Marij Nizolij Brixellensis De veris principiis et vera ratione philosophandi contra pseudophilosophos, libri 4. In quibus statuuntur fermë omnia uera uerarum artium et scientiarum principia, refutatis et reiectis prope omnibus dialecticorum et metaph

발행: 1553년

분량: 408페이지

출처: archive.org

분류: 철학

101쪽

ferrentias. Si quidem communiter loquentes magis recte magi s usitate dicismus bominem esse in genere rationaliu et in genere mortalium, quam in differenti rationalium et indiderentia mortalium Et similiter stirmavius risibile et binii bile, album et nigrum, quorum ista Diale lici propria, haec uero accidentia nominant, esse quidem propria et accidentia, sed etiam geneara, et multo magisgenera quam propria et accidentia cum et communiter et

latine loquentes rectius usii tutitus diceresoleamus, hominem esse in genereri sibilium quam in proprio risibilium, et equum esse in genere hinnibilium quam in proprio bintubilium, et cicnum esse ingenere alborum quam in deincidente alborum, et coruum esse ingenere nigrorum quam in accidente nigrorum. Ex quibus communibus et ulitatis loquendi modis luce clarius pali

fit, quae a Dialecticis appellantur illerentiae, propria, et accidentia, ut rationale, sibile, et album, non minus ais adeo multo magis essegenera qua disserentius, propria, et accidentia Ata ideo non quinq; uniuersalia, sed vinum tantum uniuersale, hoc est, genus, ponendum fulisse reliqua uero omnia, praeter h'eciem, tanquamgeneris uel modo uel differentias uel beeterstituenda, quemadinosum nos insta facturi unius in Capite de Genere . Reis uera enim disterentia, proprium, et accidens non 'pecies uniuersalis fiunt a genere diuersae, sed sub genere, ut dixi, tanquam uel modi uel disserentiae uel speciesgeneris continentur, ut etiam probabiturpaulo infra. Sed rursus

esti, non union fed plura sint ponenda uniuersalia dico ea non quitis, sed

octo uel nouem poni debere, et ad diffrentiam, proprium, et accidens, abdendum esse, commune, simile, contrarium, et substititiam Num quemadrimodum disterentia, ut dix nihil aliud est, genus differetis, proprium nisi

genusproprium, accidens nictgerius accidens, sic etiam commune nihil aliud

rit nictgenus commuire, simile ni genus simile, contrarium,fgenus conistrarium substititiin genus sub tintia . Atq; ut hoc exemplis sat mandiastius, iterum dico, quea modion rationale estgenus differetis ab irrationali. risibile estgenus propriti homini, albu uel nigrim estgelius accidensparietivie panno, silc etia animal esse genus coinime homini et bruto, Formicam esse genussimile homini, eo quia ambo longe in pol larum prosi ictimi uitium esse genus contrarium uirtuti, et denis subst titiam Ubegenus fusius accidentibus. Et rursus quemadmodulatioriale r bile, et album Joc est, s bereistia, proprium, et accidens, ut Dialectici alluit, dicuntii de suis instrioribus. fe etiam anima formici, uitiam, et sorpiis, hoc est, commutie, fimile e

102쪽

cidens inter uniu filia recipiatitur, commune autem, et silmile, et contra rix:u, et D tintia non recipiantur, aut cur quinq; t tritum non septo uel octo ponantur uir uersalia Certe ego nec causim nec rationem rectam uidere posesari, cisi ista magis qui a baecfieri aebeant uniuersalia, et cur accirenI, qttodes ignobilius, stituatur Ube uruci sale, sub tinti uero quae multo nobiliore t non tituatur. Praesertim cum omnia, ut dixi, de uis in rioribus aeque dicantur et praedicentur, quod di propriam urtiuersalis ossicium, ut Dialeαctici adfirmant . Sed bicinibi prae claram quandam quinq; uiuersalium suorridorti one a Prut per illa, qua uocat, quinq; uniuersalire, rueqIius prae dicabilium suificientiam hoc modo ratiocinantes Omne quod praedicatur, inquiunt, aut in quid aut in quale praedicatur, et si tu quid aut de de forentimbus iecre, et sic di primum uniuersale, quod uocatur genus aut de di irremtibus torrero tantum, et sic discundum uniuersale, quae dicitii Jecies etsi tu quale aut ibentiale, et sic est tertium uniuersale, cui nomen Hi fistremti aut accidentale, et hoc quos ditobus modis alit conuertibiliter, et r. tquartum mi uersale, quod appellant proprium aut non conuertibiliter, et sic Ut quintum et rutimum imiuersale, qim ei accidens. Atq; ac breui ratiociiratione quor demonistratione qliadam geometrica Dialectici putant se probare uniuersalia realia non solum esse uera sed etia quinq; numero. Qui biι breuiter res ondeo, quemadmodum supra iam intutoties dixi, nihil horubo est, tres genus, esipeciem, neq; di strentiam, ea propriAm , tres accidens, prout res uerae sunt a uocibus nominibu I s dii luctae,nes dici ne a

praedicari nec tu quid nec in quale, nec dedi ferentibiis recie neo de dii, retibus iumero, nec essentialiter nec accidentaliter, nec conuertibiliter nec noconstertibiliter eos tua dici et praedicari, non rerum uerarior, cuiusmodi

simi genera, Jpecies, dii Prentia propria, et accidentia, sed itocli et nominu propnii est, Atq; ideo utituersalia per tim pseudophilosophica et barbarum fusticientiam non posse probari esse quiris unaero, ut iri si a relam in Campite de genere et alijs sequentibiis , clarius apparebit. Quatenus uero baec

eadem omnia, non res terae sunt ediιoces et ii omina rerum, retanimal, vox

eius rei, quae est genus an malit , homo itox eius rei, quae dis cies homirunum eoiems modo rationale, ri ibile, et album, toces earum reriιm lια sunt dilberentia, proprium, et accidetis: hoc modo non nego, sed ingerive arateor, ea uere dici ac praedicara posse de rebus illis, rubus Alpiu ficandis fumrunt impos ita, et uere esse uniuersalia, non quidem realia sed, ut ita dicam,

103쪽

recte et uere affirmant. Sic enim uere dicimus uocem animalis Alcide omni genere animalium uocem hominis praedicari de omni ecie hominum, uocem rationalis, risibilis, Ibi uel nigri, de omnibus rationalibris, risi :bus albis uel nigris. Praeter ea dico, has uoces animalis, et hominis, et alius sir miles ut significant et usurpatur figurate progenere animalis, proθecie hominis, et caetera, uere qitidem dici et praedicaride rebus, quae sunt uera animalia et ueri homines, sed non in recto casu uerum in obliquo tantum, ut ita dice do, homo est in genere animalium, non homo est genus animalium, ues homo est animal,quia falsum est hominem esse animal ntelligendo animal figurate prototo genere animalium. Item dicendo Socrates est in 1 ecie hominum non Socrates estθecies hominum, uel Socrates est homo,accipiendo bominem pro totus ecie hominum, quia filsum esset intus falsiitates Dialectici Reales idcirco intelligere non potuerunt,quia nesculerunt in bis enuntiatis boni est animul Socrates est homo, nec animal esse genus, nec hominem esseJcciem.

eo quia si sic esset, propossitiones essent fise non uera et utrunq; signiscua

re tantummodo unam rem indiuiduam, hoc est, unum individuum animal , et

titum individuum hominem. Cuius rei haec est causa, quia tam animal quaeri homo est numerisngularis non pluralis, propriepositum non figurate, semel

tantummodo enuntiatum non multoties, Cum quibus tribus condition bus

adiunctis iam supra non semel monui appellativa simplicia semper unum tunestum, nunquam plura significare, et propter ea nomen generis aut speciei disui bilis ine nonposie . Atq; ita patet Dialecticos etiam si concederetur eis,uniuersalia esse uera, tamen insta tuendis quinq; uniuersalibus in duo mari xima incidisse errata, uel quia non unum uniuersale tantum, ut debebant, sed plura fecerunt, uel quia etiam si darentur plura esse uniuersalia, tamen nouseptem uel o to, ut par erat, sed quinq; tantummodo facienda putauerunt. Ex ijs ergo quae et in hoc et in duobus superioribus proximis Capitibus diecta sunt, patet quata fuerit ruditas et inscitia eoru qui posuerat uniuersalia, et

quanta itfasta ipsoru uniuersilire , quae et sine ussa idonea aut necessariae usafuerunt posita, et fetia fuisset aliqua orti ponendi causa, tamen nusto pacto es e postpunt, etsi essent, tamen deberent esse non quinq; sed aut unum

tantum numero, aut certe plura quam quin s contractu Itam et uanum Didinlecticorum de eis opinionem. Et praecipue partim supra destructis partim instare truendis duabus illis, tanquam parentibus uniuersaliam, hoc est, et mendaci lila abstractione, ex qua gigni putantur uniuersilia, et ascientia ilia seduci, ex qua non quidemgigni, sed quinq; numero probari crediatitur.

104쪽

De colis, et eorum diuisionibus, ac partibus,

compositioniblis uere: contra syi mimum Dialicticorum de his omnibus Doctrinam

esse mavim eorum s lusionibus, et partibus, et compos tionis . quid sint et quae kit, et quomodo si int, uere com

toficere acscire, in primis necessarium Glijs, qui recte

philosophari uolunt, idq; non solum propter summam coragnitionis barum rerum utilitatem, nihil enim est in tota philosophia de quo sequentius loqui ac disserere continvigat, quam de bis sed etiam quia Dialectici et bilinos bastri partem hane

penc totam foedijὐime peruerterunt a corruperunt, partim excogitantes et introducentes quaedam tota, qtiae non reperiuntur in rerum natura, partim ea, quae sunt male definientes et non recte appellantes idems facientes de diuisioni us eorum, et partibus, et compositionibus . 23ocirca mibifaciunαdum ex Itimavi, ut partim correct8, partim sublatis Diale, Picorti erroris , haec omnia recte philosopbari cupientibus, quam ueri)sime et quam breurytine per me fieriposset, traderem et quaecunq; a me dicerentur ex superioribam rebus iam probatis confirmarem. Diximus in generali lusione rerum, cumnia quaecunq; in in tota rerum natura, in summa essee, aut sub tintias aut qualitates, et omnes tam sub tintius quam qualitates, rursus esse, aut res fingulares aut multitudines rerum singularium quod cum ita esse probatum sit insuperioribus Capitibus, refutatis et uersis uniuersalibas, necesse est omne totum esse aut imam rem tantum singularem, aut imam multilli mem rer sugubtrium, cum nihil tertum spepo Sit et si sit res alitii singularis, tum continui , sit multitus rerum Ligularii , olim discretim esse ita in summa in tota rerum natura non sint, nec esse pojsivit, nisi duo totorum genera, toti continnum, et toti discretum inlod confirmatur etiam ex eo, quia mine totum est quati tum siue imilitas quaedam, omnis quantitas est uel continua uel discreta, ut etiam Ar Jhteles testitur in Categorijs quare omne totum aut contini um aut discreti si neces le est Onitie autem totum esse quanti sitie i ititatem qimidum partini iam mam bini esse a latro ex Capite illo uperiore in imbiuiditus stillidimus utituersalia, quaei Dialecticis inguntur ebbe tota quaedam, et tamen non qimita cim ea imma

inualia esse

105쪽

Ira dicturi sumus. Atq; ita constituto generaliter totorum numero, superest ut breuiter dicamus et exemplis doceamus, quid uti uno totum sit, Est ergo totum continuum nihil aliud nisi res una lingularis , ut in naturalibus muta homo unum animul, una arbor, una herba: In artificialibus una domus, una niuis, unum plaustrum, una uritis, etsi milia Totum autem discretum, ii simultitudo una rerum singularium simul acceptarum , ut populus Romano

rum, exercitus Germanorum, genus animalium, species hominum, grex o

uium, armentum boum, ut alia huiusmodi tam naturalia quam artificialia. Reliqua uero omnia quae t runtur tota, ut totum Ubentiale, totum potentiale, totum integrale totum uniuersie,aut ad alterum borum duorum restrantur

et reducantur necesse est, aut si reduci non polyint, ut prorsu3 in uera rerum natura non reperiantur,sed sint omnino falsa et commentitia. Sed ut haec quos tota quid sint, breuiter intelligi po sit,singulorum exempla ponemus, et quae reduci aut non reducis o iut, o kndemus Totum essentiale rit, ut homo, et lapis, et quodlibet alius singulare, quatenus costit ex anima et com re, uel ex materia et forma Totum potentiale est, ut anima hominis ex ueαgetante sentiente mouente, et intelligente, tanquam ex partibus suis quas conflatu, et alia huiusmodi quae ex potentijs, uel uirtutibιμ, uel qualitatibus componuntur: Totum integrale est ut iterum, homo quatenus compositus est ex capite, bracchijs , uentre, cruribus, et quodlibet aliud singulare ex suis partibus continuis uel discretis con titis: Totum uniuersale est, ut Diale licii ol:ιt,quod diuiditur uel in sua diseretias, ut animal in rationale et irratiorinale, uel in sua indiuidua, ut homo in Socratem, et Platonem, et alios homiranes singulares . Ex quibM totis sine dubio id quod dicitur essentiale alto.αtum continuum reducitur, cum anima et corpus in homine, et materia et prisma in alijs rebus non uideatur posse dici discreta,atq; ideo totum hoc, quoniacontinuum esse apparet, nec tamen uere est, a nobis appelletur qua1 conti nuum Totum autem potentiale ipsum quos cum aut continuum aut discretsi nec Vario fit, potius ad discretum quam ad continuum rorrendum uidetur, et totum qu si discretum appellandum, ut anima humana suis, quas diximus, potentque comparata Totum uero integrule, licet a utrunq; reduci poset, tamen est superuacaneum , et temere introductum, tanquam ab alijs separam tum, cum omne totum ex uis partibres integretur, alioqui non sit totum,dis ideo integrale non immerito dici po fit. Quare cum integrale, nomen sis non modo non utis probum, sed etiam commune omnibus totis, ad nullum eciale totum fuit accommodandum. Po tremo totum uniuersale quod ab alijs dicitur

106쪽

mentitia, ut in superiore Capite probau in . Hon: o enim et animal et reli

qua huti modi quatenus genera,etsi ecies hunt, nihil aliud unt nisi multitum

diues singularium simul et semel acceptorum, ut toties diximus, Vniuersale uero, ita ut a Dialecticis sumitur, et extra intellectum in rebus ponitur, nihil

aliud est nisi nomen barbarum et uanum, cui nihil in re ipsa re ondet si fim

tum et, ut ita dicam, bimaricum Nam de deis silue totis ante paries, ni hi dico, cum iris teles ea fatA supers labefactauerit. Sic igitur nos tantuduo in summa totorum genera tituimus, continuum et discretum, caetera uero omnia ad haec reduci censimus , ut essentiale silue qua si continuum ad contii nuum, potentiale sit equasi discretum ad discretiim, aut prorsus essesuperuaucatieu et temere pinita, ut integrale, aut denis falsa et commentitia exili re, ιι uniuersale Quae cum ita Aint iam non disticile est uidere, quot genera dies usionum, et partium, et compositionu sinistituenda Nam si omne totum per compossitionem ex partibus fit, et omnes partes per diuisitonem ex aliquo toto emergunt, nec 19e est haec quatuor, totum, partes, compositionem, et diuiαsionem inter se esse resi ondentia: et quot unius totidem quoa reliquorum genera reperiri iniare cum tantum sint duo summa cicrumgenera, necesse sario erunt etiam duo tantum partium, compinitionum lici ionumque genera, nec plura nec pauciora. De quibus omnibus singillatim et breuiter dicendum est, et primo de partibus quae re1pondent totis. Omnis pars ex qua totum coαstruitur, est ut continua, ut caput uenter brachia, crura, et caeterae antra malis partes, ex quibus totum continuum componitur aut qua si continua, ut anima et corpus, ex quibus homo et materia et forma, ex quibus caetera humiusmodi tota rosii coli tinua conflantur aut discreta, ut putriti et plebei in populo I omanorion rationalia et irrationalia in genere animalium et caemter id genus partes, ex q/ιibus constitit tota discreta diu quas discreta, ut urgetatis sentietis, et intelligens pars in animo, et alia sit miles partes, totii quas discreti con clientes. Haec itas nosqirati rgenera partiumstatici

mM, et non 'liira, qua tamen ud duo possunt reduci, si partes quasi cotinuae ad continuas, et quod cretae ad discreta restrantur. Quod dixi de totis et partibus, idem etiam asprino dedim ionibus et compositionibus, hoc est, totisdem harum quo illorum ubegenera, Eodem enim modo duo in sumin diui-

107쪽

brachia, uentrem, crura et domum in parietes, te tu et fundamenta Letundem hominem in animum, et corpus et omnia corpora in materiam, et for

mam 'iterum uero genus diui ionis est, quod resi)ondet toti discreto, uel qua si discreto, ut cu druidimus uel populum Romanorum in patritios, et psbeios uel exercitum eorundem in turmas, et tritones uel genus animalium fue animalia, siue animal, in rationalia, et rationis expertia et denis an mum humanum in uegetante taentientem, et intelligentem Ex quibus duobus diu fionum generibus , supertus illud quod est totium continui uel quas conmtinui, proprie uocatur partitio hoc uero poskrius, quod ad totum discretum uel quasii discretum pertinet, commune nomen retinet, et apud Latinos promprie appellatur iusio. Nam, ut recte scribit Quintilianus libro vi capite primo Diuisio est rerum plurium in singulas, Partitio, fingularum in partes discretio. Et ante Quintiliatum Cicero in Topicis itascriptu reliquit, Partitionum autem, et diuisitonum genios, quale esJet,skndimin , sed quid inter se disserant, planius dicendum est. In partitione membra sunt, ut corporis, caput rumeri, criιra, 'edes, et caetera: In diuisione formae sivit, quas Graeci Ideas uocant nostri qui haec forte tractant11pecies appessunt. Si itasQuintilianus, et cicero de diuisione, et partitione et post bos Rodulphus Agricola libro primo de Dialictica Inuentione, capite nono idem dixit Ex quorum uerbis, et ex js, quae nos supra diximus, patet primo diuisionem a partitione hoc di irre,quod partitiosi totius continiιi in partes Diiιisio autetotius discreti praesertinis generis in formas, si ueh)ecies Deinde iliter par

tes et ormas hoc interesse quod ex sectione continui partesgignuntur, ut ex partitione corporis humant, uel domus, iιel nauis ex se florie autem totius discreti ormae, siue pecies liciuntur, ut exuluiliori generis animalium, generis arborum, et aliorum huiusmodi discretorum ex quibi etiam appariret, nomen parilis isse generalius, quam lomen frinae iιel speciei cum omnis forma, siue 1l ecies fit et recte appelletur pars,tion autem omnis pars, formae et specie appellatiotiem recipiat Non enim caput, et caetera humani corvi poris partes recte quis Ormus, siue pecies bominis dixerit nes uere pus mpim audis, aut tellum domus, speciem uel prinam appellarit Praeterea conm tit etiam illiιd quod diligenter attendi, et memoriae mandari cupImm , in eo

enim omnis nostra ueritus, et Dialecticorum fulsitas consit tit, Constit inquacum genera diuiduntur in species sive 'rmas, nihil aliud diuidi, nisi quasdamultitudines singularium maiores, et tota quaedam discreta maiora, in aliu

108쪽

nora ut cim animul diuiditur in rationalia, et rationis expertia, ipsum aniαruallam usui est, nec quicquam aliud diuiditio nibi multitudo quaedam 'αgiιlarium animalium maxima, qua per diuisionem secernitur, in duas multi tudines minores, hoc est, in multitudinem fingidarim animal tim rationalit; et in milli tudinem fingularium animaltim ratione curentium . Cadiae inmitio tudines miri cres commutute partes , proprie alitem formae uel Decies sum perioris illius g tieris, hoc est, multitudinis animalium appestantur. At Q in

diuidendis generibus ubi aliud diuidi, nisi multitudities qua iam singularia, ex eo quos uel mari sora me licet intelligere, qlιod in ditiadendo an mali exta empis gratia, nihil restrisue ita dicas, in singulari numero et figurate, nismul aliiιd est rationale aliud irrationale situ in plurali et proprie ita, animaralia alia sunt rationalia, alia irrationalia si ue ita animalium alia stιnt ratior nulla alia irrationalia, ue ita, generis animalium alia sunt rationalia, alia

irrationalia siue ita, eruci animalium diuiditur in ratiotralia, et irrationum lia Et deliis siue loco getieris potias uocabulum multitudinis, et ita diur omnem succiis, multitudinis pngularium ait imalium alia sunt rationalia, alia res rationalia uel ita multitudo animaliiιm singularium druid tu in rationalia et irrationalia ex quibus tam uarijs diuidendi unitAgeneris modis lice cla rius appήret, contra'illas et uanas Diale ticoru opiniones, genera, et De cies, is etiam drorrentias, et quicquid tale diuiditur, nihil altus esse nictrui Ititudii es bigularium maiores, quae diuiduntur in plures alias muli ludis nes lagulari uin minores eodem plane modo quo exercitus diuiditur in turπmas et lagiones, legio in plures cohortes, cohors in plures manipulos. Et cur enera sine ulla dubitatione sint mustitudines lingularium et tota quaedam dijcreta, tam falsum et absurdum est, diceregerim praedicari de specie in remoto casu, quam quis diceret, et I cpulum deit o Cue, et exercitum de unoni lite dici in eodem casu, hoc modo, lituri ciuis est postiliιs,tinus miles est ex ercitu utrobis enim sunt multitudines singularium, nec altas torren tia, tisi quod supra multa sunt animalia singularia, hic uero multi clues, et multi in lites sit ligulares. Nams, ut etiam supra docui,cum dicitur homo est animal, in bac eliunt latrone, nec homo est 1ipecies, nec animal est genus, nec ea quicquaui ab ud significatur proprie, ni minum hominem 1le unu animal,

hoc est, ii tuim ex genere iue ex multitudine, situ ex numero animalium' citiam fetieris dui ijlonem idcirco pluribus explicaridam putaui, ut 6kndere cum genera diuidum tιr, non uniuer; lium, ut Dialectici putati sed multi tua inis singularium, uti indiuiduorum feri diuisorum curus ignoratione

109쪽

fit in Topicis et Boethius in secunda Editione in Porpbrium conserat. Nempe diffrrentiam non praedicari de genere, et non recte dici, animale, rationale, cuius rei causam signantes, inquiunt, Soniam eadem ratione redite dici possset, animal 1 irrationale, ais ita sequeretur, magnum quod dam, ut ipsi putant, absurdum, hoc est, animal unum et idem exillans, eodem tempore esse et rationale et irrationale,et propterea id, quod feri non potio ut duo contraria eodem tempore, in eodem subiecito reperirentur. Et quonia animulsolitario intellectu, ut inquit Boethius, nes rationale est, neq; irram tionale rursus oritur alia magna dubitatio unde ergo hae disterentiae inst=ecie nascuntur, qua in genere ante non fuerint Idcirco huic dubitationire ondet idem Boethim, hoc modo, Genus hoc est, animal non Ube actium

trans, et rationale et irrationale, sed utrunq; M ac potestite sua contineretiit disseretitiae, quae ante dii fonem non actu, sed potentia tantum erant in genere, per diuisionem quoi exoriantur, et exurgant ex genere, et actu ind)eciebus reperiantur. Hac inquam ratione Diale lici rationale et irratiorii tale de animali, et omisitio omnes alias disterentias de fuis generibus praediis cari, et dici niιssos adto uolunt et hanc, quam dixi, rationem ferunt, cur

distrentiae, quae ante in genere non fuerunt, cista per diuisitonem quasi de nihilo in peciebus nascantur. In cuius rationis, et causae redditione Dialoetici, Di boni,qualitum praebe strunt ignorantiam et ruditatem, qui non fenintiunt nec intelligunt, inquantos, qui ris foedos errores incidant, dum iniis due ineptiunt et delirant, una cum istis suis sexcenties hillis uniuersalibus. et dumpi quam Ilalidissime putant, animal illud,quod diuiditur in rationale et irrationale, esse tanquam unum totum continitum et singulare ii quo conritraria duo simul et semel esse non pinint. At ego contra dico et firmo, id uniines quod diiuditur in duas disterentias contrarias, uere esse multitudine quandam singularium, et totum quoddam discretum, exsingularibus et ipse ciebus, quae et ipse ex singularibus oti tint, comportum cuius pars una habet rationem, altera ratione caret nec ullum sequitur inconueniens, aut

po stibile dicendo animal esse rationale, et anima spe strationale, non magis

Vitam cum diuidimus populum in pauperes et ditrite cives, et exerco tum in

.lbos et nigros milites et uere dicimus fgurate populum esse pauperem, et populum esse diuitem exercitum esse assium, et exercitum essen grum: eo

quod una pars populi pauper est, alia diues et pars una exercitu alba est, alteramgra. Eodem etaim modo cum diuiditur animal figurate accepi pro omnibu animalibus, in rationale et irrationale, nihil aliud diuid tu proin

110쪽

proprie, nisi intillitudo singularium animalium. Ex qua diuisione quo obsere

cro luco ueniens, aut quod impo sitae sequitur, in tanta singularium anima itum multitudine, talia fiunt rationalia, hoc est homines alia irrationalia, hoc est bruta fetii eadem multitudo simul et semel est rationesκ, ut dixi, et irrationalis non solum potestite, sed etiam ad tu pro risto nullum. Sed ita estre uera, ut dicitur cum semel concessum rit unum absurdum otitim ex neesce fitate multa alia consequuntur. Sic enim Dialecticipos, quam temere timiserunt suum illum totum uniuersale portentosum, et ipsum bille putauerulesse quiddam a stingularibus per intellectum abstractum, et propterea ab eis diuersum, quasi totum quoddam singulare et continuum, non potuerunt esse fugere Alfaterentur animal simul et rationale et irrationale esse, quin conc

derent etiam duo contraria simul in eo sem subiecto reperiri, Quo concupo, ut reddere rationem possent, quomodo differentiae, qu si antea in genere non esse arbitrantur, per iusione in 'pecies peruenirent, coacti fuerunt excogi. ture remedium altus et potentiae dicentes, Diffrrentia esse in genere potentia, non diu esse genere diuisostitim eas , ex potentia in ad tum exire, et iu

'eciebus residere. FHaec illi quae usq; deos subsurda et fututa, ut ualde

mirer, quomodo non solum literis mandari ut a tam multis mandatae sunt, sed etiam in humanum ingenium unquam cadere potuerint. Anima enim siue animalia, siuegenus animalium reuera simul et semel et rationale est, et ira rationale, non folum potentia, sed etiam actu, hoc est, ut ante dixi, una eius pars est particeps rationis, nempe homines, altera uero rationis expers ula delicet bruta Atq; ita dicendo ad soluendum ictam dubitationem nihil necesse est incassum excogitare quasii medicinam actus, et potentiae, nec quicquam opus est temere uereri, ne duo contraria simul in eodem subiecto consit tint. Hoc igitur est illud absurdo unum eis Lith imum liquod supra dixi,et Aria sistelem, et Boetbium, et omnes Dialecticos praecipitasse, dum excogitant et introducunt suum illud, plusquam mor trosum et Zultum totum uniuersale. Que omnia nos inconvnoda et absurda facile uitamici ab ciendo et deride do illud uniuersale, ut meretur, etstituendo a firmandos animal, et caeteragem nera quemadmodum sunt, sic etiam esse ueras multitudines singularium, et tota quaedam discreta, quae cum diuiduntur, nihil aliud diuiditur ni; multi,tudo, et eorum diuisito tibi aliud est nisi multorum singulamim in partes dis ductio. Sed ut redeam unde disco i, tot sunt genera diuisionum, ut di xi, et ita ut uit Quintilianus libro xij inter se dideritii diuisito et partitio, ut partitio it totius continiti, et tanquam continiti in partes Diuisito uero totius

discreti praesertim generici, et toti in quasi discreti in st)ecies, fine Iormas

SEARCH

MENU NAVIGATION