mentis actuali potentiae reflectendi atque advertendi iam instruetae, pra est, quia revera id ea clara et distincta possibilitatis, auxilio re- nexionis adepta, potimur. Id ea igitur possibilitatis, uti entitas meu- talis verbis Oxpressa, processu tempori' aequisita fuit; ens contra qua tale. in quo nimirum nulla adhuc distinguitur proprietas vel char aeter. id est quod intellectui ingenitum dicitur, quodque statum ipsius primitivum constituit. 328.' At quo iterum eolligitur, possibilitatem nil aliud esse, quam relationem inter ideam entis et eius realizetationes, vel laeta e terna, quae esSe But non esse possunt. Hallucinantur ergo certe, qui obiiciunt, nos admittere ideam possibilem entis . aut possibilitatem ipsumons universale araciens perinde quasi idea entis nondum existat neque intueatur. sed possit tantum existere et intueri. Ens enim universale ad modum equidem idearum mente existit semperque intuetur, et eatenus possibilis dicitur, quatenus in ipsum respicientes, realirgationes externas ut actu possibiles, cernimus. Neque regerant, non ensad solam possibilitatem reducendo an nihilare; nam possibilitas est nobilior, firmioremque habet existendi modum, quam realitas contingens, quia haec treata est . illa aulem increata, et idea litatem aeternam essormat rerum creandarum .
g. f. Ens possibile est idea Ie . 32T.' Εnimvero possibilia ea Sunt, quae et Si non existant, aut singantur non esse, menti tamen exhibentur . Porro mens domicilium est idearum . Ergo ens possibile est idea te; ideoque et omnibus no-hilibus dotibus id earum, universalitatis nimirum, necessitatis, aeternitatis, immutabilitatis, et unitatis, pollet; quin imo cum ens possibile sit omnium idearum mater, est eo ipso earum proprietatum princi
His adiungendum est monitum datum in ideologia, ubi loquentes de idea litate et possibilitate obieeti cognitionis purae, et de naturas in tine revocanda sunt in ideologia fusius probata, ubi de idearum natura
230쪽
228 PROTOLOGlAE PARA TERTIA idearum, excepimus notitiam Dei. quae praeter possibilitatem et idealitatem includit etiam ipsam subsistentiam, vel necesSitatem eius existentiae, quae ad essentiam Dei spectat. Ideae enim Sive negativae sive positivae sint, rerum tamen essentiam suo modo exhibent. Hinc quem
admodum in idea circuli conspicitur necesSitas eius sphaericitatis , etsi sphaericitas realis ibi non sit; sic et in idea Dei apprehenditurneeessitas eius Subsistentiae aeternae, licet haec subsistentia realis in idea Dei non contineatur. g. 2. Ens possibila est initiale et inde terminatum. 328.' Intuens ens possibile nihil determinatum mens ibi ostendere
valet, in quo eu S conceptum absolvatur et terminet, Sed totam enn- templatur rationem communem omnium rerum divinarum et contingentium, quae in ente, Vel in existentia conveniunt; seu conspicit puram entis essentiam, quae radix est, Vel actus primu S rerum, vel, ut ait S. IuStinus, - Semen entium - . Ideo dicitur initiale, quia
videtur sine suis termiuis determinatis, quibus videndis impares sumus. Videtur. dixi, quia respectu mentis intuentis initiale, id est sine terminis manifestatur, tametsi in se completum et per seclum unde- uuaque sit. Quare dicitur etiam indeterminatum, quippe quod eum nullum ens peculiare revelet, sed sit omnibus entibus percipiendi S aequo a nolicabile et idoneum, merito appellatur in determinatum, tamen in Sedeterminatum et singulare est, nobis vero sub sorma indeterminationis effulget. Ouare s. Thomas loquens de intellectu in ens possibile de si xo.
lutulentissime docet u ex hoc cente) non habet intellectus quod assimiletur huic vel illi rei determinatae a. Remanet ergo ipsa anima in potentia ad determinatas similitudines rerum ideas n 1 . Atque hinc ss. Patres labulam rasam Aristotelis, in qua nil est seriptum, pro inde terminatione ideae entis interpretantur 2 ; quam
ii confr. Gent. ll. LXXV it, . . . . . et Res sane mirat Nil tam crebro auditur sive in circulis. siVst in Scholis. si vo in sacris concionibuS. in operibus litterariis. poeticis . hystorigis, inexplebilem ossa humanam cognitionem, mentem Scientiarum semper percupidam . inextinguibilem pariter scientiae ardorem alere, lavero, atque cor tantis a fectionibus commoveri, ut numqua in Satisfactum quiescat. Verumtamen si quis rationem istius tam mentis, quam cordis iusinitae cupiditatis sciendi
tari quia obiectum eius intellectus et cordis est ens uni . universale, multi quasi blasphemaverit, scandalietrantur. Vide Binsinitato cognitionis. Unum nunc addimus S. Thomam. qui lillimitatam cognoscendi potentiam deducit ex eo quod intellectus uni ersalis vel inde terminatum cognoscat. contr. gent. ll. LXXXV l, ll. Angelico igitur crede.