Specimen totius systematis philosophici prælectionibus accomodatum per p. Hugolinum Fazolis a Summaripa .. De locis philosophicis et de protologia

발행: 1856년

분량: 421페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

271쪽

ontis reflexio iugiter suspiciens, invenit, licet homo numquam id adverterit, in ipsa omnia elementa iudicii implicite contineri, quibus continue praeter conscientiam utimur; adeo ut idea entis nedum iudiciorum praedicatum , sed integrum iudicium implieitum praeseserat. Mine triplex iudiciorum genus: s.' iudicium idea entis tonvolutum; 2. iudicium pereeptionis intellectivae realium ; 3.' iudiei a re nexionis; de quibus seorsim logico edisserendum est.

ARTICULUA PRIMUS

iudicium iu latebris ideae entis, si ita loqui fas est, investigare, quo detecto, consequitur ideam entis nedum idearum, Verum etiam ii diei orum principium fore ; proindeque et ipSorum ratiociniorum , quae, uti omnes norunt, iudiciis constant: quibus fit, ut iam ideologiae, quam logi eae idea entis ceu idea idearum, et veritas iudiciorum praemine t.

tuitione, idest sine ulla amrmatione vel negatione subiectiva. conspectum , duplici sub respectu potest considerari; 1. vel prout ad mentem eontemplantem refertur, seu prout intuetur; quo in casu verbo infinitivo - eras cessere exprimitur: 2.' vel prout est aliquid in Seipso absque ulla relatione ad mentem et verbo indicativo - est ἡ enunciatur l . Porro ens quoad mentem acceptum, Vocatur obiectum, idest notis exhibitum; in se autem sumptum, actus vel subiectum, idest aliquid in se existens. licet Subiectum, cuius actus eSt, Vel in quo, ut sic di eam, radicatur et fit, nos adhuc lateat. et ideo iutuitio incompleta et initialis . ob defeetum visionis subiecti id ea entis, sit oportet. Quo sensu optime Gioberti - intuitum Vagum esse - dixit. i; ni duo respectus, sub quibus ens ideale accipimus, chimaerici prosincto non sunt, imo fundantur in disserentia inter verba et nomina. Verbum enim significat absolute actum existentias, vel operationis rei: nomen e Pontra si guifleat actum rei relative ad mentem, seu quatenus est apprehensibilis. vel apprehenditur. Nolim tamen dicas cum Gioberti, in prima intuitione Deum audiri se assirmantem - ego sum - vel mentem ipsum iudicium sibi repetere- ens est -; neque Deus enim, neque mens quidpiam profert, aut a se firmat . sed elementa iudicii, renexione postea proserendi. in idea entis praee

xistunt . ideo dicitur iudicium obiectivum vel possibile, scilicet suo tempore pronunciandum, non vero ludicium subiectivum et reale, quod actu ponitur.

272쪽

270 Pn OTOLOGIAE PARA OUARTA Iamvero ens ideale sub duobus dictis respectibus perspectum, tu dicium obiectivum vel possibile complectitur, quod, accedente renexione , essatur hisce terminis in ens ideale est 1 - vel - esse ideale hst ens - . Iudicium sane hoc est analyticum vel identi eum, atque omnium iudiciorum origo. Adest enim s.' subiectum, ens ideale '2. Praedicatum, ens; 3. copula, est. Implicitum ergo iam insidebat iudicium ideae entis, non quasi mens, ipsum ab Sui origine intuens, iudicium eiusmodi statim protulerit, sed quatenus in idea entis prae- continebantur elementa iudieii, vel, uti dicunt, iudicium implicitum. obieetivum et possibile praeexistebat, quod explicitum et reale factum

est reflexione interveniente . atque pro mente. Etenim nos utpote aetatis et mentis provectioris dicere quidem Saepe possumus - P essere δ - neutiquam vero parvuli nostri potentiam super ens ideale res petendi nondum 8s Sequuti.

respeetiva iudicium implicitum etiam eontinetur; e. g. - anima humana est ens - - arbor eSt euS-; - animal est ens - et ita porro. Quot invincibiliter ostendit s.' ideam entis omnibus ideis inesse. ac qua Silatere; 2. singulis id eis elementa iudicii includi, vel eis formam virl-lem iudieii insitam esse; 3.' tantam esse posse iudiciorum veritatem, quantam idearum, quibus eontinentur; 4. eamdem esse idearum ac iudiciorum orinnem ex idea entis deduetam, cuius primae applicationes sub larma iudieii statim mani se flantur. atque iudiei a primitiva, seu principia rationis, clarissima et immutabilia constituunt; cui smodi sunt pro laeto principia eognitionis, identitatis, contradietionis etc. Hoc est prae taeteris naviter animadvertendum, ut quam hene ideologia logicae aptetur, ae quam solidam logica in ideis basim habeat, iterum innoteScat.

ARTICULUS SECUNDUS

DE IU DICIO PERCEPTIONIA INTELLECTIVAE

rebus sensibilibus Sensu expertis cognoscendis utimur, eaque ideamentis, naturae n0Strae impulsu realibus unientes, expresse vel tacite dicimus - ens aliquod existit - . Quod eritum verum esse iudieium nemo est qui ambigat. Primus ergo usus ideae entis intelleetui al-

stantis est eiusdem ideae ad sensibilia applicatio 2 . cui applicationi

εὶ cum dico - ens ideale est. - II rat duo Gutinet, copulam et prae-

dieatum .

2ὶ Haec eatis applicatio immaneus vel transiens asse potest; utpote im-

273쪽

LOGICAE PARA PRIMA CAPuT patv v v visaeiendae opus sane nobis non est vel comparatione vel ratiotinio, uti quidam nos inensant, sed Sensu tantum egemus, qui rationi sensibilia exhibeat. Μens enim iugiter intuetur ens in genere, Seu non

quatenus ipsum in aliquo subiecto cognito sit, aut determinatur, sed in forma infinitiva essε essere . idest in quantum seri et determinari intuetur, quin subiectum determinationis videatur; quod propterea intuitionem, uti diximus, imperfectam et initialem reddit. Ηiue ae eepta impressione rei sensibilis, mens, quae, ut Sic dicam, in cognitionis initialis complementum spectat, illito ait: - en iamnetus. Vel terminus, vel subiectum limitatum entis indeterminati, et illimitati, quod intuebar -; non quasi ipsa realitas rei sensibilis sit aetnatio vel subiectum entis indeterminati. quod certe pantheismum oleret, Sed quia ex ipsa applicatione entis indeterminati rei expertae ac cognitae, in eadem entis idea, ceu in genere maximo specieS quaedam, vel idea determinata et specialis quasi inscripta menti apparet quae respectu ideae entis indeterminati actus determinatus est. vel terminus et subiectum ideale. Qua idea adepta, cognitio, quae respectu id me entis, generica, ineompleta, et initialis est, ut quae entis terminos non eonspicit, respectu entis determinati iam completur; quod itidem de singulis sensibilium perceptionibus dicendum est, quia in forma ideati entis in determinati continentur omnes formae determinatae et limitatae entium, ideoque mens in promptu Semper est iisdem iudieiis efformandis . tum quia 1. elementa iudieii ει re, est Semper contemplatur, 2. tum quia lex ontologica est Sive menti, Si enliis rebus , ut de statu potentiali ad actualem instinctive tranSeant. Adnotetis tamen hic volumus, mentem si praecellentis foret resse-xionis posse ex ipsa rerum perceptione Dei notitiam statim educere. Si enim in singulis rerum perceptionibus videt, ens illimitatum intuitum sub datis formis determinatis entium fieri, aut realiZZari , quin tamen eius interminabilis onquam exhauriatur laetundita S, Poterit etiam mens suspicari, ens huiusmodi in determinatum nedum limitate, sed etiam illimitate fieri aut esse posse; idest in infinito Subiecto resolvi, aut inlinitam realitatem habere. En possibilitas existentiae Dei ex rerum perceptioni hus deducta, quae, Superiore re nexione accedente, in absolutam realitatem illico convertitur. Deus quippe possibilis tantum in absurdis habetur.399.' Eiusmodi porro confusa notitia divinitatis, uon quidem intuitu quodam primigenio immediate, sed confuse et mediate, idest influxu ideae entis in primis rerum perceptionibus comprehensa in

manens est continua perceptio corporis nostri, quast nobis naturam rati sua Iem confert; uti transiens est successiva perceptio rerum externarum, quae exercitium naturae rationalis constituit, atque in suxu est.

274쪽

venitur. per quam luculentissime explicatur 1. ' cur penes omnes populos etiam barbaros universalis obtinuerit consensus de Dei existerilia; 2.' cur in eiusmodi notitiae interpretatione alii alia dilapsi fuerint . eum ex perceptionibus communibus eruatur quidem possibilitas cuiusdam divinitatis. sed modus eius existendi, nempe natura DON- nisi a reflexione invenitur , quae pro diver Sa propterea pDPulorum cultura et moribus varia esse potest. Hinc parvuli populique vere sylvestres. perceptionibus magis qu8m altis.re nexionibus subnixi Deum ceu ens aliquod illimitatum quidem admittunt et credunt cuius tamen naturae ignaros prorsus se produnt. I ine itidem nobis

facillima videtur ex visibilibus ad invisibilia ascensio, adeo ut quidam neo-platonici etiam ipsum Deum directe intueri sibi blanditi suerint. quia ipsis rerum Sensibilium perceptionibus, quibus nil no his exi dentius , ad Deum iam impellimur.

subsistat, interri statim item poterit - ergo etiam illimitate et in sinite fieri, vel esse poteSt- , in eo videtur consistere, quod si ens non repugnat determinari in aliquo Subiecto sinito, atque sic exprimi - e se est - vel , - realiter hic sub data sorma sinita existit 1 - uomodo repugnabit ipsum ens idea liter illimitatum, illimitate quoque esSevel realiter in subiecto inlinito existere 7 Ergo ens idea te in Semetipso iam larmam realem primitivam, et sibi propriam, idest inlinitam, trans velum, pene dixerim, tum nobis ostendit, vel saltem accuratius necessitatem formae realis infinitae manifestat.

dicium, ceu Verum atque iugoncussum si Ve cosmologiae, sive theologiae naturalis sundamentum, insallibile plane Sit, atque evidentissimum, ideoque logi eo non indigere sive ut emendetur, sive ut validius fulciatur. Est enim oraculum naturae rationali S, cuiuS reSyonSa, mira entis theoria edocti, intelligunt sine haesitatione.

sit Formnia iudieii in perceptionibus prolati - ens est - non est inanis repetitio; quia Subjectum ea re respicit ens in forma ideati; praedicatum vero est ons pariter denotat, ast in forma reali. Disterentia ergo adest, et quidem categorica . quemadmodum categorice forma ideatis a forma reali entis distinguitur . Porro esι signi steat interdum etiam formam idealem, uti supra in iudicio intuitionis primitivpe diximus, ideoque aequivocum est. Verum. etiam hoc in casu iudicium non est repetitio, quia esse, ens prout videtur seri .esι contra prout fit. Innuit: idcirco inter utrumque viget discrimen, non informa quidem categorica, sed in diverso cancipiendi modo.

275쪽

possibile vel obieetivum intuitionis primitivae supra memoratum, P lest alia quam plura iudicia conficere, puta s.' principium cognitionis - ο hiectum mentis est ens - ἰ 2.' principium identitatis- quod est,est -; 3.' principium contradictionis, substantiae, causalitatis etc. omnibus nota . Haec tot sunt iudicia suprema resexione comparata. Prin- eipium cognitionis optime etiam-principium entis-dixeris, principium vero identitatis, - principium ordinis entis- .

vani ci , ipsi debitam inter subiectum et praedicatum differentiam

deesse. Ast immerito. In hoc enim iudicio quadruplex esse potest discrimen: 1.' discrimen ex diverso concipiendi modo, et identitas inentis forma, - esse est esse Significat ens respectu mentis, est autem idem ens in se; 2.' diserimen ex diversitate formae categoricae, et identitas in ente; - quod est, est - primum est, ens ideale, Secundum , ens reale, ast Semper idem ens, indicat; 3. diserimen ex diverso modo entis concepti, et identitaS eiusdem ; - quod est, est -; prius ens implicite, posterius ens explicite, innuit; 4.' discrimen ex

diversitate re ex ionis, et identitaS ex parte entis cum non -ente collati; - quod est, eSt -- Seu, - nequit non esω - .

Ex qnibus patet discrimen, atque etiam identitatem quamdam in principio identitatis adesse. Diximus identitatem quamdam, idest partialem , non totalem, alias iudicium impossibile laret. 404. Iudicia autem, quae instar principii identilatis in ente ideatitantum versantur, dicuntur iudicia primi ordinis, vel iudicia visionis. Iudicia, quae, uti principium contradictioni S, etiam non us complectuntur, iudicia secundi ordinis nominantur, seu iudicia confirmationi S. Demum iudicia, quae ens reale etiam altingunt, iudicia tertii ordinis vel augmenti appellantur, quia formae ideati entis formam

addunt realem. P. Liboratore inst. logio. et metaph. ed. Med. 48 6, ait . . eiusmodi Pr positio quod est . est i lauιologica prorsus Bst, utpote cum attributum n beat quod non modo idem exprimit ae subiectum, sed eadem prorsus ratione et respectu . Hano plane ineptam censuram ne vel minimum quidem moramur, cum et ipsa saemella. vix hoc principio prolato, - quod est, est , levis illico discrimen aliquod inter subiectum et praedicatum praesentis eat. Adeo levis analysis est ceusitor noster lv ΟL. I. 18

276쪽

PROTOLOGIAE PARA QUARTA

ios . . duo, d peinei pium eoniradictionis praestat Sedulo duim ad er

tere, pluribus formis enuntiari P0SSe, atque quaedam alia principia magni quidem momenti gignere . Et quidem s.' gignit prinei pium thesis- quod enti repugnat, reiiciendum est-; 2.' principium antithesis ex duobus contradictoriis unum Solum enti convenit - . 3. ' principium medii exclusi - inter duo contradictoria nullum patet medium- 4.α principium Sinthesis - ex duobus contradictoriis cur unum enti conveniat. alterum enti repugnet, Praebenda est ratio Sumciens . En genealogia quorumdam primorum Principi 0rum, quorum usus frequentissimus est, atque simul eorum VeritaS et certitudo ex principio contradictionis item di manans, quod ultimo ex idea entis profluit.

adhuc sistit. Quo magi S idea S in ieem confert, atque earum nece sarias relationes apprehendit, noVa edit iudicia principiorum nomine donata. Enim ero ex comparatione ideae essectus cum idea causae. atque ideae accidentis cum id ea Substantiae, principia essormat 1.' causalitatis et substantiae se essectus cauSam expoStulat , - accidens eget substantia- 2.' eodem pacto Sibi ipsa procreat principium subiecti - ens minime subiecti uni appellat ad ens Subiectivum -; 3.' principium per Sonae - en S earenS PerSonalitate arguit eus personale - 4 μ principium ahSoluti - ens relativum Sine absoluto corruit - . Quibus principiis tam perspicuis, tamque evidentibus ceu sundamentis firmissimis ontologia et theologia naturalis insistunt; atque ex ipsis suum robur quaevis demonstratio desumit. Λ liquid enim demonstrare aliud amplius haud erit, quam id hisce principiis implicitum ostendere. En quantam et quam praeelaram inter philosophiae partes har moniam et concentum, in Venta Semel et clare per Specta eius uni late polentissima. seu idea enti S adeo quam pluribus exo Sa.

REGuLAE PRAESCRIBUΝTUR VERITATI A FALSITATE IUDI cIORUM INTERNOSCENDAE

iudiciorum praescribuntur aut lySum Subiectum iudicans, id est hominem , aut ipsum iudicium Spectant. Priores Subiectivae vocantur , atque serme ad moralem animi dispoiationem, idest ad animi pacem, candorem prudentiam reducuntur; Virtus enim ad veritatem viam Aternit. Posteriores contra obiecti ae sunt, ac singulis iudicii elemetalis aptantur. Harum autem Suprema regula haec est iudicium tunc verum aestimatur, cum inter eius subiectum et praedicatum dehita,

ut par est intercedit identila S - . Quae quidem identitas an locum Diottiaco by Cooste

277쪽

habeat, vel non, id se iri nequit, quin prius elementa iudieii, idest praedicatum, subiectum et copula ad ex men revoeentur. quibus rite perpensis respectivae amgendae sunt regulae pro variis identitatis spe eiebus. Quapropter nostri muneris nunc est, diStinetis articulis ele menta iudieii nee non eorum relationes identitatis seorsim prosequi.

reserri, quot inter utrumque y0SSunt Species identitatis interesse.

.. . i. .. . .. . . i. i. h. iti, modi duplex in primi' η' i ' ' ρ' '

eta. 2. imperfecta. Prior Praedicatum Subieeto ita exclusive et pro prie convenire declarat, ut ipsum Subiectum omnino peraequet, uti videre est in iudiciis absolute anal ticis, cuiusmodi sunt iudieia visi nis et conssrmationis, nec non propositiones, quae exae te continent desinitionem alicuius rei: hisce enim in iudiciis praedicatum - solum et totum- exprimit subiectum 2 . Posterior autem aliter se habet: . non enim inter subiectum et Praedieatum Persectam aequationem exhi det sic ut alteri subiecto nequeat praedicatum competere, cuiusmodi sunt iudicia s3nthetica, puta iudieia augmenti, de quibus supra. Haec porro identitas imper laeta reSPectu formae subiecti triplex invenitur 1. antecedens, 2.' eo comitans, 3.' Subsequens.

clo subiecto aliquid praedicatur, quod in ordine idearum, vel in men ie , subiectum antecedit, neque ei exclusi e resertur, ac si dieerem homo est possibili S- homo est contingenS - , Vel , - existit vel , - est creatus - . In bis iudiciis POSSibilitas, eontingentia, exi stetitia, causa creatri tot Suut Praedicata, quae in mente subieetum antecedunt, atque nedum homini, Sed omnibus rebus tribuuntur; ideoque identitas est l. antee edens, 2. impersecta. Quocirca idea entis, utpote omnibuS ideis prior, huiusmodi identitatem anteeeden tem non admittit. i.

Praedicamenta apud veteres philosophos quaedam Potius eradi praedicata, vel attributa universali Sima, quam variae praedicatorum relati nes iden. titatis ad subiectum; quo in sensu sors intelligenda ducimus. 2) Praeclicatum unitur semper subleeto simul vel totaliter aecep . non in partos cli Viso, ae si quod Verum est de toto. verum etiam sit da putibus singulis. Sio rationalitas adseribitur toti homini. noo eius partibus, hons. eius sensiti vitati animal l .

278쪽

PROTOLOGIAE PARS OGARTA

, . . 144huia, impertheia eone omitans formam Subiecti oesturrit,

eum elementum quidem primum eius essentiae, ast caeteris etiam eiusdem speciei iudi viduis commune, subiecto adnectimus, ex. gr. - leo est animal -: subieetum huius iudicii totum sane hoc praedicato non exprimitur, quia omittitur eius realitas, quae extra ideam generitam animalis est, atque non id eis. Sed Sen Su determinatur. Contra in hoc iudicio - leo est animal illo in Specu cubans ac rugiens identitas praedicati cum subiecto est persecta, quia nedum species aut genus leonis exprimitur, verum etiam eius determinata realitas individua sibi non aliis propria, qua iudicium evadit analyticum. Haec autem identitas dicitur etiam concomitans, quia animalilas, etsi elementum commune et generi eum Sit, in idea leonis ceu pars prima essentiae ipsius concipitur, ideoque idea animalitatis comitatur ideam

leonis.

Alia huius generis identitatis imperseetae coneomitantis exempla nobis suppeditant relationes quaedam essentiales tum reales, ut illae quae inter ens prinelytum et ens terminum existunt, quam dialeetieae vel logicae, cuiusmodi inter ideas eorrelativas conspiciuntur; quibus si, ut idea eatis termini idea entis principii eontineatur, et vicissim ;atque idea partis ideam totius, et e converso pariter ingrediatur.

dit 1. dum praedicatum subiecto uniendum est pars quaedam integralis essentiae eiusdem subiecti, non tamen pars Prima But Suprema - homo sen Sitivitate eorporeo ni mali donatur - in homine enim pars suprem B eius essentiae, rationalitas non sensitivitas est, quae formam hominis quodammodo subsequi videtur. 2 dum praedicatum innuit de Subiecto partem aliquam integralem, aut materialem, aut formalem ipsius: - homo oculis et brae hiis ornatur oculi Siquidem et brachia sunt etiam partes consequentes essentiam homini S, quibus etiam orbatus, tamen essentia non expoliatur. Idipsum de

aliis rebus in partes divisibiles dicatur, quae parte aliqua poSSunt sine essentiae detrimento carere. 3.' dum praedicatum indicat aliquid proprium enti, ut visus quoad hominem: - Petrus videt- . Proprium a parte integrali in eo disseri, quod illud essentiae specificae, iSta essentiae generi eae hominis congruit: sic visus homini tantum, Des non homini scium, sed et helluis tribuitur, quia essentiam generi eam hominis respicit. 4. ' dum praedicatum continet accidens specisseum subi cti , uti figura quaedam respectu eorporis: - hic lapis flguram habet trianguli - . Sin autem accidens suerit genericum, V. g. - hic lapis aliquam liguram habeat oportet - , tunc iudicium ad identitatem imperseetam concomitantem reducitur, quia essentialis est relatio inter lapidem et aliquam liguram, qua profecto nequit omnimode orbari. d.' dum praedicatum respectu subiecti exhibet relationem accidentalem Diuiti od by Corale

279쪽

realem, uti amor, odium, Scientia, quae homini esse et abesse possunt. Idipsum de omnibus virtutibus subintelligitur.

biecto expositio laeta est, vocatur e lassis catio dialectica praedicamentorum, vel classificatio omnium relationum, quas praedi eatum erga subiectum potest praeseserre; ideoque non tam ipsa praeditata, quam variae qualitates relativae praeditati fuerunt hae tenus distinctae etsi aliquatenus ipsa praedicata etiam intelligi possint. Quibus modo simul collectis, decem praedicamenta, Vel decem relationes attributorum modo habenimus, quas quasi in tabula praestat hic reserre. Praedieatum potest respectu formae subiecti habere f.' relationem idenis litatis perseetae, vel aequi pollentiae; 2. relationem identitatis imperlaetae in ideati prioritate; 3.' in tonditione vel in causa; 4.' in primo elemento essentiae; 5.' in respectu essentiali reali, vel logieo; si in parte essentiali; γ. in parte essentiam subiecti consequente; 8.' inproprio essentiae subiecti; s.' in elemento accidentali; sor in relatione reali accidentali. Haec ergo decem sunt praedicamenta, quae relatione Sidentitatis praedicati ad subiectum eomprehendunt 2 .

ARTICULUS SECUNDUA

IN SEPTEM PRAEDICABILIA, ATODE CATEGORIAS DECEM

ea tegoriis, atque praedicamentis inter peripatetitos aliosque disputatum. Nobis ex hine inde dictis, Simulque collatis, horum voeabulorum sensus eiusmodi esse videtur. Praedicabilia, qaae penes Aristotelem et Porphyrium quinque tantum leguntur, totidem ideas signi fleant , quae extensionem et comprehensionem idealem attributorum determinant, atque huiuSmodi Sunt 1.' genus, 2. species, 3.' disserentia, a.' proprium, η.' accidens. Iis enim utimur ad cognoMendum an attrivntum iudieii euiusdam ad genus, vel ad speciem eis. pertineat ; ideo an plus, an minus habeat ideatis extensionis et eompre- εὶ Dialectica inquam. non onbologica, quia praedicatum uti praedicatum

est ens mentalo vel dialecticum.

2ὶ Iisclem modis subiectum, ac praedicatum, dividi potest, habita scit

cet rationB ad diversas eius relationes eum praedicato; quia subiectum unitur etiam praedicato Secundum aliquam prioritatem, eon omitantiam et wSterim .ritatem , quibus tota praedicamentorum classisseatio lundatur. cum ea tamen in exceptionis quod ordine praepostero quandoquo subiectum sit tolloeandum ov. g. at praedi datum est antecedena. ubi tum sat subsequens; si illud subde- queris , Eubiectum niseedens erit, et ita porro. -

280쪽

hensionis. Quare veteres scholastici, maxime graeei, praedicabiliae onsueverunt quinque simplices voces, ideSt denominationes vel epitheta praedicatorum Vocare; nos autem Satius praedicabilia ideologica appellamus. Categoriae autem decem, res praedic ndae, Vel ipsa praedieata audiunt, eaeque sunt 1.' Substantia, 2.' quantitas, 3.' qualitas. 4.' relatio, d.' actio. 6.' yaMio, T' ubi. 8 quando, s.' situs, 10.' habitus . uine praedicabilia dicuntur praedicata categoriarum, vel praedicata praedicatorum Seu attributorum. Quapropter haec nonnisi diverso ordine reflexionis invicem distinguuntur. Praedicabilia enim innituntur sublimiori elassificatione praedicatorum Secundum genus, Species etc. et ideo quinque dumtaxat sunt, quia quo altius reflexio extollitur, magis generali grat, idest cognitiones speciales paucis uni sieat generibus, ut quae ad unitatem radicalem cognitionis propius aecedit. Ca- legoriae vero perhibent in seriorem praedicatorum classisseationem in ubstantiam, quantitatem eis. 1 . Praedicamenta demum tot sunt, ut diximus, relationes identitatis praedicati cum subiecto, atque decem ac categoriae etiam numerantur. Id autem inter categorias et praedicamenta intercedit, quod praedicamenta sint, classificatio dialectica attributorum, prout attributa sunt, idest subiecta relativa; et ideo dialecti ea vel logica dicitur. Categoriae contra sunt, classificatio ideologica vel absoluta rerum, auli dearum in se, idest absque relatione ad Subiectum, inspectarum. Brevius, praedicamentis colligendis adhibemus classisieationem dialecti eam Seu relativam; categoriis autem classilicationem absolutam, vel ideologieam, vel ontologicam. Quod et de praedicabilium e lassilicatione intelligendum est, quae aeque absoluta est, seu a subiecti notione independen S. 415.' Hisce praemissis, primo de praedicabilibus peripatetieis agentes, ad νertimus 1.' ea plus quam quinque esse, atque praeter Supra memorata Superesse ideam entis, quae est genus ultimum et maximae e ten Sion iSi necnon realitatem individualem maximae comprehenSionis; 2. claSSisseationem aristotelicam praedicabilium extensionem magis. - quam comprehensionem idealem respicere; quos binos desectus utc0rrigamus, aliam perlaetiorem classi sicationem Secundum extensionem et comprehensionem duobus paragraphis subiungemus.

ii classisseatio categorica Aristotelis imperfecta quodammodo videtur ut quae ens reaIs. et modalitatem non contineat, quae caeteroquin notionibus substantiae at quantitatis. qua par est . claritate non declarantur. idipsum os spatio, ae de tempore dictum Sit, quaa subobscure indieantur.

SEARCH

MENU NAVIGATION