Marij Nizolij Brixellensis De veris principiis et vera ratione philosophandi contra pseudophilosophos, libri 4. In quibus statuuntur fermë omnia uera uerarum artium et scientiarum principia, refutatis et reiectis prope omnibus dialecticorum et metaph

발행: 1553년

분량: 408페이지

출처: archive.org

분류: 철학

131쪽

sECUNDUS ro in eo,quod quid est, ut Pseudopbilosephisusso dicunt sed multitudinem quod singularium, siue totum quoddam discretum ex omnibus suis peciebus,

tum indiuiduis quam diuiduis, tam praeteritis et futuris, quam praesentibus copositum. Quae quidem definitio pene eadem est, quae Ciceronis in primo de Inventione, cum ait, Genus est quod pluresumpte titurpartes nam iptures partes amplectitur, et illae partes proprie sunt tecies, siue frinae , promsidio necesse est genus ex sententia Ciceronis esse multitudinem, ac totum discretum e 1 peciebus si ue orini compo situm. Sed di fert definitio nostra ab illa ciceronis, quod in nojἷragenusgeneris est additum, in ilia Ciceronis deinfideratur, sed subintelligitur et quas ille uocat partes communiter, nossse cies, frue formas proprie appellamia ut post omnia nos indicamus, genus tanquam totum quoddam discreti ex omnibus suis Deciebus constire ut diderat ab alijs totis colle liuis, quod Cicero non facit . Nunc confutatu hoc modo per singulas partes definitione Aduersariorum, et nostra confirmata, superri re ondere ad ea, quae Dialectici et Pseudopiniosopbi dicerepossent contra nos, partim defendentes destititionem sua a reprehensionibus nostris, partim nostra aqirino recte costeta redarguentes. Posset enim orsi aliquisitu dicere, et Arisbtelem in Topicis et Pors' rium in fagoge sua recte dem finiuisiegenus, non tanquam rem ueram extraprolationem oris et cogitati nem mentis positum, sed ut uocem et nomen rei, quod reuera depluribus diis eatur, et caetera, ire onsionis suae ratione banc alterre: quod Dialectica fit, ut ipsi dicimi, non de rebus ueris extra uocem intelle tunicipsitis, sed de uocibus et nominibus res illo significa itibus. Atq; hanc ob causam Graecos Porpbri interpretes ire omnes inscripsssi commetatarios suos ei τας αεν τε Φωνας, hoc est nqim succes myod non icissent, nil putassent, Dialecticam siti e Logicam tota esse non de rebus proprie, sed de uocibus j ueconceptibus, qui itast uoce et nomina quaedam urit mentalia. Ais bac ruintione Pseudophilosophi ortu)siis contendere posseent, genus suum, hoc est, ens dialesticum, non utremueram, sed ut uocem rei rectefuisse desinitum. Quia lus ego uici yim breuiter reoonteo Solius Grammaticae et nullius praetereualius artis proprium esse os ictim, utpertractet de uocibus et earum proprietaiatibus. Iis probo primum Authoritate Arisbtelis in tertio τῶν μετα τι

contemplatur uoces Deinde Grammatica ipse quos etiam Ari, lateles hoc non diceret, tamen utre suo tractationem vocum sibi uendicat, ut ma iistis si apparet ex libris Grammaticorum, in quibus de omnibus odio partibus

132쪽

etim infra clarius probabitur in multo pluribus, et maxime in eo, ubi demo distrabimus Dialect icum tanquam etfalsam, uel inutilem, velsuperuacuam ex omni artium et silentiarum numero ac consὸrtio esse eliciendam. Quare qui affirmant Dialecticae proprium esse ut tractet de uocibus, i mans si dicunt, non solum contra nos et contra ueritatem, sed etiam contra A Jhielem , et contra communem milium studiosorum pro ictum, ex quorum utilitate et commoditate non est, ut plures artes de una et eadem re tradantur. Id 7 etiaita, si Dialectica stet uera utilis, et necessaria: Nunc uero cum talis fit, qualem nos eam supra o laudimus et insta magis o knsuri sumus, ni bi amplius dubitationis relinquitur, quin no sol ima uocum pertraditatione, sed etiam ab omnlum artium et scientiarum societate sit remouenda . Atque his de causis nullo pasto poseunt defendi aut excusari nec Arisbteles, nec Porpharius,

qui ni6M me ac peruersiij me genus, quod 1 res uera, tanqui uoce et nomendes irruerint nec interpretes a Graeci quam Latini et Arabes,qui tanqui

imperiti, etsi te ussa confideratione A ri latetis et Porphyri errata sint feαcuti nec omnes dems simul hoc est, tam Haeresiarchae quam Sectatores, quui fuerunt caeci ac prorsus omni iudicio carentes, qui non uiderunt genera rerum esse non uoces nec nomina, sed res ueras a uocibus longe sistrentes, ut genus animalium, genus arborum, genus herbarum, et alia bu usu codrgone . Quis enim, m plane; huius et insanus icat, genus an mialium esse vocem non rem foenus arborum esse uocem non rem genus herbarum sue

uocem non rem irojicto nemo milΝrte Dralecticus aliquis phisquam humtus et insanus Praeterea pose aliquis objcere nobis delinitiones illas geneαris ac pectet, quas Cicero in Topicis, et in primo de Oratore distri et diceαre eas a nostra Juperius tradita longe inirentes 1Jὸ, et propterea; ita ue*raesunt, nostram necessario oportere esse fassam . Cicero enirn in I cpicis stiau, Genus et priua domunt hoc modo, Genus 6 notio ad pilares ditii retras pertinos, crema est se musa isti otia ad caput generis,et quasi nterestri is ot l. 'va in de mitione Cicero non mustitudinem, d nos nec tora

ire Ars tetis, quem interpretabatur, uel Stoicori , qt tali iriodum modo

133쪽

pm definiebant, ut 'est aptes Laertium in uita Zenonis A e Ciceronem quidem ibi non ex sententia sua loqui, illita est signum ue man/Vt f mum, quod ita ait Genus et forma definiunt, qua si dicat ue Peripatetici, uelato, ei, uel nescio qui Philosophi et propterea nihil nobis aduersatur illa definiri tro, quam Cicero non ex sua sed ex aliorum opinione protulfi, et quae fine uis Iu dubitatione est falsa, propterea quod genus non ut est in re, sed ut in me te cocipitur ac cognoscitur, definit. Quem definiendi modumsupra 'ndimus

esse uitiosissimum Genera enim rerum res sunt non notiones, et uere rerum

definitiones, non ut res ipsae sunt cognitae et intellectae, sed ut extra comist:onem et intellectionem in re ipsi sunt, fieri debent. Alioqui ego quos sἰ

uelim eodem genere adhibito po in definire populum et exerc tu hoc modo, Populus est notio multorum ciuium et caetera, exercitus est noti multorum militum et caetera , et tamen me nemo iure posset reprehendere propterea quod ita faciendo definirem populum et exercitum non ut uere sunt extra metem in re, sed ut animo et mente comprehenduntur. Et ita Stoici, siue alis quicunq; quos Cicero innuit, genus definiebant, sed non recte. Res enim, ut dixi, non ex eo, quod cogitantur et mente concipiuntur, sed ex eo, quod rem uera ex Ilunt extra mentem animumssunt definiendae, et dicendum s , Pompulus 1 multitudo tuum, exercitus est multitudo militum, genus obmuisiitudo 1 ecierum eodemq; modo faciendum in definitione altarum rerum, quae extra uocem mentems et scriptum reperiuntur . Quod dixi de de iniistionegeneris a Cicerone in Topicis allata dem dico de disinitione 1peciei ibi, dem traditu hoc est, quemadmodumgenus, sic etiam speciem non uere esse

notionem, nec in genere notionis uem reponi, cum tam decies quam genera

rerum, non notiones int, sed res uerae. Eodems modo re1pondeo ad definiistiones illas generis accipeciei qum Cicero in primo de Oratore scribit, hoe modo, Genus ei quod uisimiles, communione quadam, Decie autem dissem

rentes duas aut pi res complectitur partes, Partes autem sunt, qu egenerimbus ijs, ex quibus manant, subqciuntur. Has trans de inuicne queadmodiret illas superiores Cicero non ex suo ipsius ingenio, sed ex falsa Philosophi Alicuius doctrina prompsiit, Tamesi multo minus falydatis continetu, quo missae AristiteIis et Porphdiris, cum in eis nec getius nec ecies Hirmetur dici aut pr edicari de aliquo, nec de disserentibus Decie nec de diderentibus nuri mero, nec in quid nec in quale, quae omnia uitia ina nitionibus suis ge1 eris et1'ecie, Aristoteles et Porphdirius admiserunt. Ad haec rursus hic ob cere schen Aduersuris figenus esset muliti Meosngularum , ut nos dicimus, fine ut genus aliquando corruinpcreti r et titeriret, figularia ei sep

134쪽

r R. eorruptioni obl3oxia cui obiel fioni breuiter responsemus, ut in septimo a. s/ue suora diximus singularia quidem singillatim erepta sine ulla dubitatio. ne mortiis interitui se opportuitis. Sed si eadem uniuerse iue in uniuersu traccipiantur, eo modo esse incorruptibilia et aeterna, hoc ejt, per continuam singularium succes onem,quemadmodum supra in eodem Capite probauimus. Et ita corruptiis gularium indiuiduorum desinitioni nostrae nihil obest, cir per remaueunt, ut dixi, uniuersa. Sed rursus nos urgent dicentes remmpore Demis, cum nulla est ingularis rosa, ubi erit, aut ex quo ou tibit genus virum aut de quo erit definitio ac scientia ero se Ad hoc quos eomdem modo ressiondeo, quo supra genus rosarum esse perpetuum et immorta D, quemadmodum caeteragenera,et constire ex rosis non solum praesentibus sedetiam praeteritis etfuturis. Ita enim placuit linguarum Aulboribus, ut ignificatio nominis generis non solam ad ' Praesentia, sed etiam a praeterita etfutura singularia referretur. Quo facileprobatur primum ex communi omnium consuetudine loque id dicimus enim aliquem esse decori ues dedecori generisuo, hoc est, patri, auo caeteriss maioribus suis, qui tundiu interie runt. Et alium laborando assidue,et amplificando rem suamfamiliarem, pro*Dicere et consuleregeneri uo,hoc est, iiij nepotibu et iij quamplurimis nondum natis, sed ex se post musta temporum1patia nascituris Ex quo patet genus hominum, eigenus animalium, et caetera, non olim a praesentia, sed etiam adpraeteritafuturus singularia uapertinere. Deinde idem quo compriuatur alboritate Dili Pollucis infecunio Onomastici sui libro,cipite primo,quiscripturusωρ γονέων κω χερὶ τεκνο ν κοα περὶ Προγονα ,hoc est de patribus et maioribus, de iiij et de nepotibus ac posteris, inscriptionem ad cupitistat, αερι γένους, hoc est, degenere, totquam lino istogeneris a cabulo intelligens cognatos etpropinqiιos, non solum praesentes et itiuenter

sed etiam praeteritos et mortuos una si ijs, qui ista nasciturifuturi sun

Ci circa manifes' apparet rationem ac notion generis ad omnia tempora referri, tam praeterita et situra quam proentia est ij semperam esse nosolum in genere hominum, sed etiam ingenere rosari , et ceteris omitas generibus tam artificialibu squam naturalibus, tam ab tintiae quam qualitiotis et accidentis Genera erita rerum semperiunt, eoqtio dixi modo, licet singittaria eorum o due intereunt et reuera in homittam genere in

telliguntur tam j, qui mortuisunt multis antefeculis,et qui multu, Eseci I nocentur, quain qui hodie uiuunt mare ut ad propositum redeam et tiruros, tamenes nori inprUentibus rosis, at certe inpraeterii eis.

135쪽

tur , et On' ex istis, et de eisdem ilis traditur definitio et sicientia rosae. Atq; ita re ponsumst huic, et caeterissimilibus uanis et manibus quaestioni

Dialecticorum. Ex qua ressossione rursuKapparet quanto in errore uersetur Rodu bus Agricola, qui libro secundo de Dialictica Inuentione, capite octauo putat scientia et definitiones de rebus tradi, cum quadam, ut

ipsie ait, conditione, si sunt uel erunt, quasi timens una cum talactieis tempore'Femis, cum nulla est rosa, nulla po sit esse definitio, nee scientia de rosa, nisi ubintelligatur,rofum esse velfuturam esse. At ego Tibi dico: dulpbe, uobys Dialecticis, nihil esse opus ulla coditione aut ubintellectione, I 1t uel erit, quia scientia et definitio rose, datur non de singulis rosisge neris rosarum, sed degenere singularum rosarum, quod semper est, fuit, et erit, etiam si nulla singularis rosa in praesentia sit quia ueteres nominum Duo sitores generis nomen talem significationem habere uoluerunt sed iam fati re1pondimus ad ea, quae putauimus terriposse a Dialecticis contra nos partim pro estudenda definitione modi illius generis, qui apud tristotele in Metapb icis quartus est, apud Porphyrium uero tertius, de quo apud philois sopbossermonem esse ait partim pro oppugnanda definitione nostra generis

quam supra posuimus. Quare nunc transimus ad reliquos omnes generis modos, qui traduntur uel ab Aristotele, vel a PorpbIrio, et uideamus quos in eis, quantum contineatur uel ueritatis uel anitatis. Diximus supra prinisi generis modum a Porpbrio traditum esse uerum, et idem nunc quos repetismus: propterea quod eodem quo nos modo ait, gerim esse multitudinem qua indam uigenus Heraclidarum, gelius Tantalidarum. Qumuis non recte putaret, solagenera familiarum ad hunc modum pertinere, cum etiam genera retarum naturalium, et matbematicarum, et aliarum quarunculis,ad buncgeneris modum sint pertinentia, uigenim animalium, genus arborum, genti l neriarum, genus triangulorum et omnino cum nullum verum genus in natura rerum reperiatur, quod non sit multitudo quaedam, et totum d scretum ut ante toties diximus. Contra uero deprimogeneri modo ab Aristoteliposito

in Metapbdificissentimus, eo quia dicit, gessis es generationem continuum eorum, qui eandem habent 1peciem, quod estfalsum, cumgentos non sit conistinua generatio1peciem habentium , sed ex continua Deciem habent unigetineratione conseruetur. Aliud enm est, colitinuagesseratis aliquorum ut udi da aliqua ex continuageneratione conseruari, neprorsus intereat utinansmutatio et quasi renouatio quaedam est, haec sero multitudo generatorum et Nnouatorum. Quamobrem Arto teles in hoc suoprimogeneris modos emis

me uidetur sensilpe,et multo etiampeia illi,qui modum idum primum generis

136쪽

Arisbiel cum asprimim Porphdiri reduci posse, et eunte penitus esse affirm

in frant, cum tantum dii erat hic illo, quaηtum mutatio a multitudine et se itus a ueritate . nos autem pertinet ad fecundum generis modum Pormpo, rq si rit idem qui et secutidus Arhistelis, ut Interpretes Omnes uolunt, ego ambos sine ulla dubitatione pronuntio esse imos quod PorriphFrias ait, genus fecundo modo dici de princi progenerationis cuius , primnium dico id esse ut ij imavi, eo quia talis modus generis apud non inem recte loquentem nes Graecum nes Latinum reperitur. Quod autem idem Poriis bγrius ad id probandu ita inquit, Sic enim et Ore rem a Tantalo et HIIam ab Hercule genus duxisse dicimus Items Pindarum Tbebanum, et Platonem uero Atheniensem dat enim ut pater, sic patria ortus cuis principia, Quod inquam Porphyrius, id quod supra proposuerat hoc modo probare nititur, rursus dico, ea exempla nullam eius rei probandae uim aut efficatiam basere. Nis fateor o Porpbri omnia,quae tu tibi in probatione tua sumis,esse uera: concedo ores,nia Tantalo ducere genus et principium generationis siue Tantalum esse anthorem generis et principium generationis restis Sed propterea neq; Tu redie probas, neq; ego Tibi asJentior Tantalum esse genus Orestis Aluιd 6henim Ore km ducere genus et principium generationis a Tantalo, siue Tantalum Usi autborem generis et principium generationis Orestis, aliud Tantalum esse ore Iis genus ullud enim nihil aliud est, nisi Oresi in esse unum ex multitudine et cognatione eorum, qui a Tantalosunt oriunii, siue Tantalum esse autborem multiludinis et caetrationis Taulatim

durum, et principiumgenerationis eorum, ex quorum numero urius fuit illi

ipsi Orestis. Hoc uero, hoc est, Tantalum 19egenus Ordiis est ipsum Tiotulum unu ais solum, esse genus Tantalidarum,siue inrities Tantalidas, siue

omnem Tantalidarum mAltitudinem cum et genus Orestis, et genus Tanta lidarum, et omnes Tantalidae, et omnis Tantalidarum multitudo, unum atq;idem it et ad primum tuum generis modum referatur. Nihil enim disertutrum dicatur genus Orestis, an genus Tantali surAm, cum Ore ks fuerit Tantalides, et unum idemssit, genus unius exgenere, et omnium in genere contentorum. lassi Tantalus esset genus Orestis, necessario sequeretur, Tantalum esse omnes Tantalidas )oc est, ipsium unum ac tum esse trecentos 'rthἰis uel qua Dingentos homines, qui in genere auialidarum fuerunt. Quod dixi de res, et Tantalo, idem di tum intelligi uolo de H luet Hericule, hoc est Herculem, si fuisset genus HI lae , totidem homines futurum fui fle, quo in genere Heraclidarum numerantur. Quare cum exempla tua

137쪽

s 'D V s iis probandi ui in aut efficaciam et cum illud quod prob ire intentis, tam siu fuse fum et abf:ιrdum, ut sit concedatur, necesse sit simul concedere, unum homine esse l*rtagis trecentos homines quis non demiretur tuam istim tanta ingeni tarditatem is ignorantiam me magis falsum est id, quod primo loco discis, Tantalum, aut Herculem, aut altum quemvis patrem esseegenus alicuius,

quam id quod post a stitim subiungis,suam cuius atria esse genus . Nam

quod ad hoc probandum ais, Pindarum dici genere Thebanum, et Platonem genere Atheniensem, fateor haec omnia uera esse et uere dici, sed no propterea bis exemplis probatur aut Thebas Pindari, aut Athenas Plutonis, aut alium quamuis patriam alicuiu fui ciuis Ubegenus Esse enim genere Theba num aut Atheniensem nihil aliud est, nisi esse unum ex multitudine Thebannorum uel Atheniensium, ut pergenus quemadmodum supra dixi, semper intelligatur aliqua multitudo, nec differat utrum dicatur, Pindarus genere Thebanus, uti Pindarus multitudine Thebanus, an Pindarus ciuitate Thebamnus, eo quia Pindarus est unita ex genere, ex multitudine, ex cinitate Thembunorum. Iod autem in fine addis, ut Patrem , sic etiam Patriam unicuis dare ortus sui prin pipium, fateor esse uerum: Ied quemadmodum pater pro*pterea non e)tgenus, sic etiam patria non recte geniri dicipotest. Non enim idem estgenus quod patria, sed longe aliud ac diu er sum genu enim Thebarinorum proprie sunt bomines et ciues Thebani Patria uero locus et urbs, atq;adeo ipsi muri parieteqs urbis. Itaque sic concludo, sit Pom rius in hoc suo secundo generis modo dicit,aut patrem aut patriam uere esse genus, aut recte

dici posse genus, doctrinam illius esse sal ijsimum . Et rursus, si Aristiteles

in suo item secundo generis modo idem dicit quod Porpbyrius, ut Interpretes uolunt, qui putant fecundum Aris telis modum adsecundu Pombri posse se reduci: dico Ar hielem eodem modo quo Porphyrium errare,nec uerum dicere: At uero Porpbdirium existimasse et patrem et patria uere genus esse et uere genus dici posse, tesses sunt illius Interpretes ire omnes, quos uidi, et inter alios Abelirhois Arabs, qui usq; adeo Porphari do trina infatuatus est, ut hunc ipsum generis modum explanans non dubitauerit affirmare, et Adamum esse genus hominum, et I ih aniam esse genus His auorum: quoi si utruns tres falsum, ut nihil magis falsum excogitari posse uideatur . Nec me latet, nonnunquam prouinciam pro hominibus prouinciae, hoc est, contines pro colento figurate poni solere, ut Graecia barbariae lento collisa duello, pro eo quod est Graeci sed nos de propria non defiguratu locutione intelligiminus. At inquiunt quidam Pors' ri, estnfores, nonne Virgilius ipse quos dicit quodam loco, Et mi genus ab Iouesummo si hoc or mihi principiu

138쪽

ti Rmnerationis es a Iolles et rursus alio loco de Venere loquens, Vnge genus duci: hoc est, a quo, scilicet, mari ducis principi: in generationis It en hi Porpbri protectores exponunt haec uerbia Virgilis, et illis putant si pro bure, genus, sicuti dicit Porphyrius, significare principiumgenerationis, et Iouem esse genus eorum, qui ab ipso originem ducunt. Quare Ius ego respodeo, eorum exposivionem esse falsii ymum, et Virgilium non ita se intelli, gelidum, ut ipsi dicunt: sed hoc modo, Et migenus ab Ioue Iummo, hoc est,

Genus meum situ multitudo generis mei, et cognatorum meorum habet ori ginem a Ioue Et, Vndegenus ducis, hoc est, a quo, scilicet, mari babes mulo titudinem congenerum tuorum, qui uni omnes, ut ita dicam, marigenae, qua dicat, Tu quoq; o Ventos es una ex multitudine eorum, qui orti sunt seu qui originem ducunt a mari quemadmodu Ore ks a Tantalo, et HFlu ab Herincule sic enim mare 1 author Veneris, et omnium e mari genitorum sicut et Tantalus Orestis, et Hercules IJ D, et Dardanus Aeneae, unde Virgillimuit, Dardanum esse authorem generis Aeneae, non Dardanum esse genus nec authorem esse genus. Quodsi concederemita Dardanum Ubegerim, et autbcrurem esse genus, sequeretur, gerim esse genus generis, quae omnia sunt plusequam falsis ima et absurdij ma. Atq; ideo qui recte philosophari cupiunt, hoc pro certo habeant, ubicunq; reperitur genus tu apud Graecos quam apud Latinos in oratione positum, siue rigenus ciuile, siue naturale, siue matbemniaticum flue quodlibet aliud semper ibi intelligendum esse multitudinem quandam et totum discretum etsi tertius generis modus ab Arijktelepos tus, non est multitudo quaedam et totum discretum, ipsum quos non posse sese uerum. Nam quod Interpretes pro exemplis huiusce terti modi, aiunt, ut aqua est genus omnis metalli, et superficies eligenus omnium figurarum superficialium dico utrunq; horum exemplorum esse sudum. Num licet uera

fit, omnia metalla generari ex aqua tanquam ex materia et subiecto remoto, et aquam esse subie tum remotum omnium metallorum, non tamen aqua uererit genus metustorum, quia si ita esset, aqua esset multitudo omnium metalloαrum feodenis modo licet superficies sit subiecitum omnium figurarum superuficialium, non tamen earum uere potest dictgenus Adiud enim Hl genus, am liud ubiectum Licet contingat nonnunquam, uigenus et materia et subre;

sum idem sint, ut cum dicimus, quampiam artem uersari in aliquo genere, siue in aliqua materia, siue in aliquosubiecto, idem sunt genus, materia, et subiectum, id tumen utrunquodq; eorum est mustitudo quaedam rerum in quibus illa ars uersitur et de quibus con iderat: et inon sit mustitudo et totum discretum, non potest esse nec subiectum nec materia artis alicui r

139쪽

tur. Sic enim Medicina non in uno morbo aut uulnere, sed in omitibus mombis et uulnea bus et Rhetorica non in una re, de qua dicat Ied in omnibus:

et omnes altae artes, non in una et sola re, sed in omnibus ibi subsellis, uerinfantur. Vt non sit dubitandum, cum dicimus quampiam artem in aliquogemnere, siue materia, siue subiecto uersari, quingenus ibi accipiendum it pro prie, pro multitudine rerum, materia et Iubiectum sigmate pro multis in teri se subtristis singularibus: Et ita in te git Arqtiteles και το γέ

'και τ υλοκειμε ν, in primo Rhetorices, cum ait, Quare dicimus ipsam' non circa aliquod genus priuatum uersari et paulo supra, Altarum enim

unaquaeq; circa sibi ubiectum est odirinalis, et caetera. Ex quibus omnibus fatis iam patere arbitror, ex tribus Porphdirijgeneris modis, imum tantu esse uerum roc it primi ,ut ante dixi,reliquos autem duos post riores falsos. Ex quatuor uero Aristotesis, ne imum quid esse uerum. Si quide primus il- sire longe diuersu est a primo Porp rq ut probauimus secundus autem et uartiis Aristitetici, nihil a fecundo et tertio Porph rianis diserunt et si terti Ar latetici exemplabunt ea,quae diximus )oc est, aquam 19egenus ora vinis metalli, et uperficiei esse genus omitium juraru superficialium quorsi utrunq; non dium apud Latitios, sed etia apud Graecosfalsi est. Atq; baαctentes satis dictum sit de uerogenere oratorio, et uera eius definitione,co trafui uingenita Dialecticum,etfalsam eius definitionem et simul de omnibus ueris generis modis, et de ijs , qui ab Aduersari s Dyo traditi, is inphil sophiam introducitisuerunt.

De vera 'ecie oratorii, et uera eius de niti

neci, contra Flyam s reciem Dialecticam, et Lam illius desinitionem. Caput Secundum.

RE CLE nomen qui Latinos capitur cum aliquot alijs modis , quos qui noscere cupit, is legat uel Obseruationes nostru in M. T Ciceronem, uel Thesaurum linguae latinae Roberti Stephani, in capite Speciet, ubi multa huiuscen minis exemplapro irruntur Tum etiam uel inprimis diciis tu de parte, ea quae generi sub citur. Atq; hilae Cicero

utrans, hoc est, tum mim Ham 1peciem definiens, in primo de liuenti uelibro, ita iiiqiut Genus est quod plures amplo titur partes, ut animal pars

140쪽

est quae subest eneri, ut equus: sed epe eadem res alii genus, alij pars est,

ut homo animalis pars est, Thebani et Troianigenus. Ex quibus uerbis aperte cognoscitur, ecies ire idem esse quod pars, cum eo in loco cicero nomen partis pro nomine speciei ter seurpaverit. Et reueracipecies parte nihil aluι id Hrt, si quod species a genere, silue pars a toto Species enim partis pars ac pecies est, si quidem omnis 1Jpecies pars 1 quaedam, non autem conratra. Nam pes, aut manus ab hominis corpore praecisa et separati, pars quis dem hominis recte dicitur,lpecies autem et forma hominis no re te. In sumαma pars est totius tam discreti qum contirini, et ad totum tam discreti quam continuu res rtur 1l ecies uero totius non continui, sed discreti tantum est. et ad totum solummodo discretum recte restrri potest Praeterea baec eadem species etiam appellatur, tum sorma, ut a Cicerone, cum alibi tum maxime in Topicis tum diderentia, ut a Plinio in quamplurimis locis , cum de dil*rentiis uel animalium, uel arborum, uel berbarum, uel aliarum quaruncuns rerum scribit: quod perinde est, ac si diceret, de pectabus uel animalium, uel arbormn uel berbarum, et extera. Ac ne multa, peciem etiam recte appel.

Iuri diffrentium se adeo uerum est, ut Galenus in secundo de Disterenti spulsuum uehementer reprehendat Arcbigenem, qui diderentiae nomen periciebus recte tribui posse pernegabat. Atq; bin ipsi Galenire quo iam libros suos ita inscripsit, Dearli renti/s morborum, dediderent istbrium, de dises reniijs pulsuum : quod perinde est ac si ita inscripsisset, de peciebus morisborum, de ectebias ebrium de pectebus pulsuum, ut clarius etiarn infra deis monstrabimus in Capite de didrrentia sic sipecles apud Latinos alio notam ne dicitur tum pars tum orma, tum disterentia: Et 'ecies ipsa pars est generis et totius discreti, sic tamen ut ipsemet pecies comparata superioribus hoc rit, suo generi et toti discreto semper et eciei, et ormae, et dissereti et partis nomen retineat, ut homo coparatus animali, ipsitus animalis et pars, et1pecies, et forma, et disterentia 6t. Si autem ecies, ut puta idem homo comparetur inferioribus, hoc est, Thebano et Troiano, et caeteris partibi suis latim ex pecie efficiturgenus, et rectegenus appellatur: Thebant enim et Troiani, et Romani partessiue ecies sunt hominis figurate accepti, siue quod idem di generis hominum proprie Vi exsuperiore illigeneris desinistione a Cicerone tradita manist)ti me comprobatur, et confirmatur uerbis Bodu bi Agricolae in primo de Dialectica inuentione cap. V l. Canipos, iri quum definitionesgeneris et eciei dialecticas attulit, ita inquit, Res quideho pacto se habet ed quod ad eciem attinet, ea indiuiduis comparataloe nominest te parum apte notetur Decie nans notaen oludsola varatione

SEARCH

MENU NAVIGATION